KO NGA TANGATA O TENEI HUI.
KO NGA MINITA: I RI Te Atirikona Wiremu, Upōko.l.:.. Te Mamihera . Te Peneha, Peremka. V W i Te. Kutia... Te Peneha." RU LE TORE ORA : KO' NGA-MANGAT: REIMANA; e ku MIRU WI, Ti "I TU Rawiri Te Tukiwaho - Maketu Ti TĀ T Mi Rapana, Te Taru Ä Te Puke KĀ Ri, 1, HE KT, Paora, Enoka Rotorua Ke I. KATU HU Ratima Te Awekotuku . I I KT TA aa "Taimona, Hapimana, Torere U, Ui i .. 2 Romana. Tautari I ~ a "a a, KA Wetini Taku tai Maraenui .. Mō Ku Wi Ffe-Ranoinoto is Vi i Ti u, Te Waaka . G Te Kaha "RE TLRI ei Pu Renata Pakepaki. A PAI Ti VI Vi Wi Tamahaua, Raukokore .. hu Hi ia Tiohepa Karaipaina i Ha Ka V I Hemi Te Kani Whakatane .. ka BE TE Tamati Te Rangimaewa G, Mi ou KA a a, TE EeHle"le ETuki Te Rotoiti .. sa RAKEI, Ihakara. Haukiwaho" Tamanga ... AA LE I R Piahana" I
Ne te 13 o nga ra o Mei, 1889, ka whakamine nga tangata, ki te whare karakia, ki Hiona, itetekau karaka, nga tangata i pa Ki te hapa tapu, 20. Ko te kohikohi mo nga mea o te hui 14 hereni 3 kapa, muri iho ka homai ano e te Peneha 14 hereni 8 kapa no nga Pakeha o Whakatane, nana i tono, hui katoa £1 8s Ilā. I pau ite perehitanga nei. Ite 2 karaka ka huihui ano ki Hiona. A, ka whakaaturia e 'F'e Wiremu ko ia hei Upoko mo te hui, ite mea kei te ngaro a 'Te Pihopa, he matenga hoki no tana hunaonga. A, ka karangarangatia e ia nga ingoa o nga Minita ō, o nga Maneai Reimana, 16, ko nga ingoa kei te wharangii mua ake nei. Ka ki ia, kua tu te hui; a, ka inoi ; muri iho ka whai korero ki te hui. Koianei tana, whaikorero :
E; hoa ma, e nga Minita, e nga Mangai o te iwi,—Kei te pouri tahi tatou i te ngaronga o to tatou kaumatua, o te Pihopa, i rotoia tatou iteneira. ĪI mahara ahau e tae mai i runga ite timaiu mai neii nanahi. -No naianei ano i puta mai ai tana kupu mo tona koree taemai. -Ko tana hunaonga kua mate ki Akarana, na, reira ia i noho atu ai, he whakaaro ki te pouri o tana tamahine ka pouaru nei. E kiana hokiia kia kauaka ia, e taria atu, engari kia mahia tonutia e tatou ngā. mahi a tenei hui.
Ka nui toku koa, e hoa ma, i au ka uru nei ki roto ki tenei timatanga ote mahi a te hui o te Hahi Maori: ki tenei takiwa. "Te take ote mahi o tenei tu hui, he whakakaha i te mahi ate Hahi, pūta noa ite takiwa katoa. Ko etahi ano o koutou kua kite ite pai o tenei mea i nga tunga o te hui o te Hahi Maori ki nga kainga o Ngatiporou, ki Te Kaha hoki. E kore e kaha te mahi ate tangata i te mea e mahi ana ko ia anake, engari he tokomaha e mahi tahi ana, katahi ano ka ngahau. "Ma tenei tu huihui ka mohio ai tatou ki nga tangata o te Hahi, he tokomaha, ki te mahi hoki a aua tangata tokomaha, he mahi kotahi. E kiia ana te Hahi e Paora Apotoro, he tinana kotahi, he wahi hoki no taua tinana tenei tangata, tenei tangata. IE rite ana ano ki te tinana o te tangata, kihai tetahi wahi i hapa ite mahi mana, whaihoki ko te tinana o te Karaiti, ara, ko te Hahi, kihai tetahi tangata o taua Hahi i hapa ite mahi mana. Te mahi ate Karaiti, he kukume i nga tangata, katoa, o te ao kia riroi a ia, ko te mahi hoki tenei ma nga tangata o taua Hahi. AEhara ite mea ma nga Minita anake te mahi, ma nga kaikarakia ranei, engam ma, koutou, ara kia mahia e tenei, e tenei, nga mea katoa e taea ana eia hei whakanuku i nga rohe o te kingitanga o te Karaiti, a kia uru mai ra ano nga tangata, katoa ki roto. Ei matau ana, ahau ki te ahua mate o te Hahi ki etahi wahi o tenei Takiwa ite rironga ketanga o te nuinga o nga tangata i nga karakia i titoa e te tangata, otira, ehara tenei ite mea e ngakaukore aitetahi. E kitea ana ano i konei te taua o to
