HE PANUITANGA
Ki nga tangata e whai take ana kite whenua, kia mohiotia ai te wahi mete ra etuai te Kooti hei whakawa i o ratou take. NA., he Panuitanga tenei kia mohiotia ai, ko te take a nga tangata no ratou nga ingoa e man nei ite rarangi tuatahi i raro nei, ki nga piihi whenua e man nei ite rarangi tuarua, ka whakawakia ate 24 o nga ra o Oketopa, 1871, e te Kooti Whakawa Whenua Maori, Poneke. Ko nga tangata katoa e whai tikanga ana mo aua whenua me haere ki reira. Ka oti te whakawa, ka puta te Karauna Karaati kite hunga i kitea tona tika ete Kooti: heoiano he tine whakaotinga tena ; ekore rawa e tika kia peke mai tetahi tangata ki muri.
Kooti Whakawa Whenua Maori, Akarana, Hune 15, 1871.
Na Pirihona,
Mo te Kai tuhituhi o te Kooti.
Tari Maori, Poneke, Mei 16, 1871. HE Panuitanga tenei kia mohiotia ai kua tineia te mana Maori i runga i nga papa whenua ka tuhia nga rohe i roto i te Kupu Apiti e mau iho nei.
F. D. Bell
(i te ngaronga o te Minita mo te taha Maori).
Ko nga ingoa o nga tangata no ratou nga piihi. Nga ingoa o nga -whenua me te Takiwa hoki. Nga rolie. Ko te takotoranga o te Mapi kia kitea ai e nga tangata. Bapana, Te Waka HouPolhill’s Gully He Whenua Rahui, ko tona nama i © © tipu, Hemi Parai runga i te mapi o te Taone o WeringiP O tana 10 p-i Renata Wunu, Paruka Te Raho-o-te-Kapowai tana 10 Ko te rohe ki te Baki ko te Tekihana P-i • r—< Maukoi, Panapa Tua12 ; ki te Rawhiti he W henna Maori o rokura, Pakitaura, Naano; ki te Tonga ko te Tekihana 9 ; tanahira Timoti, Taniki te Rato he huarahi. Na Kanara ora Te Hana Makereweti i whakatuturu tenei ci ■ EH whenua mo matou CD Mohi Puketapu, Karena Tekihana o te Taone o whenua mo matou Te rohe ki te Baki ko Tekihana 638; ki © Te Hau W eringitana nama 637 te Rawhiti ko te huanui e tika ana ki Karore ; ki te Tonga ko te Tekihana 636 ; ki te Rato ko Grant Road Ropata Hurumutu, Te Motuhara, e tata ana ki Karore ; ki te Tonga ko te Tekihana 636 ; ki te Bato ko Grant Boad Timata te rohe i Motuhara, ka tae ki te P-4 CD Karihana, Te Hemara Porirua awa, ka whai ki te tutukitanga o o Horotana, me etahi atu Hongoeka, tae ano ki Motuhara ki te Hongoeka, tae ano ki Motuhara ki te Q Horotana, me etalii atu timatanga ano Ropata Hurumutu, Te Wairaka, e tata ana ki timatanga ano Timata i te Humukoura, haere mai i Karihana, Te Hemara Porirua tatahi ki Wairaka, ka tae mai ki TuHoroatua, Te Karira ere-o-Merikana, ka tapahi ki Totara; O Tuaia ko nga. rohe ki te tana whakararo ko nga rohe ano o Pukerua • t—4 Ropata Hurumutu, PuHongoeka, e tata ana ki nga rohe ano o Pukerua Ka timata te rohe i te Horo ka tutaki o ci mipi Pikiwera, Tahana Porirua ki Motuhara, ka whati i reira ka tae P r!4 Te Pou, Hare Reweti ki te awa, ka haere ka tutaki ki TanaTangahoe ki te awa, ka haere ka tutaki ki Tanatapu, ka whati i kona ka ahu ki taci o s tahi i runga ano i nga rohe o Haukoo pua © CD 8
