TE PUKAPUKA O NGA INOI, ME ERA ATU TIKANGA A TE HAHI O INGARANI MO TE MINITATANGA O NGA HAKARAMETA, O ERA ATU RITENGA HOKI A TE HAHI; ME NGA WAIATA ANO HOKI A RAWIRI; ME TE TIKANGA MO TE MOTUHANGA I TE PIHOPA, I TE PIRITI, I TE RIKONA.
BANANAi I KHA TENEI KIATAIA E TE KOMITIMO TE WHAKAPUAKJ I TE MOHIOTANGA KI A TE KARAITE 1893.
LONDON; PRINTED BY GILBERT AND JRJVJNGTON, LD,, st. John’s house, qlerkenwell road, E.a
111
NGA MEA O ROTO O TENEI PUKAPUKA.
1. Ko te Tikanga mo te korerotanga o nga Waiata.
2. Ko te Tikanga mo te korerotanga o era atu wahi o te Karaipiture tapu.
3. Ko te Tepara Tuatahi.
4. Ko te Tepara Tuarua.
5. Ko nga Tikanga mo nga Hakari, mo nga ra Nohopuku
6. Ko te Tikanga mo nga Inoi o te Ata.
7. Ko te Tikanga mo nga Inoi o te Ahiahi.
8. Ko te Whakapono a Atanatiu.
9. Ko te Ritani.
10. He Inoi, he Whakawhetainga, mo nga wa e rite ai.
11. Ko nga Inoi, nga Tuhituhi, me nga Rongo Pai, hei korerotanga, a taka noa te tau.
12. Ko te Tikanga mo te Whangai i te Hapa a te Ariki.
13. Ko te Tikanga mo te Iriiri i nga Tamariki i roto i te Whare Karakia.
14. Ko te Tikanga mo te Iriiri i nga Tamariki i roto i nga. Whare.
15. Ko te Tikanga mo te Iriiri i nga Kaumatua.
16. He Katikihama.
17. Ko te Tikanga mo te Whakaunga.
18. Ko te Tikanga mo te Karakia Marena.
19. Ko te Tikanga mo te Karakiatanga i te Turoro mo te Tangohanga a te Turoro i te Hapa Tapu.
20. Ko te Tikanga mo te Karakia Tanu Tupapaku.
21. Ko te Whakawhetainga a te Wahine mo te Whanautanga o tana Tamaiti.
22. He Riringa, ara, He Whakakitenga atu i te riri, me nga whakaritenga whakawa a te Atua ki te Hunga hara.
23. Ko nga Waiata a Rawiri.
24. Ko te Tikanga mo te motuhanga i te Pihopa, i te Piriti, ite Rikona.
TE TIKANGA MO TE KOREROTANGA O NGA WAIATA.
poto nga Waiata te korero i te Marama kotahi; kia rite te tikanga o te korero tanga ki tenei ka whakatakotoria nei mo te Karakia o te Ata, o te Ahiahi. Hei a Pepuere ia me whakamutu i te rua tekau ma warn, i te rua tekau ma iwa rauei o nga ra o te marama.
Na, e torn tekau ma tahi nei nga ra o Ha nn ere, g Maehe, o Mei, o Hurae, o Akuhata, o Oketopa, o Tihema; koia i whakaritea ai kia korerotia, i te ra whakamu tunga o ana marama, nga Waiata i korerotia i te ra i mua ake : kia timata ai te korero o nga Waiata i te ra tuatahi o te marama hou.
Na, ko te Waiata 119, e rua tekau ma rua nei ona wahi, e kore hoki e pai kia korerotia tana waiata i te korerotanga kotahi; kua whakaritea kia wha kia rima ranei o ana wahi e korerotia i te korerotanga kotahi.
Me whakahua hoki tenei Himene i te mutunga o ia waiata o ia waiata, o nga wahi ano hoki o te 119 o nga Waiata,
Kia whakakororiatia te Matua i te Tama: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga/ a tenei ano inaianei: aka mau tonu iho, a ake ake ake, Amine,.
TE TIKANGA MO TE KOREROTANGA O ERA ATU WAHI O TE KARAIPITURE TAPU.
s to. Kawenata Tawhito kua whakaritea mo nga Upoko tuatahi o te Karakia ote Ata, o te Ahiahi ;
V
kia korerotia ai te nuinga i te tau kotahi, kia rite ki ta te Tepara tuarua e whakaatu nei.
Ko te Kawenata Hou, mo nga Upoko tuarua o te Karakia o te Ata, o te Ahiahi j me korero whakatepe i te tau, kia rua nga korerotanga, haunga nga Tuhituhi me nga Rongo Pai. Ko te Whakakitenga ia, kahore i penatia, engari kua whakaritea etahi Upoko o taua pukapuka hei korerotanga i nga ra whakamutunga o te tau, me etahi Upoko ano mo etahi Hakari.
E mea koe kia kite i nga Upoko mo nga ra katoa, me titiro kite ra o te Marama i te Tepara tuarua, ka kitea hoki ki reira nga Upoko e korerotia i te Karakia o te Ata, ote Ahiahi; haunga ia nga Hakari kahore i tuturu, kahore nei i roto i tana Tepara, me nga Hakari tuturu, kahore nei i whakanohoia ki reira nga Upoko mo ana ra. Ko nga Upoko mo aua Hakari katoa, kei te Tepara tuatahi.
Ki te rua nga korerotanga o te Karakia o te Ahiahi i te Ratapu, i tetahi Whare-karakia (haunga ano nga Ratapu kua oti nei te whakarite e rua nga Upoko tuarua i roto i te Tepara,) hei te rua o nga korerotanga, ma te Minita e whakarite mo te Upoko tuarua, ko tetahi Upoko ranei o tetahi o nga Rongo Pai, ko tetahi wahi ranei o tetahi o nga Rongo Pai kua oti nei te whakarite i roto i te Tepara.
Ki te whakaaetia e te Pihopa, e ahei ano te whakarite etahi upoko ke mo tetahi ra, hei whakakapi mo nga Upoko kua oti nei te whakarite i roto i te Tepara.
Me whakarere nga Waiata me nga Upoko o nga ra i whakaritea ai etahi Waiata ke, etahi Upoko ke kia korerotia. f
Ki te whakaaetia e te Pihopa, e ahei ano te whakarite
VI
mo tetahi ra etahi Waiata ke hei whakakapi mo nga Waiata kua whakaritea nei mo tana ra.
Ki te pono kite Batapu tetahi o nga Hakari kua whakaritea nei he Upoko mo reira, kite pono kite Batapu tuatahi o te Haerenga mai, kite ra o te Aranga, kite ra o te Petekoha, kite Batapu ranei o te Tokotoru, ko nga Upoko o te Batapu e korerotia ; tena kite pono ki tetahi atu Batapu, kei te Minita te tikanga kia korerotia ko nga Upoko ranei o te Batapu, ko nga Upoko ranei o te Hakari.
Kia mahara hoki, me korero, a, taka noa te wiki, te Inoi, te Tuhituhi, mete Bongo Pai i whakaritea mo te Batapu, kite kahore i whakaritea ketia i roto i tenet pukapuka*
VII
TEPARA I.
KO NGA VPOKO I WHAKABITEA MO TE KABAKIA O IE ATA, O TE AH I AHI, I NGA BATAPU, ME EBA BA NUI O TE TAU.
UPOKO MO NGA RATAPU.
O TE ATA. 0 TE AHIAHI. (Ko tetahi e korerotia.) Ratapu o te Raereng a mai. Tuatahi . . . Ihaia ——■ 1 Ihaia —— 2 Ihaia —- 4 r. 3 7 >1 pno ______ 5 ___ 11 If] P 11 , - - 0 4 LA cLJL Li-CX 1 « 0 • A. .1 Ik 1 X * 11 « Tuatoru . . . ■ —-—- 25 . 26 28 r. 5 ki r. 19 Tuawha . . . ■ 30kir. 27 —“ 32 —33 r. 2 ki r.23 Ratapu i muri i te Whanautanga. Tuatahi . . . ——— 35 -—-—— 38 — 40 Tuarua . . . —- 42 43 44 Ratapu i muri i te Whakaaturanga. Tuatahi . . . 51. -52 r. 13 me 53 -— — 54 Tuarua . . . .. . 55 57 61 Tuatoru. . . 62 65 - - 66 Tuawha. . . Hop a ——■’ 27 Hopa 28 Hopa —— 29 Tuarima. . . Whtauki — 1 Whtauki — 3 Whtauki —- 8 Tuaono . . . « . 11 _ 15 Ratapu 3 i mua o Reneti. Upoko 1 . , Kenehi 1 me 2 Kenehi 2 r. 4 Hopa- 38 ki r. 4 Upoko 2 . Whkitenga 21 Whkitenga 21 — ——-—- ki r. 9 r.9me22kir. 6 Ratapu 2 i mua o Reneti. Kenehi —— 3 Kenehi — 6 Kenehi ——8 Ratapu i mua o ■ Reneti. 9 ki r. 20 12 —- 13 Ratapu o Reneti. - Tuatahi . » . 19 r. 12 —» 22 ki r. 20 23 - ki r. 30 Tuarua • . . —-27kir. 41 28 32 Tuatoru . . . , i 37 89 - 40 Tuawha . . . — 42 43 45 Tuarima. . . Ekoruhe -—3 Ekoruhe — 5 Ekoruhe 6 ki Tuaono . . . r. 14 Upoko 1 . - 9 « io —— ii Upoko 2 . Matin —— 26 Buka 19 r. 28 Buka 20 r. 9 ki r. 21
TEPARA I.
VIII
O TH ATA. O TE AHIAHI. (Ro tetahi e korerotia.) Ra o te Aranga. Ek. 12 ki r.29 Upoko1 . Ek.— 12 r. 29 Ekoruhe — 14 Upoko 2 . Whkitenga 1 Hoani 20 r. 11 Whkitenga 5 r. 10 ki r. 19 ki r. 19 Ratapu i muri i te Aranga. Tuatahi. . . Upoko1 . Tauanga 16 ki Tauanga 16 Tauanga 17 ki r. 36 r. 36 r. 12 Upoko 2 . 1 Koriniti 15 X-LUcl/JLLA A » " 1 ""■* ki r. 29 ki r. 30 Tuarua. . . Tauanga 20 ki Tan. 20 r. 14 Tauanga 21 r. Tuatoru . . r. 14 — 22 me 21 ki r. 10 10 99 , OA Tuawha . . Tiutero. 4 ki Tiutero. 4 r. Tiutero. 5 r. 23 23 ki r. 41 Tuarima . . 6 , ....... a . in Ratapu i muri i te Kakenga . . 30 — 34 Hohua 1 Ratapu o te Petekoha. Upoko1 . 16 ki r. 18 Ihaia -—- 11 Ehek. 36 r. 25 Upoko 2 . Roma8ki r.18 Karat. 5 r. 16 Mahi 18 r. 24 me 19 ki r. 21 ) Ratapu 9 te Tokotoru. Kenehi — 18 Kenehi 1 me 2 ki r. 4 Upoko1 . IhaiaGki r.U Upoko 2 . Whkitenga 1 Epeha 4 ki Matin — 3 ki r. 9 r. 17 Ratapu i muri i to te Tokotoru. Tuatahi . . Hohua 3 r. 7 Hohua 5 r. 13 Hohua —- 24 1 me 4ki r. 15 me 6 ki r. 21 Tuarua. Kaiwhakar. 4 Kaiwhakar. 5 Kaiwh. 6 r. 11 Tuatoru . . 1 Hamu. 2 ki 1 Hamuera 3 1 Hamu. 4 ki * ‘ * r. 27 r. 19 HP 11 Q Tvll £8 —— , , 1 9 -— 13 Ruta 1 JL LAiA/ v» AxtAl Tuarima . . 15 ki r. 24 . „ ini "H ftirni 17 Tuaono. . .■ 2 Hamu. — 1 2 Ham. 12 ki 2 Hamu. — 18 r - 24 Tuawhitu . . 1 Whpapa 21 1 Whpapa 22 1 Whpapa 28 ki r. 21 Tuawaru . . 2 Whpapa— 1 1 Kingi •—• 3 "• r. v ki r. 29 Tuaiwa. . . 1 Kingi 10 ki 1 Kingi 11 ki ——- U **• —; - r. 25 r. 15
UPOKO MO NGA RATAPU.
TEPABA I.
IX
i«r OTM .m, a 3
Ko nga Upoko kua oti nei te whakarite mo te rua tekau ma whitu o nga Ratapu i muri ito te Tokotoru, me korero, i nga tau katoa, ite Ratapu i muaake ote Ratapu Tuatahio te Haere- ; nga Mai. Ki te toru nga karakia i te Ratapu, ko te Upoko Tuarua mo te toru o nga Karakia ma teMinita e whakarite, ko tetahi upoko o tetahi o nga Ron go Pai e wha, ko tetahi wahi ranei o tetahi o nga Kongo pai e wha kua oti te whakarite hei Upoko i roto i te Tepara Tuarua, haungaano ianga Ratapu kuarite nei ite Tepara i runga ake nei te Upoko Tuarua mo te toru o nga Karakia. ' ■ . ■ I
O TE ATA. O TE AHIAHI. (Ao tetahi e korerotia}. Kotahi tekau . Tekau ma tahi 1 Kingi — 12 is 1 Kingi — 13 1Q 1 Kingi — 17 21 It/ Tekau ma rua — 22 ki r. 41 2 Kingi 2 ki 2 Kingi 4 r. 8 r. 16 ki r. 38 Tekau ma torn 2 Kingi— 5 — 6 ki r. 24 7 Tekau ma wha 9 — 10 ki r. 32 13 Tekau ma rima ■ 18 19 -— 23 ki r. 31 Tekau ma ono 2 Whpapa 36 Nehem. 1 me Nehemia- 8 - 2 ki r. 9 Tekau ma whiHeremaia 5 Heremaia 22 Heremaia 35 tu . . . . * x Tekau ma waru Ehekiere- 2 Ehek. 13 ki r. OO 17 Tekau ma iwa Ehekiere - 14 18 24 r. 15 Rua tekau , . Q1 37 Raniera— 1 O 1! Rua tekau ma tahi.... Raniera — 3 Raniera— 4 K 1 Rua tekau ma rua . . . . 6 —7 r. 9 10 Rua tekau ma toru . . . Hohea — 14 Hoere 2 r. 21 Hoere 3 r. 9 Rua tekau ma wha . . . Rua tekau ma Am oho — 3 A moho — 5 Amoho — 9 rima . . . Mika 4 me 5 Mika 6 Mika —— 7 ki r. 8 Rua tekau ma ono .... Hapakuku 2 Hapakuku 3 Tepania— 3 Rua tekau ma wnitu . . . Kai-kauwhau H akai 2 ki r. Maraki 3 me « 11 me 12 10 4
UPOKO MO NGA RATAPU.
TEPAEA I.
X
O TE ATA. O TE AHIAHI. 0 Anaru. Upoko Tuatahi Tillies ra Ihaia 65 ki r. 17 « XlicVlLh Upoko Tuarua. • Hoani 1 r. 35 ki r. 43 Hoani 12 r. 20 ki r. 42 0 Tavnati. Upoko Tuatahi 0 Hopa ~— 42 ki r. 7 Ihaia -—— 35 Upoko Tuarua. . 0 te Whanautanga o Te Hoani 20 r. 19 ki r. 24 Hoani — 14 ki r. 8 Karaiti, Upoko Tuatahi Ihaia 9 ki r. 8 Ihaia 7 r. lOkir. 17 Upoko Tuarua. # Buka —— 2 ki r. 15 Tai tuba 3 r. 4 ki r. 9 0 Tepene, Upoko Tuatahi • Kenehi — 4 ki r. 11 2 Whpapa 24 r. 15 ki r. 23 Upoko Tuarua. • Mahi 6 Mahi -— 8 ki r. 9 0 Hoani, Pongo Pai, Upoko Tuatahi Ekoruhe — 33 r. 9 Ihaia ——— 6 Upoko Tuarua. « Hoani 13 r. 23 ki r. 36 Whakakitenga — 1 0 nga Hohwngahunga. 0 te Kotinga, Heremaia 31 ki r. 18 Paruku 4 r. 21 ki r. 31 Upoko Tuatahi e Kenehi - —-17 r. 9 Tiuteronomi 10 r.12 Upoko Tuarua . 0 te Whakaaturanga, • Roma —-—- 2 r. 17 Korohe2r.8kir.18 Upoko Tuatahi Til RH Ihaia 49 r. 13 ki r. 24 ♦ XJULctlcv vv Upoko Tuarua. 0 te Tahuritanga a 0 Ruka 3 r. 15 ki r. 23 Hoani 2 ki r. 12 Paora. Heremaia 1 ki r. 11 Upoko Tuatahi e Ihaia —-—49 ki r. 13 Upoko Tuarua. Karatia —— 1 r. 11 Mahi — 26 ki r. 21 0 te Whakamakanga 0 Hakai— — 2 ki r. 10 Aferi ..... • Ekoruhe 13 ki r. 17 0 Matiaha . . . 9 1 Ham. 2 r. 27 ki r. 36 Ihaia —— 22 r. 15 0 te Korerotanga ki a Ihaia —- 7 ki r. 13 Meri • Kenehi — 3 ki r. 16 Pa tuatahi o Peneti. Upoko Tuatahi ■ • Ihaia — 58 ki r. 13 Hona — Upoko Tuarua. * j Maka 2 r. 13 ki t. 23 Hiperu 12 r. 3 ki r. 18
UPOKO MO NGA RA NUI.
TEPARA I.
XI
• O TE ATA. O TE AHIAHI. Manet i mua o te Aranga. Tangi — • 1 ki r. 15 I i Upoko Tuatahi . Tangi —— — 2 r. 13 1 Upoko Tuarua . . Hoani — 14 ki r. 15 Hoani • 14 r. li ! Turei i mua o te Aranga. Tangi — —3 ki r. 34 Upoko Tuatahi Tangi ■—- — 3 r. 34 Upoko Tuarua . . Hoani — 15 ki r. 14 Hoani — - 15 r. 14 Wenereiimua oteAranga. Upoko Tuatahi . Tangi — — 4ki r. 21 Raniera — - 9 r. 20 Upoko Tuarua. . Hoani 16 ki r. 18 Hoani —— ■ 16 r. 16 | Taitei i mua o te <A.ra» j 1 nga. 13 kir. 15 Hohea —- 1 Upoko Tuatahi Hohea — ——14 Upoko Tuarua . . Hoani — 17 Hoani *™ 13 ki r e 36 Parairei Pai. Upoko Tuatahi Kenehi 22 ki r. 20 Ihaia 52 r. 13 me 53 Upoko Tuarua. . Hoani — —- 18 1 Pita — . .X LX .in i.iiw, in f Hatarei i muao teAranga, Upoko Tuatahi Hakaraia ■»—— 9 Hohea 5 r . 8 me 6 ki r. 4 U poko Tuarua. . Ruka — — 23 r. 50 Roma —- 6 kir, 14 Manet o te Aranga. Upoko Tuatahi . Ekoruhe 15 ki r. 22 W. a Horoniona 2! r. 10 Upoko Tuarua , . Ruka —- -24 ki r. 13 Matiu 28 ki r. 10 j o te Aranga. Upoko Tuatahi 2 Kingi 13 r. 14 ki Ehekiere - — 37 ki r. 22 r. 15 Upoko Tuarua . . Hoani — 21 ki r. 15 Hoani -—- - 21 r. 15) 0 Maka ..... Ihaia —> 62 r. 6 Ehekiere— -1 ki r. 15 ! \ 0 Pirtpi raua ko Hemi. Upoko Tuatahi Ihaia *— Hakaraia 4 Upoko Tuarua. . Hoani —- 1 r. 43 0 te JZakenga. Upoko Tuatahi Raniera 7 r. 9 ki 2 Kingi — -2 ki r. 16 r. 15 Upoko Tuarua. . Ruka —- - — 24 r. 44 Hiperu — , - inil ,- ll „| l | >in - ro-m- : "'iTJH
UPOKO MO NGA RA NUI.
TEPARA I.
XII
• O TB ATA. O TB AHIAHI. Ufanei o te Petekoha. Upoko Tuatahi Kenehi 11 ki r. 10 Tauanga 11 r. 16 ki Upoko Tuarua . . 1 Koriniti 12 ki r. 14 r. 31 IKori. 12 r. 27mel3 Tur s i o e Petekoha. Upoko Tuatahi Upoko Tuarua . . Hoere 2 r. 21 1 Teha. 5 r. 12 ki Mika —- 4 ki r. 8 1 Hoani —4kir. 14 O Panapa. r. 24 Upoko Tuatahi Upoko Tuarua . . Tiutero. 33 ki r. 12 Mahi ——— 4 r. 31 Nahumu 1 Mahi —— 14 r. 8 0 Soani Kai-iriiri. Upoko Tuatahi Upoko Tuarua. . Maraki — 3 ki r. 7 Matiu —— 3 Maraki 4 Matiu —-14 ki r. 13 0 Pita. Upoko Tuatahi Ehekiere 3 r. 4 ki Hakaraia -—— 3 Upoko Tuarua. . r. 15 Hoani 21 r. 15 ki Mahi 4 r. 8 ki r. 23 0 Semi. r. 23 Upoko Tuatahi Upoko Tuarua . . 2 Kingi— 1 ki r. 16 Buka 9 r. 51 ki r. 57 Here. 26 r. 8. kir.16 0 Patoromu . . . . Kenehi 28 r. 10 ki Tiuterono. 18 r. 15 0 Matiu r. 18 1 Kingi 19 r. 15 1 Whpapa 29 ki r. 20 O Mikaera. Upoko Tuatahi Upoko Tuarua . . Raniera ——-10 r. 4 JLX_U JLLU LI JI Ojm Mahi 12 r. 5 ki r. 18 Whakakite. 14 r. 14 0 Buka. ..... Te Kauwhau 38 ki r. 15 0 Saimona raua ko Sura . .... . 0 teSunga Tapu katoa. Ihaia 28 r. 9 ki r. 17 Herem. 3 r. 12 ki r. 19 Upoko Tuatahi . Upoko Tuarua. . Matauranga 3 ki r. 10 Hiperu 11 r. 33 me 12 ki r. 7 Matauranga 5 ki r. 17 Whakakitenga 19 ki r. 17
UPOKO MO NGA BA NUI
TEPARA I.
XIII
NGA WAIATA I WHAKARITEA MO ETAHI KA.
O TE ATA. O TE AHIAHI. Whanautanga o te Karditi ...... 19, 45, 85 89,110,132 Ra tuatahi o Reneti 6, 32, 38 102, 130, 143 Parair ei Pai . . w » 22, 40, 54 69, 88 Ra o te Aranga . . . 2, 57, 111 113, 114,118 Ra Kakenga .... 8,15, 21 24, 47, 108 Ra o te Retekoha . , 48, 68 ' 104, 145
XIV
TEPARA II.
HANUERE, XXXI BA.
KABAKIA 0 TE ATA. KARAKIA 0 TE AHIAHI. Upoko K Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 JZotinga -—- Kenehi 1 ki JL Q b Matin 1 r. 18. j I Kenehi 1 r.20 Mahi——— 1 r. 20 | me 2 ki r. 4 3 c — 2 r. 4 — 2 f —- 3 ki r. 20 —-2 ki r. 22 d — 3 r. 20 me 4 ki r. 16 — —— Q | — 4 r. 16 Q QQ 5 0 —- 5 ki r. 28 —- 4 ki r. 23 15 r. 28 me 6 ki - - .. - Q 6 f Wliakaatura- ! r. 9 7 g / g Kenehi 6 r. 9 Matin 4 r. 23 me 5 ki r. 13 ’ Kenehi— 7 j Mahi 4 kir. 32 8 A — — 8 —— 5 r. 13 ki | 9 ki r. 20 4r. 32 me5ki 9 b 11 ki r. 10 r. 33 —— 5 r. 33 I _12 r. 17 ___ 5 r . 17 10 c 1 Q — 6kir. 19 I -——— 14 o JL V ■ ” " " J. o 11 d —— 15 6 r. 19 me 7 ki — 16 •—7 ki r. 35 r. 7 | 12 e — 17 ki r. 23 —— 7 r. 7 —18 ki r. 17 7 r. 35 me 8 ki 13 f — 18 r. 17 -— 8 kir. 18 i 19r.12kir.30 8 r. 5 ki r. 26 14 g 20 *" - ■ 8 r. 18 i —21 kir. 22 8 1\ 2o 15 21 r. 33 me 22 ——. 9 ki r. 18 | _______ 23 * ■ 9 ki i« 23 ki r. 20 16 b — 24 ki r. 29 ——• 9 r. 18 j — 24 r. 29 ki■ —— 9 r. 231 17 c ——— 24 r. 52 ——10 kir. 24 ! r. 52 25 r. 5 ki r. 19 — 10 ki r. 24 18 d —— 25 r. 19 —— 10 r. 24 8 — 26 ki r. 18 ■ Ay 24 19 e 26 r. 18 —— 111 — 27 ki r. 30 — —11 20 f —— 27 r. 30 — 12 ki r. 221 ■ 28 _________ 12 21 — 29 ki r. 21 12 r.22 | —• 31 kir. 25 — 13 ki r. 26 22 31 r. 36 ~ “13 ki r. 24 ? —- 32 ki r. 22 i q r 26 23 b —— 32 r. 22 13 r.24 kir. 53 ! — 33 14 24 c — 35 ki r. 21 13 r. 53 me 14 g ki r. 13 ? 4 — 37 ki r. 12 —15 kir. 30 25 d Whakat. o Pap Ui CV, £ 26 e Kenehi37r.l2 Matin 14 r.13 j 1 Kenehi — 39 Mahi 15 r. 30 me 16kir.l6 27 f; 40 — 15 ki r. 211 — 41 ki r. 17 16 r. 16 28 g — 41 r. 17 ki —- 15 r. 21 5 41 r. 53 me 42 —17 ki r. 16 29 A. r. 53 — 42 r. 25 1 ——16 ki r. 24 j 16 r. 24 me 17 j ki r. 25 — 43 ki r. 25 —, —17 r. 16 30 b —43 r. 25 me 44 r. 14 — 18 ki r. 24 44 ki r. 14 ki r. 14 1 31 c — 45 ki r. 25 — 17 r. 14 j 45 r. 25 me 46 ki r. 8 —18 r. 24 me 19 ki r. 21
TEPARA 11.
XV
PEPUERE, XXVIII RA.
KABAKIA < ) TE ATA. KABAKIA O TB AHIAHI. Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2 a 1 d Nohopuku. Kene 46 r. 26 Matin 18 ki Kenehi 47 r.' Mahi 19 r. 21 2 e me 47kir. 13 Purenga. o r. 21 —18 r. 21 me 13 —20 ki r. 17 Meri. 19 ki r. 3 3 f Kenobi — 48 19 r. 3 ki r. 27 — —.49 4 g 5© —19 r. 27 me I Ekoruhe — 1 — 21 ki r. 17 20 ki r. 17 5 Ekoruhe — 2 ——-20 r. 17 3 21 r.l7kir.37 6 b 4 ki r. 24 — 21 ki r. 23 —4 r. 27 me 21 r. 37 me 22 5 ki r. 15 ki r. 23 7 c —5 r. 15 me 6 21 r. 23 6 r. 28 me 7 ki 22 r. 23 me 23 ki r. 14 r. 14 ki r. 12 8 d 7 r. 14 — 22 ki r. 15 8 ki r. 20 —23 r. 12 9 e -~8 r. 20 me 9 22r.l5kir. 41 — 9 r. 13 24 ki r. 13 10 f -— 10 ki r. 21 22 r. 41 me 23 10 r. 21 me 11 - - ■ 9K ki r. 13 11 'g — 12 ki r. 21 23 r. 13 12 r.21 ki r.43 ___ 12 1 12 r. 43 me 13 — 24 ki r. 29 13 r. 17 me 14 — 27 ki r. 18 ki r. 17 ki r. 10 13 b 14 r. 10 —24 r. 29 15kir. 22 —; 27 r. 18 14 c 15 r. 22 me 16 —- 25 ki r. 31 16 r. 11 — 28 kir. 17 ki r. 11 15 d — 17 —25 r. 31 — 18 — 28 r. 17 16 e — 19 —26 ki r. 31 — 20 ki r. 22 Roma 1 17 f — 21 ki r. 18 26r.31kir.57 22 r. 21 me 23 2 ki r. 17 —23 r. 14 ki r. 10 18 19 20 g — 26 r. 57 —27kir. 27 27r.27kir.57 24 —28kir.l3 29 r. 35 me 30 2 r. 17 25kir. 23 28 r. 29kir.42 b ■ o ~ 4 —T - , . J ki r. 11 21 c _ _31 -——27 r. 57 —32 ki r. 15 o 22 d 32 r. 15 — 28 —33 ki r. 12 ■ 6 23 e Nohopuku. 33 r. 12 me 34 Maka 1 ki ——34r.l0ki ki r. 10 r. 21 r. 27 24 f Ufatiaha, Ap. 1 r. 21 I —8 ki r. 18. 25 g Ekoruhe—34 -—-2 ki r. 23 35 r. 29 me 36 j 8 I . lb 26 r. 27 ki r. 8 i —39 r. 30 2 r. 33 me 3 40kir. 17 ' —9 ki r. 19 ki r. 13 I i 27 b — -40 r. 17 —— 3 r. 13 Rew.9r.22me ! 9 r. 19 10 ki r. 12 28 c Rew.14kir.23 19 ki r. 19 4 ki r. 35 Matiu -7 1 -—-16 kir.23 j ■—19 r. 30 me 29 — 12 20 ki r. 9 t
■ ~, , J TEPABA 11.
XVI
MAEHE, XXXI RA.
KAKA KIA OTB ATA. KARAKIA 0 TE AHIAHI. t Upoko 1. TTpoko 2. Upoko 1. TTpoko 2. 1 d Rew.25kir.18 Maka 4 r. 35 Rew 25 r. 18 Roma 11 ki 2 e — 26 ki r. 21 me 5 ki r. 21 i 5 r. 21 | ki r. 44 26 r. 21 r. 25 —11 r. 25 3 f Tauanga—6 -—6 ki r. 14 | Tauanga 9r. —___ 12 4 g _—io r . 11 6r.l4ki r. 30 15 me 10 ki r. 11 11 kir. 24 13 5 A 6 b -—-Hr. 24 ——13 r. 17 6 r. 30 ‘ • 7 ki r. 24 • 12 —14ki r.26 14mel5kir,8 — 15 r. 8 7 c i*. 28 7 r.24 me 8 ki | 16 kir.23 — 16 8 d — 16 r. 23 r. 10 8 r. 10 me 9 ki j 1 Kori 1 ki 9 e ——20 kir. 14 r. 2 9 r. 2 ki r. 30 i —-— 9 r. 30 ? 10 ki r. 32 f 10 r. 32 J —-- 20 r. 14. r. 26 —1 r. 26 me 2 10 f 11 g ■ 21 kir. 10 -—22kir 22 21 r.10 kir.32 22 r. 22 Q —— 4 ki r. 18 12 A 23 24 4 r. 18 me 5 13 b 14 c . . .. 9 K 11 kir.27 | 11 r. 27 me 12 1 -27 r. 12 Tiutero. lr.19 ___ 6 i*u Tiutero. 1 ki 7 ki r. 25 15 d r. 19 —-2 ki r. 26 ki r. 13 12 r. 13 kir. 35 1 2 r.26 me 3 ki __ 7 r . 25 16 e 3 r. 18 12 r. 35 me 13 i kir. 14 —■—13 r. 14 ! r. 18 -4 ki r. 25 -8 17 f 4r. 25 kir. 41 5 ki r. 22 ._9 18 g — 5 r. 22 14kir.27 j 0 10 me 11 r. 1 19 A -— 7 ki r. 12 14r.27 ki r.53 7 r. 12 11 r. 2ki r. 17 20 b 21 c 8 11 kir. 18 14 r. 53 | 15 kir.42 ____ io r. 8 — 11 r. 18 Hr. 17 —12 ki r. 28 22 d ——15 kir. 16 15 r. 42 me 16 17 r . 8 12 r. 28 me 13 23 e _____ 1 A r Q Rukalki r.26 24 r. 5 14 kir. 20 24 f Nohopuku. 26 1 r. 26 ki r. 46 i- ■■■ ■ 2/ -14 r. 20 25 g Korerot. ki a Meri. Tiute. 28 ki . .. 4C — 1 r. 4b — 2 ki r. 21 15 ki r.35 15 r. 35 2,6 A 28r.l5ki 27 b r. 15 28 r, 47 2 r. 21 r. 47 — 29 r. 9 ___ 16 28 c — 30 3 ki r. 23 31kir. 14 2 Kori. 1 ki 29 d ——31 r. 14 ki 4ki r. 16 I | 31 r. 30 me 32 r. 23 1 r.*23 me 2 ki /SO e 31 f r. 30 32r. 44 r 34 .inrFii ii, i- i — 4 17 1x3 —-5 ki r. 17 1 ki r. 44 I QQ Hohua 1 r. 14 2 r. 14 me 3 — 4 -
TEPARA 11.
XVII
APERIRA, XXX RA.
KAHAKIA O TE ATA, KAEAKIA O IE AHIAHI. 1 ! I'poko 1. Upoko 2. . TTpoko 1. Upoko 2. ! i g Hohua —— 2 Buka 5 r. 17. Hohua 3 2 Koriniti 5 ( [ t * 2 A —- ,_4 | 6 ki r. 20 | ■ “ -5 6 me 7 ki r. 2 1 ' 3 b — 6 1 — — 6 r. 20 1 —— ; ———-7r. 2 \ 4 r __ TO 9 r 3 ——.7 ki r 24 | A Iri p Q k 9.i -p 43 tyip 22 9 A.1 X • J£ i 7 r 94 JL JL X < J>„ v _ 99 r 1 1 « O 1 0 LA iJJL A • Ttt’tz JLLxV wfe/ ki i’. 11 i, 11 — 9 ' 6 e 23 ■—— 8 ki r. 26 — 24 — 10 | 7 f Kaiwhaka. 2 —— 8 r. 26 | ! Kaiwhaka. 4 11 ki r.30 8 g -■—- 9 ki r. 28 | 6 ki r. 24 11 r. 30 me 12 ki r. 14 9. A 6 r. 24 9 r. 28 ki r. 511 7 12 r. 14 me 13 10 b 8r. 32 me 9ki 9 r. 51 me 10 1 —-10 Karatia 1 r. 25 ki r. 17 i 11 ki r 29 10 r 17 ———11 r 2Q - 9 1 J JL 12 V d JL. JL Xkl JL e 13 1 J JL # .Li -—11 ki r. 29 — _ 14 3 I 1 3 fy _ 1 £ 1 1 v 90 ( !•» - IO KI 1. £1. 1 14 f Ruta 1 12 ki r. 35 Ruta 2 4r. 21 me 5 ki r. 13 15 g 3 12 r. 35 4 5 r. 13 16 A 1 Hamuera 1 13 ki r.18 1 Ham 2 ki 6 r. 21 17 b —- 2 r. 21 -13 r. 18 3 Epeha- 1 18 c 4 14 ki r. 25 — 5 2 19 d fl 1 4 V 9h nw 1 K | - . . . . 7 . . Q x_A - V 11:1, xJLJLtJ It) ki r. 11 20 e 8 -15 r. 11 9 4 ki r. 25 21 f io 16 — 11 4 r. 25 me 5 ki r. 22 22 or , 19 17 ki t® 90 f & jl e jtk.1 1« &AJ | io O r, LUGO Kl r. 10 23 A ——14 kir.24 17 r. 20 14 r. 24kir.47 6 r. 10 24 b 15 — 18ki r. 31 16 Piripai 1 25 c Maka, Bongo 18 r. 31 me 19 2 Pai ki r. 11 d 1 Ham 17 ki 19 r.llki r.28 17 V s 31 ki Q r. 31 A S JL #O-L 1x1 £ » 27 e 17 r. 55 me 18 -— 19 r. 28 19 4 ki r. 17 28 1 f —20 kir.18 — 20 ki r. 27 ——20 r. 18 Koro. Iki r.21 29 g —— 21 20 r. 27 me 21 22 1 r. 21 me 2 ki r. 5 ki r. 8 30 A 21 r. 6 24me 25ki r.2 2 r. 8
TEPARA 11.
XVIII
MEI, XXXI RA.
KABAKIA O TE ATA. KAfiAKIA O ®B AHIAHI. Upoko 1. Upoko 2. J Upoko 1. Upoko 2. 1 b Piripi HeKorohe 3 ki mi, Ap. ■ r. 18 2 c IHamuera 26 Buka 22 ki j IHamuera 28 3 r.18 me 4ki r. 31 r. 3 r. 7 3 d 31 22r.31 ki r. 54 2 Hamuera 1 4 r> 7 4 e 2 Ham. 3 r. 17 22 r. 54 ■ - 4 1 Teharo. — 1 5 f ——23 ki r. 26 i — 7 ki r. 18 “ 2 fl O’ n r iq 9.Q r 9 ft I —_ .. Q Q & &O 1 all, eJV ■ “ o 7 I 1 9.Q t® vn a 9A 5 19 VI r 9,4 £jO 1 • dv IdLLU ki r . 13 8 h 1 Q qQ vo 1 zfi -p I q -«=" 1 Iri t® 10 «X v* X « XXjl X~ r JL XI X t xo 40 XL.X X $ X O O kir. 26 i 9 c — 15 r. 16 Hoanilkir.29 —16 kir. 15 2 Teharo.-— 1 1 .0 d 16 r. 15 me 17 1 r* 29 17 r. 24 me 18 f ™—’—— 2 ki r. 24 ki r. 18 111 A 1Q « 1 R - 1 Q Iz'i y» 9 z l« .. - ... - q X X q JL Cl* X <tz Xa. 1. X 9 X ] 2 f - ——-19r ? 24 ——- 3 ki r. 22 —*—21 ki r. 15 1 Timoti 1 ki r. 18 ] .3 g 23 ki r. 24 — 3 r. 22 24 —1 r. 18 me 2 1 4 1 King! 1 ki —4 ki r. 31 1 Kingi 1 r.28 r _— 3 r. 28 ki r. 49 1 h 1 "h'HQ'nO 90 zi I® q 1 I Q J ,«x KJ .1 ¥V IipdJJdj && r. 10 1 .6 C 1 Kingi 4 r. 20 —— 5 ki r. 24 j - 5 — 5 T>7 Z? lz'1 T® 1 ■ -- ti v 9zL § .. Q iz--? •« 99 CL O . vL .1. X a W 1 8 e 8 r. 22 ki r. 54 ——6 ki r. 22 1 8 r. 54 me 9 ki 2 Timoti— 1 r. 10 1 Q f y® 99 Ihri t* Al I- •» 1 i 1<T1 T® 9 , ,r .1 ... i -1. V 1 ... j_y v X » && K.1 X * 5b! 11 K.1 1 * &O i2 !0 g ———H r . 26 —- 6 r. 41 i 12 ki r. 25 «—3 12 11 12 r. 25 me 13 7 ki r. 25 ? — -13 r. 11 ‘ ■———— = 4 ki r. 11 Is !2 b <—-14ki r. 21 — 7 r. 25 i 15r. 25 me 16 Taituha 1 ! 1 ki r. 8 .2 !3 c —— 16 r. 8 8 ki r. 31 1 17 2 12 14 d 18 ki r. 17 — 8 r. 31 | ——-18 r. 17 — 3 2 15 e — . 19 ——9 ki r. 39 i 21 Pirimona 2 ;6 f -—~22 ki r.41 9 r. 39 me 10 i 2 Kingi— 1 Hiperu 1 ki r. 22 j 27 2 Kingi—— 2 — 10 r. 22 \ 4 r. 8 2 me 3 ki r. 7 28 — 5 • ——11 ki r.17 | 6 ki r, 24 3 r. 7 me 4 ki r. 14 29 b — — 6 r. 24 Hr.l7ki r.47 | — 7 —4 r. 14 me 5 30 c 8 ki r. 16 Hr, 47 me 12 1 . Q ___ 6 ki r. 20 31 d 10 kir. 18 ■ 12 r. 20 | ——10 r. 18 — 7
TEPAKA 11.
XIX
HUNE, XXX RA.
kabakia ( ) TE.ATA. KABA KIA O TE AHIAHI. J Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. | 1 e 2 Kingi — 13 Hoani 13 ki r. 21 2 Kingi 17 ki | r. 24 Hiperu 8 f g 17 r. 24 2 Whpapa 13 —— 15 —13 r. 211 14 1 £ 2 Whpapa 12 — 14 16mel7kir.l4 2 3 Q ~—-10 ki r.19 | —IQ J.. 19 4 IO 5 b - 19 —-16kir. 16 •— 20 ki r. 31 —Ukir. 17 6 c 20 r. 31 me 21 ——16r. 16 _____ 22 11 r. 17 7 d — 23 _™_17 ______,_ 24 io JL / 8 e . 25 ——18 ki r. 28 | 26 me 27 13 9 f .— 28 18 r. 28 | 2 Kingi 18 ki Hemi 1 I r. 9 10 29 r. 8 ki r. 21 —”19 ki r. 25 1 2 Whpapa 30 Q g a 1 me 31 ki r.2 -fl -fl A Panapa, Ap. 11 2 Kingi 19 ki | r. 20 12 b 2 Kingi 18 r. 13 —19 r. 25 — 3 13 "3 A 1 Q v» Of) -—20 ki r. 19 —20 r. 19 _ _ _ 20 2 Whpapa 33 _______ 4 c Ihaia 38 r. 9 ki r. 21 14 d 15 2 Kingi — 22 _ . 91 2 Kingi 23 ki r. 21 IPital kir.22 e • 16 f 23 r. 21 me 24 Mahi ——-—■ 1 24 r. 8 me 25 1 r. 22. me 2 ki r. 8 ki r. 8 ki r. 11 17 g — 25 r. 8 ™=™*2 ki r 8 22 Etera 1 me 3 2 r. 11 me 3 ki r. 8 18 -A. Etera—— 4 2 r. 22 — 5 3r.8 me4kir.7 19 20 b „ 7 R r 15 ■ 4 r. 7 K q —~ 1 — 4 Iri 39. O JL • JLtJ . Q Iri t® 90 c ■A KA 1 . O4H JL XZ A A o vf 21 d Nehemia— 1 4 r. 32 me 5| Nehemia — 2 2 Pita 1 ki r. 17 22 z _ 4 «»— g 17 i ' —- 5 - 2 6 23 f —Nohopuku 6 me 7 ki r. 5 ___—— 6 —7 r. 73 me 8 — 3 24 Hoani Kaig iriiri. 25 Nehem. 13 ki -— 7 ki r. 35 - ——13 r. 15 1 HoHiii 1 r. 15 26 b Ehetere— —1 7 r. 35 me 8 Ehetere 2r.l5 —2 ki r. 15 I ki r. 5 me 3 1 27 c 4 8 r. 5 ki r. 26 r - x - g 2r. 15 —»sa V 28 d — Nohopuku - 6 8 r. 26 7 -—3 ki r. 16 29 30 e f Pita,Apotoro Hopa — 1 Mahi9kir.23 Hopa 2 3 r. 16 me 4 ki , —__________—! r. 7 |
TEPARA 11.
XX
HURAE, XXXI RA.
KABAKIA O TE ATA. KABAKIA O TE AHIAHI. 1 2 3 4 $5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 94 .feer -A 25 i 26 ! 27 38 29 30 31 g b c d e f A b c d e g b c d e f g A b c d e g A b Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. Hopa — 3 — 5 .... . _ t? 10 ‘ 12 14 I 17 21 Mahi —9 r. 23 —10 kir.24 10 r. 24 —_ ii 12 —13 kir.26 13 r. 26 , , • i —, Hopa —4 1 — 6 | 9 J — 13 j . 16 i - in 22 r.12 ki r.29 24 —— 27 29me30 kir. 2 31 r. 13 —38 ki r.39 —40 —— -42 Whtauki 1 r. 20 3 ki r. 27 4 r. 20 me 5 ki r. 15 6 ki r. 20 ' __ g 1 Hoani 4r. 7 — _ 5 2 Hoani. 3 Hoani. Hura. Matin 1 r. 18 2 Q 23 25 me 26 _, 28 30 r.12 kir.27 g2 38 r. 39 me 39 41 Whtauki 1 ki r. 20 2 3 r.27 me 4 ki r. 20 5 r. 15 . w <*7 15 ki r.30 15 r. 30 me 16 ki r. 16 16 r. 16 17 kir. 16 17 r. 16 18 kir.24 18 r, 24 me 19 ki r. 21 “—"19 r. 21 ——20 ki r.17 —20 r. 17 —:21 ki r.17 21r.17kir.37 21 r. 37 me 22 ki r. 23 22 r. 23 me 23 kir. 12 23 r. 12 24 ———— 25 26 — 27 -28 ki r.17 28 r. 17 Roma 1 —4 ki r. 23 4 r. 23 me 5 ki, r. 13 5 r. 13 ki r. 33 — 5 r. 33 6 ki r. 19 6 r.19 me 7ki r. 7 -7 r. 7 ——8 ki r. 18 8 r. 18 —9 ki r. 18 9 r. 18 10 kir.24 ——-10 r. 24 — H ——12 ki r.22 ——12 r. 22 13 ki r.24 13 r. 24 ki r.53 13 r. 53 me 14 ki r. 13 14 r. 13 -15kir.21 15 r. 21 16 ki r.24 J / 9 —-11 kir.15 12 r. 10 —Nohopuku 14 r. 9 kir. 28 Hew i, Apoto. Whtau.15r.18 16 r. 31 me 17 ki r. 18 19 r. 13 21 ki r.17 23 r. 10 —- 25 ——10 r. 16 —11 r. 15 13 14 r. 28 me 15 ki r. 18 16 ki r.20 18 r. 10 20 ki r.23 22 ki r.17 24 r. 21 26 ki r.21
TEPARA 11.
XXI
AKUHATA, XXXI RA.
KARAKIA 0 TE ATA. | KAEAKIA. O TE AHIAHI. Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 c Whtauki27ki Roma 2 kir. 17 Wbtauki 28 Matiu 16 r. 24 r. 23 ki r. 15 me 17 ki r.14 2 d 30 ki r.18 2 r. 17 — 31 r. 10 17r. 14 3 e Kai-kauwb.l 3 Kaikau. 2 ki 18 ki r.21 r. 12 4 f - - A 18 r. 21 me 19 ki r. 3 5 . K .. , K 19 r. 3 ki r. 27 s 6 A >7 & | Hl 1WI WI -|,MB wrTTaan 19 r. 27 me 20 ki r. 17 7 b _ ___ Q 7 I , n ——- 20r.l7 — / 11 8 c — 12 ——8 ki r. 18 Heremaia—1 21 ki r.23 9 d Herein. 2 ki -—— 8 r.18 5 ki r. 19 21 r. 23 r. 14 10 e 5 r. 19 9 ki. r. 19 6 ki r. 22 22 kir. 15 11 7 ki r. 17 9r. 19 8 r. 4 22 r.15 ki r.41 12 g 9 ki r. 17 io 13 r. 8 ki r. 22 r. 41 me 23 24 ki r. 13 13 A. 15 11 kir. 25 1 17 kir.19 • 23 r. 13 14 b 18 ki r.18 11 r. 25 I - - - -- — -- — 1 Q —- 24 ki r.29 rr - J 15 c 21 12 | 22 kir. 13 24 r. 29 16 d 22 r. 13 13 i —-23 kir 16 25 ki r.31 17 e — 24 14 me 15ki r.8 25 kir. 15 25 r. 31 18 f 26 15 r. 8 28 • 26 ki r.31 19 g 29 r. 4 ki r.20 16 30 26 r.31 ki r. 57 20 A 31 ki r.15 lKorilkir.26 31 r. 15 ki r.38 26 r. 57 21 b 33 kir. 14 — 1 r. 26 me 2 33 r . 14 27 ki r.27 22 c 35 3 I 36 ki r. 27 r.27 ki r.57 23 d — Nobopuku 14 3o i. 14 4 kir. 18 38 ki r.14 —_-.27 r . 57 24 e Patoromu Ap. — 4r. 18 me 5 9Q 25 f Here. 38 r.14 b 39 Maka 1 ki r.21 26 g — 50 kir. 21 7 ki r. 25 51 r. 54 Ir. 21 27 Ehek.lkir.15 7 v 25 Ebek. 1 r. 15 2 ki r. 23 b 2 Q — 3 kir. 15 2 r. 23 me 3 1 o - ki r. 13 29 3 r. 15 — 8 — 3 r. 13 c 30 d 9 10 mell kir.2 11 r> 14 4 ki r. 35 31 e _ 1 2 r 17 11 r. 2 kir. 17 —-13 kir. 17 4 r. 35 me 5 ki r. 21
TEPARA 11.
XXII
HEPETEMA, XXX RA.
- KARAKIA O TE ATA. & KAKAKIA O TE AHIAHI. Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 f Ehek. 13 r. 17 1 Korin. 11 Ehek. 14 ki Maka 5 r. 21 r. 17 , r. 12 2 >■ - ■ - - 1 4i TJ* "1 -12 kir.28s IQ r 44 —6 ki r. 14 s JL X * JL 3 A 18 ki r.19 12 r. 28 me 13 —_—_18 r> 19 6 r. 14 ki r. 30 4 b 20 kir. 18 14kir.2O '—14 r. 20 20 r.18 ki r.33 22 r. 23 « g 39 -—-—7 ki r. 24 5 c 20 r.33 ki r.44 6 d 24 r. 15 —— 15 ki r. no 7 r. 24 me 8 Zb —— 27 ki r. 35 ki r. 10 7 6 15 r. 35 y* On 8 r. 10 me 9 26 ki r. 2 8 f —-28 ki r.20 — 31 33 ki r. 21 9 r. 2 ki r. 30 kJ 1. t -‘-—— ■ - - jo 9 g 32 ki r. 2 Korin. 1 ki -—— 9 r. 30 17 r. 23 10 A 33 r. 21 1 r. 23 me 2 34 ki r. 17 10 ki r, 32 ki r. 14 11 b —■—-34 r. 17 —2r. 14 me 3 36 r,16kir.33 0 x® 3 9 12 c ■— —37 ki r. 15 1 K ——11 kir. 27 o/ 1 • JL 0 13 d —47 ki r. 13 r . .... K Baniera——1 11 r. 27 me 12 IX . .. ... ki r. 13 14 e Baniera 2 ki 6 me 7 ki r. 2 -—— 2 r. 24 12 r. 13 ki r. r. 24 35 15 f — 3 ———7 r. 2 —4 ki r. 19 12 r. 35 me 13 ki r. 14 16 g 4 r IQ 8 | 5 ki r. 17 i o -p X4 A \J “ X • JLtZ ■ Io I. l/Jb 17 A 5r. 17 _____ Q 1 _ a J4ki r. 27 Q 18 b 7 ki r. 15 . in 14r.27ki r.53 kJ JLv j . / I. IQ 19 c 9 ki r. 20 —■ 11 ki. r. 30 | 9 r> 20 -14 r. 53 20 d — Nohopuku •—— 10 ki r. 11 r. 30 me 12 12 15 kir. 42 20 ki r. 14 21 6 Alotiu, Ap. 12 r. 14 me 13 15 r. 42 me 16 no f Hohea 2 r. 14 Karatia 1 Hohea 4 kir. 13 Rukal kir. 26 23 Cf 5 r. 8 me 6 ki ™ 2 | 7 r< g 1 r. 26 ki r> 57 j Q> r. 7 24 A 8 9 11 me 12 ki r.7 — 1 r. 57 i -—2 ki r. 21 25 b 4 ki r. 21 | 10 26 c 13 ki r.15 4 r. 21 me 5 ki r. 13 14 — 2 r. 21 27 d Hoere 1 —— 5 r. 13 Hoere 2 kir. 15 ——3 ki r. 23 ?8 A 2 r. 15 ki r. _ . £> 2 r. 28 me 3 4 ki r. 16 D 28 ki r. 9 29 f Mikaera me nga.Anahera <S **•*?«’ II >1 ■ririasMMieMa* katoa. « 9 10 g Hoere—3 r. 9 Epeha—— 1 lAmoho 1 me 4 r. 16 - 2 ki r. 4
TEPABA IL
XXIII
OKETOPA, XXXI RA.
I KABAKIA 0 TE ATA. KABAK IA O TE AHIAHI. Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 ■ 1 J Amoho 2 r. 4 Epeha—— 2 Amoho 4 r. 4 Ruka 5 ki r. 1 I me 3 ki r. 9 17 a ——-5 ki r. 18 3 5 r. 18 me 6 — 5r. 17 2 b . ki r. 9 3 c — —. 7 ——4 ki r. 25 | — 8 -—6 ki r. 20 A -3 ' __ Q 4 r. 25 me 5| Oparia. 6 r. 20 4 a ki r. 22 5 e Hons. ~ - - 1 5 r. 22 me 61 Hona— — 2 —7 ki r. 24 i i ki r. 10 6 f - 3 —— 6 r. 10! _. 7 r . 24 7 g Mika 1 kir.10 Piripai 'J Mika ———2 ——8 ki r. 26 ■C! 3 2| —— 4 • 8 r. 26 8 91 b 5 _—__ 6 9 ki 1. 28 10 c 7 4| Nahumu— 1 9 r. 28 ki r. 51 d N ahumu — 2 Korohe 1 ki Q 9 r. 5L me 10 11 r. 21 ki r. 17 12 e Hapakuku 1 1 r. 21 me 2 Hapakuku 2 -10 r. 17 ki r. 8 13 f — 3 . 8 Tepania 1 ki -——11 ki.r.29 r. 14 14 g Tep. 1 r. 14 ——3 ki r. 18 —-2 r. 4 —11 r. 29 me 2 ki r. 4 , ■ ■ i 15 A . ———• ■ 3 -—3 r. 18 me 4 Hakai- —— 1 — 12 ki r ; ,35 16 b Hakai 2 ki r.10 1 Teharoni. 1 2 r. 10 12 r . 35 17 Hakaraia 1 2 Hakar. 1 r. — 13 ki r. 18 c ki r. 18 i 18 me 2 18 d JRuka, Ron go 3 —13 r. 18 Pai. 19 e Hakaraia— 3 4 — ——4 — 14 ki r. 25 20 f ~ . g 5 — 6 14 r. 25 me 15 ki r. 11 21 g 2 Teharoni . 11 1 —8 pi r< 14 —15 r. 11 22 A 8 r. 14 2| i .9 r . 9 16 23 b ~ ■ - 10 3 ——_—_ 11 — 17 ki r. 20 24 c — 12 1 Tim.l ki r. 18 I * Q —17r. 20 25 _ ™ 14 —.1 t® 1 .Q rno 9. 1 Maraki 1 — 18 ki r. 31 vl JL _a JL 4> -2U - J-A-A 26 e Maraki— —• 2 o o ~»3 ki r» 13 18 r. 31 me 19 ki r. 11 27 f —-Nohopuku —3 r. 13 me 4 4 iMataurangal 19r.llki r.28 . 28 g Hai/mona 5 — 19 r. 28 Hur a, Ap. — 20 ki r. 27 29 A Matauranga 2 6 21 30 b 6 ki r.,22 2 Timoti — 1 16 r. 22 me 7 20 r. 27 me 1 ki r. 15 21 ki r. 5 i 31 c — Nohopuku ki 19 — 21 r. 51 7 r. 15 2 ) 1 j
TEPABA 11.
XXIV
NOWEMA, XXX RA.
■ KARAKIA O TE ATA. KAKAKIA O TE AHIAHI. Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 d Te JELwyicicl Tvpu katoa 2 e Matauranga 9 2 Timoti— 3 Mataur. 11 Buka 22 ki r. ki r. 15 31 li 3 f 11 r. 15 me _—_4 17 22 r. 31 ki r. 12 ki r. 3 54 4g Kauwhau 1 Taituha -1 Kauwhau. —2 — -22 r. 54 ki r. 14 j 5 A 3 r. 17 ki r. 30 — 2 4 r. 10 — 23 ki r. 26 6; b “““• 0 — — 3 — 7 r. 27 23 r.26 kir. 50 7 c ——10 r. 18 Pirimona. — 14 ki r. 20 23 r. 50 me 24 ki r. 13 8 d 15 r. 9 Hiperu—— 1 -16 r< 17 —24 r. 13 9 e 18 ki r. 15 2 me 3 ki r. 7 —18 r. 15 Hoanilkir.29 10 f 19 r. 13 3 r. 7 me 4 ki 22 r. 6 ki r. ——-— 1 r. 29 r. 14 24 11 g — 24 ki r. 24 —4 r. 14 me 5 r. 24 _ 2 12 A 33 r. 7 ki r. 23 6 -34 r. 15 3 ki r. 22 13 b 35 — 7 37 r. 8 ki r. 19 — 3 r. 22 14 c — 39 ki i'. 13 ““—. — 3 —— 39 r. 13 4 ki r. 31 15 d — 41 ki r. 14 -— 9 42 r. 15 — 4, r . 31 16 e — 44 ki r. 16 -— 10 ki r. 19 50 ki r. 25 — 5 ki r. 24 17 f ——51 r in i V TO JL f X JLw X d iv JT UKu ts K.1 or. jats r. 21 18 g Paruku 4 r. — 11 ki r. 17 Ihaia 1 ki r. —6 ki r. 22 36 me 5 21 19 A Ihaia —1 r. 21 11 r . 17 - 6 r. 22 ki r. 41 20 b 3 ki r. 16 12 -—-—-—4 y. 2 6 r. 41 21 c —5 ki r. 18 13 -— 5 r. 18 7 ki r. 25 22 d 6 Hemi —— 1 —7 ki r. 17 7 r. 25 23 e 8 r. 5 ki r. 18 —— 2 8 r. 18 me 9 -——8 ki r. 31 ki r. 8 24 f 9 r. 8 me 10 - 3 10 r. 5 ki r. 20 — 8 r. 31 ki r. 5 25 g —10 r. 20 •—— 4 —-llkir. 10 9 ki r. 39 26 A ——11 r. 10 — — 5 — — 12 9 r. 39 me 10 ki r. 22 27 b — 13 1 Pitalki r.22 — 14 ki r. 24' ——10 r. 22 28 c 1 Q 11 Iri v 17 A / i i. aa me & “■— «««» j[ £ K. 1 JL • A / ki r. 11 29 d —Nohopuku •— 19 ki r. 16 2 r. 11 me 3 19 r. 16 11 r. 17 ki r. ki r. 8 47 30 e Anaru, Ap. ) 1
TEPARA 11.
XXV
Ki te whakaaetia e te Pihopa, e ahei ano te whakarite i i etahi Vpoko ke mo tetahi ra hei whakakapi mo nga Upoko faia j oti nei te whakarite i roto i te Tepara.
TIHEMA, XXXI RA.
! 1. —— — karakia O ata. KARAKIA O TE AHIAHI. i Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Vpoko 2. 1 1 f Ihaia 21 ki r. 1 Pita 3 r. 8 Ihaia 22 ki r. Hoani Hr. 47 ( 1 i’ 13 me 4 ki r .7 15 me 12 ki r.20 9 .'Y ™ IK ———4 r .7 -12 r. 20 r. ID 1 — 23 3 24 5 — 25 ——•13 kir. 21 1 b 26 ki r. 20 2 Pita---1 26 r. 20 me 27 —13 r. 21 5 c 28 ki r. 14 2 ———28 r. 14 .—„— 14 6 d 1 ——29 ki r. 9 3 —— 29 r. 9 — —. 15 7 ! e 30 ki r. 18 1 Hoani— -1 30 r. 18 —16 kir. 16 8 f 31 2 ki r. 15 -——32 16 r. 16 9 Of - - DO . 2r. 15 -—— 34 17 g oe 10 . _ OK 3 ki r. 16 ——40 kir. 12 —-18 kir. 28 Ou 1! b — 40 r. 12 3 r. 16 me 41 —41 kir. 17 - 18 r. 28 ki r. 7 12 c —41 r. 17 — _4 r .7 —42 ki r. 18 19 kir. 25 13 d 42 r. 18 me 43 5 43 r. 8 ——19 r. 25 ki r. 8 • 14 e —44 kir. 21 2 Hoani. 44 r. 21 me 45 —20 ki r. 19 15 ki r. 8 f —— 45 r. 8 3 Hoani. — — 46 —20 r. 19 16 g — 47 Hura. —48 21 17 A ——49 ki r. 13 Whakakite.l —49 r. 13 Whakakite. 2 ki r. 18 18 b ——— 50 2 r. 18 me > 3 —51 ki r. 9 • — 3r. 7 ki r. 7 19 c -—— 51 r. 9 4 —52 kir. 13 _— — 5 20 d —Nohopuku. 52 r. 13 me 53 6 7 |21 e Tamati, Ap. ■22 f Ihaia— 55 8 in JLv 23 cr 57 n IQ b 24 A —Nohopuku. - j — — 59 14 ——- 60 15 25 b Whanautanga 0 te Karaiti. 26 c Tepene, Matir 27 d Hoani, Bongo Pai. 28 e KohungaJium firs 16 —— 18 29 f sLU W Ihaia— 61 —19 kir. 11 62 —19 r. 11 30 g .——__ 63 20 1 —21 ki r. 15 31 A - ——65 r. 8 • • 911 IKir.n 99. ar -3. A a 4UW A-JJS.W kir. 6 ■ J A/A/ A® V
XXVI
NGA TIKANGA MO NGA HAKARI TUTURU ME NGA HAKARI E KORE E TUTURU ; MO NGA RA NOHO PUKU ANO HOKI O TE TAU.
NGATIKANGA e mohiotia ai te timatanga o nga Hakari me nga Ra Nui. KEI te ra o te aranga te tikanga mo te katoa. E hua te Marama i te 21 o Maehe, i tetahi itu ra ranei i muri iho, ko te Ra tapu i muri iho i taua huanga te Ra ote Arahga; kite mea lie Ra tapu te ra e hua ai te Marama, ko te Ra tapu i muri iho te Ra o te Aranga. Ko te Ra tapu i tata kite Hakari o Anaru, ahakoa i mua, i muri iho ranei, ko te Ra tapu tena o te Haerenga mai.
Ko te Ra tapu 3 i mua o Reneti} 9 w ., . Ko te Ra tapu 2 i mua o Reneti I 8 . W1 Ko te Ra tapu 1 i mua o Reneti f 7 ] i mua o e Ko te Ra tapu 1 o Reneti J 6 [ 1 an g a ‘ Ko te Ra tapu Ritani S 5 nga Wiki f. . Ko te Ra Kakenga [4O nga Ra)! y lll1 ’ 1 ?■ 0 Ko te Ra o te Petekoha (7ngaWiki] \ e Ko te Ra tapu ote Tokotoru J 8 nga Wiki I ranga.
Nga ra katoa e waiho ana hei Hakari e te Hahi o Ingarani, a taka noa te Tau.
Ko nga Ba tapu katoa o te Tan.
Ko nga Ra Hakari o Te Kotingao ihu karaiti. Te Whakaaturanga. Te Whakatahuritanga o Paora. Te Whakamakanga o Meri. Matiaha, Apotoro. Te Korerotanga ki a Meri. Jfafca, Bongo Pai. Pmpi raua ko Hemi, Apotoro.
Ko nga Ra Hakari o Te Kakenga o mu KARAITI. Panapa. Te Whanautanga c Hoani Kai Iriiri. Pita, Apotoro. Hemi, Apotoro. Patoromu, Apotoro. Matiu, Apotoro. Mikaera ratou ko nga Anahera katoa. Ruka, Bongo Pai.
XXVII
Haimona raua ko Hura } Apotoro. Te Hunga Tapu. Anaru, Apotoro. Tamati, Apotoro. Te Whanautanga o te KARAITE Tepene. ■ A
Hoani, Bongo Pai. Nga Kohungahunga Tapu. Ko te Manei mete Turei o te Wiki o te Aranga. Ko te Manei mete Turei o t@ Wiki o te Petekoha.
Nga Mataaratanga, me nga Nohoanga Pukutanga o te Tom.
Ko nga Ahiahi o mua ake o Te Whanautanga o te Karaite
Te Whakamakanga o
Meri.
Te Korerotanga ki a Meri.
Te Ba o te Aranga. Te Ba Kakenga.
Te Petekoha. Matiaha.
Ko nga Ahiahi o mua ake o Hoani } Kai Iriiri.
Pita.
Hemi.
Patoromu. Matiu.
Haimona raua ko Hura. Anaru.
Tamati.
Te Hunga Tapu.
Ki te taka tetahi o esei Ra Hakari kite Manei, na, hei te Hatarei te Ra Nohopuku; kaua hoki ite Ba tapu i mua tata ake*
Nga Ra Nohopuku. I. Ko nga Ba E wha tekau o Benoti. 11. Ko nga Ba Nmipa i ngaj TeßatapuTuatahioßeneti Wae wha; ara,koteWe J TeßaHakariotePetekoha nerei, ko te Parairei, me Hepetema 14. te Hatarei i muri iho i Tihema 13. 111. Ko nga Ba R/itani; ara ko te Manei, ko te Turei, ko te Wenerei, i mua i te Tairei Tapu, ara, i te Ba Kakenga o to tatou Ariki. IV. Ko nga Parairei katoa o te Tau, kanaka ia te Ra o te Whanautanga.
