“TE TURE WHAKATAU RAHUI O TE TAI HAUAURU, 1892.”
Kupu whakaatu ki nga Tangata Maori no ratou te Whenua, ratou ko te Kai-tango Riihi, kia, mohio ai ratou tera ka tu he huihuinga ki Davidson’s Hall, i Hawera, a te Paraire, te 8 onga ra o Nowema, 1895, a te 2 o nga haora i te awatea, hei whakarite i te utu reti mo tetahi Riihi hou ki a Jerry Hayr Siggs, o tetahi wahi o nga whenua Rahui Maori i Whareroa me Tirotiromoana i roto i te Takiwa Porowinitanga o Taranaki, e mohiotia ano ko Tawhitikahu te ingoa, e 430 nga eka i roto (nui ake, iti iho ranei), ara _ko te whenua e mau na te whakaaturanga i roto i te Riihi kua whakatuturutia, ko Nama 50 te nama. KI a Tikapa Tamaohungia, Taringa Tamaohungia (Rangipikitea raua ko Tikapa Tamaohungia nga kai-tiaki), Puiwaitaha, Tangiora, Tuaiwa, Rahiri, Kunako, Te Ratoia, Wairaka, Te Ngaruru, Te Hau te ki, Koheta me Panenui (Pare Raukawa te kai-tiaki), Karoro, Rangitupoki, Wherorangi, Taumihiroa, Patutu (Te Ngaruru Tuki te kai-tiaki), Mowhaturi (Te Ngaruru Tuki te kai-tiaki), Taiteariki, Takirau, Marokopa, Kerei, Whaipakanga, Te Waka Taparuru, Tikapa, Te Hokio, Kawarau, Papaka Ngahauporoaki, Ratoia, Te Awarua, Tamaka, Weurangi, Tamawhero, Tamatauwhare, Ruarangi, Kokiripouri, Te Kokiri, Peata te Hirata, Hiromona te Uamairangi, Haipene Iharaia, Pita Heremaia, Puketehe Heremaia, Te Rangitoitu, Erana Ringarau, Te Rangiwhetuki, Te Hikaka, Bongo te Rawhiti (Te Ngaruru te kai-tiaki), Huatuhi, Te Uruotonga, Tutu, Te Puamoewa, Te Rotimoerangi, Rotimoerangi, Hineao, Poki Mininiki (Mere Miniki ■ me Mahuri nga kai-tiaki), Hemi, Mere Ngapaku, Rangiumu, Wi Poki, Haweturi, Maraea Haweturi (Haweturi te kai-tiaki), Pokere Haweturi (Haweturi te kai-tiaki), Taihurihia Haweturi (Haweturi te kai-tiaki), Pokai Whenua, Totara, Te Motunui, Tamahiri, Turiakina, Moutoko, Haipene, Huritinipue, Te Pokaiatua, Te Waka, Whanauapunga, Eruera Rotoia, Te Mutu, Te Oro, Rangihina, Rangiwananga, Koheta (Te Ngararu te kai-tiaki), Waikauri, Toroa, Terawha, Tihirangi, Te Rawhao, Te Kowhai, Te Pirihi, Te Rangiirunga, Tuarea, Wharemate, Iwiaohia, Nihera Raukura, Ngatura, Te Rangihiramai Tukohu,§ Ngataura, Nihera Raukura, Te Muroa, Hemi Watene, Hema Watene, Ngarangi, Mauriri, Ngatau, Onetu, Rangitaniwha, Tekenui, Pureraukawa, Komaka, Kimirongo, Awarua, Wairaka, Pua Raukatio, Puamoeawa, Puaraurenga, Ngatau, Tapahi, Pareraukawa, Komako, Puanui, Te Weu, Mahara, Koheta (Te Ngaruru te kai-tiaki), Panenui (Te Ngaruru te kai-tiaki), Tawhiti, Tamaka, Te Urutahi, Uruotonga, Kimirongo, Awarua, Te Ao Awarua, Te Rahurumai, ~ Urutahi, Heta, Tupotohaka, Taumaihiroa, Te Tepua Moeawa' Onetu, Mihi, Pinga, Ngapeita, Tipirangi, Te Purei, Pikihuiatoki Rangihuta, Kingi Tamaki, Terangi, Te Tora, Tamakiterangi (Ngakeepa Tamakiterangi te kai-tiaki), Poritamakiterangi (Ngakeepa Tamakiterangi ( te kai-tiaki), Warira Tamakiterangi (Ngakeepa Tamakiterangi te kai-tiaki), Terawhiti Tamakiterangi (Ngakeepa Tamakiterangi te skai-tiaki), Rangiamohia,, Rangipaki, Kurataumai, Kuraroa, Mahuri. Te Pirihi Tukawainga, Ngaiwihau, Hinekete, Te
