RET A I TUKUA MAI.

Wananga, Volume 5, Issue 31, 3 August 1878, Page 387

RET A I TUKUA MAI.

Kite Etita ote Wananga. E hoa tena koe i runga i te atawhai oto tatou matua i te rangi, mete atawhai, mete pono, ma te Atua koe e whakakaha, kia ora tonu koe. E hoa, he kupu atu ano ta matou mo Harati W. P. Hanae, i mate i te 6 o nga ra o Hurae, 1878 i te toru 3 o nga haora o te po i wehea atu ai tona wairua ki tera ao e kiia nei, he nui no te tangi, no te moteatea noa iho ki tenei hanga e heke nei, otira he kainga pai tera, na hoki tetahi kupu o te Karaipiture, haere mai kia au, c mauiuitia ana, e taumahatia ana, a maku koutou c \vliat aokioki. E boa, utaina atu cna korero ki runga ki teua manuao, kite alma ngakau kore koe, porowhiua atu kite ilm ra takoto ai, hei ngaunga ma te ngaru, ka tata atu ki uta. ka porowhiuwhiu atu ki uta kia kite oua whanaunga i Aofoaroa nei, kia mohio ai aue kua mate taku tamahinc. nue kua mate toku tuakana, aue ktia mate taku mokopuna, kati cna. E boa ma, he tamahinc ano ia na nga runga rawa, he wahine mohio ano ia ki nga tikanga Pakeha, ulaori hoki, koia hoki i nui ai te ■whakanui ate Pakeha. a te Maori i te ra i kawea ai ia ki te nehu, te Pakeha, te ilaori ite haereuga kite nchu e 500 katoa, na te Pakeha anake i mau, heoi r.riu tu taitamnriki Maori i uru atu ki roto, ko Hori te Waru, heoi ra aku reta aroha mona. P. Hate te Horohau. Otaki, Hurae 5, IS7S.

Ki tu Kai Tvhi o tk Wasaxga. E hoa teua xa koe. i run pa i ton kainga, me tou iwi, i ruuga i tou takiwa. ara koutou katoa. E hoa man e tuku atu nga kupu uei. ara ko te h::i:iga o te iwi, ara o nga iwi o ICaipara nei, kite Herepiiti, ite takiwa auo o Kaipara nei. K<> npa iwi enei, Npatiwhatua te Taou, me nga takiwa ano o ivira, i hui taua iwi cei i tc 14 o Hunc. IS7S. ko tc take o taua liuinga nei he wliakatu i tetalii Runanga hei whiriwhii-i i I'.-uihi ritengama ratou, a i wliiriwhirin e raton nga tnr.pata m.> to raton Runanga. Ko te tna-tahi ko teTumuaki, koia le::vi ko I'araone > T pa\veke, i noho kite 12 ngatangala i ravo i aia, lie ata wliiriwhiri marirc i nga mea whai maliara aii:iko. k:1 1:to hoki lie rco ke i roto, ara he ta'i.iwi, he uri ano ratou >a. nga tupuna hapai kii o mus, me nga hapai riri i U-nci wakl. ko raton nga kai-whakahaerc mo to ravou t-..kiwa. i nga tikrmpa mo tc tinana. mo te wairua. a whakapuakina -ma ke kupu whakatu wharc hei huinga ma ratou, i n.-" i m;m uu; malut e haere ake nei, ko roira tuhia ai nga kupa Lu.'.-ng;:. kn':-n: ano i tenei ra, koia tc tuhia ai i teu> i tuiiir.i-.r, i,. , i inio k s ■ timatauga anake, koia nei nga tan pat a i:-:.• T«. Watenc Tautari. Timoti, ITakr-pa Kiwava. T«-:v il-.-.-f. Vt'aki.-. Kapana Takcrck Weneti, Maihi Men.■ hi_ r.iarj.tawhlM. ii- :l "Winiata. Renata Apcrahama. Muu 'lVak-.rini. :kaka AkVnata Te Wiromu Rcweti. ITcoi anako nga uica i koiv ki ivira ko Te Keenc Tangaroa any hoki. te !<.:• v\: i iu>; ic kai whakuhaere i taua takiwa, kui.i li-.-ki I ■ I.M-v.-liakawa taua iwi, mc taua takiwa i te 1-1 o Hunt- a 17. k,i ki. E Uoa'e tc kai tuhi, me tuku atu Ui <> tau.. li. aMa 1 nga takiwa au c tuhi ai, mc tuhi mai li-Jii, kail r o 'a kum:, i:a lo k° a * KA ra:xAT.v ATKHA 1 .! AMA. Arana tc Runaug katoa i Kai para. Hiorekata, Wood Hill Kaipara. o Jluue I*7B.