XXVIII
NGA RA KAHORE E TUTURU.
Tau. Beta Ratapu Ratapu i muri i kaaturanga. Ratapu 3 i mua o Reneti. Ra tuatahi o RenetL Ra o te Aranga. Ratapu RitanL Ra o te Kakenga* Ra o te Petekoha. Ratapu i muri i to te Tokotoru. Ratapu 1 ote Haerenga mail 1876 BA 5 Pep. 13 Mae. 1 Aper. 16 Mei 21 Mei 25 Hune 4 24 Tih. 3 1877 3 Han. 28 Pep. 14 1 —- 6 . —- 10 Mei 20 26 — 2 1878 5 Pep. 17 Mae. 6 —— 21 26 30Hune 9 23 1 1879 "Pl 4 _ 9 Pep. 26 Aper. 13 -—- 18 22 — — 1 24 Now. 30 1880 D C 2 Han. 25 11 Mae. 28 2 _ 6 Mei 16 26 28 1881 5 Pep. 13 Mae. 2 Aper. 17 22 26 Hune 5 23 — 27 1882 a : 4 ' — 5 Pep. 22 9 — 14 18 Mei 28 25 Tib. 3 1883 G 2 Han. 21 7 Mae. 25 Aper. 29 3 —- 13 27 2 1 1884 FE ; 4 Pep. 10 — 27 Aper. 13 Mei 18 22 Hune 1 24 Now. 30 | 1885 I) 3 1 18 —— 5 10 14 Mei 24 25 —— 29 | 1886 C 6 — 21 Mae. 10 — 25 30 Hune 3 Hune 13 22 — «> 28 | 1887 B 4 — 6 Pep. 23 10 15 Mei 19 Mei 29 24 -—' 27 | 188S A G 3 Han. 29 -— 15 — 1 6 10 20 26 Tih. 2 1889 F 5 Pep. 17 Mae. 6 21 •— 26 30 Hune 9 23 — — 1 1 1890. E 3 _ 2 Pep. 19 —- 11 — 15 Mei 25 25 Now. 30 1891 JF1 2 Han. 25 —- ii Mae. 29 — 3 7 -— 17 26 — — 29 1892 QB | 5 ' Pep. 14 Mae. 2 Aper. 17 r — 22 26 Hune 5 23 — — 27 1893 1 A 3 Han. 29 Pep. 15 2 7 11 Mei 21 26 Till® 3 1894 G 2 21 . 7 Mae. 25 Aper. 29 . —- 3 13 27 2 1895 4 Pep. 10 -— 27 Aper. 14 Mei 19 23 Hune 2 24 -—. 1 189® E D 3 2 — 19 — 5 —- 10 14 Mei . 24 25 Now. 29 1897 C 5 14 Mae. 3 -— 18 23 —- 27 Hune 6 23 28 | 1898 B 4 6 Pep. 23 10 15 19 Mei 29 24 1 1899 A 3 Han. 29 — 15 — — 2 7 11 —— 21 26 Tih. 3 i L 1 1 1
1
B
TE TIKANGA MO NGA INOI O TE ATA, I NGA RA KATOA O TE TAU.
Me korero e te Minita elahi o enei kupu o te Karaipiture i te timatanga ote Karalcia ote Ata, kia nuikoki te reo. Ko rezra korerotia ai e ia nga mea kua oti nei te tuhituhi i te mutunga o aua kupu.
TT! te tahuri mai ano hoki te tangata kino i tana kino Jk. i mahia e ia, a ka mahia e ia te mea e rite ana, © tika ana, ka ora ano ia ia tona wairua. Ehekiere xviii. 27.
E whaki ana hoki ahau i aku mahi tutu, kei toku aroaro tonu toku hara. Waiata li. 3.
Huna ton mata ki oku hara, a niurua katoatia aku kino. Waiata li. 9.
Nga patunga tapu ma te Atua he wairua maru: e kore koe e whakahawea, e te Atua, kite ngakau maru, kite ngakau iro. Waiata li. 17.
Haea ano hoki o koutou ngakau, haunga o koutou kakahu, a tahuri mai ki a Ihowa, ki to koutou Atua : he aroha hoki tana, he mahi tohu, e puhoi ana kite riri, he nui tona atawhai, e rip enet a ana hoki kite kino. Hoere ii. 13.
Na te Ariki na to matou Atua nga mahi tohu me nga murunga hara, ko matou ia kua whakakeke ki a ia : kihai ano i whakarongo kite reo o Ihowa o to matou Atua, kihai i haere i ana ture i whakatakotoria e ia ki o matou aroaro. Raniera ix. 9, 10.
Pakia ahau, e Ihowa, mete whakariterite ano ia; kanaka ina riri koe, kei kahore ahau i a koe. Heremaia x. 24. Waiata vi. 1.
Eipeneta, kua tata hoki te rangatiratanga o te rangi. Matiu iii. 2. ■
Ka whakatika atu ahau, ka haere ki toku matua, ka mea atu ki a ia, E Pa, kua Kara ahau kite rangi, ki ton aroaro ano hoki, a heoi ano tikanga kia karangatia ahau he tamaiti nau. Ruka xv. 18, 19.
Kaua e anga e whakawa ki to Bononga, E Ihowa j ki
NGA INOI 0 TE ATA.
2
tau titiro hoki, e kore tetahi mea ora e whakatikaia. Waiata cxliii. 2.
Ki te mea tatou kahore o tatou hara, e whakapoheW ana tatou i a tatou ano, a kahore te pono i roto i a tatou : kite whaki tatou i o tatou hara, e pono ana ia, e tika ana, a ka murua e ia o tatou hara, ka horoia hoki o tatou he katoa. 1 Hoani i. 8, 9.
EAKU hoa aroha, he tini nga meatanga mai a te Karaipiture kia whakina o tatou tini hara; kia kaua hoki e huna i aua hara i te aroaro o te Atua Kaha rawa oto tatou Matua ite rangi; engari me whaki atu, i runga i te ngakau iti, i te ngakau ripeneta, i te ngakau rongo; kia murua ai aua hara e ia, he hira nei hoki tona pai, tana mahi tohu. He mahi tika ano tenei, te whakaiti i a tatou, i nga wa katoa, te whaki atu i o tatou hara kite Atua; he tika rawa ia, ina whakamine mai tatou kite whakawhetai atu mo nga mea pai kua homai nei e ia, kite whakapai atu ki a ia, kite whakarongo ki tana Kupu tapu, kite inoi hoki ki nga mea e matea ana ete tinana, ete wairua. Heoi, e koutou katoa etu nei, kia tika tahi tatou kite torona o tona atawhai, kia tapatahi te ngakau, kia marie hoki te reo, me whai mai ta koutou i muri i taku ;
He Whdkinga nui hei wkakakuatanga ma te Whakaminenga katoa i muri iho i ta te Minita, me koropiko katoa.
ETE Matua atawhai, Kaha rawa ; Kua he matou, kua marara ke atu i o ara mete hipi ngaro. Kua aru matou i nga hiahia, i nga mea pokanoa a o matou ngakau. Kua tutu matou ki au ture tapu. Ko nga mea tika kua kapea e matou; Mahia iho ko nga mea kihai i tika kia mahia; Kahore he wahi ora i a matou. , E Ihowa, tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. E te Atua, tohungia matou, e whaki nei i o matou hara. Whakaarahia matou e ripen eta nei; Kia rite hoki ki au kupu i korerotia kite tangata e Ihu Karaiti, e to matou Ariki. Tukua mai hoki, Ete Matua tohu, mona i mate; Kia tapu, kia tika, kia marie tonu ta matou noho a muri ake nei, a mate noa, Kia whakakororiatia ax ton Ingoa tapu. Amine.
NGA INOI 0 TE ATA.
3
B 2
®[i Ko te Wetekanga, ara, ko te Murunga hara, ma te Piriti e korero ; me tu ia, ko te Nuinga me koropiko tonu.
"JT AHORE he hiahia o te Atua Kaha rawa, o te Matua JljL oto tatou Ariki, o Ihu Karaiti, kia mate te tangata hara, engari kia tahuri maiia i ana mahi tutu, kia ora; kua tukua mai e ia te tikanga ki ana Minita, kia whakapuakina ki ana tangata, kite ripeneta, te Wetekanga o o ratou hara : Ka murua e ia nga hara o te hunga katoa e pono ana te ripeneta, e whakapono pu ana ki tana Bongo tapu. Na, kia inoi tatou, kia tukua mai te tino ripeneta pono, me tona Wairua Tapu, kia rite ai ki tana
e pai ai a tatou mahi o tenei wa; kia tapu ai ta tatou noho a muri ake nei; kia tae ai hoki tatou a mua ki tona haringa mutunga kore ; ko Ihu Karaiti hoki to tatou Ariki.
Ko konei mea ai nga tangata katoa, Amine, ko nga mutunga ano hoki o ara Inoi katoa.
Ko konei te Minita koropiko ai, whakahua ai i te Inoi a te Ariki, kia rahi hoki tereo ; me koropiko tonu te nuinga, mete whakahua tahi i tenei Inoi i konei, i ara atu wahi hoki o te Karakia e korerotia ai.
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou Rangatiratanga. Kia meatia tau e pai aiki nunga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia ; Engari whakaorangia matou ite kino: Nou hoki te rangatiratanga, Te kaha, me tekoioria, Ake ake ake. Amine.
Ko konei ano hoki ia mea ai,
Whakatuwheratia o matou ngutu, e te Ariki.
Te Nuinga, A ma o matou mangai e whakapai atu ki a koe.
Piriti. E te Atua, hohoro te whakaora i a matou. Te Nuinga. E Ihowa, hohoro te awhina i a matou. Ko konei whakatika katoa ai, a ka mea te Piriti,
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
Te Nuinga. Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka man tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
NGA INOI 0 TE ATA.
4
Piriti. Whakapaingia a Ihowa. Te Nuinga. Ko te Ingoa o Ihowa kia whakapaingia.
H Afa, ko konei ka korerotia, ka waiatatia ranei, tenei Waiata i raro iho .• kaua raia i te Ra Aranga, tena ano tetahi Waiata mo taua ra % kaua ano hoki e korerotia ki konei ite Tekau ma iwa o nga ra o te Marama, engari i te Korerotanga o nga Waiata.
Waiata xcv.
TENA, kia waiata tatou ki a Ihowa: kia hari te hamama kite kamaka o to tatou whakaoranga. Kia haere tatou mete whakawhetai atu ki tona aro-
aro : kia ngahau hoki a tatou Himene ki a ia. No te mea he Atua nui a Ihowa: he Kingi nui hoki i nga atua katoa.
Kei tona ringa nga wahi hohonu o te whenua: a nona nga maunga ‘teitei.
Nana te moana, nana ano i hanga : a na ona ringa i whai ahua ai te whenua maroke.
Ha ere mai tat on, kia koropiko, kia tuohu : kia tukua nga turi kite aroaro o Ihowa, o to tatou Kai hanga. Ko ia hoki to tatou Atua: a ko tatou tana iwi e hepara ai, me nga hipi a tona ringa.
Ki te rongo koutou ki tona reo aianei, kaua e whakapakeketia o koutou ngakau : kei pera me o te.whakatoinga, me o te ra o te whakamatautauranga i te koraha; I a an i whakamatautauria e o koutou matua : i ata mohiotia, i to ratou kitenga ano hoki i aku mahi. E wha tekau nga tan i hoha ai ahau ki tenei whakatupuranga, na, ka mea ahau: He iwi ngakau kotiti ke raua, kahore hoki ratou e mohio ki aku ara.
No reira i riri ai ahau, i oati ai hoki: e kore rat on e tae ki taku okiokinga. Kia whakakororiatia te Matua, te Tama : mete Wairua Tapu.
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei; aka man tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
Na, ko konei nga Waiata i whakaritea. A, kamutuia waiata ia, waiata, i nga ra katoa o te T&u, na, ko tenei,
Kia whakakororiatia te Mattia, te Tama: mete Wairua Tapu; Te Nuinga. Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka man tonu iho, a, ako ake ake. Amine.
NGA INOI 0 TE ATA.
5
konei korerotia ai te Upoko o te Kawenata Tawhito, i whak& riteae te Tepara Tuarua, kei Upoko Tuatahi, kite kahore tetahi atu Upoko i whakaritea e te Tepara Tuatahi mo taua rangi ake: Kia nui hoki, kia marama te reo o te Kai korero, kia tika, kia aronui hoki te tu, kia rangona ai ete Whakaminenga katoa. A, ka mutu, te Upoko, me korero, me waiata ranei, i nga ra katoa o te Tau, te Himene, E whakapai atu ana matou ki a koe.
Ka timata te Upoko, me mea te Minita, Tenei ka timata te ——< o nga Upoko, te —— ranei onga Rarangi ote o nga Upoko o -—-: A ka mutu te Upoko, na, Ko te mutunga tenei o te Tuatahi, o te Tuarua ranei,, o nga Upoko.
E WHAKAPAI atu ana matou ki a koe, e te Atua: e whakaae ana matou ko koe ano a Ihowa. E koropiko ana te whenua katoa ki a koe : e te Matua
ora tonu.
E kaha ana te karanga a nga Anahera katoa ki a koe: a nga Rangi, me o reira Kaha katoa.
Hono tonu te karanga a nga Kerupima: a nga Herapima, ki a koe,
Tapu, Tapu, Tapu rawa : e Ihowa, e te Atua o nga Mano tuauriuri, whaioio;
Ki tonu te Rangi mete Whenua: i te Nui o tou Kororia.
E whakapai ana ki a koe nga Apotoro: te hunga ingoa nui.
E whakapai ana ki a koe : te huihuinga pai o nga Poropiti.
E whakapai ana ki a koe te ope ingoa nui : nga tangata i patua mo te whakapono.
E whakaae ana ki a koe : te Hahi tapu puta noa i te ao ;
Ki te Matua : e Lira rawa nei te kororia; Ki to Tama Kotahi: he pono ia, he ingoa nui; Ki te Wairua Tapu ano hoki: kite Kai whakamarie. Ko koe te Kingi ingoa nui : e te Karaiti.
Ko koe te Tama ora tonu: ate Matua.
I a koe i anga kite whakaora i te tangata : kihai koe i kino kia whanau i te wahina.
Ano ka taea e koe te wero o te mate : ka tuwhera i a koe te Rangatiratanga o te Rangi kite hunga whakapono katoa.
Kei te ringa matau ote Atua koe e noho ana: kei te Kororia o te Mattia.
NGA INOI 0 TE ATA.
6
E whakapono ana matou, tera koe e haere mai: hei Kai whakarite whakawa mo matou.
Koia matou ka inoi nei ki a koe kia whakakahangia au pononga: i hokoa e koe ki ou toto utu nui. Whakaurua ratou 'ki roto ki o Tangata tapu: kite kororia mutunga kore. E Ihowa, whakaorangia tail hunga : whakapaingia tau hahi.
Kawanatia ratou : whakaarahia, a, ake ake ake. I tenei ra, i tenei ra : e whakanui ana matou i a koe; E karakia ana matou ki tou ingoa : aianei, a, ake ake ake.
Whakaae mai, e Ihowa : kia tiakina matou aianei kei hara.
E Ihowa, tohungia matou: tohungia matou. E Ihowa, kia tau to atawhai ki runga ki a matou: e whakawhirinaki atu nei hoki matou ki a koe.
E Ihowa, e whakawhirinaki atu ana ahau ki a koe: aua ahau e tukua kia whakama.
Ko tenei Waiata ranei,
WHAKAPAINGIA a Ihowa, e nga Mahi katoa a Ihowa: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihojva, e nga Anahera a Ihowa: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Bangi: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e nga Wai i runga atu o te Kikorangi: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Kaha katoa o Ihowa: Whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. Whakapaingia a Ihowa, ete Ba, ete Manama: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. . Whakapaingia a Ihowa, e nga Whetu o te Bangi: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Ua, e nga Tomairangi: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e nga Hau a te Atua : whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia a, ake ake.
NGA INOI 0 TE ATA.
7
Whakapaingia a Ihowa, e te Kapura, e te Mahana: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e te Hotoke, e te Baumati : whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e nga Tomairangi, e te Haupapa : whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a. ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e te Haupapa, e te Makariri: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e te Hauhunga, e te Hukarere : whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Po, e nga Ba: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e te Maramatanga, e te Pouritanga: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Uira, e nga Kapua: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. Kia whakapaingia a Ihowa e te Whenua: ae, kia whakamoemiti atu ki a ia, kia whakanui hoki i a ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Maunga, e nga Pukepuke : whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e nga Mea Matomato katoa i runga ite Whenua: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Poka wai: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e nga Moana, e nga Waipuke : whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Tohora, me nga Mea katoa e tere ana i roto i nga Wai: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Mann katoa o te Bangi: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Kirehe katoa, e nga kararehe: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
NGA INOI 0 TE ATA.
8
Whakapaingia a Ihowa, e nga Tamariki a te Tangata: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e Iharaira : whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Tohunga a Ihowa: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Pononga a Ihowa: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Wairua, e nga Hinengaro o te Hunga tika : whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e te Hunga tapu, e te Hunga ngakau whakaiti: whakamoemiti atu kiaia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e Anania, e Ataria, e Mihaera: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a, ake ake.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka mau tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
Ko konei ano te Rua o nga Upoko, hei tetalii i roto i te Kawenata Hou. A, muri iho, ko tenei Himene ;ki te kahore ikorerotia ite Upoko mo te Ra, i te Rongo Pai ranei mo te Ra o Hoani Kai iriiri.
Ruka i. 68.
KIA whakapaingia te Ariki te Atua o Iharaira: kua titiro mai hold ia, kua hoko i tona iwi,
A kua whakaarahia ake e ia he haona whakaora mo tatou: i roto ite whare o Rawiri, o tana pononga ; Ko tana hold ia, i korerotia e te mangai o ana poropiti tapu : no te timatanga iho ano o te ao :
Hei whakaora i a tatou i o tatou hoa whawhai: ite ringaringa ano hoki o te hunga katoa e kino ana ki a tatou;
Hei whakaputanga mo te mahi tohu ki o tatou tupuna: hei whakamaharatanga ki tana kawenata tapu ; Ki te oati i oati ai ia ki a Aperahama: ki to tatou tupuna,
Kia tukua mai e ia ki a tatou he oranga i te ringaringa o o tatou hoa whawhai: a kia mahi wehi kore ata ki a ia,
NGA INOI 0 TE ATA.
9
B 3
Z runga i te tapu, i te tika, ki tona aroaro : i nga ra katoa e ora ai tatou.
A ko koe, e tama, ka karangatia ko te poropiti a te Runga rawa: e haere hoki koe ite aroaro o te Ariki, hei whakapai i ona ara ;
Hei whakamatau i tona iwi kite whakaoranga: i o ratou hara e murua ana ;
He mea hoki na te aroha, na te mahi tohu a to tatou Atua : na reira hoki i puta mai ai te puaotanga o runga ki a tatou,
Hei whakamarama i te hunga e noho ana i te pouri, ite atarangi hoki ote mate: hei whakatika i o tatou waewae kite huarahi o te rangimarie.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka mau tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
51 Ko tenei Waiata ranei, Waiata 100.
KIA hari te hamama ki a Ihowa, e nga whenua katoa: mahi atu ki a Ihowa i runga i te koa, waiata haere ki tona aroaro.
Kia matau ki a Ihowa, ko ia te Atua: nana tatou i hanga, ehara hoki i a tatou ; ko tatou tana iwi, me ana hipi e hepara ai.
Tomokia ona tatau i runga i te whakawhetai, ona marae i runga ite whakamoemiti: whakawhetai atu ki a ia, whakapaingia tona Tngoa.
E pai ana hoki a Ihowa, puinau tonu tana mahi tohu: a kei tena whakatupuranga, kei tena whakatupuranga tana pono.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka man tonu iho, a ake ake ake. Amine.
5[ Ko konei korerotia ai y waiatatia ai ranei e te Minita ratou ko te nuinga. te Whakapono a nga Apotoro, me tu katoa ratou: otira me whukarere tenet i nga ra katoa e korerotia ai te Whakapmia a Atanatiiu
Ip WHAKAPONO ana ahau kite Atua, kite Matua J Kaha rawa, Ko ia te Kai hanga o te rangi, ote wh.en.ua;
NGA INOI 0 TE ATA.
10
Ki tana Tama Kotahi ano hoki, ki to tatou Ariki, ki a Ihu Karaiti; I whakatangatatia nei e te Wairua Tapu, I whanau i te Wahina i a Meri, I whakamamaetia i te wa i a Ponotio Pirato, I ripekatia, i mate, i tanumia; I heke atu kite reinga; No te torn o nga ra i ara ake ai ia ite mate, A kake atu ana kite rangi; E noho mai nei i te ringaringa matau o te Atua, o te Matua Kaha rawa; Ka hoki mai ano ia i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate. E whakapono ana ahau kite Wairua Tapu; Ki te Hahi tapu puta noa ite ao; Ki te Kotahitanga ote Hunga tapu; Ki te Murunga hara; Ki te Aranga mai ote tinana, Mete ora tonu. Amine.
51 A ka mutu tena, ko anei Inoi, me koropiko katoa ; kia matua whakahuatia enei kupu e te Minita, kia nui ano hoki te reo t
Kia noho a Ihowa ki a koutou. Te Nuinga. Ki tou wairua ano hoki.
Minita. Kia inoi tatou. E Ihowa, tohungia matou.
E te Karaiti, tohungia matou.
E Ihowa, tohungia matou.
51 Ko konei te Minita, mete Whakaminenga, wliakahtta ai i te Inoi a te Ariki, kia nui hoki te reg. ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou Rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Ana hoki matou e kawea kia whakawaia ; Engari whakaorangia matou i te kino. Amine.
51 Ko konei te Minita whakatika ai, mea ai,
E Ihowa, whakakitea mai tau mahi tohu ki a matou.
Te Nuinga. Tukua mai tau whakaoranga ki a matou. Piriti. E Ihowa, whakaorangia te Kuini.
Te Nuinga. A whakarongo marire mai ki a matou, ua karanga atu ki a koe.
Piriti. Whakanohoia te tika ki roto ki au Minita.
Te Nuinga. Meinga to hunga i whiriwhiria e koe kia hari.
Pvriti. E Ihowa, whakaorangia to hunga. Te Nuinga. Whakapaingia to Hahi put a noa i te ao.
NGA INOI 0 TE ATA.
11
Piriti. E Ihowa, kia noho matou i runga ite rangimarie.
Te Nuinga. No te mea kahore ke atu he tuara mo matou, ko koe anake, e te Atua.
Piriti. E te Atua, meinga o matou ngakau kia kino kore i roto i a matou.
Te Nuinga. Kaua ano hoki tou Wairua Tapu e tangohia i a matou.
’ll Ko konei nga Inoi e toru; ko tetalii mo taua Ra ake ano, tera hoki e korerotia anaki te Tepara tapu ;ko te rua mo te Rangimarie ; ko te torn mo te Kaha, kia pai ai te noho. Ko te rua me te toru, e kore e poka ke, engari e korerotia i nga ra katoa i roto i nga Inoi ote Ata. a taka noa te Tau; me koropiko katoa hoki.
Ko te rua o nga Inoi, mo te Rangimarie. ETE Atua, ko koe te take o te rangimarie, e paingia ana e koe te ata noho, ma te mohio ki a koe ka ora tonu ai matou, he tino mahi rangatira te mahi ki a koe; Tiakina o pononga i nga wa e whakaekea mai ai matou e o matou hoa whawhai; kia kore ai matou, te hunga e okioki atu nei ki a koe, e wehi kite kaha o o matou hoa riri, e kaha ana hoki to matou Ariki a Ihu Karaiti. Amine.
Ko te torn o nga Inoi, mo te Kaha. EIHOWA, e to matou Matua i te rangi, ko koe te Atua kaha rawa ora tonu, nau matou i whakaora a taea hoatia te timatanga o tenei ra; Mau, ma te Mea kaha, matou e tiaki aianeij kaua hoki matou e tukua kia taka i tenei ra kite hara, kia rere ranei ki roto ki te mate; engari tohutohungia, whakatikaia e koe a matou mahi katoa, kia mea tonu ai matou i hga mea e tika ana ki tau titiro ; ko IhuKaraiti nei hoki to matou Ariki. Amine.
Hei konei te waiata i nga whare e waiata ai.
Ko konei enei Inoi e rima, kite kahore te Ritani ; kite kore-
rotia te Ritani, na, ko nga mea e rua anake i te whakamu-
tunga. He Inoi mo te Kuini.
El HOW A, e to mat ou Matua i te rangi, kei runga noa atu, he nui noa atu koe, ko koe te Kingi o nga kingi, te Ariki o nga ariki, mete tino Kawana o nga rangatira, e titiro iho ana koe i runga i ton torona ki nga tangata katoa o te whenua; Tenei matou te tohe atu
NGA INOI 0 TE ATA.
12
nei, kia tirohia atawhaitia mai to matou Kangatira pai, a Kuini WIKITORIA ; whakakiia ia kite kaha o tou Wairua. Tapu, kia anga tonu ai ia ki tau e pai ai, kia haere ai ito huarahi: Whakanohoia nga mea papai ote rangi ki roto ki a ia; homai ki aia he pai, he oranga roa i tenei ao ; whakakahangia ia, kia kore ai ona hoa riri katoa i a ia ; a, a te mutunga o te noho i konei, kia whiwhi ia kite haringa mutunga kore ;ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Ariki. Amine.
He Inoi mo nga Whanaunga o te Kuini. ETE Atua Kaha rawa, ko koe te matapuna o te pai katoa. tenei matou te inoi nei kia whakapaingia a Arapeti Eruera, Piriniha o Weiri, me tana hoa wahine, me nga Whanaunga katoa ote Kuini: Whakanohoia tou Wairua Tapu ki roto ki a ratou ; whakanuia tau atawhai ki a ratou; kia hua te pai ki a ratou; a arahina ratou ki tou rangatiratanga mutanga kore; ko Ihu Karaiti nei hoki to, matou Ariki. Amine.
He Inoi mo nga Minita, me nga tangata. ETE Atua Kaha rawa ora tonu, ko koe anake hei mahi i nga mahi whakamiharo; Tonoa iho tou WairuJ whakaora ki o matou Pihopa, ki o matou Minita, ki nga Whakaminenga katoa ano hoki i tukua ki a ratou ; kia maturuturu tonu iho te tomairangi o tau atawhai ki runga ki a ratou, kia paingia ai ratou e koe. Tukua mai tenei, e Ihowa, hei whakahonore mo Ihu Karaiti, ko ia nei to matou Kai inoi, Kai wawao. Amine.
He Inoi na Karihctoma.
ETE Atua Kaha rawa, he atawhainga nau ki a matou i tenei taima i ngakau tahi ai matou kite inoi atu ki a koe; kua mea nei hoki koe, kite huihui te hunga tokorua, tokotoru ranei, i runga i ton Ingoa, ka tukua mai e koe nga mea e inoi ai ratou : Whakamana aianei, e Ihowa, nga hiahia, me nga inoi a o pononga, ki nga mea e tau ana ki a ratou; tukua mai ki a matou kia mohio ki to pono i tenei ao, a, i tera ao, kia tae atu ki te oranga tonutanga. Amine.
2 Koriniti xiii.
L r IA tan ki a tatou, katoa te atawhai a to tatou Ariki, Ik a Ihu Karaiti, mete aroha ote Atua, mete wh.iwh.inga tahitanga kite Wairua Tapu, ake ake. Amine. Ko te mutunga tenei o nga Inoi o te Ata i nqa ra katoa o te Tan.
13
TE TIKANGA MO NGA INOI O TE AHIAHI, I NGA RA KATOA O TE TAU.
Me korero e te Minita etahi o eneikupu & te Karaipiture i te timatangao te Karakia ote Ahiahi, Ida nut hoki te reo. Ka reira korerotia ai e ia nga mea kua oti nei te tuliituhi i te mutunga o aua kupu.
KI te tahuri mai ano hoki te tangata kino i tana kino i mahia e ia, a ka mahia e ia te mea e rite ana, e tika ana, ka ora ano i a ia tona wairna. JEhekiere xviii. 27.
E whaki ana hoki ahau i aku mahi tutu, kei toku aroaro tonu toku hara. Waiata li. 3.
Huna tou mata. ki oku hara, a murua katoatia aku kino. Waiata li. 9.
Nga patunga iapu ma te Atua he wairua maru: e kore koe e whakahawea, e te Atua, kite ngakau maru, kite ngakau iro. Waiata li. 17.
Haea ano hoki o koutou ngakau, haunga o koutou kakahu, a tahuri mai ki a Ihowa, ki to koutou Atua: he aroha hoki tana, he mahi tohu, e puhoi ana kite riri, he nui tona atawhai, e ripeneta ana hoki kite kino. Hoere ii. 13.
Na te Ariki na to matou Atua nga mahi tohu me nga murunga hara, ko matou ia kua whakakeke ki a ia: kihai ano i whakarongo kite reo o Ihowa oto matou Atua, kihai i haere i ana ture i whakatakotoria eia ki
to matou aroaro. Raniera ix. 9, 10.
Pakia ahau, E Ihowa, mete whakariterite ano ia; kanaka ina riri koe, kei kahore ahau i a koe. Eterema/ia x. 24. Waiata vi. 1.
Ripeneta, kua tata hoki te rangatiratanga o te rangi. Matiu iii. 2.
Ka whakatika atu ahau, ka haere ki toku matua, ka mea atu ki a ia, E Pa, kua hara ahau kite rangi, ki tou aroaro ano hoki, a heoi ano tikanga kia karangatia ahau he tamaiti nau. Ruka xv. 18, 19.
NGA INOI 0 TE AHIAHI.
14
Kaua e anga e Whakawa ki to pononga, E Ihowa; ki tau titiro hoki, e kore tetahi mea ora e whakatikaia. WaicLta cxliii. 2.
Ki te mea tatou kahore o tatou hara, e whakapohehe ana tatou i a tatou ano, a kahore te pono i roto i a tatou: kite whaki tatou i o tatou hara, e pono ana ia, e tika ana, a ka murua e ia o tatou hara, ka horoia hoki o tatou he katoa. 1 Hoani i. 8, 9.
EAKU hoa aroha, he tini nga meatanga mai a te Karaipiture kia whakina o tatou tini hara; kia kaua hoki e huna i aua hara i te aroaro o te Atua Kaha rawa o to tatou Matua i te rangi; engari me whaki atu, i runga i te ngakau iti, i te ngakau ripeneta, i te ngakau rongo j kia murua ai aua hara eia, he hira nei hoki ton a pai, tana mahi tohu. He mahi tika ano tenei, te whakaiti i a tatou i nga wa katoa, te whaki atu i o tatou hara kite Atua; he tika rawa ia, ina whakamine mai tatou kite whakawhetai atu mo nga mea pai kua homai nei e ia, kite whakapai atu ki a ia, kite whakarongo ki tana Kupu tapu, kite inoi hoki ki nga mea e matea ana ete tinana, ete wairua. Heoi, e koutou katoa etu nei, kia tika tahi tatou kite torona o tona atawhai, kia tapatahi te ngakau, kia marie hoki te reo, me whai mai ta koutou i muri i taku ;
He Wliakinga nui hei •whakahuaianga ma te Wliakaminenga katoa i muri iho ita te Minita, me koropiko katoa.
ETE Matua atawhai, Kaha rawa • Kua he matou, kua marara ke atu i o ara mete hipi ngaro. Kua aru matou i nga hiahia, i nga mea pokanoa a o matou ngakau. Kua tutu matou ki au ture tapu. Ko nga mea tika kua kapea e matou; Mahia iho ko nga mea kihai i tika kia mahia; Kahore he wahi ora i a matou. E fhovva, tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. E te Atua, tohungia matou, e whaki nei i o matou hara. Whakaarahia matou e ripeneta nei; Kia rite hoki ki au kupu i korerotia kite tangata e Ihu Karaiti, e to matou Ariki. Tukua mai hoki, Ete Matua tohu, mon a i mate | Kia tapu, kia tika, kia marie tonu, ta matou noho & muri ake nei, a mate noa, Kia whakakororiatia ai tou Ingoa tapu. Amine.
NGA INOI 0 TE AHIAHI.
15
51 Ko 'te Wetekanga, ara ko te Murunga hara, ma te Piriti e ko* rero ; me tu ia, ko te Nuinga me koropiko tonu.
KAHOR E he hiahia o te Atua Kaha rawa, o te Matua o to tatou Ariki, o Ihu Karaiti, kia mate te tangata hara, engari kia tahuri mai ia i ana mahi tutu, kia ora; kua tukua mai e ia te tikanga ki ana Minita, kia whakapuakina ki ana tangata, kite ripeneta, te Wetekanga o o rat ou hara: Ka murua e ia. nga hara o te hunga katoa e pono ana te ripeneta, e whakapono pu ana ki tana Rongo tapu. Na, kia inoi tatou, kia tukua mai te tino ripeneta pono, me tona Wairua Tapu, kia rite ai ki tana e pai ai a tatou mahi o tenei wa; kia tapu ai ta tatou noho a muri ake nei; kia tae ai hoki tatou a mua ki tona haringa mutunga kore; ko Ihu Karaiti hoki to tatou Ariki. Amine.
51 Ko konei te Minita koropiko ai, whakahuaai i te Inoi a te Ariki ; me koropiko tonu te nuinga, me whakahua tahi.
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou Rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e murU nei io te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou i te kino: Nou hoki te rangatiratanga, Te kaha, mete kororia, Ake ake ake. Amine.
51 Ko konei ano hold ia mea ai,
Whakatuwheratia o matou ngutu, e te Ariki. Te Nuinga. A ma o matou mangai e whakapai atu ki
a koe.
Piriti. E te Atua> hohoro te whakaora i a matou.
Te Nuinga. E Ihowa, hohoro te aWhina i a matou. 51 Ko konei whakatika katoa ai, a ka mea te Piriti,
Kia whakakoroitatia te Matua, te Tama: mete WairuaTapu;
Te Nuinga. Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka mautonu iho, a, ake ake ake. Amine,
Piriti. Whakapaingia a Ihowa. Te Nuinga. Ko te Ingoa o Ihowa kia whakapaingia.
NGA INOI 0 TE AHIAHI.
16
51 Ko konei korerotia ai, waiatatia ai ranei nga Waiata i wkakaritea. . Me i reira ko te Upoko ote Kawenata Tawhito i wkakaritea. .A, muri iho, ko tenei Hiniene, ara, ko te Waiata a te Wakina f as Levi. Ruka i. 46. KA whakanui toku wairua i te Ariki: a e hari ana toku wairua kite Atua, ki toku Kai whakaora; Mona i titiro kite iti o tana pononga : ta te mea hoki katahi ahau ka kiia e nga whakatupuranga katoa e haere ake nei, he wahine hari. He nui hoki nga mahi a te Mea Kaha ki ahau : a e tapu ana tona ingoa. He mahi tohu tana kite hunga e wehi ana ki a ia : ki tenei whakatupuranga, ki tenei whakatupuranga. Kua whakaputaina he kaha e ia, ara, e tona ringaringa : nana te hunga whakakake i marara ai ite whakaaro o o ratou ngakau. Kua whakataka eia te hunga kaha i nga nohoanga: a whakateiteitia ake ana te hunga iti. Kua whakakiia e ia te hunga mate hiakai ki nga mea pai : a tonoa kautia atu ana te hunga taonga. ■ Kua tautokona eia a Iharaira tana pononga: he whakamaharatanga hoki ki tana mahi tohu; Ki a Aperahama, ratou ko tona whanau ake tonu atu: pera hoki me tana i korero ai ki o tatou matua. Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei and inaianei: aka man tonu iho, a, ake ake ake. Amine. 51 Ko tenei Waiata ranei; kaua raia ite Tekau ma Iwa o ngaßa o te Manama, ko reira koki korerotia ai i roto i nga Waiata, Waiata xcviii. WAIATATIA ki a Ihowa he waiata hou: he mahi whakamiharo hoki ana. Na tona ringa matau, na tona ringa tapu: i taea ai e ia te whakaora. Kua whakakitea mai e Ihowa tana whakaoranga : kua whakapuakina e ia tona tika kite aroaro o nga tauiwi. Kua mahara ia ki tana mahi tohu me tana pono ki tG whare o Iharaira: a kua kite nga pito katoa ote whenua i te whakaoranga a to tatou Atua.
NGA INOI 0 TE AHIAHI.
17
Kia hari te Jiamama, -e te whenua katoa, ki a Ihowa hamama, kia hari, himene atu.
Himene atu ki a. Ihowa i runga i te haapa : i runga i te haapa, mete himene ano te reo.
I runga i nga tetere, i te tangi ano o te korenete : kia hari te hamama kite aroaro o Ihowa, o te Kingi.
Kia haruru te moana, me nga mea e hua ana i roto : te ao, me ona tangata e noho ana i runga.
Kia papaki nga ringaringa o nga roma, kia hari tahi nga pukepuke kite aroaro o Ihowa : e haere mai ana hoki ia kite whakarite whakawa mo te whenua.
Ka whakariterite ia mo te ao i runga i te tika: mo nga iwi hoki i runga i te pono.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka mau tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
51 Ko konei te Upoko ote Kawenata Hou i whakaritea. A, murt iho, ko te Himene a Himiona.
Kuka ii. 29.
fAT AHI, e te Ariki, ka tukua to pononga kia haere i runga ite rangimarie: ka pera me tau i korero ai: Ka kite nei hoki oku kanohi : i tau whakaoranga. Ka whakatakotoria nei e koe : kite aroaro o nga iwi
katoa;
Hei whakamarama e kite ai nga tauiwi: hei kororia hoki mo tou iwi, mo Ih ar air a.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka mau tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
5[ Ko tenet Waiata ranei; kaua rata ite Tekau ma Rua o nga Ra o te Manama.
Waiata Ixvii.
"jt/TA te Atua tatou e atawhai, mana tatou e manaaki: 111 mana e mea kia tiaho mai tona mata ki a tatou: Kia matauria ai to ara ki runga kite whenua : tan
whakaoranga i roto i nga tauiwi katoa.
Kia whakamoemiti nga iwi ki a koe, e te Atua : kia whakamoemiti nga iwi katoa ki a koe.
Kia koa nga tauiwi kia waiata i te hari : no te mea
NGA INOI 0 TE AHI AHI
18
hoki ka tika tau whakaritenga whakawa mo nga iwi, a ka kawana koe i nga tauiwi o te whenua. Kia whakamoemiti nga iwi ki a koe, ete Atua: kia whakamoemiti nga iwi katoa ki a koe. Ka tuku mai te whenua i ona hua : aka manaaki te Atua, to tatou Atua, i a tatou.
Ka manaaki te Atua i a tatou: aka wehi nga pito katoa o te whenua i a ia.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka man tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
51 Ko konei korerotia ai, waiatatia ai ranei e te Minita ratou ko te nuinga, te Whakapono a nga Apotoro, me tu katoa ratou.
E WHAKAPONO ana ahau kite Atua, kite Matua Kaharawa, Koiate Kaihanga o te rangi, ote whenua; Ki tana Tama Kotahi ano hoki, ki to tatou Ariki, ki a Ihu Karaiti; I whakatangatatia nei ete Wairua Tapu, I whanau i te Wahina i aMeri, I whakamamaetia i te wa i a Ponotio Pirato, I ripekatia, i mate, i tanumia, I heke atu kite reinga; No te torn o nga ra i ara ake ai ia ite mate, A kake atu ana kite rangi; E noho mai nei i te ringaringa matau o te Atua, o te Matua Kaha rawa; Ka hoki mai ano ia i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate. E whakapono ana ahau kite Wairua Tapu; Ki te flahi tapu puta noa ite ao; Ki te Kotahitanga o te Hunga tapu; Ki te Murunga hara; Ki te Aranga mai o te tinana, Mete ora tonu. Amine. ®I Aka mutu tena, ko enei Inoi, me koropiko katoa; kia matua whakahuatia enei kupu e te Minita, kia nui ano hoki te reo,
Kia noho a Ihowa ki a koutou. Te Nuinga. Ki tou wairua ano hoki.
Minita. Kia inoi tatou. E Ihowa, tohungia matou. E te Karaiti, tohungia matou, E Ihowa, tohungia matou.
51 Ko konei te Minita, mete Whakaminenga, wliakdhua ai i te Inoi a te Ariki, kia nui hoki te reo.
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu ton Ingoa. Kia tae mai ton Kangatiratanga. Kia meatia tan e
NGA INOI 0 TE AHIAHI.
19
pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou afanei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i ote hunga e hara ana ki a matou. Ana hoki matou e kawea kia whakawaia ; Engari whakaorangia matou i te kino. Amine.
Ko konei te Minita whakatika ai, mea ai,
E Ihowa, whakakitea mai tan mahi tohu ki a matou.
Te Nuinga. Tukua mai tan whakaoranga ki a maton. Piriti. E Ihowa, whakaorangia te Kuini.
Te Nuinga. A whakarongo marire mai ki a maton, ua karanga atu ki a koe.
Piriti. Whakanohoia te tika ki roto ki au Minita.
Te Nuinga. Meinga to hunga i whiriwhiria e koe kia hari.
Piriti. E Ihowa, whakaorangia to hunga.
Te Nuinga. Whakapaingia to Hahi puta noa ite ao.
Piriti. E Ihowa, kia noho maton i runga i te rangimarie.
Te Nuinga. No te mea kahore ke atu he tuara mo matou, ko koe anake, e te Atna.
Piriti. E te Atua, meinga o maton ngakan kia kino kore i roto i a maton.
Te Nuinga. Kana ano hoki ton Wairua Tapu e tangohia i a maton.
Ko konei nga Inoi e toru ; ko tetahi mo taua ra ake ano ; ko te rua mo te Rangimarie ; ko te torn mo nga Mate kia araia atu: ko te rua mete toru. e kore epoka ke, engari e korerotia i nga ra katoa i roto i nga Inoi o te Ahiahi.
Ko te rua o nga Inoi i ie Karakia Ahiahi.
ETE Atua, nan nga hiahia tapu, nga whakaaro pai, me nga mahi tika katoa; Homai ki o pononga te rangimarie e kore nei e ahei te homai e te ao, kia pnman ai o maton ngakan kite whakarongo ki o ture ; man ano hoki maton e tiaki, kei wehi i o maton boa riri, kia ata noho ai maton i runga i te pai i nga rangi e takoto ake nei; he pai nei hoki te mahi ato maton Kai whakaora, a Ihn Karaiti. Amine.
Ko te toru o nga Inoi, mo nga Male kia araia atu.
WEAK AM AR AM ATI A to mat on pouritanga, e Ihowa: ma tan mahi tohu ano matou e tiaki. kei
NGA INOI 0 TE AHIAHI.
20
pangia e nga kino, e nga mate katoa o tenei po; kia mahara koe kite aroha o to Tama, o to matou Kai wbakaora, o Ihu Karaiti. Amine.
®[[ Hei konei te Waiata i nga Whare e waiata ai. He Inoi mo te Kuini.
Il IHOWA, e to matou Matua i te rangi, kei runga J noa atu, he nui noa atu koe, ko koe te Kingi o nga kingi, te Ariki o nga ariki, mo te tino Kawana o ngarangatira, e titiro ibo ana koe i runga i to torona ki nga tangata katoa ote whenua; Tenei matou te tohe atu nei, kia tirohia atawhaitia mai to matou Rangatira pai, a Kuini WIKITORIA; whakakiia ia kite kaha o tou Wairua Tapu, kia anga tonu ai ia ki tau e pai ai, kia haere ai ito huarahi: Whakanohoia nga mea papai ote rangi ki roto ki a ia; bomai ki a ia he pai, he oranga roa i tenei ao; whakakahangia ia, kia kore ai ona hoa riri katoa i a ia; a, ate mutunga ote noho i konei, kia whiwhi ia kite haringa mutunga kore; ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Ariki. Amine.
He Inoi mo nga Whanaunga o te Kuini.
TATE Atua Kaba rawa, ko koe te matapuna o te pai Jo katoa, tenei matou te inoi nei kia whakapaingia a Arwpeti Eruera, Piriniha o Weiri, me tana hoa wahine me nga Whanaunga katoa ote Kuini: Whakanohoia tou Wairua Tapu ki roto ki a ratou; whakanuia tau atawhai ki a ratou ; kia bua te pai ki a ratou ; a arahina ratou ki tou rangatiratanga mutunga kore; ko Ibu Karaiti nei hoki to matou Ariki. Amine.
He Inoi mo nga Minita, me nga tangata.
ETE Atua Kaba rawa ora tonu, ko koe anake hei mahi i nga mahi whakamiharo; Tonoa ibo ton Wairua wbakaora ki o matou Pihopa, ki o matou Minita, ki nga Whakaminenga katoa ano hoki i tukua ki a ratou; kia maturuturu tonu ibo te tomairangi o tau atawbai ki runga ki a ratou, kia paingia ai ratou e koe. Tukua mai tenei, e Ihowa, hei whakahonore mo Ihu Karaiti, ko ia nei to matou Kai inoi, Kai wawao. Amine.
He Inoi na Karihotoma.
T 1 TE Atua Kaba rawa, he atawhainga nau kia matou IJ i tenei taima i ngakau tahi ai matou kite inoi atu
MO TE KARAKIA 0 TE ATA.
21
ki akoe; kua mea nei hoki koe, kite huihui te hunga tokorua, tokotoru ranei, i runga i tou Ingoa, ka tukua mai e koe nga mea e inoi ai ratou: Whakamana aianei, e Ihowa, nga hiahia, me nga inoi a o pononga, ki nga mea e tau ana ki a ratou; tukua mai ki a matou kia mohio ki to pono i tenei ao, a, i tera ao, kia tae atu kite oranga tonutanga. Amine.
2 Koriniti xiii.
KIA tau ki a tatou katoa te atawhai a to tatou Ariki, a Ihu Karaiti, mete aroha o te Atua, mete whiwhinga tahitanga kite Wairua Tapu, ake, ake. Amine.
Ko te mutunga tenei o ng a Inoi o te Ahiahi i ng a ra katoa . o te Tau.
MO TE KARAKIA O TE ATA.
Ka taka ki eneißa Hakari; kite Ra Whanautanga, kite Ra ote Whakaaturanga, Id te Ra o Matiaha, o te Aranga, o te Kakenga, o te Petekoha, o Hoani Kai iriiri, o Hemi, o Patoromu, o Matin, o Haimona raua ko Hiira, o Anaru, kite Ra tapu ano hoki o te Tokotoru, me kape te Whakapono a nga Apotoro, a ka waiatatia, kakorerotia ranei, i te Karakia o le Whakapuakanga o te Whakapono Kar neiWo te Whakapono a Atanatiu ; kia tu katoa hoki te Minita, mete nuinga.
EME Ate tangata kia whakaorangia: kia tino upu ia kite Whakapono o te Hahi puta noa i te ao.
Ki te kahore tenei Whakapono e puritia katoatia, 6 puritia oratia ete tangata: ina ka tino mate rawa ia a mua.
Ko te Whakapono tenei a te Hahi puta noa i te ao: Kia karakiatia e tatou te Atua Kotahi, mete whakaaro ano kite Tokotorutanga; te Tokotoru hoki, mete whakaaro ano kite Kotahitanga ;
Me whakaae kite Tokotorutanga : otiia kauaewehea te Kotahitanga.
Ta te mea hoki ko te Matua ano te Matua, ko te Tama ano te Tama: ko te Wairua Tapu ano te Wairua Tapu.
Kotahi ano ia te Atuatanga o te Matua, o te Tama, o te Wairua Tapu: rite pu te Kororia, rite pu te Nui o tua whakarere, a, amua tonu atu.
MO TE KzkKAKIA O TE ATA.
22
Ko te Matua, ko te Tama: ko te Wairua Tapu, rite tonu.
Ehara te Matua i te mea hanga, ehara te Tama i te mea hanga: ehara te Wairua Tapu ite mea hanga. He tino nui te Matua, he tino nui te Tama : he tino ntd te Wairua Tapu.
Ko te Matua, ko te Tama, ko te Wairua Tapu: no tua whakarere, a, amua tonu atu.
Otira he teka te ki, e toru nga mea o tua whakarere, a, amua tonu atu: engari kotahi ano te mea o tua whakarere, a, amua tonu atu.
He teka ano hoki te ki, e toru nga tino nui, e toru ranei nga mea kihai i hanga : engari kotahi ano te mea kihai i hanga, kotahi ano hoki te tino nui. Waihoki he tino Kaha te Matua, he tino Kaha te Tama : he tino Kaha te Wairua Tapu.
Otira he teka te ki, e toru nga tino Kaha: engari ko* tahi ano te tino Kaha.
Waihoki, ko te Matua te Atua, ko te Tama te Atua: ko te Wairua Tapu te Atua.
Ehara ano ia i te mea e torn nga Atua : engari kotahi ano Atua.
Waihoki, ko te Matua te Ariki, ko te Tama te Ariki ; ko te Wairua Tapu te Ariki.
Otira ehara ite mea e torn nga Ariki: engari kotahi ano te Ariki.
Na, kua whakatakotoria nei he tikanga ma tatou i roto ite whakapono Karaitiana: kia whakaaetia atu he Atua
tetahi, he Ariki, he Atua tetahi, he Ariki, he Atua tetahi, he Ariki; - r
Waihoki, e whakaakona ana tatou e te tikanga o te Hahi: kia kaua e mea, E torn nga Atua, e torn nga Ariki.
Ehara te Matua i te mea whakawhaiahua e tetahi: ehara i te mea hanga, ehara i te mea whakatupu. No te Matua anake te Tama: ehara ite mea whaka< whaiahua, ehara i te mea hanga, engari he mea wha* katupu.
No te Matua raua ko te Tama te Wairua Tapu: ehara; i te mea hanga, ehara ite mea whakatupu, engari e puta mai ana. Heoi, kotahi ano te Matua, ehara i te mea tokotoru nga
MO TE KARAKIA 0 TE ATA.
23
Matua; kotahi ano te Tama, ehara i te mea tokotoru nga Tama : kotahi ano te Wairua Tapu, ehara i te mea tokotoru nga Wairua Tapu.
Kahore tetahi o tenei Tokotoru e hiko ki mua, kahore hoki tetahi e hoki ki muri: kahore e nui ake, kahore e nohinohi iho, tetahi i tetahi;
Engari e rite katoa ana te ora: te nui.
Koia i kiia ai kia karakiatia te Kotahi mete whakaaro ano kite Tokotorutanga: te Tokotoru hoki, mete whakaaro ano kite Kotahitanga.
E mea te tangata kia whakaorangia : kia penei tana whakaaro kite Tokotoru.
Tenei ake ano tetahi kupu o te oranga tonutanga: kia tika tana whakapono kite Whakatangatatanga o to tatou Ariki, o Ihu Karaiti.
Ko te Whakapono tika hoki tenei, kia whakapono tatou, kia whakaae : ko to tatou Ariki, ko Ihu Karaiti, ko te Tama a te Atua, he Atua, he Tangata ; He Atua, na te Matua hoki, he mea whakatupu no mua atu i nga ao : he Tangata, na tona Whaea hoki, he mea whanau kite ao;
Tino Atua, tino Tangata: he ngakau mahara tona, he tinana tangata;
Na tona Atuatanga i rite ai ia kite Matua: na tona Tangatatanga i iti iho ai ia i te Matua.
Ahakoa he Atua ia, he Tangata : ehara ia ite tokorua, engari kotahi ano Karaiti;
Kotahi ano; ehara ite mea i whakaputaia ketia te Atuatanga hei kikokiko : engari i tangohia te Tangatatanga ki roto kite Atua.
Kotahi tonu ia; ehara ite niea i whakariroia ketia te wahi Atua hei tangata, te wahi tangata ranei hei Atua: engari i huia kia kotahi.
Kotahi nei ano tangata te ngakau mahara n e tona kikokiko: waihoki ko te Atua, ko te tangata, kotahi ano Karaiti;
A, i mate ano ia kia ora ai tatou: i heke atu kite reinga, i ara ake i te mate i te torn o nga ra.
I kake atu kite rangi ; kei te ringaringa matau o te Matua, o te Atua Kaba rawa, ia e noho ana: ka hoki mai ia i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate.
TE RITANI.
24
Ka puta mai ia amua, ka ara ake nga tangata katoa, me o ratou tinana: aka korerotia te ritenga o a ratou mahi.
A ka haere te hunga i mahi i te pai kite ora tonu: ko te hunga hoki i mahi i te kino, kite ahi ka tonu.
Ko te Whakapono tenei a te Hahi puta noa i te ao: kite kore hoki tenei e tino whakaponohia e te tangata, e kore ia e ora.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei; aka man tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
TE RITAN.
5T Ko te RITANI tenei, me ivaiata, me korero ranei, i muri iho i nga Inoi o te Ata i nga Ratapu, i nga Wenerei, i nga Parairei, i era atu wa hoki e kiia ai e te Kai whakariterite.
ETE Atua, ete Matua, ote rangi: tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara.
E te Atua, e te Matua, o te rangi : tohungia matou, te hunga pov/ri rawa i te hara.
E te Atua, e te Tama, ete Kai hoko i te ao : tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. Ete Atua, ete Tama, e te Kai hoko i te ao : tohu-
ngia matou, te hunga pouri rawa i te hara.
E te Atua, e te Wairua Tapu, e puta mai nei i te Mattia raua ko te Tama : tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara.
E te Atua, e te Wairua Tapu, e puta mai nei i te Matua raua ko te Tama: tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara.
E te Tokotoru Tapu, e whakapaingia nei, e whakakororiatia nei, ete Tokotoru, Kotahi ano ia Atua: tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara.
E te Tokotom Tapu, e whakapaingia nei, e whakakororiatia nei, ete Tokotoru, Kotahi ano ia Atua: tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara.
E lliowa, ana ra e mahara ki a matou he, ki nga he a o matou tupuna; aua ano hoki e utua mai o matou hara: E Ihowa, tohungia matou, tohungia o tangata i
TE RITANI.
25
0
hokoa e koe kite utu nui, ki ou toto; aua ra e riri tonn ki a matou.
E Ihoxva, tohungia matou.
Whakaorangia matou i nga kino katoa, i te aitua, i te hara, i nga tinihanga me nga whakaekenga a te rewera, i tau riri, i te mamae mutunga kore,
E Ihowa, whakaorangia matou.
I te ngakau matapo, i te whakapehapeha, i te whakaii, i te whakarite kau, i te hae, i te mauahara, i te ngakau nanakia, i te aroha kore,
E Ihowa, whakaorangia matou. Ite puremu, me era atu hara whakamate katoa; i
nga tini hianga o te ao, o te kikokiko, o te rewera,
E Ihowa, whakaorangia matou.
I te uira, i te awha, i te mate uruta, i te kai kore, i te tatauranga, i te kohuru, i te mate whawhati tata,
E Ihowa, whakaorangia matoxx.
Ite turaki pokanoa i te ture ; i te whakaakoranga teka, ite wehewehe; ite ngakau pakeke, i te whakahawea ki tau Kupu, ki tau Ture,
E Ihowa, whakaorangia matou.
Kia mahara kite mea ngaro rawa, ki tou Whakatangatatanga tapu, ki tou Whanautanga tapu, ki ton Kotinga, ki tou Iriiringa, ki tou Nohoanga pukutanga, ki tou W h akamataut aur anga,
K Ihowa, whakaorangia matou.
Kia mahara ki tou Pouritanga, ki ton Kakawa toto, ki tou Ripeka, ki tou Mamae, ki tou Mate utu nui, ki tou Tanumanga, ki tou Aranga kororiatanga mai, ki tou Kakenga ki runga, kite haerenga mai hoki o te Wairua Tapu,
E Ihowa, whakaorangia matou.
Hei nga wa katoa e rokohanga ai matou e te kino, hei nga wa ano hoki o te pai, hei te haora o te mate, hei te ra whakawa,
E Ihowa, whakaorangia matou.
E inoi atu ana matou, te hunga Kara ki a koe, kia rongo mai koe, e Ihowa, e te Atua; kia kawanatia to Hahi tapu puta noa i te ao, kia tohutohungia e koe ki te ara tika;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite me ai to Ponongl ito matou Kuiiii,
TE RITANI.
26
i a WIKITORI A, kia u tonu kite karakia pono ki a koe, ki nga mahi tika, ki nga mahi tapu ; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite kawana i tona ngakau i runga ite whakapono, i te wehi, i te aroha ki a koe, kia u tonu ai ia ki a koe, kia whaia ai e ia nga mea e whakahonoretia ai koe; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite tiaki i a ia; kia whati hoki ia ia ona hoa riri katoa;
E Ihowa, whakarongo. mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite manaaki, kite tiaki i a. Arapeti Eruera, Piriniha o Weiri, me tana hoa wahine, me nga whanaunga katoa o te Kuini;
E Ihowa, whaka/rongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakamarama i nga Pihopa katoa, i nga Piriti, i nga Rikona, kia mohio ai ratou, kia whakaaro tika ai ki au korero, kia ma ta ratou kauwhau, ma
ta ratou mahi, ka whakapuakina ai, ka whakakitea ai tana Kupu;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a mtaou. Kia pai koe kite whakawhiwhi i nga Rangatira o te Runanga, i nga Tangata nunui katoa, kite pai, kite whakaaro, kite mohio;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite manaaki, kite tiaki i nga kai whakarite whakawa, kia tika ai ta ratou whakariterite, kia u ai hoki ratou kite pono;
E Ihowa, whakarongo mai ra/pea hi a matou. Kia pai koe, kite manaaki, kite tiaki i o tangata katoa; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tuku mai i te whakaaro tahi, i te rangimarie, i te rongo man ki nga Tauiwi katoa; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite homai ki a matou i tengakau e aroha ana, e wehi ana ki a koe, e ata whakarite marie ana hoki i au ture;
K Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakanui i to atawhai ki o tangata katoa, kia ata whakarangona ai e ratou tau Kupu i runga i te ngakau pai, kia whakaputaia ai hoki nga hua o te Wairua;
18 Ihowa, whakarongo widi ra/pea ki o> matou.
TE RITANI.
27
0 2
Kia pai koe kite arahi mai i te hunga he kite ara tika, me nga tangata hoki kua tinihangatia;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite whakakaha ite hunga etu ana; ki te whakamarie, kite awhina i te hunga ngakau rahirahi; kite whakaara i te hunga kua hinga; kite kuru hoki i a Hatana ki raro i o matou waewae;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite awhina, kite whakamarie i te hunga e ekengia ana e te he, e te mate, e te pouri ;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite tiaki i nga tangata katoa e haere ana ra uta, rate moana ano hoki, i nga wahine katoa e whakawhanau ana, i nga turoro katoa, me nga tamariki nonohi; kia puta hoki to atawhai ki nga herehere katoa, ki nga whakarau;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite tiaki, kite whangai, i nga pani, i nga pouaru; i nga tangata rawakore, mete hunga hoki e tukinotia ana;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite tohu i nga tangata katoa;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite hohou i te rongo ki o matou hoa whawhai, kite hunga e whakatupu kino ana, e ngau tuara ana ki a matou; kite whakatahuri hoki i o ratou ngakau;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite homai, kite whakatupu hei oranga mo matou, i nga hua pai katoa o te whenua, kia kai ai matou;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite tuku mai i te tino ripeneta ; kite whakangaro i o matou hara, i o matou warewarenga, i o matou kuwaretanga; kite homai hold i tou Wairua Tapu, kia rite ai ta matou mahi ki ta to Kupu tapu;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Ete Tama ate Atua: whakarongo mai rapea ki a matou.
Ete Tama ate Atua: whaka/rongo mat rapea ki a matou.
Ete Reme ate Atua: ete kai waha i nga hara ote ao;
Tukua mai tau rangimarie.
TE RITANI.
28
E te Reme ate Atua: ete kai waha i nga hara ote Tohungia rapea matou.
E te Karaiti, whakarongo ki a matou
E te Karaiti, whakarongo ki a matou. E Ihowa, tohungia rapea matou. E Ihowa, tohungia rapea matou. E te Karaiti, tohungia matou. E te Karaiti, tohungia matou. E Ihowa, tohungia rapea matou. E Ihowa, tohungia rapea matou.
Ko konei korerotia ai te Inoi ate Ariki e te Piriti ratou ko
te nuinga.
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kai tae mai tou Rangatiratanga. Kia meatia tan e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Piriti. E Ihowa, kei rite ki o matou hara an meatanga mai ki a matou.
Te Nuinga. Kaua ano hoki e utua mai a matou kino.
Kia inoi tatou.
T 1 TE Atua, e te Matua tohu, e kore nei e whakakino JLj kite tangi o te ngakau iro, kite hiahia o te tangata e pouri ana; Kia aroha mai ki a matou ua inoi atu ki a koe i nga wa katoa e pehia ai matou ete pouri; whakarongo atawhai mai, whakakahoretia ano hoki nga kino e whakapangia mai ana ki a matou e te rewera, e te tangata ranei; man ano matou e tirotiro mai, e memeha ai aua kino; ma reira ano hoki matou, o pononga, ka ora ai i te tukino, ka whakawhetai tonu ai ki a koe i roto i to Hahi tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. JE Ihowa, whakatika, homai he kaha, whaikaorangia matou, kia mahara hoki ki tou ingoa.
P TE Atua, kua rongo o matou taringa, kua korero_LJ tia ano hoki e o matou matua, nga mahi nunui i mahia e koe i a ratou ano i te ao, i mua noa ata hoki. E Ihowa, whakatika, homai he kaha, whakaorangia matou, mo tou kororia hoki.
TE KITANI.
29
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu ;
Te Nuinga. Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka man tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
E te Karaiti, kia ora matou i o matou hoa riri.
Titiro atawhai mai ki o matou mate.
Tirohia arohatia mai nga pouritanga o o matou ngakau.
Murua nga hara o to hunga.
Whakarangona marietia a matou inoi. E te Tama a Rawiri, tohungia matou.
Whakarongo mai ki a matou, e te Karaiti, aianei, a ake tonu atu.
Whakarongo atawhai mai, e te Karaiti; whakarongo atawhai mai, e Ihowa, e te Karaiti.
Piriti. E Ihowa, kia whakakitea mai tau mahi tohu ki a matou;
Te Nuinga. E okioki atu nei hoki matou ki a koe. Kia inoi tatou.
rpENEI matou te inoi atu nei ki a koe, e te Matua, kia JL titiro atawhai mai ki o matou mate; whakakororiatia ton Ingoa, araia atu hoki nga kino katoa i tika nei me i whakapangia mai ki a matou ; mau hoki e mea kia u ta matou okioki ki a koe i o matou pouritanga katoa, kia mahi matou ki a koe a mua tonu atu i runga i te tapu, ite pai, hei whakahonore mou; ko to matou Ariki hoki, ko Ihu Karaiti, to matou Takawaenga, to matou Kai inoi. Amine.
He Inoi na Karihotoma.
ETE Atua Kaha rawa, he atawhainga nau ki a matou i tenei taima i ngakau tahi ai matou kite inoi atu ki a koe; kua mea nei hoki koe, kite huihui te hunga tokorua, tokotoru ranei, i runga i tou Ingoa, ka tukua mai e koe nga mea e inoi ai ratou; Whakamana aianei, e Ihowa, nga hiahia, me nga inoi a o pononga, ki nga mea e tau ana ki a ratou; tukua mai ki a matou kia mohio ki to pono i tenei ao, a, i tera ao, kia tae atu ki te oranga tonutanga. Amine.
2 Koriniti xiii.
KIA tan ki a tatou katoa te atawhai a to tatou Ariki, a Ihu Karaiti, mete arolia o te Atua, mete whiwhinga tahitanga kite Wairua Tapu, ake, ake. Amine,
Ko te mutunga tend o te RITANI.
30
HE INOI, HE WHAKAWHETAINGA, MO NGA WA E RITE AI.
Ko mua ake i nga Inoi whakamutunga e rua o te Ritani, o te Karakia ranei o te Ata o te Ahiahi., te korerotanga mo enei.
HE INOI. Mo te Ua.
TE Atua, e te Matua i te rangi, nau i mea, ara, na J to Tama, na Ihu Karaiti, kite hunga katoa e rapu ana i to rangatiratanga, i nga mea tika ano hoki o reira, ka homai e koe nga mea katoa e matea ana hei oranga mo o ratou tihana; Tukua mai nga ua pai e koe ki a matou e mate nei, kia riro mai ai i a matou nga hua o te whenua, kia ora ai matou, kia whakahonoretia ai koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Paki.
ETE Atua, e te Ariki Kalia rawa, nau nei i whakaparemo te ao katoa i mua mo nga hara o te tangata, a tokowaru anake i ora, a, muri iho, ka mea mai koe, he nui hoki no tou atawhai, e kore e peratia te whakangaromanga a mua; He inoi tenei na matou ki a koe, na, ahakoa e tika ana ano kia pakia matou mo a matou kino kite ua, kite waipuke, heoi, tukua mai he paki ki a matou e ripeneta nei, kia riro ai i a matou nga hua o te whenua ite po ano e hua ai; kia akona ai hoki matou e tehei whiunga an kite whakatikatika i ta matou mahi, kite whakamoemiti atu hoki ki a koe mo tau whakaaro atawhai; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ite Wa o te Kai-kore.
