Untitled

Waka Maori, Volume 10, Issue 23, 17 November 1874, Page 291

I whakatakototia he hakari, ara he tina, ki a Te Makarini e nga Pakeha o Nepia, i te 10 o Nowema nei, hei whakahonore i a ia, hei tohu hoki no to ratou whakaaro pai ki aia mo ana mahi ite motu nei. I tata rawa kite kotahi rau nga tangata i tae ki taua hakari. Ko te Huperitene ano tetahi. No nanahi (Mane 16) i rere atu ai te Kawana i Po Neke nei ki Akarana. Ko tona haerenga rawatanga atu tenei e hoki ai ki rawahi. I tokoto te hakari a etahi rangatira o Po Neke nei ki a ia i te Bahoroi. He poroporoakitanga na ratou ki a ia. Tena kai te mahara o tatou hoa o te "Wairarapa ko tetahi wahi whenua i Ahikouka i retia e Matiaha me etahi atu tangata ki tetahi Pakeha, ki a Tare, i te mutunga o te tau 1572, i ki hoki a Ngatuere nona taua whenua, a i nohoia tonutia hoki e ia. A i kawea e Tare i muri iho taua mea ki roto kite Hupirimi Kooti kia whakawakia kia panaia a Ngatuere e te ture. Na, no muri rawa hoki ka whakaritea e taua hunga e whakawa ana kia kawea ano ta ratou whakawa kite Kooti o runga rawa ote Hupirimi Kooti, te Kooti whakamutunga rawa, (ara he Kooti huihuinga no nga Kai-whakawa ote Hupirimi Kooti). Heoi, no te 9 o Nowema nei ka tae taua hunga, ara nga roia o taua hunga, ki roto ki taua Kooti. Ko te Paranatana te roia a Tare, ko te Haata te roia a Ngatuere. Ka mutu ta te Paranatana tana korero, mo te taha ki a Tare, ka nekehia atu te nohoangao te Kooti kite 10 o nga ra. I taua ra ka whakatikaia

e te Kooti ko Ngatuere, ki ana ma Tare katoa e utu te whakawakanga me nga roia taua rua. Ki hai te Kooti i karanga ki a te Haata kia whakahokia nga kupu a te roia o Tare—kua marama noa hoki ki a xatou te tikanga. Tokotoru aua Kai-whakawa—ko te Kai-whakawa Tumuaki, me etahi tokorua. (E hara i te take hi te whenua i whakawakia ra, engari ko te whakawa a Tare ki a ISTgatuere i whakahengia.) Kei Hinitatana (ara lie whenua kei Inia) te tikanga rawe e waiho ana hei tikanga e kitea ai te take o te whenua e tautohea ana. Ka keria nga rua e rua kite whenua e tautohea ana, ka komotia ete roia o te kai tono tetahi o ona waewae ki roto ki tetahi o a,ua rua, ka komotia hoki e te roia o te kai karo tetahi o ona waewae ki tetahi o aua rua, a ko te roia e manawanui kite tu i roto ite rua, a ngenge noa tona loa roia, na ka riro i a ia te tikanga, ka riro i te taha ki aia te whenua. Tera e pehea o tatou roia o Niu Tirani nei ki taua tikanga hei whakakite i o ratou kaha? Nga tana waro i keria ake i te whenua i Amerika, i te tau 1873, koia tenei, 45,413,340; nga tana i keria ake i te tau 1872, i 42,749,241.