mahi. Karanga noa, ako noa nga tangata o te Hahi, nohea etahi e rongo. Mehemea na te tangata te mahi, ka tika kia hoha; tena ko tenei na te Karaiti, ekore e tika kia hoha. He penei ano te ahua i mua i te taenga mai o te rongopai ki tenei motu i te tuatahi; kauhau noa, ako noa, a ngahuru noa nga tau, kihai tetahi i riro mai; engari no muri mai i whai hua ai te mahi. Whaihoki ko tenei, ma te ua tonu ki te mahi ka kitea ai e tatou nga hua ate wa ano e rite ai. -He pai kia mahara, kia tatou ano he ngoikore, kia whakawhirinaki ai kia te Karaiti nana nei enei kupu:—"'E ranea ana toku atawhai hei mea mau : mana tonu hoki toka kaha irungai te ngoikore." '6 Ko ahau tenei hei hoa mo koutou i nga ra katoa, a, te mutunga ra ano ote ao." Kia mahara, he wahi nei tatou no te tinana o te Karaiti, kia whai kaha hoki tatou i rotoi te Ariki, ite mana hoki o tona kaha ka kore ai e maumau to tatou mauiuitanga i roto i te Ariki." Ko nga ki enei i whakapuakina, i whakaaetia e te Hui : 1. He whakapai na te Hui ki te whaikorero a te Upoko he ki hoki kia perehitia. 2. Ka whakaurua a te Hata, a Arapeta Putiki, a Rev. T. U. Wills, a Karaitiana Ratapu, me Wi Paikea, hei whakapuaki kupu ki roto i te Hui. I E 3. Ki te pai te Pihopa, me ata whakarite nga rohe o nga takiwa o tenei Hui, kia marama rawa te whakarite, a kia tokorua nga Mangai mo ia takiwa, mo ia takiwa. 4. Kia tū te hui o te Hahi ki te Kaha i te tau 1891. ō. He kupu ki te Pihopa kia tukua mai a Karaitiana Ratapu hei Minita mo te Pariha o Whangaparaoa ki Tarakeha. 6. He nui te pouri ki etahi iwi o roto i tenei takiwa katoa e mahi nei i nga mahi katoao teaoite Ratapu. He ki hoki ki te Pihopa, Eia whakatakotoria mai he tikanga mo nga tangata o te Hahi mo taua mea. 7. Kia tu te hui o te Hahio tenei takiwa ki Maketui te tau 11890. I :.8. He akiaki ki nga tangata whakapono kia whakauru ano ki nga Minita ki te kawe i te rongo pai ki nga iwi ke. 9. Ka whakaaturia e Wi Paikea ka mutu taua mahi i nga takiwa, e mahi ana nga Minita, kua korouatia hoki. 10. He maioha ki nga Pakeha o Whakatane i kohikohi moni mo nga mahi a te Hui. 11. He kupu aroha na te hui ki te Pihopa raua ko tana tamahine e noho pouri ana ite matenga o tana hunaonga, o Matene Karaka. 19. He whakapai ki te kaha o nga tangata ki te whakamutu i te kai waipiro, me teakiaki ano kia uaua rawa te pehi. 18. Ko Wi Pere Paikea i whakapaingia mo tana ngakau nui ki te haere mai hei kai karakia ki roto ki tenei takiwa i nga tau e ono ka pahure ake nei. Ma (e Atua ia e manaaki.
14. He maioha na nga tangata o nga wahi tawhiti ki te aroha a, te tangata whenua i manaakitia ai te hui o te Hahi Maori.
Ko enei kahore i tae.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/MTROPW18890513.2.2
Bibliographic details
Mahi a te hui o te Hahi Maori o te Takiwa o Rotorua tae noa ki Whangaparoa I te Pihopatanga o Waiapu, 13 May 1889, Page 3
Word Count
1,308KO NGA TANGATA O TENEI HUI. Mahi a te hui o te Hahi Maori o te Takiwa o Rotorua tae noa ki Whangaparoa I te Pihopatanga o Waiapu, 13 May 1889, Page 3
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Matauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of Copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.