ETE Atua, e te Matua i te rangi, na ton atawhai i heke iho ai te ua, i hua ai te whenua, i tini ai nga kararehe, nga ika ; Tirohia mai nga mate o ton iwi; a ahakoa he mea tika kia ngana matou e te kai-kore mo o matou hara, man e mea, he nui nei hoki ton aroha, kia maha, kia hua te kai; e aroha ana hoki to matou Ariki a Ihu Karaiti; ko ia, ko koe, ko te Wairua Tapu, e whakamoemititia, e whakakororiatia, aianei, a, aketonuatu. Amine,
HE INOI.
31
Ko tenei ranei.
ETE Atua, e te Matua tohu, nau ano te kai i hohoro ai te nui, te maha, i mua, i Hamaria, i nga ra i a Eriha poropiti; Tukua ki a matou, e ngaua nei e tenei aitua mo o matou hara, kia riro wawe mai ano hoki tetahi oranga mo matou: Whakapaingia, whakanuia nga hua o te whenua; a, ka riro mai i a matou au ohaohatanga, meinga kia waiho e matou hei whakakororia mou, hei whakaora mo te hunga rawakore, hei whakahari ano hoki i a matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ite Wao te Whawhai, o te Whakaoho.
ETE Atua Kaha rawa, ko koe te Kingi o nga kingi katoa, ko koe te Kawana o nga mea katoa, e kore tetahi e kaha i a koe, ka tika mau e riri te hunga hara, e tohu te hunga e tino ripeneta ana; Whakaorangia matou i o matou hoa riri; whakahokia iho to rhtou whakahihi, whakakorea to ratou ngakau nanakia, whakapororarutia a ratou whakaaro; a ka tiakina matou e koe, ka araia atu hoki nga mate i a matou, na, ka whakakororia matou i a koe, ite kai tami ite hoa riri; he nui hoki te mahi a to Tama kotahi, a to matou Ariki a Ihu Karaiti. Amine.
Ite Wa o te panga nuitanga mai o tetahi mate.
ETE Atua Kaha rawa, nau nei, i a koe e riri ana, i whakapa te whin ki to iwi ake ite koraha, mo ta ratou tohe kite tutu ki a Mohi raua ko Arona; nau ano hoki i whakamate kite mate ngau kino, nga mano e whitu tekau i nga ra o Rawiri, o te kingi, a, muri iho, ka mahara ano koe ki tau mahi tohu, ka whakaora hoki i nga mea i toe ; Kia aroha mai koe ki a matou, kite hunga pouri rawa i te hara, e pangia nei e tenei mate huna, tangata; na, i pai koe i reira kia whakamarietia, a i mea atu kite Anahera whakamate, kia kati te whiu; kia pena ano hoki aianei tau whakahokinga atu i tenei mate ngau kino; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
U Me korero tenei i nga ra katoa o nga Wiki Emipa, he Inoi hoki mo nga tangata e motuhia ana hei Minita.
ETE Atua Kaha rawa, e to matou Matua i te rangi* nan ihoko ki nga toto utu nui o tau Tama aroha te
HE INOI.
32
Hahi puta noa i te ao; Tirohia atawhaitia mai e koe taua Hahi, whakatikatikaia ano hoki i tenei wa nga whakaaro a o pononga, a nga Pihopa, a nga Hepara o to kahui, kei hohoro ratou te whakapa atu i o ratou ringaringa ki tetahi tangata, engari kia tika, kia tupato te whiriwhiri i etahi tangata pai, hei mahi i nga mahi tapu oto Hahi. Tukua mai ano hoki tou kaha ki nga tangata e motuhia ana ki tetahi mahi tapu, manaakitia mai ratou i runga i te rangi, kia ai a ratou mahi, me a ratou korero, hei whakapuaki i tou kororia, hei kukume mai ano hoki i nga tangata katoa kite ora; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko tenei ranei.
ETE. Atua Kaha rawa, ko kbe te kai homai i nga mea pai katoa, he mea whakarite mai nau ia mahi, ia mahi, a nga Minita oto Hahi; he inoi tenei na matou, kia tukua mai ton kaha ki nga tangata katoa e karangatia ana hei kai mahi, hei minita, i roto i tana hahi; whakakiia ratou ki au kupu pono; meinga hoki ratou kia noho harakore, kia tika ai ta ratou mahi ki tou aroaro, kia whakakororiatia ai tou Ingoa nui, kia whiwhi ai hoki to Hahi tapu kite pai; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
fl Ki te pai te Minita me korero tenei Inoi i muri iho i tetahi o ara atu.
ETE Atua, he tikahga tohu tangata, he mahi inuru hara tau, kia manako mai koe ki a matou inoi; wetekia atu hoki o matou hara, te mekameka e mau nei matou te here; kia whakahonoretia ai a Ihu Karaiti, to matou Takawaenga, to matou Kai Inoi. Amine.
He Inoi mo te Kawana.
ETE Atua Kaha rawa, non nei ano te Kaha katoa, tenei matou te inoi atu nei ki a koe, kia manaaki koe ito pononga, ite Kawana o tenei whenua; meinga kia rite ki tan e pai ai tana whakahaere i te mana i tukua ki a ia e to matou Rangatira, e te Kuini, kia meatia ana mahi i runga ite tika, ite mahi tohu; homai ton Wairua hei whakamarama i a ia; tiakina hoki ia, manakohia; kia meatia ai ana mahi katoa hei whakakororia i a koe, hei whakaputa i te pai mo te Hahi, i te honore mo te Kuini, ite ora mo te iwi. Tukua mai tenei, ete Matua
HE INOI.
33
CJ 3
aroha, ko Ihu Karaiti hoki to matou Kai Whakaora, ta matou Kai Inoi. Amine.
He Inoi mo nga Rangatira Maori.
ETE Atua Kaha rawa,. ora tonu, kua whakaakona mai matou e tau Kupu tapu, e tohutohungia ana, e whakatikatikaia ana e koe nga ngakau o nga Kingi, mau hoki ratou e whakahaere, e whakaanga ki nga mea e pai ai koe: Tenei matou te inoi atu nei mo o Pononga, mo nga Eangatira Maori, kia whakahaerea, kia whakatikatikaia o ratou ngakau, kia whai tonu ai o ratou whakaaro katoa, a ratou kupu, me a ratou mahi, i nga mea ’e whakahonoretia ai, e whakakororiatia ai koe, kia tohe hoki ratou kia noho te iwi i tukua ki a ratou i runga ite pai, i runga i te rangimarie, i runga ite tapu : Tukua mai tenei, e te Matua tohu, ko tau Tama hoki, ko Ihu Karaiti, to matou Ariki. Amine.
He Inoi mo nga tangata katoa ; me korero tenei i nga wa e kore ai te Ritani e korerotia.
ETE Atua, ko koe te Kai hanga, te Kai tiaki i te tangata; tenei matou te moi atu nei ki a koe mo nga tangata katoa, kia pai koe kia whakakitea o ara ki a ratou, tan mahi whakaora ki nga tauiwi katoa. Ko ta matoa ia e tino inoi atu nei ki a koe, ko te Hahi puta noa i te ao, kia whakawhiwhia kite pai, kia aratakina, kia tohutohungia e tou Wairua. Arakina e koe kite huarahi pono nga tangata katoa e mea ana he Karaitiana kia u ai ta ratou pupuri i te whakapono i runga ite ngakau tahi, ite rongo man, ite mahi pai. Tena ano kei a koe, kei te Matua pai, tetahi whakaaro mo nga tangata e pangia ana ete mamae, ete * whakapouri ; tenei tangata rawa ano ia, i ua ene { kupu ina kiia mai nei matou kia inoi atzi> ki a koe mea mai tetahi mona,] kia pai koe kite whakamarie, ki tangata kia inoi te whakaoraora ake i a ratou, kia rite ki atu te Whakamio ratou mate; homai he ngakau mana- nenga kite Atua wanui ki a ratou e mamae nei, kia pai mona ‘ ano hoki te tukunga iho o o ratou mate. I inoia ai tenei mea e matou, i whakaaro hoki ki a Ihu Karaiti. Amine.
HE WH AKA WHET AIN GA.
34
He Whalcawhetainga Nui.
El TE Atua Kaha rawa, ko koe te Matua p nga I atawhainga katoa, tenei matou, o pononga kino, te tino whakawhetai atu nei ki a koe mo tou pai, me au mahi * aroha, ki a matou, ki nga tangatakatoa; . 0 nga wa f ou ano hofci enei tangata . 6^ e i . e . ia^ a e hiahia nei kia wJialcawhetai atu ki a wkakau-JM atu. koe mo J™ maia-tata-net In a ratou.j E whakapai atu ana matou ki a koe mon i hanga, i tiaki i a matou, mo nga mea pai ano hoki o tenei ao; erangi rawa ia mo tou aroha nui, i hokona ai e koe te ao ki to matou Ariki, ki a Ihu Karaiti; mo nga ara mai o te atawhai, mo te kororia hoki e tumanakohia atu nei. Tukua mai ki a matou he ngakau e mahara ana ki au atawhainga katoa, kia tino whakawhetai ai matou, kia whakaputaia atu ai tou pai, aua ki o matou ngutu anake, engari ki a matou hanga; i a matou ka anga nui ki au mahi, ka haere i tou aroaro i runga i te tapu, i te tika, i nga ra katoa e ora ai matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, ko ia, ko koe, ko te Wairua Tapu ano hoki, te whakahonoretia, te whakamoemititia, a, ake ake ake. Amine.
Mo te Uanga ote Ua.
Ip TE Atua, e to matou Matua i te rangi, na tou mahara J pai mai iuaaite ua mataati, mete ua o muri, ki runga kite whenua, hei mea kia hua ai he kai ma te tangata; Tenei matou te tino whakawhetai atu nei ki a koe, mou i pai kite tuku mai i te ua, i a matou e mate ana, hei whakahari i tou iwi, hei whakahauora ano hoki i te mea e mate ana i te wai, i ora ai nga ngakau o o pononga kino, hei whakakororia i tou Ingoa tapu; he arohatanga mai hoki nau i roto i a Ihu Karaiti, i to matou Ariki. Amine.
Mo te Paldka paki.
EIHOWA, e te Atua, he tika tan whiunga i a matou inaiakenei kite ua nui; na ton whakaaro atawhai hoki i whakaora ai, i whakamarie ai koe i a matou, i nga rangi hoki ka meatia nei e koe kia paki; Tenei matou te whakamoemiti atu nei ki ton Ingoa tapu mo
HE WHAKAWHETAINGA.
35
tenei atawhaitanga au, a ka whakapuakina tonutia e matou tau mahi aroha ki tenei whakapaparanga, ki tenei whakapaparanga, mete whakaaro ano ki a Ihu Karaiti, ki to matou Ariki. Amine.
Mo te Hua o te Kai.
17 TE Matua tohu rawa, he atawhai nui non i whakaJ rongo mai ai koe ki nga inoi a to Hahi, i whakamutu ai hoki i to matou kaikoretanga, i mea ai i te kai kia hua; Tenei matou te whakawhetai atu nei mo to arohatanga nui ki a matou, te inoi nei hoki ki a koe, kia aroha tonu mai koe ki a matou, kia meatia hoki to matou whenua kia. whai hua; kia whakakororiatia ai koe, kia koa ai hoki matou; ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Mo te houhanga o te Rongo, mo tatou hoki ka ora i nga Hoa riri.
ETE Atua Kaha rawa, he pa kaha koe hei nohoanga whakaora mo o tangata, kei mate i o ratou hoa riri; Ka whakamoemiti atu matou ki a koe mo matou i whakaorangia i nga mate nui i karapotia ai matou: E whakaae ana ano matou na ton pai i kore ai matou e tukua kia huna e ratou; e inoi ana hoki matou ki a koe, kia atawhai tonu mai ki a matou kia matau ai te ao katoa ko koe to matou Kai Whakaora; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te mutunga o te Pdkanga whenua.
ETE Atua o tua whakarere, e to matou Matua i te rangi, man anake e kotahi ai te ngakau o nga tangata i roto i te whare, man anake ano hoki e mutu ai te ngananga o te iwi rupahu, o te iwi tutu; Ka whakapai atu matou ki tou Ingoa tapu, mou i pai kite whakakahore i nga whakakekenga, i nga whakaohokanga i timata nei i roto i a naatou; e inoi ana ano hoki naatou ki a koe, kia tukua mai ki a niatou katoa te kaha e ata noho ai niatou, e rite ai hoki te whakahaere ki an ture a nauri ake nei; naeinga hoki kia pai a naatou naahi, kia tapu, kia tika, kia tukua tonutia hoki e niatou a naatou wha~ kahere ki a koe, ara, te whakamoemiti nae te whakawhetai, mo enei atawhaitanga au ki a matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
HE WHAKAWHETAINGA.
36
Mo te Whakaoranga ite Mate i nui nei te panga mai, EIHOWA, e te Atua, nau nei matou i patu, i whakangaro, mo o matou hara; he nui hoki, he mea whakawehi tenei putanga mai au inaiakenei tata nei; a, i tenei wahi, i waenganui o te whakawakanga, ka mahara koe kite tohu i te tangata, a ka whakaora i a matou i roto ite waha ote mate; Tenei matou te tuku atu nei i a matou, i o matou tinana, i o matou wairua ki a koe, ki te Matua pai, hei whakahere ora, nau hoki i ora ai; aka whakamoemititia tonutia e matou au atawhaitanga i roto ito Hahi; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko tenei ranei.
TENET matou te ata whaki atu nei ki ton aroaro, e te Matua atawhai, e tika ana ano me i pa mai ki a matou nga whiunga katoa e korerotia nei i roto i to tore, mo te tini o o matou hara, mo o matou ngakau hoki e pakeke ana: Otiia he nui tou aroha, a ahakoa ehara ite pai ta matou whakaitinga i a matou, heoi, i pai koe ki te whakangawariwari i te mate uruta i ngaua kinotia nei matou inaiakenei, kite whakahoki mai ano i te reo koa, i te reo ora, ki o matou kainga ; Koia ka tukua atu nei e matou ki a koe, kite Atua nui, te whakamoemiti, me te whakawhetai, hei whakahere, ka whakapai atu hoki matou, ka whakanui i tou Ingoa kororia mo tenei tiakanga an i a matou, mou hoki i tirotiro i a matou; ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Arild. Amine,
37
NGA INOI, NGA TUHITUHI, ME NGA RONGO PAI, HEI KOREROTANGA, A TAKA NOA TE TAU.
5J Kaa mahara, me korero i te Ahiahi i mua akete Inoi mo ng@ Ra tapu katoa, mo nga Ra nui hoki e whai mataaratanga ana.
TE RA TAPU TUATAHI 0 TE HAERENGA MAI.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, i whakaiti to Tama, a Ihu Karaiti, i a ia. a tae rawa mai ki tenei ao kite tirotiro i a matou ; homai he kaha ki a matou, e noho nei i tenei ao matemate, kia whakarere ai matou i nga mahi o te pouri, kia kakahu ai i nga kakahu whawhai o te maramatanga ; kia ara ake ai matou a te ra whakamutunga kite ora tonu, ina hoki mai ia, hei kingi nui, ki te whakarite whakawa mo te hunga ora, mo te hunga mate j e ora ana hoki ia, e kingi tahi ana me koe, mete Wairua Tapu, aianei, a, ake tonu atu. Amine.
5l E whakahuaiia tahitia tenei Inoi me era hoki o te Haerenga mai, i nga ra katoa, a taea noatia te Ahiahi i mua mai o te
Whanautanga. Te Tuhitulii. Roma xiii. 8.
fEI waiho kia takoto roa ana te mea i tika kia hoatu ki tetahi, ko te arolia anake o tetahi ki tetahi: ka rite hoki te ture i te tangata e arolia ana ki tera atu. Ko tenei hoki, Kaua e puremu, Kaua e patu tangata, Kaua e tahae, Kaua e whakapae teka, Kaua e hiahia ki ta te tangata; a, kite mea tera atu ano tetahi kupu ako, ka whakarapopototia ki roto ki tenei kupu, ara, Kia aroha ki ton hoa tata, ano ko koe. E kore te aroha e hanga kino ki tona hoa: ko te aroha hoki te whakaritenga ote ture. Tenei ano hoki tetahi, e mohio ana tatou kite taima, kua taka noa ake te wa e ara ai tatou ite inoe: engari hoki tenei e tata ana to tatou oranga itote wa i whakapono ai tatou. Kua aua atu te po, ka tata te ao: mo konei ra, kia whakarerea e tatou nga mahi o te pouri, kia kakahuria iho nga kakahu whawhai ote maramatanga. Kia pai ta tatou haere, kia rite ki
TE RA TAPU TUATAHI 0 TE HAERENGA MAI.
38
to ta awatea; kanaka i ngakakainga, i nga haurangitanga, kaua i nga he moenga, i nga hiahia taikaha, kaua i te whawhai, ite hae. Engari kakahuria iho te Ariki, a Ihu Karaiti, a kaua e whakaaroa wawetia te kikokiko, kia mahia ona hiahia.
Te Rongo Pai. Matin xxi. 1.
ANO ka fata ratou ki Hiruharama, a ka tae ki Petapaki, IJL ki maunga Oriwa, na, tokorua nga akonga i tonoa e Ihu, ka mea ia ki a raua, Haere kite kainga e anga mai anaki a korua; na, ka kite touu koruai tetahi kaihe e here ana, raua ko tana kuao: wetekia, ka arahi mai ki a au. A, kite ki mai tetahi tangata ki a korua, ka mea atu, E mea ana te Ariki ki a raua mana; na, ka tukua tonutia mai raua e ia. I meingatia katoatia tenei hei whakaritenga mo te kupu i korero ai te poropiti, i mea ai, Meinga atu kite tamahine o Hiona, Na, tou kingi e haere mai na ki a koe, he ngakau mahaki tona, e noho ana i runga i te kaihe, i te kuao hoki, i te tamaiti a te kaihe. Na, haere ana nga akonga, meatia ana ta Ihu i mea ai ki a raua, arahina mai ana te kaihe mete kuao, a wharikitia ana o raua kakahu ki runga ki a raua, a whakanohoia ana ia ki runga. Ahe tini whakaharahara nga tangata kite whariki i o ratou kakahu kite ara; ko etahi, i tapahi manga mai i nga rakau, a wharikitia ana kite ara. Ko nga mano i haere i mua, mete hunga i haere i muri, kei te karanga, kei te mea, Ohana kite Tama aßawiri: ka whakapaingia tenei e haere mai nei i runga i te ingoa o te Ariki; Ohana i runga rawa. Ano ka tapoko mai ia ki Hiruharama, ka oho katoa te pa, ka mea, Ko wai tenei ? Ka mea te mano, Ko Ihu tenei, ko te poropiti o Nahareta o Kariri. Aka tomo a Ihu kite temepara o te Atua, na, peia katoatia ana e ia te hunga e hoko mai ana, e hoko atu ana i roto i te temepara, a hurihia ake nga tepara a nga kai whakawhitiwhiti moni, me nga nohoanga o te hunga hoko kukupa, a ka mea ki a ratou, Kua oti te tuhituhi, Ka karangatia toku whare he whare inoi; heoi kua oti nei te mea e koutou hei ana mo nga kai pahua.
TE RA TAPU TUARUA 0 TE HAERENGA MAI.
Te Inoi.
ETE Ariki, e whakapaingia atu nei, nan i tuhitiihia ai nga Karaipiture tapu katoa hei whakaako i a
TE RA TAPU TUARUA 0 TE HAERENGA MAI.
39
matou; Tukua kia tika ta matou whakarongo atu, ta matou korero, whakaaro, ako i aua kupu, kia whakamanawanui ai matou, kia whakamarietia ai e o korero tapu, a kia awhi atu, kia pupuri kite oranga tonutanga e taria atu nei, i homai nei e koe, ara e to matou Kai whakaora, e Ihu Karaiti. Amine.
Te Tuhituhi. Roma xv. 4.
XTA, nga mea i tuhituhia i mua, he mea tuhituhi hei JI whakaako i a tat on, kia whai tumanakotanga atu ai tatou, i te mea ka whakamanawanui, ka whakamarietia ano hoki e nga Karaipiture. Ama te Atua ote manawanui, o te whakamarie, e homai ki a koutou, kia kotahi te whakaaro a tetahi ki tetahi, kia rite ki ta Karaiti Ihu : kia kotahi ai te ngakau, kia kotahi ai te waha, e whakakororia ai koutou i te Atua, ara i te Matua o to tatou Ariki, o Ihu Karaiti. Na, me whakahoa koutou tetahi ki tetahi, kia rite ki a te Karaiti i mea nei i a tatou hei hoa mona kia whai kororia ai te Atua. Na, ko taku kupu tenei, He minita a Ihu Karaiti kite kotinga, he whakaaro kite pono o te Atua, kia u ai nga mea i korerotia i mua ki nga matua: kia whakakororia ai ano hoki nga tauiwi i te Atua mo tana mahi tohu, kia pera ai mete mea i tuhituhia, Mo tenei mea ka whakaae atu ahau ki a koe i waenganui o nga tauiwi, ka himene atu ki ton ingoa. Tenei ano hoki tetahi kupu ana, Kia hari tahi, e nga tauiwi, me tona iwi. Tenei hoki, iVhakamoemititia te Ariki, e nga tauiwi katoa; whakamoemititia ano ia, e nga iwi katoa. E mea ana ano hoki a Ihaia, Tera e whai pakiaka a Hehe, me tetahi e whakatika ana hei rangatira mo nga tauiwi; ko ia hei tumanakohanga atu ma nga tauiwi. Na, ma te Atua, nana nei te tumanako, e whakaki koutou kite hari katoa, kite rangimarie, i runga i te whakapono, kia hua ai to koutou tumanako, i runga i te kaha o te Wairua Tapu.
Te Bongo Pai. Ruka xxi. 25.
XTA, ka whai tohu te ra, te marama, me nga whetu; a i runga i te whenua he pawera no nga tauiwi, he tumatatenga; mete haruru ano te moana, te ngaru ;ka hemo ano nga tangata i te mataku, i te taringa atu ki nga mea e puta mai ana kite ao : e ngaueue hoki nga mea kaha o nga rang!. Ko reira ano hoki ratou kite ai
TE RA TAPU TUATORU 0 TE HAERENGA MAI.
40
i te Tama a te tangata e haere mai ana i runga i te kapua, mete kaha ano, mete kororia nui. Ano ka timata anei mea te pitta, titiro ake, kia ara hoki o koutou matenga : ka tata hoki to koutou whakaoranga. Na, ka korerotia e ia tetahi kupu whakarite ki a ratou; Titiro koutou kite piki, me nga rakau katoa; ite mea e pihi ake ana, na, ka kite koutou, ka matau noa ake, kua tata te raumati. Waihoki, ko koutou, ina kite i enei mea e puta mai ana, ka matau, kua tata te ranga< tiratanga ote Atua. He pono taku e mea atu nei ki a koutou, E kore rawa e pahemo tenei whakatupuranga, kia puta enei mea katoa. E pahemo te rangi mete whenua, ko aku kupu ia, e kore e pahemo.
TE RA TAPU TUATORU 0 TE HAERENGA MAI,
Te Inoi.
ETE Ariki, e Ihu Karaiti, i to haerenga tuatahi mai i tonoa e koe to karere kite whakapai i to huarahi i mua i a koe; Tukua mai ki nga Minita, ki nga tuari o o mea ngaro, kia tika ta ratou whakapai i to huarahi, ara kia whakatahuritia nga ngakau o te hunga tutu kite mohiotanga ote hunga tika; kia manakohia ai matou e koe ina hoki mai koe a mua kite whakarite whakawa mo te ao: tena koe te ora na, te kingi tahi na, i te Matua, 4 te Wairua Tapu, kotahi ano Atua, ake ake ake. Amine.
Te Tuhitulii. 1 Koriniti iv. 1.
TE tikanga mo ta te tangata wh.ak.aaro ki a matou, koia tenei, he kai mahi matou na te Karaiti, he tuari hoki mo nga mea ngaro ate Atua. Na, to nga tuari ano hoki e matenuitia ana, koia tenei, kia kitea tetahi e pono ana. Ki a an ia he mea nohinohi rawa ta koutou kupu moku, ta te tangata kupu ranei moku; kahore nei hoki aku kupu moku ano : kahore ano kia man noa i a au tetahi aha aku; heoi e kore tenei eai hei whakatika moku : te kai whakapuaki kupu hoki moku, ko te Ariki. . Na, kaua e whakawakia wawetia tetahi mea, kia tae mai ra ano te Ariki, a mana e whakamarama nga mea huna o te pouri, e whakakite hoki nga whakaaro o nga ngakau : ko reira whakamoemititia ai tetahi, tetahi, e te Atua.
TE BA TAPU TUAWHA 0 TE HAEBENGA MAI.
41
Te Rongo Pai. Matin xi. 2.
ATE rongonga o Hoani i roto i te whare herehere ki I nga mahi ate Karaiti, ka tonoa eia etahi o ana akonga tokorua, ka mea ki a ia, Ko koe ranei tera e haere mai ana, me tatari ranei tatou ki tetahi atu ? Na, ka whakahokia mai e Ihu, a ka mea ki a raua, Haere, korerotia atu ki a Hoani nga mea e rongo nei, e kite nei korua: ko nga mat apo e titiro ana, ko nga kopa e haereere ana, ko nga repera e meinga ana kia ma, ko nga turi e rongo ana, ko nga tupapaku e whakaarahia ana, a e kauwhautia ana te rongo pai kite hunga rawakore. Aka koa te tangata e kore eheki a au. A, i a raua e haere ana, ka timata a Ihu, a ka korerotia a Hoani kite mano, I haere koutou kite koraha kia kite i te aha? Ite kakaho e whakangaueuetia ana ete hau ? Ano ra i haere koutou kia kite ite aha ? Ite tangata he kakahu maeneene ona ? na, kei nga whare o nga kingi te hunga i nga kakahu maeneene. Ano ra i haere koutou kia kite i te aha ? Ite poropiti ? ae ra, ko taku kupu tenei ki a koutou, tera atu ano ite poropiti. Ko ia hoki tenei mona te mea i tuhituhia, Na, ka tonoa e ahau taku karere ki mua i toll aroaro, mana e whakapai tou ara ki mua i a koe.
TE BA TAPU TUAWHA 0 TE HAEBENGA MAI.
Te Inoi.
WHAKAPUTAINA ton kaha, e Ihowa, haere mai kite awhina i a matou; kia arolia mai koe, kia hohoro mai kite whakaora i a matou; e whakawarea ana hoki matou e te hara, i a matou e rere nei i te wahi e takoto nei i mua i a matou; ko to Tama hoki, ko to matou Ariki to matou kai whakautu, ko ia, ko ko te Wairua Tapu, e whakakororiatia ana, ake ake ake. Amine,
Te Tuhituhi. Piripai iv. 4. '
KIA hari tonu i roto ite Ariki: ko taku kupu ano tenei, Kia hari. Kia mohiotia o koutou ngakau ngawari e nga tangata katoa. Kua tatate Ariki. Kaua © manukanuka ki tetahi mea; engari i nga mea katoa
TE BA WHANAUTANGA.
42
me karakia, me inoi, me whakawhetai, i a koutou e whakaatu ana i a koutou inoi kite Atua: ama te marie o te Atua, e kore nei e taea te whakaaro, e tiaki o koutou ngakau, o koutou hinengaro, i roto i a Karaiti Ihu.
Te Bongo Pai. Hoani i. 19.
KO te korero tenei a Hoani, i te tononga mai o nga tohunga ratou ko nga Biwaiti e nga Hurai i Hiruharama hei ui ki a ia, Ko wai koe F Na, ka whakina atu e ia, kihai i whakakahore, i whaki hoki, Ehara ahau i a te Karaiti. Aui atu ana ratou ki a ia, Ko wai oti ? Ko Iraia koe F Ka mea ia, Kahore. Ko te poropiti oti koe F Ka whakahokia mai e ia, Kahore. Na, ka mea ratou ki a ia, Ko wai koia koe F hei kupu whakahokinga atu ma matou kite hunga i tonoa mai ai matou. E pehea ana koe ki a koe F Ka mea ia, He reo ahau no tetahi e karanga ana i te koraha, Whakatikaia te huarahi ote Ariki; he pera ano meta Ihaia poropiti i mea ai. Ano nga Parihi te hunga i tonoa. Na, ka ui atu ratou ki a ia, ka mea ki a ia, Na te aha oti koe i iriiri ai, kite mea ehara koe i a te Karaiti, ehara i a Iraia, ehara i te poropiti F Na, ka whakahokia mai e Hoani ki a ratou, ka mea, He iriiri taku kite wai : otiia tena te tuna i waenganui i a koutou tetahi kahore e mohiotia e koutou; ko ia tenei e haere mai ana i muri i a au, no mua ia i a au: kahore hoki ahau e tau hei wewete ite here o tona < * hu. I meatia enei mea ki Petapara, ki tawahi atu o Horano, kite wahi i iriiri ai a Hoani.
TE BA WHANAUTANGA 0 TO TATOU ABIKI O TE KABAITI.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, i homai e koe tan Tama kotahi kia whakatangatatia, kia whan.au mai ano i tenei wa ite Wahina; Meinga matou, te hunga kua oti nei te whakawhanau hou hei tamariki man,kia wh akahoutia i nga ra katoa e ton Wairua Tapu; ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Ariki; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, kotahi ano ia Atua, ake ake ake. Amine.
0 TO TATOU ARIKI O TE KARAITE
43
Te Tuhituhi. Hiperu i. 1.
HE maha nga wahi, he maha nga huarahi i korero ai te Atua i mua, ara, nga poropiti, ki nga matua; i enei ra whakamutunga, na tana Tama ana korero ki a tat on, ko tana hoki ia i mea ai mana nga mea katoa/ ko tana kai hanga hoki ia o nga ao; ko ia te kanapatanga o tona kororia, te tino ahua o tona pumautanga, te kai whakau o nga mea katoa, he meatanga kite kupu o tona kaha, ka oti i a ia ake ano te horoi o tatou hara, na, noho ana ia i te ringa matau a te Nui i runga rawa; a meinga ana ia kia pai ake i nga anahera, kia pera me te ingoa i riro iaia e nui atu ana ito ratou. Ki a wai hoki o nga anahera tana meatanga i mua, Ko koe taku Tama, nonaianei koe i whakatupuria ai e ahau ? Me tenei ano, Ko ahau hei Matua ki a ia, ko ia hei Tama ki aau ? I tana kawenga mai ano hoki ite whanau matamua kite ao, ka mea ia, A kia koropiko nga anahera katoa o te Atua ki a ia. Tana kupu ia mo nga anahera, Meinga ana e ia ana anahera hei wairua, ana kai mahi hei mura ahi. Tana ia kite Tama, Pumau tonu ana ton torona, e te Atua, ake ake : he hepeth tika te hepeta o tou kingitanga: i arohaina e koe te tika, i kinongia e koe te hara; no reira, nui atu ito on hoa te whakawahinga a te Atua, a tou Atua, i a koe kite hinu o te hari. Me tenei ano, Nau, e te Ariki, i te timatanga, i whakatakoto te whenua; a he mahi nga rangi na on ringa: ko era e hemo atu, ko koe ia e man tonu: ka tawhitotia katoatia ano hoki era, me he kakahu; ka whakakopakopaia e koe, ano he koheka, ka whakaputaia ketia: ko koe tonu ano ia koe, a kahore he mutunga o ou tan.
Te Rongo Pai. Hoani i. 1.
ITE timatanga te Kupu, a i te Atua te Kupu, ko te Atua ano hoki tana Kupu. Ite Atua ano tenei Kupu ite timatanga. Nana ngamea katoa ihangaa kahore tetahi mea i kore te hanga eia o nga mea i hanga. I a ia te ora; ako te orate maramatanga mo nga tangata. I roto ite pouri te Maramatanga e whiti ana; heoi kihai i man ite pouri. I tonoa mai he tangata ete Atua, ko Hoani tona ingoa. I haere mai ia hei kai whakaatu, hei whakaatu mo te Maramatanga, kia meinga ai e ia nga tangata katoa kia whakapono. Ehara ia i taua Mara-
TE BA 0 TEPENE.
44
natanga, engarihei kai whakaatumo tauaMaramatanga. Ko te Maramatanga pono tera, e marama ai nga tangata katoa e haere mai ana kite ao. Ite ao ia, i hanga ano eia te ao, a kihai te ao i mohio ki a ia. I haere mai ia ki ona, a kihai ona i manako ki a ia. Tena ko te hunga i manako ki a ia, i tukua mai e ia ki a ratou nga tikanga e nieinga ai ratou hei tamariki ma te Atua, kite hunga hoki e whakapono ana ki tona ingoa: kite hunga ehara nei i te toto, ehara i te hiahia o te kikokiko, ehara i te hiahia o te tangata, engari na te Atua ratou i whanau ai. A i whakakikokikotia te Kupu, a noho ana i a matou, (a i kite ano matou i tona kororia, he kororia e rite ana ki to te Tama kotahi a te Matua,) ki tonu i te aroha noa mete pono.
TE BA 0 TEPENE.
Te Inoi.
ETE Ariki, i o matou matenga katoa i runga i te whenua mo te whakaaetanga ki to pono, kia matatau ta matou. titiro atu kite rangi, kia marama hoki to matou whakapono, kia kite ai matou i te kororia meake nei whakakitea; kia ki hoki matou i te Wairua Tapu, kia mohio ai matou kite aroha atu, kite manaaki i te hunga e tukino ana i a matou, kia rite ai ki a Tepene ki te matangohi i hinga mo te whakapono, i inoi nei mo ona kai kohuru ki a koe, e Ihu, e tu nei i te ringa matau o te Atua, hei Kai whakaora mo te hunga katoa e mate mou, e to matou Takawaenga, e to matou Kai inoi. Amine.
Na,ko te Inoioteßa Whauautanga, me korero tonu, a, taea noatia te Ahiahi i mua ake o te Kotinga. Mo te Tuhituhi. Mahi vii. 55.
OTIIA ki tonu a Tepene i te Wairua Tapu, a titiro pu ata ana kite rangi, ka kite ite kororia ote Atua, me Ihu etu ana kite ringaringa matau ote Atua; na, ko tana kianga atu, Nana, ka kite ahau i nga rangi e tuwhera ana, mete Tama ate tangata etu ana ite ringaringa matau ote Atua. Na, nui atu to ratou reo kite hamama, purua ana o ratou taringa, tahi tonu te amohanga mai ki a ia, maka ana e ratou ki waho o te pa,
JE RA O HOANI, KAI KAUWHAU.
45
akina iho kite kamaka: i whakatakotoria ano hoki e nga kai whakaatu o ratou kakahu ki nga waewae o tetahi taitamariki, ko Haora te ingoa. Heoi akina ana a Tepene kite kamaka e ratou, iaia e karanga ana, e mea ana, E te Ariki, e Ihu, tenei toku wairua ki a koe. Na, tukua ana e ia nga turi, a nui atu tona reo kite karanga, E te Ariki, aua tenei hara e whakairia ki a ratou. A, tana korerotanga i tenei, ka moe.
Te Rongo Pai. Matin xxiii. 34.
"ATA, tenei au te tono nei i nga poropiti ki a koutou, i -J| nga tangata mahara, me nga Karaipi : a ko etahi o ratou e whakamatea e koutou, e ripekatia; ko etahi o ratou e whiua i roto i o koutou whare karakia, e whaia hoki i tetahi pa ki tetahi pa :■ a ka utaina ki a koutou nga toto katoa o te hunga tika, i whakahekea kite whenua, no te toto o Apera, o te tangata tika, a tae noa kite toto o Hakaraia, o te tama a Parakaia, i kohurutia e koutou i te takiwa o te whare tapu/o te aata. He pono taku e mea atu nei ki a koutou, Tera e pa mai anei mea katoa ki tenei whakatupuranga. E Hiruharama, e Hiruharama, e whakamate nei i nga poropiti, e aki nei kite kamaka ite hunga e tonoa ana ki a koe, ano te tini o aku meatanga kia whakaminea o tamariki, kia peratia mete heihei e whakamine nei i ana pi ki raro i ona parirau, a kihai koutou i pai! Na, ka mahue atu ki a koutou to koutou whare kia takoto noa ana. Ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, E kore koutou e kite i a au a mua ake nei, kia mea ra ano koutou, Ka whakapaingia ia e haere mai ana i runga i te ingoa o te Ariki.
TE RA 0 HOANI, KAI KAUWHAU.
Te. Inoi.
ETE Ariki tohu, whiti inai ki to Hahi, kia marama ai i te akoranga a to Apotoro, a Hoani, kia tika ai te haerei te maramatanga o to pono, kia tae ai a mu a ki te maramatanga o te ora tonu ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Hoani i. 1.
rpE mea o te timatanga, ta matou i rongo ai, ta o matou X kanohi i kite ai, ta matou i titiro atu ai, ta o matou
TE KA 0 HOANI, KAI KAUWHAU.
46
ringaringa i whawha atu ai, nga mea o te Kupu o te ora; (I whakakitea mai hoki te ora, a kite ana matou, na, ka whakaatu nei, ka kauwhau nei ki a koutou i te ora tonu, i tera i te Matua i mua, a kua whakakitea mai nei ki a matou;) ko ta matou ra i kite ai, i rongo ai, e kauwhautia atu nei e matou ki a koutou, kia uru tahi ai koutou me matou: na, ka uru tahi nei matou kite Matua, ki tana Tama hoki, ki a Ihu Karaiti. Na, ka tuhituhia atu nei enei mea e matou ki a koutou kia tino nui ai to koutou hari. Ko te korero ano tenei i rongo ai matou ki a ia, aka korerotia atu e matou nei ki a koutou, na, he maramatanga te Atua, kahore rawa hoki he pouri i roto i a ia. Ki te mea tatou ka uru tahi tatou ki a ia, mete haere ano tatou ite pouri, e korero teka ana tatou, ehara hoki ite pono ta tatou e mahi nei: kite haere ia tatou i te maramatanga, me ia hoki e noho nei i te maramatanga, na, ka whiwhi tahi tatou, tetahi ki ta tetahi, a e horoia ana o tatou hara katoa e nga toto o Ihu Karaiti o tana Tama. Ki te mea tatou kahore o tatou hara, e whakapohehe ana tatou i a tatou ano, a kahore te pono i roto i a tatou. Ki te whaki tatou i o tatou hara, e pono ana ia, e tika ana, a ka murua e ia o tatou hara, ka horoia hoki o tatou he katoa. Ki te mea tatou kahore tatou i hara, ka meinga ia he kai korero teka, a kahore tana kupu i roto i a tatou.
Te Rongo Pai. Hoani xxi. 19.
KA mea a Ihu ki a Pita, Haere mai i muri i a an. A, te tahuritanga o Pita, ka kite i te akonga i aroha ai a Ihu e aru mai ana; tera hoki i whakawhirinaki ki tona uma i te hapa, a i mea, E te Ariki, ko wai te kai tuku mon ? A, te kitenga o Pita i a ia, ka mea ki a Ihu, Ete Ariki, e aha ra ten.ei ? Ka mea a Ihu ki a ia, Ki te pai ahau kia noho tonu ia kia tae mai ra ano ahau, hei aha mau ? haere mai koe i muri i a au. Heoi ka puta atu tenei kupu ki nga hoa, e kore taua akonga e mate: otiia kihai a Ihu i mea ki a ia, E kore ia e mate; engari, Ki te pai ahau kia noho tonu ia kia tae mai ra ano ahau, hei aha mau ? Ko taua akonga ano tenei e whakaatu nei i enei mea, ko te kai tuhituhi hoki ia i enei mea : a e mohio ana ano matou e tika ana tana whakaaturanga. Na, tera atu ano tona tini o nga mea
TE KA 0 NGA KOHUNGAHUNGA.
47
i mea ai a Ihu, me i tuhituhia katoatia, e mea ana ahau, e kore te ao nei ano e whai takotoranga mo nga pukapuka e tuhituhia.
TE KA 0 NGA KOHUNGAHUNGA.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, nau i whai kaha ai te mangai o nga kohungahunga, o nga mea ngote u, nau ano hoki i mea te matenga o nga kohungahunga hei whakakororia i a koe : Whakamatea kia mate rawa nga kino katoa i roto i a matou, whakakahangia hoki matou, kia kino kore ai ta matou noho, kia pumau ai to matou whakapono taea noatia te mate, kia whakakororiatia ai tou Ingoa tapu, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Whakakitenga xiv. 1.
I KITE ano ahau, na, he Kerne e tn ana i maunga Hiona, a kotahi ran e wha tekau ma wha mano ona hoa, kua tuhituhia te ingoa o tona Matua ki o ratou rae. Na, ka rongo ahau i te reo ite rangi, tona rite, kei te haruru o nga wai maha, kei te haruru ano o te whatitiri nui: i rongo ano ahau ite reo o nga kai whakatangi haapa e whakatangi ana i a ratou haapa: a, ta ratou waiata, mete mea he waiata hou i mua i te torona, i mua hoki i nga mea ora e wha, i nga kaumatua ano hoki: e kore hjpki e taea e tetahi te ako tana waiata, ko nga mano anake kotahi ran e wha tekau ma wha, kua oti nei te hoko i runga ite whenua. Ko te hunga tenei kahore nei i poke ite wahine; he wahina hoki ratou. Ko te hunga tenei e aru ana ite Kerne ki nga wahi e haere ai ia. He mea hoko enei i roto i nga fcangata, he matamuatanga kite Atua, kite Kerne hoki. A kahore he tinihanga i man i roto i o ratou mangai: he koha kore hoki ratou i mua i te torona o te Atua.
Te Kongo Pai. .Matin ii. 13.
NA, ka puta moemoea mai tetahi anahera a te Ariki ki a Hohepa, ka mea, E ara, tangoilia te tamaiti raua ko tona whaea, e rere ki Ihipa, a hei reira koe, kia korero atu ra ano ah an ki a koe : meake hoki rapu a Herora ite tamaiti kia whakangaromia. Na. ka ara ia, ka
TE BA TAPE I MURI ISO 0 TE WHANAUTANGA-
48
mau kite tamaitirauako tona whaea ite po, a haereanaki ihipa : a noho ana i reira, mate noa a Herora : na, ka rite ta te Ariki, i korerotia e te poropiti, imeaai ia, He mea karanga naku taku tamaiti i Ihipa. A, te kitenga o Herora ka oti ia te tinihanga e nga Maki, rahi rawa tana riri, ka tono tangata atu, a patua iho nga tamariki katoa, nga mea e rua nei o ratou tau, me o muri iho, i Peterehema me nga wahi katoa o reira, he mea whakarite kite taima i uia marietta atu e ia ki nga Maki. Katahi ka rite ta Heremaia poropiti i korero ai, i mea ai, i rangona he reo i Rama, he uhunga, he tangi, he aue nui, ko Rahera e tangi ana ki ana tamariki, a kihai i pai kia whakamarietia, no te mea kua kahore ratou.
TE RA TAPE I MURI IHO 0 TE WHANAUTANGA. Te Inoi,
J 7l TE Atua Kaha rawa, i homai e koe tau .Tama J kotahi kia whakatangatatia, kia whanau mai ano i tenei wa ite Wahina; Meinga matou, te hunga kua oti nei te whakawhanau hou hei tamariki man, kia whakahoutia i nga ra katoa e ton Wairua Tapu; ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Ariki; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, kotahi ano ia Atua, ake ake ake. Amine.
Te Tuhituhi. Karatia iv. 1.
AT A, ko taku kupu tenei, I te mea he tamariki nei ano te tangata mona te kainga, kahore ia e rere ke i te pononga, ahakoa ko te rangatira ia o nga mea katoa j engari e meatia ana e nga kai tohutohu, e nga kai titiro, kia taea ra ano te wa i whakaritea ete papa. Waihoki ko tatou, i te mea he tamariki, he pononga tatou na nga mea timatanga o te ao : tena ka tutuki te taima ka tonoa mai e te Atua tana Tama, he whan an na te wahine, hei mahi i ta te ture, hei hoko i te hunga i raro i te ture, kia whiwhi ai tatou kite whakatamarikitanga. A, no te mea he tamariki nei koutou, kua tonoa mai e te Atua te Wairua o tana Tama ki roto ki o koutou ngakau, e karanga ana, E Apa, e Ta. Na, mutu ake ton ponongatanga, engari he tamaiti koe; a kite mea he tamaiti, mou hoki nga mea a te Atua,. i roto i a te Karaiti.
TE KOTINGA 0 TE KARAITI.
49
D
Te Bongo Pai. Matin i. 18. NA, ko te whanautanga tenei o Ihu Karaiti: he mea taumau a Meri, tona whaea, ma Hohepa, a i te mea kiano raua i tata noa ki a raua, ka kitea kua hapu ia ite Wairua Tapu. Otira he tangata tika a Hohepa, tona tahu, a kahore ona ngakau kia whakakitea nnitia ia, ka mea kia whakarerea pukutia. Otiia iaia e hurihuri ana i enei mea, na, ka puta moemoea mai tetahi anahera a te Ariki ki a ia, ka mea, E Hohepa, e te tama a Rawiri, kaua e hopohopo kite tango i a Meri, i tan wahine : na te Wairua Tapu hoki tona hapu. A e whanau ia he tamaiti, me hua hoki e koe tona ingoa, ko Ihu: no te mea, mana e whakaora tona iwi i o ratou hara. Na, ka oti tenei katoa, katahi ka rite ta te Ariki, i korerotia e te poropiti, i mea ai ia, Na, ka hapu te wahina, ka whanau hoki he tamaiti, a ka huaina e ratou tona ingoa, ko Emanuera, ko tona whakamaoritanga tenei, Kei a tatou te Atua. A, te aranga ake o Hohepa ite moe, ka meatia e ia ta te anahera a te Ariki i whakahau ai ki a ia, a tango ana ia i tana wahine : akihai i mohio ki a ia, whanau noa tana tamaiti matamua: a huaina ana e ia tona ingoa, ko IHU.
TE KOTINGA 0 TE KARAITI.
Te Inoi.
17 TE Atua Kaba rawa, i meinga e koe tan. Tama tapu JLj kia kotia, kia rongo hoki kite tnre, he whakaaro kite tangata; Homai ki a matou te kotinga pono o te Wairua; kia whakatupapaku ai o mat on ngakau, me o matou wahi katoa, ki nga hiahia katoa o te ao, o te kikokiko, kia rongo ai matou ki tan e pai ai i nga mea katoa; ko to Tama hoki, ko Ihu Karaiti to matou Ariki.
Amine. >
Te Tuhituhi. Roma iv. 8.
T7A hari te tangata e kore nei e whakairia e te Ariki JLjL he hara ki a ia. Na, tenei haringa, mo te kotinga ranei, mo te kotinga kore ranei F e mea ana hoki tat on, I whakairia te whakapono hei tika mo Aperahama. He pehea te whakairinga ? i a ia i te kotinga, i te kotinga kore ranei ? He teka i a ia i te kotinga, engari ite
TE RA WHAKAATURANGA
50
SEdtinga kore. A riro mai ana iaia te kotinga hei tohu, hei hiri mo te tika i ra runga mai i tona whakapono, i te mea kahore ia i kotia ; kia waiho ai ia hei matua kite hunga katoa e whakapono ana i runga i te kotinga kore; ara kia whakairia ai ano hold he tika ki a ratou: hei matua ano hold kite kotinga, kite hunga ehara ite mea ko te kotinga anake to ratou, engari e takahi ana hoki i runga i nga tapuae o taua whakapono o to tatou matua, o Aperahama, i a ia kahore ano i kotia. Te kupu hoki ki a Aperahama ratou ko ona uri, mo te ao ka riro i a ia, kihai i na runga mai i te ture, engari i na runga ite tika ote whakapono. Ki te mea hoki kariro i te hunga ture, kua tikanga-kore te whakapono, kua taka te kupu whakaari.
Te Rongo Pai. Kuka ii. 15.
AKA mawehe atu nga anahera i a ratou kite rangi, ka s mea nga hepara tetahi ki tetahi, Tatou ka haere ki Peterehema, kia kite i tenei mea kua puta mai nei, kua whakapuakina mai nei e te Ariki ki a tatou. Na. ka hohoro ratou te haere atu, a ka kite i a Meri, i a Hohepa, i te tamaiti ano hold e takoto ana i te takotoranga kai ma nga kararehe. Ano ka kite, ka whakapuakina te mea i korerotia ki a ratou mo tenei tamaiti. A miharo ana nga kai whakarongo katoa ki enei mea, i korerotia nei ki a ratou e nga hepara. Ko Meri ia, i ata rongoa i enei mea katoa, whakaaroaro ai i roto i tona ngakau. Na, ka hold nga hepara, mete whakakororia mete whakamoemiti kite Atua mo nga mea katoa i rongo nei, i kite nei ratou, i rite nei ki nga mea i korerotia mai ki a ratou. Ano ka rite nga ra e warn, e kotia ai te tamaiti, ka huaina tona ingoa, ko IHU, ko ta te anahera i hua ai, i te mea kahore ano i hapu tona whaea.
Ko tenei Inoi., mete me te Rongo Pai, mo nga ra katoa tae noa kite Whakaaturanga.
TE WHAKAATURANGA 0 TE KARAITI KI NGA TAUIWI.
Te Inoi.
ETE Atua, i arahina e koe nga Tauiwi kite whetu i kite ai ratou ito Tama kotahi; Kia aroha mai koe.
0 TE KARAITI KI NGA TAUIWI.
51
D 2
tukua mai hoki ki a matou, e mohio whakapono nei ki a koe i tenei wa, kia noho ki a koe, kite Atua ingoa nui, ina mahue tenei ao i a matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Epeha iii. 1. WFA konei taku, ta Paora,he herehere nei anna Karaiti X i Ihu, hei mahi ki a koutou ki nga tauiwi; kua rongo pea koutou kite tikanga mo te arolia noa o te Atua, kua homai nei ki aau hei mea ki a koutou: ara, tana whakakitenga mai, tana whakaaturanga mai i te mea ngaro ki a au; (he pera hoki me ena kupu torutoru i tuhituhia na eau i mua; a, ka oti i a koutou tena te korero, ka mohio koutou ki taku matauranga kite mea ngaro ate Karaiti;) i era whakatupuranga kihai tenei i whakakitea ki nga tamariki a te tangata, kihai i penei mete whakakitenga inaianei e te Wairua ki ana apotoro tapu ratou ko nga poropiti; ara, mo nga tauiwi ka uru tahi ki nga taonga, ka whakakotahitia te tinana, ka whiwhi ngatahi ki ana mea i whakaaria i mua i roto i a te Karaiti, he meatanga na te rongo pai: i meinga nei ano ahau hei minita m<s tana rongo pai, i runga i ta te aroha noa o te Atua, i homai noa nei ki a au, he mahinga na ton a kaha. I homai ano tenei aroha noa ki a au kite iti rawa o te hunga tapu katoa, kia kauwhautia e ahau i roto i nga tauiwi te taonga o te Karaiti e kore nei e taea te rapu; kia whakakitea ano hoki e ahau ki nga tangata katoa te whiwhinga tahitanga kite mea ngaro, ki i|e mea i huna nei i era wa noa atu i roto i te Atua, nana nei ta te Karaiti hanganga i nga mea katoa: kia kitea ai kite hahi inaianei e nga rangatiratanga, e nga mana i nga wahi o te rangi te maha o nga whakaaro nui ote Atua ; ana hoki i whakatakoto ai i mua noa atu, he mea mahi nana i roto i to tatou Ariki, i a Karaiti Ihu : kei roto nei i a ia to tatou maiatanga me to tatou whakatatanga atu i te mea e u nei te whakaaro, he meatanga na te whakapono ki a ia.
Te Bongo Pai. Matin ii. 1.
NA, i te mea kua whanau nei a Ihu i Peterehema o Huria, i nga ra o Kingi Herora, na, ka haere mai etahi Maki i te rawhiti ki Hiruharama, ka mea, Kei hea
TE BA TAPU TUATAHI.
52
tenei kua whanau nei hei kingi mo nga HuraiP i kite hoki matou i tana whetu i te rawhiti, a ka tae mai nei kite koropiko ki a ia. A, te rongonga o Kingi Herora, ka ohorere, ratou tahi ko Hiruharama katoa. Na, whakaminea katoatia ana e ia nga tohunga nui, me nga Karaipi ote iwi, aka ui atu ki a ratou kite wahi e whanau ai ate Karaiti. Ka mea mai ratou ki a ia, Ki Peterehema o Huria : ko ta te poropiti hoki tenei i tuhituhi ai, A ko koe, e Peterehema, whenua o Hura, ehara rawa i te iti rawa i roto i nga kawana o Hura: e puta mai hoki i a koe he kawana, hei hepara mo toku iwi, mo Iharaira. Na, ka oti nga Maki te karanga puku e Herora, ka uia marietta ratou kite wa i puta mai ai te whetu. A unga ana ratou e ia ki Peterehema, i mea ia, Haere, rapua marietta te tamaiti; aka kitea, ka whakahoki mai ite korero ki a au, kia haere atu ai hoki ahau kite koropiko ki a ia. Na, ka rongo ratou ita te kingi, ka haere; na, ko te whetu i kite ai ratou i te rawhiti, e haere ana i mua i a ratou, a tae noa mai, tu noa ki runga ake i te takotoranga ote tamaiti. A, to ratou kitenga ite whetu, na, ko te tino haringa i hari ai. Aka tae ki roto kite whare, ka kite i te tamaiti raua ko tona whaea, ko Meri, na, tapapa iho ana ratou, koropiko ana ki a ia : ano ka mawhera o ratou taonga, ka hoatu etahi mea ki a ia, he koura, he parakihe, he maira. A i whakatupatoria ratou e te Atua, he mea moemoea, kia kaua e hoki ki a Herora, na, haere ana ki to ratou kainga he ara ke.
TE BA TAPU TUATAHI I MUBI IHO 0 TE WHAKAATUBANGA.
Te Inoi.
ETE Ariki, kia aroha mai koe, whakarongo mai ki nga inoi a to hunga e karanga atu nei ki a koe ; Tukua mai hoki kia matau matou ki nga mea e tika ana hei mahi, kia kaha hoki kite whakarite i aua mea ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Bomaxii. 1.
KOIA ahau ka akiaki atn nei i a koutou, e aku teina, kia whakaaroa nga mahi tohu a te Atua, kia tapaea atu o koutou tinana h.ei whakahere ora, e tapu ana, e
TE BA TABU TUATAHI.
53
manakohia ana e te Atua, he mahi na to koutou hi* nengaro. A kaua to koutou ahua e rite ki to tenei ao t engari kia rere ke, ara, kia whakahoutia o koutou hits engaro, kia whakamatautauria ai e koutou ta te Atua e pai ai, te mea e pai ana, e manakohia ana, e tino rite ana. Ko taku kupu hoki tenei ki nga tangata katoa i roto i a koutou, he mea na te aroha noa i homai nei ki a an, Kaua te whakaaro e kake ki runga ake i te mea i tika kia whakaaroa; engari kia ata whakaaro, kia rite ki ta te Atua wahi whakapono i tuwha ai ki tetahi, ki tetahi. E rite ana hoki ki o tatou wahi ka maha nei ite tinana kotahi, a ana wahi katoa kihai i kotahi te mahi ma raton: waihoki ko tatou tokomaha, he tinana kotahi i roto i a te Karaiti, ko tatou takitahi ia, he wahi no tatou tahi.
Te Bongo Pai. Buka ii. 41.
A I haere ona matua i ia tan, i ia tan, ki Hiruharama, £jL kite hakari ote Kapenga. A, ka tekau ma rna ona tan, ka haere atn ratou ki Hiruharama i runga i nga ritenga o te hakari : a ka rite nga ra, i a rana e hoki ana, ka noho te tamaiti, a Ihu, ki Hiruharama; kihai hoki a Hohepa rana ko tona whaea i mohio. I mea hoki rana kei roto ia i te tira, na, ka haere, kotahi te ra kite ara; a ka rapn rana i a ia i roto i "nga whanaunga, i a rana tangata hoki i mohio ai. A, te kitea ia, hoki ana ki Hiruharama, kite rapn i a ia. A, muri iho i nga ra e torn, ka kitea ia i roto i te temepara e noho ana, i waenganui o nga kai whakaako, e whakarongo ana ki a raton, eui atn ana ki a raton. A miharo katoa ki tona matauranga, ki ana korero, te hunga i rongo ki a ia. Ano ka kite rana i a ia, ka tino miharo: aka mea tona whaea ki a ia, E tama, he aha koe i penei mai ai ki a mana ? na, pouri noa iho mana ko ton papa, i a mana i rapn nei i a koe. Ka mea mai ia ki a rana, He aha korua i rapn ai i a an ? kihai korua i mahara, me mea ahau i nga mea a toku Matua ? Heoi kihai rana i matau kite kupu i korerotia eiaki a rana. Na, ka haere tahi atn ia me rana, ka tae ki Nahareta, a ka ngohengohe ki a rana; ko tona whaea ia i rongoa i enei kupu katoa i roto i tona ngakau. Na, ka kake haere a Ihu te whakaaro nui, te kaumatua, ka paingia ano hoki e te Atua, e te tangata.
TE RA TAPU TUARUA.
54
TE RA TAPU TUARUA I MURI IHO O TE WHA. KAATURANGA.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, e kawana ana koe i nga mea katoa i te rangi, i te whenua ; Whakarongo atawhai mai ki nga inoi a to hunga, tukua mai hoki ki a matou to rangimarie i nga ra katoa e ora ai matou ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Roma xii. 6.
NA, ka rere ke nei nga mea i homai ki a tatou, he mea e rite ana kite aroha noa i homai ki a tatou, kite mea he mahi poropiti, kia rite nga tikanga kite whakapono; he mahi minita, kia uki te mahi minita; te kai whakaako, kia uki te whakaako; te kai whakahauhau, kia uki te whakahauhau; te kai hoatu, kia tapatahi te ngakau; te kai tohutohu, kia uaua; te kai atawhai, kia marama te ngakau. Te aroha hei te mea tinihanga-kore. Whakariharihangia te kino; kia uki te pai. Te ngakau aroha o tetahi ki tetahi, kia rite ki to te tuakana raua ko te teina; kia nui te whakahonore a tetahi i tetahi; kia uaua, kaua e mangere; kia toko tonu ake te wairua; mete mahi ano kite Ariki; kia hari i runga ite tumanako; kia manawanui kite whakapawera; kia uki te inoi; whakawhiwhia te hunga tapu ina rawakore: kia man kite atawhai manuhiri. Manaakitia te hunga e tukino ana i a koutou: manaakitia, kaua e kanga. Kia hari tahi mete hunga hari, tangi tahi mete hunga tangi. Kia kotahi ta koutou whakaaro tetahi ki tetahi. Kaua e whakakake te whakaaro, engari me whakauru ki roto kite hunga iti.
Te Kongo Pai. Hoani ii. 1.
NA, i te torn o nga ra he marenatanga kei Kana o Kariri; a i reira ano te whaea o Ihu: a i karangatia ano a Ihu ratou ko ana akonga kite marenatanga. A, te potonga o te wain a, ka mea te whaea o Ihu ki a ia, Kahore a ratou waina. Ka mea a Ihu ki a ia, Hei aha ma taua, e tai ? kahore ano kia taea noatia taku haora. Ka mea tona whaea ki nga kai mahi, Ko tana e mea ai ki a koutou, meatia. A e ono nga ipu kohatu etu ana i reira, he tikanga na nga Hurai mo te horoi, e rua e toru
TE RA TAPU TUATORU.
55
nga mehua o tetahi, o tetahi, ina ki. Ka mea a Ihu ki a ratou, Whakakiia nga ipu kite wai. A whakakiia ana e ratou, purena noa. Na, ka mea ia ki a ratou, Tena, utuhia, kawea atu kite rangatira ote hakari. A kawea atu ana e ratou. Ano ka whakamatautau te rangatira o te hakari i te wai i whakawainatia, a kihai i mohio no hea ranei; (ko nga pononga ia, i utuhia ai te wai, i mohio ;) ka karanga te rangatira ote hakari kite tane marena hou, ka mea ki a ia, E whakatakotoria ana e nga tangata katoa te waina pai ite timatanga; aka roa te inumanga, mo reira te waina he iti iho nei te pai: ko koe ia, kua tohu ite waina pai mo konei. I meatia tenei timatanga merekara e Ihu ki Kana o Kariri, a whakakitea ana e ia tona kororia; a whakapono ana ana akonga ki a ia.
TE BA TAPU TUATORU I MURI IHO 0 TE WHAKAATURANGA.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, titiro atawhai mai ki o matou ngoikoretanga, torona mai ton ringa matau kite whakaora, kite tiaki i a matou, i o matou matenga katoa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
.Te Tuhituhi. Roma xii. 16.
T7TEI mea ake koutou he mohio koutou. Kaua e utua Jul ta tetahi kino kite kino. Whakaaroa wawetia he pai kite aroaro o nga tangata katoa. Ki te taea, whakapaua ta koutou kia mau te rongo ki nga tangata katoa. Aua e rapu utu mo koutou, e aku hoa arolia, engari neke atu ite riri: kua oti hoki te tuhituhi, Maku te rapu utu ; maku te hoatu utu, eaita te Ariki. Na, kite mate hiakai ton hoa riri, whangainga ; kite mate wai, whakainumia: kite penei hoki to mahi ka purangatia e koe nga ward kapura ki runga ki tona matenga. Kei hinga koe i te kino, engari kia hinga te kino i te pai.
Te Bongo Pai. Matin viii. 1.
ANO ka heke iho ia i te maunga, he tini te tangata i aru , i a ia. Na, ka haere mai tetahi repera, ka koropiko
TE RA TAPU TUAWHA.
56
ki a ia, ka mea, E te Ariki, kite pai koe, e taea ahau ® koe te mea kia ma. Aka totoro mai te ringa o Ihu, ka pa ki a ia, ka mea, E pai ana ahau; kia ma koe. Ama tonu iho tona repera. Katahi ka mea a Ihu ki a ia, Kia mahara, kei korerotia e koe kite tangata ; erangi haere, kia kite te tohunga i a koe, mauria atu hoki te whakahere i whakaritea e Mohi, hei mea whakaatu ki a ratou. Ano ka tae a Ihu ki Kaperenauma, ka haere mai ki a ia tetahi keneturio, ka inoi ki a ia, ka mea, E te Ariki, ko taku pononga kei te whare e takoto ana, he pararutiki, e ngaua kinotia ana. Aka mea a Ihu ki a ia, Ka haere atu ahau kite whakaora i a ia. Na, ko te whakahokinga atu a te keneturio, te meatanga atu, E te Ariki, ehara ahau i te tikanga tangata e haere ake ai koe ki raro i toku tuanui: engari kia puaki kau mai to kupu, aka ora taku pononga. He tangata hoki ahau e whakahaua ana, he hoia ano aku hei whakahaunga maku: ka mea atu ahau ki tenei, Haere, na, ka haere ia; ki tetahi, Haere mai, aka haere mai; ki taku pononga hoki, Meatia tenei, a ka meatia e ia. A, te rongonga o Ihu, ka miharo, a ka mea kite hunga e aru mai ana, He pono taku e mea atu nei ki a koutou, kahore ano ahau i kite noa i te whakapono hei rite mo tenei te nui, i roto i a Iharaia. Ko taku kupu ano tenei ki a koutou, He tokomaha e haere mai i te rawhiti, i te weta, a e noho tahi i a Aperahama, i a Ihaka, i a Hakopa, kite rangatiratanga ote rangi. Ko nga tamariki ia ote rangatiratanga, ka maka kite pouri i waho: ko te wahi tera ote tangihanga mete teteatanga o nga niho. Na, ka mea mai a Ihu kite keneturio, Haere, kia rite ki tou whakapono te meatanga ki a koe. A ora ake tana pononga i taua wa pu ano.
TE RA TAPU TUAWHA I MURI ISO 0 TE WHAKAATURANGA.
Te Inoi.
ETE Atua, e kite ana koe, he maha, he nui, nga kino e karapoti nei i a matou, e kore hoki matou e tn tonu ite ngoikore i a matou; tiakina matou, tautokona ki ton kaha i rotoi nga hekatoa, whakaputaina atu hoki
TE RA TABU TUAWHA.
57
D 3
maton i nga whakamatautauranga katoa; kc Ihu Karaiti hoki to maton Ariki. A.mine»
Te Tuhituhi. Roma xiii. 1.
