Huia Tangata Kotahi. HATAREI, TIHEMA 23, 1893. E RUA PUTANGA ITE MARAMA.

Huia Tangata Kotahi, Issue 26, 23 December 1893, Page 1

Huia Tangata Kotahi. HATAREI, TIHEMA 23, 1893. E RUA PUTANGA ITE MARAMA.

KEI te kaha haere te kauhau o nga kai hautu i te Rongapai ki nga motu o te Moana Otira kei te kaha rawa ano hoki kite Moutere Pakupaku rawa nei ki Aotearoa, a kua nuku atu pea tenei e kauhau ana i konei i te rim a tekau tau a kaore ano i takoto noa i te Aio. kei te h amo toiiu ake i roto i te ngakau, a katahuri he waka, ka tahuri he waka, a tera ano kei te kapohia nga Marehu o nga waka tahuri, o nga kai hautu o te Rongapai, aha koa he oranga ake ite mate, te aheinoa kia takoto i te Marino, Huamo tamake ono i roto i te whaititanga o te ngakau, Tenei

u.io nga \va me nga tairaa kei te whakaatutonu mai i te h larahi mete Pono, heoi he mea whakanaua, aha koa tenei nga tamariki te noho nei i runga \te rua o te Aihipi te Paatu nei nga ringi kite nohoanga o to Neke, ahakoa kei roto tatou i te waenganuitanga o teuei kupu Porapiti, e whakarite ana, a mete mea kua oti, ko wai koia te Aihipi, nv te Neke? Ko tatou tupuna pea, Ina hoki-E tata ana te ngaro i nga uri Mnkopuna nga rakau whawhai o nga tupuna (Te rua) E rua nga urn pa o te tangata i mua, he Ana, retain, he kohatu wera totahi, a ka haehaea e te Aihipi mete Neke, I teuei wa kua kotahi ano leUrupa, (Tetoru) Haere noaana ngatirahaere i nga huai-ahi, a Moeake, te ai he matatutanga te aha, I te raraa e kaana ara i te Rongopai, (To wha; ko nga whakarau kua ata haere marie ki tuna whenua m-j tona i\yi ake, a kua whiwhi talii ano kite Momonatanga, Ngatahi ano me tona iwi kua ware ware ra i te whakar> i roto inga tan maha, otira, hei aha noa ano e nei, i te Ivaraipiture tonu, aiv» mete Ra/oa e tiaho ana i roto i te Pouritanga hei mea e kore ai e tutuki te waewae. Tera anoetahi o tehunga matau i roto o te iwi Pakeha, e mea ana kahore lie Atua i te rangi, a E hara te Ao me tangata i te mea hanga, otira kihai o tatou tupuna i ha pa i le matauranga mo tenei mea mi i whakaharahara, a koa ratou matauranga he mea tuh'. tuhi ki le Papa kikokiko o te ngakau, a taea noatia nei te' Rongopai.

I mea ratou i te timatanga ai he pouri a runga o te mata o te wheima mete moana katoa, He tinea Toko te rangi na Taane, ka wehe te rangi ki ruhga, a ka whiti te maramatanga i waenganui, he karakia ano tona, I rauri i tena ka whakaahuatia te tangata kite Oneone a ka whakawairua orate tangata, I rite tahi ano ki ta nga Kaiaipiture, I muri ka kake he tangata kite ko Tawhaki, te ingoa ko nga tangata i kitea e ia o reira tokorua ko Maikuku raua ko Makaka, E kiia ana i tao rawa a Tawhaki kite tua ngahuru o nga rangi, kati kite whakatata atu kite Ahuatanga o Heta, me te whakahua a Paora Apotoro mo nga rangi ka rite ano mete Karaipiture, I muri ko te tai a Ruatapu, E kiia ana i ngaro katoa te whenua i taua Tai, ko nga Morehu i tupu ai te tangata i noho kit stahi maunga teitei ko Hikurangi te ingoa, no reira. i tupu ai te tangata, a ka kiia ko te ao tu'arua tenei, a mete mea tona ko te ao tenei ia Noa me tona whanau a ka wai ho te kopere ara te Uenuku, heiOati ma teAtua, kiaNoa, a ka kiia e te maori te ingoa o tona Atua ko Uenuku, otira ko nga Patu whakahere ia he mea mau tonu note timatanga mai rano, Tera ano tetahi, E kiia ana i whiua mai te AM a Ngatorairangi i Hawaiki tau rawa mai i tenei motu, E ka nei te Puia, Pakapaka ana te Oneone mete wai, otira ko ta Iraia, ia he mea tuku iho i te Rangi kihai te whenua mete wai i whakaloa e te kaha o te ahi, haunga ia te Puuru me nga wahie, Tera« hoki tetahi, ka whaka-