Matehaere, Te Kiri, Miriama Hinekorangi, Raukura, Pihipihi, Tuki, Roera, Tekereama, Ngarewarerewa, Tukohu, Piki, Pua Mahurangi, Pahuru, Hineao, Tukupoto, Rahirikau, Hinauri, Ngakawa, Te Kahn, Tioko, Mereana Hawaiki, Waikatere, Waiawa, Tutepurangi, Ngatau, Tairoromoa, Rangiamohia, Te Whareaitu, Te Onetu, Taruhae, Tumahuki Rongonui, Rangitaniwha, Kura Tutatu, Te Weu, Renga, Huirua, Te Uruotonga, Tawhiti, Kaio, Tamaka, Te Ao, Awarua, Te Urutalii, Waitaaro, Noti, Tutahau, Ngaiwihora, Hinauri, Rea, Hineru Katua, Reinui, Teihonga, Mataki, Matareinga, Tihirangi, Ngarewarewa, Hepi, Hinauri, Neakawe, Te Kehu, Tioko, Ngeru, Tekawau, Ngawina Tokotana, Tuaiwa, Kawarau, Te Noti, Mereana Hawaiki, Tutepurangi, Puiakohu, Te Whakaori, Hinenia, Te Angiangi, Kuraroa te Hokinga, Ngapua, Te Manu Irirangi, Tauira, Te Hingahga, Tutaearoa, Mahia, Ngapua Rakau, Reiara, Hinetapaki, Miriama Pare te Wiwini, Mata Aria. Tukupoto, Te Riu, Kura Tutatu, Te Oro, Te Whareaitu. Tutorohakena, Whaiao, Te Whareaitu, Tumahuki, Te Watene Tairoroma, Hopa te Whakaori, Taruhae, Tara Tuterangi, Te Mutu, Whaiao, Rahiri Pourewa, Tutauha, Rau, Te Waero, Te Ika Waero, Nakora, Huirangi Toke, Hiramai, Tihirangi, Hori te Rango, Muroa, Kaikore, Petite Meera, Witaria Whakamaru, Rewi, Hemi Watene, Hema Watene, Te Whetu te Mawae, Teßaho Kiriona, Te Waka Taparuru, Iriwata, Mauriri, Whakawiria Tumahuki, Whakawiria, Karoro, Marokopa, Kerei, Te Hokio, Te Hana, Whakaneke, Ngatai Himiona, Tamakiwi, Kawarau, Rongdiurumanu, Wahieroa, Te Kawau, Ngeru, Turiakina, Moutoko, Uru te Angina, Pariki, Tinirau, Tutu, Rungihaeretu, Tamatana, Kahukura, Te Kuku, Te Matangi, Rangihina, Horima, Te Kina, Hapurona, Te Awarua, Tamaka, Taare Tahua. Whatakaraka, Kei, Wero te Whareaitu, Hoani Nareinui, Tioko,
Patohe te Rei- Hanatana, Mariana, Tatahi, Ngaiwikau, Tahata, Te Uerangi, Taruwai, Hare Tamawaru, Te Kiri, Kumenga, Waiaua, Te Aukarewa, Poutahi, Hine Pounamu, 3 Tutakaikura, Te Urumairangi, Te Ratoia, Putaka Waikatere, Te Ikatere Anio, Mahuri, Nihera, Kurarere, Ngamimi, me era tangata Maori no ratou tera piihi whenua katoa i roto i te Kaute o Patea, koia nei tetahi wahi o nga Whenua Rahui Maori, i Whareroa me Tirotiromoana e mohiotia ana ko “ Tawhitikahu,” te ingoa, e 430nga eka 1 roto (nui ake, iti iho ranei) i runga i te ruuritanga, ara ko te whenua e mau na te whakaaturanga i roto i te riihi kua whakatuturutia, ko Naina 50 te nama, a ki a Jerry Hayr Siggs, o Manaia, kai-mahi paamu. Notemea kua tuhi pukapuka whakaatu mai a Jerry Hayr Siggs kua whakahuatia nei tona ingoa i runga ake nei, i raro i nga tikanga o te tuawaru o nga tekiona o “Te Ture Whakatau Rahui o te Tai Hauauru, 1892,” whakaatu i tona hiahia kia riro i a ia he riihi hou i raro i nga tikanga o taua tekiona, mo te whenua kua whakaaturia i runga ake nei; a e whakaaro ana au e tika ana kia whakamana tana tono. Na, tenei ka whakaritea nei e au kia tu he huihuinga i waenganui o taua Jerry Hayr Siggs me nga tangata Maori katoa no ratou te whenua kua whakaaturia i runga ake nei, hei whakarite i te utu reti kia utua mo taua whenua mo nga tan tuatahi e rua-tekau-ma-tahi ote riihi hou; a tenei kua whakaritea nei eau ko Davidson’s Hall, i Hawera, te kainga e tu ai, a ko te Paraire, te 8 o nga ra o Nowema, 1895, i te 2 o nga haora i te awatea, te wa e tu ai taua huihuinga. He mea tuhi i tenei te 27. o nga ra o Hepetema, 1895.
Na
TE WAPUTANA,
J. K. WARBURTON,
Nama 142.]
Kai-tiaki mo te Katoa.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/KNT18951017.2.13
Bibliographic details
Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 45, 17 October 1895, Page 393
Word Count
986“TE TURE WHAKATAU RAHUI O TE TAI HAUAURU, 1892.” Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 45, 17 October 1895, Page 393
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Matauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of Copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.