KIA ngohengohe nga wairua katoa ki nga mana nunui. Kahore hoki he mana, no te Atua anake: nga mana o tenei wa nei, he mea whakarite na te Atua. Na, kite whakakeke tetahi kite mana, e whakakeke ana ki ta te Atua i whakarite ai: a, ta te hunga whakakeke e whiwhi ai, he whakahe. Ehara hoki nga rangatira ite whakawehi mo nga mahi pai, engari mo nga mahi kino. E mea ana koe kia kaua e wehi i te mana ? meatia te pai, a he whakamoemiti tana e homai ai ki a koe : he minita hoki ia na te Atua ki a koe mo te pai. Tena kite mahi kino koe, e wehi ra; ehara hoki tana ite man noa ite hoari: he minita hoki ia na te Atua, he kai rap a utu, hei riri ite kai mahi ite kino. Koia i takoto ai te tikanga kia ngohengohe koutou, ehara i te mea he whakaaro kau kite riri, engari ki ta te hinengaro ano hoki. Na konei hoki koutou i hoatu ai i te takoha : na te Atua hoki ratou minita, he hunga hoki e man tonu ana ki tenei mea pu ano. Na, hoatu nga mea i tika kite katoa: he takoha kite tangata i tika ai te takoha; he utu kite tangata i tika ai te utu; he wehi kite tangata i tika ai te wehi; he honore kite tangata i tika ai te honore.
Te Rongo Pai. Matin viii. 23.
ANO ka eke ia kite kaipuke, ka aru ana akonga i a ia. Na, tutu rawa te puehu o te moana, a ngaro iho te kaipuke ite ngaru: ai te moe ano ia. Aka haere mai ana akonga, ka whakaara i a ia, ka mea, E te Ariki, whakaorangia tatou, ka mate tatou. Aka mea atu ia ki a ratou, He aha ta koutou e wehi, e te hunga whakapono iti ? Me i reira ka ara ia, a riria iho eia te hau mete .noana; a marino noa iho. A miharo noa nga tangata, ka mea, He tangata aha tenei, ina rongo rawa te hau me te moana ki a ia! Ano ka whiti ia ki tarawahi kite whenua o nga Kerekehini, ka tutaki ki a ia nga tangata tokorua e nohoia ana e nga rewera, e haere mai ana i roto i nga urupa, he hunga tutu rawa, te taea tana huarahi te haere ete tangata. Na, ka karanga ake raua, ka mea, He aha maua nau, e Ihu, e te Tama a te Atua P
TE BA TAPU TUARIMA.
58
kua tae mai oti koe kite whakamamae i a maua ite mea kahore ano i rite te taima ? A i tawhiti atu i a ratou tetahi kahui poaka, e kai ana, he tini. Aka inoi nga rewera ki a ia, ka mea, Ki te pei koe i a matou, tukua matou kia haere ki roto kite kahui poaka. Na, ka mea ia ki a ratou, Haere. A, to ratou putanga mai kiwaho, haere ana ki roto kite kahui poaka; na, ko te tino rerenga katoatanga ote kahui poaka rate pari kite moana, a mate iho ki roto kite wai. Na, ka whati nga kai whangai, a haere ana kite pa, korero ana i nga mea katoa, mete meatanga kite hunga i nohoia e nga rewera. Na, puta katoa mai ana te pa ki waho kite whakatau i a Ihu; aka kite i a ia, ka tohe kia haere atu ia i o ratou wahi.
TE RA TAPU TUARIMA I MURI IHO 0 TE WHAKAATURANGA.
Te Inoi.
EIHOWA, whakapumautia to Hahi i runga i te whakapono tika; kia tiakina tonutia ai e ton kaha nui nga tangata e tumanako tonu ana ki tau atawhai ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
Te Tuhituhi. Korohe iii. 12.
kia rite kite hunga whiriwhiri ate Atua, kite Al hunga e tapu ana, e arohaina ana, a kakahuria iho e koutou te ngakau tohu tangata, te ngawari, te ngakau papaku, te ngakau mahaki, te manawanui; kia ata hanga koutou tetahi ki tetahi, mete hohou ite rongo tetahi ki tetahi, kite mea kei tetahi he take riri ki tetahi: kia rite ki ta te Karaiti i hohou nei i te rongo ki a koutou, kia pera ano hoki koutou. A hei waho i enei katoa ko te aroha, ko te tauhere tika rawa ia. A waiho ma te ranglmarie o te Atua te whakahaere tikanga i roto i o koutou ngakau, i karangatia hoki koutou ki teneii rotoi te tinana kotahi; kia whakawhetai hoki koutou. Kia noho nui te kupu a te Karaiti i roto i a koutou i runga i nga matauranga katoa ; me whakaako me whakatupato tetahi e tetahi ki nga waiata, ki nga himene, ki nga waiata wairua, mete waiata ano kite Ariki i runga ite aroha noa, i roto i o koutou ngakau. A, nga mea katoa e mea ai koutou, nga kupu nga mahi ranei, kia meingfc
TE BA TAPU TUAONO.
59
katoatia i runga ite ingoa ote Ariki, o Ihu, mete whakawhetai ano kite Atua, ara kite Matua, i roto i a ia.
Te Kongo Pai. Matiu xiii. 24.
E RITE ana te rangatiratanga o te rangi ki tetahi tangata i rid ite purapura pai ki tana mara: a, i nga tangata e moe ana, ka haere mai tona hoa riri, ruia iho he taru kino ki waenga witi, a haere ana. Ano ka pihi ake te rau, a ka hua, katahi ka kitea ano hoki nga taru. Na, ka haere mai nga pononga o taua rangatira, ka mea ki a ia, E mara, kihai ianei koe i rui i te purapura pai ki to mara ? No hea ra ona taru ? Na, ka ki atu ia ki a ratou, Na te hoa riri tenei i mea. Katahi ka mea nga pononga ki a ia, E pai ranei koe kia haere matou ki te huhuti i aua taru ? Aka mea ia, Kahore; kei hutia ngatahitia ano hoki nga witi ina hutia nga taru. Tukua kia tupu tahi, a taea noatia te kotinga: a, i te wa o te kotinga, ka mea ahau ki nga kai kokoti, Matua hutia nga taru, ka paihere ai hei paihere kia tahuna; ko te witi ia me kohi ki taku whare witi.
TE RA TAPU TUAONO I MURI ISO 0 TE WHAKAATURANGA.
Te Inoi.
ETE Atua, i whakakitea mai tau Tama hei whakangaro i nga mahi a te rewera, hei mea i a matou hei tamariki ma te Atua, hei tangata mo te ora tonu; Meinga matou, te hunga e tumanako nei ki a ia, kia tahi atu i o matou he, kia rite ai ki aia e he-kore nei; mo tona puta mai a mua i runga i te kaha, i te kororia nui, kia tino rite matou ki a ia i tona kingitanga kororia e mau tonu ana ; kei kona hoki ia e noho ana, e kingi tahi ana, i a koe, e te Matua, i a koe hoki, e te Wairua Tapu, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Hoani iii. 1.
TTIA kite koutou i te tikanga o te arolia i homai nei e Il teMatuaki a tatou, ara kia karangatia tatou ko nga tamariki a te Atua! koia te ao te matau ai ki a tatou, kahore hoki i matau ki a ia. E nga hoa aroha, he tamariki tatou na te Atua inaianei; a kahore ano i kitea
TE KA TAPU TUAONO.
60
aoatia he aha ranei tatou a mua: otira e mohio ana tatou, ka puta mai ia, ka rite tatou ki a ia; ka kite hoki tatou i a ia, aia ake ano. Na, kite mea kei tetahi tenei tumanakotanga ki a ia, ka tahia atu e ia ona he kia rite ai ki aia e he-kore nei. Te tangata e mea ana ite hara, he takahi tana ite ture: he takahanga hoki te hara ite ture. E matau ana ano koutou i whakakitea mai ia hei whakakahore i o tatou hara; kahore ano hoki he hara i roto i a ia. Te tangata e mau ana i roto iaia e kore e hara: nga tangata katoa ehara ana, kahore i kitei a ia, kahore ano hoki ratou i matau ki a ia. E nga tamariki nonohi, kei whakapohehetia koutou e tetahi: te tangata e mea ana i te tika, he tika ano ia, pera hoki me tera e tika ana. Te tangata e mea ana ite hara, no te rewera ia; he hara hoki to te rewera no te timatanga ra ano. Mo konei te Tama a te Atua i whakakitea mai ai, kia whakakahoretia ai e ia nga mahi a te rewera.
Te Rongo Pai. Matiu xxiv. 23.
T7T te mea tetahi ki a koutou i reira, Na, tenei a te Jjl Karaiti; na, tera; ana e whakaponohia. E whakatika hoki nga Karaiti teka, me nga poropiti teka, a ka hoatu e ratou nga tohu nunui, me nga mea whakamiliaro; a me he mea e taea, ka mamingatia ano hoki te hunga i whiriwhiria. Na, kua korerotia wawetia nei e ahau ki a koutou. Na, ahakoa mea mai ratou ki a koutou, Na, kei te koraha ia; aua e haere atu: Na, kei nga ruma o roto rawa ; aua e whakaponohia. Ka rite hoki kite uira e puta mai nei i te rawhiti, a hiko tonu atu kite weta, te haerenga mai o te Tama a te tangata. Ko te wahi hoki i te tupapaku, ko reira ano hoki huihui ai nga kahu. A, muri tonu iho ite whakapawera i aua ra ka whakapouritia te ra, e kore ano hoki e titi te ataran, ka taka iho nga whetu i te rangi, a ka ngaueue nga mea kaha o nga rangi: ko reira ano hoki puta mai ai te tohu ote Tama ate tangata ite rangi: ako reira nga iwi katoa o te whenua tangi ai, a e kite ratou i te Tama a te tangata e haere mai ana i runga i nga kapua o te rangi mete kaha, mete kororia nui. A e tonoa eia ana anahera mete tetere tangi nui, a ka huihuia e ratou ana i whiriwhiri ai i nga hau e wha, i etahi pito o te rangi puta noa i etahi pito.
TE BA TAPU TUATOBU I MUA 0 BENETL
61
TE RA TAPU TUATORU I MUA O RENETI Te Inoi.
ETE Ariki, whakarangona atawhaitia nga inoi ato hunga; whakaorangia hoki matou, e riria tikatia nei mo o matou hara, kia whakakororiatia ai ton Ingoa; ko Ihu Karaiti to matbu Kai whakaora; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe mete Wairua Tapu, kotahi tonu Atua, a, ake ake ake. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Koriniti ix. 24.
KAHORE oti koutou i matau kite hunga e oma whakataetae ana, e oma katoa ana ano ratou, kotahi ano ia mana te utu whakahonore ? Kia tika ano ta koutou oma, kia whiwhi ai koutou. A, nga tangata katoa e whakataetae ana, e whakakoromaki ana i nga hiahia katoa. Ratou, kia whiwhi ai kite karauna pirau; tatou ia, kite mea e kore e pirau. Ko ahau nei hoki, kahore i ngaro taku oma; e kuru ana ahau, kahore ia e rite kite kai patu ote hau : engari e pehia ana e ahau toku tinana, a meinga ana hei pononga maku ; kei kauwhau pea ahau ki etahi atu, a, ko an ka akiritia atu.
Te Rongo Pai. Matin xx. 1. E RITE ana te rangatiratanga o te rangi ki tetahi rangatira whare, i haere atu ite atatu kite korero kai mahi mo tana niara waina. Ano ka oti te whakarite ki nga kai mahi, kia kotahi ra he pene, tonoa ana ratou eia ki tana mara waina. A, tona haerenga atu ite torn o nga haora, ka kite i etahi atu e tu mangere ana i te kainga hoko, a ka mea atu ki a ratou, Haere hoki koutou kite mara waina, aka hoatu e ahau ki a koutou te mea e tika ana. Na, haere ana ratou. I haere ano ia ite ono, i te iwa o nga haora, a pera ana ano hoki. Ite tekau ma tahi o nga haora ka haere atu ano ia, ka kite i etahi atu e tu mangere ana, a ka mea ki a ratou, He aha ta koutou etu mangere i konei ite ra roa nei P Ka mea ratou ki a ia, No te mea ra kahore he tangata i korero i a matou kite mahi. Ka mea atu ia ki a ratou, Haere ano hoki koutou kite mara waina ;a ka riro i a koutou te mea e tika ana. Ano ka ahiahi, ka mea te rangatira o te mara waina ki tana kai whakahauhau,
'TE BA TAPE TEABEA I MEA 0 BENETL
62
Karangatia nga kai mahi, utua hoki ratou, hei o muri timata ai puta noa ki o mua. A, te taenga mai o te hunga i korerotia i te tekau ma tahi o nga haora, kotahi te pene i riro i tetahi, i tetahi. Ka tae mai o mua, hua noa ratou tera atu te mea e riro i a ratou; heoi kotahi ano te pene i riro i tetahi, i tetahi. Ano ka riro mai i a ratou, ka amuamu ki taua rangatira whare, ka mea, Kotahi te haora i mahi ai enei o muri, a ka oti ratou te whakarite ki a matou, kite hunga i pehia nei ete taimaha, ete tikakatanga ote ra. Aka whakahokia mai e ia, ka mea ki tetahi o ratou, E hoa, kahore aku he ki a koe: kihai koe i whakarite ki aau me pene F Tangohia tau, a haere : e pai ana ahau kia rite ki tau te mea e hoatu ki tenei o muri. Ehara ianei ite mea tika kia meatia e ahau taku e pai ai ki aku mea ? E kino ana oti tou kanohi no te mea e pai ana ahau F Heoi, ko o muri e meinga ki mua, ko o mua ki muri : he tokomaha hoki e karangatia ana, he ruarua ia e whiriwhiria.
TE BA TAPE TUABUA I MEA 0 BENETI.
Te Inoi.
ETE Atua, e te Ariki, e kite ana koe kahore matou e whakawhirinaki ki tetahi o a matou mahi; kia tiakina matou e tou kaha ite kino katoa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuliituhi. 2 Koriniti xi. 19.
PAI tonu hoki ki a koutou, kite hunga whakaaro, te ata hanga kite hunga wairangi. Ka ata hanga hoki koutou kite whakataurekareka tetahi i a koutou, kite pan a koutou mea i tetahi, kite tangohia ta koutou e tetahi, kite whakakake tetahi, kite pahiatia to koutou mata e tetahi. He kupu tenei naku mo te honorekoretanga, ara ko matou, he ngoikore. Na, kite maia tetahi ki tetahi mea, (he kupu wairangi nei taku,) ka maia ano hoki ahau. He Hiperu ratou ? ahau ano hoki. No Iharaira ratou ? ahau ano hoki. He whanau ratou no Aperahama ? ahau ano hoki. He minita ratou na te Karaiti ? (He korero porangi taku nei,) tera atu ano taku; hira atu oku mauiuitanga, nui noa atu oku whiunga.
TE BA TABU TUABUA I MUA 0 BENETL
63
maha noa atu oku meatanga ki roto ki nga whare here* here, maha atu oku mate. E rima nga wa i whiua ai ahau e nga Hurai; i te wa kotahi, kotahi panga ote whiu i mahue o te wha tekau ; e torn oku whiunga ki te rsikau, kotahi toku akinga kite kohatu, e toru oku tahuritanga i te kaipuke, kotahi oku po, kotahi oku ra ite rire; nga haereerenga, maha tonu; nga oranga noatanga i nga awa, nga oranga noatanga i nga kai pahua, nga oranga noatanga i aku whanaunga, nga oranga noatanga i nga tauiwi, nga oranga noatanga i te pa, nga oranga noatanga i te koraha, nga oranga noatanga i te moana, nga .oranga noatanga i nga teina teka, mauiui ana, ngenge ana, he maha nga mataaratanga, nga matekaitanga, nga matewaitanga, he maha nga wa i noho puku ai, i matao ai, i kore ai he kakahu. Hei tapiri mo nga mea o waho, ko te mea e whakaeke nei i a au i tenei ra, i tenei ra, ko te manukanukatanga ki nga hahi katoa. Ko wai te ngoikore ana, a kahore ahau e ngoikore P ko wai kua tutuki te w T aewae, a kahore ahau e pawerawera ? Ki te mea ka takoto te tikanga kia whakamanamana, me whakamanamana ahau ki toku ngoikoretanga. E matau ana te Atua, te Matua oto tatou Ariki o Ihu Karaiti, ko ia nei te whakapaingia ana ake tonu atu, kahore aku teka.
Te Pongo Pai. Buka viii. 4.
AKA tini nga tangata ka huihui mai, a ka tae maj ki a ia i tenei pa, i tenei pa, ka korero kupu whakarite ia: I haere atu te kai rui kite rui i tana purapura : a, iaia e rui ana, ka ngahoro tetahi kite taha ote ara; a takahia ana, na, kainga ake e nga manu o te rangi. Ko etahi, i ngahoro ki runga kite toka; te tupunga ake, kua maroke, kahore hoki he makuranga. Ko etahi, i ngahoro ki roto ki nga tataramoa; a tupu tahi ana nga tataramoa, koaoaotia iho. Ko etahi, i ngahoro kite oneone pai; tupu ana, tatakirau ona hua. Ka mutu enei korero, ka karanga ia, Ko ia he taringa ona hei whakarongo, kia rongo ia. Na, ka ui ana akonga ki a ia, ka mea, He aha te tikanga o tenei kupu whakarite ? Ka mea mai ia, Kua hoatu ki a koutou te matauranga ki nga mea ngaro o te rangatiratanga o te Atua : ki ere atu ia, he whakaritQ nga kupu: kia kite ai ratou, a e
TE BA TAPU I MUA 0 BENETI.
64
koe e kite, kia rongo ai, a kore ake e matau. Na, tenei te kupu whakarite : Ko te purapura te kupu a te Atua. Era ite huarahi, ko nga kai whakarongo; me i reira ka haere mai te rewera, ka kapo i te kupu i roto i o ratou ngakau, kei whakapono ratou, aka ora. Era i runga i te toka, ko te hunga e tango nei ite kupu mete hari ano ito ratou rongonga ai; kahore ia o ratou pakiaka, whakapono ana ratou, ehia ake ano ra, a, i te wa o te whakamatautau, ka mawehe atu. Tera i ngahoro ki roto ki nga tataramoa, ko te hunga e whakarongo ana, a, te haerenga atu, ka koaoaotia e nga whakaaroaronga, e nga taonga, e nga whakaahuareka o te ao, a hore ake e pakari o ratou hua. Ko tera ite oneone pai, ko te hunga e tika ana, e pai ana te ngakau, a, te rongonga i te kupu, ka pupuri 3 a hua ana nga hua i runga i te manawanui.
TE BA TAPU I MUA 0 BENETI.
Te Inoi.
ETE Ariki, kua whakaakona matou e koe, e kore rawa e pai a matou hanga, kite kahore he aroha; Tonoa iho tou Wairua Tapu, ringihia mai ki o matou ngakau tena tino mea nui, ara, te aroha, ko te unga hoki ia 0 te rangimarie, o nga mahi pai katoa, kite kahore hoki tena i te tangata, ahakoa e ora ana, he tupapaku ia ki tau titiro: Whakaritea mai tenei, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Koriniti xiii. 1.
AHAKOA korero noa ahau i nga reo o nga tangata, o nga anahera, kite kahore oku aroha, ka rite ahau kite parahi tangi, kite himipora tatangi. Ahakoa kei a au te niahi poropiti, a kitea ana e ahau nga mea ngaro katoa, mete matauranga katoa, a ahakoa kei aau katoa te whakapono, e taea ai te whakanekeneke i nga maunga, kite kahore oku aroha, ehara rawa ahau. Ahakoa ka hoatu e ahau aku taonga katoa hei whangai i te hunga rawakore, ahakoa ka tukua atu e ahau toku tinana kia tahuna. kite kahore oku aroha, kahore rawa he pai ki ahau. E manawanui ana te aroha, e atawhai &na ; e kore te aroha © hao ; e kore te aroha e wlakati
TE RA TAPE I MUA 0 RENETL
65
e kore e whakapehapeha, kahore ona tikanga whanoke, e kore e whai ki ana ake, e kore e riri wawe, e kore e whakairi kino; e kore e hari kite he, engari ka hari tahi mete pono; e whakamanawanui ana ki nga mea katoa, e whakapono ana ki nga mea katoa, e whakaaro pai ana ki nga mea katoa, e whakaririka kau ana ki nga mea katoa. E kore rawa te aroha e taka: na, ahakoa mahi poropiti, e memeha; ahakoa reo ke, e mutu; ahakoa matauranga, e memeha. E matau ana hoki tatou, ko tetahi wahi anake, e poropiti ana tatou, ko tetahi wahi anake; otira ka tae mai te tino mea, ko reira memeha ai tana wahi. I taku tamarikitanga, i rite aku korero ki a te tamariki, i rite toku ngakau ki to te tamariki, i rite oku whakaaro ki ote tamariki; taku kaumatuatanga, whakarerea ake e ahau nga men tamariki. Inaianei hoki he titiro pouriuri ta tatou i roto ite whakaata; ko reira ia he kanohi, he kanohi: inaianei e matau ana ahau, ko tetahi wahi anake; ko reira ia ahau mohio ai me ahau e mohiotia nei. Na, tenei te mau nei te whakapono, te tumanako, te aroha, enei e torn; te mea nui rawa ia o enei, ko te aroha.
Te Pongo Pai. Ruka xviii. 31.
AKA man a Ihu kite tekau ma rua, ka mea ki a raton, Na, e haere ana tenei tatou ki Hiruharama, a ka rite katoa nga mea i tuhituhia e nga poropiti mo te Tama ate tangata. Ka tukua hoki ia ki nga tauiwi, ka tawaia, ka whakatupuria kinotia, ka tuwhaina: a, ka oti ia te whin, ka whakamatea: a, i te torn o nga ra, ka ara. A kihai ratou i matau ki tetahi o enei mea: a he mea huna ki a ratou tenei kupu, kihai hoki ratou i mohio ki nga mea i korerotia. A, iaia e whakatata ana ki Heriko, e noho ana tetahi matapo i te taha o te huarahi kite tono mea mana: a, tana rongonga ite mano e haere atu ana, ka ui atu, He aha tenei ? Ka mea ratou ki a ia, Ko Ihu o Nahareta e haere atu ana. Katahi ia ka karanga, ka mea, E Ihu, e te Tama a Rawiri, kia aroha mai ki a au. Na, ka riria ia ete hunga i haere i mua, kia noho puku: heoi rahi noa ake tana karanga, Ete Tama a Rawiri, kia aroha ki a au. Na, ka tu a Ihu, ka mea kia arahina mai ia ki a ia: ano ka tata, ka ui atu ki a ia, ka mea, Kia ahatia koe e ahau ?
TE BA TUATAHI 0 BENETI.
66
Ka mea ia, Ete Ariki, kia titiro ahau. Ka mea a Ihu ki a ia, Titiro: na ton whakapono koe i whakaora. A titiro tonu ake ia, a aru ana i a ia, mete whakakororia i te Atua: a, te kitenga ote iwi katoa, ka whakamoemit? kite Atua.
TE BA TUATAHI 0 BENETI.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, kahore e kinongia e koe tetahi mea i hanga e koe; e murua ana hoki e koe nga hara ote hunga katoa e ripeneta ana; Hanga he ngakau hou, he ngakau ripeneta, ki roto i a matou, kia tangi tika ai matou mo o matou hara, kia whakina ai o matou mea whakapouri, a kia tino murua o matou hara e koe, ete Atua tohu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki.
Me korero tenei Inoi i nga ra katoa o Reneti i muri iho i te Inoi o taua ra ake.
Jfo te Tuhituhi. Hoere ii. 12.
'VTA, tahuri mai ano hoki aianei, e ai ta Ihowa, o koutou JJ, ngakau katoa i runga ano ito noho puku, ite tangi, i te aue : haea ano hoki o koutou. ngakau, haunga o koutou kakahu, a tahnri mai ki a Ihowa, ki to koutou Atua, he aroha hoki tana, he mahi tohu, e puhoi ana kite riri, he nui tona atawhai, e ripeneta ana hoki kite kino. Ko wai e mohio ana me kahore ia e tahnri, e ripeneta, a ka mahue he manaakitanga i muri i a ia, ara, he whakahere totokore, he ringihanga ma Ihowa ma to koutou Atua ? Whakatangihia te tetere ki Hiona, whakatapua he nohopuku, karangatia he huihuinga nui. Whakaminea mai te iwi; whakatapua te whakaminenga; whakaramemenetia mai nga kaumatua; whakaminea mai nga tamariki ratou ko nga mea ngote u : kia puta mai te tane marena hou i roto i tona ruma, te wahine marena hou ano hoki i roto i tona whare moenga. Kia tangi nga tohunga, nga minita o Ihowa, i te takiwa o te whakamahau, o te aata, meta ratou ki atu ano, Tohungia, e Ihowa, to iwi, kaua ano hoki to kainga tupu e tukua kite ingoa kino, ara, ko nga tauiwi hei rangatira mo ratou: kia korerotia hei aha i roto i nga iwi, Keihea to ratou Atuu ?
TE RA TAPU TUATAHI 0 RENETL
67
Te Rongo Pai. Matiu vi. 16.
AKA noho puku koutou, kei rite kite hunga tini* hanga, kaua e whakapoururu te kanohi; e whakaahua ke- ana hoki ratou i o ratou kanohi, kia kitea ai e nga tangata e noho puku ana ratou. He pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ka riro to ratou utu i a ratou. Engari ka noho puku koe, kaukauria tou upoko, horoia hoki tou kanohi ; kei kitea koe e nga tangata e noho puku ana, erangi e tou Matua ite wahi ngaro; ako tou Matua, e kite nei ite wahi ngaro, mana koe ,e utu nui. Kaua e purangatia he taonga ma koutou kite whenua, kite wahi e whakakinongia ana e te huhu, e te waikura, kite wahi hoki e keri mai ai nga tahae, tahae ai. Erangi purangatia ma koutou he taonga kite rangi, kite wahi e kore ai e whakakino te huhu, te waikura, kite wahi hoki e kore ai e keri nga tahae, tahae ai: ko te wahi hoki i o koutou taonga, ko reira ano hoki o koutou ngakau.
TE RA TAPU TUATAHI O RENETL
Te Inoi.
ETE Ariki, i noho puku koe mo matou i nga ra e wha tekau, i nga po e wha tekau; Whakakahangia matou kite pehi i o matou hiahia, kia mate ai o matou kikokiko i te Wairua : a, ka toko ake koe i roto i o matou ngakau, meinga matou kia anga atu i runga i te tika, i te tapu; kia whakakororiatia ai koe. Tena koe te ora na, te kingi tahi na, i te Matua, i te Wairua Tapu, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine.
Te Tuhituhi. 2 Koriniti vi. 1.
''VT A, tenei matou, ona boa mahi, te whakahau nei i a 1.1 koutou, kia kaua e hua-kore te rironga ote aroha noa ote Atua i a koutou. (E mea ana hoki ia, No te wa manakohanga atu i whakarongo ai ahau ki a koe, a awhinatia ana koe e ahau i te ra o te whakaoranga ~ nana, tenei te wa manakohanga mai; nana, tenei te fl ote whakaoranga.) E kore ano e hoatu e matou tetahi take whakahe, ahakoa he aha, he aha, kei whakahengia te mahi minita: engari i nga mea katoa e whakakite ana i a matou, he minita matou na te Atua, i runga i te hua o te manawanui, i nga tukinotanga, i nga aitua, i
TE RA TAPU TUATAHI 0 RENETI.
68
nga rarunga, i nga whiunga, i nga whare herehere, i nga ngangaretanga, i nga mauiuitanga, i nga mataaratanga, i nga nohoanga pukutanga; i runga i te kino kore, ite matauranga, i te manawanui, i te ngakau ngawari, i te Wairua Tapu, i te aroha tinihanga-kore, i runga i te kupu o te pono, i te kaha o te Atua, me nga mea whawhai ano o te tika ki matau ki maui, i runga i te kororia, i te honore-kore, ite kupu kino, ite kupu pai; mete mea he hunga tinihanga, ahe hunga pono ano; mete mea kahore e mohiotia, a e mohiotia nuitia ana ; mete mea ka mate, heoi tenei ano te ora nei; mete mea e pakia ana, heoi kahore e whakamatea ; mete mea e pouri ana, heoi e hari tonu ana; mete mea e rawakore ana, heoi e mea ana ite tokomaha kia whai taonga; mete mea kahore a matou aha, a kei a matou nei nga mea katoa.
Te Bongo Bai. Matin iv. 1.
ME i reira ka arahina a Ihu e te Wairua kite koraha, kia whakamatautauria ete rewera. Ano ka wha tekau nga ra. ka wha tekau nga po i noho puku ai, muri iho ka hiakai. Na, ka tae mai te kai whakamatautau ki a ia, ka mea, Ki te mea ko koe te Tama ate Atua, kiia iho kia meinga enei kohatu hei taro. Na, ka whakahokia atu e ia, a ka mea, Kua oti te tuhituhi, E kore e ora te tangata kite taro kau, engari ki nga kupu katoa e puta mai ana ite mangai ote Atua. Me i reira ka kawe te rewera i a ia kite pa tapu, a whakaturia ana ia ki runga kite keokeonga o te temepara, a ka mea ki a ia, Ki te mea ko koe te Tama a te Atua, rere atu ki raro : kua oti hoki te tuhituhi, Ka korerotia iho koe e ia ki ana anahera ; ma ratou koe e hiki ake ki o ratou ringaringa, kei tutuki tou waewae kite kohatu. Mea atu ana a Ihu ki a ia, Ka oti ano hoki te tuhituhi, Kaua e whakamatautau kite Ariki, ki tou Atua. Ka kawe ano hoki te rewera i a ia ki runga ki tetahi maunga tiketike rawa, a whakakitea katoatia ana ki a ia nga rangatiratanga o te ao, mete kororia o aua mea ; a mea mai ana ki a ia, Ko anei mea katoa e hoatu e ahau ki a koe, ki tetapapa iho koe, kite koropiko mai ki a au. Na, ka mea a Ihu ki a ia, Haere atu, e Hatana ; kua oti hoki te tuhituhi, Me koropiko koe kite Ariki, ki tou Atua ; me mahi ano ki aia anake. Na, ka mahue ia ite rewera, aka haere mai nga anahera, ka mahi mea mana.
TE RA TAPU TUARUA 0 RENETI.
69
TE BA TAPU TUARUA 0 RENETI.
Te Inoi.
17 TE Atua Kaha rawa, e kite iho ana koe kahore o lU matou wahi e kaha ai matou: Tiakina o matou tinana kei pangia ete mate, me o matou wairua kei poke i te whakaaro kino ;ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki.
Amine.
Te Tuhituhi. 1 Teharonika iv. 1.
HEOI, e aku teina, lie mea tenei na matou, he whakahau ki a koutou i rote ite Ariki i a Ihu, kua riro atu na hoki ta matou i a koutou, ara te tikanga mo ta koutou haere mo ta koutou whakamanawareka atu ki te Atua, na, kia tino Lira rawa tera a koutou. E matau ana hoki koutou ki nga tikanga i whakatakotoria atu e matou ki a koutou i roto i te Ariki, i a Ihu. Ko ta te Atua hoki tenei e pai ai, ko to koutou whakatapunga, kia mawehe atu koutou i te puremu: kia matau koutou katoa ki tona tinana, ki tona tinana, kia mau i runga i
te tapu i te honore ; kaua i runga ite toronga atu ote hiahia, kei rite ki nga tauiwi kahore nei e matau kite Atua: kia kaua tetahi e tinihanga, e whakapati ki tona teina i tetahi mea; no te mea ko te Ariki te kai rapu utu mo era mahi katoa, ko ta matou hoki ia i korero ai i mua, i whakaatu atu ai ki a koutou. Kihai hoki tatou i karangatia e te Atua kite poke, engari kite tapu. Na, te tangata e whakorekore ana, ehara tana ite whakorekore kite tangata, qngari kite Atua, nana nei i homai
tona Wairua Tapu ki a tatou.
Te Rongo Pai. Matin xv. 21.
KA haere atu a Ihu i reira, ka anga atu ki nga wahi - o Taira o Hairona. Na, ko te haerenga mai i ana wahi o tetahi wahine, he Kanaani, ka karanga ki a ia, ka mea, E te Ariki, e te Tama a Rawiri, kia aroha mai ki a au; ko taku tamahine e ngaua kinotia ana ete rewera. A kahore ana knpn i whakahoki atu ai ki a ia. Na, ka haere mai ana akonga, ka ki atu ki a ia, ka mea, Tonoa kia haere ; e karanga mai ana hoki i muri i a tatou. Otira ka whakahokia atu 0 ia, a ka mea, Heoi nga mea I tonoa mai ai ahau, ko nga hipi ngaro o te what© 0
TE BA TAPU TUATOBU 0 BENETI.
70
Iharaira. Aka haere mai tera, ka koropiko ki a ia, ka mea, Ete Ariki, kia puta tou whakaaro ki a an. Na, ka whakahokia atu e ia, a ka mea, Ehara i te tika kia tangohia te taro a nga tamariki, kia maka ma nga kuri. Aka mea tera, Ae ra, ete Ariki: ahakoa ra e kai ana nga kuri i nga kongakonga e ngahoro iho ana i te tepara a o ratou rangatira. Katahi ka whakahokia atu e Ihu, a ka mea ki a ia, E tai, nui atu tou whakapono : waiho ano i tau i pai ai. A ora ake tana tamahine i taua wa pu ano.
TE BA TAPU TUATOBU 0 BENETI.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, titiro mai ki nga hiahia o o pononga, totoro mai hoki ton ringa matau, e te Nui rawa, hei arai atu i o matou hoa riri katoa j ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuliituhi. Epeha v. 1. NA, kia rite ta koutou ki ta te Atua, kia pera ano me nga tamariki e arohaina ana; haere hoki i runga i te aroha, kia pera ano mete Karaiti i aroha ki a tatou, a homai ana i a ia ano mo tatou, hei whakahere, hei patunga tapu kite Atua, hei kakara pail Te puremu ia, me nga mahi poke katoa, mete apo, kaua ena e whakahuatia i roto i a koutou, kia rite ki ta te hunga tapu tikanga; kaua ano hoki te mea whakama, te kororo wairangi, te korero maminga, kahore nei i tika, erangi ia te whakawhetai. E matau ana hoki koutou ki tenei, e kore tetahi tangata puremu, poke ranei, apo ranei, he kai karakia nei hoki ia kite whakapakoko, e whai wahi kite rangatiratanga ote Karaiti, ara ote Atua. Kei tinihangatia koutou e te tangata ki nga kupu tekateka noa: na enei mea hoki te riri a te Atua e puta nei ki nga tamariki ate tutu. Na, kaua koutou e uru ki ta ratou. He pouri hoki koutou i mua, tena ko tenei he marama koutou i roto ite Ariki: kia rite to koutou haere ki to nga tamariki ote marama: (kei runga hoki te hua o te Wairua ite pai katoa, ite tika, ite pono;) me whakamatautau ano e koutou ta te Ariki e pai ai. Kei uru ano hoki ki nga mahi hua kore o te pouri, engari ano whakahengia iho. He mea whakama hoki te whakahua kau i
TE BA TAPU TUATORU 0 BENETI.
71
nga mea ngaro e meinga nei e ratou. Na, nga mea katoa e whakahengia ana, ma te maramatanga e whakakite : lie maramatanga hoki nga mea katoa e whakakite ana. Koia hoki tana kupu nei, Maranga, e tenei e moe nei, ara ake i te mate, a ma te Karaiti koe e whakamarama.
Te Bongo Pai. Kuka xi. 14.
ATA, e pei rewera ana a Ihu, he wahangu ano hoki ia. A, te putanga mai o te rewera ki waho, ka korero te wahangu; a miharo ana te mano. Na, ka mea etahi o rat on, Na te rangatira o nga rewera, na Perehepura, tana peinga rewera. Na, ka whakamatautau etahi, ka mea ki tetahi tohu iaia i te rangi. Otiia i matau ia ki a ratou whakaaro, a ka mea ki a ratou, Ki te tahuri iho tetahi rangatiratanga ki aia ano, ka kore ; a kite tahuri tetahi whare ki tetahi whare, ka hinga. Aki te tahuri iho a Hatana ki a ia ano, me pehea e tu ai tona rangatiratanga ? e mea na hoki koutou, na Perehepura taku peinga rewera. Na, kite mea na Perehepura taku peinga rewera, na wai te peinga a a koutou tamariki ? mo konei hei kai whakahe ratou mo koutou. Tena kite mea na te ringaringa o te Atua taku peinga rewera, ina, kua tae noa maite rangatiratanga o te Atua ki a koutou. I te mea ka tiakina tona whare e te tangata kaha, he patu nei tana, ka ata takoto ona taonga: otira kite puta mai tetahi e kaha atu ana i a ia, a ka hinga tera, na, ka tangohia ana patu i whakamanawa atu ai ia, ka tuwhatuwhaia ona taonga. Te tangata ehara ite hoa noku, he hoa riri ia ki a au : te tangata kahore e kohikohi tahi maua, e titaritari ana. Ka puta mai te wairua poke i roto i te tangata, ka haereere ia ra nga wahi wai kore rapu okiokinga ai; a, te kitea, ka mea ia, Ka hoki atu ahau ki toku whare i puta mai ai ahau. A, te taenga atu, rokohanga atu kua oti te puruma, te whakapaipai. Na, ka haere ia, ka tango i etahi atu wairua tokowhitu, he kino atu ia ia ano; a tomo atu ana, noho ana i reira: a, kino atu i te timatanga te whakamutunga o taua tangata. Aia ia e korero ana i enei mea ka karanga ak© tetahi wahine i roto i te .mano, ka mea ki a ia, Koa tonu te kopu i kawea ai koe, me nga u i ngotea e koe. Ano ra hoki ko ia, Engari, koa tonu te hunga e whakarongo ana kite kupu a te Atua. a e mahi ana.
TE RA TAPU TUAWHA 0 RENETI.
72
TE RA TAPE TUAWHA 0 RENETI.
Te Inoi,
17 TE Atua Kaha rawa, he mea tika kia whiua matou Jlj mo a matou mahi kino, otiia kia aroha mai koe, tohungia hoki matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, to matou Kai whakaora. Amine.
Te Tuhituhi. Karatia iv. 21.
KI mai ki a au, e te hunga e hiahia ana kia noho i raro i te ture, kahore ianei koutou e rongo ki ta te ture? Kua oti hoki te tuhituhi, tokorua nga tamariki a Aperahama, kotahi na te pononga, kotahi na te wahine rangatira. . Ta te pononga, no te kikokiko tona whanautanga; a, ta te wahine rangatira, he mea korero mai i mua. Na, he mea whakarite ana mea: ko nga kawenata e rua hoki enei; kotahi ko maunga Hina, a whanau ake ana hei taurekareka, ko Akara tenei. Ko tenei Akara hoki, ko maunga Hina i Arapia, a e rite ana ki Hiruharama onaianei, he pononga nei hoki ia, ratou ko ana tamariki. Tena ko Hiruharama i runga, he mea here kore, ko te whaea ia o tatou katoa. Kua oti hoki te tuhituhi, Kia hari, ete pakoko kahore nei e whanau; hamama, karanga, e te mea kahore nei kia whakamamae ; he tini hoki nga tamariki ate mea mahue ia te mea whai tane. Na, tatou nei, e aku teina, e rite ana ki a Ihaka, he tamariki na te kupu whakaari. A, e rite ana ano ki to mua, tera no te kikokiko nei tona whanautanga, whakatoia ana e ia te tamaiti no te Wairua nei tona; e pera ana ano Heoi e pehea ana ta te Karaipiture? Peia atu te wahine pononga raua ko tana tama : e kore’ hoki te tama a te wahine pononga raua ko te tama a te wahine rangatira e whiwhi tahi kite taonga. Na, ehara tatou, e aku teina, i te tamariki na te wahine pononga, engari na te wahine rangatira.
Te Bongo Pai. Hoani vi. 1.
MURI iho i anei mea ka whiti atu a Ihu i te moana o Kariri, ara, ito Taipiria. Ahe tini nga tangata i aru i a ia, i kite hoki ratou i ana merekara i mea' ai ia ki nga turoro. Na, ka haere atu a Ihu ki runga kite
TE RA TAPU TUARIMA 0 RENETI.
73
E
maunga, a noho ana i reira ratou ko ana akonga. A kua tata te Kapenga, te hakari a nga Hurai. Na, te marangatanga ake o nga kanohi o Ihu, ka kite i te tini ote tangata e haere mai ana ki a ia; ka mea ia ki a Piripi, Ko hea tatou hoko ai i etahi taro, kia kai ai enei ? I penei ai tana ki hei whakamatau mona ; i mohio hoki ia ki tana e mea ai. Ka mea a Piripi ki a ia, E kore e ranea ma ratou nga taro o nga pane e rua rau, e kore e riro tetahi wahi iti i tenei, i tenei, o ratou. Ka mea tetahi o ana akonga ki a ia, a Anaru, teina o Haimona Pita, He tamaiti tenei, e rima ana taro pare, e rua ika nonohi; heoi hei aha enei ma tenei ope nui ? Na, ka mea a Ihu, Meinga nga tangata kia noho. He nui hoki te tarutaru i taua wahi. Na, noho ana nga tangata ki raro, te tokomaha, mete mea e rima nga mano. Na, ka man a Ihu ki nga taro ; a ka mutu te whakawhetai, ka tuwha atu ki nga akonga, ana nga akonga kite hunga i noho ra; me nga ika ano hoki, ta ratou i pai ai. Ano ka makona ratou, ka mea ia ki ana akonga, Kohikohia nga toenga o nga whatiwhatinga, kei maumauria tetahi wahi. Na, kohikohia ana e ratou, a whakakiia ana nga kete tekau ma rua ki nga whatiwhatinga o nga taro pare e rima, ki nga toenga a nga tangata i kai ra. A, te kitenga o ana tangata i te merekara i meatia e Ihu, ka mea ratou, Ko ia ano tenei te poropiti e haere mai ana kite ao.
TE RA TAPU TUARIMA 0 RENETL
Te Inoi,
T? TE Atua Kaha rawa, kia aroha mai koe, titiro mai Jlj hoki ki to iwi; arahina, tiakina tonutia o matou tinana, o matou wairua, he nui nei hoki tou atawhai, ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine,
Te Tuhituhi. Hiperu ix. 11.
HE 01, te taenga mai o te Karaiti hei tohunga nui mo nga mea pai e whai mai ana i muri, he nui atu ano hold, he tino tika, te tapenakara, ehara i te mea hanga na te ringaringa, ana, ehara i te mea no tenei hanganga: ehara ano hoki i te mea no nga koati nga toto, no nga
TE BA TAPU TUABIMA 0 RENETI.
74
kuao kau ranei, engari nona ake nga toto i haere atu ai ia, kotahi tonu te haerenga, ki roto kite wahi tino tapu, ite mea ka whiwhi ki tana mea hei hoko mo tatou, a, ake tonu atu. Ki te mea hoki ma nga toto o nga purn, o nga koati, ma nga pungarehu ranei o te kuao kau, he mea tauwhiuwhi atu kite hunga kua poke, ka tapu ai, ka ma ai, te kikokiko ; tera atu to nga toto o te Karaiti, nana nei ia i tapae atu kite Atua, i runga ita te Wairua ora tonu, kahore hoki ona koha, ma tera e ma ai o koutou hinengaro i nga mahi mate, e mahi atu ai koutou ki te Atua ora ? Mo konei ano ia i meinga ai hei Takawaenga mo te kawenata hou, kia mate ai ia hei utu rno nga he i raro i te kawenata tuatahi, kia riro ai i te hunga e karangatia ana te wahi tut urn i korerotia i mua.
Te Rongo Pai. Hoani viii. 46.
KA mea a Ihu, ko wai o koutou hei whakaatu, he hara toku F Ki te pono taku korero, he aha koutou te whakapono mai ai ki aan F E whakarongo ana te tangata ate Atua ki nga korero a te Atua : koia koutou te whakarongo ai, no te mea ehara koutou i te Atua. Na, ka whakahokia atu e nga Hurai, ka mea ki a ia, Kahore koia i tika ta matou i mea ra, No Hamaria koe, ahe rewera tou F Ka whakahokia mai e Ihu, Kahore oku rewera; engari e wjiakahonore ana ahau i toku Matua, ko koutou ia te whakakahore ana i te honore moku. Kahore aka whai atu ite kororia moku: tera ano te kai whai, te kai whakatikatika. He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ki te pupuri tetahi i taku kupu, e kore ia e kite ite mate, ake ake ake. Ka mea ano nga Hurai ki a ia, Katahi matou ka mohio he rewera tou. Kua mate a Aperahama ratou ko nga poropiti; a e mea ana koe, Ki te pupuri tetahi i taku kupu, e kore ia e pangia ete mate, ake ake ake. He nui oti koe ito matou matua i a Aperahama kua mate nei F kua mate ano hoki nga poropiti : ki tau, ko wai koe F Ka whakahokia mai e Ihu, Ki te whakahonore ahau i a au ano, he honore noa toku: ko toku Matua hei whakahonore i a au; ko ta koutou e mea nei, Ko ia to koutou Atua: heoi kahore koutou i matau ki a ia; ko ahau ia, e matau ana ki a ia: a, kite mea ahau, E kore ahau e matau ki a ia, he tangata teka ahau. he pena ano me koutou : otira s
TE BA TAPE I MEA 0 TE ARANGA.
75
E 2
matau ana ahau ki a ia, a e pupuri ana i tana kupu. 1 hari to koutou matua, a Aperahama, mona ka kite i toku
ra: i kite ia, a koa ake. Katahi ka mea ng a Hurai ki a ia, Kahore ano i rima tekau noa o tau, a kua kite koe i a Aperahama ? ’Ka mea a Ihu ki a ratou, He pono, he
pono taku e mea atu nei ki a koutou, Kahore ano a Aperahama kia whanau noa, ko au tenei. Na, ka mau ratou ki etahi kohatu hei epa atu ki a ia: heoi huna ana a Ihu i a ia, puta mai ana< i roto i te temepara na waenganui o ratou, a tika tonu atu.
TE BA TAPE I MU A 0 TE ARANGA
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, he nui no tou aroha kite tangata i tonoa mai ai tau Tama, to matou Kai whakaora, a Ihu Karaiti, kia whakatangatatia, a, kia mate ki runga kite ripeka, kia waiho ai tana whakaitinga ia ia hei tauira ki nga tangata katoa ; Kia aroha mai koe, tukua mai hoki, kia rite matou ki a ia te manawanui, kia uru hoki ki tona aranga ake, ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Piripai ii. 5. KO tenei hei whakaaro ma koutou, ko tera i a Karaiti Ihu: i te ahua nei ia ote Atua, kihai i mea he tahae tona rite kite Atua te nui; heoi whakaititia ana ia e ia ano, kua mau kite ahua o te pononga, kua meinga kia rite kite tangata : a, ka kitea tona ahua e rite ana ki to te tangata, ka whakapapaku iho ia i a ia ano, kua meinga kia ngohengohe, taea rawatia te mate, te mate nei ote ripeka. Na konei whakateiteitia ake ana ia e te Atua, a hoatu ana ki a ia he ingoa e nui atu ana i nga ingoa katoa ; kia tuturi ano kite ingoa o Ihu nga turi katoa, o nga mea i te rangi, o nga mea i te whenua, o nga mea i raro i te whenua ; kia whakaae ano hoki nga arero katoa ko Ihu Karaiti te Ariki, hei whakakororiatanga mo te Atua Matua.
Te Bongo Pai. Matin xxvii. 1.
AKA takiri te ata, ka runanga nga tohunga nui katoa me nga kaumatua o te iwi mo Ihu kia whakamatea:
TE RA TAPU I MUA 0 TE ARANGA.
76
ano ka oti ia te here, ka arahina atu, a tukua atu ana ki a Ponotio Pirato, kite kawana. A, te kitenga o Hura, o te kai tuku i a ia, kua whakaaetia ia kia whakamatea, ka puta ke tona whakaaro, a whakahokia mai ana e ia nga hiriwa e torn tekau ki nga tohunga nui, ratou ko nga kaumatua, ka mea, Kua hara ahau i taku tukunga i te toto hara-kore. Aka mea ratou, Hei aha ma matou ? man tena e titiro. Na, maka iho eia nga hiriwa kite whare tapu, a puta atu ana ki waho, haere ana, tarona ana i a ia. Na, ka tango nga tohunga nui i nga hiriwa, ka mea, E kore e tika kia panga enei kite takotoranga moni, he utu toto hoki. Na, ka runanga ratou, a hokoa ana ki aua mea te mara o te kai hanga rihi, hei tanumanga mo nga manene. Na reira hoki i huaina ai taua mara, Ko te mara ote toto, a mohoa noa nei. Katahi ka rite ta Heremaia poropiti i korero ai, i mea ai, Tangohia ana e ratou nga hiriwa e torn tekau, te utu mo te tangata i whakaritea nei ona utu, i whakaritea nei nga utu e etahi o nga tamariki a Iharaira; a hoatu ana mo te mara ote kai hanga rihi; i pera ano meta te Ariki i whakarite mai ai ki a au. Heoi ite tu tera a Ihu ite aroaro o te kawana : a ka ui te kawana ki a ia, ka mea, Ko koe ranei te Kingi o nga Hurai F Ka mea atu a Ihu ki a ia, Kua korerotia mai na e koe. A, ka whakapangia mai he he ki a ia e nga tohunga nui, ratou ko nga kaumatua, kihai ia i whakahoki kupu atu. Katahi ka mea a Pirato ki a ia, E kore koe e rongo i te tini o nga mea e korerotia mai nei e ratou mou ? Heoi kahore kia kotahi te kupu i whakahokia atu eiaki a ia; tino miharo noa te kawana. Na, ko ta te kawana tikanga i taua hakari, he tuku i tetahi herehere kite iwi, ita ratou e pai ai. A i reira ano i a ratou tetahi herehere ingoa nui, ko Parapa te ingoa. Ano ra ka mine mai ratou, ka mea a Pirato ki a ratou, Ko wai ta koutou e pai ai kia tukua atu e ahau ki a koutou ? ko Parapa, ko Ihu ranei, e karangatia nei ko te Karaiti ? I mahara hoki ia he hae no ratou i tukua ai ia. A, iaia e noho ana i runga ite nohoanga whakawa, ka tono tangata tana wahine ki a ia, ka mea inai, Kei ahatia e koe taua tangata tika : he maha hoki Jga mea i pa moemoea mai ki a au inaianei, he mea hoki mona. Otiia i whakakiia te mano e nga tohunga nui ratou ko nga kaumatua. kia inoia a Parapa, a kia
TE EA TAPU I MUA O TE ARANGA.
77
whakamatea a Ihu. Na, ka whakahokia mai ete kawana, ka mea ia ki a ratou, Ko tehea o nga tokorua ta koutou e pai ai kia tukua atu e ahau ki a koutou ? Ka mea ake ratou, Ko Parapa. Ka mea mai a Pirate ki a ratou, Me aha oti e ahau a Ihu e karangatia nei ko te Karaiti ? Ka mea ake ratou katoa ki a ia, Ripekatia. Na, ka mea mai te kawana, He aha koia tana kino i mea ai ? Heoi nui noa atu ta ratou hamama, ka mea, Ripekatia. A, te kitenga o Pirato kahore ia i whai wahi, engari ka nui atu te ngangau, ka man ia kite wai, ka horoi i ona ringaringa kite aroaro o te mano, ka mea, Kahore ahau e whai hara kite toto o tenei tangata tika: ma koutou tena e titiro. Na, ko te whakahokinga mai ate iwi katoa, ka mea, Hei runga ona toto i a matou, me a matou tamariki. Na, ka tukua atu eia a Parapa ki a ratou : a ka oti a Ihu te whiu, ka tukua atu kia ripekatia. Katahi ka mauria a Ihu e nga hoia o te kawana kite whare whakawa, a whakaminea mai ana ki a ia te hapu katoa. Na, ka tangohia e ratou ona kakahu, a whakakakahuria ana ia kite kakahu whero. Ano ka oti tetahi karauna tataramoa te whiri, ka potaea ki tona matenga, mete kakaho ki tona ringaringa matau : a ka tukua nga turi ki a ia, ka taunu ki a ia, ka mea, Tena koe, e te Kingi o nga Hurai! Aka tuwhaina ia, ka man ratou kite kakaho, a patua iho tona matenga. Na, ka mutu ta ratou tawainga ki a ia, ka tangohia atu taua kakahu, a whakakakahuria atu ana ona ki a ia, a arahina ana kia ripekatia. Ai a ratou e haere atu ana ki waho, ka kitea e ratou he tangata no Hairini, ko Haimona te ingoa: a meinga ana ia e ratou kia amo i tona ripeka. To ratou taenga atu kite wahi e karangatia nei ko Korokota, e karangatia nei, ko te wahi angaanga, ka hoatu e ratou he winika ki a ia kia inumia, he mea whakananu kite an : a, tana whakamatauranga atu, kihai i pai kite inu. A ka oti ia te ripeka, ka wehewehea ona kakahu, he mea maka kite rota : i rite ai te kupu i korerotia e te poropiti, I wehewehea oku kakahu mo ratou, i maka rota hoki mo toku kakahu. Na, noho ana ratou kite tiaki ia ia i reira. A i whakanohoia ano e ratou ki runga ki tona matenga te mea i whakawakia ai ia, he mea tuhituhi, KO IHU TENEI, KO TE KINGI 0 NGA HURAI. Na, tokorua ano hoki nga tahae i ripekatia ngatahitia me ia,
TE MANEI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
78
kotahi ki matau, kot&hi ki maui. Aka kohukohu ki a ia te hunga e haere ana ra reira, mete oioi o ratou matenga, ka mea, Ko koe hei whakahoro i te whare tapu, hei hanga ano i nga ra e torn, whakaorangia koe e koe ano. Ki te mea ko koe te Tama ate Atua, heke iho ite ripeka. I pena ano hoki te tawai a nga tohunga nui, ratou ko nga Karaipi, ko nga kaumatua, i mea ratou, Ko era atu i whakaorangia e ia; te taea aia ake te whakaora e ia. Ki te mea ko ia te Kingi o Iharaira, kia heke iho ia aianei i te ripeka, a ka whakapono matou ki a ia. I whakawhirinaki ia kite Atua ; mana ia e whakaora aianei kite pai ki a ia: i mea hoki ia, Ko ahau te Tama ate Atua. Me nga tahae ano hoki i ripekatia tahitia me ia, i pera ano hoki ta raua tawai ki a ia. Na, kua pouri a runga o te w henna katoa, no te ono o nga haora a taea noatia te iwa o nga haora. Aka tata kite iwa o nga haora, ka karanga a Ihu, he nui te reo, ka mea, Eri, Eri, rama hapakatani ? ara, E toku Atua, e toku Atua, he aha koe i whakarere ai iaau ? A, te rongonga o etahi o te hunga e tu ana i reira, ka mea, E karanga ana te tangata nei ki a Iraia. Na, kua rere tetahi o ratou, kua mau kite hautai, whakakiia ana kite winika, a whakanohoia ana ki runga kite kakaho, whakainumia atu ana mana. Ka mea ehinu, Kati, kia kite tatou e haere mai ranei a Iraia kite whakaora i a ia. Na, ka karanga ano a Ihu, he nui te reo, a tuku atu ana i tona wairtta. Na, te arai o te whare tapu kua pakaru, e rua nga wahi, o runga a puta noa ki raro; ru ana te whenua, pakaru ana nga kamaka ; tuwhera noa hoki nga urupa; ahe maha nga tinana i ara mai ote hunga tapu kua moe; a puta ake ana i nga urupa i muri iho o tona aranga mai, haere ana ki roto kite pa tapu, he tokomaha hoki te hunga i kitea ai ratou. Na, te kitenga ote keneturio, me ona hoa tiaki i a Ihu, i te ru, me nga mea i meatia, nui atu to ratou wehi, ka mea, He pono, ko te Tama a te Atua tenei.
TE MANEI I MUA AKE O TE ARANGA.
Mo te Tuhituhi. Ihaia Ixiii. 1.
KO wai tenei e haere mai nei i Eroma, i Potora, oh rawa nga kakahu te rongoa ? tenei, he kororia rawa
TE MANEI I MUA AKE 0 TE AKANGA.
79
nei ona kakahu, e haere ana i runga i te nui o tona kaha ? Ko an e korero atu nei i runga i te tika, ko te mea kaha kite whakaora. He aha i where ai on kakahu ? i rite ai qu weweru ki o te kai takahi i te takahanga waina ? Na toku kotahi te takahanga waina i takahi, kahore hoki he tangata o te iwi hei hoa moku : takahia iho ratou e ahau, he riri naku ; takatakahia ana ratou e ahau i aau 0 weriweri ana; pati ana o ratou toto ki oku weruweru, whakapokea iho e ahau toku kakahu katoa. Kei roto hoki i toku ngakau te ra ote rapu utu ; kua tae mai ano hoki te tau o aku i hoko ai. Titiro rawa atu ahau, na, kahore he kai awhina, miharo ana ahau no te mea kahore he kai tautoko ake : na kua meatia e toku takakau he whakaoranga moku; toku weriweri, na tera ahau i tautoko ake. Ka takahia ano hoki e ahau nga iwi i a au e riri nei ; i a au ano e weriweri ana ka whakahaurangitia ratou e ahau, ka riro ano i a au to ratou kaha ki raro kite whenua. Ka whakahuatia e ahau nga mahi aroha a Ihowa, nga whakamoemiti ki a Ihowa, ka rite ki nga mea i homai e Ihowa ki a tatou, kite nui hoki o te pai kite whare o Iharaira, i homai nei eiaki a ratou; he mea i rite tonu ki ana mahi tohu tangata, kite nui ano hoki o ana mahi aroha. I mea hoki ia, He pono, ko toku iwi ratou, he tamariki e kore e korero teka : na, kua meinga ia hei Kai whakaora mo ratou. 1 o ratou pouri-tanga-ngakau katoa i pouri ano ia, whakaorangia ake ana ratou e te anahera o tona aroaro ; he aroha nona, he mahi tohu tangata, i hoko ai ia i a ratou; hikitia ana ratou e ia, whakahaereerea ana ratou e ia, i nga ra katoa onamata. Heoi whakakeke ana ratou, whakapouritia iho e ratou tona Wairua Tapu. Na, ka puta ke ia hei hoa riri mo ratou, kei te whawhai ano ia ki a ratou. Otiia i mahara ano ia ki nga ra o mua, ki a Mohi, ki tona iwi, i mea ia, Kei hea te kai kawe mai o ratou, o te kai whangai ano o tana kahui, i te moana ? kei hea te kai whakanoho o tona Wairua Tapu ki roto ki aia ? I arahi nei i a ratou, he meatanga na te ringa matau o Mohi, na tona takakau kororia, wahia ana e ia nga wai i to ratou aroaro, hei mea i tetahi ingoa mona e mau tonu ana. I arahi nei i a ratou i waenganui o te moana, ano he hoiho i te koraha, te hinga ratou ? Kei te kararehe e haere ana ki raro kite awaawa te rite, pera tonu ta te Wairua o
JE MANEI I MUA AKE 0 TE ABANGA.
80
Ihowa meatanga ia ia kia okioki: pera tonn to arahanga ito iwi, i whai ingoa kororia ai koe. Titiro mai i runga i te rangi, matakitaki mai i runga i te nohoanga o ton tapu, o ton kororia : kei hea ton ngakau nui, me tbu kaha, te ohoohonga o on whekau, o o mahi tohu ki a an ? kua pehia iho ranei ? He pono ko koe to matou papa, kahore nei hoki a Aperahama e mohio ki a matou, kahore ano hoki a Iharaira e mahara ki a matou: ko koe, e Ihowa, to matou papa, to matou kai hoko; nonamata ton ingoa. Na te aha koe, e Ihowa, i mea ai i a matou kia kotiti atn i o ara, whakapakeketia iho e koe o matou ngakau kiakaua e wehi ki a koe. Hoki mai, kia mahara ki o pononga, ki nga hapu o ton kainga pumau. He iti nei te wahi i man ai tana kainga kite iwi o ton tapu : e takatakahia ana to wahi tapu e o matou hoa riri. Nau matou: kihai koe i kingi ki a ratou i mua, kihai ton ingoa i karangatia ki a ratou.
Te Kongo Pai. Maka xiv. 1.
VTA, kia rua ake nga ra, ko te Kapenga, mete hakari 1.1 ote taro rewena-kore :a ka rapu nga tbhunga nui me nga Karaipi i tetahi tinihanga e man ai ia, e whakamatea ai. I mea ano ratou, Kanaka ite hakari, kei ngangau te iwi. A, i a ia i Petahi, i te whare o Haimona repera, i a ia ano e noho ana, ka haere mai tetahi wahine me tetahi pouaka kohatu ki tonu i te hinu kakara, he tino nara, he mea utu nui; a wahia ana eia te pouaka kohatu, ringihia ana ki tona matenga. A i whakatakariri etahi i roto i a ratou, i mea, Hei aha tenei maumau o te hinu kakara ? Maha atu hoki i nga pene e torn rau te ntu, me i hokona tenei hinu, na, ka hoatu kite hunga rawakore. Na, ka amuamu ratou ki a ia. Ka mea atu a Ihu, Kati ano u ana; he aha ta koutou e whakapawerawera i a ia ? he mahi pai tana i mea nei ki a an. Kei a koutou tonu hoki te hunga rawakore i nga wa katoa, a hei atawhainga ratou ma koutou i nga wa e pai ai koutou : e kore ia ahau e noho tonu ki a koutou. Ko tana ake kua whakapaua mai e ia: kua whakaaro wawe ia kia 'whakawahia toku tinana mo te tanumanga. He pono taku e mea nei ki a koutou, Ko nga wahi o te ao katoa e kauwhautia ai tenei rongo pai, ka korerotia ano
TE MANEI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
81
E 3
hoki ta tenei wahine i mea ai, hei whakamaharatanga ki a ia. Na, ka haere a Hura Ikariote, tetahi ote tekau ma nia, ki nga tohunga nui, kite tuku i a ia ki a ratou. Ano ka rongo ratou, ka hari, ka whakaae kia hoatu he moni mana. Na, ka rapu ia kite wa pai e tukua ai ia. A, i te ra tuatahi o te taro rewena kore, i te wa e patua ai e ratou te Kapenga, ka mea ana akonga ki a ia, Ko hea koe pai ai kia haere matou kite taka, kia kai ai koe ite Kapenga ? A tokorua ana akonga i tonoa e ia, ka mea ia ki a raua, Haere kite pa, a ka tutaki ki a korua he tangata e mau ana ite kahaka wai: haere i muri i a ia. Aka mea atu kite tangata ote whare e tomo ai ia, E mea ana te Kai whakaako, Kei hea te ruma e kai ai matou ko aku akonga ite Kapenga ? Aka whakaaturia e ia ki a korua he ruma nui i runga, oti rawa te whariki, te whakapai: hei reira taka ai ma tatou. Na, haere ana ana akonga, a, te taenga atu kite pa, ka kitea tana i korero ai ki a raua: a, taka ana e raua te Kapenga. Ano ka ahiahi, ka haere atu ia mete tekau ma rua. I a ratou e noho ana, e kai ana, ka mea a Ihu, He pono taku e mea nei ki a koutou, Ko tetahi o koutou, kei toku taha nei e kai ana, mana ahau e tuku atu. Na, ka pa te pouri ki a ratou, ka ki takitahi atu ki a ia, Ko ahau koia ? me tetahi atu, Ko ahau koia ? Na, ka whakahokia mai e ia, ka mea ki a ratou, Ko tetahi o te tekau ma rua, ka teuton tahi nei maua kite rihi. E haere ana te Tama a te tangata, e pera ana mete mea i tuhituhia mona : otiia aue, te mate mo te tangata e tukua ai te Tama a te tangata ! he mea pai mo taua tangata me i kaua ia e whanau. A, i a ratou e kai ana, ka mau a Ihu kite taro, a ka mutu te whakapai, ka whawhati, na, ka hoatu ki a ratou, ka mea, Tangohia, kainga: ko toku tinana tenei. Na, ka mau ia kite kapa, a ka mutu te whakawhetai, ka hoatu ki a ratou : aka inumia e ratou katoa. I mea ano ia ki a ratou, Ko oku toto enei, ko o te kawenata hou, e whakahekea ana mo te tini. He pono taku e mea nei ki a koutou, E kore ahau e inu i te hua o te waina a mua ake nei, kia taea ra ano taua ra e inumia houtia ai e ahau ite rangatiratanga ote Atua. Ano ka mutu ta ratou himene, ka haere atu ki maunga Oriwa. Katahi a Ihu ka mea ki a ratou, Ka he koutou katoa ki a au i tenei no : kua oti hoki te tuhituhi, Ka patua e ahau te
TE MANEI I MUA. AKE 0 TE ARANGA.