Ki xe Exit a o Te Waxaxga. E hoa, tukna atu c koe ter.ei rcia ki To Waxanca. k::i tirohia e o tana boa tokomaka o molnr. i. N c ho.-, ma, Pakcha, Maori, tcna kout.uu tenei ti-'r.'u t.imnili ranjjatira Pakcha kei Harat.aunga nei. i:e ta:n::>ti r.:i io ranguiira kani kauri o konei. Ko Xupumpiu": oj;ui;i. o kiia ana c te korc.ro, lie luku nos'iTo c ia I.la ic tihi o tc> iwi. 2. tua-rua, ko Ahowjj.- tua-iiTi;. ku tai'.a tanuun ko tana nialii i ngaHatarei lie mahi ohaoha ki aga p:uii. ki nga pouaru, ki nga ruruki. ki uga turofo, lie lainia :u;o h : kai, lie tupeka. he maati, te tiiii uca ai u o :i;_a n:ca katoa. keia nei ra to matou tumanako ki tciiei t:::r.:-.Ui rauga'iva. heoi ano, kia kaha koe te luku i tcna k; J e A\ axax;, heoi na to hoa. i- T ,,. T IE. Kiw I. Harataunga, Hurae 19, ISTS.

Kl TE ETITA O TE WANANGA. Kotahi whenua a matou kei Maketu nei. ko Pukehina tc ingoa, kua puta tenei whenua i roto i tc Kooti Whenua Maori. A he tokomaha nga Pakeha e tautohetohe ana ki taua whenua, kia hoatu hei reti ma ratou, no Akarana tetahi, no Kaikoura tetahi, no Tauranga tetahi, no Maketu nei tetahi. Ko o ratou ingoa enei. Paraone o Akarana, Te Hcita o Kaikoura, Hohepa Weko o Tauranga, Te Mete o Maketu. A kahore i whakaaetia e to matou Komiti kia hoatu ki aua Pakeha taua whenua. 1 runga i te lie o aratou utu, me teahua he o a ratou tikanga. A koia i put? ai te kupu a Timi Waata, i roto i to matou Komiti kia hoatu mana e whakahaere nga tikanga katoa mo tenei whenua, mo Pukeliina. I runga i nga tikanga a Te Riilii Koia i Xepia, a Wi Pere tiuo kai-whakahaere o Turanga, i tohutohu mai nei ki a ia i nga tikanga katoa o tenei moa o te reti. i tona taenga ki Nepia, a ka tino whakahaerea eia nga tikanga mo tenei whenua kia rite ki nga tikanga o nga reti o Heretaunga. A kua tino whakaaetia e to matou Komiti, kia tu a Timi Waata, hei tino kai-whakahaere mo to matou wlienaa. a ki tc hiahia tetahi Pakeha ki taua whenua, me haerc mai kia Timi Waata, raua ko Mita te liangiluakoha, ma raua e whakaae i runga i nga Ture o nga reti o ITeretaunga. Na Mita te Raujrituakoha, Tc Match acre Rimini, Maihi I'aU:oro. Timi \\~aala. tino kai-wliakahacrc. lEaketu Hurac S. 1878.