mamae te wahine i te whanau- . tanga tamariki, ka wehea he whare mo te whanautanga e kore te tangata e kite atu, a pau noa - nga ra e waru,, o te whanaulanga o te tamaiti, ka tahi aho ka kawea kite wai, te whaea mete tamaiti, ka noho kite taha o te wai ka Tohia te tamaiti kite wai ka huaitia te ingoa, he karakia ano tona, katahi ano ka kitea e te nuinga o te tangata, A, mete tonu tenei kote wa ia Aperahama ko te kotinga i te ra tuawaru, mete I riiringa kite wai. I mau tonu tenei tikanga taea noatia te wa o te Rongopai. E hoama mehemea ra he pono kei te whai to tatou nei tikanga^ te Karaipiture, i tetahi wain o te mohiotanga ao tatou nei tupuna? ■atena ia nei e maumauria e tatou te mea tuhituhi, hei toutoko i te mea i whakaroa, a e kore ranei taua hunga e ngakau riri kite taha Karaipiture mo te tautokonga i to tatou taha, a he mea, tika ranei kia tu tatou, a ka whawhai atu, ki to tatou kai Tautoko? He mea whakamiharo ra kia tatou te mau o te mohiotanga i roto i nga tupuna mo tenei, aha koateeiaatu te nuinga o nga mea o to tatou taha, E rite ana kite Karaipiture i enei kua kiia ake i runga nei, he mea nunui tonu, No reira ki taku whakr.ro kia kaua ■e waiho nga tikanga tau patupatu ate tangata kia raua whakatangata hei Putake whakahuri kei te Whakaro, kite taha whaka te Atua, Jsei kitea pea e whawhai ana tatou <[|gf ia, N&teimeillai te Putajtfiu n. i l rongo tatou kite maha o.nga whiu o roto o tenei tau ano,lcua nuku atu pea i kotahi tekau nj:a whiu i puta mai i te wai ki nga tini wahi o te »o, ka wha pea ki Aotearoa nei i roto ano o tenei to?u, I mua ake nei ka rongo tatou i te Matenga o tetahi taone ko Kuini Rana, i ngaromia nga whare nga kai me era atu mea, a kaore tatou i mohio he aha te whiu e pamai kia tatou me era atu iwi, Heoi konga mahi o aua ra, he hari he koa he tutu noa iho, he ohou*auri ka puta te whiu ki Hert'taunga nei, waihoki, ka rongo mai nei e tahi wahi i tenei mate kaore i te mohio he aha te ra e puta ai he whiu ki