82
hepara, aka whakamararatia nga hipi. Otira muri iho i toku aranga mai, ka haere ahau ki mua i a koutou ki Kariri. Ka mea a Pita ki a ia, Ahakoa he te katoa, e kore ra ahau e he. Na, ka mea mai a Ihu ki a ia, He pono taku e mea atu, nei ki a koe, Ko akuanei, i tenei po ano, i te mea kahore ano kia rua noa nga tangihanga o te tikaokao, ka torn au whakakahoretanga ki a an. Katahi ka tino nui rawa tana meatanga atu, Ahakoa kua takoto te tikanga kia mate tahi taua, e kore ahau e whakakahore ki a koe. I pera ano hoki te korero a ratou katoa. To ratou taenga atu kite wahi, ko tona ingoa nei ko Kehemaneka mea ia ki ana akonga, Hei konei koutou noho ai, kia inoi ahau. Na, ka man ia ki a Pita, ratou ko Hemi, ko Hoani, a ka timata te koera te tumatatenga; na, ka mea ia ki a ratou, Karapoti pu toku wairua ite pouri, tata pu kite mate : hei konei koutou noho ai, kia mataara. Na, ka haere ia ki pahaki tata atu, ka takoto kite whenua, ka inoi, me kahore e ahei kia pahemo atu tenei haora i a ia. Aka mea, E Apa, e Pa, ka taea e koe nga mea katoa; tangohia atu tenei kapa i a au: otiia kaua e waiho i taku e pai ai, engari i tau. Na, ka haere mai ia, a rokohanga mai, e moe ana ratou, a ka mea ki a Pita, E Haimona, e moe ana koe ? e kore e taea e koe te mataara kia kotahi haora ? Kia mataara koutou, mete inoi, kei urn kite whakamatautauranga. E hihiko ana te wairua, ko te kikokiko ia e ngoikore ana. Ka haere atu ano ia, ka inoi, ka whakahua i taua kupu ano. A, tona hokinga mai, rokohanga mai ano, e moe ana ratou, (i taimaha hoki o ratou kanohi), a kihai ratou i matau ki ta ratou e whakahoki atu ai ki aia. Na, haere mai ana ano ia, ko te torn o nga haerenga, a ka mea ki a ratou, Moe tonu, takoto marire : heoi ra, kua taea te haora ; na, ka tukua te Tama ate tangata ki nga ringaringa ote hunga hara. Maranga, ka haere tatou ; na, ka tata te kai tuku i a au. A korero kau ia, kua puta mai a Hura, tetahi o te tekau ma rua, a he tini nga tangata i a ia, me nga hoari, me nga patu, he mea tono mai na nga tohunga nui, na nga Karaipi, na nga kaumatua. Na, kua oti tetahi tohu te whakarite ki a ratou e tona kai tuku, i mea ia, Ko taku tangata e kihi ai, ko ia tera; hopukina, kia man te arahi atu. Na, tona taenga mai, tika tonu atu ki a ia, ka mea, E te Kai wha-
TE MANEI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
83
kaako, ete Kai whakaako; a kihi ana i a ia. Na, ka pa o ratou ringaringa ki a ia, a hopukina ana ia. Na, ka unuhia he hoari e tetahi o te hunga e tn ana i reira, a haua iho e ia te pononga o te tino tohunga a tapahia ana tona taringa. Na, ka ki mai a Ihu, ka mea ki a ratou, He tahae ahau, i haere mai ai koutou me nga hoari, me nga patu, kite hopu iaan ? I a koutou ahau e whakaako ana i te temepara i tena ra, i tena ra, a kihai koutou i hopu i a au: otira kia rite nga Karaipiture. Na, whakarere ana ratou katoa i a ia, a oma ana. ka arumia ia e tetahi taitamariki, heoi nei ona kakahu ko tetahi rinena ; a ka hopukina atu ia e nga taitamariki : na, ka mahue i a ia te rinena, a oma tahanga ana i a ratou. Katahi ka kawea a Ihu e ratou kite tino tohunga : a kua huihui mai ki a ia nga tohunga nui katoa, me nga kaumatua, me nga Karaipi. A i aru mai a Pita iaia i tawhiti, tae noa ki roto kite whare ote tino tohunga : a noho tahi ana me nga kai mahi, painaina ai kite taha ote ahi. Na, i rapu nga tohunga nui mete runanga katoa ite korero mo Ihu, e whakamatea ai; heoi kihai i kitea. He tokomaha hoki nga kai wha« kapae teka mona, otiia kihai i rite a ratou korero. Na, ka whakatika etahi, ka whakapae teka ki a ia, ka mea, i rongo matou ki a ia e mea ana, Maku e whakahoro tenei whare tapu i hanga e te ringa, a kia torn nga ra ka hanga e ahau tetahi atu, ehara i te mea i hanga e te ringa. Heoi kihai nei ano hoki i rite a ratou korero. Na, ka whakatika te tino tohunga i waenganui, ka ui atu ki a Ihu, ka mea, Kahore au kupu ? he aha ta enei e whakaatu nei mou F Heoi kihai i kuihi, kahore he kupu i whakahokia mai e ia. Ka ui atu ano te tino tohunga ki a ia, ka mea ki a ia, Ko koe ranei a te Karaiti, te Tama Ana e whakapaingia nei F Ka mea mai a Ihu ki a ia, Ko ahau ano ia: a tera koutou e kite ite Tama a te tangata e noho ana i te ringa matau o te kaha, e haere mai ana i roto i nga kapua ote rangi. Katahi ka haehae te tino tohunga i ona kakahu, ka mea, Hei aha atu ma tatou nga kai whakaatu F Kua rongo koutou ki te kohukohunga : e pehea ana a koutou whakaaro F Na, ka whakaae ratou katoa ka tika kia mate. Katahi ka anga etahi ka tuwha ki a ia, ka arai i tona kanohi, ka kuru i a ia, ka mea ki a ia, Poropiti mai : i pahiatia ano
TE TUREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
84
hoki ia e nga pononga. Ai a Pita ite whare i raro, ka haere mai tetahi o nga kotiro a te tino tohunga : a, tona kitenga i a Pita e painaina ana, ka titiro atu ki a ia, ka mea, I a Ihu o Nahareta ano hoki koe. Na, ka whakakahore ia, ka mea, E kore ahau e matau, e kore ano hoki e mahara ki tau korero. Haere ana ia kite whakamahau ; a ka tangi te tikaokao. Aka kite ano te kotiro i a ia, ka anga ka korero kite hunga etu tata ana, No ratou hoki tenei. Na, ka whakakahore ano ia. A, muri tata iho, ka korero atu ano ki a Pita te hunga e tu tata ana, He pono, no ratou koe ; no Kariri hoki koe, e rite na hoki tou reo, Katahi ia ka timata te kanga, te oati, E kore ahau e matau ki tena tangata e korero na koutou. Na, kua tuarua te tangihanga ote tikaokao. Aka mahara a Pita kite kupu i korero ai a Ihu ki a ia, E kore e tuaruatia nga tangihanga o te tikaokao, ka torn au whakakahoretanga ki a au. Aka whakaaroa iho e ia, na, ka tangi.
TE TUREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
Mo te Tuhituhi. Ihaia 1. 5.
KU A oti te whakatuwhera e te A riki, e Ihowa, toku JA. taringa, kihai hoki ahau i tutu, kihai i hoki whakamuri. Tukua atu ana e ahau toku tuara ki nga kai whin, oku paparinga hoki ki nga kai hutihuti: ko toku kanohi, kihai i huna atu, kei whakama, kei tuwhaina. No te mea ka tapiritia mai a muri i a au e te Ariki, e Ihowa; koia ahau te whakama ai; koia i waiho ai e ahau toku kanohi hei kiripaka; e mohio ana ano ahau, e kore ahau e whakama. E tat a ana te kai whakatikatika moku, ko wai hei whawhai ki aau ? kia tu ngatahi taua: ko wai hei whakawa moku ? kia tata mai ki a au. Nana, ko te Ariki, ko Ihowa, hei awhina moku ; ko wai hei whakahe i a au ? Nana, ka tawhitotia katoatia ratou, ano he kakahu ; ka pau ratou ite purehurehu. Ko wai o koutou e wehi ana i a Ihowa, e whakarongo ana kite reo o tana pononga, e haere ana i roto i te pouri, kahore hoki he whakamarama ? Kia okioki atu ia kite ingoa o Ihowa, kia taupuhipuhi atu hoki ki tona Atua. Nana, e koutou katoa e tahu ana i te ahi, e whitiki ana i a
TE TUREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
85
koutou ki nga mumura ; haere i te maramatanga o ta koutou ahi, i nga mumura hoki i whakangihaia ra e koutou. Tenei ta toku ringa mp koutou, ka takoto iho koutou mete tangi ano.
Te Bongo Pai. Maka xv. 1.
A MEA kau ake te ata, ka runanga nga tohunga nui, , nga kaumatua, nga Karaipi, mete runanga katoa, a, ka oti a Ihu te here, ka arahina atu, a tukua atu ana ki a Pirato. Aka ui atu a Pirate ki a ia, Ko koe ranei te Kingi o nga Hurai F Aka whakahokia mai e ia, ka mea ki a ia, Kua korerotia mai na e koe. Ahe maha nga mea i whakawakia ai ia e nga tohunga nui. Ka ui atu ano a Pirato ki a ia, ka mea, Kahore au kupu hei whakahokinga mai F na, te tini o nga kupu e korero nei ratou mou. Heoi kahore a Ihu kupu; no ka miharo a Pirato. Na, kotahi te herehere e tukua ana ki a ratou ite hakari, ta ratou e inoi ai. Na, i reira tetahi tangata ko Parapa te ingoa, e here tahi ana me ona hoa tutu, he hunga i patu tangata i te ngangaretanga. Na, ka karanga te mano, ka anga ka tono kia meatiae ia tana i mea ai ki a ratou i mua. Na, ka whakahokia mai e Pirato ki a ratou, ka mea, E pai ana ranei koutou kia tukua e ahau ki a koutou te Kingi o nga Hurai ? I mahara hoki ia, he hae i tukua ai ia e nga tohunga nui. Na, ka whakahihiri nga tohunga nui i te mano, engari ko Parapa kia tukua ki a ratou. Aka whakahokia mai ano e Pirato, ka mea ki a ratou, He aha oti ta koutou e pai ai kia meatia e ahau ki tenei, e meinga nei e koutou ko te Kingi o nga Hurai F Ka karanga ano ratou, Ripekatia. Na, ka ki mai a Pirato ki a ratou, He aha koia tana kino i mea ai F Heoi nui noa atu ta ratou hamama, Ripekatia ia. Na, ka mea a Pirato kia whakamanawarekatia te mano, a tukua ana e ia a Parapa ki a ratou, a ka oti a Ihu te whiu, ka tukua atu kia ripekatia. Na, ka arahina ia e nga hoia kite marae, ara, kite whare whakawa, a karangarangatia ana te hapu katoa. A ka whakakakahuria ia kite kakahu papura, a ka oti tetahi karauna tataramoa te whiri, ka potaea ki a ia. Na, ka anga ratou ka oha atu ki a ia, Tena koe, e te Kingi o nga Hurai! A patua ana e ratou tona matenga kite kakaho, tuwha ana ki a ia, a ka tukua nga turi ki
TE TUREI I MUA AKE 0 TE ARAN GA.
86
a ia, ka koropiko ki a ia. Ano ka mutu ta ratou taunu ki a ia, ka tangohia te kakahu papura, a whakakakahuria ana ia ki on a ake kakahu, a arahinaana ia kia ripekatia. Na, ka meinga e rat on tetahi tangata e tika ana na reira, a Haimona no Hairini, kia amo i tona ripeka; i haere mai ia i nga whenua, ko te papa o Arehanera raua ko Rupuha. Na, ka arahina ia ki tetahi wahi ki Korokota, tona tikanga in a whakamaoritia, Ko te wahi angaanga. A hoatn ana ki a ia he waina, he mea whakananu kite maira, kia inumia : otira kihai i tango, hia e ia. Na, ka oti ia te ripeka, ka wehewehea ona kakahu, he mea maka kite rota, kia kitea ai, ko te aha e riro i tetahi, i tetahi. Na, ko te torn ia o nga haora, aka ripeka ratou i a ia. I tuhituhia ano hoki ki runga te mea i whakawakia ai ia, KO TE KINGI 0 NGA HURAL A tokorua nga tahae i ripekatia ngatahitia meia; tetahi ki matau, tetahi ki tona maui. Na, ka rite te Karaipiture e mea nei, I taua ngatahitia ia me te hunga hara. A tawai ana ki aia te hunga e haereere ana i reira, mete oioi o ratou matenga, ka mea, Ha, ko koe hei whakahoro i te whare tapu, hei hanga ano i nga ra e torn, whakaorangia koe e koe ano, heke iho hoki i te ripeka. Me nga tohunga nui ano hoki, ratou ko nga Karaipi, i tawai, i mea tetahi ki tetahi, Ko era atu i whakaorangia e ia, te taea a ia ake te whakaora e ia. Te Karaiti, te Kingi o Iharaira! kia heke iho ite ripeka, kia kite ai matou, kia whakapono ai. I tawai hoki ki a ia te hunga i ripekatia ngatahitia me ia. Ano ka taea te ono o nga haora, ka pouri a runga o te whenua katoa, taea noatia te iwa o nga haora. A i te iwa o nga haora, ka karanga a Ihu, he nui te reo, ka mea, Iroi, Iroi, rama hapakatani F ko te tikanga tenei ina whakamaoritia, E toku Atua, e toku Atua, he aha koe i whakarere ai i a an ? A, te rongonga o etahi ote hunga etu ana i reira, ka mea, Nana, e karanga ana ia ki a Iraia. Na, ka oma tetahi, ka whakaki i tetahi hautai kite winika, a whakanohoia ana kite kakaho, ka whakainu atu mana, ka mea, Kati; kia kite tatou e haere mai ranei a Iraia kite tango i a ia ki raro. Na, he nui te reo i puaki i a Ihu, a hemo ake. Na, kua pakaru te arai ote whare tapu, e rua nga wahi, o runga a puta noa ki raro. A, te kitenga ote
TE WENEREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
87
keneturio e tu ana, e anga mai ana ki a ia, i penei tana karanga, a ka hemo, ka mea ia, He pono, ko te Tama a te Atua tenei tangata.
TE WENEREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
Te Tuhituhi. Hiperu ix. 16.
fl te takoto hoki he oha-ki, me whakaatu mai te matenga ote tangata nana i whakatakoto. Kia mate hoki te tangata, katahi ka whai mana te oha-ki: kahore hoki e u, i te mea e ora ana te tangata nana i whakatakoto. Koia hoki te mahue ai te toto ite whakatapunga ote kawenata tuatahi. I te mutunga hoki o ta Mohi korero i nga tikanga katoa kite iwi katoa, hei whakaritenga mo ta te ture, ka man ia ki nga toto o nga knao kau, o nga koati, kite wai, kite huruhuru whero, kite hihopa, a tauwhiuwhia atu ana eia te pukapuka, mete iwi katoa :me tana ki ano, Ko nga toto enei ote kawenata kua akona mai nei ete Atua ki a koutou. I tauwhiuwhia ano hoki e ia ki nga toto, te tapenakara, me nga oko katoa mo te mahi minita. He torutoru ano hoki o nga mea katoa ka mahue atu i te ture i te purer ga kite toto; kite kahore hoki te ringihanga toto, kahore he murunga hara. Koia i tika ai kia purea ki enei nga ritenga o nga mea ite rangi; ko nga tino mea ia ote rangi, ki nga patunga tapu e pai rawa atu ana i enei. Ehara hoki i te mea kua tomo a te Karaiti ki nga wahi tapu i hanga e te ringaringa, ki nga ahua o nga tino wahi; engari kite tino rangi pu ano, puta ai kite aroaro ote Atua, hei mea i te pai mo tatou : ehara ano ite mea kia maha ana tapaenga i a ia, kia pera mete tohunga nui e haere nei ki roto kite wahi tino tapu i tenei tau, i tenei tau, no etahi atu ano hoki nga toto; penei kia maha he mamaetanga mona, he mea timata i te hanganga ra ano o te ao : tena ko tenei, kotahi tonu tona whakakitenga mai i te mutunga o te ao, hei whakakahore i nga hara, i a ia ka meinga hei patunga tapu. Na, kua takoto nei te tikanga mo nga tangata kia kotahi tonu te matenga, a, muri iho i tenei, ko te whakaritenga whakawa; waihoki ko te Karaiti, kotahi tonu tona tapaenga atu hei pikau i nga hara o te tini, a tenei ake
TE WENEBEI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
88
ko te rua o ona whakakitenga mai, kahore ano he hara, hei whakaora i te hunga e tatari ana ki a ia.
Te Bongo Pai. Kuka xxii. 1.
NA, kua fata te hakari taro rewena kore, e karangatia nei ko te Kapenga. Aka rapu nga tohunga nui me nga Karaipi kite pehea e whakamate ai ratou i a ia: i mataku hoki ratou ite iwi. Na, ka tapoko a Hatana ki a Hura, ko tona ingoa nei ko Ikariote, ko ia nei tetahi o te tekau ma rua. Aka haere ia, ka korero ki nga tohunga nui, me nga rangatira hoia, kite pehea e tukua ai ia ki a ratou. Aka hari ratou, ka whakaae ano hoki kia hoatu he moni ki a ia. Na, ka whakaae ia, a ka rapu i te wa pai e tukua ai ia ki a ratou, i te mea kahore he huihuinga tangata. Na, ka tae mai te ra ote taro rewena kore, i tika nei kia patua te Kapenga. Ka tonoa eia a Pita raua koHoani, ka mea, Tikina, taka te Kapenga ma tatou, kiakai ai tatou. Na, ka mea raua ki a ia, Ko hea koe pai ai kia taka e maua ? Aka mea ia ki a raua, Na, ka tomo korua kite pa, ka tutaki he tangata ki a korua e man ana ite kahaka wai; e aru korua ia ia ki. te whare e tomo ai ia. Ka mea atu kite tangata ite whare, E mea ana te Kai whakaako ki a koe, Kei hea te ruma e kai ai matou ko aku akonga ite Kapenga ? A ka whakaaturia eiaki a korua he ruma nui i runga kua oti te whariki : me taka e korua ki reira. Na, haere ana, a rokohanga atu, rite tonu ki tana i korero ai ki a raua: a taka ana e raua te Kapenga. A, ka rite te haora, ka noho ia, ratou ko nga apotoro kotahi tekau ma rua. Na, ka mea ia ki a ratou, Nui atu toku hiahia kia kai tahi tatou i tenei Kapenga, i te mea kahore ano ahau i mate noa: ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, E kore ahau e kai i tenei a muri ake nei, kia tino rite ra ano ite rangatiratanga ote Atua. Na, ka mau ia kite kapa, ka mutu te whakawhetai, ka mea ia, Tangohia tenei, tuwhaina ma koutou : ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, E kore ahau e inu i te hua o te waina, kia tae mai ra ano te rangatiratanga ote Atua. Na, ka mau ia kite taro, ka mutu te whakawhetai, ka whawhati, na,kahoatue ia ki a ratou, a ka mea, Ko toku tinana tenei e hoatu ana mo koutou: meinga tenei hei whakamaharatanga ki a au. I peneitia ano hoki te kapa, i muri iho i te hapa, i mea ia, Ko tenei kapa te kawenata hou 1
TE WENEREI 1 MUA AKE 0 TE ARANGA.
89
runga i oku toto e ringihia ana mo koutou. Otira, tenei kei ahau nei, kei te tepara, te ringaringa o te kai tuku i a an. Na, e haere ana te Tama ate tangata, e pera ana mete mea i whakaritea: otira aue, te mate mo te tangata e tukua ai ia! Na, ka anga ratou, ka rapu ki a ratou ano, ma wai o ratou tenei e mea. Ahe tautotohe ano ta ratou, ko wai o ratou e meinga te tangata nui. Na, ka mea ia ki a ratou, Ko nga kingi o nga tauiwi hei whakatupu rangatira ki a ratou; a e huaina ana o ratou kai akiaki, He hunga atawhai. Otiia kaua koutou e pera : engari kia rite ki to muri rawa te mea nui o koutou: kia rite ano hoki te tino tangata kite kai mahi. Ko wai hoki te mea nui, ko ia e noho ana kite kai, ko te kai mahi ranei ? ehara ranei te tangata e noho ana kite kai ? tenei raia ahau i roto i a koutou te rite nei kite kai mahi. Na, ko koutou te hunga i noho tahi tatou i oku whakamatautauranga. A ka whakarite ahau i te rangatiratanga mo koutou, ka pera ano me toku Matua i whakarite mai moku; kia kai ai, kia inu ai koutou ki taku tepara, i toku rangatiratanga, kia noho ai ano hoki ki runga ki nga torona, whakawa ai i nga iwi kotahi tekau ma rua o Iharaira. Na, ka mea te Ariki, E Haimona, e Haimona, na, kua inoia koutou e Hatana kia tataria, ano he witi: otiia kua inoi ahau mou, kei hemo tou whakapono : a ka tahuri mai koe, whakakahangia on teina. Na, ka mea tera ki a ia, Ete Ariki, e pai ana ahau kia haere hei hoa mou kite whare herehere, kite mate ano hoki. Ano ra ko ia, Tenei taku kupu ki a koe, e Pita, e kore te tikaokao e tangi aianei, ka torn au whakakahoretanga i tou matauranga ki a au. I mea ano ia ki a ratou, I taku tononga i a koutou, a kahore a koutou peke moni, kahore he putea, kahore he hu, i kore ranei tetahi mea ma koutou? Ka mea ratou, Kahore. Ano ra ko ia ki a ratou, Tena ko tenei, kite mea he peke moni to tetahi, mauria atu, mete putea ano hoki: me ia hoki kahore ana hoari, kia hokona tona kakahu, ka hoko ai i tetahi. Ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, Ko te tikanga tenei, kia rite ano hoki i a au te mea kua oti nei te tuhituhi, ara Kua huihuia ia kite hunga hara :he tutukitanga hoki to nga mea moku. Na, ka mea ratou, E te Ariki, na, e rua enei hoari. Aka mea ia ki a ratou, Kati ano. Na, ka
TE.WENEREI I MUA AKE 0 TE ABANGA.
90
put a atu ia, ka haere ki maunga Oriwa, ko tana hanga hoki; mete aru ano ana akonga i a ia. A, te taenga ki taua wahi, ka mea ia ki a ratou, Me inoi kei urn koutou kite whakamatautauranga. Na, ka mawehe atu ia i a ratou, kei to te taunga kamaka te mataratanga, a ka tukua ona turi, ka inoi, ka mea, E Pa, kite pai koe, tangohia atu tenei kapa i a au : otira kauaka e waiho i taku i pai ai, engari i tau. Na, ka puta mai ki a ia tetahi anahera ite rangi, e whakakaha ana i a ia. A, uaua tonu tana inoi, mete mea e oke ana : a ko tom, kakawa, ano he tepe toto e turuturu iho ana kite whenua. Na, ka ara ia i te inoi, a, te taenga atu ki ana akonga. rokohanga atu e moe ana ratou, he ngakau pouri hoki. Na, ko tana meatanga mai ki a ratou, He aha koutou ka moe ai ? Whakatika kite inoi, kei uru koutou kite whakamatautauranga. A, iaia e korero ana, na, ko te huihuinga tangata, me tera hoki i karangatia nei ko Hura, ko ia hoki tetahi o te tekau ma rua, e haere ana i mua i a ratou, na, ka whakatata mai ia ki a Ihu, kite kihi i a ia. Ano ra ko Ihu ki a ia, E Hura, he kihi tau hei tuku mo te Tama ate tangata ? A, te kitenga o ona hoa i nga mea meake meatia, ka mea ratou ki a ia, Ete Ariki, me patu ranei matou kite hoari ? Na, haua iho e tetahi o ratou te pononga a te tino tohunga a tapahia ana tona taringa matau. Na, ka oho. mai a Ihu, ka mea, Kati ra i tenei. A whakapakia ana ,tona taringa, na, kua ora ia. Katahi ka mea a Ihu ki nga tohunga nui, ki nga rangatira o te temepara, ki nga kaumatua, i haere atu ki a- ia, He tahae ahau i haere mai ai koutou me nga hoari, me nga patu ? laau e noho ana i a koutou i te temepara, ia ra, ia ra, kihai i totoro mai o koutou ringa ki a au: otira no koutou tenei haora, ko te kahanga ano hoki ote pouri. Na, ka hopu ratou i aia, ka arahi atu, a kawea ana ia e ratou ki roto kite whare ote tino tohunga. Ko Pita ia, i aru mai i tawhiti. Ano ka oti i a ratou he kapura te tahu ki waenga marae, i a ratou e noho tahi ana, ka noho hoki a Pita i waenganui o ratou. Na, ka kitea ia e tetahi kotiro, i aia e noho ana ite kapura ;a m atatau tonu mai te titiro ki a ia, ka mea, Ia ia ano hoki tenei. Na, ka whakakahore ia ki a ia, ka mea, E ko, kahore ahau e mohio ki a ia. A, taro kau iho, ka kite tetahi atu i a ia. ka mea, No
TE TAIREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
91
ratou hoki koe. Na, ka mea a Pita, E mara, kahore. A, mete mea kotahi te haora kite takiwa, ka tohe ano tetahi atu, ka mea, He ppno ra hoki, i a ia ano hoki tenei: no Kariri hoki. A ka mea a Pita, E mara, e kore ahau e matau ki tau e mea. A i reira pu ano, i a ia e korero ana, ka tangi te tikaokao. Na, ka tahuri te Ariki, ka titiro ki a Pita. A ka mahara a Pita kite kupu a te Ariki, ki tana meatanga ki a ia, E kore e tangi te tikaokao, ka torn au whakakahoretanga ki a au, Na, haere atu ana a Pita ki waho, a nui atu tana tangi. Na, ka taunu nga kai pupuri o Ihu ki a ia, ka whiu. A ka hipokina ia, ka pahiatia tona kanohi, ka ui atu ratou ki a ia, ka mea, Poropiti mai, na wai koe i papaki ? A he maha era atu kupu kino i korero ai ratou ki a ia. Ano ka ao te ra, ka huihui nga kaumatua o te iwi, nga tohunga nui, me nga Karaipi, a arahina atu ana ia ki to ratou runanga, ka mea ratou, ko te Karaiti ranei koe ? meinga mai ki a matou. Ano ra ko ia ki a ratou, Ki te korerotia atu e ahau ki a koutou, e kore koutou e whakapono: aki te ui atu ahau, e kore koutou e whakahoki kupu mai ki a au, e kore ano koki e tuku i a au kia haere. Tenei ake ka noho te Tama a te tangata ki matau ote kaha o te Atua. Na, ka mea ratou katoa, Ko koe ranei te Tama a te Atua ? Ano ra ko ia ki a ratou, Kua korerotia mai na e koutou ko ahau ia. Na, ka mea ratou, Hei aha ake he kai whakaatu ma tatou P kua rongo nei hoki tatou ake i ta tona mangai.
TE TAIREII MU A AKE OTE ARANGA. Te Tuhituhi. 1 Koriniti xi. 17.
NA, i a an e korero atu nei i tenei, kahore aku whallamoemiti, kahore hoki koutou e whakamine mai mo te pai, engari mo te kino. Te tuatahi, i a koutou ka whakamine mai ki roto kite hahi, ka rongo ahau he wehewehenga kei roto i a koutou; a e whakaponohia ana ano e ahau tetahi wahi. He mea takoto rawa hoki tenei kia whai titorehanga koutou, kia kitea ai te hunga e paingia ana i roto i a koutou. Na, ka huihui mai kou« tou kite wahi kotahi, ehara ite mea kite kai ite hapfe ate Ariki. Ite mea hoki e kai ana, ko tana ake hapa
TE TAIKEI I MUA AKE 0 TE AKANGA.
92
ta tetahi, ta tetahi e tango wawe ai: a e hiakai ana tetahi, e haurangi ana tetahi. Kahore koia o koutou whare e kai ai, e inu ai, koutou ? e whakahawea ana ranei koutou kite hahi a te Atua, a e mea ana kia whakama te hunga kahore nei a ratou mea ? Kia pehea atu taku kupu ki a koutou ? kia whakamoemiti atu ahau ki a koutou mo tenei mea ? e kore ra ahau e whakamoemiti. Kua riro mai hoki iaanta te Ariki, taku i tuku atu ra ki a koutou, ara, I tangohia te taro e te Ariki, e Ihu, i taua po i tukua aiia: a, ka mutu te whakawhetai, ka whatiia e ia, na, ka mea ia, Tangohia, kainga; ko toku tinana tenei, ka whatiwhatiia nei mo koutou : meinga tenei hei whakamaharatanga ki a an. Mete kapa ano hoki i te mutunga o te hapa, me tana mea ano, Ko tenei kapa te kawenata hou i runga i oku toto : meinga tenei, i nga inumanga katoat anga, hei whakamaharatanga ki a an. 1 nga wa katoa hoki e kai ai koutou i tenei taro, e inu ai i tenei kapa, e whakakitea ana e koutou te matenga o te Ariki, kia tae mai ra ano ia. Mo reira kite kai he tetahi i tenei taro, kite inu he ite kapa a te Ariki, ka whai hara ia i te tinana, i nga toto o te Ariki. Engari kia uiui te tangata ki aia ano, ka kai ai i taua taro, ka inu ai i taua kapa. No te mea kite kai he, kite inu he tetahi, e kai ana, e inu ana ite whakawakanga mona, te whakaaro ko te tinana o te Ariki. Na konei hoki he tokomaha i roto i a koutou e ngoikore ana, e mate ana, a he tokomaha kua moe. Me i whakawa hoki tatou i a tatou ano, kihai i whakataua te heki a tatou. Na, ka whakawakia, he mea whakaako tatou na te Ariki, kei tukua ngatahitia tatou mete ao kite he. Heoi, e aku teina, ka huihui koutou ki te kai, me tatari tetahi ki tetahi. Aki te hiakai tetahi tangata, hei roto i tona whare ia kai ai; kei ai to koutou huihuinga hei take whakawakanga. Era atu-mea hoki, maku e whakatika ina tae atu ahau.
Te Bongo Pai. Kuka xxiii. 1.
KAT AHI ka whakatika to ratou huihui katoa, a arahina ana ia ki a Pirato. Na, ka anga ratou ka whakapa he ki a ia, ka mea, Kua man i a matou tenei tangata e kukume ke ana i te iwi, e mea ana, kia kaua e hoatu te takoha ki a Hiha, e ki ana, he kingi ia, ko
TE TAIBEI I MUA AKE 0 TE ABANGA
93
te Karaiti. Na, ka ni a Pirato ki a ia, ka mea, Ko koe ranei te kingi o nga Hurai ? Ka whakahokia mai eia ki a ia, ka mea, Kna korerotia mai na e koe. Na, ko te meatanga ata a Pirato ki nga tohnnga mg, ki nga mano, Kahore tetahi he o tenei tangata i man i a an. A nni atn ta raton tohe, ka mea, E whakahihiri ana ia i te iwi, e whakaako ana pnta noa i Hnria, no Kariri te timatanga, a taea noatia a konei. A, te rongonga o Pirato ki Kariri, ka ni atn, No Kariri ranei tenei tangata ? Aka rongo ia no te rangatiratanga o Herora ia, ka tonoa ia ki a Herora, i Hiruharama hoki ia i ana ra. A, te kitenga o Herora i a Ihn, nni rawa tona hari : no mna hoki tona hiahia kia kite i a ia, he maha hoki nga mea i rangona eia mona; i mea hoki ia kia kite i tetahi tohn e meinga ana e ia. Na, he maha nga knpn i ni ai ia ki aia ; heoi kahore kan he knpn i whakahokia mai e ia. Na, tn ana nga tohnnga nni me nga Karaipi, a kaha rawa ta raton whakapa he ki a ia. Na, whakakorekorea ana ia e Herora raton ko ona hoia, na, ka tannn ia, ka whakakakahn ia ia kite kahn whakapaipai, a whakahokia atn ana ki a Pirato. I tana rangi ano ka honhia te rongo a Pirato rana ko Herora: i mna hoki e manahara ana ki a rana. Na, ka karangatia e Pirato nga tohnnga nni, nga rangatira, mete iwi ano, ka mea ia ki a raton, Kna kawea mai nei e konton tenei tangata ki a an, mete ki ano kei te knkume ke ia i te iwi: aka oti nei ia te nini e ahan ito konton aroaro, kihai i man i a an tetahi he o tenei tangata i roto i nga mea i whakapangia nei e konton ki a ia : kihai ano hoki a Herora : i tonoa hoki konton e ahan ki a ia; a kahore nei ana mahi e tika ai kia mate ia. Na, maku ia e whin, ka tnkn atn ai. (Kna takoto hoki te tikanga kia tnkna atn tetahi ki a raton ite hakari.) Na, ka panni raton kite karanga, ka mea, Whakamatea tenei, Parapa te tnkn mai ki a mat on: (ko tenei hoki i maka kite whare herehere mo te nananga i nana ai ia i roto ite pa, mo te patn tangata.) Na, ka karanga mai ano a Pirato, he mea hoki nana kia tnkna a Ihn. Heoi karanga ana raton, mea ana, Ripekatia ia, ripekatia. Ka mea mai ano ia ki a raton, ko te torn o nga meatanga, He aha rate kino i meinga e tenei tangata? kahore ano i man ia an tetahi he ona e mate ai: maku
<E TAIBEI I MUA AKE O TE ARANGA.
94
ia e whin, ka tuku atu ai. Heoi nui atu o ratou reo ki te tohe mai, ka tono kia ripekatia. ia. A riro rawa i nga reo o ratou ko nga tohunga nui. Na, ka ki a Piratokiawaiho ita ratou i tono ai. Na, tukua ana ki a ratou te tangata i maka kite whare herehere mo te nananga, mo te patu tangata, ta ratou hoki i tono ai; ko Ihu ia, i tukua ki to ratou hiahia. A, i a ratou e arahi ana i a ia, ka mau i a ratou a Haimona, tetahi tangata o Hairini, e haere mai ana i nga wlienua, a whakatakotoria ana ki a ia te ripeka, kia amohia i muri i a Ihu. Na, he nui te huihuinga ote iwi i aru i a ia, me nga wahine hoki e tangi ana, e aue ana ki a ia. Na, ka tahuri a Ihu ki a ratou, ka mea, E nga tamahine o Hiruharama, kaua ahau e tangihia, engari me tangi ki a koutou, ki a koutou tamariki ano hoki. Tera hoki e puta mai nga ra e mea ai ratou, Koa tonu nga pakoko, me nga kopu kahore ano i whanau, me nga u kahore ano i ngotea. Ko reira timata ai ratou te mea ki nga maunga, Horo iho ki runga ki a matou : ki nga pukepuke hoki, Hipokina matou. Ki te meinga hoki enei mea e ratou kite rakau kaimata, ka ahatia te rakau maroke? Na, tokorua ano hoki era, he hunga mahi kino, e arahina ngatahitia ana ratou kia whakamatea. A, ka tae mai ratou kite wahi e karangatia nei ko Angaanga, ka ripeka i a ia ki reira, me aua kai mahi kino, kotahi ki matau, kotahi ki maui. Na, ka mea a Ihu, E Pa, houhia te rongo ki a ratoukahore hoki ratou e mahara ki ta ratou e mea nei. A wehewehea ana ona kakahu e ratou, he mea maka kite rota. Me te tu ano te iwi matakitaki ai. Na, ka whakahi mai ratou tahi ko nga rangatira, ka mea, Ko era atu i whakaorangia e ia; mana ano ia e whakaora, kite mea ko te Karaiti ia, ko ta te Atua i whiriwhiri ai. I taunu hoki nga hoia ki a ia, i haere mai mete kawe mai ite winika ki a ia, ka mea, Ki te mea ko koe te kingi o nga Hurai, mau koe e whakaora. Aka tuhituhia te tuhituhinga ki runga i a ia, no Kariki, no Koma, no Hiperu nga reta, KO TE KING! TENEI 0 NGA HURAL I kohukohu ano ki a ia tetahi o nga kai mahi kino i iri ra, i mea, Ki te mea ko koe te Karaiti, whakaorangia koe, tatou hoki. Na, ka whakahokia mai e tetahi, ka riri ki a ka mea, E kore ranei koe e mataku kite Atua, kei
TE PAEAIREI PAI.
95
tenei mate tahi nei hoki koe ? Ka tika raia to taua : ka whiwhi hoki taua ki nga mea e tika mo a taua hanga : ko tenei ia, kahore ana mahi he. Na, ko tana meatanga mai ki a Ihu, E te Ariki, kia mahara koe ki a au ina haere mai koe i runga i tou rangatiratanga. Ano ra ko Ihu ki a ia, He pono taku e mea atu nei ki a koe, Ko aianei koe noho ai ki a an, ki pararaiha. Na, kua tata kite ono o nga haora, aka pouri a runga ote whenua katoa, a, te iwa ra ano o nga haora. I pouri ano te ra, i pakaru ano hoki te arai o te whare tapu i waenganui. A nui atu te reo o Ihu kite karanga atu, i mea ia, E Pa, tenei toku wairua ka tukua atu nei ki ouringa: ka mutu enei kupu, ka hemo. Na, te kitenga o te keneturio i taua mea, ka whakakororia ia i te Atua, ka mea, He pono, he* tangata tika tenei. Me te hunga katoa hoki i huihui ki taua matakitakinga, i to ratou kitenga i aua mea i meatia, ka patuki ki o ratou uma, a hoki ana. Aite tu mai i tawhiti te hunga katoa i mohio ki a ia, ratou ko nga wahine i aru mai i a ia i Kariri, e matakitaki ana ki enei mea.
TE PABAIREI PAI.
Nga Inoi,
ETE Atua Kaha rawa, he inoi atu tenei na matou ki a koe, kia titiro atawhai mai ki enei tamariki au, i pai ai to matou Ariki a Ihu Karaiti kia tukua ia ki nga ringaringa o nga tangata hara, kia mate ki runga kite ripeka ; kei te ora na ia, kei te kingi tahi, me koe mete Wairua Tapu, kotahi ano Atua, .a, ake ake ake. Amine.
Il TE Atua Kaha rawa, ora tonu, e tohutohungia ana, J e whakatapua ana, te tinana katoa ote Hahi e ton Wairua; Kia manako mai koe ki a matou, e inoi atn nei ki a koe mo nga tn tangata katoa o to Hahi tapu, kia tika ai te mahi a ia wahi, a ia wahi, o tana tinana ki a koe 5 ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, to matou Kai whakadra. Amine.
ETE Atua tohu, nau i hanga nga tangata katoa, kahore I koe e kino ki tetahi mea i hanga e koe, kahore hoki
TE PARAIREI PAI.
96
ou hiahia kia mate te tangata hara, engari kia tahuri ia, kia ora ; Tohungia nga Hurai katoa, nga Turaka, te Hunga whakateka, mete Hunga whakapono he, whakakorea to ratou kuare, te pakeke o o ratou ngakau, me te whakahawea ki tau Kupu ; arahina mai hoki ratou ki to kahui, e te Ariki e whakapaingia atu nei, kia whakaorangia ai ratou i roto i te toenga o te Iharaira pono, kia kotahi ai te kahui, kotahi ano hoki te hepara, ko Ihu Karaiti, ko to matou Ariki, e ora tahi na, me koe mete Wairua Tapu, kotahi ano Atua, ake ake ake. Amine.
Te Tuhituhi. Hiperu x. 1.
TO te ture hoki, he atarapgi no nga pai e puta mai ana i muri, ehara hoki i te ahua pu o nga mea, heoi e kore rawa e whai mana i ana patunga tapu e whakaekea tonutia atu ana e raton i tenei tan, i tenei tan, hei mea e tino tika ai te hunga e whai mai ana ki reira. Penei e kore ranei e mutu te whakaeke atn ? me he mea hoki kua oti rawa te hnnga nana tana karakia te mea kia ma, kua kore o raton maharatanga iho ki nga hara. I ana patunga tapu ia, e hokihoki ana te mahara ki nga hara iia tan, iia tan. E kore hoki e tan ma nga toto o nga puru o nga koati e whakakahore nga hara. Na reira, i aia e haere mai ana kite ao, ka mea ia, Kihai i matenuitia e koe te patunga tapu mete whakahere, kua rite mai i a koe e tinana moku. Kihai koe i ahuareka ki nga tahunga tinana, ki nga whakahere hara : katahi ahau ka mea atn Tenei an te haere atn nei, (kei roto i te upoko ote pukapuka te tuhituhinga moku,) kite mea i tan i pai ai, ete Atua. I tana meatanga i muaake nei, Kihai koe i matenui kite p'atunga tapu, kite whakahere, ki nga tahunga tinana, me nga whakahere hara, kahore ano hoki on ahuarekatanga mai ki nga mea e tapaea atn ana i runga i te ture ; katahi ia ka mea, Tenei ahau te haere nei kite mea i tau i pai ai, ete Atua. E tangohia ana eia te tuatahi, kia whakaturia ai e ia te tuarua. Na taua pai nei i oti ai tatou te whakatapu, he meatanga na te tapaenga atu kotahi o te tinana o Ihu Karaiti. Na, nga tohunga katoa, e tu ana ratou, e minita ana, i tenei ra,i tenei ra, he maha ano hoki a ratou whakaekenga atu i aua patunga tapu na ano, e kore rawa nei e tau
TE FABAIREI PAI.
97
F
hei tango i nga hara : ko tenei ia, kotahi nei tana patunga tapn i whakaeke atu ai mo nga hara, na, noho tonu ana ite ringa matau ote Atua; i muri nei he tatari tana kia waiho ra ano ona hoa riri hei takahanga mo ona waewae. Kotahi nei hoki tana whakahere, a tika tonu i a ia ake ake te hnnga ka oti te whakatapu. Hei kai whakaatu ano te Wairua Tapu mo tenei ki a tatou : i muri.nei hoki i tana kianga mai i mua, Ko te kawenata tenei e whakaritea e ahau ki a ratou i muri iho i aua ra, e ki ana te Ariki, Ka hoatu e ahau aku ture ki o ratou ngakau, ka tuhituhia ano e ahau ki o ratou hinengaro ; e kore ano hoki e maharatia e ahau a ratou hara, a ratou he, ake ake ake. Na, kite murua enei, kahore he whakahere mo nga hara i muri iho. Na, ka ai nei nga toto o Ihu hei take e maia ai tatou te tomo atu kite tino wahi tapu, hei ara hou mo tatou, ara ora, he mea whakatapu ano nana, e tika atu ana na te arai, ara na tona kikokiko; ahe nui ano hoki to tatou tohunga mo te whare ote Atua; kia whakatata atu tatou, ko te ngakau ano kia pono, kia pumau rawa hoki te whakapono, he mea tauwhiuwhi aMo te ngakau kia kore ai te hinengaro kino, he mea horoi ano hoki te tinana kite wai marama. Kia mau ta tatou whakaae kite mea e tumanakohia atu nei, kei ngaueue; (he pono hoki ta te Kai whakaari mai;) kia whai whakaaro ano tatou tetahi ki tetahi, kia whakaohokia te aroha me nga mahi pai: kei mahue ano hoki to tatou huihui i a tatou ano, kei pera mete hanga a etahi; engari me whakahauhau tetahi i tetahi : kia nui rawa ano hoki i te mea ka kite koutou ka tata te ra.
Te Rongo Pai. Hoani xix. 1.
KATAHI ka man a Pirato ki a Ihu, ka whiu i a ia. A ka whiria e nga hoia tetahi karauna tataramoa, potaea ana ki tona matenga, whakakakahuria ana hoki ia kite kahu papura, na, ka mea rat on, Tena koe, ete Kingi o nga Hurai! a pakia ana ia. Ka haere atu ano a Pirato, ka mea ki a ratou, Na, tenei te arahina atu nei e ahau ki a koutou, kia mohio ai koutou, kahore rawa i man ia an tetahi he ona. Na, ka puta a Ihu ki waho, mete karauna tataramoa i runga i a ia, te kakahu papura ano hoki. Ka mea a Pirato ki a ratou, Na, te tangata
TE PABAIREI PAL.
98
nei! A, te kitenga o nga tohunga nui ratou ko nga katipa i a ia, ka karanga ratou, ka mea, Ripekatia, ripekatia. Ka ki atu a Pirato ki a ratou, Tangohia atu ia e koutou, ripekatia : kahore hoki i mau i a au tetahi he ona. Ka whakahokia mai e nga Hurai ki a ia, He ture ta matou, a ki ta matou ture, he mea tika kia mate ia, mona i mea ko te Tama ia ate Atua. A, te rongonga o Pirato i tenei ki, nui rawa tona wehi; ka tomo atu ano ia kite whare whakawa, a kamea ki a Ihu, No hea koe ? Heoi kahore a Ihu kupu i whakahoki mai ai ki aia. Na, ka mea a Pirato ki a ia, E kore koe e korero mai ki a au ? kahore koe e mohio, kei a au te tikanga mo te ripeka i a koe, kei a au ano te tikanga mo te tuku i a koe kia haere ? Ka whakahokia mai e Ihu, Kahore o tikanga ki a au, me kahore i homai ki a koe i runga: koia i nui rawa ai te hara ote kai tuku iaau ki a koe. Na, i reira ake ano ka whai a Pirato kia tukua atu ia kia haere : otiia ka karanga nga Hurai, ka mea, Ki te tukua tenei e koe, ehara koe ite hoa no Hiha: kite whakakingi tetahi tangata i a ia, he whakakahore tana i a Hiha. Ano ka rongo a Pirato i tenei korero, ka arahina e ia a Ihu ki waho, a noho ana ki runga kite nohoanga whakawa, ki te wahi e karangatia nei ko te Whariki kohatu, kite reo Hiperu, ko Kapata. Ko te takanga ia ote Kapenga, tata pu kite ono o nga haora: aka mea ia ki nga Hurai, Na, to koutou Kingi! Na, ko ta ratou karangatanga mai, Whakamatea, whakamatea, ripekatia. Ka mea a Pirato Id a ratou, Kia ripeka koia ahau i to koutou Kingi ? Ka whakahokia mai e nga tohunga nui, Kahore o matou kingi, ko Hiha anake. Katahi ia ka hoatu e ia ki a ratou kia ripekatia. Aka mau ratou ki a Ihu, ka arahi atu. A amo ana ia i tona ripeka, haere ana ki te wahi e karangatia nei ko te wahi o te angaanga, tona ingoa kite reo Hiperu, ko Korokota : na, ripekatia ana ia e ratou ki reira, a ia me tera tokorua atu, kotahi ki tetahi taha, kotahi ki tetahi taha, ko Ihu i waenganui. Na, tuhituhia ana e Pirato tetahi ingoa, whakapiritia ana kite ripeka. Ko te tuhituhinga tenei, KO IHU 0 NAHARETA, KO TE KINGI 0 NGA HURAI. Ahe tokomaha nga Hurai i korerotia ai tenei ingoa : i tata hoki kite pa te wahi i ripekatia ai a Ihu : i tuhituhia hoki kite reo Hiperu, kite reo Kariki, kite reo o Roma.
TE PAEAIEEI PAI.
99
#2
Na, ka mea nga tohunga nui o nga Hurai ki a Pirato, Ana e tuhituhia, Ko te Kingi o nga Hurai; engari, Nana i mea, Ko ah.au te Kingi o nga Hurai. Ka whakahokia mai e Pirato, Ko taku i tuhituhi ai kua tuhituhia. A ka oti a Ihu te ripeka e nga hoia, ka mau ratou ki ona kakahu, wehea ake kia wha nga wahi, ki ia hoia he wahi • mete koti ano hoki: na, kahore he tuinga ote koti, he mea whatu iho i runga a puta noa. Na, ka mea ratou tetahi ki tetahi, Kaua e haea e tatou, engari me maka kite rota kia kitea ai, mo wai ranei: na, ka rite te Karaipiture e mea nei, I wehewehea oku kakahu mo ratou, i maka rota hoki mo toku weruweru. Ko ta nga hoia tenei i mea ai. Na, ite taha ote ripeka o Ihu tona whaea e tu ana, ratou ko te teina o tona whaea, ko Meri wahine o Kereopa, ko Meri Makarini. A, te kitenga o Ihu i tona whaea, mete akonga hoki i aroha ai ia etu tahi ana, ka mea ia ki tona whaea, E tai, nana, to tamaiti ra ! Katahi ia ka mea ki taua akonga, Na, to whaea! No taua haora ake ano, i tango ai taua akonga i a ia ki tona whare. Muri iho i tenei, ka mohio a Ihu ka oti nga mea katoa, na, ka mea ia, hei whakaritenga hoki mo te Karaipiture, He mate wai toku. Na, tera etu ana tetahi oko, ki tonu i te winika : a ka whakakiia e ratou tetahi hautai kite winika, whakanohoia ana ki runga kite hihopa, hoatu ana ki tona mangai. A, te inumanga nei ote winika e Ihu, ka mea ia, Kua oti: na, ka tuohu tona matenga, tukua atu ana te wairua. Na, i mea nga Hurai, kia kaua e mau nga tinana kite ripeka ite hapati, ko te takanga hoki ia, ko te ra nui hoki taua hapati, ka mea ratou ki a Pirato. kia whatiia o ratou waewae, kia tangohia atu hoki. Na, ka haere nga hoia, ka whawhati i nga waewae o to mua, me o tera i ripekatia ngatahitia nei me ia. A, to ratou taenga mai ki a Ihu, ka kite kua mate noa ake ia, kihai i whatiia e ratou ona waewae: engari i werohia tona kaokao e tetahi o nga hoia kite matia, a puta tonu mai he toto he wai. Ako te tangata i kitea ai, ko ia ano te kai whakaatu, e pono ana ano hoki tana whakaaturanga: a e mohio ana ano ia he korero pono tana, he mea ra kia whakapono ai koutou. I meatia hoki enei mea, kia rite ai te Karaipiture, E kore tetahi iwi ona e whatiia. A e mea ana ano tetahi atu Karaipiture, Ka titiro ratou ki ta ratou i wero ai.
TE RA I MUA 0 TE ARANGA.
100
TE RA I MUA O TE ARANGA.
Te Inoi.
ETE Ariki, kua iriiria nei matou ki roto kite matenga o tau Tama tapu, o to matou Kai whakaora, o Ihu Karaiti, meinga matou kia tanumia tahitia me ia ; ara, kia whakamatea tonutia o matou hiahia kino, kia waiho hoki te urupa mete mate hei putanga atu kite aranga koa; he nui hoki nga mahi pai a tau Tama, ato matou Ariki, a Ihu Karaiti; i mate nei hoki ia, i tanumia, i ara ake ano mo matou. Amine.
Te Tuhituhi* 1 Pita iii. 17.
KI te mea hoki, i a tatou e mahi ana i te pai, ka takoto i te Atua he mamae mo tatou, erangi tera i te mamae i a tatou e mahi ana ite kino. Kotahi hoki whakamamaetanga o te Karaiti mo nga hara, te tika mo te he, kia arahina ai tatou eiaki te Atua; i whakamatea hoki ko te kikokiko, he mea whakaora ia na te Wairua: ko tana ano tena, i tona haerenga i mua kite kauwhau ki nga wairua i te whare herehere : i turi nei i mua, i te mea e tatari ana te manawanui o te Atua i nga ra i a Noa, ite mea e hanga ana te aka, te mea i ora ai etahi wairua torutoru nei, ara toko warn, he mea na te wai. He mea whakarite ki tenei te mea e whakaora nei i a tatou inaianei, ara, te irijri, (ehara i te whakarerenga atu i te poke o te kikokiko, engari he whakaaenga ake na te hinengaro pai kite Atua,) he meatanga na te aranga mai o Ihu Karaiti: kua riro nei kite rangi, a kei te ringa matau nei ano ia ote Atua; kei raro ano ia ia nga anahera, nga rangatiratanga, nga kaha.
Te Bongo Pai. Matin xxvii. 57.
AKA ahiahi, ka haere mai tetahi tangata taonga nui j o Arimatia, ko Hohepa te ingoa, ko ia ano hoki he akonga na Ihu : i haere ia ki a Pirato, a tonoa ana eia te tinana o Ihn. Na, ka mea a Pirato kia hoatu te tinana. Na, ka tango a Hohepa ite tinana, a takaia ana eia kite rinena ma, a whakatakotoria ana ki tana urupa hou, i hana eia ki roto kite kamaka : na, whakataka atu ana eia tetahi kohatu nui kite kuwaha ote urupa,
TE RA ARANGA.
101
a haere ana. A i reira ano a Meri Makarini, me tera Meri, e noho ana ite ritenga atu ote tanumanga. Na, i te aonga ake i muri i te takanga hakari, ka haere mai nga tohunga nui me nga Parihi ki a Pirato, ka mea, E mara, e mahara ana matou ki ta tera tangata tinihanga i mea ai, i a ia ano i te ora, Kia taka nga ra e torn ka ara ahau. Na, whakahaua atu kia tiakina te tanumanga, a tae noa kite torn o nga ra, kei haere atu ana akonga ite po, tahae ai i a ia, aka mea kite iwi, Kua ara ite hunga mate : penei, kino atu ito mua to muri he. Ka mea atu a Pirato ki a ratou, He kai tiaki ano akoutou: haere, kia puta a koutou whakaaro kei taea atu ia. Na, haere ana ratou, hiritia ana te kohatu, mete whakanoho ano i nga kai tiaki, kei taea atu te tanumanga.
TE RA ARANGA.
STZ te Karakia o te Ata, me whakarere te Waiata, “ Tena, kia waiata tatou,’ me waiata, me korero ranei, enei rarangi.
KU A patua hoki mo tatou a te Karaiti ta tatou Kapenga: Na, kia kai tatou i te hakari, auaka te rewena tawhito, auaka ano hoki te rewena o te mauahara, o te kino, engari hei te rewena kore, ara hei te tinihanga kore, hei te pono. 1 Koriniti v. 7. '
Ka ara nei a te Karaiti i te mate, heoi ano ona ma. tenga ; kahore he kingitanga ote mate ki aia a mua ake nei.
Ko tona matenga hoki, he matenga kotahi kite hara: tona oranga ia, he oranga kite Atua.
Waihoki mahara iho ki a koutou, kua whakatupapakutia koutou kite hara, e ora ana ia kite Atua, i roto i a Ihu Karaiti, ito tatou Ariki. Koma vi. 9.
Kua ara mai a te Karaiti i te mate, kua waiho hei matamua mo te hunga kua moe.
Na te tangata nei hoki te mate, waihoki na te tangata te aranga mai o te hunga mate.
I roto hoki i a Arama ka mate katoa nga tangata, waihoki i roto i a te Karaiti ka whakaorangia katoatia. 1 Koriniti xv. 20.
TE RA ABANGA.
102
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama : mete Wairua Tapu.
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka man tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
Te Inoi.
E TE Atua Kaha rawa, kua whakakahoretia nei te mate JU e koe, ara, e tau Tama kotahi, e Ihu Karaiti; kua uakina hoki te tatau o te ora tonu ki a matouhe atawhainga hoki nau i whai hiahia pai ai o matou ngakau; Tenei matou te inoi atu nei ki a koe kia whakakahangia tonutia matou, kia puta atu ai te mahi pai; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, e ora na ia, e kingi tahi na, me koe, me te Wairua Tapu, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine.
Te Tuhituhi. Korohe iii. 1.
>A, kite mea kua ara tahi koutou ko te Karaiti, rapua nga mea o runga, o te wahi e noho mai nei a te Karaiti ite ringa matau ote Atua. Whakaaroa nga mea o runga, kauaka ote whenua. Kua mate hoki koutou, a kua oti to koutou oranga te huna ki a te Karaiti i roto ite Atua. Ite whakakitenga mai ote Karaiti, o to tatou oranga, ko reira hoki koutou whakakitea tahitia ai me ia i runga ite kororia. Na, whakamatea o koutou wahi i runga ite whenua; te moe tahae, te poke, te minamina kite he, te hiahia kino, mete apo, he karakia whakapakoko hoki ia: he mea hoki enei e puta mai ai te riri a te Atua ki nga tamariki ate tutu: i roto hoki i enei mea koutou e haere ana i mua, i *»■ koutou e noho ana i roto i a ratou.
Te Rongo Pai. Hoani xx. 1. I
ITE ra tuatahi o te wiki ka puta mai a Meri Makarini kite urupa ite atatu, ite mea e pouri ana ano, aka kite ite kohatu kua tangohia atu ite urupa. Na, ka oma ia, ka haere ki a Haimona Pi?a, raua ko tera akonga i aroha ai a Ihu, a ka mea ki a raua, Kua tangohia e ratou te Ariki i te urupa, a e kore matou e mohio kite wahi i waiho ai ia e ratou. Na, ka puta atu a Pita, me taua akonga, ka haere kite urupa. A oma ngatahi ana raua: otiia i horo tera akonga i a Pita, ako ia kua tae wawe kite urupa. Na, piko iho ana ia, ka kite i nga
TE MANEI O TE WIKI 0 TE AKANGA.
103
takai rinena e takoto ana; heoi kihai i tapoko atu ki roto. Na, ka haere mai ano hoki a Haimona Pita, i muri i a ia, a, tona tomokanga kite urupa, ka kite i nga takai rinena e takoto ana, mete tauera i takaia ai tona matenga, kihai i takoto tahi me nga takai rinena, he mea whakakopa ia ki tetahi wahi i tahaki ano. Katahi ka tomo atu tera akonga, i tae wawe mai nei kite urupa, kite ana, whakapono ana. Kiano hoki ratou i mohio noa kite Karaipiture, Kua takoto te tikanga kia ara ake ia ite hunga mate. Na, hoki atu ana ano nga akonga kite kainga.
TE MANEI 0 TE WIKI 0 TE ARANGA.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, kua whakakahoretia nei te mate e koe, ara, e tan Tama kotahi, e Ihu Karaiti; kua uakina hoki te tatau o te ora tonu ki a matou; he atawhainga hoki nau i whai hiahia pai ai o matou ngakau ; Tenei matou te inoi atu nei ki a koe kia whakakahangia tonutia matou, kia puta atu ai te mahi pai; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, e ora na ia, e kingi tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi x. 34-
KA puaki te mangai o Pita, ka mea, He pono, ka kite ahau kahore ate Atua whakapai kanohi: engari ki te wehi tetahi tangata o nga tini iwi ki a ia, kite mahi tika, ka paingia e ia. Te kupu i homai eia kia whakapuakina ki nga tamariki a Iharaira, hei kauwhau i te rongo ka man i a Ihu Karaiti: (ko ia te Ariki o te katoa:) e matau ana ano koutou ki tana kupu, i kauwhautia nei puta noa i Huria, no Kariri te timatanga, i muri iho ite iriiringa i kauwhautia e Hoani; he mea mo Ihu o Nahareta i whakawahia nei e te Atua kite Wairua Tapu, kite kaha : ahaereere ana kite mahi pai, kite whakaora ite hunga katoa i pehia ete rewera ; no te mea iaia te Atua. Ako matou nga kai whakaatu o nga mea katoa i mea ai ia kite whenua o nga Hurai, ki Hiruharama ano hoki; a whakamatea ana ia e ratou, he
MANET 0 TE WIKI 0 TE AEANGA.
104
mea whakairi ki runga kite rakau : i whakaarahia ake tenei tangata e te Atua i te torn o nga ra, a meinga ana kia kitea nuitia, ehara i te mea e nga iwi katoa, engari e nga kai whakaatu i whiriwhiria e te Atua i mua, ara e matou i kai tahi, i inn tahi nei me ia, i muri iho i tona aranga ake ite mate. A i mea mai ano ia ki a matou kia kauwhau kite iwi, kia whakaatu atu, ko ia ta te Atua i whakarite ai hei Kai whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate. He kai whakaatu nga poropiti katoa mona, ara, ma tona ingoa ka whiwhi ai kite murunga hara nga tangata katoa e whakapono ana ki a ia.
Te Bongo Pai. Kuka xxiv. 13.
IV" A, tokorua o ratou e haero ana i tana ra ki tetahi JLi kainga koraha, e ono tekau o nga paronga te mataratanga i Hiruharama, ko Emauha te ingoa. A e korerorero ana raua tetahi ki tetahi, ki enei mea katoa i meinga. Ai a raua e korerorero ana, e uiui ana ki a raua, na, ko Ihu ake ano kua whakatata mai, a haere tahi ana ratou. I puritia hoki o raua kanohi, i kore ai raua e mohio ki a ia. Na, ka mea ia ki a raua, He aha enei kupu e korero nei korua ki a korua, i a korua e haere nei, e ahua, pouri nei ? Na, ka whakahokia mai e tetahi, ko Kereopa te ingoa, a ka mea ki a ia, I Hirnharama koe e noho ana, ako koe anake kahore i mohio ki nga mea kua meinga nei ki reira i enei ra ? Ka mea ia ki a raua, Ki ehea mea ? Ka mea raua ki a ia, Ki nga mea o Ihu o Nahareta, he poropiti hoki ia, he kaha tana mahi, tana kupu, i te aroaro o te Atua, o te iwi katoa : kite tukunga hoki i a ia e nga tohunga nui, e o matou rangatira hoki, kia whakaaetia kia whakamatea, a ripekatia ana ia. A i tumanako atu ano matou ki a ia, mana e whakaora a Iharaira: na, ite taha ano o enei mea katoa, ko te torn hoki tenei 6 nga ra i meinga ai enei mea. A miharo noa iho matou ki etahi wahine o matou, i haere ite atatu kite urupa ; heoi kihai i kitea tona tinana, a haere mai ana ratou, ka mea, kua kitea ano hoki e ratou he putanga anahera, i mea mai nei kei te ora ia. Na, ka haere atu etahi- o o maua hoa kite urupa, a rokohanga atu, rite tonu ki ta nga wahine i korero ai: otira kihai ia i kitea. Na, ko tana meatanga mai ki a raua, Bte
TE TUREI 0 TE WIKI 0 TE ARANGA.
105
F 3
hunga whakaaro kore, ngakau puhoi kite whakapono ki nga mea katoa i korero ai nga poropiti: kahore ianei i takoto te tikanga kia mate a te Karaiti i enei mea, a kia tomo ki tona kororia F Na, ka timata ia ki ta Mohi, ki ta nga poropiti katoa, a whakaaturia ana ki a raua nga mea mona o nga Karaipiture katoa. Aka tata ki te kainga i haere ai ratou: na, ka ahu atu ia, mete mea e haere tonu ana ia. Na, ka tohe raua ki a ia, ka mea atu, E noho koe ki a maua : kua ahiahi hoki, kua tit aha hoki te ra. Na, ka tomo atu ia, ka noho ki a raua. A, tona nohoanga iho ki a raua kite kai, ka man ia ki te taro, ka whakapai, ka whawhati, a hoatu ana ki a raua. Na, kua kite o raua kanohi, aka mohio ki a ia; a ngaro whakarere atu ia i a raua. Aka mea raua ki a raua, Kihai koia o tana ngakau i mumura i roto i a tana, i a ia e korero ana ki a taua i te ara, e whakaatu ana i nga Karaipiture ki a taua? Na, ka whakatika raua i taua haora ano, a hoki ana ki Hiruharama, a rokohanga mai, kua huihui te tekau ma tahi me o ratou hoa, a e mea ana, Koia rawa ano! kua ara te Ariki, a kua puta mai ki a Haimona. Na, ka korerotia e raua nga meatanga i te ara, to raua mohiotanga hoki ki a ia i te whati= whatinga o te taro.
TE TUREI 0 TE WIKI 0 TE ARANGA.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, kua whakakahoretia nei te mate e koe, ara, e tau Tama kotahi, e Ihu Karaiti ;• kua uakina hoki te tatau o te ora tonu ki a matou ; he atawhainga hoki nau.i whai hiahia pai ai o matou ngakau ; Tenei matou te inoi atu nei ki a koe kia whakakahangia tonutia matou, kia puta atu ai te mahi pai; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki; e ora na ia, e kingi tahi na, me koe, mete Wairua. Tapu, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi ziii. 26.
EHOA ma, e aku tuakana, e nga tamariki o te kawei o Aperahama, e te hunga i roto i a koutou e wehi ana kite Atua, kua homai te kupu o tenei oranga kia whakapuakina ki a koutou. Kihai te hunga e noho ana i Hiruharama, me o ratou rangatira, i mohio ki a ia, ki
TE TUKEI O TE WIKI 0 TE AKANGA.
106
nga reo ano hoki o nga poropiti e korerotia ana i nga hapati katoa. Na, kua rite i a ratou ana reo, i a ratou i tuku ia ia kia whakamatea. Ahakoa kihai i kitea e ratou he mea e mate ai ia, ka tohe ratou ki a Pirate kia whakamatea ia. Ano ka rite katoa i a ratou nga mea i tuhituhia mona, tangohia iho ana ia i te rakau, whakatakotoria ana ki roto kite urupa. Heoi na te Atua ia i whakaara ake i te mate : a he maha nga ra i kitea ai ia e te hunga i haere tahi i a ia i Kariri ki Hiruharama, ko ratou hoki hei kai whakaatu mona kite iwi. Na, he kauwhau tenei na mana i te rongo pai ki a koutou, i te mea i korerotia i mua ki nga matua, kua mana tenei i te Atua, hei mea ma tatou, ma a ratou tamariki, i a ia i whakaara nei i a Ihu ; ko te mea hoki tena i tuhituhia i te rua o nga waiata, Ko koe taku Tama, no naianei koe i whakatupuria ai e ahau. Ko tana korero ano tenei mona, i whakaarahia nei e ia i te mate, te hoki ano kite pirau i muri iho, Ka hoatu e ahau ki a koutou nga mea tapu, nga mea pono a Kawiri. Koia hoki ia i mea ai i tetahi atu waiata, E kore koe e tuku i ton Mea Tapu kia kite ite pirau. Ko Kawiri hoki i mahi ita te Atua i pai ai' i tona whakatupuranga ano, a moe iho, whakatakotoria ana ki ona matua, kite ana i te pirau. Ko tenei ia, i whakaarahia ake nei e te Atua, kihai ia i kite ite pirau. Na, kia mohio koutou, e hoa ma, e aku tuakana, na tenei tangata te murunga hara e kauwhautia nei ki a koutou; a mana nga tangata katoa e whakapono ana ka whakatikaia ai i nga mea katoa, e kore nei koutou e whakatikaia i runga i ta Mohi ture. Na, kia mahara, kei pa ki a koutou te mea i korerotia © nga poropiti; Titiro mai, ete hunga whakahawea, ka miharo ai, a whakangaromia iho : ka mahia hoki e ahau he mahi i o koutou ra, he mahi e kore e whakaponohia e koutou, ahakoa whakapuakina e te tangata ki a koutou.