Ki tk Etita o Tk WA:-:AVGA. E boa. tcii.i koc. Man o u!a atu cuei kupu torutoru aku ki I'o Waxanga, kin kite ai o t:m,i hoa Maori, Pakelia liuki. Koia tcnei. ko ana korero i tnhia atu e au i to 0110 o iiga ra o Mei. mo tc rani ra mi i tu nci ki \YI:.-mga:-ei nei. kiliai rawr. nei i oti tau/i hara lie:. koia taku titi.-o. am. whakaavo kite liacrcnga kctanpra o te Kawana nun ko to Minita ki Kawenc i llokianjra. maliuc ilio tc rarnraru ki ior.ei. liaere kc ana raua ki raro. m'.-i korc, hoki raw a. mai kna kalia re rani kiliai i taea e raua tc whi.kaiTiuUi lonei vamr-uu. luxu rmo tc take i alma pai ai ter.ei hara. ko tc lanjrala iiuii:: ana mea i riro nei to mtiru. lie kai-wlinkaliaei'.: i ic Tare, ko lake tmoi i roa ai. ara i pai ai. jv»a-i ktia win: linns. n::i k::.". la: ill", pe-n--i tae r;uv:i mai te AI i; • i:: s. ki'..::i i lae-t >• ia te wkaka--1:-.' cnei ki::i r..ni k.: i r e ~ viia o n-.ra ra o llmie. n:ei pu;:o :<■ a l'.'.'a ! tan i < i!;..- i la'.ia im. kn.i lino lie rawa, k ; h;\'. ; i-:i ie j.npuri !ij::i T;:n\ i c.ia. !io:i knr.ui ioku '.Viiaka i ■:> i ki :<> tukum.ra mni i i k'--' ".av-Mii k'a mai an :>: r. AT:'or:. I.' kop-!*«;:i e tcki: i r.sr:: v>- :: iijrn kove ki 'IV V\'aXa:;i;a. e pai :i:■ : I;:iki korero o ii/'i V.' an.wca o * i iiiic: I. !S. 1">. -2. aia nn« 'i'uro a korcro • i-i i r. ;<i : W'AXAN-'iA nei, oi iia kia r.::i!:..r.r. If whaknatu 1 *.; ma", aki; ak! a <> lie:; I'akelia hoki !:•_< i k'l. i.n: n:i t■ > boa. Ma V.'iu: mi/ !\aw:ii:na TAUvmnr »_;•,rar:'.! r.r.un. Wii:.;;_r:ivu-i. I! '. IS7S.

Ki T:: KAI Tr:u <> Tk WA.vv ;A. II'.: p:"'.n;i tern i k:a t-<•;■ ;r<> i."a i'.vi v vnn <• an ivi i run<»a o Autoarua. '.iho, ir.atm <.-i-:i. k'ai ora. ti;a-tahi ko to whakanouo. kia iraiu ki to raatua. iia'.-.a no; i ura ai i.tra i'.vi ka'.">a o 1c ao. Tii:'-ri!.°. k<> to Ilataj.ii kia kaua o inahia tijrn mahi i-i'.u kntna ki. to l'.r.ia 1 • 'i: tot alii i a sural a i tana r;:. ka to Turj ki ai:i. 'i'an-'i' rn. ko to '.vaipiro. kia km; a e ta<? niai ho haarangi, jr.ati a:-.-. ai:a atu r:na-i. alu.kna rakul:::. n:o era atu ; a t-L: 1.. '' ka kii:-.". to T:'iv k: ir.. kna t u ia malou torni-i 1: I t' • I'. i wkaka:-.:'. :-'v ii".' Ti;i<' i rr.aga akc nci, ko- : r>: .■ tana Ta: l ga' a k' i inaki i ara lnahi ana touoa oia ki aiahi. iVai. Takari;-:. r.k: :• ' .-'a iv.-i < ia Taki .va. cia Taki'.va, kt:a Tarcnyia to >.•. T:i'.' '••• . ki:. tc tan.-'ita lia< rc, ko l'.ga tangata 1.-:,.- j ! ! v: k ; atu u-ac: :< -a kia j-anr.itin.e run tckau otira u.. f.t>\ k <■ ; ;:i kia tt.kaa katoatia ki to pmuii. kia torn »n:;r;-ji! : v ha- •% tonoi par.v.i. lioci ho mca whukaae cte !• ■ kaina c I'iripi Maki, c to kai tulii o te Tari t* K<r.''a. K to Ktita o To Wax an <": a . kia ora koc. ma to Ataa atawliai t:;ton o tiaki. Korongata 11 v. rat' J'. 1878.

