TE TIRITI 0 WAITANGI.
Kua puta mai he tono ki a matou kia panuitia atu te Tiriti o Waitangi; a e whakaae ana matou, no te mea e mahara ana matou he tokoiti rawa nga Maori o enei rangi e ata mohio ana ki nga tikanga 0 taua tiriti. Ki ta matou whakaaro ka puta he pai Irunga i te tukunga o taua tiriti kia kitea e nga iwi Maori ote motu nei; ma reira e nui haere ai te whakapono o nga iwi Maori kite Kawanatanga ote Kuini i tenei koroni—kaua te tangata e polie ki tenei kupu a matou; ehara ite kupu mo te " mana tangata" ake ano o Kerei raua ko te Hihana i ta rawa kawanatanga. Tena o- matou hoa Maori e kite 1 te tikanga o taua tiriti ehara i te mea e mate ai ratou ; engari hei mea ia e tuturu tonu ai he rangatiratanga mo ratou, he oranga nui atu hoki i nga oranga katoa o tenei ao. Ko te whaka-reo-maori-tanga o taua tiriti, ehara i a matou, no mua ano. Jvaore i tika rawa, kaore i pau katoa nga kupu o te taha Pakeha ; engari ko nga tino tikanga i whakamaoritia, a e pai ana Ko "Wikitoria, te Kuini o Ingarani, i tana mahara atawhai ki nga Eangatira me nga Hapu o Niu Tirani, i tana hiahia koki kia tohungia ki a ratou o ratou rangatiratanga, me to ratou whenua, a kia mau tonu koki te Bongo ki a ratou mete ata noho hoki, kua whakaaro ia he mea tika kia tukua mai tetahi Eangatira hei kai whakarite ki nga tangata Maori o Niu Tirani. Kia whakaaetia e nga Eangatira Maori te Kawanatanga o te Kuini ki nga wahi katoa ote whenua nei, me nga motu. Na te mea hoki he tokomaha ke nga tangata o tona iwi kua noho ki tenei whenua, a e haere mai nei. Na, ko te Kuini e hiahia ana kia whakaritea te Kawanatanga, kia kaua ai nga kino e puta mai kite tangata Maori kite Pakeha e noho ture kore ana. Na, kua -Pai te Kuini kia tukua ahau, a Wlremu Hopihona, he Kapitana i te Eoiarar Nawi, hei Kawana mo nga wahi katoa o Niu Tirani, e tukua aianei a mua atu kite Kuini; e mea atu ana ia ki nga Eangatira ote "Whakaminenga o nga Hapu o Niu Tirani, me era Eangatira atu, enei Ture ka korerotia nei. " Ko te tuatahi. "Ko nga Eangatira o te Whakaminenga, me nga Eangatira katoa hoki, kihai i uru ki taua "Whakaminenga, ka tuku rawa atu kite Kuini o Ingarani ake tonu atu te Kawanatanga katoa o o ratou whenua. " Ko te tuarua, "Ko te Kuini o Ingarani ka whakarite ka whakaae ki nga Eangatira, ki nga Hapu, ki nga tangata katoa o Niu Tirani, te tino Eangatiratanga o o ratou whenua o ratou kainga me o ratou taonga katoa. Otiia ko nga Eangatira o te Whakaminenga, me nga Eangatira katoa atu, ka tuku kite Kuini te hokonga 0 era whenua e pai ai te tangata nona te whenua, kite ritenga ote utu e whakaritea e ratou ko te kai hokp e meatia nei e te Kuini hei kai hoko mana.
" Ko te tuatoru. " Hei whakaritenga mai hoki tenei mo te whakaaetanga kite Kawanatanga ote Kuini. Ka tiakina e te Kuini o Ingarani nga tangata Maori katoa o Niu Tirani. Ka tukua ki a ratou nga tikanga katoa rite tahi ki ana mea ki nga tangata o Ingarani. " (Signed) "William Hobson, " Consul and Lieutenant-Governor. " Na, ko matou, ko nga Eatigatira o te "Whakaminenga o nga Hapu o Niu Tiraui, ka huihui nei ki "W"aitangi; ko matou hoki ko nga Rangatira o Niu lirani, ka kite nei i te ritenga o enei kupu, ka tangohia, ka whakaaetia katoatia e matou, Koia ka tohungia ai o matou ingoa o matou tohu. (Kei konei nga ingoa o nga rangatira Maori.) " Ka meatia tenei ki Waitangi, i te ono o nga ra o Pepuere, i te tau kotahi mano, e warn. rail, e wha tekau, o to tatou Ariki."
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/WAKAM18790329.2.20
Bibliographic details
Waka Maori, Volume I, Issue 26, 29 March 1879, Page 364
Word Count
677TE TIRITI 0 WAITANGI. Waka Maori, Volume I, Issue 26, 29 March 1879, Page 364
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.