Te Rongo Pai. Kuka xxiv. 36.
V r A, ko Ihu ake ano etn ana i waenganui o ratou, 0 ±1 mea ana ki a ratou, Kia tan te rangimarietanga ki a koutou. Na, koera ana ratou, wehi tonu; i mea hoki he wairua ta ratou i kite ai. Na, ko tana meatanga atu ki a ratou, He aha koutou ka pororaru ai ? na te aha hoki i puta ake ai nga whakaaronga i roto i o
TE RA TAPU TUATAHI I MURI ISO 0 TE ARANGA
107
koutou ngakau ? Tirohia oku ringaringa me oku waewae, ko ahau ano ia: whawhakia ahau, kia kite ai koutou ; kahore hoki o te wairua kikokiko, wheua ranei, me oku e kitea nei e koutou. Ano ka korerotia tenei, ka whakakitea ki a ratou ona ringaringa, me ona waewae. A i a ratou kahore nei i whakapono i te hari, a e miharo ana, ka mea ia ki a ratou, He kai ranei ta koutou i konei? Ka hoatu e ratou ki aia tetahi ika, he mea tunu, me tetahi honikoma. Na, ka tango ia, a kainga ake eiai to ratou aroaro: I mea ano ia ki a ratou, Ko nga kupu enei i korero ai ahau ki a koutou, i a au ano i a koutou, me whakarite nga mea katoa kua oti te tuhituhi i roto i te ture a Mohi, i nga poropiti, i ngawaiata, moku. Katahi ia ka whakamakoha i o ratou hinengaro, kia matau ai ki nga Karaipiture, a ka mea ki a ratou, Ko te mea tenei i tuhituhia, ko te tikanga ano hoki tenei, ko te Karaiti kia whakamamaetia, kia ara ano i te hunga mate i te torn o nga ra : a kia kauwhautia te ripenetanga, mete murunga hara i runga i tona ingoa, ki nga tauiwi katoa, ki Hiruharama ano hoki timata ai. Na, ko koutou hei kai whakaatu mo enei mea.
TE BA TAPE TUATAHI I MURI IHO O TE
ARANGA.
Te Inoi.
T? TE Matua Kaha rawa, kua homai e koe tau Tama _LI kotahi kia mate mo o matou hara, kia ara ano hoki mo matou kia whakatikaia; Meinga matou kia whakarere i te rewena o te mauahara, o te kino, kia mahi tonu hoki ki a koe i runga ite tika, i te pono ; he nui nga mahi pai a to matou Ariki, a tau Tama, a Ihu Karaiti. Amine*
Te Tuhituhi. 1 Hoani v. 4.
NGA mea katoa hoki kua whanau i te Atua e kaha ana i te ao : a ko te wikitoria tenei e taea ai te ao,. ko to tatou whakapono. Ko wai i kaha iteao ? ehara ianei te tangata e whakapono aha ko Ihn te Tama a te Atua ? Ko ia tenei i haere mai nei i runga ite wai,i te to* to, ko Ihu Karaiti; ehara ite mea i runga ite wai anake, engari i runga ite wai, i te toto. Ko te Wairua hoki te
IE BA TAPU TUABUA IMUBI IHO 0 TE ABANGA
108
kai whakaatu, he pono hoki te Wairua. Tokotoru hoki nga kai whakaatu i te rangi, ko te Matua, ko te Kupn, ko te Wairua Tapu : a kotahi ano enei tokotoru. A tokotoru nga kai’ whakaatu i te whenua, ko te Wairua, ko te wai, ko te toto: a kotahi ano ta ratou tokotoru. Ki te whakaae atu tatou ki ta nga tangata whakaatu, he nui ke ta te Atua whakaatu : ko ta te Atua whakaatu hoki tenei, i whakaaturia mai e ia mo tana Tama. Te tangata e whakapono ana kite Tama a te Atua, he whakaaturanga ano tana kei roto i a ia: te tangata e kore e whakapono kite Atua, kua meinga ia he kai korero teka; no te mea kahore ia i whakapono kite whakaaturanga i whakaaturia mai nei e te Atua mo tana Tama. Ako te whakaaturanga tenei, ara, kua homai e te Atua ki a tatou te oranga tonutanga, a kei roto ano i tana Tama tenei oranga. Te tangata kei aia te Tama, kei aia ano te oranga; te tangata kahore nei i a ia te Tama a te Atua, kahore i a ia te oranga.
Te Bongo Pai, Hoani xx. 19.
A I tana ra tuatahi ano o te wiki i te ahiahi, i nga , tatan e kati ana ote wahi i huihui ai nga akonga i te wehi i nga Hurai, ka haere mai a Ihn, ka tn i waenganui, *a ka mea ki a ratou, Kia tan te rangimarie ki a kontou. A, ka pnaki tenei kupu ana, ka whakakitea atu e ia ona ringaringa me tona kaokao ki a ratou. Na, hari tonu nga akonga, ito ratou kitenga ite Ariki. Ka mea ano a Ihu ki a ratou, Kia tau te rangimarie ki a koutou: i tonoa mai ahau ete Matua, aka tonoa ano hoki koutou e ahau. Ka korerotia tenei, ka whakaha mai ia, a ka mea ki a ratou, Kia riro atu te Wairua Tapn i a koutou: kite whakarerea noatia atu e koutou nga hara o etahi tangata, ka whakarerea o ratou; aki te whakamaua o etahi e koutou, ka man ano.
TE BA TABU TUABUA I -MUSI IHO 0 TE
ABANGA.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, kua homai e koe tan Tama kotahi mo mat on hei patunga tapu mo nga Kara, hei tauira mo to noho tika; Homai he kaha ki a matou, kia tango ai matou i tenei taonga nui i runga i te nga-
TE RA TAPU TUARUA I MURI IHO 0 TE ARAHGA.
109
kau whakawhetai, kia tohe hoki i nga ra katoa kite whai i ona takahanga tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Pita ii. 19.
HE mea whai whakapainga hoki tenei, ki t© mea na te maharatanga kite Atua ka whakamanawanui ai tetahi ki nga mea whakapouri, i aia ano hoki e whakamamaetia hetia ana. He aha hoki te kororia, kite mea ka whakamanawanui koutou, i te mea kua hara koutou a ka motokia ? tena ka whakamanawanui koutou, i te mea ka mahi pai a ka whakamamaetia, he mea whai whakapainga tenei kite Atua. I karangatia hoki koutou ki tenei: i whakamamaetia hoki a te Karaiti mo tatou, a waiho iho e ia he tauira ma tatou, kia aru ai koutou i ona tapuae : kihai nei ia i mea i te hara, kahore ano hoki i kitea te tinihanga i tona mangai: ka taunutia, kihai ia i taunu atu; ka whakamamaetia, kihai ia i whakatuma; engari i tuku atu iaiaki te kai whakarite tika o te whakawa : nana ake i waha o tatou hara, na tona tinana ake, i runga i te rakau, kia whakatupapaku ai tatou kite hara, kia ora ai kite tika : na ona karawarawa i ora ai o koutou mate. I rite hoki koutou kite hipi kua kotiti ke ; heoi kua hoki tenei koutou kite Hepara, kite Pihopa o o koutou wairua.
Te Bongo Pai. Hoani x. 11.
TT' A mea a Ihu, Ko ahau te liepara pai: he hepara pai, JljL ka tuku ia ia ano kia mate mo nga hipi. Tena ko te tangata e utua ana, ehara nei i te hepara, ehara nei i a ia nga hipi, tona kitenga i te wuruhi e haere mai ana, whakarerea ake eia nga hipi, oma ana: na, ka hopukia ratou ete wuruhi, a whakamararatia ana nga hipi. Ka oma te tangata e utua ana, no te mea e utua ana ia, a kahore ana whakaaro ki nga hipi. Ko ahau te hepara pai, e matau ana hoki ki aku, a e matauria ana ahau e aku, rite tonu ki to te Matua matauranga ki a an, toku matauranga hoki kite Matua: e tuku ana ano hoki ahau iaauki te mate mo nga hipi. He hipi atu ano aku, ehara nei i tenei kainga: me arahi mai ratou e ahau, aka rongo ratou ki toku reo; a e whakakotahitia te kahui, kotahi ano hoki hepara.
IE BA TAPU TUATORU I MURI IHO 0 TH ARAN GA.
110
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ko koe te Kai whakaatu i te maramatanga o to pono kite hunga he, kia hoki ai ratou kite ara ote tika; Meinga te hunga katoa kuauru ki roto ki a te Karaiti kia whakarere i nga mea e tika ke ana i ta ratou i whakaae ai, kia aru hoki i nga mea katoa e rite ana; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Pita ii. 11.
T 1 AKU hoa aroha, ko taku whakahau atu tenei, he .11 hunga noho noa, he konene hoki koutou, mawehe atu i nga hiahia kikokiko e whawhai nei kite wairua; kia pai ta koutou whakahaere i roto i nga tauiwi, mo ta ratou whakapae ki a koutou, he kai mahi koutou i te kino, na, kia whakakororia ratou i te Atua i te ra ote tirohanga mai, ina kite i a koutou mahi pai. Na, kia ngohengohe koutou ki nga tikanga katoa a te tangata, he whakaaro kite Ariki : akahoa na te kingi, na te mea nui rawa; na nga kawana ranei, na te hunga i tonoa mai e ia hei whiu i nga kai mahi i te kino, hei whakamoemiti ia mo te hunga © mahi ana i te pai. Ko ta te Atua hoki tenei i pai ai, kia ai a koutou mahi pai hei puru mo nga mangai kuare o nga tangata whakaaro kore : he hunga ehara nei i te herehere, otiia e kore e waiho to koutou herekoretanga hei hipoki mo te mauahara, engari kia rite ki nga pononga a te Atua. Whakahonoretia nga tangata katoa. Arohaina nga teina, nga tuakana. E wehi kite Atua. Whakahonoretia te kingi.
Te Kongo Pai. Hoani xvi. 16.
IZA mea a Ihu ki ana akonga, Taro ake, a e kor© kom JLjl ton e kite iaan : a taro ake ano, ka kite koutou i a an, no te mea ka haere ahau kite Matua. Na, ka mea etahi o ana akonga tetahi ki tetahi, He aha tenei © mea mai nei ia ki a tatou, Taro ake, a e kore koutou e kite a au: taro ake ano, ka kite ano koutou i a an: me tenei, No te mea e haere ana ahau kite Matua ? Na, ka mea ratou, He aha tenei e mea mai nei ia, Taro ake ? e kore tatou e matau ki tana e mea mai nei. A
TE BA TABU TUAWHA I MUBI IHO 0 TE ABANGA
111
i mohio a Ihu, e hiahia ana ratou kite ui atu ki a ia, a ka mea ki a ratou, E rapu ana koutou ki a koutou ano ki taku i mea ra, Taro ake, a e kore koutou e kite i a au: a, taro ake ano, ka kite ano koutou iaau ? He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ka tangi koutou, ka aue, ko te ao ia, ka hari: e pouri ano koutou, otira ka meinga to koutou pouri hei haringa. Ite mea ka vfhakamamae te wahine, ka pouri, no te mea ka tae mai tona wa : ka whanau tana tamaiti, heoi ano maharatanga kite mamae, ite hari hoki, no te mea ka whanau he tangata kite ao. Na, tenei koutou te pouri nei: e kite ano ia ahau i a koutou, aka hari o koutou ngakau, e kore ano hoki e tangoilia i a koutou to koutou hari e tetahi.
TE BA TABU TUAWHA I MUBI IHO 0 TE
ABANGA.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, man anake e whakahaere nga whakaaro me nga hiahia o nga tangata kino; Tukua mai ki to hunga e muia nei e nga raruraru o tenei ao, kia pai ratou ki tau ture, kia hiahia hoki ki au mea e whakaari mai nei; kia u pu ai te ngakau ki te wahi e kitea ai te hari pono; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Hemi i. 17.
"KT 0 runga nga homaitanga papai katoa, nga mea katoa 31 e tino tika aha, he mea heke iho no te Matua o nga whakamarama, kahore nei ona putanga ketanga, kahore hoki he atarangi ote tahuri. Na tona hiahia ake ano tatou i whanau ai, he meatanga na te kupu o te pono, kia meinga ai tatou hei matamua mo ana mea i hanga ai. Na, e aku hoa aroha, kia hohoro nga tangata katoa kite whakarongo, kia puhoi kite korero, kia puhoi ki te riri: e kore hoki ta te Atua tika e mahia e ta te tangata riri. Na, me whakarere katoa atu nga tikanga poke mete hara e hua tonu nei, me tahuri marire kite kupu kua oti te whakato iho, e taea hoki e tenei te whakaora o koutou wairua.
TE BA TAPU TUABIMAIMUBI IHO 0 TE AB ANGA
112
Te Rongo Pai. Hoani xvi. 5. KA mea a Ihu ki ana akonga, Na, e haere ana tenei ahau ki toku kai tono mai; a kahore tetahi o koutou iui mai ki a au, Ko hea koe ? Otira i taku korerotanga nei i enei mea ki a koutou, ka ki o koutou ngakau ite pouri. Na, he pono taku korero ki a koutou; Nui atu te pai mo koutou kite haere ahau: kite kahore hoki ahau e haere, e kore te Kai whakamarie e tae mai ki a koutou ; a kite haere ahau, maku ia e tono mai ki a koutou. Na, ka tae mai ia, mana e whakaatu kite ao te hara, te tika, mete whakawa : te hara, mo ratou kahore e whakapono ki a au; te tika, no te mea e haere ana ahau ki toku Matua, a heoi ano to koutou kitenga i a an; te whakawa, no te mea kua whakatikaia te whakawakanga mo te rangatira o tenei ao. Tenei ake aku mea maha e korero ai ahau ki a koutou, otiia e kore e,.taea e koutou te mau aianei. Na, ka tae mai ia, te Wairua o te pono, mana koutou e arahi kite pono katoa: ehara hoki tana ite korero nana ake; engari ka korerotia e ia nga mea e rongo ai ia : mana hoki e whakakite mai ki a koutou nga mea e puta mai ana. Ka whakakororiatia ahau e ia: ka tango hoki ia i aku mea, aka whakaaturia atu ki a koutou. Nga mea katoa a te Matua, naku: koia ahau i mea ai, ka tangohia eia aku mea, a ka whakaaturia atu ki a koutou.
TE RA TAPU TUARIMA I MURI IHO 0 TE
ARANGA.
Te Irioi.
ETE Ariki, e ahu mai ana nga mea pai katoa i a koe ; Tukua mai ki a matou, ki o pononga tou Wairua Tapu, kia whakaaro ai matou i nga mea pai; arahina hoki matou, kia rite ai aua mea i a matou j ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
‘Te Tuhituhi. Hemi i. 22.
AHEI kai mahi ano koutou i to kupu, kaua hei kai whakarongo anake, kei tinih.au gatia koutou e koutou ano. Ki to mea hoki he kai whakarongo tetahi ite kupu, a ehara ite kai mahi, e rite ana ia kite tangata e matakitaki ana ki tona kanohi maori i roto i te whakaata : tana matakitakinga hoki i a ia ano, haere ana, ware ware tonu ake he ahua pehea ranei tona. Ten ako
TE BATAPIT TUARIMAI MURI IHO 0 TE ARANGA.
113
te tangata e ata titiro iho ana kite ture tino tika, kite mea here kore, a ka u tonu, he kai whakarongo ano ia e kore e wareware, engari e mahi ana i te mahi, e hari ano tenei i tana mahi. Ki te mea he ahua karakia to tetahi i roto i a koutou, a kahore e parairetia e ia tona arero, he tinihanga hoki nona ki tona ngakau, he maumafL karakia tana. Te karakia pono, te mea poke kore, kite aroaro ote Atua Matua, ko ia tenei, Ko te tirotiro i nga pani i nga pouaru i o ratou matenga, ko te tiaki i a ia ake kei poke i te ao.
Te Bongo Pai. Hoani xvi. 23.
HE pono, he pone taku e mea atu nei ki a koutou, Ko a koutou e inoi atu ai kite Matua i runga i toku ingoa, e homai eia ki a koutou. Kahore ano i inoia noatia e koutou tetahi mea i runga i toku ingoa: kioia, a ka whiwhi koutou, kia tino nui ai to koutou koa. He mea whakarite taku korerotanga i enei mea ki a koutou: otiia meake puta te wa e kore ai ahau e korero kupu whakarite ki a koutou, engari ka korero?tia nuitia e ahau nga mea ate Matua ki a koutou. A taua ra ka inoi koutou i runga i toku ingoa; a e kore ahau e mea ki a koutou, e inoi atu’ ahau kite Matua mo koutou: e aroha ana hoki te Matua ake ano ki a koutou, mo koutou hoki i aroha ki a an, a i whakapono i haere mai ahau ite Atua. I haere mai ahau ite Matua, a kua tae mai nei kite ao : ka mahue ano hoki i a au te ao, aka haere kite Matua. Ka mea atu ana akonga ki a ia, Na, ka korero nui tenei koe, ehara tau korero i te kupu whakarite. Katahi matou ka mohio, tenei koe te mohio nei ki nga mea katoa, a e kore e mea ma tetahi e ui ki a koe : na konei matou i whakapono ai i haere mai koe ite Atua. Ka whakahokia mai e Ihu ki a ratou. Katahi koutou ka whakapono ? Na, meake puta te wa, a kua puta nei ano, e whakamararatia ai koutou ki tana mea, ki tana mea, a ka waiho ko ahau anake ; otiia he teka ko ahau anake, no te mea kei a au nei te Matua. Kua korerotia e ahau anei mea ki a koutou, kia whai marietanga ai koutou i roto i a au. Ta koutou ite ao nei, he matemate: otira kia maia j kua taea e ahau te ao.
TE RA 0 TE KAKENGA. ’
114
Te Inoi,
ETE Atua Kaha rawa, tukua mai ki a matou e whaka. pono nei kite kakenga o tau Tama kotahi, o to matou Ariki, o Ihu Karaiti, kite rangi, kia kake atu ki reira o matou ngakau, o matou hinengaro, kia noho tonu hoki ki a ia e ora na, e kingi tahi na, me koe mete Wairua Tapu, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine,
Mo te TuMtuhi. Nga Mahi i. 1. TO mua korero he mea tuhituhi naku, e Tiopira, mo nga mea katoa i tiinata ai a Ihu te mahi, te ako, taea noatia te ra i ako iho ai ia, he mea na te Wairua Tapu, ki nga apotoro i whiriwhiria e ia, a tangohia atu ana ki runga :he maha hoki nga tohu i whakakite ora ai ia i a ia ki a ratou, i muri iho i tona matenga; e wha tekau ano nga ra i kitea ai e ratou, i korerotia ai eia nga mea o te rangatiratanga ote Atua :a, ka huihui tahi ia me ratou, ka mea atu ia kia kaua ratou e haere atu i Hiruharama, otiia kia taria te mea i korerotia i mua e
te Matua, i rongo ra koutou ki a au: i iriiri hoki a Hoani kite wai; ko koutou ia, e kore e-maha ake nga ra, ka iriiria kite Wairua Tapu. Aka tamene mai ratou, ka ui ki aia, ka mea, Ete Ariki, ko te wa ianei teneie whakahoki ai koe ite rangatiratanga ki a Iharaira ? Na, ko tana meatanga ki a ratou, E kore e riro i a koutou te mohiotanga ki nga wa ki nga taima, kua waiho e te Matua mana ake te tikanga. Engari ka riro mai he kaha i a koutou, ite haerenga mai ote Wairua Tapu ki runga ki a koutou : a hei kai whakaatu koutou moku ki Hirnharama, ki Huria katoa, ki Hamaria hoki, a tae noa ki te pito whakamutunga ote ao. Ano ka mutu tana korero i enei mea, i a ratou ano e titiro ana, ka tangohia atu ia ; a toremi atu ito ratou tirohanga ki roto kite kapua. Aia ratou e titiro matatau atu ana kite rangi, i a ia e haere ana, na, tokorua nga tangata etu ana i to ratou taha, he ma hoki nga kakahu; e mea mai ana, E nga tangata o Kariri, he aha ta koutou e tu, e matakitaki atu na kite rangi ?ko tena Ihu, kua tangohia atu na i a koutou kite rangi, ka pera ano tona haerenga mai me ia i tirohia atu na e koutou e haere atu ana
kite rangi.
TE BA TAPU 1 MUBI IHO 0 TE KAKENGA.
115
Te Rongo Pai. Maka xvi. 14.
KA put a a Ihu kite tekau ma tahi, i a ratou e noho ana kite kai, a riria iho e ia to ratou whakapono kore, mete pakeke o te ngakau, mo ratou kihai i whakapono kite hunga i kite nei ia ia kua ara. Aka mea ki a ratou, Haere koutou kite ao katoa, kauwhautia te rongo pai ki nga tangata katoa. Ko ia e whakapono ana, aka oti te iriiri, ka whakaorangia; na, te tangata e kore e whakapono, ka meinga kia mate. A ka whai tahi enei tohu ite hunga e whakapono ana: Ma toku ingoa ratou ka pei rewera ai; ka korerotia ai e ratou nga reo hou; ka tango ake ai ratou i nga nakahi; aki te inu ratou i tetahi mea whakamate, e kore e ahatia; ka pa iho o ratou ringaringa ki nga turoro, a ka ora. Na, te mutunga o tana korerotanga ki a ratou, ka tangohia te Ariki kite rangi, a noho ana kite ringa matau ote Atua. Na, haere ana ratou, kauwhau ana i nga wahi katoa, mete mahi tahi ano te Ariki, mete whakau i te kupu ki nga tohu e whai tahi ana.
TE RA TAPU I MURI IHO 0 TE KAKENGA.
Te Inoi.
ETE Atua, e te Kingi o te kororia, kua whakaarahia na e koe tau Tama kotahi, a Ihu Karaiti, mete kororia nui ano, ki ton rangatiratanga i te rangi; He inoi tenei na matou ki a koe, kia kaua matou e waiho pouri; engari tonoa mai tou Wairua Tapu hei whakahari i a matou; whakaarahia hoki matou ki taua kainga ano, kua riro atu na to matou Kai whakaora a te Karaiti ki reira; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe, me te Wairua Tapu, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine,
Te Tuhituhi. 1 Pita iv. 7.
HE 01 kua tata te whakamutunga o nga mea katoa : na, kia whai whakaaro koutou, kia mataara, kia inoi. Na, ite tuatahi o nga mea katoa, arohaina putia koutou e koutou ano : he tini hoki nga hara ka hipokina ete aroha. Whakamanuhiritia tetahi e tetahi, kaua e amuamu. Te mea kua riro noa mai i tetahi, i tetahi, meatia atu ano e koutou ma tetahi, ma tetahi, kia rite
TE RA TAPU 0 TE PETEKOHA.
116
ki ta nga tuari pai o nga homaitanga maha a te Atua, Ki te korero tetahi, kia rite ki ta nga kupu a te Atua; kite minita tetahi, hei to te kaha e homai ana ete Atua: kia whai kororia ai te Atua i nga mea katoa, i roto i a Ihu Karaiti; kei aia te kororia mete mana, ake ake ake, Amine.
Te Rongo Pai. Hoani xv. 26, me tetahi wahi o te upoko xvi. OTIIA ka tae mai te Kai whakamarie e tonoa mai nei e ahau ki a koutou i te Matua, te Wairua o tepono, e puta mai ana i te Matua, ko ia hei kai whakaatu moku: ko koutou ano hoki hei kai whakaatu, no te mea i ahau koutou no te timatanga iho ra ano. Kua korerotia e ahau enei mea ki a koutou, kei he koutou. Ka peia atu koutou i roto i nga whare karakia : a meake puta te wa e mea ai nga kai whakamate katoa i a koutou, he mahi pai ta ratou kite Atua. Na, e meatia enei mea ki a koutou, no te mea kahore ratou i mohio kite Matua, kahore hoki ki a au. Otiia kua korerotia anei mea e ahau ki a koutou, mo te puta rawa mai o taua wa, ka mahara koutou ki ana mea, he mea korero naku ki a koutou.
TE RA TAPU 0 TE PETEKOHA.
Te Inoi.
ETE Atua, i tonoa mai e koe ton Wairua Tapu i tenei wa ki o tangata pono, hei whakamarama, hei whakaako i o ratou ngakau ; Tukua kia tika i tana Wairua a matou whakaaro ki nga mea katoa, kia hari tonu hoki matou i te mea e whakamarietia ana e ia, he nui hoki nga pai o Ihu Karaiti, o to matou Kai whakaora, tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe, me tana Wairua, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine.
Mb te Tuhituhi. Nga Mahi ii. 1.
AKA taka mai te ra o te Petekoha, e noho tahi ana f ratou katoa, kotahi ano hoki te whakaaro. Na, puta whakarere mai ana he harurutanga no te rang!, ano he han. whakaharahara e keri ana, a ki katoa te whare i noho ai ratou. Heoi puta mai ana ki a ratou etahi arero, he mea manganga, ano he ahi, a tau iho ana ki
IE RA TAPU 0 TE PETEKOHA.
117
runga ki tetahi, ki tetahi o ratou. Na, ki katoa ratou i te Wairua Tapu, a ka timata te korero, rere ke ana nga reo, rite tonu ki ta te Wairua i hoatu ai ki a ratou kia korerotia. A i Hiruharama e noho ana etahi Hurai, he hunga whakaaro, no nga iwi katoa i raro o te rangi. Na, ka haere te rongo o tenei, ka whakarapopoto te mano, ka pororaru, no te. mea ka rangona e tera, e tera, tona reo e korerotia ana e ratou. Na, ka oho ratou katoa, ka miharo, ka mea tetahi ki tetahi, Na, ehara ianei enei katoa e korero nei ite hunga no Kariri ? A na te aha tatou ka rongo nei, ia tangata, ia tangata, i o tatou reo oto tatou whanautanga F Te hunga o Patia, o Miria, o Erama, nga mea e noho ana i Mehopotamia, i Huria, i Kaparokia, i Poneto, i Ahia, i Perukia, i Pamapuria, i Ihipa, i nga wahi o Ripia e patata.ana ki Hairini, me nga manuhiri o Roma, nga Hurai, nga porohiraiti, nga Kariti, nga Arapi, e rongo ana tatou i a ratou e whakapuaki ana i nga mahi nui a te Atua, a no tatou ano nga reo.
Te Bongo Pai. Hoani xiv. 15.
KA mea a Ihu ki ana akonga, Ki te arolia koutou ki a an, kia man ki aku ture. Aka inoi atu ahau kite Matua, a mana e homai ki a koutou tetahi atu Kai whakamarie, hei noho tonu ki a koutou; te Wairua o te pono ; e kore nei 6 riro i te ao, no te mea e kore e kite i a ia, e kore ano hoki e matau ki a ia: otira e matau ana koutou ki a ia; kei a koutou hoki ia e noho ana, aka noho ano i roto i a koutou. E kore koutou e waiho pani e ahau: e haere mai ano ahau ki a koutou. Taro ake, a heoi ano kitenga oteao i a au; ko koutou ia, e kite i a au : e ora ana ahau, a ka ora ano hoki koutou. A taua ra koutou matau ai kei roto ahau i toku Matua, a ko koutou kei roto i a au, me ahau hoki kei roto i a koutou. Te tangata kei aia nei aku ture, a e puritia ana e ia, ko ia te aroha ana ki a au: a kite aroha tetahi ki a au, ka arohaina ia e toku Matua, a ka aroha ano ahau ki a ia, ka whakaatu i a auki a ia. Ka mea atu a Hura ki a ia, haunga a Ikariote, E te Ariki, me pehea tan whakaaturanga i a koe ki a mat on, a kahore kite ao ? Ka whakahokia mai e Ihu, ka mea ki a ai, Ki te aroha tetahi ki a au, e puritia e ia taku kupu:
TE MANEI 0 TE WIKI O TE PETEKOHA.
118
a ka arohaina ia e toku Matua, ka haere atu maua ki a ia, ka noho tonu ki a ia. Ki te kahore tetahi e aroha ki a an, e kore e puritia e ia aku kupu : na, ehara ia au ake te kupu e rongo nei koutou, engari na te Matua i tonoa mai ai ahau. Kua korerotia nei e ahau anei mea ki a koutou, iaau e noho nei i a koutou. Na, te Kai whakamarie, te Wairua Tapu, e tonoa mai e te Matua i runga i toku ingoa, mana koutou e whakaako ki nga mea katoa, mana koutou e whakamahara ki nga mea katoa kua korerotia nei e ahau ki a koutou. He rangimarie taku e waiho nei ki a koutou, tenei taku rangimarie te hoatu nei e ahau ki a koutou; e kore e rite ki ta te ao hoatutanga taku hoatutanga ki a koutou. Kei pouri' o koutou ngakau, kei mataku. Kua rongo na koutou ki taku i mea ai ki a koutou, E haere ana ahau, aka hoki mai ano ki a koutou. Me i aroha koutou ki a au, kua hari koutou, noku i mea, E haere ana ahau kite Matua: e nui ana hoki toku Matua i a au. Na, kua korero atu nei ahau ki a koutou, i te mea kahore ano i puta, mo te puta rawa mai, ka whakapono koutou. E kore e maha ake aku korero ki a koutou : e haere mai ana hoki te ariki o tenei ao, a kahore ana wahi i roto i a au ; otira kia matau ai te ao, e aroha ana ahau kite Matua; akota te Matua i whakahau mai ai ki a au, ko taku tena e mea nei.
TE MANEI 0 TE WIKI 0 TE PETEKOHA.
Te Inoi.
ETE Atua, i tonoa mai e koe tou Wairua Tapu i tenei wa ki o tangata pono hei whakamarama, hei whakaako i o ratou ngakau; Tukua kia tika i taua Wairua a matou whakaaro ki nga mea katoa, kia hari hoki matou i te mea e whakamarietia ana e ia, lie nui hoki nga pai o Ihu Karaiti, o to matou Kai whakaora, tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe, me taua Wairua, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi x. 34.
V "A, ka puaki te mangai o Pita, ka mea, He pone, ka _i_j| kite ahau kahore ate Atua whakapai kanohi: engari kite wehi tetahi tangata o nga tini iwi ki a ia, kite
TE MANEI 0 TE WIKI O TE PETEKOHA.
119
mahi tika, ka paingia e ia. Te kupu i homai eia kia whakapuakina ki nga tamariki a Iharaira, hei kauwhau ite rongo ka man i a Ihu Karaiti : (ko ia te Ariki o nga mea katoa:) e matau ana ano koutou ki tana kupu, i kauwhautia neiputa noa i Huria, no Kariri te timatanga> i muri iho ite iriiringa i kauwhautia e Hoani; he mea mo Ihu o Nahareta i whakawahia nei e te Atua kite Wairua Tapu, kite kaha : a haereere ana ki temahi pai kite whakaora ite hunga katoa i pehia ete rewera; no te mea iaia te Atua. Ako matou nga kai whakaatu o nga mea katoa i mea ai ia kite whenua o nga Hurai, ki Hiruharama ano hoki • a whakamatea ana iae ratou, he mea whakairi ki runga kite rakau : i whakaarahia ake tenei tangata e te Atua i te torn o nga ra, a meinga ana kia kitea nuitia ; ehara i te mea e nga iwi katoa, engari e nga kai whakaatu i whiriwhiria e te Atua i mua, ara e matou, i kai tahi, i inu tahi nei me ia i muri iho i tona aranga ake ite mate. A i mea mai ano ia ki a matou kia kauwhau kite iwi, kia whakaatu atu, ko ia ta te Atua i whakarite ai hei Kai Wbakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate. He kai whakaatu nga poropiti katoa mona, ara ma tona ingoa ka whiwhi ai kite murunga hara nga tangata katoa e whakapono ana ki a ia. la Pita ano e korero ana i enei kupu, ka tau iho te Wairua Tapu kite hunga katoa e whakarongo ana kite kupu. A miharo ana te hunga whakapono o te kotinga, nga mea i haere tahi mai i a Pita, no te mea kua ringihia mai ano hoki te Wairua Tapu, kua homai ki nga tauiwi; i rongo hoki ratou ki nga reo i korero ai, i whakanui ai ratou i te Atua. Katahi ka oho atu a Pita, E ahei ano te whakakahore e tetahi te wai kei iriiria enei kua whiwhi tahi nei me tatou kite Wairua Tapu ? Na, ka mea ia kia iriiria ratou i runga ite ingoa ote Ariki. Aka tohe ratou kia noho ia i etahi ra.
Te Rongo Pai. Hoani iii. 16. EOIA ano te arolia ote Atua kite ao, homai ana e ia tana Tama kotahi, kia kahore ai e mate te tangata e whakapono ana ki a ia, engari kia whiwhi ai kite oranga tonutanga. Kihai hoki te Atua i tono mai i tana Tama kite ao, kite whakahe ite ao; engari kia ora ai te ao i a ia. Ko ia e Whakapono ana ki a ia.
TE TUHEI 0 TE WIKI 0 TE PETEKOHA
120
e kore e whakahengia: tena ko ia e kore e whakapono, kua whakahengia noatia ake, inona kihai i whakapono kite ingoa ote Tama kotahi ate Atua. Ako te whakahenga tenei, no te mea kua tae mai nei te maramatanga kite ao, a nui atu to nga tangata aroha kite pouri ito ratou kite maramatanga, he kino hoki no a ratou mahi. E kino ana hoki kite maramatanga nga kai mahi katoa i te kino, e kore ano hoki e haere mai kite ’maramatanga, kei whakakitea a ratou mahi. Tena ko te kai mahi i te pono, e haere mai ana kite maramatanga, kia kitea ai ana mahi, i mahia i roto i te Atua.
TE TUBEI 0 TH WIKI 0 TE PETEKOHA.
Te Inoi.
ETE Atua, i tonoa mai e koe ton Wairua Tapu i tenei wa ki o tangata pono hei whakamarama, hei whakaako i o ratou ngakau; Tukua kia tika i taua Wairua a matou whakaaro ki nga mea katoa, kia hari hoki matou i te mea e whakamarietia ana e ia, he nui hoki nga pai o Ihu Karaiti, o to matou Kai whakaora; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe, me taua Wairua, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. A/rniile.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi viii. 14.
AKA rongo nga apotoro i Hiruharama, ko Hamaria kua tango i te kupu a te Atua, ka tonoa ki a ratou a Pita raua ko Hoani. To raua taenga atu, ka inoi mo ratou kia riro mai te Wairua Tapu i a ratou: (kahore ano hoki ia i tau noa ki tetahi o ratou : i iriiria kautia i runga ite ingoa ote Ariki, o Ihu.) Me i reira ka whakapakia nga ringaringa ki a ratou, a ka riro mai te Wairua Tapu.
Te Kongo Pai. Hoani x. 1
HE pono, lie pone taku e mea atu nei ki a koutou Ki te kahore tetahi e tomo rate kuwaha kite kainga hipi, a ka piki ke, he tahae ia, he tangata pahua. Tena ko te tangata e tomo ana rate kuwaha, ko te hepara ia o nga hipi. Ka uaki te kai tiaki tatau ki a ia; a ka rongo nga hipi ki tona reo, na, ka karangatia eia ana hipi ake, to tenei ingoa, to tenei ingoa, a ka arahina
TE BA TAPU 0 TE TOKOTORU.
121
G
ki waho. Aka oti ana ake hipi te tuku ki waho, ka haere ia ki mua i a ratou, a ka aru nga hipi i a ia : e matau ana hoki ratou ki tona reo. E kore ia ratou e aru ite tauhou, engari ka oma i a ia: e kore hoki e matau kite reo o nga tauhou. I korerotia tenei kupu whakarite e Ihu ki a ratou : heoi kihai ratou i mohio ki nga mea i korerotia eiaki a ratou. Na, ka mea ano a Ihu ki a ratou, He pono,. he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ko ahau te tatau o nga hipi. He tahae, he kai pahua te hunga katoa i haere mai i mua i aau : heoi kihai nga hipi i whakarongo ki a ratou. Ko ahau te tatau: kite waiho ahau hei huarahi tomokanga atu ma tetahi, e ora ia, a ka haere ki roto ka haere ki waho, ka kite hoki ite kai. Heoi ano ta te tahae e haere mai ai, he tahae, he patu, he whakamoti hoki: i haere mai ahau kia whiwhi ai ratou kite ora, ina, tona nui noa atu.
TE RA TAPU O TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, he atawhainga nau ki a mat ou I whakaae ai matou kite whakapono tika, i whakapuaki ai i te kororia o te Tokotoru ora tonu, me te koropiko ano kite Atua Kot ahi, kite Mea Kaha rawa; Tenei matou te inoi atu nei kia whakaukia matou ki tenei whakapono, kia araia atu hoki i a matoute he i nga ra katoa, e koe e ora na, e kingi na, kotahi ano Atua, a ake ake ake.
Mo te Tuhituhi. Whakakitenga iv. 1.
MURI iho i enei mea ka kite ahau, na, he tatau kua oti te whakapuare i te rangi : a ko te reo tuatahi i rongo ai ahau, mete mea no tetahi tetere eki mai ana ki a au, e mea ana, Haere mai ki runga nei, a e whakakitea e ahau ki a koe nga mea kua takoto mo muri i enei. I reira pu ano kua nohoia ahau e te Wairua: na, he torona kua tu kite rangi, a i runga ite torona ko tetahi e noho ana. Ate ahua o tera i noho ra, rite tonu kite kamaka hahapa, kite hararina: he aniwaniwa ano I nga taha katoa o te torona, te ahua, kei to te emerara c A. i nga taha katoa o te torona etahi torona e rua tekau ma wha: i kitea ano e ahau i runga i nga torona, e rua
TE RA TAPU O TE TOKOTORU.
122
tekau ma wha ngakaumatua e noho ana, he mea whakakakahu kite kakahu ma; ahe karauna koura ano o ratou i runga i o ratou matenga. Mete puta mai ano i roto i te torona he uira, he whatitiri, he *reo : e whitu anohoki nga rama ahi e ka ana i mua i te torona, ko nga Wairua e whitu enei ote Atua. I mua ano ote torona he moana karahi, te rite, kei te haupapa: a i waenganui o te torona, i nga taha katoa o te torona, ko nga mea ora e wha, kapi tonu a mua a muri o ratou i te kanohi. Te tuatahi o nga mea ora i rite kite raiona, te tuarua o nga mea ora i rite kite kuao kau, na, te mata o te tuatoru o nga mea ora i rite ki to te tangata, ate wha o nga mea ora i rite kite ekara e rere ana. Na, aua mea ora e wha, e ono nga parirau o tetahi, o tetahi, i nga taha katoa; ki tonu ano hoki a roto o ratou ite kanohi: a kahore e mutu ta ratou iteao ite po, he mea tonu ta ratou, Tapu, tapu, tapu, te Ariki, te Atua Kaba rawa, i mua nei ia, tenei ano inaianei, a e haere mai ana ano a mua. Ai te mea ka hoatu e nga mea orate kororia, te honore, mete whakawhetai, ki tera e noho ana i runga i te torona, e ora ana ake ake ake, ka hinga iho nga kaumatua e rua tekau ma wha ki te aroaro o tera e noho ana i runga i te torona, a ka koropiko ki a ia e ora tonu nei ake ake ake, ka panga hoki i o ratou karauna ki mua o te torona, ka mea, tika tonu, e te Ariki, kia riro i a koe te kororia, te honore, te kaha : i hanga hoki e koe nga mea katoa, nau ano i pai ake i takoto ai aua mea, na reixa ano hoki i hanga ai.
Te Kongo Pai, Hoani iii. 1.
V A, he tangata tera no nga Parihi, ko Nikorima tona . i n g° a > h e rangatira no nga Hurai : i haere mai tenei ki a Ihu i te po, a ka mea ki a ia, E Rapi, ematau ana matou i haere mai koe i te Atua hei kai whakaako, ina hoki, e kore tetahi tangata e ahei te mea i anei merekara e meatia nei e koe, kite kahore te Atua i a ia. Ka whakahokia mai e Ihn, ka mea ki a ia, He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koe, Ki te kahore te tangata e whanau hou, e kore ia e ahei te kite i te rangatiratanga ote Atua. Ka mea a Nikorima ki a ia, Me pehea ka whanau ai te tangata i tona koroheketanga ? e taea ranei te takirua o nga haerenga ki roto kite kopu o tona
TE RA TAPU TUATAHI.
123
G 2
whaea, whanau mai ai ? Ka whakahokia mai e Ihu, He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koe, Ki te kahore te tangata e whanau i te wai, ite Wairua hoki, e kore ia e ahei te tomo ki roto kite rangatiratanga ote Atua. Ko ta te kikokiko e whanau ai he kikokiko; a ko ta te Wairua e whanau ai he wairua. Aua ra e miharo ki taku i mea atu nei ki a koe, He mea tuturu tenei, ara, kia whanau hou koutou. E pupuhi ana te hau ki tana wahi e pai ai, a ka rongo koe ki tona harurutanga, otiia e kore e mohiotia e koe te wahi i puta mai ai, e tae atu ai ranei: ko te ritenga tenei kite hunga katoa ka whanau ite Wairua. Ka whakahokia atu e Nikorima, ka mea ki a ia, Me pehea ka taea ai enei mea ? Ka whakahokia mai e Ihu, ka mea ki a ia, He kai whakaako koe no Iharaira, a kahore i matau ki enei mea ? He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koe, E korerotia ana e matou ta matou i matau ai, a e whakaaturia atu ana ta matou i kite ai; heoi, e kore koutou e tango mai ki ta matou whakaaturanga. Kite mea kua korerotia e ahau ki a koutou nga mea o te whenua, a e kore koutou e whakapono, me pehea ka whakapono ai koutou kite korerotia e ahau ki a koutou nga mea ote rangi ? Kahore hoki he tangata i kake noa ki runga kite rangi, ko ia anake i heke iho ite rangi, ko te Tama a te tangata, e noho mai nei ano hoki i te rangi. Ka rite hoki ki ta Mohi whakairinga i te nakahi i te koraha; kua takoto te tikanga kia pera ano te whakairinga ote Tama ate tangata: kia kahore ai e mate te tangata e whakapono ana ki a ia, engari kia whiwhi ki te oranga tonutanga.
TE RA TAPU TUATAHI I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi,
ETE Aina, ko koe te kaha o te hunga katoa e u ana ki a koe, kia manako mai ki a matou inoi, tukua inai hoki ton kaha ki a matou, kite hunga ngoikore, e kore nei e ahei te mahi ite pai kite kahore koe; kia rite ai i a matou an ture, kia paingia ai e koe o matou hiahia, a matou mahi; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
TE BA TABU TUATAHI.
124
Te Tuhituhi. 1 Hoani iv. 7.
ENG A boa aroha, kia aroha tatou tetahi ki tetahi: no te Aina hoki te aroha; a, to hunga katoa e aroha ana, kua whanau i te Atua, a e mat an ana kite Atua. Te tangata kahore e aroha, kahore ia e matau kite Atua; he aroha hoki te Atua. Na konei i kitea mai ai te aroha o te Atua ki a tatou, na te mea kua tonoa mai © te Atua tana Tama kotahi kite ao, kia ora ai tatou i a ia. Ko to te aroha tenei, ehara ite mea ko tatou kua aroha kite Atua, engari ko ia kua aroha ki a tatou, a tonoa mai ana e ia tana Tama hei whakamarietanga mo o tatou hara. E aku boa aroha, kite mea i penei te aroha o te Atua ki a tatou, e tika ana hoki kia aroha tatou tetahi ki tetahi. Kahore he wa i kite ai tetahi tangata ite Atua. Ki te aroha tatou tetahi ki tetahi, e noho ana te Atua i roto i a tatou, a kua rite pu tona aroha i roto i a tatou. Na konei tatou i matau ai e noho ana tatou i roto i a ia, me ia i roto i a tatou, na te mea kua homai eia ta tona Wairua ki a tatou. A kua kite ano matou, ka whakaatu nei ano hoki, i tonoa te Tama ete Matua hei Kai whakaora mo te ao. Te tangata e whakaae ana ko Ihu te Tama a te Atua, e noho*ana te Atua i roto i a ia, me ia ano hoki i roto ite Atua. Kua matau nei ano hoki tatou, kua whakapono kite aroha o te Atua ki a tatou. He aroha te Atua; a, te tangata e noho ana i runga i te aroha, e noho ana i roto i te Atua, mete Atua ano hoki i roto i a ia. Na‘konei te aroha i roto i a tatou ka rite pu ai, a ka whai maiatanga ano tatou a te ra whakawa ; na te mea e rite ana ki a ia tatou e noho nei i tenei ao. Kahore he mataku i roto i te aroha; engari ka maka te mataku ki waho ete aroha ina tino rite ; no te mea he mamae to te mataku. Na, te tangata e mataku ana, kahore ia i tino rite i roto i to aroha. E aroha ana tatou ki a ia, no te mea ko ia kua aroha ki a tatou ite tuatahi. Ki te mea tetahi, E aroha ana ahau kite Atua, a e mauahara ana ia ki tona teina, he tangata teka ia: te tangata hoki kahore e aroha ki tona teina i kitea nei e ia, me pehea ka aroha ai ia ki to Atua kahore nei i kitea e ia ? Kei a tatou ano hoki tenei ture, he mea nana, Te tangata e aroha ana ki to Atua, kia aroha hoki ia ki tona teina.
TH RA TAPU TUARUA.
125
Te Kongo Pai, Buka xvi. 19.
I MU A tetahi tangata taonga, he kakahu papura ona, he rinena, i kai ano i nga kai papai i nga ra katoa : na, ko tetahi tangata rawakore, ko Raharuhi te ingoa, ka whakatakotoria ki tona kuwaha, he tuwhenua, a e hia< hia ana kia whangainga ki nga kongakonga e ngahoro iho ana i te tepara a te tangata taonga : i haere mai ano hoki nga kuri, a mitimiti ana i ona mate. Nawaia, ka mate te tangata rawakore, a kawea ana e nga anahera kite nma o Aperahama : i mate ano hoki te tangata taonga, a tanumia ana ; a tana tirohanga ake ite reinga, i a ia e whakamamaetia ana, ka kite i a Aperahama i tawhiti, me Raharuhi i tona nma. Na, ka karanga ia, ka mea, E pa, e Aperahama, kia aroha ki a an, tonoa mai hoki a Raharuhi kite ton i te pito o tana matihao kite wai, hei whakamatao i toku arero ; e mamae ana hoki ahau i tenei muramura. Na, ka mea a Aperahama, E tama, kia maharei kua riro i a koe an mea papai i ton oranga, i kino hoki nga mea i a Raharuhi: na, ka whakamarietia nei ia, a e whakamamaetia ana koe. A haunga ano enei mea katoa, kua oti te whakapiimau tetahi tawha nui kite takiwa o koutou o matou : a ki te mea etahi kite whakawhiti atu i konei ki a koutou, e kore e aliei; e kore ano hoki e whiti mai i kona ki a matou. Ano ra ko tera, Koia ahau ka mea nei ki a koe, e pa, kia tonoa ia kite whare o toku papa: tokorima hoki oku teina; kia korero ai ia ki a ratou, kei haere mai hoki ratou ki tenei wahi mamae. Ka mea mai a Aperahama ki a ia, Kei a ratou a Mohi ratou ko nga poropiti • me whakarongo ki a ratou. Ka mea atu ia, Kahore, e pa, e Aperahama : engari kite haere tetahi ki a ratou ote hunga mate, ka ripeneta ratou. Na, ka mea mai tera ki a ia, Ki te kore ratou e whakarongo ki a Mohi, ki nga poropiti, e kore ano hoki e whakaae, ahakoa ara atu te tangata i te mate.
TE RA TAPU TUARUA I MURI ISO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Ariki, kahore nei e mutu tan arahi i te hunga e whakatupuria ana e koe i runga i to wehi, i te
TE BA TABU TUABUA.
126
aroha ki a koe ; tiakina tonutia matou, kia mau ai to matou wehi, to matou aroha, ki tou Ingoa tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Hoani iii. 13.
e. - • EAUA e miharo, e aku teina, kite mauahara te ao ki a koutou. E matau ana tatou kua whiti atu tatou i te mate kite ora, no te mea e aroha ana tatou ki nga teina. Te tangata kahore e aroha kite teina, e noho ana ia i roto ite mate. Te tangata e mauahara ana ki tona teina, he kai patu tangata ia : a ka matau koutou, na, te kai patu tangata kahore he oranga tonutanga e mau ana i roto i a ia. Na konei tatou i matau ai ki tona aroha, i tuku atu hoki ia i a ia kia mate mo tatou: a e tika ana kia tukua tatou e tatou ano kite mate mo nga teina. Na, te tangata ia ia nei nga oranga o tenei ao, a ka kite e matea ana tetahi mea e tona teina, na, ka tutakina iho e ia tona ngakau a&oha ki a ia, e mau pehea ana koia te aroha ote Atua i roto iaia ? E aku tamariki nonohi, kaua e waiho ma te kupu, ma te arero te aroha; engari ma te mahi ma te pono. Ma konei hoki tatou ka matau ai no te pono tatou, ka whakau ai hoki i o tatou ngakau i tona aroaro. Na, kite mea ka whakahe mai o tatou ngakau ki a tatou, nui atu te Atua i o tatou ngakau, e matau ana ano ia ki nga mea katoa. E nga hoa aroha, kite kore o tatou ngakau e whakahe ake ki a tatou, ka maia tatou kite Atua. A, te mea e inoia ana e tatou, ka homai e ia ki a tatou, no te mea e pupuri ana tatou i ana ture, a e mea ana i nga mea ahuareka ki tona aroaro. Ko tana ture ano tenei, Kia whakapono tatou kite ingoa o tana Tama, o Ihu Karaiti, kia aroha ano tetahi ki tetahi, kia rite ano ki te ture i homai eiaki a tatou. Na, te . tangata e pupuri ana i ana ture, e mau ana i roto i a ia, kei roto ano hoki tera i a ia. Na konei ano tatou i matau ai e mau ana ia i roto i a tatou, na te Wairua kua homai nei e ia ki a tatou.
Te Rongo Pai. Buka xiv. 16.
IT AKA he hapa nui e tetahi tangata, a he tokomaha i karangatia : a ka tonoa tana pononga i te haora o te hapa, hei mea kite hunga i karangatia, Haere mai;
TE RA TAPE TUATORU.
127
kua rite nei hoki nga mea katoa. Na, ka anga rat on katoa, ka whakakahore ngatahi. Ka mea to mua ki a. ia, Kua hokona e ahau he mara, me haere ahau kia kite : e mea ana ahau ki a koe, kia tukua ahau kia whakakahore. Na, ko te meatanga mai a tetahi, E rima takirua nga okiha kua hokona e ahau, ka haere ahau kite whakamatau: e mea ana ahau ki a koe, kia tukua ahau kia whakakahore. A i mea mai ano tetahi, Kua marenatia ahau kite wahine, ahe mea tenei e kore ai ahau e ahei te haere. Na, te haerenga mai o taua pononga, ka korerotia enei mea ki tona rangatira. Na, ka riri te tangata i te whare, a ka mea ki tana pononga, Hohoro te haere ki nga ara ki nga huarahi o te pa, arahina mai ki konei nga rawakore, nga ngongengonge, nga kopa, me nga matapo. Na, ka mea te pononga, E kara, kua rite tau i mea ai, a tenei ano he wahi takoto noa. Aka mea te rangatira kite pononga, Haere ki nga huarahi, ki nga taiepa, toia hoki kia haere mai, kia ki ai toku whare. Ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, E kore tetahi o aua tangata i karangatia ra e kai i taku hapa.
TE RA TAPE TUATORU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Ariki, whakarangona atawhaitia mai matou, kua whakawhiwhia nei ekoe kite hiahia pono kite moi; awhinatia mai hoki, kia ora ai matou i roto i nga mea mataku, i nga mate katoa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
Te Tuhituhi. 1 Pita v. 5.
KIA ngohengohe ano hoki koutou katoa tetahi ki tetahi, ko te ngakau papaku ano hei kakahu mo koutou: no te mea hoki e pakeke ana te Atua kite hunga whakapehapeha, a ka hoatu e ia he aroha noa k> te hunga papaku. Na, whakaititia iho koutou i raro i te ringaringa kaha o te Atua, kia whakateiteitia ake ai koutou e ia i te wa e pai ai : maka atu o koutou manukanukatanga katoa ki runga ki aia e whakaaro ana hoki ia ki a koutou. Kia mataara, kia matapopore;
TE RA TAPTJ TUATORV.
128
kei te haereere hoki to koutou hoa whawhai, te rewora, ano he raiona e ngengere ana, e rapu ana i te tangata hef horomanga mana : kia u ki runga i te whakapono, k& whawhai atu ki a ia; mete mahara ano ka rite aua mamae nei ano i o koutou teina ite ao. Na, ma te Atua o nga mahi aroha noa katoa, i karangatia ai tatou ki tona kororia mutunga kore i roto i a Karaiti Ihu, ka oti koutou te whakamamae i tenei wa iti nei, mana koutou e mea kia tino rite, mana e whakau, mana e whakakaha, mana e whakapumau. Waiho atu iaia te kororia, mete kaha, ake ? ake ake. Amine.
Te Bongo Pai. Buka xv. 1.
VT A, ka whakatata ki a ia nga pupirikana katoa me JAi nga tangata hara, kite whakarongo ki a ia. Aka amuamu nga Parihi me nga Karaipi, ka mea, E manako ana tenei tangata ki nga tangata hara, a e kai tahi ana me ratou. Na, ka korerotia eia tenei kupu whakarite ki a ratou, a ka mea, Ko tehea tangata o koutou, he ran ana liipi, a ka ngaro tetahi o ratou, e kore ianei e waiho e ia nga tekau e iwa ma iwa i te koraha, a ka haere ki taua mea i ngaro, kia kitea ra ano? Aka kitea, ka waha i runga i ona pokowhiwhi, ka koa. Ano ka tae kite whare, ka karangatia ona hoa, me nga tangata e noho tata ana, ka mea ki a ratou, Kia hari tahi tatou; kua kitea hoki taku hipi i ngaro. Ko taku kupu tenei ki a koutou, Ka pera ano i te rangi mo te tangata hara kotahi ina ripeneta, nui atu i te hari mo nga tangata tika e iwa nei tekau ma iwa, kahore nei a ratou mea e ripeneta ai. Ko tehea wahine ranei, kotahi nei tekau ana moni, a kite ngaro tetahi moni, e kore ianei ia e tahu i te rama, e puruma i te whare, e rapu marie, kia kitea ra ano ? Ano ka kitea, ka karangatia ona hoa me te hunga e noho tata ana, ka mea, Kia hari tahi tatou ; kua kite hoki ahau i taku moni i ngaro. Waihoki, ko taku kupu tenei ki a koutou, He hari ano kei te aroaro o nga anahera o te Atua mo te tangata kino kotahi ma ripeneta. '
TE BA TABU TUAWHA.
129
G 3
TE RA TAPU TUAWHA I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te In oi.
ETE Atua, ko koe te kai tiaki o te hunga katoa e whakapono ana ki a koe ; kite kahore koe, e kore tetahi mea e kaha, elcore e tapu; Whakanuia ki a matou tau mahi tohu; mau hoki matou e tohutohu, e arahi, kia tika ai ta matou haereere i tenei ao, kei hapa matou ki nga mea ote ora tonu: Whakaritea mai tenei,e te Matua ite rangi, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Roma viii. 18.
KI taka whakaaro iho hoki, he kore noa iho nga mamae o tenei wa, kite whakaritea kite kororia e whakakitea mai ki runga ki a tatou a mua. Tumanako tonu nei hoki te mea i hanga, tatari tonu kite whakakitenga mai o nga tamariki ate Atua. Kua oti hoki te tekateka noa te mea hei rangatira mo te mea i hanga, ehara i te mea na tenei te whakaae, engari na te kai whakarite, mete mahara ano, tera te mea hanga e whakaateatia mai i ta te pirau whakataurekarekatanga, whakarangatiratia ake ki roto kite kororia o nga tamariki ate Atua. E mohio ana hoki tatou, kei te aue tahi, kei te mamae tahi, nga mea hanga katoa taea noatia tenei ra. Ehara ite mea ko ratou anake, ko tatou nei ano hoki kua whiwhi nei kite hua matamua, ara kite Wairua, ina, e aue ana hoki tatou i roto i a tatou, e tatari ana kite whakatamarikitanga, ara kite whakarauoranga o o tatou tinana.
Te Bongo Pai. Buka vi. 36.
KIA ngawari rapea koutou, kia pera me to koutou Matua e ngawari ana. Kaua e whakawa, a e kore koutou e whakawakia; kaua e whakahe, a e kore koutou e whakahekia : houhia te rongo, a e houhia ano te rongo ki a koutou: hoatu, aka homai ki a koutou ; he mehua pai, pehi rawa, oioi rawa, purena tonu ta ratou e homai ai kite kokorutanga o o koutou kakahu. Ko te mehua hoki e mehua ai koutou, hei mehua ano tena ki a koutou; A ka puaki tana kupu whakarite ki a ratou, E ahei ranei
TE RA TAPU TUARIMA.
130
te matapo te arahi i te matapo ? e kore ranei e taka tokorua, tokorua kite waikeri ? E kore te akonga e rahi ake i tona kai whakaako ; engari ka rite ano ki o ratou kai whakaako nga tangata katoa kua tino pukengatia. He aha tau e titiro ite otaota i roto ite kanohi oto teina, te kite ite kurupae i tou ake kanohi ? E pehea ranei to korero ki to teina, E taku teina, iaua, kia kapea atu e ahau te otaota i roto i ton kanohi, te kite i te kurupae i roto i tou kanohi ? Ete tangata tinihanga, kia matua kapea atu e koe te kurupae i roto i tou kanohi, katahi koe ka marama kite kape ite otaota i roto ite kanohi o tou teina.
TE RA TAPU TUARIMA I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Ariki, ata whakahaerea e koe nga mea o tenei ao, kia mahi ai to Hahi ki a koe i runga i te koa, i te rangimarie tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Pita iii. 8.
KIA kotahi te whakaaro o koutou katoa, kia kotahi te ngakau, kia rite te aroha ki to te tuakana, ki to te teina, kia pai te ngakau, kia ngawari: kaua e utua he kino kite kino, he taunu kite taunu: engari me manaaki; mete mahara ano kua karangatia koutou ki tenei, ara kia whiwhi koutou kite manaakitanga. Ki te mea hoki tetahi kia aroha kite ora, kia kite i nga ra pai, me pehi e ia tona arero kei kino, ona ngutu hoki kei korero tinihanga: me peka ke atu ite kino, me mahi pai; ko te rangimarie hei rapunga mana, hei whainga atu mana. No te mea hoki kei runga ite hunga tika nga kanotti o te Ariki, me ona taringa hoki ina inoi ratou :e he mai ana ia te mata ote A riki kite hunga e mahi ana ite kino. Ko wai hoki hei homai itehe ki a koutou, kite aru koutou i te pai ? Otiia kite mea na te whakaaro kite tika i whakamamaetia ai koutou, ka hari koutou : aua ra e mataku ki ta ratou whakamataku, kauae pawera; engari whakatapua te Ariki, te Atua, i rote i o koutou ngakau.
TE RA TAPU TUAONO.
131
Te Kongo Pai. Ruka v. 1. A I te mano I aki mai ana ki a ia kite whakarongo ki te kupu a te Atua, na, e tu ana ia i te taha o te roto o Kenehareta, na, ka kite ia i nga kaipuke e rua e tu ana ite taha ote roto: ko nga kai hao ia, kua riro mai i runga, e horoi ana i nga kupenga. Na, ka eke ia ki tetahi o nga kaipuke, ki to Haimona, ka mea ki a ia na neke atu ki waho tata. Na, noho ana ia, whakaakona atu ana eia te iwi i runga ite kaipuke. Aka mutu tana korero, ka mea ia ki a Haimona, Neke atu ki te wahi hohonu, ka tuku ai i a koutou kupenga kite hao. Na, ko te whakahokinga mai a Haimona, ka mea ki a ia, E kara, mahi noa matou i te po roa nei, te mau tetahi: heoi nau na te kupu, me tuku e ahau te kupenga. A, ta ratou meatanga i tenei, he mano tini nga ika i mau i a ratou: aka whakapakaru ta ratou kupenga. Na, ka tawhiri ratou ki o ratou hoa i tera kaipuke, kia hoe mai hei hoa mo ratou. A, to ratou taenga mai, whakakiia ana nga kaipuke e rua,, no ka whakatotohu. A, te kitenga o Haimona Pita, ka hinga iho ki nga turi o Ihu, ka mea atu, Mawehe atu i a au, e te Ariki; he tangata hara hoki ahau. Mau tonu hoki tona miharo me to ona hoa katoa, kite haonga o nga ika i haoa nei e ratou: to Hemi hoki raua ko Hoani, he tamariki raua na Heperi, he hoa hoki no Haimona. Na, ka mea mai a Ihu ki a Haimona, Kaua e mataku; i enei wa e takoto ake nei ka hao tangata koe. Aka whakauria nga kaipuke ki uta, mahue ake nga mea katoa i a ratou, a aru ana i a ia.
TE RA TAPU TUAONO I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Atua, e kore e taea te whakaaro te nuio nga mea pai e takoto mai na i a koe mo te hunga e arolia atu ana ki a koe ; Ringihia mai ki o matou ngakau he aroha ki a koe, kia arohaina rawatia ai koe e matou i nga mea katoa, kia riro mai ai heki i a matou nga mea i korerotia mai e koe, nga mea e hira ake ana i ta matou i hiahia ai, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Roma vi. 3.
KAHORE ianei koutou i mohio, ko tatou kua iriiria nei ki roto ki a Karaiti Ihu, kua iriiria ki roto ki
TE BA TAPE TUAONO.
132
tona matenga ? Na, kua tanumia ngatahitia nei tatou me ia e te iriiringa ki roto kite mate : kia rite ai ki a te Karaiti i whakaarahia ake nei i te mate e te kororia o te Matua, waihoki ko tatou kia haere i roto i te houtanga ote oranga. Ki te mea hoki kua whakatokia tahitia tatou kite ahua o tona matenga, ka pera ano hoki tatou kite ahua o tona aranga mai: e mohio ana hoki ki tenei, kua ripekatia ngatahitia to tatou tangata tawhito me ia, kia hemo ai te tinana o te hara, kia mutu ai ta tatou mahi kite hara. Ki te mate hoki tetahi, kua mawheto mai ia i te hara. Na, kite mea kua mate tahi tatou ko te Karaiti, e whakapono ana tatou e ora tahi ano tatou me ia : e matau ana hoki tatou, ka ara nei ate Karaiti ite mate, heoi ano ona matenga; kahore he kingitanga o te mate ki a ia a mua ake nei. Ko tona matenga hoki, he matenga kotahi kite hara: tona oranga ia, he oranga kite Atua. Waihoki mahara iho ki a koutou, kua whakatupapakutia koutou kite hara, e ora ana ia koutou kite Atua, i roto i a Ihu Karaiti, i to tatou Ariki.
Te Bongo Pai. Matin v. 20.
KA mea atu a Ihu ki ana akonga, Ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, Ki te kore e nui ake ta koutou mahi tika i ta nga Karaipi ratou ko nga Parihi, e kore rawa koutou e tapoko atu kite rangatiratanga ote rangi. Kua rongo koutou, i korerotia e nga tupuna, Kaua e patu tangata; aki te patu tangata tetahi, ka tika te whakawakanga mona: na, ko taku kupu tenei ki a koutou, Ki te riri noa tetahi ki tona teina, ka tau te he ki aia : a kite mea tetahi ki tona teina, Wairangi! ka tika kia komititia: na, kite mea tetahi, Poauau I ka tika mona te kapura o te reinga. Na reira kite mauria atu e koe to whakahere kite aata, aka mahara i reira i hara koe ki tou hoa : waiho to whakahere i reira i mua o te aata, a haere, matua houhia te rongo ki ton teina, ka haere mai ai, ka man mai i to whakahere. Kia hohoro te whakarite i ta korua korero ko tou hoa tauwhainga, i a korua ano i te huarahi, kei tukua koe e te hoa tauwhainga kite kai whakawa, aka tukua ete kai whakawa kite katipa, aka maka koe kite whare herehere. He pono taku e mea atu nei ki a koe, E kore
TE RA TAPU TUAWHITU.