Ki TE Etita o te Wanakga. > ra oe * rna oe e tiaki i teuei ao, kaati Dga mihi. E koro ma. utaina atu aku mihi, me aku poroporoaici mo taku tama mo Ngaruhe te Hapuku kia Te Wanakga, aku mokopuna, aku tamariki, te iwi, tena ra koutou, kaati tena. Taku tama, haere te mate, hacre e hika, haere atu ia aitua, te whakamutunga o nga kauohi o oku tuakann on nca, 1 te mate, haere e hika, haere atu ra, te rangatira wlu.u.imututiga o te ki a Tewera, me nga rangatira katoa i hapaiuga ai e au Taratauki ki runga. hei tautoko. a taea noatia mai tenei ra, liaere i roto o te Rongo-pni ate Atua, kia tau to nonore, ma te Atua koe e tiaki, Amine, kaati tena. He waiata aroha.—rTTn.p-rr> ra e pa i te ra e whiti ana, haere ra e te \v h akamarumaru ou7T~Guku kai ao, ko te ra e i ki a taratara atu e koro taratara tu kai hau ai te mahanga roa kia paa i te ua i te ruru kai tae kai hoki ake toko iwi ora kitea o * a - Kaati aku kupu mihi ki taku tamaiti. ' Na Ihaia Taeakawa Ratjru-o-te-kasgi. xepuKe, wahio Maketu, Hurae 12, 3 878.

Ki Te Exit a o Te Waxanga. E hoa mau e tuku atu taku reta kia taia kia te ki 11 ga reo e rua, Pakeha, Maori hoki. kia tukua kite ao katoa ara ko te matenga o taku kotiro o Harata, i te rua 2 on"-a ri o Hurae. te tau IS7S. ° E hoa ma he pouri noku ki taku kotiro kia Harata kua tangohia atu nei ete aitua i toku ringaiinga. He nui ra\va no to matou pouri, me ona tupuna, tne ona whanaunga. A lie nui &no nga tangata i tae inai kia kite i tona matencra, lie kotiro pai ano taua kotiio. ko ona tau 2 e rua, he uri rangatira auo he mokopuna na Hongi Hikn. he tua-rua hoki ki tera Hon«i kua riro atu i cga ra o mua. ko tona whaea. ko nga Kongo Kahika. he tamahine tera na Hongi, liei tuahine ano ki aifi te ritenga o to maua tatai, he nui rawa to mana pouri ki ta maua kotiro, kua tangohia atu e te .Atun, otira. nana i tuku mai. nana i tango atu. kua oti ano te tuhituhi kite karaipiture he puehu ano te tangaia. e hoki ano kite puehu. ,-r . Na - Mita Hapc. Hamaria Pupuke, Whangaroa Hurae 11, 187 S.

Kite Etita o te Waxaxga. Tena koe, He whakahoki tenei mo te panui a Wi Fere, a lei nei kia haere atu nga tangata ki a in. ka rawe a tua tangata, ara mo teuei ki sua, mana e tuku mai bo mataurauga kfnga whenua Maori, kia ekaekangia, i whea ra ti.ua Wi Pere iiefe ngaro ana, a i wliea koe i te oranga o te tama a Kiripuni. e ki ana he kuare te tangata. kaore koe i ro>-go ko Herctaunga te kaainga i mate, a na Herctaunga ano i kimi he matauranga mo oia wahi. mo oia vrahi, heoi. Na P. Maki. Korongata 9 Hurae, IS7S.