Ko nga ingoa o nga tangata no ratou nga piihi. Nga ingoa o nga whenua me te Takiwa hdki. Nga robe. r k an ga oteMapi la kitea ai e nga tangata. Bopata Hurumutu, KaHaukopua, e tata ana ki Ka timata te rohe i Tuere-o-Merekana rira Tuwaia, Waka Te Heke, Karehana Te Wita, me etahi atu Haukopua, e tata ana ki Ka timata te rohe i Tuere-o-Merekana Porirua haere mai i tatahi ki te Horo ka whati ki reira ka ahu atu ki te robe o te Kuini, ka whai tonu i taua rohe 1 ano, ka tae tonu ki te rohe o Pukerua ka haere tonu i runga i nga rohe o Pukerua ki Te Totara, haere tonu mai i reira i runga ano o nga robe o Wairakau ki tatahi ki te Tuere-o-Merikana Timata i te wahi whiwhi haere tonu ki Nopera Te Ngiha, NgaPukerua, e tata ana ki Okiwi, Okokako, Pukema, Te Humu huka Tungia, PoteteKoura, ka mutu i reira, katahi ka Te Teke ahu atu ki te maunga ki WahimapihiPorirua Koura, ka mutu i reira, katahi ka ahu atu ki te maunga ki Wahimapihimahingu, ka tapahi atu i reira ki Te Totara, ka ahu atu i reira ki te raina o te Kuini, ka haere i runga i te raina o te Kuini tae atu ki te mutunga ano ki.Te Tunupou, ka ahu ki tatahi ki te timatanga ano ki te wahi whiwhi huka Tungia, Potete Te Teke Porirua Nopera Te Ngiha, NgaPukerua, e tata ana ki Ka timata i te Waiwiwi ka tae ki Waihuka Tungia, Potete Porirua kokako, ka tae ki Pukerua, haere tonu oj Te Teke, Manapiri atu ki te Umukoura, ka whati ka ahu 6 Nauatu, Te Karira mai Whaka-te-Tonga, te Totara, ka o 1 n Tonoa, Te Wari Te whati ka ahu ki te raina o te Kuini, o a Tonoa, Te Wari Te whati ka ahu ki te raina o te Kuini, o Kairangi, Kerehoma ka haere i runga i te raina a te Kuini • 1— Te Kairangi ka tae ki Tunupo, ka whati ka haere a Te Waiwiwi te timatanga mai Th O. aS Hare Parata, Ani Parata, Karore, whenua Bahui Ki te Hauraro, ki Tekihana 1 me te 2 o r=< Kip a, Tamati Ngakei Poneke te kotinga ki Kaiwaiawara, ki te Bas cS puna, Kereopa, Panapa, Hemi Ngauru, Mere Parata whiti, ki Wellington Town Belt, ki te EH Tonga ki te ara o Karore, ki te Mauru ki Tekihana 30 o te Kotinga ki Karore Bopata Hurumutu, PuHongoeka, e tata ana ki Ka timata ite Horo ; haere tonu i runga 1 * mipi Pikiwera, me Porirua, Poneke i te rohe ki te Tonga o te Haukopua, etahi atu tae rawa ki te Barauhe; ka haere tae rawa ki te Barauhe ; ka. haere Whaka-te-Tonga ki tatahi, ka haere ma tatahi ki te Horo etahi atu cS -2 "rS Bopata Hurumutu, Te Te Haukopua, e tata Ka timata i Kopuarangi, he puke kei cS Karira Tonoa, me etahi ana ki Porirua, Poneke tatahi, ka haere Whaka-te-Bawhiti i » — atu runga i te rohe o Wairaka ki te Totara, ka haere i reira! runga i te rohe ki te Marangai-ma-Tonga o Pukerua ki te peeke i runga i te rohe o te Kawanatanga i te Tekihana nama 23 ; ka haere F-i g <D "o c3 i reira i runga i te rohe o te Kawanatanga ki tetahi atu Tekihana, ka haere Whaka-te-Bato ki te Barauhe ; ka haere ki tatahi ki te Horo ; ka haere Whaka-te-Baki