133
rawa koe e puta mai i reira, kia utua mai ra ano te pa ten© whakamutunga.
TE RA TAPU TUAWHITU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Ariki, kei a koe te kaha mete mana, ko koe te kai homai o nga mea pai katoa; Whakanohoia ki o matou ngakau te aroha ki tou Ingoa ; whakanuia ki roto i a matou te whakapono tika, whangainga matou kite pai, whakapumautia mai hoki ena mea ki a matou, he nui nei hoki tou aroha ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Roma vi. 19.
ITE kupu tangata tenei naku, na te ngoikore o to* 1 koutou kikokiko: na, i tukua o koutou wahi hei pononga ma te poke, ma te tutu, kite mahi tutu; waihoki me tuku o koutou wahi aianei hei pononga ma te tika, puta ake, he tapu. I te mea hoki he pononga koutou na te hara, e atea ana koutou ite tika. Na, i tana wa, he aha nga hua i a koutou o nga mea e whakama nei koutou ? he mate hoki te mutunga o aua mea. Tena ko tenei, ka atea nei koutou i te hara, a ka meinga hei pononga ma te Atua, nga hua ki a koutou, he tapu, a, te tukunga iho, he oranga tonutanga. Ko nga utu hoki o te hara, he mate ; ko ta te Atua ia i homai ai, he oranga tonutanga i roto i a Karaiti Ihu, i to tat on Ariki.
Te Kongo Pai. Maka viii. 1.
IAU A ra ano, i to mano e nui rawa ana, a kahore he kai ma ratou, ka karanga a Ihu ki ana akonga, ka mea ki a ratou, E aroha ana ahau ki nga tangata, ka torn nei hoki o ratou ra e noho ana ki a an, a kahore a ratou kai: a, kite tonoa pukutia ratou e ahau ki o ratou whare, ka hemo kite ara i haere mai hoki etahi o ratou i tawhiti. Na, ka whakahokia mai ki aia e ana akonga. Me aha te tangata ka makona ai enei i te taro i konei, i te koraha ? Ka ui ,atu ia ki a ratou, E hia a koutou taro ? Ka mea mai ratou, E whitu. Na, ka mea ia ki te mano kia noho ki raro kite whenua : aka mau ki nga
TE RA TAPU TUAWARU.
134
taro e whitu, ka whakawhetai, ka whawhati, a hoatu ana eia ki ana akonga kia whakatakotoria; a whakatakotoria ana e ratou ma te mano. He ika ano a ratou, torutoru nei, he mea nonohi: a, ka mutu te whakapai, ka mea kia whakatakotoria hoki era. Na, kai ana ratou, aka makona: a kohia ake ana e ratou o nga whatiwhatinga i toe e whitu nga kete. Ame te mea e wha mano te hunga i kai: a tonoa atu ana ratou e ia.
TE RA TAPU TUAWARU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Atua, ko koe te Kai titiro, te Kai whakahaere inga mea katoa i te rangi, i te whenua ; He inoi tenei na matou ki a koe, kia araia atu i a matou nga mea katoa e mate ai matou, kia homai hoki nga mea e whai pai ai matou ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
Te Tuhituhi. Roma viii. 12.
"KTA, e aku teina, kaliore he rawa e tohe ai te kikokiko JLI ki a tatou, kia noho i runga ita te kikokiko. Ki te noho hold koutou i runga i ta te kikokiko, ter a koutou e mate: ten aki te mea ko te Wairua ta koutou, hei whakamate i nga mahi ate tinana, e ora koutou. Te hunga hoki e arahina ana e te Wairua o te Atua, he tamariki ratou na te Atua. He teka hoki he wairua pononga kua riro mai nei i a koutou, e mataku ai ano hoki koutou; engari kua riro i a koutou te Wairua whakatamariki, e karanga ai koutou, E Apa, e Pa. Ko taua Wairua ra ano hei whakaae ake ki o tatou wairua, he tamariki tatou na te Atua : a, kite mea he tamariki, mo tatou te kainga ; mo tatou te kainga o te Atua, mo tatou tahi ko te Karaiti; kite mate tahi tatou me ia, kia whakakororiatia ngatahitia ai hoki tatou.
Te Rongo Pai. Matin vii. 15.
NA, kia tup.ato ki nga poropiti teka ina haere mai ki a koutou, he hipi te kakahu, ko roto ia, he wuruhi kai kino. Ma o ratou hua ka mohiotia ai ratou e koutou. E whakiia ana ranei te karepe i runga ite tataramoa, tepiki ranei i runga ite tumatakuru ? Waihoki
TE RA TAPU TUAIWA.
135
he hua ataahua nga hua o nga rakau pai katoa; he hua kino ia nga hua ote rakau kino. E kore te rakau pai ® ahei te hua i te hua kino, e kore ano hoki te rakau kino e hua i te hua ataahua. Ka tuakina nga rakau katoa e kore e hua i te hua ataahua, ka maka hoki kite ahi. Ina, ma o ratou hua ka mohiotia ai ratou e koutou. E kore e tomo atu ki roto kite rangatiratanga ote rangi nga tangata katoa e mea mai ana ki a au, Ete Ariki, e te Ariki j engari ia e mea ana ita toku Matua i t<j
rangi i pai ai.
TE RA TAPE TUAIWA I MURI. IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Ariki, kahore matou e kaha kite mahi i te mea pai kite kahore koe; Tukua mai ki a matou he ngakau e whakaaro ana, e mahi ana i nga mea tika; kia rite ai ta matou mahi ki tau e pai ai j ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Koriniti x. 1.
EAKU teiha, e kore ahau e pai kia kuare koutou, i raro o te kapua o matou matua katoa, i haere katoa ano hoki ra roto i te moana: a iriiria katoatia ana ratou ki a Mohi, i roto i te kapua, i roto hoki i te moana; a, te kai i kainga e ratou katoa te mea wairua, kotahi tonu ; te wai ano hoki i inumia e ratou katoa, te mea wairua, kotahi tonu ; i inu hoki ratou i ta te mea wairua, ara ita te Toka i whai nei i a ratou: a, taua Toka na, ko te Karaiti. Otiia kihai te Atua i ahuareka atu ki te nuinga o ratou ; i turakina iho hoki ratou i te korahal Na, enei mea, hei tohu ki a tatou, kia kaua ai tatou o hiahia ki nga mea kino, kei pera me ratou i hiahia ra. Kaua ano hoki koutou e karakia ki nga whakapakoko, kei pera me etahi o ratou; kua oti na hoki te tuhituhi, I noho te iwi kite kai, kite inu, a whakatika ana kite takaro. Kaua ano hoki tatou e puremu, kei pera me etahi o ratou i pure mu, a hinga ana, e rua tekau ma torn nga mano, i te ra kotahi. Kaua ano hoki tatou e whakamatautau i a te Karaiti, kei pera me etahi o ratou i whakamatautau ra, a ngarcj
TE BA TABU TUAIWA.
136
ana i nga nakahi. Kaua hoki koutou e amuamu, koi per a me etahi o ratou i amuamu,. a ngaro ana i te kai whakangaro. Na, ipa enei mea katoa ki a ratou hei tohu: a kua tuhituhia nei hei whakatupato i a tatou, i te hunga ka tae nei ki nga whakamutunga o te ao. Na, te tangata e mea ana e tu ana ia, kia tupato ia kei hinga. Kahore ano kia pono ki a koutou tetahi whakamatautauranga e rere ke ana ito te tangata: a e pono ana te Atua, e kore nei e tuku kia nui ake i to koutou kaha te whakamatautauranga mo koutou; aki to whakamatautauria koutou ka meatia e ia he putanga, kia u ake ai koutou.
Te Bonyo Pai. Buka xvi. 1.
Al mea ano a Ihu ki ana akonga, No mua tetahi tangata taonga, he tuari taonga tona ; a ka korerotia ia ki a ia, e maumauria ana eia ana mea. Na, kakarangatia ia, a ka mea ki a ia, He aha tenei e rangona nei e ahau mon ? korerotia mai te tikanga o nga mea i tuaritia e koe; e kore hoki e ahei kia waiho koe hei tuari. Na, ko te meatanga a taua tuari i roto i a ia, Me aha ahau ? e tangohia ana hoki i a au te tuaritanga e toku ariki: e kore ahau e kaha kite keri ; e whakama ana ahau kite tono mea maku. E mohio ana ahau ki taku e mea ai, mo toku peinga rawatanga atu i te tuaritanga, ka ai o ratou whare hei tukunga atu moku. Na, ka karangatia e ia tenei tangata, tenei tangata, o te hunga i a ratou nei etahi mea a tona ariki, a ka mea ki te tuatahi, E hia nga mea a toku ariki i a koe ? Na, ka mea mai tera, Kotahi rau nga mehua hinu. Na, ko tana meatanga atu ki a ia, Tangohia to pukapuka, hohoro te noho, tuhituhia e rima tekau. Katahi ia ka mea ki tetahi, E hia hoki i a koe F Ka mea ia, Kotahi rau nga mehua witi. Na, ka mea ia ki a ia, Tangohia to pukapuka, tuhituhia e warn tekau. Aka whakamoemititia te tuari kino e te ariki, mona i whai whakaaro: engari hoki nga tamariki o tenei ao, ito ratou whakapaparanga, e nui ana te whakaaro i to nga tamariki o te marama. Na, ko taku kupu tenei ki a koutou, Waiho te taonga kino hei mea i etahi hoa aroha mo koutou; mo te he rawa iho o koutou, ka ai he tukunga atu mo koutou ki nga whare ora tonu.
TE TEKAU O NGA BA TAPU.
137
TE TEKAU O NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi,
ETE Ariki, whakarongo mai ou taringa ki nga inoi a o pononga; meinga kia inoia e matou nga mea e pai ai koe, kia whiwhi ai matou ki ta matou e inoi ai ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Koriniti xii. 1.
"VTA, kahore ah'au e pai, e aku teina, kia kuare koutou ki nga mea wairua. E matau ana koutou he tauiwi koutou i mua, he mea kahaki ki nga whakapakoko reo kore, me koutou i kahakina ra. Koia ahau ka whakakite atu nei ki a- koutou, e kore tetahi tangata, na te Wairua nei o te Atua ana korero, e ki, he mea kanga a Ihu : e kore ano hoki e taea e tetahi te mea ko Ihu te Ariki, kite kahore te Wairua Tapu. Na, poka ke nga mea e homai ana, kotahi ano ia Wairua. A poka ke nga minitatanga, kotahi ano ia Ariki. Poka ke ano hoki nga mahi; kotahi ano ia Atua, hei mahi i nga mea katoa i roto ite katoa. Otira e homai ana ki tetahi, ki tetahi, te whakakitenga ate Wairua hei pai. E homai ana hoki ki tetahi e te Wairua te kupu ki tetahi atu te kupu matau, he mea na taua Wairua ano; a ki tetahi ko te whakapono, na taua Wairua ra ano ; ki tetahi atu ko nga ’mana whakaora, na taua Wairua ano ; ki tetahi atu ko nga mahi merekara ; ki tetahi atu ko te mahi poropiti; ki tetahi atu ko te matauranga ki nga wairua; ki tetahi atu ko nga reo ke; ki tetahi atu ko te whakamaoritanga i nga reo: na, enei mea katoa, he mea mahi na taua Wairua kotahi ra ano, ko ia hei tuwha i tana e pai ai ki tetahi, ki tetahi.
Te Rongo Pai. Buka xix. 41.
ANO ka tata ia, a ka kite i te pa, ka tangihia ® ia, ka mea, Me i mohio koe, a koe ano, ahakoa i tenei ra nei ano on, ki nga mea e man ai ton rongo ! ko tenei kua huna atu ito tirohanga. Tera hoki e tae mai nga ra ki a koe, e hanga ai e on hoa riri he parepare mon, a, taka noa; aka karapotia koe, ka kopania hoki i nga taha katoa. Aka whakahoroa koe ki raro, me © tama-
TE TEKAU MA TAHI 0 NGA BA TAPU.
138
riki i roto i a koe; e kore ano hoki e waiho tetahi kamaka i runga i tetahi kamaka i roto i a koe; no te mea kihai koe i matau kite wa i tirohia ai koe. Aka tomo ia kite temepara, ka anga ka pei ki waho i te hunga o reira e hoko mai ana, e hoko atu ana; a ka mea ki a ratou, Kua oti te tuhituhi, Ko toku whare hei whare inoi : a kua meinga nei e koutou hei ana mo nga kai pahua. A whakaako ana ia ite temepara iia ra, i ia ra. -
TE TEKAU MA TAUT 0 NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Atua, kua waiho e koe ma te mahi tohu, ma te mahi aroha e whakapuaki te hira o tou kaha; Kia aroha mai ki a matou, kia nui hoki te tukunga mai o tou atawhai kia tika ai matou i te ara o au ture, kia whiwhi ai ki nga mea pai e korerotia mai nei e koe, kia riro mai ai ano hoki i a matou ou taonga ite rangi; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Koriniti xv. 1.
NA, me whakaatu e ahau ki a .koutou, e aku teina, te rongo pai i kauwhautia e ahau ki a koutou, ta koutou hoki i whakaae na, ta koutou hoki e tuna: te mea hoki e ora na koutou, kite u koutou kite kupu i kauwhau ai ahau ki a koutou, kite mea ehara to koutou ite whakapono noa. I hoatu na hoki e ahau ki a koutou i te tuatahi te mea i riro mai i a au, ara, i mate ate Karaiti mo o tatou hara, i pera meta nga Karaipiture; a i tanumia, i ara ake ano ite torn o nga ra, i pera meta nga Karaipiture. Na, ka kitea e Kipa, muri iho ete tekau ma rua: muri iho, ka kitea ia e etahi o nga hoa, tokomaha ake i nga rau e rima i te kitenga kotahi; tenei ano kei te orate nuinga o ratou, ko etahi kua moe. . Muri iho, ka kitea ia e Hemi • muri iho, e nga apotoro katoa. A muri rawa iho, ka kitea e ahau ano hoki, ano he tamaiti kokoti tau. Ko te iti rawa. hoki ahau o nga apotoro, kahore e tau kia karangatia. he apotoro, moku i whakatoi ite hahi ate Atua. Heoi na
TE TEKAU MA RUA O NGA RA TAPU.
139
te aroha noa o te Atua tenei ahua oku : kihai ano hoki tona aroha noa ki aau i maumauria; heoi nui atu taku mahi i ta ratou katoa : ehara ia i te mea naku, engari na te aroha noa ate Atua, i mahi tahi me ahau. Na, ahakoa naku, ahakoa na ratou, ko ta matou kauwhau tenei, ko ta koutou ano tenei i whakapono ai.
Te Bongo Pai. Ruka xviii; 9.
KA korero ano a Ihu i tenei kupu whakarite ki etalii, i u pu o ratou whakaaro ki a ratou ano he tika, a i whakakorekore ki era atu : Tokorua nga tangata i haere atu kite temepara kite karakia; he Parihi tetahi, ko tetahi he pupirikana. Tu ana te Parihi ko ia anake, ko tana karakia tenei, E te Atua, ka whakawhetai atu ahau ki a koe, no te mea kahore ahau e rite ki era atu tangata, kite hunga hao taonga, kino, puremu, moku hoki te rite ki tenei pupirikana. Takirua aku nohoanga pukutanga i te wiki, e hoatu ana e ahau te wahi whakatekau o aku mea katoa. Ko te pupirikana ia, i tu mai i tawhiti, kihai i mea kia anga ake ona kanohi kite rangi, heoi patuki ana ki tona uma, ka mea, Ete Atua, tohungia ahau, te tangata hara. Ko taku kupu tenei ki a koutou, Nui atu te tika o tenei i to tera, ite hokinga atu ki tona whare: kite whakanui hoki tetahi i a ia, ka whakaititia $ a, kite whakaiti tetahi i a ia, ka whakanuia.
TE TEKAU MA RUA 0 NGA RA TAPU I MURI
IHO I TO TE TOKOTOBU.
Te Inoi.
ETE Atua Kaba rawa, ora tonu, nui ke to hohoro ki to whakarongo ito matou hohoro kite inoi; iti iho hoki to matou pai, iti iho hoki to matou hiahia i nga mea e homai ana ki a matou e koe. Kia nui te ringihanga mai o tau atawhai, murua nga mea e wehingia ana e o matou hinengaro, homai hoki ki a matou nga mea pai e kore nei e tika kia inoia e matou, me kaua nga mahi pai, te mahi wawao, a tau Tama, a to matou Ariki, a Ihu Karaiti. Amine.
TE TEKAU MA TORE 0 NGA BA TAPE.
140
Te Tuhituhi. 2 Koriniti iii. 4.
TENEI tu whakaaro o matou, u tonu ki ta te Atua, he mea na te Karaiti: he teka kei a matou ake te tikanga mo te whakaaro ki tetahi aha, mete mea no matou ake ano; engari na te Atua matou i whai tikanga ai ; nana hoki matou i tau ai hei minita mo te kawenata hou; he teka no te ret a, engari no te wairua: he whakamate hoki ta te reta, he whakaora ta te wairua. Na, i whai kororia nei te minitatanga o te mate, he reta I whaoa nei ki nga kohatu, a kihai i taea e nga tamariki a Iharaira te titiro matatau atu kite mata o Mohi, na te kororia hoki o tona mata; he kororia ano e whakakahp. retia ana: a e kore ianei e nui noa atu te kororia ote minitatanga ate Wairua F He kororia nei hoki to te minitatanga o te whakamate, waihoki tera rawa e hira te kororia o te minitatanga o te tika.
Te Rongo Pai. Maka vii. 31.
A I hoki atu ano a Ihu i nga wahi o Taira, o Hairona, . a haere ana kite moana o Kariri, ra waenga o nga wahi o Rekaporihi. Na, ka mauria mai e ratou ki a ia he turi e whango ana, ka tohe ki a ia kia whakapakia iho tona ringa ki a ia. Na, ka 4angohia atu ia i roto i te mano ki tahaki, a kuhua ana ona maihao ki ona taringa, na, ka tuwha atu, ka whakapa atu ki tona arero ; ka titiro atu kite rangi, ka hotu tona manawa, ka mea ki a ia, Epata, ara, Kia puare. Na, puare tonu iho ona taringa, a korokoro noa ana te here o tona arero, na, kua tika ana korero. Katahi ia ka whakatupato i a ratou kia kaua e korerotia kite tangata : otira whakatupato noa ia i a ratou, nui noa atu ta ratou korero; a tino miharo rawa ratou, ka mea, Pai tonu tana meatanga i nga mea katoa : e mea ana ia i nga turi kia rongo, i nga reo kore kia korero.
TE TEKAU MA TORU 0 NGA RA TAPE I MURI
IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
L- TE Atua Kaha rawa, e te Atua tohu, nau anake i ii k ■ ma a 0 tangata ki a koe ; Whakakahangia matou kia tika ai ta matou mahi ki a koe i tenei ao, kia wliiwhi matou a mua ki nga uaea papai
TE TEKAU MA TORU 0 NGA RA TAPU.
141
e whakaaria mai nei e koe; he nui hoki nga mahi pai ato matou Ariki, a Ihu Karaiti. Amine.
Te Tuhituhi. Karatia iii. 16.
NA, i korerotia nga kupu whakaari ki a Aperahama, ki tona whanau ano hoki. Kihai ia i mea, Ki nga whanau, mete mea he tokomaha; engari mete mea he kotahi ano, Aki tou whanau, ko te Karaiti hoki ia. Na, ko taku kupu tenei, I whakaukia te kawenata i mua e te Atua, he whakaaro ki a te Karaiti, a, ka wha ran ka torn tekau tau i muri mai, ko te ture, na, e kore tenei e tau hei turaki i te kawenata, hei whakakahore i te kupu whakaari mai. Me he mea hoki na te ture i riro mai ai te kainga, ehara i te mea na te kupu whakaari; otira i na runga mai i te kupu whakaari ta te Atua homaitanga ki a Aperahama. Hei aha rate ture ? I tapiritia mai mo nga pokanga ketanga, kia tae mai ra ano te whanau mona nei te kupu whakaari; he mahinga na nga anahera, i roto i te ringa o te takawaenga. Na, he teka mo te kotahi te takawaenga, kotahi ia te Atua. He turaki ranei ta te ture ia te Atua kupu whakaari ? Kahore rapea: me i homai hoki he ture e kaha ana kite whakaora, ina kua puta ake te tika i te ture. Heoi kua kopania nga mea katoa ete Karaipiture ki raro o te hara, kia homai ai kite hunga e whakapono ana te mea i whakaaria mai, i runga i te whakapono ki a Ihu Karaiti.
Te Rongo Pai. Buka x. 23.
KA hari nga kanohi e kite ana i nga mea e kite nei koutou: ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, he tokomaha nga poropiti me nga kingi i hiahia kia kite i nga meae kite nei koutou, a kahore i kite; kia rongo ano i nga mea e rongo nei koutou, a kahore i rongo. Na, ka whakatika tetahi kai whakaako o te ture, ka whakamatautau i a ia, ka mea, E te Kai whakaako, me aha ahau ka whiwhi ai kite oranga tonutanga ? Ka mea mai ia ki a ia, He aha te mea i tuhituhia kite ture ?ka pehea to korerotanga ? Na, ka whakahokia atu e ia, ka mea, Kia whakapaua ton ngakau, ton wairua, tou kaha, tou hinengaro, kite aroha kite Ariki, ki tou Atua; me aroha hoki ki tou hoa tata, ano ko koe. Ka mea mai ia ki a
TE TEKAU MA WHA O NGA RA TAPU
142
ia, Ka tika to korero : meinga tenei, aka ora koe. Na ka mea ia kia whakatika r a ia, a ka ki atu ki a Ihu, Ko wai ra taku hoa tata ? Na, ka whakahokia mai e Ihu, ka mea, I haere atu tetahi tangata i Hiruharama ki Heriko, a ka tutaki ki nga kai pahua, na, ka huia ona e ratou, ka tukitukia ia, a haere ana, whakarerea iho ia, mete mea kua mate. Na, ko tetahi tohunga e haere noa ana i taua ara : a, tona kitenga i a ia, ninihi ke atu ana na tahaki. I pena hoki tetahi Riwaiti, tae kau ki taua wahi, ka haere ka titiro, ninihi ke atu ana na tahaki. Na, ko tetahi Hamari e haere ana ki nga whenua, te taenga mai ki aia, ka kite i aia, ka aroha, na, ka haere atu ka takai i ona patunga, ringihia iho kite hinu, kite wain a, ka whakanoho iaia ki tona ake kararehe, a kawea ana ia kite whare tira, atawhaitia ana ia. Ite aonga ake, i tona haerenga, ka tangohia eia nga pene e rua, a hoatu ana kite tangata ite whare, ka mea ki a ia, Mau ia e tiaki; aki te maha atu au mea e pau, maku koe e utu ina hoki mai ahau. Na, ki tau whakaaro, ko wai o tenei tokotoru te hoa ona i tutaki nei ki nga kai pahua ? Ka mea ia, Ko tera i atawhaitia ai ia. Ka mea ano a Ihu ki a ia, Haere, kia pera ano hoki tau mahi.
TE TEKAU MA WHA 0 NGA RA TAPE I MURI ISO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, whakanuia to matou whakapono, to matou tumanako, to matou aroha; meinga hoki matou kia aroha ki au ture, kia whiwhi ai matou ki nga mea e whakaaria mai nei e koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Karatia v. 16.
NA, ko taku kupu tenei, Haere koutou i roto i te . Wairua, a e kore e whakaritea e koutou te hiahia o te kikokiko. E hiahia ana hoki te kikokiko tika ke ite Wairua, mete Wairua hoki tika ke ite kikokiko: ae whawhai ana enei tetahi ki tetahi : te taea e koutou nga mea i hiahia ai koutou. Na, kite arahina koutou ete Wairua, kahore koutou i raro ote ture. A e kitea ana
TH TEKAU MA BIMA O NGA RA TAPU.
143
nga mahi a te kikokiko, ara, te puremu, te moe tahae, te poke, te hiahia taikaha, te karakia whakapakoko, te makutu, te mauahara, te whawhai, te tauwhainga, te riri, te totohe, te wehewehenga, te titorehanga, te hae, te kohuru, te haurangitanga, te kakainga, me nga mea e rite ana ki enei : me korero wawe e ahau enei mea ki a koutou, me pera me taku i korero ai i mua, te hunga e mahi ana i nga mea penei, e kore ratou e whiwhi ki te rangatiratanga ote Atua. Ko nga hua ia ote Wairua, he aroha, he hari, he rangimarie, he manawanui, he ngawari, he ngakau pai, he whakapono, he ngakau mahaki, he ngakau kua taea te pehi: kahore he ture e riria ai enei mea. Te hunga ia ote Karaiti, kua ripekatia e ratou te kikokiko, me ona hihiritanga, me ona hiahia.
Te Kongo Pai. Ruka xvii. 11.
A I a Ihu e haere ana ki Hiruharama, ka haere ia ra waenganui o Hamaria, o Kariri. A, i a ia e tomo ana ki tetahi kainga koraha, kotahi tekau nga tangata i tutaki ki a ia, he repera, na, ka tu mai ratou i tawhiti; a ka karanga, ka mea, E kara, e Ihu, kia aroha ki a matou. A, tona kitenga atu, ka mea ki a ratou, Haere, kia kite nga tohunga i a koutou. Ai a ratou e haere ana, na, kua ma. A, te kitenga o tetahi o ratou, kua ora ia, ka hoki mai, a he rahi tona reo kite wkakakororia ite Atua, a takoto tapapa ana ia ki ona waewae, ka whakawhetai atu ki aia : ano Hamaria ia. Aka oho mai a Ihu, ka mea, Kihai ranei te tekau i whakaorangia ? a kei hea nga tokoiwa ? Heoi ano nga mea i kitea e hoki mai ana ki te homai i te kororia kite Atua, ko tenei tangata iwi ke. Na, ka mea ki a ia, Whakatika, haere : na to whakapono koe i ora ai.
TE TEKAU MA RIMA 0 NGA RA TAPU I MURI ISO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Ariki, tiakina tonutia to Hahi, puritia hoki matou, te hunga e kore nei e tu kite kore e awhinatia main koe, kei pa ki nga mea e mate ai matou; ara.hina h.oki ki nga mea e pai ana hei oranga mo matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
TE TEKAU MA RIMA 0 NGA BA TABU.
144
Te Tuhituhi. Karatia vi. 11.
KA kite na koutou i te nui o taku reta ki a koutou, he mea tuhituhi na toku ringaringa ake. Te hunga e hiahia ana ko te ahua o te kikokiko kia pai, ko ratou hei mea i a koutou kia kotia; he mea kau kei whakatoia ratou mo te ripeka o te Karaiti. Kahore hoki taua hunga na ano i kotia e mau kite ture ; engari e hiahia ana ratou kia kotia koutou, kia whakamanamana ai ratou ki to koutou kikokiko. Ki aau ia, kaua rawa he whakamanamana, ko te ripeka anake o to tatou Ariki, o Ihu Karaiti, i ripekatia ai te ao ki a au, me ahau hoki ki te ao. I roto hoki i a Karaiti Ihu, kahore he aha o te kotinga, kahore hoki o te kotinga kore, engari kotemea hanga hou. Na, te hunga e haere ana i runga i tenei ruri, kia tau te rangimarie mete mahi tohu ki a ratou, kite Iharaira hoki ate Atua. A muri ake nei kaua tetahi e whakararuraru i ahau: e mau ana hoki ki toku tinana nga tohu ate Anikij, a Ihu. E aku teina, kia tau te aroha noa a to tatou Ariki, a Ihu Karaiti ki o koutou wairua. Amine.
Te Rongd Pai. Matiu vi. 24.
KAHORE he tangata e pono te mahi ki nga rangatira tokorua: ka kino hoki ki tetahi, ka aroha ki tetahi, ka u ranei ki tetahi, a ka whakahawea ki tetahi. E kore e pono i a koutou te mahi kite Atua, kite taonga. Koia ahau ka mea atu nei ki a koutou, Kaua e manukanuka ki to koutou oranga, ki ta koutou e kai ai, ki ta koutou e inu ai; ki o koutou tinana ranei, ki ta koutou e kakahu ai. Ehara oti te oranga ite rahi atu ite kai, mete tinana ite kakahu ? Tirohia nga manu ote rangi: e kore hoki e rui, e kore ano hoki e kokoti, e kohikohi ranei ki roto ki nga whare witi : heoi e whangainga ana ratou eto koutou Matua ite rangi. Ehara oti koutou ite mea pai ake i a ratou ? Ko wai o koutou e taea e ia te whakaaro iho, te hono atu tetahi wahi ki tona roa, kia kotahi te whatianga ? Ahe aha koutou i manukanuka ai kite kakahu ? Maharatia nga rengarenga ote whenua, te tupu; e kore nei e mahi, e kore nei ano hoki e miro : na ko taku kupu tenei ki a koutou, Kihai a Horomona, me tona kororia katoa, i rite ki tetahi o enei te whai kakahu. Ha, kite penei ta te Atua whakakaka-
TE TEKAU MA ONO 0 NGA RA TAI’U.
145
H
huranga i te tarutaru o te whenua, e whakatarutaru nei inaianei, a apopo ka maka ki roto kite oUmu, e kore ianei tana i a koutou e rahi ake, e te hunga whakapono iti ? Na, kaua ra e manukanuka, e mea, He aha ta tatou e kai ai ? He aha ta tatou e inu ai ? Me whakakakahu tatou kite aha ? (Ko anei mea katoa nei hoki ta nga tauiwi e rapu ai :) e matau ana hoki to koutou Matua ite rangi e matea ana e koutou anei mea katoa. Engari matua rapua te rangatiratanga o te Atua me ana mea tika; aka tapiritia maienei mea katoa makoutou. Na, kaua ra e manukanuka ki o apopo : ma apopo hoki o manukanuka ana mea ake. Kati ano, i tona rangi ano,
ko te kino ona ake ano. e
TE TEKAU MA ONO 0 NGA BA TAPU I MURI IFQ I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Ariki, whakapaia, tiakina to Hahi 0 tou aroha pumau ; puritia tonutia hoki, no te mea e kore e tuturu kite ora kite kahore koe hei awhina; ’ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuliituhi. Epeha iii. 13.
KOIA ahau ka mea atu nei kia kaua koutou e ngakau kore i oka tukinotanga mo koutou, ko to koutou kororia hoki tenei. Na konei i tuturu ai oku turi ki to Matua o to tat on Ariki, o Ihu Karaiti, nona nei to ingoa e huaina ana ki nga hapu katoa i te rangi i te whenua, kia rite tana ki tona kororia e nui rawa nei, kia hoatu e ia ki a koutou kia meinga to roto tangata e tona Wairua kia marohirohi ite kaha; kia noho ate Karaiti ki roto ki o koutou ngakau he mea whakapono; mete whai pakiaka, mete whai turanga ano koutou i runga ite aroha, kia uru ai koutou ki ta te hunga tapu katoa, ara, kia taea e te wkakaaro te whanui, te roa, te hohonu, te tiketike ; kia mohio ano hoki kite aroha ote Karaiti, e kore nei e taea te mohio, kia tino ki rawa ai koutou i te Atua. Na, e kaha nei ia kite mea i nga mea nui whakaharahara, nui noa atu i nga mea katoa e inoi ai, e whakaaro ai tatou, he penei ano mete kaha e mahi nei i roto i a tatou, waiho atu i a ia te kororia i roto i te hahi i runga
TE TEKAU MA WHITU 0 NGA BA TABU.
146
i a Karaiti Ihu, a, nga whakapaparanga katoa, ake ake ake. Amine.
Te Bongo Pan. Buka vii; 11.
A I te aonga ake, ka haere a Ihu ki tetahi pa, ko Naina te ingoa; ahe tokomaha o ana akonga i haere tahi me ia, he nui hoki te tangata. Aka whakatata ia kite kuwaha o te pa, na, he tupapaku tera e kauhoatia mai ana, he huatahi na tona whaea, ako ia he pouaru : a he tokomaha nga tangata o te pa e haere tahi ana me ia. A, te kitenga ote Ariki i a ia, ka aroha ki a ia, ka mea ki a ia, Kaua e tangi. Na, ka haere mai ia, ka pa kite kauhoa: a, tu tonu nga kaikauhoa. Na, ko tana meatanga mai, E tama, ko taku kupu tenei ki a koe, E ara. Na, ka noho te tupapaku ki runga, ka anga ka korero. A hoatu ana ia eia ki tona whaea. Na, ka tau te wehi ki a ratou katoa : a ka whakakororia i te Atua, ka mea, Kua puta ake i roto i a tatou he poropiti nui; a, Kua titiro mai te Atua ki tona iwi. Na, haere ana tenei korero mona puta noa i Huria, i nga wahi pa« tata katoa.
TE TEKAU MA WHITU O NGA KA TAPE I MURI IHO I TO TE TOKOTOBU.
Te Inoi.
ETE Ariki, kia haere i mua, kia aru mai i muri tou kaha i a matou; meinga hoki matou kia mahi tonu i nga mahi pai katoa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Epeha iv. 1.
KOIA ahau, ta te Ariki herehere, ka whakahau atu nei i a koutou kia rite ta koutou haere kite karangatanga i karangatia ai koutou, kia papakurawa te ngakau, kia mahaki, kia manawanui, kia ata hanga tetahi ki tetahi i runga i te aroha; me whai kia mau te kotahitanga o te Wairua he mea paihere na te rangimarie. Kotahi tonu te tinana, kotahi te Wairua, me to koutou karangatanga, kotahi tonu te mea o to koutou karangatanga hei tumanakotanga atu ; kotahi Ariki, kotahi whakapono, kotahi iriiringa, kotahi Atua, ko te Matua o nga mea katoa, kei runga nei ia i nga mea katoa, puta noa ia i nga mea katoa, kei roto hoki i a koutou katoa.
TE TEKAU MA WARU O NGA RA TAPU.
147
H 2
Te Rongo Pai. Ruka xiv. 1.
A Ite haerenga o Ihu kite whare o tetahi o nga raO_ ngatira, he Parihi, kite kai taro i te hapati, na, bitiro pu mai ana ijatou ki a ia. Na, he tangata kopu tetere tera i tona aroaro. Na, ka oho mai a Ihu, ka korero ki nga kai whakaako o te ture, ki nga Parihi, ka mea, He mea tika ranei te whakaora ite hapati P A kihai ratou i kiki. Na, ka mau ia ki a ia, a whakaorangia ana, tukua ana kia haere; na, ka whakahokia mai e ia ki a ratou, ka mea, Ki te taka te kaihe, te kau ranei, a tetahi o koutou kite poka, e kore ianei e hutia ake e ia i reira pu ano, ite ra hapati ? A kihai i taea e ratou te utu enei kupu ana. Na, ka korerotia eia tetahi kupu whakarite kite hunga i karangatia, i tona kitenga i a ratou e whiriwhiri ana i nga nohoanga rangatira; i mea ia ki a ratou, Ki te karangatia koe e tetahi kite marenatanga, kaua e noho kite nohoanga rangatira ; kei karangatia hoki eia tetahi e nui atu ana i a koe; aka haere mai te tangata i karangatia ai korua, ka mea ki a koe, Tukua he nohoanga mo tenei; a ka whakama koe, ka haere ki to muri nohoanga noho ai. Erigari ka karangatia koe, haere, e noho ki to muri nohoanga; mo te rawa mai o te tangata nana koe i karanga, na, ka mea ia ki a koe, E hoa, neke ake koe : ko reira hoki koe whai kororia ai i te aroaro o nga tangata e noho tahi ana koutou. Ki te whakanui hoki tetahi i a ia, ka whakaititia > a kite whakaiti tetahi i a ia, ka whakanuia.
TE TEKAU MA WARU 0 NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORE.
Te Inoi.
ETE Ariki, tukua mai he kaha ki to iwi, kia u ai ratou i nga whakamatautauranga a te ao, a te kikokiko, ate rewera; kia tapatahi ai hoki te hinengaro ki te aru i a koe, ite Atua pono; ko Ihu Karaiti hoki to inatou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Koriniti i. 4.
HE whakawhetai tonu taku ki toku Atua mo koutoii, mo te aroha noa a te Atua kua homai nei ki a koutou i roto i a Karaiti Ilm ; no te mea kua hua ncja mea
TE TEKAU MA IWA 0 NGA KA TAPU.
148
katoa, nga korero katoa, nga matauranga katoa, ma koutou i roto i a ia; mete whakaaturanga na hoki i a te Karaiti kua u na i roto i a koutou; i kore ai koutou e hapa i tetahi homaitanga i a. koutou e tatari na kite whakakitenga mai o to tatou Ariki, o Ihu Karaiti: mana ano hoki koutou e whakau taea noatia te mutunga, he hunga e kore e ekengia e te kupu i te ra o to tatou Ariki, o Ihu Karaiti.
Te Rongo Pai. Matin xxii. 34.
IVTA, te rongonga o nga Parihi, kua kopi i a Ihu te ma* JLi ngai o nga Haruki, ka whakamine tahi ratou. Na, ka ui mai tetahi o ratou, he kai ako i te ture, ka whakamatautau i a ia, ka mea, E te Kai whakaako, ko tehea te kupu nui ote ture ? Ka mea mai a Ihu ki a ia, Kia whakapaua tou ngakau, tou wairua, tou hinengaro, kite aroha kite Ariki, ki tou Atua. Ko te tuatahi tenei, ko te kupu nui. E rite ana ano hoki te tuarua ki tenei, Kia aroha koe ki tou hoa tata, ano ko Kei runga i enei kupu e rua e iri ana te ture katoa me nga poropiti. A i nga Parihi e noho huihui ana, ka ui mai a Ihu ki a ratou, ka mea, E pehea ana a koutou whakaaro ki a te Karaiti ? Na wai ia tamaiti ? Ka mea ratou ki a ia, Na Rawiri. Ka mea ia ki a ratou, Na te aha ra a Rawiri, i a ia e nohoia ana e te Wairua, i karanga ai i aia he Ariki P i l<i hoki ia, I mea te Ariki ki toku Ariki, Hei toku ringa matau koe noho ai, kia meinga ra ano e ahau ou hoa rin hei turanga waewae mou. Na, ka karangatia nei ia e Rawiri he Ariki, ana te aha i tama ai ki aia ? A, hore he tangata i ahei te whakahoki kupu atu ki a ia, kihai rawa ano hoki tetahi i maia kite ui atu ki a ia i taua ra iho ano.
TE TEKAU MA IWA O NGA KA TAPU I MUBI IHO I TO TE TOKOTOKU.
Te Inoi.
ETE Atua, kite kahore koe, e kore e taea e matou te mea „ i tan e pai ai: Kia arolia mai koe, tukua mai tou Wairua Tapu hei whakatika i nga whakaaro katoa a o matou ngakau; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
TE TEKAU MA IWA O NGA BA TAPU.
149
Te Tuhituhi. Epeha iv. 17.
NA, ko taku tenei e ki nei, e whakaatu nei i roto i te Ariki, Ida kati ta koutou haere pera me era atu tauiwi e haere nei, i runga i te tekanga noatanga o to ratou hinengaro, kua oti nei te whakapouri o ratou whakaaro, kua tangata-ketia ki to te Atua oranga, i te kuaretanga i roto i a ratou, he pakeke hoki no o ratou ngakau: kahore o ratou ohoohonga, a tukua ana ratou e ratou ano kite hiahia taikaha, riro pu ratou kite mahi i nga mea poke katoa. Ko koutou ia, kihai i pera ta koutou ako i a te Karaiti ; kite mea kua rongo koutou ki a ia, a kua whakaakona e ia ki nga mea e rite ana kite pono i roto i a Ihu: mo te tangata tawhito i to mua whakahaere kia whakarerea e koutou ; he mea pirau nei hoki ia i runga i nga hiahia tinihanga; kia whakahoutia hoki koutou, ara, te wairua o to koutou hinengaro; kia kakahuria iho hoki ki a koutou te tangata hou, no ta te Atua nei te hanganga i runga i te tika, ite tapu, o te pono. Na, whakarerea atu te teka, kia pono te korero ki tona hoa, ki tona hoa: he wahi hoki tatou tetahi no tetahi. Kia riri, a kaua e hara : kei toene te ra ki ta koutou riri: kaua hoki tetahi wahi e tukua kite rewera. Te tangata tahae, me whakamutu tana tahae: engari me mahi, ko ona ringaringa ano hei mahi i te mea pai, kia whai rawa ai ia hei hoatutanga mana kite rawakore. Kei puta tetahi kupu kino i o koutou mangai, engari hei te mea e pai ana hei hanga i te whare, kia whiwhi ai kite pai nga tangata e rongo ana. Kaua hoki e whakapouritia te Wairua Tapu o te Atua, nana nei koutou i hiri mo te ra ote whakaoranga. Kia wehea rawatia atu i roto i a koutou te nanakia, te riri, te aritarita, te ngangau, te korero kino, mete mauahara katoa : kia ngawari ta koutou tikanga tetahi ki tetahi, kia pai te ngakau, me te hohou noa iho i te rongo tetahi ki tetahi, kia pera ano mete Atua i hohou nei i te rongo ki a koutou i roto i a te Karaiti.
Te Rongo Pai. Matin ix. 1.
NA., ka eke a Thu kite kaipuke, ka whiti ki tawahi, ka haere ki tona pa. Na, ka kawea mai e ratou ki aia tetahi pararutiki, e takoto ana i runga i te moenga;
TE RUA TEKAU 0 NGA RA TAPU.
150
a, te kitenga o Ihu i to ratou whakapono, ka mea ia ki te pararutiki, E tama, kia maia; ka oti ou hara te muru. Na, ka mea etahi o nga Karaipi ki a ratou ano, E kohukohu ana tenei tangata. Aka kite a Ihu i o ratou whakaaro, ka mea ia, He aha i kino ai nga whakaaro o roto o o koutou ngakau ? Ko tehea hoki te mea takoto noa, ko te mea, Ka oti ou hara te muru; ko te mea ranei, Whakatika, haere ? Otira kia matau ai koutou, he mana muru hara to te Tama a te tangata i runga i te whenua, (katahi ia ka mea atu kite pararutiki,) Whakatika, tangohia ake tou moenga, a haere ki tou whare. Na, whakatika ana ia, haere ana ki tona whare. A, te kitenga o nga tangata, ka miharo, ka whakakororia i te Atua i homai ai tenei mana ki nga tangata.
TE RUA TEKAU 0 NGA RA TAPU I MURI ISO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, e te Atua tohu, ma tou aroha, ma tou pai e arai atu nga mea katoa e mate ai matou; kia kakama ai o matou tinana, o matou wairua, kite mahi i nga mea e pai ai koe ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Epeha v. 15.
KIA mahara ki to koutou haere kia tupato, kei rite ki ta nga whakaaro-kore, engari ki ta nga whakaaro nui; hokona te taima ma koutou, he kino hoki nga ra. Mo konei ra kei whakaaro-kore koutou, engari kia matau ki ta te Ariki e pai ai. Kaua hoki e haurangi ite waina, he toreretanga hoki tena kite he; engari kia ki koutou i te Wairua; ta koutou korero ki a koutou ano, hei te waiata tapu, hei te himene, hei te waiata wairua; waiata, himene atu, i roto i o koutou ngakau kite Ariki; mete whakawhetai atu kite Atua, ara ki te Matua, i nga wa katoa, mo nga mea katoa, i runga i te ingoa o to tatou Ariki, o Ihu Karaiti; kia ngohengohe koutou tetahi ki tetahi i runga i te wehi kite Atua.
TE RUA TEKAU MA TAHI 0 NGA RA TAPU
151
Te Rongo Pai. Matin xxii. 1.
A KA oho ake a Ihu, ka korero kupu whakarite mai Xjl ano ki a ratou, ka mea, Ka rite te rangatiratanga o te rangi ki tetahi kingi, i whakatakoto marenatanga mo tana tama, a tonoa atu ana ana pononga, hei karanga ite hunga i korerotia kite marenatanga: heoi kihai ratou i pai kia haere atu. Ka tono atu ano ia i ara atu pononga, ka mea, Mea atu kite hunga i korerotia, Na, kua rite taku tina; kua oti aku puru, aku mea momona, te patu, a kua rite katoa nga mea: haere mai ki te marenatanga. Otira i whakaparahakotia e ratou, haere ana ko tetahi ki tana mara, ko tetahi ki tana hokohoko. Na, hopukina ana ana pononga e nga mea i mahue, whakatupukinotia iho ratou, a whakamatea iho. Na, te rongonga o taua kingi, ka riri: a tonoa atu ana ana taua, whakangaromia ana taua hunga kohuru, a tahuna ana to ratou pa. Katahi ia ka mea ki ana pononga, E rite ana te marenatanga, ko te hunga ia i karangatia, kihai i pai. Haere ra koutou ki nga pekanga o nga ara, a tonoa mai kite marenatanga te hunga katoa e kite ai koutou. Na, ka haere atu aua pononga ki nga ara, a huihuia katoatia mai ana te hunga i kitea e ratou, te hunga kino, te hunga pai: na, ka kiki te marenatanga i nga manuhiri. A, te tapokoranga mai o te kingi kia kite i nga manuhiri, ka kitea e ia i reira he tangata kahore nei ona kakahu marena: aka mea atu ki a ia, E hoa, he aha koe i tomo mai ai ki konei, kahore nei hoki ou kahu marena ? Heoi kihai ia i kuihi. Na, ko te meatanga atu ate kingi ki nga kai mahi, Herea ona ringaringa, ona waewae, kawea atu, maka atu kite pouri i waho rawa ; ko te wahi tera o te tangihanga mete teteatanga o nga niho. He tokomaha hoki e karangatia ana, he ruarua ia e whiriwhiria.
TE BUA TEKAU MA TAHI 0 NGA BA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Ariki tohu, tukua mai ki ton. hunga pono te rongo man, te marie; kia ma ai o matou hara katoa te horoi; Ida mahi ai hoki matou ki a koe i runga i
TE KUA TEKAU MA TAHI 0 NGA BA TAPU.
152
te ngakau tatu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Epeha vi. 10.
HEOI, e aku teina, kia whai kaha koutou i roto i te Ariki, ite mana ano hoki o tona kaha. Kakahuria iho nga mea whawhai katoa a te Atua, kia taea ai e koutou nga mahi tinihanga a te rewera, te tn kite riri. Ehara hoki ta tatou i te pakanga ki nga toto, kite kikokiko, engari ki nga rangatiratanga, ki nga mana, ki nga ariki o te pouri o tenei ao, ki nga wairua kino o nga wahi ite rangi. Mo konei kia man ki nga mea whawhai katoa a te Atua, kia taea ai e koutou te tu atu kite riri i te ra kino, a, ka poto i a koutou nga mea katoa te mahi, kia tu. Etu ra, he mea whitiki o koutou hope kite pono, kakahuria iho ano hoki ko te tika hei pukupuku; lierea iho te rongo pai o te rangimarie hei hu mo nga waewae, kia takatu ai; mo waho i enei mea katoa, e man kite whakapono hei whakangungu rakau, e taea ai e koutou te tinei nga matia muramura katoa a te wairua kino. E mau kite ora hei potae, kite hoari hoki a te Wairua, ara, kite kupu ate Atua : kia pan te inoi, mete tohe; me inoi i nga wa katoa i roto i te Wairua, kia mataara hoki koutou ki tenei mea nei ano, mete u tonu kite tohe mo te hunga tapu katoa ; moku ano hoki, kia homai he kupu ki a au, kia maia te puaki o toku mangai, kite whakaatu ite mea ngaro, ara, ite rongo pai; ko tana karere nei au i roto ite mekameka: ara, kia maia ahau ki taua korero, kia rite taku korero kite mea i tika.
Te Rongo Pai. Hoani iv. 46.
NA, ko tetahi tangata a te kingi, kei Kaperenauma tana tamaiti e mate ana. Ano ka rongo ia kna tae mai a Ihu i Huria ki Kariri, ka haere atu ki a ia, ka inoi ki aia kia haere ia kite whakaora i tana tamaiti; meake hoki marere. Na, ko te meatanga mai a Ihu ki a ia, Ki te kahore koutou e kite i nga tohu, i ngamerekara, e kore koutou e whakapono. Ka mea te tangata a te kingi ki a ia, E te Ariki, haere ake i te mea kahore ano kia mate noa taku tamaiti. Ka mea a Ihu ki a ia, Haere ; kua ora to tamaiti. Na, whakapono ana te tangata kite kupu i ko»»rotia e Ihu ki a ia, a haere
TE RUA TEKAU MA RUA O NGA RA TAPU. /
153
H 3
ana. A, ia ia ano e haere ana, ka tutaki ana pononga ki a ia, ka korero, ka mea, Kua ora to tamaiti. Na, ka ui ia ki a ratou kite haora i matutu ake ai ia. Kamea ratou ki a ia, Nonanahi, no te whitu o nga haora, i mutu ai tona ka. Na, ka mohio te papa ko te tino haora ia i mea ai a Ihu ki a ia, Kua ora to tamaiti : a whakapono ana ia, ratou ko tona whare katoa. Ko te rua ano hoki tenei o nga merekara i meatia e Ihu, i muri i tana haerenga mai i Huria ki Kariri.
TE RUA TEKAU MA RUA 0 NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Ariki, whakapumautia te whakapono o to iwi, ote Hahi, kia ora ai i a koe te tiaki kei he; kia ngakau nui ai hokiki te mahi i nga mahi pai, kia whakakororiatia ai tou Ingoa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituki. Piripai i. 3.
WHAKAWHETAI tonu au ki toku Atua i nga maharatanga katoatanga ki a koutou. I aku inoinga katoa e puta ana taku inoi mo koutou katoa i nga wa katoa i runga ite hari, mo koutou i uru kite rongo pai, ote ra tuatahi ano a moroki noa nei; pumau tonu toku whakaaro ki tenei mea nei ano, tera te kai timata o te mahi pai i roto i a koutou e whakaoti, taea noatia te ra o Ihu Karaiti : lie tika nei hold kia penei oku whakaaro ki a koutou katoa, no te mea kei roto koutou i toku ngakau; ia au nei ite here, iaau e korero whakatikatika nei, e whakau nei i te rongo pai, e uru tahi ana koutou katoa me ahau kite aroha noa. Ko te Atua hoki hei kai whakaatu moku, mo te nui _o toku koingo ki a koutou katoa, i runga i te ngakau aroha o Ihu Karaiti. Ko taku inoi ano tenei, kia nui haere tonu to koutou aroha i runga i te matauranga i nga mahara niohio katoa ; kia kitea ai e koutou nga mea e rere ke ana ; kia tinihanga kore ai koutou, kia he kore ai, taea noatia te ra ote Karaiti; kia ki ano hoki i nga hua ote
TE RUA TEKAU MA RUA O NGA RA TAPU.
154
tika, e puta i a Ihu Karaiti, hei kororia* heiwhakamoe* mititanga mo te Atua.
Te Bongo Bai. Matiu xviii. 21.
KA mea atu a Pita ki a Ihu, E te Ariki, kia hia nga haranga a toku teina ki a au, me taku whakarere noa iho i tona hara ? kia whitu F Ka mea mai a Uni ki a ia, E kore ahau e mea atu ki a koe, kia whitu: engari, kia whitu tekau whitu. Koia i whakaritea ai te rangatiratanga o te rangi ki tetahi kingi, i mea kia korerotia ki aia ana moni e ana pononga. Aka timata ia te ui, ka kawea mai ki a ia he tangata, tekau nga mano taranata i a ia. Ate whai rawa ia hei utu, ka mea tona ariki kia hokoa ia, tana wahine, me ana tamariki, me ana taonga katoa, hei whakautu. Na, ka tapapa iho taua pononga, ka koropiko ki a ia, ka mea, E te ariki, kia ata hanga ki a au, a ka utua katoatia e ahau ki a koe. Na, ka oho ite aroha te ariki o taua pononga, tuku ana i a ia, a whakarerea noatia iho e ia ana moni tarewa. Heoi, te putanga atu o taua pononga ki waho, ka kite i tetahi o ona hoa pononga, kotahi rau ana pene i a ia : na, hopukia ana e ia, a notia iho te kaki, mete ki atu ano, Utua mai taku nama. Heoi, tapapa iho ana tona hoa pononga ki ona waewae, ka inoi ki a ia, ka mea, Kia ata hanga ki a au, a ka utua katoatia e ahau ki a koe. A kihai ia i pai : heoi haere ana, maka ana i a ia kite whare herehere, kia utua katoatia ra ano te nama. Na, te kitenga o ona hoa pononga i taua meatanga, nui atu to ratou pouri, a haere ana, whakaaturia mai ana ki to ratou ariki nga mea katoa i meatia. Katahi ka karanga tona ariki ki a ia, ka mea ki a ia, Pononga kino, i whakarerea noatia e ahau taua moni tarewa katoa i a koe, nan hoki i inoi mai ki a au : ehara oti i te tika kia tohungia e koe tou hoa pononga, me ahau hoki i tohu i a koe? Na, ka riri tona ariki, a tukua ana ia ki nga kai whakamamae, kia utua katoatia ra ano tana nama. Tera ano e pera toku Matua i te rangi ki a koutou, kite kore e whakarerea noatia atu i roto i o koutou ngakau nga hfl a te teina o tenei, o tenei o koutou.
TE RUA TEKAU MA TORU 0 NGA BA TAPU.
155
TE RUA TEKAU MA TORU O NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Atua, ko koe to matou piringa, to matou kaha, ko koe te take ote tapu; Kia tata koe kite whakarongo ki nga inoi pono ato Hahi; tukua mai hoki kia whiwhi matou ki nga mea e inoi whakapono ai matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Piripai iii. 17.
KIA rite ta koutou ki taku, e aku teina, tirohia iho hoki te hunga e rite ana te haere ki a matou kua waiho nei hei tauira ma koutou. (He tokomaha hoki kei te haere, ka maha nei nga wa i korerotia ai ratou e ahau ki a koutou, a ka korerotia nei inaianei mete tangi ano ahau, he hoa whawhai ratou kite ripeka o te Karaiti: te tukunga iho ki a ratou he whakangaromanga, to ratou atua ko te kopu, to ratou kororia hoki kei runga i to ratou whakama, ko nga mea o te whenua ta ratou e whakaaro ai.) Ko te rangi ia te wahi i tangata whenua ai tatou; kei reira hoki te Kai whakaora e taria atu nei e tatou, te Ariki, a Ihu Karaiti: mana nei e whakaahua ke to tatou tinana tutua nei, kia rite ki tona tinana kororia, i runga i te mahinga a tona kaha e taea ai e ia te pehi nga mea katoa ki raro i a ia.
Te Kongo Pai. Matin xxii. 15.
”W E i re^’a k a atu nga Parihi, ka runanga kite ITx . pehea e mau ai tetahi kupu ana. Aka tonoa mai kiaiaaratou akonga, me nga tangata whaka-Herora, hei mea, E te Kai whakaako, e matau ana matou he kupu pono tau, a e whakaako ana koe i te huarahi o te Atua i runga i te pono, e kore ano hoki ta te tangata e whakaaroa e koe: e kore nei hoki koe e titiro kite kanohi tangata. Tena, korerotia mai ki a matou, E pehea ana to whakaaro ? He mea tika ranei te hoatu takoha ki a Hiha, auaka ranei ? Otiia i mohio a Ihu ki ta ratou whakaaro kino, a ka mea mai, He aha ta koutou e whakamatautau na i a au, ete hunga tinihanga ? Tena koa, kia kite, ahau ite moni takoha. A mauria mai ana e ratou ki aia he pene. Na, ko tana meatanga atu ki a
TE RUA TEKAU MA WHA 0 NGA RA TAPU.
156
ratou, No wai tenei ahua mete tuhituhinga ? Ka mea mai ratou ki a ia, No Hiha. Katahi ia ka mea ki a ratou, Hoatu ki a Hiha nga mea a Hiha ; kite Atua ano hoki nga mea ate Atua. Aka rongo ratou, ka miharo; a mahue ake ia i a ratou, a haere ana.
TE RUA TEKAU MA WHA O NGA RA TAPU I
MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Ariki atawhai, wetekina atu nga hara a to hunga; kia watea ai matou katoa i nga here o nga hara i hara ai matou i te ngoikore i a matou : Tukua mai tenei, e te Matua i te rangi, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, to matou Kai whakaora. Amine.
Te Tuhituhi. Korohe i. 3.
TENET matou te whakawhetai atu nei kite Atua, ara kite Matua oto tatou Ariki, o Ihu Karaiti, mete inoi tonu ano matou mo koutou, no matou ka rongo nei ki to koutou whakapono ki a Karaiti Ihu, ki to koutou aroha hoki kite hunga tapu katoa ;mo te mea e taria atu nei, e takoto mai nei ma koutou i terangi, ta koutou i rongo ai i mua kite kupu ote pono ote rongo pai; kua tae atu nei ki a koutou, kua pera me tona pakutanga kite ao katoa: a e whai hua ana, he pera hoki me ena i
a koutou, no te ra ano i rongo ai, i matau pono ai koutou kite aroha noa ote Atua. I whakaakona atu na hoki koutou ki tena e E pap ar a, e to matou lioa pononga e arohaina nei, he minita pono nei ia na te Karaiti ki a kou* tou; nana hoki i whakakite mai ki a matou to koutou aroha i runga ite Wairua. No konei hoki matou ite ra ano i rongo ai matou, kahore e mutu ta matou karakia mo koutou, e inoi ana kia whakakiia koutou kite mohiotanga ki tana e pai ai, i runga i nga whakaaro nui katoa, ite mahara wairua ano hoki; kia tika ta koutou haere, kia rite ki ta te Ariki, kia nui ai te whakamanawarekatanga, kia whai hua koutou, ara, nga mahi pai katoa, kia neke ake i runga ite mohiotanga kite Atua; kia whakanuia mai te kaha hei whakakaha mo koutou, kia rite ki ta te mana o taha kororia, e u toilu ai, 6 whakamanawanui ai i runga ite hari: mete whakawhetai atu
TE RUA TEKAU MA RIMA O NGA RA TAPU.
157
ano kite Matua, nana nei tatou i whai tikanga ai ki tetahi wahi o te kainga o te hunga tapu, i roto i te maramatanga.
Te Rongo Pai. Matiu ix. 18.
I A Ihu e korero ana i enei mea ki nga akonga a Hoani, na, ka haere mai tetahi rangatira, ka koropiko ki a ia, ka mea, Tenei kua marere taku tamahine : otira man e haere ake, e whakapa ton ringa ki a ia, a ka oraj Na, ka whakatika a Ihu ratou ko ana akonga, a aru ana i a ia. Na, ko te haerenga mai ki muri ia ia o tetahi wahine, tekau ma rua nga tau i mate ai ite pakaruhanga toto, a pa ana kite taniko o tona kakahu : i mea hoki i roto i a ia, Kia pa kau atu ahau ki tona kakahu, ka ora ahau. Na, ka tahuri a Ihu, aka kite i a ia, kamea, Kia maia, eko ; na to whakapono koe i ora ai. A ora ake te wahine i taua wa ano. A, te taenga atu o Ihu ki roto kite whare o te rangatira, a ka kite i nga kai whakatangi putorino me nga tangata e ngangau ana, ka mea ia ki a ratou, Whakaatea: kahore hoki i mate te kotiro, erangi e moe ana. A kataina iho ia e ratou. Heoi ka oti nga tangata te pei ki waho, ka tomo atu ia ki roto, ka man ki tona ringa, a ara ake ana te kotiro. A paku ana tenei rongo puta noa i taua whenua.
TE RUA TEKAU MA RIMA 0 NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Te Inoi.
ETE Ariki, whakaohokia nga hiahia o te hunga e whakapono ana ki a koe ; kia hua ai a ratou mahi pai, kia nui ai hoki an mea e riro mai i a ratou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Heremaia xxiii. 5.
XT AN A, kei te haere mai nga ra, e ai ta Ihowa, e wha--LA kaarahia ai e ahau he Manga tika ma Rawiri, ka kingi ano tetahi kingi, ka kake ki runga, ka whakarite ano hoki ite whakawa, ite tika, ki runga kite whenua. I ona ra ka whakaorangia a Hura, ka noho humane ano hoki a Iharaira, ko te ingoa ano tenei e karangatia ki a ia, Ko Ihowa, ko to tatou Tika. No reira, tenei ra
TE RUA TEKAU MA RIMA 0 NGA RA TAPU.
158
te haere mai nei, e ai ta Ihowa, e kore ai e korerotia, E ora ana a Ihowa, nana nei i kawe mai nga tamariki a Iharaira ite whenua o Ihipa; engari, E ora ana a Ihowa, nana nei i kawe mai, nana nei i arahi mai nga uri o te whare o Iharaira ite whenua kite nota, i nga whenua katoa ano hoki i peia atu ai ratou e ahau; ka noho ano hoki ratou ki to ratou oneone.
Te Rongo Pai. Hoani vi. 5.
“KTA, te marangatanga ake o nga kanohi o Ihu, ka kite JLI ite tini ote tangata e haere mai ana ki a ia; ka mea ia ki a Piripi, Ko hea tatou lioko ai i etahi taro, kia kai ai enei ? I penei ai tana ki hei whakamatau mona; i mohio hoki ia ki tana e mea ai. Ka mea a Piripi ki a ia, E kore e ranea ma ratou nga taro o nga pene e rua rau, e kore e riro tetahi wahi iti i tenei, i tenei o ratou. Ka, mea tetahi o ana akonga ki a ia, a An am teina o Haimona Pita, He tamaiti tenei e rima ana taro pare, e rua ika nonohi; heoi hei aha enei ma tenei ope nui ? Na, ka mea a Ihu, Meinga nga tangata kia noho. He nui hoki te tarutaru i taua wahi. Na, noho ana nga tangata ki raro, te tokomaha, mete mea e rima nga mano. Na, ka man a Ihu ki nga taro; aka mutu te whakawhetai, ka tuwha atu ki nga akonga, a na nga akonga kite hunga i noho ra ; me nga ika ano hoki, ta ratou i pai ai. Ano ka makona ratou, ka mea ia ki ana akonga, Kohikohia nga toenga o nga whatiwhatinga, kei maumauria tetahi wahi. Na, kohikohia ana e ratou, a whakakiia ana nga kete tekau ma rua ki nga whatiwhatinga o nga taro pare e rima, ki nga toenga a nga tangata i kai ra. A, te kitenga o aua tangata i te merekara i meatia e Ihu, ka mea ratou, Ko ia ano tenei te poropiti e haere mai ana kite ao.
n 9 a R® tapu i mua mai ote Ra tapu 0 Haerenga mai, me tango kite Karakia o etahi o era Ra tapu t whakarerea i muri iho o te Whakaaturanga hei whakakapi i nga wahi o nga mea kahore i konei. Ki ie kore hoki e ritete maha o nga Ra, tapu me whakarere nga karakia i hira: Odia vie korero tenei Inoi, tenei Tuhituhi, tenei Rongo Pai i R a tapu t mua ake o te Haerenga mai.
TE RA O ANARU.
159
TE RA 0 ANARU.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, nau nei i whakakaha to Apo - toro tapu, a Anaru, i hihiko ai ia i te karangatanga a tau Tama, a Ihu Karaiti, i hohoro ai hoki kite aru i a ia; Meinga matou katoa, kua karangatia nei e to kupu tapu, kia kakama kite whakarite i an ture tapu, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Roma x. 9.
TZ'I te whakaae ton mangai, ko Ihu te Ariki, a ka a% whakapono ton ngakau na te Atua ia i whakaara ake ite mate, e ora koe. Ma te ngakau hoki kia whakapono ka tika ai; ma te mangai kia whakaae ka ora ai. E mea ana hoki te Karaipiture, Nga tangata katoa e whakapono ana ki a ia, e kore e whakama. Kahore hoki he rerenga ketanga ote Hurai, ote Kariki: e hua tonu ana hoki nga. taonga a tana Ariki na ano o nga tangata katoa, kite hunga katoa e karanga ana ki a ia. E ora hoki nga tangata katoa e karanga ana kite ingoa ote Ariki. Ame pehea ta ratou karanga ki a ia, kite kahore ratou i whakapono ki a ia ? me pehea hoki ta ratou whakapono ki a ia, kite kahore i rongo ki aia? me pehea hoki e rongo ai, kite kahore he kai kauwhau ? Me pehea hoki e kauwhau ai, kite kahore e tonoa ?ko te mea hoki ia i tuhituhia, Ano te ataahua o nga waewae o nga kai kauwhau o te maunga rongo, e kauwhau ana i nga mea pai! Otira kahore ratou katoa i ngohengohe mai kite rongo pai. E mea ana hoki a Ihaia, Ete Ariki, ko wai i whakapono ki ta matou rongo ? Ina, na te rongo te whakapono, a i rongo ai, na te kupu a te Atua. Na, ko taku kupu tenei, Kahore ranei ratou i rongo ? Koia ra ia, kua puta atu to ratou reo kite whenua katoa, a ratou kupu hoki ki nga topito o te ao. Na, ko taku kupu tenei, Kahore ianei a Iharaira imohio ? Na Mohi te kupu tuatahi, Maku koutou e mea kia hae kite hunga ehara ite iwi, ka meinga e ahau te iwi poauau hei whakaoho i a koutou kite riri. Maia rawa ia ta Ihaia i mea ai, Kua kitea ahau e te hunga kihai nei i rapu i a au; kua matauria ahau e te hunga kihai nei i
TE RA O TAMATI, APOTORO.
