TE MAHI O TE HAHI I TE TAKIWA O OTAKI, O MANAWATU. KO NGA KORERO ENEI A TE MAKI WIREMU.

Waka Maori, Volume 12, Issue 21, 17 October 1876, Page 257

TE MAHI O TE HAHI I TE TAKIWA O OTAKI, O MANAWATU. KO NGA KORERO ENEI A TE MAKI WIREMU.

I muri mai o tera huihuinga o to tatou Hinoti, kua nui haere te pai i roto i nga tangata Maori o toku Takiwa, ki taku whakaaro na te atawhai o Te Atua tenei pai. Tuatahi, mo nga kupu i panuitia e ahau ki a ratou kei te mahi, kei te rapu te Hinoti i to ratou alma, ki nga mahi ote whakapono mete koa hoki o te Hinoti ki nga mea i taea e ahau te whakaatu ki a ratou mo nga mahi oTe Hahi. 2. Tetahi take ki toku whakaaro i nui haere ai te pai, no tetahi Hui i karangatia e Te Pihopa kia tu ki Otaki. Ko nga korero o taua hui, kua perehitia kite reo Maori, a ka whakatakatoria nei e au ki o koutou aroaro. I tae mai he tangata whiriwhiri o nga kainga katoa ki taua hui, mo "Waikanae, i te taha kite tonga, tae noa ki Bangitikei i te taha ki raro. Ko te nuinga o aua tangata whiriwhiri, he tangata ngakau tika, he kai-whakaako no o ratou kainga. Kahore i watea te Pihopa kia haere mai ki taua hui, a i tona ngaromanga atu naku i whakahaere i runga i nga ritenga o to tatou Hinoti ara, i matua whakapuaki nga take korero kia marama ai te whakaminenga. Kotahi ano tunga ote tangata kite whakaputa i tona kupu i runga i te mea e whakaarohia ana. E mea ana ahau, i tino marama rawa te hurihuri i Ega take korero i reira, pai atu te whakahaere nga.

I whakaaetia enei kupu ara, — 1. Me whakakaha te mahi hanga "Whare Karakia, me auau ano te kohikohi moni, me whakatu he tino Kai-whakaako ki nga kainga katoa hei ako i nga Hau-Hau kia hoki mai ratou kite tino whakapono. 2. Me whakahe te mahi kai waipiro, te takahi kino ite E-atapu mete mahi purei kaari E torU nga ra i tu ai tana hui, no te mutunga, ka mea nga tangata whiriwhiri, ka hoki ratou ki o ratou kainga ka whakaaturia nga tikanga i oti i a ratou i taua whakaminenga. Tokorua o aua tangata i tautoko i ahau, a hanga tahi ana matou i nga korero o taua hui ara, kua whakatakotoria nei kite aroaro o tenei Hinoti. I tukua aua korero ki nga tangata o tenei takiwa o tenei Pihopatanga kihai nei i tae mai ki taua hui; a kua tae mai a ratou pukapuka whakapai, me a ratou whakaaetanga kia hapainga tahitia tenei whakaaro. Koia nei etahi o nga hua o taua whakaminenga:— I muri tonu nei kua timata nga tangata Maori kite whakaaraara whare karakia ki etahi o o ratou kainga hou . 2. Kua ahua ngakau nui nga kai-whakaako ki to ratou mahi, kua tono etahi kia hoatu e au he pukapuka karaipiture, kia tika ai ta ratou mahi. 3. I muri mai o taua hui, i nui atu i te £lO te utu o nga Paipera me nga Bawiri i hokona e au ki a ratou. 4. Kua tino iti haere te kai waipiro mete purei kaari; e toru nga huihuinga tangata kua tu i nga ra kua pahure ake nei kite whakatu ite mahi Kuru Temepara; meake nei taunutia ai te mahi kai waipiro, ka waiho tena hei take whakama ma te tangata, koia pea he tohu tenei tera e mutu taua mahi kino. r • ki nga kainga e ono he tikanga kohikohi i roto i nga wiki katoa i roto i nga wiki e rua ranei, i ia rua wiki i ia rua wiki, a ahakoa kaore e tino nui aua moni e kohia nei, kati ano hei apiti mo te utu iti e hoatu ana ki o ratou Minita. He tohu ano tenei e ora haere ana, mete ngakau nui ano ki nga mahi o te Hahi. rangatira whai mana i whakawaia e te main Hau-Hau i mua kua hoki mai inaianei kite whakapono i runga i to matou tono. Kua tino whakarerea taua mahi pohehe; kua whakaae ratou kia whakamataua te tono kia hohorotia te hoki mai o era atu tangata e piri tonu ana kite mahi pohehe. Kei te koa ahau i te mea e ahei ana ahau te whakaatu ki a koutou ko nga rikona Maori tokorua . ™ ku takiwa e mahi tahi ana matou. He ngakau nui to raua ki to raua mahi, mete tono ano ki au kia hoatu ano etahi mahi kia nui, ahakoa e whakaaro ana ahau he kaumatua raua, he maha o raua tau, e mohio ana ahau e hara ta raua i te mahi ngoikore noaiho, erangi he hiahia nui ano to raua kei raro i te awhmatanga o Te Atua kia whakaorangia nga wairua o a raua hoa Maori. Ko nga tangata tokotoru e akona ana e ahau inaianel kua nui rawa to ratou mohiotanga, e titiro ana ahau ki a ratou pukapuka, kite iho ana ahau kua puta rawa ta ratou mohio ki nga tikanga o te Karaipiture me to ratou ata noho, he pai atu. I runga i tenei, e mea ana ahau me whakawhetai tatou kite Atua mo nga tohu ote pai e tino kitea ana i tenei takiwa 1 te tau kua pahure ake nei, me gku hiahia kia wkakaputaina he kupu aroha e tenei iimoti, hex whakakaha i o tatou hoa Maori i roto i te