ki te Haukopua; ka haere atu ki te wahi i timata ai, ara ki Kopuarangi © "o c3 B © •© £ It op at a' Hurumutu, Te Motuhara, e tata ana ki i reira i runga i te rohe o te Kawanatanga ki tetahi atu Tekihana, ka haere Whaka-te-Bato ki te Barauhe ; ka haere ki tatahi ki te Horo; ka haere Whaka-te-Baki ki te Haukopua; ka haere atu ki te wahi i timata ai, ara ki Kopuarangi c3 O O £ Ka timata i tatahi ka haere i runga i te Hemara Horoatua, Te Porirua, Poneke rohe ki te Marangai-ma-Tonga o HoKarehana Te Weta, Porirua, Poneke rohe ki te Marangai-ma-Tonga o Hongoeka tae noa ki te Barauhe ; ka Kereopa Te Ikameke, haere i reira Whaka-te-Tonga i runga me etahi atu haere i reira W haka-te-Tonga i runga te ara i Taupo ki Pukerua tae noa k Manuka ; ka haere i reira ki Tatahi Turikawhiri, ka haere i reira matatah ki te wahi i timata ai Bopata Hurumutu, KaW airaka, e tata ana ki Ka timata i Te Umukoura, he peekf rehana Te Weta, Te Porirua, Poneke kei tatahi, haere tonu i runga i te rohe Hemara Horoatua, Te Porirua, Poneke kei tatahi, haere tonu i runga i te roh( 1 o Pukerua ki Waimapihi ki Te Totara Karira Tonoa, Te Ba- ka haere i reira Whaka-te-Bato k Karira Tonoa, Te Ba- ka haere i reira Whaka-te-Bato k i pihana Te Otaota, me tatahi ki Kapuarangi ; ka haere i ta etahi atu tahi Whaka-te-Baki ki Wairaka, k Hokowhitu ; ka haere i reira ki te wahi i timata ai, ara ki te Umukoura i 5 1
Ko nga ingoa o nga tangata no ratou nga puhi. Nga ingoa o nga whenua Ko te takotome te Takiwa hoki. Nga rohe. Ko te takoto1’anga o te Mapi e kitea ai e nga Ngapaki Te Puni, Hira Taiariki, Komene Paipa, Patara Rangiatea, Manihera Ngatoro, Te Momi West, Heretaunga, Poneke Ki te Ha tu ko Tekihaua No. 24, Lower Hutt, ki te Rawhiti ko te rori nui ki Poneke ki Wairarapa, ki te Tonga ko tetahi wahi o taua Tekihana, No CS CD i ka kitea a _bd fl i cs Ph .rH Mawene, Aperahama Tuhana, Patara Ha20 ano, ki te Hauauru he whenua Maori Si f-l g £ CD kopa Teoti Kerei, Te Tahana 20 ano, ki te Hauauru he whenua 3 2 Maori Ko te tekihana nama 8, Ko te rohe ki te Raki ko te Tekihana '-A O Rerengaio,PeraRongokei Wiremutaone (Secnama 11; ki te Tonga ko tetahi wahi uaroa, Te Waka Houkei W iremutaone (Section 8, _ Kmapora Disnama 11; ki te Tonga ko tetahi wahi o te Tekihana nama 96, o te Tekihana £ ® tipu tnct) nama 7 hoki; ki te Rawhiti ko te rori nui e ahu atu ana ki Porirua, ki te a Rato ko tetahi wahi ano o te Tekihana CD nama 96 <D
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/KNT18710725.2.2
Bibliographic details
Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 15, 25 July 1871, Page 57
Word Count
1,630HE PANUITANGA Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 15, 25 July 1871, Page 57
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Matauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of Copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Log in