HE KORERO MO TE MATENGA O EMA KAPU TE TIPITIPI.

Waka Maori, Volume 10, Issue 25, 15 December 1874, Page 312

HE KORERO MO TE MATENGA O EMA KAPU TE TIPITIPI.

(He mea tuhi mai na "Haere Pouri.") Ko Ema Kapu Te Tipitipi i mate ki Ohiwa, i te 28 o nga ra o Nowema kua taha nei. He tino wahine rangatira ia no te Arawa; he tamahine na Hoani Ngamu Takurua, tetahi o nga tino rangatira o te He wahine ingoa nui, e arohaina ana, e manaakitia ana hoki, e te iwi. I marenatia ia kite Ngaae, Hotorua, ite 4 o nga ra o Hanuere, 1864, i roto i te whare karakia o ana matua. I mea hoki ia e kore e pai kia marenatia ki tetahi whare karakia ke atu, engari kei roto ano i te whare o ana matua he whakapntanga mo tana oatil I nga tau maha kua pahure nei, kaore rawa i kitea he raruraru o tenei wahine ki tana tane; he rangimarie anake, he atawhai, a he aroha. Eite—tino rite rawa i a Ema tenei kupu o te karaipiture;

HPo Nek°e nei "V 1 v® ? ® mai a j J te Tai E roa o fn-nn v, ' ero^ ia ana eiae te matao ite xawa ia • t.J?'?® 1 ' 811 mal ,' . ko n S a takiwa tino matao to™ mate ' lT> -""l* ?° Neke kua ™ W mea kS'lf, taimaha. I tona taimahatanga ka t %r m ?- - a *? Kho P a Harawira, te tino £o?f™l • ® v 1 heikarakia hei te ann t S 1 a la; ® whakaaro nona ki nga kupu a k! tlmate' If* ; "£> te tetabi o i a W™' T Kl - te turOTotia tetahi i roto hahil™ I tara ?§ a . « , la k ' nga kaumatua ote tup ' tt ? 1 e mOl •" runga ki a ia, a e orate if We »T whata P°°°" . Ko te mahi a te Pihopa, he haereere tonu mai ki a ia. Ka rongo ia ite pai W,v l ° ng ! mo1 ' me n S a iauwhau ate Pihopa, katahi ka mea atu ;-« Ka nui rawa te marama, me te ura ora ake o toku ngakau i o inoi me o karakia." tSiT. f® P l * h ?P a ;—''M ko tetehi mea pai nei, he karakia, hei whakamarama i te ngakau o te turoro ; ka mea atu ia;—« Ae, ka nui te pai o te karafaa—ka nui te pai." Kei nga takiwa e ngaro atu ai ate Pihopa, ko ia tonu kite inoi i a raua ko tona tane ito raua whare; he ngakau nui hoki nona hei whakamarama i ona whakaaro. la ia e mate nei e haereere tonu mai ana a Te JXuihi, mete Hareti hoki, ratou ko ana tamahine, ki te karakia mete tirotiro ; kite mau mai hoki i n»a kai papai, me nga puawai o a ratou kaari—hei mea e mmaminatia ai, e ahuareka ai hold te turoro. Ka mea ia; " Koia ano te tika ote kupu nei, te aroha 0 nga tangata whakapono o te hahi." Ko Pihopa raua ko Anitiria, nga rangatira me nga kai tiaki o te whare i noho ai ia, ko raua hoki nga kai hurihuri i a ia e takoto ana ; kaore rawa raua i pai kia turituri te whare, kei ohorere te turoro. I tupato tonu raua, whakarongo tonu, mehemea he aha ranei tana e hiahia ai, ka hohoro tonu raua kite tiki atu, kite whakarite. Ka whakatauki te wahine ra ; —"Te tohu ra ote aroha nui; ano ko nga koeke tupu," I te Hatarei, te 25 o nga ra o Oketopa ka mahue aPo Neke i a raua ko tona tane, ka hoki atu kite Tai liawhiti runga ia te Buna. To raua taenga atu ki reira ki hai i roa ka puta atu tana kupu kite tane ; —" Kati kua tae mai a hau ki o taua koeke, ki te iwi, kite whenua, haere koe e hoki ki au mahi o te Kawanatanga. Kei whakararua tonutia iho koe 1 runga i toku mate, a ka titiro kino mai au rangatira ki a koe. Ko tenei, haere e hoki." !N"a, he mea miharo rawa te nui o tenei kupu me tenei whakaaro a tenei wahine. Ahakoa e pehia ana tona tinana ete pouri mete taimaha o tona mate, ata whakaputa marie ana ia i nga whakaaro marama me nga mahara tika mo tana tane. Na te aha koia? Na te nui ra o te aroha o tenei wahine ki tana tane. Engari koa, e hara ano tera i tana tino whakaaro ake, ko tana ano kia kite te tane i to raua wehenga; heoi, pehia iho ana e ia te hiahia o tona ngakau, mea marire ana kite tane, " Haero." I te Hatarei ka tae mai te tane ki Po ]N~eke, i taua ra ano hoki ka moe mai te wahine i Ohiwa. Heoi, ki hai i ata rite ta raua kupu i oati ai, "a wehea noatia ra ano taua e te mate"^—kua wehea ketia hoki raua i mua o te mate. Haere pouri ana te wahine, te kite ia i te kanohi o tana tane; te tane ano hoki, noho pouri ana, te kite ia i te kanohi o tona rangatira. Te iwi ano hoki, he nui rawa te pouri mo tenei, a mo te aitua ano hoki. T\Ta ; kua korerotia nei te whakahaere a tenei wahine

i tona tinana, me ana whakaaro te humarie, te atawhai, te raruraru kore, te ohaoha, te ngawari o te reo, te hiahia kite karakia, mete tino nui rawa o tona aroha ki tana tane. Na, a ata whakaarohia iho e tatou, kei whea ra ia ? E nga wahine—hei tino tauira pai a Kapu mo koutou i te ao. HE TANGI MO KAPU. Epa kite raro, Tu porangi kau i te maru ahiahi, Arohirohi noa. Kei whea ra Ema ? Taku. manu hakahaka, Kia tu i •waenga nga toliu wahine Huihuinga nunui kai o whaea. Turakina mai ia nga puke o te raro, Kia hora o mata te Whanganui-a-Tara, Arumia mai e, taku iti mokai ? Me tuku atu koe te uru kite whenua, Kia utaina atu te waka o te Tipua ; E ahu ana ia kite tai whakararo, Kite iwi ano ra, Kia ringitia iho Kite wai ote kamo, na i. Te Puia i Huritini me tapapa iho ; Kia whakahi koe ko te tau tenei ka ora mai. Kati rate moe, Maranga mai e whae. "Whitia te korero kei a wai koe ? Waiho ra mota, me ata whakahoki — Te Eae ki Matai, kite puke ote iwi, Kai o matua i ngaro ai kite kore na i. Rukuhia atu ra Nga ngaru e hora Tuara-o-Kanawa; Kia whakaea koe ko Paepaeaotea— Huri mai e Kapu, tu mai i kona, Tangi mai e te hoa, Ma te ao o te uru e kononohi nei E kawe mai te aroha na i.