Kite Etita o te Wananga. E hoa tena koe, mau e tuku atu a matou kupu rr.arua uei. hei titiro ma o tatou hoa Maori, me o tatou hoa Pakoha hoki. ko te ra tenei i mutu ai te liaere maio nga uhunga kia kite i te mate o Wiremu te Rahui i te 6 o nga raj Hurae, IS7S, he nui nga iwi i tae mai kia kite i te mate o taua tangata. ko nga ingoa o aua hapu, ko Xgatitutemohuta. ko Ngatiterangita ko Ngatikikopiri, ko Ngatihineuru, ko ko Ugatirua, ko Ngatitaoi, ko Ngatiliaua, ko Ngatiraukoto, ko Xgatikahuhunu, ko Ngatimaruahiue, ko XgatiKurakaiafca. ko Ngatihika, ko enei hapu katoa i puta mai i a Tuwharetoa, ko nga rangatira o aua hapu, ko Werewere to Ngatitu. ko Rawiri Kahia, ko Paora Tokoahu to Ngatiwhanaurangi. ko Tairi, ko Wi Katene to Ngetiteraugita, ko Hori te Tauri to Ngatirua, ko te Tuatara to "NTgatihaua, ko Iharaira te Puke, ko Thaka te Awhio to Ngatikikopiri, ko Ngamotu, ko te Kata, to Ngatihineuru, ko Mita Tokoahu to Ngatitaoi, ko Merania, ko Tamati te Kurapae to Ngatirauhoto, ko te Weuhikawera, ko Hanahanemate to Ngatikahuhunu, ko Taira, ko Pukapuka to Ngatimaruahine, ko te Akau, ko te Fa nga to Ngatikurakaiata. "ko te Rangipumamao to Neatika, ko nga rangatira katoa enei o enei hapu, huihui katoa nga taugata o enei hapu 150, ko nga hapu nanai karanga, ko ITg&tipareawa, ko Ngatihinerau, ko Xgatitutetaioha. ko Ngatihinewaka, ko Ngatiteuruuga, ko nga rangatira *o enei liapu, ko te Rangitahau, ko te Whare to Ngatipr-reawa, ko Maniapoto to Ngatihinerau, ko