reira, Heoi te whakaro i roto he hari he koa, he ngakaukore kite Karakia, aha koa kei te whakatoi tonu tatou ki nga kai kauwhau o te Rongopai, no to tatou tahuri tanga ke ia ratou kupu, No reira ka nuku hia ake te kaha ote kupu whakaatu i te huarahi kite ora, koia konga whiu ka honohono tonu mai, he mea pea kia mohio ai tatou kua tat« tenei kei nga kuwaha, Ina hoki e rua nga huar.:ihi whiu kua putuputu tonu i roto i tenei tau, ko te ua mete hau.. Kaore i pc-nei te haere o nga whiu i mua atu, a mete mea nei he kai kauwhau ano tenei kia hoki tetahi, Ko Tihema tenei, kua eke tenei tatou kei runga i te taumata, kua tata te titiro iho ki tua kite whanuitanga o te tau hou hei liaerenga atu ano ma tatou e eketia ai tera Pikitanganui, He tokomaha o taiou whanaunga kvia ngaro ake i roto i tenei tau k'hai i eke i tenei Pikitanga ara te mutu nga o tenei tau, oti'ra kote kaute ate tangata meona wawata, kua tae noa atu kei te mutu nga mai ote tau hou e whanga mai ana Id te tinana, No te mea kua korero noa atu te tangata i tenei tau i ana main mo tera tau me nga mea ena e puta mai kia ia ale taenga o tonu tinana kite tau, a, he waimarie rawa, ina <ae atu te tinana kite wahi kua tae noa atura nga whakaaro ki a kaore e mohio tera peate\inana e tangohia i waenga o te tau, Otira kei te whakawairakautia ranei te tinana kia tutuki ai ki ?. Ivaore pea, ina hoki Kaore i te ngaro ia tatou o tatou ahua ten a wahi i tena wahi, E tutu noa iho ana te nuinga e mahi ana inga mahi e kore e tika kia mahia i te Katapu, E kai waipiro ana, e purei kaari ana, me nga mahi pera, e kitea nuitia ana" i roto i te iwi, Aha koa he mea ua . ua kite whakaro to tatou oranga tahi kua whakaaturia, e takoto mai nei mo tatou, a he aha hoki tatou te ngohengohe ai ki te.whakaatu a nga wa, me ngataima kuahoria nei ki muri, me nga wa e ahu mai ana, ano, me au mahi ano k'a koe No te mea kaore ite ngaro i te tangata ana mahi kino i mahi ai, kino iho te mea i puta mai, a, E hara ia nei tenei ahua i

te mea ko tatou ano E whakawa ana ia tatou mabi ? a, tenei ranei tatou kei te whakarongo ki uga whakatau a o tatou whakaro e mea hei, i roto me m tu taku •mahi kino ? > Ae, tenei ano e tahi kei te whakawa toifa tigakau nio ana mahi, a mulu ake, kote nuinga ia, kei te holii atu *mo, hoki atu, aha koa, pae te huka ite waha hoki atu ano hoki atu, aha koa whati te Ringi, te waewae ranei, Tenei hoki to tatou noho e noho nei kei runga i te kupu nei, he whenua Rangatira kaore he aha, whitianatera, tangi anateihu ite ngongoro, kai ana i tana kai, to ai he whakarari. te ai he aha, waihoki ete iwi kua tae ten.ii kite Kir himete, te ra whanautanga o to tatou Ariki mete mutungaote ; P u a i, kia ' ahefe*s, u£4&v'mohio kite maha o uga hua > ote kopura i ahu kite rate Uru, nie te ktipura i ahu kite tonga, ranei, ko te kopura i ahu kite ra, i whai kai, kati auo i tera, kia whaia e tatou te uru kite tonga hei alia, i te mea kua kitea te kore hua, 1 whakaritea ake ai tenei e ahauhe rapunga nao tatou tupuna mo te hua o te Kumara,e puta mai ai he ora, waihoki e kii ana te whakaturanga ko o tatou tinana e nui ake ana i te kai mete kakahu a he Pono ano tenei whakaturanga, No reira e hara te hopu i te mea niumuo, kei kore e mau te mea miimau. bopu rawuiho kite mea i mua i te aroaro,, kua rere raua e rua. Kua tae tenei te tauhou, mahia te kopura kia pai wniiio i te uru kua kitea te whaihua. Heoi ra e te iwi kia htiri tatou kia nui te koa, mo te maha o nga Pome uga ra i moe haere ui tatou i tenei pikitanga nui whabahnrahara kua eke tianei e tatou, i te ruha tanga i te taimaha o nga pikaunga i te roa o tenei pikitanga, ara to tatou kirihimete mete Nuia, I runga i toku bia hia whakamoemiti whakawhetui atu ki nga iwi e rua e bono nei i Aotearoa mete Waipounamu, me tenei ra Haringanui. o te Pakiaka o tenei kupu nui, whakahnrahara, ara o t e Aroha, e pupu mai ai nga awa waiora kia tatou.