NO HERETAUNGA.

Huia Tangata Kotahi, Issue 26, 23 December 1893, Page 2

NO HERETAUNGA.

Kua tae mai te kohi a te Kawana o Nui Tireni mo nga tangata i mate i te waipuke, ko tona kohi £2O.

I te purei paitikara i Nepia i riro i a Renara te wini'o te tekau maero, kn nga menete enei o tuna haeretanga—Maero tuatahi 2.415. tuarua 5.20 3-sth, tuatoru 8.7 4-sth. tuawha 10.51 l-sth, tuarima 13.42, tuaono 16.305, tuawhitu 19.21 2-sth, tuawaru 22.18. tuaiwa 25.16 tekau 28.3 l-sth. I runga i te ahua o te tangi o te reta a te tumuaki o Merika kite Ingarahi, e whakahoa ana ki Ingarangi. Kua tae mai te whakaatn mai o tetahi teihana kuti hipi, ko Inamu te ingoa, He mihini te mea kuti, kotahi te tamaiti i reira ko kuao te ingoa i kutia e ia 227 hipi i tera kotahi, ko Kaihaniate tuarua 216 hipi, konga hipi i pau i nga tangata 16 o taua teihana i te ra kotahi 2496 hipi. Kotahi tetahi tninita no te Perehipjir tjjjiana e huere atu-ana i Taratere. ki Nepia, ka roa e haertgtftu aWka ;jkua i lt^.^c•:^A^K^yi~iS^jli^ ; ktt :.kite«tu i te kiki. ka,otna : atu, ka peke ki runga. I te nuiiVte"wit ka mataku te hoiho ra, ka peeke, taha tonu atu te kiki ki roto i te awa kari, ka peke te taraiwa ki runga i te rori. ko te minita ka taka ki roto i te awa kari : i te uui o te wai, ka toremi teminita nei a mate tonu atu. E hoa ma tenei tetahi mea whakamiharo hei titiro ma te tangat kite matau o tenei manu ote tikaokao, I te putanga o te waipuke nei, ka ngaro a Karetuhaunoa i te wai ; ka haere thai te wai a,, ka tae mai ki tetahi tikaokao me ona pi e wha tahi aua pi. Na wii i ran) te w-»i a kua ngaro nga waewae o nga pi nei. kaiahi ano" ka noho te whaea o nga pi, ka piki nga pi kite tuara ote whaea, Ka tu lena manu i roto i te wai, a na. te mea ano ka heke te wai, a ka maroke hoki te whenua katahi ano ka heke nga pi nei ki raro. Kanui te mate o nga tangata o Meretaunga nei i te waipuke, ko nga kai kua mate katoa, ko nga mea kaore i mate nga kai kei te kohi kohi oranga mo nga mea mate, kaati mehemea he aroha to te angata ma ana e tuku mai kia Huia, aha koa he aha tona aroha me tuku tonu mai kite tari o Huia. Kua tonoa e naa tangata mahi paura o Akarana kia Hori Kerei kia tonoa, ki te Paremata kia riro ma Nui Tireni ano e mahi he paura ma ratou, me mutu te toi.o ki Ingarangi, i te mea ka taea noa tia atu e ratou. Kua kitea te tinana o te minita i taha nei ki roto i te wai, I kitea i te 12 onga ra nei e tere hasre ana i roto i te wai i te reti. Ko tetahi tangata ko Arehanara te ingoa i tamanatia e tona takuta ko te take o tona tamana he ki na ana, i muri i tona whakamoetanga e taua takuta, ka mahi kino taua takuta i tona wahine. I tona aranga ake, ka tono kite takuta kia utua mai eia te £250 pauna, kite kore ka hamenetia e ia, i runga i tenei ka hamenetu e ia, e te ta cuta taua tangata a kua kua kitea kua he taua tangata, Kanui te mate o nga kai o Heretaunga nei ite wai, kite maha'ra tera e nuku te utu mo te taevva raua ko te paraoa. Kua noho te kooti i' Hehetingi nei i naianei no te 10 onga ra nei i noho ai, te keehi kei te haere i naianei ko nga tuarua.