HamueraTakurua, ko te Waka Tuko to Ngatitutetaioha, ko Hohepa Hinerau, ko nga Motu Wiremu. ko te Kuru to Ngatihiuewaka, bo Arapeta te Waikuku to Ngatiteurunga, huihai Katoa nga tangata o enei hapu c 90 tangata, he nui hoki te kai x mahora manga hapu i tae mai neiki te tangi i taua tupapaku, ka kitea rate tama a tane, te koko rere rano-i te poaka tnki whenua, te paraoa tutoa, te huka whakarekareka 1 xv t al *"*! n ?a koko, haihni katoa e 500 topu 1,000 takii.v. . 10 nga poaka e 50 topu, 100 takitahi, ko nga paraoa 1,000 pauna weti. ko nga huka 400 pauna weti, ko nga tii 100 pauna weti. I timata mai i nga ra o Hune ite 16 o nga ra te whiu ote kai, mete whakackeeke mai hoki o nga tangihanga, ko te uhunga nui no te 7 o nga ra o Hurae 1878 ko aua tamahinc, ko te Haumihiata, ko Pareteko. ko ana mokopuna, ko Tawhirau Maniapoto, ko Wiremu Pomare i tana uhunga e liacrc ana mai, lco te nuinga o ana tainarilti, ite tangata wncnua, me ana mokopuna, he kaumatua tenei i nui ona iwi, me ana mokopuna, 19 katoa ona uri, no te 7 o nga li.iora ka puta mai te uhunga a Neratiterangita, ka hui te tangata whenua kite powhiri, ano mete tai e aki ana te waha 0 te tangata, me tc whatitiri e tangi ana te waha o te pu, ko nga rangata hapai pu e 40 tangata, ka mutu te powhiri,' ka tangi tetahi ki tetahi, he nui nga haorae tangi ana ka mutu. Xei runga ko Kawiri Kahia. poroporoaki ana kite mate, ka mutu te poroporoaki taua mai taua tau ka mutu tera. Kei runga ko Hamuera Takurua, karanga ana kite uhunga taua atu hoki toua tau, ka mutu tera. runga ko te Tuatara, poroporoaki ana taua mai hoki taua tau, ka mutu tera. Kei runga ko te Hemopo te Rahui, karanga ana kite ope taua atu taua tan, ka mutu. Kei runga ko Hori te Tauri poroporoaki aua kite mate ka mutu taua mai taua tau. Kei ko Hohepa Hinerau, karansa ana kite ope ka mutu tera. Kei runga ko Tairi, poroporoaki ana ka mutu tana poroporoaki, ka whakahuatia mai tana tangi waiata. . aroha kai krno raiva koe -tenei ka tata mai te a hika i tangata taha rawa i nga rangi e hoki mai ai koe ko te ngutu kite tito naku i toha nui te wharanga hoko tahi i a te ra a hui rahua mai warea mai tc tinana kite tohu i aia nci ra ka waiho i konei hai puna waka whenua mo oku tunga ane i paia na au ite rangi tuatahi ka ene mai ko te tiui hai raru mo hoku e, ka mutu. Kei runga ko Werewere, karanga ana kite ope ka mutu, ka whakahuatia tana tangi waiata too tona iramutu. Waiata— E whiti ete hoa e ir.oc ki kore mai ra i runga te wharerangi kis whakarongo koe tei ere tangi mai e i te nui a tirangi ehara i te tangata e he kuru to nga rcrc wa koe kopu nui terewai e naku i kimi atu i te ara iti atahua i te hinepouri i rehua te taonga ki nga whanga liok; ra kia kai a te kuri i te ilea tapairie e waiho ana koe ra mo nga turanga ki waho ra maweu to hoa e mana koutou c kawe ki waho ra e kia wcroliia to kiri kite tao rakau emo koroua e.moe mai ra ko wai ka kite ake rate atua na nui hekc te whakaurunga mai-o— mflu ana kite kiri «••-*&>- nga La* ngata i raro i a ia e waiata katoa ana, Ra mutu tana Waiata, ka whakatika a tc Rangitahau ki runga. a Maniapoto, a Werewero, a Hamuera Takurua. a Iharaira te Puke, me'te tini o nga rangatira. ka hamumu kia tanuri kite tahu kui, ki te tahu tii, kite huhuti manu, kite patu poaka, ka tu +2 iso tangata. tena ano hoki to mahi c te Aitanga-a-tiki. mete mata kokiri te ahua o te taugata, tc kokirikiri ana i waenga 1 tona marae, ka- tao te kai, ka tahuri tetahi tangata kite mahi i a ia, ko tona potae lie kakaha tu ngaherc, ko te tikitiki o runga i tona potae kotore, he tamahine ia na Pareawa, ka whiua te kai, ko te tacvva to mua e 200 nga rourou, muri mai ko te koko, ko nga kohu e 40, ko nga manu o roto e 600 muri mai ko nga poaka o 50, ko nga paera tii 2C>, 1,500 nga paraoa rohi mea tunu kite oumu, no te wliiunga ote paraoa katahi ka whakatika mai a Hunia ki runga kite koneke rohf, katahi ka toia ete nui o te tangata, kaore i neke, he nui no te taumaha ote 1,500 paraoa, mete whetee tonu nga karu o te taniwha nei o Hunia i runga i taua koneke, ano tona rite mc te ponene waka taua, ka huri a: o te nui ote tangata ki te to; kaore 1 ngaoko, ka whakatika mai tetahi tangata kite takitaki i tana takitaki, ko te Kiriwera tq„2ikhui taua tangata ka whakahuatia e ia tana karakia. wai e to maku e to ma whakatau e tote whakarongona atu he tarawai nuku he tara wairangi pumia nau maai nau mai e tane kakau tauai tc wai kia matakitakina koe e te tini e te mano naku koe x tiki atu kite waonui o tane klmikimi e tane rangaranga e tane torutotu haers ana te wai o tona hika na runga o waihi turuki ruki paneke neke o ihu o aka turn ki tu.ru ci ka kite iwi i te kupu paneke paneke