takiwa o tenei Pihopatanga kia tote tonu ratou, Ma haere tonu i te huarahi o te tika. He mea apiti e ahau kite korero nei, he pukapuka rarangi ingoa o nga kainga i te takiwa o Manawatu o Otaki etu tonu ana nga karakia, mete mataratanga atu o aua kainga i Otaki. E karakia ana ki Otaki i nga ra katoa, i te ata»i ahi ahi, nae te huihui hoki i nga ata kite rapu i nga tikanga ote Paipera. Kotahi tukunga ote Hakarameta Tapu i nga marama e rua ki nga tangata e waru te kau. Kei Moutoa, te kainga o Rev. Henere Te Herekau, (e 30 maero te mataratanga atu i Otaki), e Karakia ana i nga ra katoa ite ata ite ahiahi, mete huihui hoki kite korero i nga tikanga ote Paipera. Kotahi hoki tukunga o te Hakarameta i roto i nga marama e wlia ki nga tangata e wha tekau. Kei Matakarapa, e 20 maero te tawhiti atu i Otaki, kei Motuiti, 22 maero te tawhiti atu i Otaki, e rua huihuinga kite karakia i roto i te marama. Kei Waikanae 11 maero, kei Horowhenua 12 maero, kei Matahiwi 50 maero, kei Oroua 35 maero, kei Awahuri 50 maero, me Pamutana 40 maero te mataratanga atu i Otaki, kotahi te karakiatanga i te marama kotahi ki enei kainga katoa. Kei "Waikawa 5 maero, Katihiku 2 maero, Ohau 6 maero, Muhunoa 8 maero, me Porotawhao 20 maero te mataratanga atu i Otaki, e wha nga karakiatanga i te tau. Ko taku kupu whakaoti tenei, ko ena korero i runga he whakaatu i nga wa e karakia ana ahau me oku hoa rikona Maori tokorua; erangi e karakia tonu ana nga monita i nga ata i nga ahiahi katoa ki aua kainga kua whakahuatia nei e au. A kei etahi atu wahi e tu ana nga korero Paipera mo nga koeke mo nga tamariki.