AWHEEIKA. (AFRICA.)

Pipiwharauroa, Issue 4, 1 June 1898, Page 4

AWHEEIKA. (AFRICA.)

, Te nui o tenei whenua 12,000,000 maero (square.) Nga tangata, 170,000,000. I roto i nga ra katoa e tae ana kite 9,000 e matemate ana. Nga reo katoa o nga iwi o Awherika 438. Ko nga Karaipiture kua whakamaoritia ki roto ki nga reo e 70 o Awherika. Ko tetahi o nga ture o taua whenua e pehei ana, me patu katoa nga tamariki e whanau mahanga ana. Etahi o aua iwi c ki ana, he mea pai te pakanga ki a ratou, te take kei nga pakanga ka nui te kai. Ara ko nga tangata e patupatua ana e waiho ana hei kai ma ratou. Tetahi ture a ratou e penei ana, ko nga kuia, ko nga koroheke kua kore nei i kaha kite mahi me tuku ki roto kite motu, kite

ururua rakau haere ai, kia matemate atu ai ki reira. E rua miriona nga karani (gallons) waipiro kei te tukuna ki Eakoha (Lagos, ko te takiwa tenei ki te Weeta o Awherika) i roto i nga tau kua pahure ake nei. Kua kite nga rangatira onga Mangumangu i te kino o tana kai; kua tukuna he petihana ma ratou, kia kaua te waipiro e tukuna mai a muri ake nei ki roto ki o ratou takiwa. Tekau ma rua mano nga ingoa kua tuhituhia ki taua petihana. I te tau 1886 e rua rau nga mangumangu o te takiwa ki uta o Awherika ara ki Ukana (Uganda) i patupatua, i kohurutia mo ta ratou whakarerenga i nga karakia whakapakoko, me te tahuritanga ki te awhina i to tatou whakapono. Kore rawa onei tangata e rua rau i whakaae kite whakarere i to ratou whakapono ki to tatou Kai-whakaora, no reira whakaae tonu ratou ki te mate, Kua tu te Komiti whakahaere tikanga mo te whakapono ki Eakoha. He Mangumangu katoa nga mema o taua Komiti, no te Hahi 0 Ingarangi, Ko ta ratou mahi he tonotono 1 o ratou tangata matau kia haere ki te kauwhau ki nga takiwa o o ratou whenua, Ko etahi o ratou kua whakapangia. E rua nga Pihopa Mangumangu kei Awherika e kauwhau ana. Ko taua komiti kei te Hmi mai i te oranga mo o ratou minita. Ko ratou ano hoki kei te whakahaere i nga tikanga katoa e toro haere ai te Eongo Pai ki o ratou iwi kohuiu, ki o ratou iwi kai tangata. Kua tu tetahi Whare-Karakia hou mo nga Mangumangu ki tetahi kainga ano o ratou ko Poni (Bonny) te ingoa, kei te taha kite Weeta o Awherika. Ko te utu mo taua whare e £2,000. Ko enei Mom katoa na nga Mangumangu ano i kohikohi. Ko te turanga o taua whare, kei te turanga o te Ahurewa mo nga Atua Maori, mo nga wha,kapakoko. I mua ko tetahi o nga pakitara o taua ahurewa he mea whakapiri id nga Angaanga o nga tangata i patupatua ai e ratou. No muri mai nei ratou i rongo ai i te Bongo Pai; no mua atu i a ratou ka tae mai te whakapono kia tatou ki teiwi Maori. Katahi te mea whakama e hoa ma, ko te waihotanga i o mua ki muri, i o muri ki mua. E kiia ana kei mua noa atu ratou e haere ana i te Maori. Kua tu o ratou Kareti nunui, o ratou Kura me o ratou Whare-Karakia. Kua tu hoki etahi o ratou hei Pihopa, etahi hei Piriti me etahi hei

Eikona, haunga ia nga Kai-Karakia, kua maha noa atu era, Kua whakaritea ano hoki to ratou Komiti hei whakahaere i nga tikanga katoa e tau ai te rangimariet ki o ratou takiwa. Ko ratou ano kei te kauwhau haere i te Eongo Pai ki o ratou iwi e noho pouri ana, ko ratou ano hoki kei te whakarite i nga kohikohi me te oranga mo o ratou minita. Mo ahea rawa tatou puta ai ki tenei ahuatanga o era whanaunga hoki o tatou e noho mai nei i Awherika. No mua mai ra no tatou i ngo e ai i te u o te Pakeha, a tae noa mai ki enei ra kaore ano tatou kia pakari noa, kaore ano o tatou niho kia tupu. Ka rite pea mo tatou te kupu a Paora e ki nei “ Maranga, e tenei e moe nei, ara ake i roto ite hunga mate, a ma te Karaiti koe e whakamarama.”