kaore rawa 1 paneke katahi ka -whaka -whenuatia e Hunia Whenuauta, koia puritia -whenuatai, koia puritia puritia kita moremore numopapa, he aio, ekore au e taea. ruru mai hoki tona tupu tonu te ngaoko, te aha, katahi tetahi tohunga mohio kite una o te_ Arawa ka_ whakatilea 117 a.i ki runga, ka whakahuatia,funuhia""nnuhia te pou tapu, ko te pou o te rongo mai whiti te whakarangona atu nga toroka hika ki P°n mua kite pou roto, kite pou te wharaua, he aturangimaxnao. hekeheke iho i runga i o ara ta, kikiwhanotea, ra o n»a xoro, ne ara whaDO kite pouriuri, kite po tangotango, kile po mature, te whai ari ki kotea rawai ko te ara o nga toronga nue te parata ekeeke hohoa eke tangaroa eke panuku hure, i tenei Katahi anoka koneke o taua nanakia, mete pukana haere tonu on a Karu 1 ranga i tona koneke, ka toia haeretia, ka tae kite tahua Katahi kawhakanui mai a Eawiri Kahia, a Hori te Tanri, a X uatara ki ta ratou mokamokai, e pukana ana kia ratou ka matn te whakanui, katahi ano ka rere a Hunia ki raro o te toneke, ka tangi te hipihipi a te tangata whenua hure liurc Katoa nga pakeke, mete tini ote tamariki, e hoa ma. e korc e maui. te tangata nga mahi Hunia, ka raru nga ope hnere mai 1 taua tangata, heoi aiio, na to hoa aroha. _ „ NA HA.Mur.EA Takceua. Opepe, Taupo Hurae 6.1578.

Kite Etita o Te Wananga. E hoa, mehemea e pai ana koe kia panuitia atu ta matou (address) ta nga hapu o Kaikohe kiaTa Hori Kerei raua ko te Minita Maori, ki nga reo e rua hei titiro ma te Pakeha raua ko te Maori. I korerotia kite Minita Maori ki Rawene, Hokiacga, i te 11 o ngarao Hune, 1878. Koia © tuhi i raro nei. Kaikohe, Pewhairangf, 11 Hurae, 1878.

Kaikohe, Pewhairangi, 18th Maehe, 1878. Kia Ta Hon Kerei, K.C.8., D.C.L., raua ko °Ta Hone Hiana, Minita Maori, &c., &c. E kara ma, he Powhiri tenei na matou na nga rangatira kaumatua, taitamatiki hoki o nga hapu o Ngapuhi ki Kaikohe, mo nga rangatira kaumatua, taitaraariki hoki o nga hapu o te Rarawa e tawhiri atu nei, i runga ite koa mete liari nui kia korua ki nga kaiwhakaora o enei iwi e rua o to tatou Kuini aroha, atawhai hoki, e nolio nei i Nui Tireni ote Pakeha raua ko te Maori. I runga i nga mate (suffrages) maha e taimaha nei ki runga i enei iwi e rua, i runga i nga whakahaere he a enei tini Kawanatanga (Conservative) kua paliure nei, me to matou tino whakawhetai nui auo hoki, kia koutou katoa, ko o korua hoa mema Pakeha, me Karaitiana Takamoana, Hoani Nalie, Taiaroa, me Hori Tawhiti ?.no lioki. Mo runga i to koutou maia nui, kaha, wehi korc hoki, kite wliawhai pai, tika hoki, i tenei Paremata kua pahure nei, i hinga kino ai ia koutou, taua Kawanatanga (Couservative, exclusive, and injurious). Na reira hoki i tika ai te kupu a Ivawana Kerei e ki nei— Truth is mighty, and right will prevail. Whai hoki kei te tino inohio atu matou, ki nga ora katoa kua puta ia korua i tenei taima poto, kua mania nei e korua ki nga iwi Pakeha, Maori hoki, o nga Takiwa katoa, ka taki toru ka taki wlia ke nei o korua taenga kia ratou (more especially), ko te rironga mai o te kingi Maori me ona iwi katoa ia korua i runga i te liui ki Hikurangi koia matou i whakaaro ai mete whakapouo ano. Teia ano matou e ora ia korua i runga i o matou mate, tuatahi, mo tetahi (boarding school) mo a matou tamariki, tuaru.a, mo a matou whenua, i riro i te inana o te Ture Whenua Maori 1873-74. I runga i ngamahi, whaka-riro ke i te Ture Whenua 1873-74 a taua Kawanatanga (Conservative, exclusive, and injurious) kua hinga nei (a e kore ano hoki