Kua kore e puta te haere atu ki Omahu i naianei i te mea kua pakaru te piriti, engari e kore e roa kua oti ano, kote ara i naianei kei Pakohai. I tu tetahi ngahau 1 Hehitingi nei i te poo te mane ko taua ngahau he mea moni ma te .iwi i mate i te waipuke. Konga moni i kohia i te toa £ls, kua tae nga rt-oni o Hehitingi kite £SOO pauna hei aroha ki taua hunga. Kua oti i a Etihana, te tangata na ana te mihiiii korero nei, tetahi mihini ano, so taua raihini mehemea te tangata kite korero atu ki roto, ka mau tonu atu tona ahua. ano ko ia ano kei te korero mai, ka mauria atu taua mihini ki etahi wahi, ka kite mai ano era tangata i te ahua o te tinana o te mea i korero ra ki roto. ,;j#s(&n4| te tukinojjp; o nga i- -j k*- iriaii'ria*mai tie pukapuktf'b •TsJSa tangata i te kingi, ka meatia kia tuhia tona ingoa, ka tuhia e ia tona ingoa, ka tuhia iho asio ki raro he mea patu ia i iuhia ai tona ingoa. I Poneke tetahi tangata raua ko tetahi wuhine e main whiiaipo ana. I tetahi ra ka mea atu te fame kia haere faiua wahine ki Atareiria, ko ia e haere ana ki te mahi, kaore i haere te wahine nei. I runga i tenei ahua o tona fame ka mea te wahine kite kohuru i a raua tahi Otira i korero atu ano ia ki etahi ona hoa i tona mahara kia kohuru ia i a raua tahi. 1 mea ano taua wahine mehea ia kite patu i te tine, he kohuru tera, katahi ia ka mea •• :e patu ia i a ia ano, i to mea he pai ke te mate hohoro i te mate roa. Itepo ka hoki kite moe, ka tuhia e ia totia reta, koia enei ko nga kupu o roto:—"I korero mai koe kua kore koe e hiahia kia noho tahi taua i naianei, I runga i taku aroha kia koe kua kore ahau e hiahia kia wehe mai au ia koe, kei te mohio ano ah m, he kino te kohuru ake ano i tona ake tinana mehemea koe i pumau tonu ki au, kua pai taua. He pai moku kite mate i naianei i te mate turoro." I te mutunga o tena ka tuhia e ia mo te tupono he whakawa mo tona matenga. Koia tenei ko taua -reta: —" JS mohio a- a ahau kei te he taku koharu i au. otira hei au ano te take. I muri i tena ka mau ki tona pa ka pupuhi i & ia, ka mate hoki. I kitea tetahi neke i runga i te wapu o Poneke i te 30 onga rn o Noema nei, i nro mai i roto i nga panana o era motu, No te rukenga mai ki uta, ka kitea taua neke, a ka hopunga hoki e tetahi tangata. Ka tu te purei a te tima o te tereina meera o Ingarangi ki to Amerika, ko te wini 1000 tara. Ko ta raua purei 10 maero te roa. Kotahi te wahine, i tona hukiki tanga ka horongia e ia tona niho hoatu, I te mutunga o te hukiki ka langohia, kaore i roa i muri iho o ce tangohanga ka mate taua wahine. Ko nga tangata i mate i nga reriwe o Amerika 1130, e 4485 i mate akiko. Kua tukua mai i Ranana etahi rainita Katorika ki Nui Tireni nei, hei kauhau kite iwi Maori.

peke ai tetahi tatigata ki mua o tetahi tereina i Amerika, ko te take i peke ai ia he kore moni na ana hei utu. I naianei kua tu taua tangata hei minita, a kua h->mai e ia te utu mo tona pekenga ki reira kaore he utu.