160
ai mai ki a au. Tana kupu ia mo Iharaira, Pau katoa te ra mete totoro atu ano oku ringa kite iwi tutu, kite iwi whakahawea.
Te Bongo Pai. Matin iv. 18.
A I a Ihu e haere ana i te taha o te moana o Karin, ka kite ia i nga tangata tokorua, he tuakana, he teina, i a Haimona, ko tona ingoa nei ko Pita, raua ko tona teina, ko Anaru, e maka ana i te kupenga kite moana; he kai hao hoki raua. Na, ka mea ia kiaraua, Arumia mai au, a maku korua e mea hei kai hao tangata. A mahue ake i a raua nga kupenga, a aru ana i a ia. A, tona haerenga atu i reira, tokorua atu ana i kite ai, he tuakana, he teina, ko Hemi tama a Heperi, raua ko tana teina, ko Hoani, i te kaipuke, i a Heperi, i to raua matua, e ta ana i nga korenga o a ratou kupenga; a karangatia ana raua e ia. Mahue tonu ake i a raua te kaipuke, me to raua matua, aru ana i a ia.
TE KA 0 TAMATI, APOTORO.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, i tukua e koe to Apotoro tapu, a Tamati, kia poauau kite aranga mai o tan Tama, he mea kia whakapumautia rawatia ai to matou whakapono; Tukua, kia tino whakapono matou ki tan Tama, ki a Ihu Karaiti, kia kaua hoki e ruarua, kei whakahengia to matou whakapono e koe. Kia mahara koe, E Ihowa, ki a Ihu Karaiti, whakarongo mai hoki ki a matou, a ka whakakororiatia ia, a koe, mete Wai* rua Tapu, aianei, a, ake ake ake. Amine.
Te Tuhituhi. Epeha ii. 19.
"VTA, i muri nei ehara koutou i te tangata ke, i te mall nene, engari he tangata whenua koutou tahi ko te hunga tapu, no te whare ano hoki ote Atua; he mea hanga ki runga kite turanga a nga apotoro ratou ko nga poropiti, kc Ihu Karaiti ano hei tino kamaka me
te kokonga; kei roto nei iaia te whare katoa, he mea ata hono marie, e neke ake ana hei. whare tapu i roto i te Ariki : me koutou ano, e hanga tahitia ana i roto i a ia, hei nohoariga mo te Atua, he mea na te Wairua.
TE WHAKATAHUBITANGA 0 PAORA.
161
Te Rango Pai. Hoani xx. 24.
KO Tamati ia, ko tetahi o te tekau ma rua, tetahi o on a ingoa ko Birimu, kahore ia i a rat on i te taenga mai o Ihu. A, te meatanga a era akonga ki a ia, Kua kite matou ite Ariki; ka mea ia ki a ratou, Ki te kahore ahau e kite i te ngaunga a nga whao i ona ringaringa, e kuhu i toku matihao kite ngaunga a nga whao, e kuhu hoki i toku ringaringa ki tona kaokao, e kore e whakaponohia e ahau. Aka pahemo ano nga ra e warn, na, kei roto ano ana akonga, ratou ko Tamati: ka haere mai a Ihu i te mea e kati ana nga tatau, ka tu i waenganui, ka mea, Kia tan te rangimarie ki a koutou. Katahi ia ka mea ki a Tamati, Torona mai ton matihao, kia kite hoki koe i oku ringaringa ; torona mai hoki ton ringa, ka kuhu ki toku kaokao: aua e whakateka, engari me whakapono. Na, ka whakahokia mai e Tamati, ka mea ki a ia, E toku Ariki, e toku Atua. Ka mea a Ihu ki a ia, No te kitenga i a an, i whakapono ai koe, e Tamati : ka koa te hunga kahore i kite, a kua whakapono. Ahe maha atu ano hoki ara tohu i oti i a Ihu, i te aroaro o ana akonga, kahore nei i tuhituhia ki tenei pukapuka : otiia kua tuhituhia enei, kia whakapono ai koutou ko Ihu te Karaiti, ko te Tama a te Atua; a kia whiwhi kite oranga i runga i tona ingoa, ina whakapono koutou.
TE WHAKATAHUBITANGA 0 PAOBA.
Te Inoi.
ETE Atua, nan i whiti ai te maramatanga o te Bongo Pai kite ao katoa, he mea na te mahi kauwhan a te Apotoro tapu, a Paora ; Meinga kia mahara matou ki tana mea whakamiharo, ki tona whakatahuritanga; kia kitea ai to matou ngakau whakawhetai ki a koe, i a matou e whakarite nei i nga kupu tapu i akona mai e ia; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mb te Tuhituhi, Nga Mahi ix. 1.
KO Haora ia, he whakawehi tonu, he patu ta tona ngakau mo nga akonga a te Ariki, a haere ana ki te tohunga nui; kei te tono pukupuka ia ia ki ncra
TE WHAKATAHURITANGA 0 PAORA.
162
whakaminenga i Ramahiku, mo te tutaki rawa ake ki etahi tangata e anga penei ana, nga tane, nga wahine, ka herea e ia, ka kawea ki Hiruharama. Ia ia ano e haere ana, a ka • whakatata ki Ramahiku; na, whiti whakarere mai ana ki a ia he maramatanga no te rangi: hinga ana ia kite whenua, ka rongo i tetahi reo e mea ana ki a ia, E Haora, e Haora, he aha tan e whakatoi nei iaan F Ano ra ko ia, Ko wai koe, ete Ariki ? Ka mea atu te Ariki, Ko Ihu ahau, e whakatoia nei e koe: ehara tan, te whana ki nga koikoi. Na, wiri ana ia, ihiihi ana, ka mea, Ete Ariki, kia aha ahau ? Ano ra ko te Ariki ki a ia, Whakatika, tomo atu kite pa, aka korerotia ki a koe tau e mea ai. Na, nga tangata i haere tab! na ia, tu reo kore ana ratou, rongo kau ana kite reo, kahore i kitea he tangata. A, te whakatikanga ake o Haora i te whenua, te mawheratanga o ona kanohi, hore rawa ana tangata i kite ai: na ka arahina ringaringatia ia, a kawea ana ki Ramahiku. A e torn ona ra kihai ia i kite, kihai i kai, kihai i inu. Na, i Ramahikutetahi akonga,ko Anania te ingoa; aka puta mai te Ariki, ka mea ki a ia, E Anania. Aka mea tera, Tenei ahau, ete Ariki Ano ra ko te Ariki ki a ia, Whakatika, haere kite ara e karangatia nei ko te Tika, ka rapu i roto i te whare o Hura ki tetahi tangata, ko Haora te ingoa, no Tarahu: kei te inoi hoki ia, a kua kite moemoea i tetahi tangata, ko Anania te ingoa, e tomo mai ana, e whakapa ana i tona ringaringa ki a ia, kia kite ai. Na, ko te whakahokinga mai a .Anania, E te Ariki, he tokomaha aku i rongo ai ki •tenei tangata, kite nui o ana kino i mea ai ki tou hunga tapu i Hiruharama : a tenei ano kei aia he tika,nga. i nga tohunga nui, kia herea katoatia te hunga e karanga ana ki tou ingoa. Heoi ka mea atu te Ariki ki a ia, Haere: he mea whiriwhiringa ia naku, hei man mo toku ingoa kite aroaro o nga tauiwi, o nga kingi, o nga tamariki a Iharaira: ka whakakitea atu hoki e ahau ki a ia nga mea nui e mamae ai ia mo toku ingoa. Na, haere ana a Anania, tomo ana ki roto kite whare; ka whakapa i ona ringa* ringa ki a ia, ka mea, E taku teina, e Haora, na te Ariki, na Ihu, i puta ra ki a koe i te ara i haere mai na koe, nana ahau i tono mai, kia kite ai koe, kia ki ai koki ite Wairua Tapu. Na, marere tonu iho etahi mea, ano he
TE PURENGA O TE WAHINA, O MERL
163
unahi, i ona kanohi, a kite tonu ake ia, ka whakatika, ka iriiria. Na, ka kai ia, ka whai kaha. Na, noho ana a Haora ki nga akongai Ramahikui etahi ra. Akauwhautia tonutia atu e ia a te Karaiti i roto i nga whare karakia, ko ia te Tama ate Atua. A miharo tonu te hunga katoa i rongo, ka mea, Ehara ianei tenei i te kai whakangaro o te hunga i karanga ki tenei ingoa i Hiruharama, a ko te mea ano tenei i haere mai ai ia, kia herea ratou, kia arahina ki nga tohunga nui ? Heoi ka kaha haere a Haora, a whakapororarutia ana e ia nga Hurai e noho ana i Ramahiku, i aia a whakakite ana ko te Karaiti ano tenei.
Te Bongo Pai. Matiu xix. 27.
'TT’ATAHI ka whakahokia atu e Pita, a ka mea ki a ia, Jx Na, kua mahue nei i a matou nga mea katoa, kua aru nei i a koe ; he aha ra ma matou ? Na, ka ki mai a Ihu ki a ratou, He pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ko koutou i aru nei i a au, ka taea te whanautanga houtanga, te wa e noho ai te Tama a te tangata ki runga kite torona o tona kororia, ka noho ano koutou ki runga ki torona kotahi tekau ma rua, kite whakawa i nga iwi kotahi tekau ma rua o Iharaira. Aki te mea kua mahue i tetahi, he whare, he teina, he tuahine ranei, he papa, he whaea, he wahine, he tamariki, he mara, he whakaaro hoki nana ki toku ingoa, ka tataki rau nga mea e riro mai i a ia, a e whiwhi ano ia kite oranga mutunga kore. He tokomaha ia o mua e waiho ki muri; a ko o muri ki mua.
TE KAWENGA 0 TE KARAITI KI TE TEMEPARA, ARA, TE PURENGA 0 TE WAHINA, 0 MERI.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, i kawea tan Tama kotahi i tenei ra kia whakakitea ki roto kite Ternepara, no matou nei ano hoki tona tinana; He inoi tenei na matou ki a koe, kite Nui rawa, kia hara-kore o matou ngakau ina whakaturia atu matou ki tou aroaro, e taua Tama au, e to matou Ariki, e Ihu Karaiti. Amine.
TE FURENGA 0 TE WAHINA, O MERE
164
Mo te Tuhituhi. Maraki iii. 1.
TENEI te unga atu nei e ahau taku karere, mana e whakapai te ara i mua i a an, a, kitea rawatia ake, kua tae te Ariki, e rapua nei e koutou, ki tona temepara, te anahera o te kawenata, ta koutou e ngakau nui na: nana, tera ia ka haere mai, e ai ta Ihowa o nga rnano. Ako wai euite ra e haere mai ai ia ?ko wai hoki e tu, ina puta mai ia ? e rite ana hoki ia kite ahi a te kai tahi para, kite horoi ano hoki a te kai horoi: ka noho ano ia, ka rite kite kai tahi para, kite kai whakapai hiriwa, a ka whakapaia e ia nga tamariki a Riwai, ka whakahemokia to ratou para, ano he koura, he hiriwa: kia tapaea ai e ratou he whakahere ki a Ihowa i runga ite tika. Ko reira te whakahere a Hura raua ko Hiruharama rekaina ai e Ihowa, ka rite ki nga rangi o mua, ki nga tau onamata. Ka whakatata atu ano ahau ki a koutou kite whakarite whakawa; ka hohoro ano ahau hei kai whakaatu i te he o nga kai makutu, o te hunga pur emu, o nga kai oati teka, o te hunga ano hoki e tahae ana i nga utu o te kai mahi, i ta te pouaru, i ta te pani, e whakapeau ke ana i ta te manene, a kahore e wehi i a au, e ai ta Ihowa o nga mano.
Te Kongo Pai. Buka ii. 22.
A KA rite nga ra e purea ai te whaea, e whakaritea jLk ai te ture a Mohi, ka kawea ia e ratou ki Hiruharama, kia tapaea atu kite Ariki; (kia peratia mete mea i tuhituhia kite ture ate Ariki, Ko nga tane katoa e oroko puta mai i te kopu, e karangatia e tapu ana kite Ariki;) kia hoatu ano hoki he patunga tapu, te mea i korerotia i roto i te tare a te Ariki, Kia rua kukupa, kia rua ranei pi kukupa. Na, i Hiruharama tetahi tangata ko Himiona te ingoa; he tangata tika, he tangata whakaaro, e tatari ana kite whakaharinga o Iharaira: a kei runga te Wairua Tapu i a ia. Na, kua whakamaharatia mai ia e te Wairua Tapu, e kore ia e kite i te mate, kia. kite ra ano ia ita te Ariki Karaiti. Na, ka haere mai ia kite temepara, he meatanga na te Wairua: ai nga matua e man mai ana i te tamaiti, i a Ihu, kia meatia ai e raua ki a ia ta te ture i whakarite ai, ka tango hoki ia iaia ki ona ringaringa, aka whakapai atu kite Atua, ka mea, Katahi, e te Ariki, ka tukua to pononga kia haere i runga i te rangimarie, ka nera me tau i korero ai: ka
TE RA O MATIAHA.
165
kite nei hoki oku kanohi i tau whakaoranga, ka whaka< takotoria nei e koe kite aroaro o nga iwi katoa ; hei wha« kamarama e kite ai nga tauiwi, hei kororia hoki mo ton iwi, mo Iharaira. A miharo tonu a Hohepa raua ko tona whaea ki nga kupu i korerotia mona. Na, ka manaaki a Himiona i a raua, a ka mea ki a Meri ki tona whaea, Nana, ka waiho tenei tamaiti hei takanga, hei aranga, mo te tini o te tangata i roto i a Iharaira ; hei tohu hoki e korerotia kinotia; (ae ra, ka tika atu ano te hoari, a puta noa i ton ake wairua,) e hurahia ai nga. whakaaro o nga ngakau maha. Me Ana hoki, he poropiti, he tamahine na Panuera, no te iwi o Ahera: kua maha haere ona ra, e whitu nga tau o tona wahinatanga ake) i noho ai ia kite tane ;he pouaru, tata pu kite warn tekau ma wha ona tau; heoi kihai i mahue i a ia te temepara; he karakia tonu tana, he noho puku, he inoi, ite ao, ite po. Na, ka tae mai ia i taua haora ano, ka whakawhetai kite Ariki, a korerotia ana ia e .ia kite hunga katoa o Hiruharama e tatari ana kite whakaoranga. Ano ka oti nga mea katoa e rite aha ki ta te ture a te Ariki, ka hoki atu ratou ki Kariri, ki to ratou pa, ki Nahareta. Na, ka tupu te tamaiti, aka kaha haere tona wairua, ka ki i te matauranga : i a ia ano hoki to te Atua aroha noa.
TE RA 0 MATIAHA.
Te Irioi.
ETE Atua Kaha rawa, i whiriwhiria e koe to pononga pono, a Matiaha, ki roto ki nga Apotoro kotahi tekau ma rua, hei whakakapi mo te wahi o te tangata tinihanga, o Hura; Araia atu nga Apotoro teka, Tukua mai hoki he Hepara tika hei arataki hei tohutohu i to Hahi; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi i. 15.
I AU A ra ka whakatika a Pita i waenganui o nga akonga, ka mea, (na, te maha o nga ingoa kite huihuia, kotahi ran e rua tekau,) E hoa ma, e aku teina, i tika ano kia whakaritea tenei Karaipiture, ta te Wairua Tapu, i korerotia i mua e te mangai o Rawiri, mo Hara, mo te kai arahi o nga kai hopu i a Ihu. I huihuia tahi-
TE KA O MATIAHA.
166
tia hoki ia ki a tatou, i a ia ano hoki tetahi wahi o tenei mahi. Na, hokoa ana e tana tangata tetahi wahi kite utu o te kino ; a taka tupou iho, koara pu i waenganui, pakaru katoa ki waho ona whekau. I rangona ano hoki e te hunga katoa e noho ana i Hiruharama ; na reira taua wahi i huaina ai, ko Akerama, he kupu no to ratou reo mo tenei, Ko te kainga ote toto. Kua oti hoki te tuhituhi kite pukapuka o nga waiata, Tukua kia ururua’tia tonas nohoanga, kaua hoki tetahi e noho ki reira; a, Kia riro tana mahi tirotiro i tetahi atu. Na, ko te tikanga tenei, ko nga tangata i haere tahi nei tatou, i nga wa katoa i haereere mai ai, i haereere atu ai a Ihu, te Ariki, i roto i a tatou, hei te iriiringa a Hoani timata ai, a tae noa kite ra i tangohia ake ai ia i a tatou, me waiho tetahi o era hei hoa mo tatou kite whakaatu i tona aranga mai. A tokorua a ratou i whakarite ai, ko Hohepa i karangatia nei ko Pahapa, tetahi atu o ona ingoa, ko Hutuha, raua ko Matiaha. Na, ka inoi ratou, ka mea, Ko koe, e te Ariki, te mohio ana ki nga ngakau o te katoa, mau e whakakite ko wai o tenei tokorua taui whiriwhiri ai, kia riro i a ia tetahi wahi o tenei mahi minita, o te apotorotanga, i taka nei a Hura, he mea kia haere ai ia ki tona wahi. Na, ka hoatu e ratou o raua rota; aka tau te rota ki a Matiaha J a uru ana ia ki roto ki nga Apotoro tekau ma tahi.
Te Bongo Pai. Matin xi. 25.
IT AU A wa ka oho atu a Ihu, kamea, He whakawhetai atu taka ki a koe, e Pa, e te A riki o te rang!, o te whenua, no te mea kua buna e koe enei mea i te hunga matau, i te hunga mahara, a hurahia atu ana ki nga kohungahunga. Ae ra, e Pa; i pai hoki te penei ki tau titiro. Kua tukua mai nga mea katoa ki ahau e toku Matua: e kore ano hoki tetahi e matau kite Tama, ko te Matua anake; e kore ano hoki tetahi e matau kite Matua, ko te Tama anake, mete tangata hoki e pai ai te Tama kia hurahia atu ki a ia. Haere mai ki ahau, e koutou katoa e mauiui ana, e taimaha ana, a maku koutou e whakaokioki. Tangohia taku ioka ki runga ki a koutou, kia whakaakona koutou e ahau; he ngakau mahaki hoki toku, he ngakau papaku : a e whiwhi kou-
TE KOBEBOTANGA. MAI KI TE WAHINA.
167
tou kite okiokinga mo o koutou wairua. He ngawari hoki taku ioka, he mama taku pikaunga.
TE KOBEBOTANGA MAI KI TE WAHINA KI A MEBI.
Te Inoi.
ETE Ariki, he mea whakapuaki na te anahera i matau ai matou ki te*whakatangatatanga o tau Tama, o Ihu Karaiti; Bingihia mai tou Wairua Tapu ki roto ki o matou ngakau, kia ai tona ripeka me ona mamae hei mea e tae atu ai matou ki .te kororia o tona Aranga mai ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mb te Tuhituhi. Ihaia vii. 10.
NA ka korero mai ano a Ihowa ki a Ahata, a ka mea, Inoia tetahi tohu man i a Ihowa, i tou Atua ; inoia he mea i te hohonu, i te Wahi tiketike ranei i runga. Ano ra ko Ahata, E kore au e inoi, e kore ano e whakamatautau i a Ihowa. Katahi tera ka ki mai, Tena, whakarongo, e te whare o Bawiri, He mea iti ianei ki a koutou kia hoha nga tangata i ta koutou ? me mea ano ranei e koutou toku Atua kia hoha? Mo reira ma te Ariki ano e hoatu he tohu ki a koutou. Nana, ka hapu he wahina, ka whanau hoki he tamaiti, a ka huaina e ia tona ingoa, ko Emanuera. He pata, he honi, hei kai mana, a mohio noa ia kite paopao kite kino, kite whiriwhiri i te pai.
Te Pongo Pai. Buka i. 26.
"KTA, ite ono o nga marama ka tonoa a Kapariera, te 1.1 anahera, ete Atua ki tetahi pa o Kariri, koNahareta te ingoa, ki tetahi wahina i taumautia ma tetahi tangata, ko Hohepa te ingoa, no te whare o Bawiri; te ingoa o te wahina, ko Men. Na, te haerenga o te anahera ki roto, ki a ia, ka mea mai, Tena koe, e te wahine kua manakohia nei; kei a koe te Ariki: ko koe te manaakitia i roto i nga wahine. A, tona kitenga i a ia, ka oho ki tana kupu, ka whakaaroaro kite tikanga o tenei owhatanga. Na, ka mea te anahera ki a ia, Kei mataku koe, e Meri : kna paingia hoki koe ete Atua. Na, ka hapu tena koe, a ka whanau he tamaiti, a me hua tona
TE BA O MAKA.
168
ingoa ko IHU. Ka nui ia, ka karangatia hoki ko te Tama a te Bunga rawa: a ka hoatu ki aiae te Ariki, ete Atua, te torona o Bawiri, o tona papa: a hei kingi ia mo te whare o Hakopa ake ake ake ; e kore ano hoki e mutu tona rangatiratanga. Na, ka mea a Meri kite anahera, E peheatia tenei, kahore nei hoki ahau e mohio kite tane ? Na, ka whakahokia mai ete anahera, a ka mea ki a ia, Ka tae mai te Wairua Tapu ki runga ki a koe, a ka taumarumaru iho te kaha o te Bunga rawa ki runga ki a koe : mo reira ano hoki ka karangatia ton whanau tapu, Ko te Tama ate Atua. Na, kua hapu ano hoki tena a Erihapeti, tou teina, he tamaiti, i tona ruruhitanga ; a ko te ono tenei o nga fnarama ona i karangatia nei, he pakoko. Kahore hoki he mea e kore te taea ete Atua. Ano ra ko Meri, Na, ko te pononga a te Ariki; kia peratia ano ahau me tau i korero ai. A mawehe atu ana te anahera i a ia.
TE BA O MAKA.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, i whakaakona e koe io Hahi ki nga kupn papai a tou kai kauwhau, a Maka; Atawhaitia mai matou, kei rite matou ki nga tamariki, kei kahakina e nga tini hau, ara, e nga kupu tekateka noa, engari kia whakaukia kite pono o to Bongo Pai tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te TuTiituhi. Epeha iv. 7.
NA, kua oti te aroha noa te homai ki tenei ki tenei o tatou, he mea i runga i te mehua o ta te Karaiti homaitanga. Na reira hoki ia i mea ai, Tona kakenga atu ki runga, whakaraua ana e ia nga whakarau, a hoatu mea ana ia ma nga tangata. (Na, tona kakenga ki runga ra, he aha to tena, kite kahore ia i matua heke atu ki nga wahi o raro rawa ote whenua ? Tera i heke atu ra, ko ia i kake atu nei ki runga ake i nga rangi katoa, kia ki ai nga mea katoa i a ia.) A homai ana e ia, ko etahi, hei apotoro ;ko etahi, hei poropiti; ko etahi,hei kai kauwhau ite rongo pai; ko etahi, hei hepara, hei kai whakaako; kia tino rite ai te hunga tapu, he mea mo te mahi minita, hei hanga ite whare, ara ite tinana o te Karaiti: kia
TE RA O MAKA.
169
1
tae katoa ra ano tatou kite kotahitanga ote whakapono, ote matauranga hoki kite Tama ate Atua, kite tine tangata, kite mehua ote tino kaumatuatanga e tutuld ai ki to te Karaiti : kia mutu ai to tatou tamarikitanga, kei akina kei kahakihakina e nga hau katoa o te whakaako,hemaminga na te tangata, he tinihanga e mahia ai te whakapohehe; kia korero pono i runga i te aroha, kia neke ake tatou ki roto ki aia i nga mea katoa, ko te upoko nei ia, ko te Karaiti: nona nei te tinana katoa, he mea whakapiri marie, he mea ata hono e nga meatanga a nga hononga katoa, whakarite rawa kite nui ote mahinga o ia wahi o ia wahi, e mea ana i te tinana kia neke ake, hei whare e hanga ana i a ia i runga i te aroha.
Te Pongo Pai. Hoani xv. 1.
KO ahau te waina pono, ko toku Matua te kai mahi, Ko nga manga katoa i roto i a an e kore e whai hua, e tangohia e ia: a nga manga katoa e.whai hua ana, ka whakapaia e ia, kia maha atu ai onahua. Na, kua ma tenei koutou i te kupu i korerotia e ahau ki a koutou. Kia u koutou ki roto ki a au, me ahau hoki i roto i a koutou. Ka rite hoki kite manga e kore e whai hua ko ia anake, kite kahore e uki te waina; e kore ano hoki koutou, kite kore eu ki roto ki a au. Ko ahau te waina, ko koutou nga manga: kite u tetahi ki roto ki a au, me ahau hoki i roto i a ia, ka maha o tera hua: kite kahore hoki ahau, e kore tetahi mea e taea e koutou. Ki te kore e u tetahi ki roto ki a au, ka maka atu ia, ano he manga, a ka ftaroke ; na, ka kohikohia, ka maka kite kapura, ka tahuna. Ki te u koutou ki roto ki a au, aka u ano aku kupu i roto i a koutou, e inoia e koutou ta koutou e pai ai, a ka meatia ma koutou. Ka whakakororiatia toku Matua kite penei, kite whai hua maha koutou : a ka meinga koutou he akonga naku. Rite tonu ki to te Matua aroha ki a au toku aroha ki a koutou : kia u koutou ki toku aroha. Ki te pupuri koutou i aku ture, ka u koutou ki toku aroha : me ahau hoki kua pupuri nei i nga ture a toku Matua, a ka u nei ano ki tona aroha. Kua korerotia anei mea e ahau ki a koutou, kia pumau ai toku koa i roto i a koutou, kia nui rawa ai ano hoki to koutou koa.
TE RA 0 PIRIPI RAUA KO HEMI.
170
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, he oranga tonutanga te matau pono atu ki a koe; Meinga matou kia tino mohio ko tau Tama, ko Ihu Karaiti, te ara, te pono, mete ora; kia aru ai matou i nga hikoinga oau Apotoro tapu, o Piripi raua ko Hemi, kia maro tonu ai hoki te haere i te ara e tika ana kite ora tonu; ko tau Tama hoki, ko Ihu Karaiti, to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Hemi i. 1.
NA Hemi, na te pononga a te Atua, a te Ariki hoki, a Ih.ll Karaiti, ki nga hapu kotahi tekau ma ma e noho marara ana; Tena koutou. Kiia iho, e aku teina, he mea hari nui ina tata koutou ki nga whakamatautauranga maha; e matau ana hoki koutou, ko te whakamatautauranga o to koutou whakapono hei mahi i te manawanui. Na, kia puta rawa te mahi a te manawanui, kia tino tika ai koutou, kia toitu ai, te hapa i te aha, ite aha. Ki te hapa tetahi o koutou ite matauranga, me inoi ia kite Atua, e homai nui nei kite katoa, kahore hoki ana tawai mai; aka homai ano ki a ia. Otira me inoi whakapono ia, kaua e mama. Te tangata ruarua hoki, tona rite, kei te ngaru o te moana, e puhia ana e te hau, e akina ana. Kaua hoki taua tangata emea, e whiwhi ia ki tetahi mea i te Ariki. E kore te tangata ngakau rua e u i ana hanga katoa. Te teina iti, kia whakamanamana ia i te mea ka whakanekehia ake ia: mete tangata taonga ano, ite mea ka whakaititia: ka mem eha atu hoki ia, ano he pua tamtam. Te putanga mai hoki o te ra, mete werawera ano, na, kua maroke te tarutaru, kua ngahoro tona puawai, a ngaro iho te ataahua o tona ahua: ka pera ano te tangata taonga, ka memeha atu i ona Ka hari te tangata e u ake ana kite whakamatautauranga: no te mea hoki ka oti ia te whakamatautau, ka whiwhi ia kite karauna o te ora, kua whakaaria mai nei e te Ariki mo te hunga e ana ki a ia.
Te Rongo Poli. Hoani xiv. 1.
KA mea a Ihu ki ana akonga, Kei pouri o koutou ngakau: e whakapono ana koutou kite Atna,
TE BA O PIRIPI RAUA KO HE MI.
171
12
whakapono mai hoki ki a an. He maha nga nohoanga i roto i te whare o toku Matua: me he kahore, kua korerotia e ahau ki a koutou. Ka haere ahau kite mea i tetahi wahi hei tukunga ake mo koutou. A kite haere ahau, kite mea wahi hei tukunga ake mo koutou, ka haere mai ano ahau, kite tango i a koutou ki a au; kia noho ai hoki koutou kite wahi e noho ai aham Na, e matau ana koutou kite wahi e haere atu nei ahau, e matau ana ano hoki kite huarahi. Ka mea a Tamati ki a ia, E te Ariki, e kore matou e matau kite wahi e haere nei koe; me pehea ka matau ai matou kite huarahi ? Ka mea a Ihu ki a ia, Ko ahau te huarahi, te pono, mete ora: e kore rawa tetahi tangata e haere ake kite Matua, kite kahore ahau. Me i matau koutou ki a au, kua matau ano hoki ki toku Matua: na, i enei ake wa ka mohio koutou ki a ia, kua kite ano hoki i a ia. Ka mea a Piripi ki a ia, E te Ariki, whakakitea mai te Matua ki a matou, a ka tatu o matou ngakau. Ka mea a Ihu ki a ia, Roa noa atu taku nohoanga i a koutou, a kahore ano koe i matau noa ki a au, e Piripi ? Ko ia kua kite i a au, kua kite hoki i te Matua; ahe aha koe ka mea ai, Whakakitea mai te Matua ki a matou ? E kore ianei koe e whakapono, ko ahau kei roto i te Matua, a ko te Matua kei roto i a au ? ko nga kupu e korero atu nei ahau ki a koutou, ehara i te korero naku ake: engari na te Matua e noho ana i roto i a au, ko ia te mea ana i nga mahi. Whakapono mai ki a au, kei roto ahau i te Matua, a ko te Matua kei roto i a au: aki te kahore, whakaaro ki nga mahi, ka whakapono ai ki a au. He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ki te whakapono tetahi ki a au, ko nga mahi e mea nei ahau, e meinga ano hoki e ia; a nui atu i anei ana e mea ai; no te mea e haere atu ana ahau ki toku Matua. Ako ta koutou e inoi ai i runga i toku ingoa, e meatia tenei e ahau, kia whai kororia ai te Matua ite Tama. Ki te inoia tetahi mea e koutou i runga i toku ingoa, maku e whakamana mai.
TE KA O PANAPA, APOTORO.
172
Te Inoi.
ETE Ariki, e te Atua Kaha rawa, i whakawhiwhia e koe to Apotoro tapu, a Panapa, ki nga hua pai o te Wairua Tapu: Kaua matou e whakatikia ki au mea papai, kite kaha ano hoki e meinga ai ana mea e matou whakakororia mou; ko Ihu karaiti hoki to matou 'Ariki. Amine.
Jfo te Tuhituhi. J Nga Mahi xi. 22.
TVTA, te taenga atu o te rongo o enei mea ki nga taringa JLi ote hahi i Hiruharama, ka tonoa e ratou aPanapa kia haere ki Anatioka. A, tona taenga atu, tona kitenga i te aroha noa o te Atua, ka hari, ka whakahau i a ratou katoa kia u te ngakau, kia piri atu kite Ariki. He tangata pai hoki ia, ki tonu i te Wairua Tapu, i te whakapono : ahe nui te hunga i honoa kite Ariki. Me i reira ka haere atu a Panapa ki Tarahu, kite rapu i a Haora: a, tona kitenga i a ia, ka kawea ia ki Anatioka. A kotahi to raua tino tau i huihui ai kite hahi, he nui
hoki te hunga i whakaakona. A i matua huaina nga akonga he Karaitiana ki Anatioka. I ana ra ka haere mai etahi poropiti i Hiruharama ki Anatioka. A ka whakatika tetahi o rat on, ko Akapu te ingoa, ka korero, he mea whakaako e te Wairua, meake ko te matenga nui i te hiakai pa ai kite whenua, a puta noa: i puta ano hoki tenei i nga ra o Karauria Hiha. Na, ka whakatakoto tikanga nga akonga, ara, nga mea i whai rawa, tenei tangata, tenei tangata, kia tonoa he mea ma nga tuakana e noho ana i Huria: i pera ano ratou, i mea kia kawea ki nga kaumatua e nga ringa o Panapa raua ko Haora.
Te Rongo Pai. Hoani xv. 12.
KO taku ture tenei, Kia aroha koutou tetahi ki tetahi, me ahau hoki kua aroha nei ki a koutou. Kahore he aroha o tetahi i rahi ake i tenei, ara, kia tuku te tangata i a ia ano kia mate mo ona hoa. Ko koutou oku hoa, kite meatia e koutou aku e whakahau nei ki a koutou. Heoi ano taku meatanga he pononga koutou; e kore hoki te pononga e mohio ki ta tona ariki e mea ai: engari kua oti koutou te hua ean hei hoa; ko aku mea katoa hoki i rongo ai ahau ki toku Matua, kua tfti
TE RA O HOANI, KAI IRIIRI.
173
te whakakite atu e ahau ki a koutou. Kahore koutou i whiriwhiri i a an, engari, naku koutou i whiriwhiri, a naku ano koutou i mea kia haere kia whai hua, kia mau tonu hoki o koutou hua: ako ta koutou e inoi ai ki tte Matua i runga i toku ingoa, ka ‘hoatu ki a koutou.
TE RA 0 HOANI, KAI IRIIRI.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, he mahi whakamiharo nau i whanau ai to pononga, a Hoani Kai iriiri, nau ano ia i tono inai kite kauwhau i te ripeneta, kite whakapai hoki i te ara o tau Tama, o to matou Kai whakaora: Meinga matou kia aru i ana kupu, i. ana mahi tapu, kia rite ai ta matou ripeneta ki tana i kauwhau ai; kia waiho ai hoki ia hei tauira mo te korero tonu i te kupu pono, mo te riri kite kino, mo te whakamanawanui ano hoki ina patua mo te pono; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Ihaia xl. 1.
WEAK AM ARIETTA, whakamarietia toku iwi, e ai ta to koutou Atua. Korero atu kite ngakau o Hiruharama, karanga atu ki a ia, kua mutu tana whawhaitanga, kua manakohia tana mo tana he: i haere rua mai hoki ta te ringa o Ihowa ki a ia hei utu mo ona hara katoa. He reo no tetahi e karanga ana ite koraha, Whakapaia te huarahi o Ihowa, whakatikaia i te titohea he ara nui mo to tatou Atua. Ko nga raorao katoa ka whakanekehia ake, ko nga maunga katoa me nga pukepuke ka whakapapakutia iho, ko nga wahi kopikopiko ka meinga kia tika, nga wahi taratara kia papatairite. Ka whakapuakina mai ano te kororia o Ihowa, aka kite ngatahi nga kikokiko katoa: he mea korero mai nei hoki tenei na te mangai o Ihowa. I mea mai te reo, Karanga. Aka mea ia, Ko te aha kia karangatia e ahau ? He tarutaru nga kikokiko katoa, tona pai katoa ano hoki, rite tonu kite puawai oto mara. Ko te tarutaru ka maroke, ko te puawai ka memenge, no te mea e hangia atu ana e te wairua o Ihowa: he pono, he tarutaru te iwi. Ko te tarutaru e maroke, ko te puawai e memtenge; te kupu ia ato tatou Atua, ka tu tonu. E Hiona, eto kai kawe o te rongo
TE EA 0 HOANI, KAI lEIIRI.
174
pai, e piki ki runga kite maunga tike tike; whakarahia tou reo, kia kaha, e Hiruharama, e te kai kawe o te rongo pai; whakarahia, kaua e wehi: mea atu ki nga pa o Hura, Nana, to koijtou Atua. Nana, ka haere mai te Ariki, a Ihowa, i runga i te kaha, ka ano hoki tona kingitanga e tona ringaringa: na, te utu mona kei a ia ano, kei tona aroaro ano hoki tana mahi. Ka rite ki ta te hepara tana whangai i tana kahui, ka whakaminea mai e ia nga reme ki tona ringaringa, ka hikitia ki tona uma, ka ata arahina nga mea e hapu tMlcie
Te Rongo Pai. Buka i. 57.
AKA rite te. taima o Erihapeti e whanau ai; na, ka whanau he tamaiti. A, te rongonga ote hunga e noho tata ana, me ona whanaunga, kua whakanuia e te Ariki tona aroha ki a ia; na, ka hari tahi me ia. A ite warn o nga ra ka haere mai ratou kite kokoti ite tamaiti; a huaina ana e ratou ko Hakaraia, ko te ingoa hoki o tona papa. Na, ka whakahokia mai e tona whaea, ka mea, Kahore; engari me hua ia ko Hoani. Na, ko ta ratou meatanga ki a ia, Ara, kahore tenei ingoa i huaina ki tetahi o ou whanaunga. Na, ka tungou ratou ki tona papa, ko wai tana e pai ai kia huaina ki a ia. Aka mea ia ki tetahi papa tuhituhi, aka tuhituhi, ka mea, Ko Hoani hei ingoa mona. A miharo ana ratou katoa. Na, ka whai reo tonu iho tona mangai, me tona arero, a ka korero ia, ka whakapai atu kite Atua. A tau ana te wehi kite hunga katoa e noho tata ana ki a ratou : a kakorerotia enei mea katoa puta noa ite whenua pukepuke katoa o Huria. Na, ka rongoatia enei mea ki roto ki o ratou ngakau e te hunga katoa i rangona ai, ka mea, He tamaiti aha ianei tenei! Ia ia ano hoki te ringaringa ote Ariki. Na, kua ki a Hakaraia tona papa i te Wairua Tapu, a ka poropiti, ka mea, Kia whakapaingia te Ariki, te Atua o Iharaira; kua titiro mai hoki ia, kua hoko i tona iwi, a kua whakaarahia ake e ia he haona whakaora mo tatou, i roto i te whare d Rawiri, o tana pononga; ko tana hoki ia i korerotia e te mangai o ana poropiti tapu, no te timatanga iho ano o te ao : hei whakaora i a tatou i o tatou hoa whawhai, i te ringaringa ano hoki o te hunga katoa
TE KA 0 PITA.
175
e kino ana ki a tatou ; hei whakaputanga mo te mahi tohu ki o tatou tupuna, hei whakamaharatanga ki tana kawenata tapu, kite oati i oati ai ia ki a Aperahama, ki to tatou tupuna, kia tukua mai e ia ki a tatou he oranga ite ringaringa o o tatou hoa whawhai; a kia mahi wehi kore atu ki a ia, i runga i te tapu, i te tika, ki tona aroaro, i nga ra katoa e ora ai tatou. Ako koe, e tama, ka karangatia ko te poropiti a te Runga rawa: e haere hoki koe i te aroaro o te Ariki, hei whakapai i ona ara; hei whakamatau i tona iwi kite whakaoranga, i o ratou hara e murua ana ; he mea hoki na te aroha, na te mahi tohu ato tatou Atua; na reira hoki i puta mai ai te puaotanga o runga ki a tatou, hei whakamarama i te hunga e noho ana i te pouri, i te atarangi hoki ote mate, hei whakatika i o tatou waewae kite huarahi o te rangimarie. Na, ka tupu taua tamaiti, a ka kaha haere tona wairua; a noho ana ia i nga koraha., taea noatia te ra e whakakitea ai ia ki a Iharaira.
TE KA O PITA.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, he tini, he pai rawa nga hua i whakanohoia e koe, ara, e tan Tama, e Ihu Karaiti ki roto ki to Apotoro, ki a Pita, i tino whakahaua ano ia e koe kite whangai ito kahui; Mau e mea kia uaua nga Pihopa, me nga Hepara katoa, kite kauwhau i to kupu tapu, me nga tangata hoki kia kakama kite whakarite, kia riro mai ai i a ratou te karauna o te kororia mutunga kore; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi xii. 1.
NA, i tana wa ano, ka totoro atu nga ringa o kingi Herora kite tukino i etahi ote hahi. A whakamatea ana eia a Hemi tuakana o Hoani kite hoari. A, tona kitenga he mea pai ki nga Hurai, ka anga ano ia, ka hopu ano hoki i a Pita. (Ko nga ra ano ia ote taro rewena kore.) Ano ka man ia, ka maka kite whare herehere, a tukua ana ki nga hoia kotahi tekau ma one kia tiakina; i mea, ko muri iho i te Kapenga ka whakaputaina mai ia ki waho, kite iwi, Na, ka puritia a Pita
TE KA O PITA.
176
ki roto kite whare herehere : otiia kihai i mutumutu te inoi ate hahi kite Atua mona. Ano ka tata ia te arahina ki waho e Herora, i taua po e moe aha a Pita i waenganui o nga hoia tokorua, he mea here ki nga mekameka e rua : me nga kai tiaki ite tatau e tiaki ana ite whare herehere. Na, ko te turanga o tetahi anahera a te Ariki ki tona taha, tiaho anate maramatanga i roto i te whare: na, ka papaki ia i te kaokao o Pita, ka whakaara i a ia, ka mea, E ara, hohoro. A marere iho ona mekameka i nga ringa. Na, ko te meatanga atu a te anahera ki a ia, Whitikiria ton, herea ou hu. A meinga ana e ia. Ka mea atu ano ki a ia, Kakahuria tou kakahu, haere mai i muri i a au. Na, ka haere atu ia ki waho, ka aru i a ia; a kihai i mahara he pono ta te anahera i mea ai; hua noa he rekanga kanohi tana i kite nei. Ano ka mahue te tuatahi, te tuarua, o nga kai tiaki, ka tae kite tatau rino ite putanga atu kite pa; tuwhera noa ana ki a raua: puta ana raua ki waho, haere ana, puta rawa i tetahi ara, mawehe tonu atu te anahera i a ia. A, te hokinga ake o nga whakaaro o Pita, ka mea ia, Katahi ahau ka tino mohio, kua tono mai te Ariki i tana anahera; hei tango i a au i roto i te ringa o Herora, i nga mea> katoa ano hoki e taria nei e te iwi o nga Hurai.
Te Rongo Pai, Matin xvi. 13.
KA tae atu a Ihu ki nga wahi o Hiharia Piripai, ka ui ia ki ana akonga, ka mea, Ko wai ra ahau, te Tama a te tangata, ki ta nga tangata ki ? Na, ka mea ratou, Ki ta etahi, ko Hoani Kai iriiri: ki ta etahi, ko Iraia ; ki ta etahi, ko Heremaia, ko tetahi ranei o nga poropiti. Ka mea ia ki a ratou, A, ki ta koutou ki, ko wai ahau ? Na, ka wliakahokia atu e Haimona Pita, a ka mea, Ko te Karaiti koe, ko te Tama a te Atua ora. Na, ka wliakahokia mai e Ihu, a ka mea ki a ia, Ka koa koe, e Haimona Parahona: ehara hoki i te kikokiko, ite toto, nana tenei i hura ki a koe, engari na toku Matua i te rangi. Na, ko taku kupu ano hoki tenei ki a koe, Ko koe a Pita, a ka hanga e ahau taku hahi ki runga ki tenei kamaka ; e kore ano hoki e taea tana hahi e nga kuwaha ote reinga. Aka hoatu e ahau ki a koe nga ki ote rangatiratanga ote rangi: akoau e here ai ite
TE BA 0 HEMI APOTOBO.
177
I 3
whenua, e herea ano ite rangi: ko au hoki e wewete ai i te whenua, e wetekia ano i te rangi.
TE BA 0 HEMI APOTOBO.
Te Inoi.
ETE Atua tohu, meinga matou kia pera me tau Apotoro tapu, me Hemi, i whakarere nei i tona matua me ana mea katoa, i kakama hoki te rongo kite karanga a tau Tama, a Ihu Karaiti, i aru i a ia; waihoki, kia whakarere matou i nga hiahia o te ao, o te kikokiko, kia tatanga te whakarite iau ture tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi xi. 2'7, me tetahi wahi ote
upoko xii.
lAEA ra ka haere mai etahi poropiti i Hiruharama ki Anatioka. Aka whakatika tetahi o ratou, ko Akapu te ingoa, ka korero, he mea whakaako e te Wairua, meake ko te matenga nui i te hiakai pa ai kite whenua, a puta noa: i puta ano hoki tenei i nga ra o Karauria Hiha. Na, ka whakatakoto tikanga nga akonga, ara nga mea i whai rawa, tenei tangata tenei tangata, kia tonoa he mea ma nga tuakana e noho ana i Huria : i pera ano ratou, i mea kia kawea ki nga kaumatua e nga ringa o Panapa raua ko Haora. Na, i tana wa ano, ka totoro atu nga ringa o kingi Herora kite tukino i etahi ote hahi. A whakamatea ana eia a Hemi tuakana o Hoani kite hoari. A, tona kitenga he mea pai ki nga Hurai, ka anga ano ia, ka hopu ano hoki i a Pita.
Te Rongo Pai. Matiu xx. 20.
ME i reira ka tae mai ki a ia te whaea o nga tamariki a Heperi, ratou ko ana tamariki, a ka koropiko, ka inoi ki tetahi mea i a ia. Na, ka mea mai ia ki a ia, He hiahia aha ton F Ka mea atu ia ki a ia, Whakaaetia anei tamariki tokorua aku kia noho, tetahi ki ton matau, tetahi ki ton maui, i ton rangatiratanga. Na, ko te whakahokinga mai a Ihu, ka mea ia, Kahore korua e mohio ki ta korua e inoi mai nei. E ahei ranei korua te inu i te kapa meake inumia e ahau, kia iriiria kite iriiringa ka iriiria nei ahau ? Ka mea raua ki a ia, E
TE BA 0 PATOEOMU APOTOEO.
178
ahei ano. Ka mea mai ia ki araua, E inu ano korua i taku kapa, e iriiria kite iriiringa e iriiria ai ahau: ko te noho ia ki toku matau, ki toku maui, ehara i ahau mana e hoatu, engari ka riro i te hunga i whakaritea nei e toku Matua mo ratou. Ano ka rangona ete tekau, ka whakatakariri ratou ki aua hoa tokorua. Otira ka karangatia ratou e Ihu, a ka mea, E matau ana koutou, ko nga kawana o nga tauiwi hei whakatupu rangatira ki a ratou, ako nga tangata rarahi hei akiaki i a ratou. E kore o pena i roto i a koutou : engari kite mea tetahi kia whakatupu tangata rahi i roto i a koutou, me whakatupu kai mahi ia ma koutou; aki te mea tetahi kia whakatupu tino tangata i roto i a koutou, me whakatupu pononga ano ia ma koutou: mete Tama hoki a te tangata, kihai nei i haere mai kia mahia he mea mana, engari kia mahi ia, a kia tuku i a ia kia mate hei whakautu mo nga tangata tokomaha.
TE EA 0 PATOEOMU APOTOEO.
Te Inoi.
ETE. Atua Kaha rawa, ora tonu, nau i whakapono ai, i kauwhau ai hoki, to Apotoro, a Patoromu i to Kupu; Meinga kia hiahiatia e to Hahi tana kupu i whakaponohia e ia, kia kauwhautia, kia puritia ano hoki e ratou; ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Jfo te Tuhituhi, Nga Mahi v. 12.
A NO nga apotoro nga ringaringa i meinga ai nga ZX, tohu maha, me nga mea whakamiharo, i roto i to iwi; (a i noho. ano ratou katoa kite whakamahau o Ho* romona) kotahi ano hoki te ngakau. Kihai hoki tetahi o era atu i maia te urn ki roto ki a ratou: a whakanuia ana ratou ete iwi. A nui atu te hunga whakapono i honoa kite Ariki, tona tini ote tane, ote wahine.) I mauria atu ano hoki e ratou nga turoro ki nga ara, he mea whakatakoto ki runga ki nga moenga, ki nga whariki, kia taumarumaru iho ai ko te atarangi kau o Pita ki tetahi o ratou, iaia e haere ana. Ahe tokomaha i huihui mai ki Hiruharama i roto i nga pa o tetahi taha, o tetahi taha, mete man mai ano i nga turoro, ite
TE BA 0 MATIU APOTOBO.
179
hunga ano hoki e whakatoia ana e nga wairua poke : a whakaorangia katoatia ana ratou.
Te Bongo Pai. Buka xxii. 24.
I HE tautotohe ano ta ratou, ko wai o ratou e meinga Q. te tangata nui. Na, ka mea ia ki a ratou, Ko nga kingi o nga tauiwi hei whakatupu rangatira ki a ratou; a e huaina ana o ratou kai akiaki, He hunga atawhai. Otiia kaua koutou e pera: engari kia rite ki to muri rawa te mea nui o koutou: kia rite ano hoki te tino tangata kite kai mahi. Ko wai hoki te mea nui, ko ia e noho ana kite kai, ko te kai mahi ranei F ehara ranei te tangata e noho ana kite kai ? tenei raia ahau i roto i a koutou te rite nei kite kai mahi. Na, ko koutou te hunga i noho tahi tatou i oku whakamatautauranga. A ka whakarite ahau i te rangatiratanga mo koutou, ka pera ano me toku Matua i whakarite mai moku; kia kai ai, kia inu ai koutou ki taku tepara i toku rangatiratanga, kia noho ai ano hoki ki runga ki nga torona, whakawa ai i nga iwi kotahi tekau ma rua o Iharaira.
TE BA 0 MATIU APOTOBO.
Telnoi,
ETE Atua Kaha rawa, nau, ara na tau Tama, a Matin i karanga i te whare tango moni hei Apotoro, hei Kai kauwhau i te Bongo Pai j Homai ki a matou he kaha e whakarere ai matou i nga hiahia apo katoa, me nga whakaaro matenui kite taonga, e aru tonu ai hoki i tau Tama, i a Ihu Karaiti, e ora nei, e kingi tahi nei, me koe, mete Wairua Tapu, kotahi ano Atua, a, ake' ake ake. Amine.
Te Tuhituhi. 2 Koriniti iv. 1.
"KTA konei, ite mea kei a matou nei tenei mahi minita, JL X a, ka tohungia nei matou, kahore matou e ngakau kore; engari whakakahoretia ana e matou nga mea huna o te whakama, kore ake to matou haere i runga i te tinihanga, kahore hoki he maminga kite kupu ate Akaa; engari ka waiho i runga i te whakapuakanga o te pono ta matou whakaatu i to matou pai ki nga hinengaro katoa o nga tangata ite aroaro ote Atua. Na, kii
TE BA 0 MIKAERA RATOU KO NGA ANAHERA,
180
te mea he mea hipoki ta matou rongo pai, he mea hipoki kite hunga e whakangaromia ana : i roto nei i a ratou te atua o tenei ao e whakamatapo ana i nga whakaaro o te hunga whakapono-kore, kei whitingia ratou e te maramatanga o te rongo pai o to te Karaiti kororia, ko ia nei te ahua ote Atua. He teka hoki ko matou te kauwhautia nei e matou, engari ko Karaiti Ihu hei Ariki; ako matou nei hei pononga ma koutou, he whakaaro hoki ki a Ihu. Ko te Atua hoki nana nei iki te maramatanga kia whiti i roto i te pouri, kua whiti ia ki roto ki o matou ngakau, hei homai i te maramatanga, ara i te matauranga o te kororia o te Atua i te mata o Ihu Karaiti.
Te Pongo Pai. Matin ix. 9.
Al a Ihu e haere ana i reira, ka kite ia i tetahi tangata, ko Matin te ingoa, e noho ana i te whare tango moni: aka mea ki a ia, Arumia mai an. Na, whakatika ana ia, aru ana i a ia. Aia ia e noho aha i roto i te whare, na, he tokomaha nga pupirikana me nga tangata hara i haere mai, i noho tahi ki a Ihu ratou ko ana akonga. Ate kitenga o nga Parihi, ka mea ki ana akonga, He aha to koutou Kai whakaako ka kai tahi ai me nga pupirikana, me nga tangata hara ? Otira ka rongo a Ihu, ka mea ki a ratou, Kahore he aha o nga tangata ora e meatia ai e te rata, engari o te hunga e mate ana. Na, haere koutou, akona te tikanga o tenei, Ko taku e pai ai, ko te tohu tangata, haunga te patunga tapu: kihai hoki ahau i haere mai kite karanga i te hunga tika, engari i te hunga hara, kia ripeneta.
TE BA 0 MIKAERA RATOU KO NGA ANAHERA KATOA.
Te Inoi.
ETE Atua ora tonu, he mea whakamiharo tau whakariteritenga i te mahi ma nga Anahera ma nga tangata; Mau e mea kia awhinatia mai mat on i runga ite whenua ean Anahera tapu, e ma,hi nei ki a koe ite rangi; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ari kit .Itnww.
TE BA 0 MIKAEBA RATOU KO NGA ANAHERA.
181
Mb te Tuhituhi. Whakakitenga xii. 7.
VTA, he whawhai tera kei te rangi :ko Mikaera ratou 11 ko ana anahera e whawhai ana kite tarakona; whawhai ana hoki te tarakona ratou ko ana anahera ; a kihai ratou i toa ; kihai ano hoki to ratou wahi i kitea ite rangi, i muri iho. Na, ka maka te tarakona nui, te nakahi o namata, e karangatia nei ko te Rewera, ko Hatana hoki, e whakapohehe nei i te ao katoa : ka maka ia kite whenua, ko ia, ratou tahi ko ana anahera, i maka atu. Aka rongo ahah ite reo nui ite rangi e ki ana, Tenei kua tae mai te whakaoranga, te kaha, me te rangatiratanga o to tatou Atua, mete mana hoki o tana Karaiti: no te mea kua whakataka te kai whakapa he ki o tatou teina, e whakapa he nei ki a ratou i te ao ite po, ite aroaro oto tatou Atua. Hinga ana ia i a ratou, he meatanga na nga toto o te Reme, na te kupu hoki o ta ratou whakaaturanga : kihai ratou i aroha ki te ora mo ratou, a mate noa. Kia hari koutou ki tenei, e nga rangi, ete hunga hoki e noho ana i reira. Aue, te mate mo te hunga e noho ana i te whenua, i te moana hoki ! kua heko atu hoki ki a koutou te rewera, nui atu hoki tona riri, no te mea kua matau ia, he poto tana taima.
Te Rongo Pai. Matin xviii. 1.
IT AU A wa ano, ka haere mai nga akonga ki a Ihu, ka mea, Ko wai te nui rawa i to rangatiratanga o to rangi p Na, ka karangatia e lira tetahi tamaiti nohinohi, a whakaturia ana e ia ki waenganui i a ratou, Ka mea, He pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ki te kore kouton e whakatahuritia, a e penei me nga tamariki nonohi, e kore koutou e tomo atu kite rangatiratanga ote rangi. Na, kite whakaiti tetahi i a ia, aka rite ki tenei tamaiti nohinohi, ko ia te nui rawa i te rangatiratanga o te rangi. A kite manako tetahi ki tetahi tamaiti nohinohi penei, he whakaaro hoki ki toku ingoa, e manako ana ki a an. Tena ko tenei, ka he i tetahi tangata tetahi o enei mea nonohi e whakapono nei ki a an, nui ke te pai ki a ia me i whakawerewerea ki tona kaki te kohatu mira kaihe, me i pungaia ia kite rire ote moana. Aue, te mate mo te ao i nga take he! kua tino takoto rawa hoki he putanga mai mo nga take he otiia aue te mate mo
TE RA 0 RUKA, KAI KAUWHAU.
182
tera tangata e puta mai ai te take he! Ki te he koe i tou ringa, i tou waewae ranei, poutoa, maka atu: he nui ke hoki te pai ki a koe kia kopa koe, kia ringa mutu, ina tomo atu kite ora, a kia kore e maka atu kite ahi ka tonu me nga ringaringa e rua, me nga waewae e rua. Ki te he koe i tou kanohi, hikarohia, maka atu: he nui ke hoki te pai ki a koe kia kotahi tou kanohi, ina tomo atu kite ora, a kia kore koe e maka atu kite kapura o te reinga mete man ano nga kanohi e rua. Kia mahara kei whakahawea koutou ki tetahi o enei mea nohinohi; ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, E titiro tonu ana o ratou anahera ite rangi kite kanohi o toku Matua i te rangi.
TE RA- 0 RUKA, KAI KAUWHAU I TE RONGO PAI.
Te Inoi,
ETE Atua Kaha rawa, i karangatia e koe a Ruka, te Rata, te tangata e korerotia paitia nei i te Kongo Pai, hei Kai kauwhau hei Rata hoki mo te Wairua ; Tukua kia whakaorangia nga mate katoa o o matou wairua e nga rongoa, ara e nga kupu i akona mai e ia 5 he nui hoki nga mahi pai a tau Tama, a to matou Ariki, a Ihu Karaiti. Amine.
Te Tuhituhi. 2 Timoti iv. 5.
V A., kia mataara koe i nga mea katoa, tukua atu nga 1.1 mamae ki a koe, mahia te mahi ate kai kauwh.au ite rongo pai, whakapaua to mahi minita. Tenei hoki ahau ka tata te ringitia, kua rite ano te wa hei haerenga moku. Kua whawhaitia e ahau te whawhai pai, kua omakia taku omanga, kua rite i a au te whakapono : i nga wa e takoto ake nei ka rongoatia mai moku te karauna o te tika, e homai ki ahau i taua ra e te Ariki, e te kai whakarite tika ote whakawa: ahe teka ki ahau anake, kite hunga katoa ano hoki e hiahia ana ki tona putanga mai. Kia puta ton uaua kite haerewawe mai ki a au. Kua whakarerea ahau e Rimaha, he aroha nona ki tenei ao, a haere ana ia ki Teharonika; kua riro atu a Kerekeha ki Karatia, a Taituha ki Raramatia. Ko Kuka anake kei a au. Tena a Maka arahina mai hei
TE BA 0 HAIMONA RAUA KO HURA.
183
hoa mou ; e pai ana hoki ia mo taku mahi minita. Kua tonoa e ahau a Tikiku ki Epeha. Ka haere mai koe, mauria mai te koroka i mahue i a au ki Toroa ki a Karapu, me nga pukapuka, tena rawa ia nga hiako. He maha nga kino i meatia mai e Arehanera, e te kai mahi parahi, ki ahau : ma te Ariki e hoatu ki a ia he utu e rite ana ki ana mahi: kia tupato hoki koe ki a ia; he rahi hoki tana totohe ki a matou kupu.
Te Kongo Pai. Ruka x. 1.
IVT A, i muri iho i enei mea ka whakaritea ano hoki e to 11 Ariki etahi atu e whitu tekau, a tonoa ana ratou takirua, takirua, ki mua i tona aroaro, ki nga pa katoa, ki nga wahi meake nei ia haere ki reira. I mea ano ia ki a ratou, Ko te kotinga, e nui ana, ko nga kai mahi ia, e.ruarua ana : na, inoi atu kite Ariki nana te kotinga, kia tonoa mai eia he kai mahi ki tana kotinga. Haere : nana, ka tonoa nei koutou e ahau ano he reme ki waenganui o nga wuruhi. Kaua e mauria he takotoranga moni, kaua he putea, kaua ano hoki he hu: kaua ano hoki e owha atu ki tetahi ite huarahi. A, ka tomo koutou ki tetahi whare, ka matua mea atu, Kia tau te rangimarie ki tenei whare. A, kite mea kei reira te tama a te rangimarie, ka tau ta koutou rangimarie ki reira: kite kahore, e hoki mai ano ki a koutou. Na, hei tana whare koutou noho ai, ka kai ai, ka inu ai i ta ratou e homai ai: ka tika hoki te utu mo te kai mahi.
TE RA 0 NGA APOTORO, 0 HAIMONA RAUA
KO HURA.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, i hanga e koe to Ilahi ki runga ki nga Apotoro ki nga Poropiti, ko Ihu Karaiti hoki te kohatu whakaotinga ote kokonga; Meinga kia tuhonohonoa matou e a ratou kupu i runga i te wairua kotahi, kia manakohia ai matou hei temepara tapu mou: ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Hura 1.
XT-A. Hura, na te pononga a Ihu Karaiti, na te teina o ±1 Henri, kite hunga kua oti te whakatapu ete Atiia Matua, he mea tfaki i roto i a Ihu Karaiti, he hunga ka-
TE KA 0 HAIMONA KAUA KO HUKA.
184
ranga: kia whakanuia ki a koutou te mahi tohu, te rangimarie, mete aroha. E nga hoa aroha, takare tonu ahau kite tuhituhi atu ki a koutou mo nga mea o to tatou oranga tahi, i mea hoki, me tuhituhi atu ki a koutou, me whakahauhau, kia kaha ta koutou tohe ki te whakapono kua oti nei te tuku mai kite hunga tapu. Kua tomo puku mai hoki etahi tangata, i tuhituhia i mua mo tenei whakataunga-he, he hunga karakia kore, whakaputaina ketia ake e ratou te aroha noa o to tatou Atua hei mea mo nga hiahia taikaha, a whakakahore ana ratou kite Atua, ko ia anake nei te rangatira, ki to tatou Ariki hoki, ki a Ihu Karaiti. Na, e mea ana ahau kia whakamaharatia koutou, kua matau noa ake ano hoki koutou ki tenei, i whakaorangia mai e te Ariki te iwi i te whenua o Ihipa, muri iho whakangaromia ana eia te hunga kihai nei i whakapono. Na, nga anahera kihai nei i man ta ratou o te timatanga, heoi whakarerea ake e ratou to ratou nohoanga ake, kua waiho e ia i raro i te pouri, man tonu te here ki nga mekameka mo te whakawakanga ote ra nui. Ka rite ki Koroma raua ko Komora, me nga pa i tata ki a raua, i pera nei me enei, te puremu, te whai i nga kikokiko ke j kua waiho ratou hei tohu, pangia ana ratou e te whiu, ara e te ahi eka tonu ana. Ko ta tenei hunga moemoea ano hoki tena, e whakapoke ana i te kikokiko, e whakahawea ana kite kawanatanga, e korero kino ana ki nga rangatira.
Te Rongo ‘Pai. Hoani xv. 17.
KO aku whakahaunga enei ki a koutou, kia aroha koutou tetahi ki tetahi. Ki te mea e kinongia ana koutou e te ao, e mohio ana koutou i kinongia ahau i mua i a koutou. Ki te mea no te ao koutou, e arohaina ete ao ona: tena ko tenei ehara nei koutou i te ao, a naku ano koutou i whiriwhiri i roto i te ao, koia te ao ka kino ai ki a koutou. Kia mahara kite kupu i korero ai ahau ki a koutou, E kore te pononga e rahi ake i tona ariki. Ki te mea i whakatoia ahau e rat on, ka whakatoia ano hoki koutou; kite mea i pupuri ratou i taku kupu, ka pupuri ano hoki ratou ita koutou. Otira e meatia katoatia anei mea e ratou koutou he whakaaro hoki ki toku ingoa, no te mea kahore ratou i
TE KA O TE HUNGA TAPU KATOA.
185
inohio ki toku kai tono mai. Me i kaua ahau te haere mai, te korero ki a ratou, penei kahore o ratou hara: tena ko tenei kahore a ratou whakaoraora mo to ratou hara. Te tangata e whakakino ana ki a au, e whakakino ana ano hoki ki toku Matua. Me i kaua te mahia e ahau i roto i a ratou nga mahi kahore i mahia e tetahi atu, penei kahore o ratou hara : tena ko tenei kua kite ratou, kua whakakino ano hoki ki a maua ko toku Matua. Ma tenei ia ka rite ai te kupu i tuhituhia ki ta ratou ture, Kua kino noa ratou ki a au. Otiia ka tae mai te Kai whakamarie, e tonoa mai nei e ahau ki a koutou i te Matua, te Wairua o te pono, e puta mai ana ite Matua, ko ia hei kai whakaatu moku: ko koutou ano hoki hei kai whakaatu, no te mea i ahau koutou no te timatanga iho ra ano.
TE KA 0 TE HUNGA TAPU KATOA.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, kua tuhonohonoa e koe tan hunga i whiriwhiri ai kite Wairua kotahi hei tinana mo tau Tama mo to matou Ariki, mo te Karaiti; Homai he kaha ki a matou kia aru ai matou i to Hunga tapu, kia pai ai, kia tika ai te noho, kia tae atu ai hoki matou ki aua mea whakahari e kore e taea te korero, e takoto mai nei i a koe mo te hunga e aroha pono ana ki a koe j ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Whakakitenga vii. 2.
Al kite ano ahau i tetahi atu anahera e haere ake ana i te putanga mai o te ra, kei a ia te hiri a te Atua. ora: nui atu tona reo kite karanga ki nga anahera tokowha, i tukua nei ki a ratou kia meatia he kino kite whenua mete moana, e mea ana, Kaua e meatia he kino kite whenua, kaua hoki kite moana, kaua hoki ki nga rakau, kia hiritia ra ano e matou nga rae o nga pononga ato tatou Atua. A i rongo ahau kite tokomaha o te hunga i hiritia : kotahi ran e wha* tekau ma wha nga mano i hiritia, i roto i nga pu katoa o nga tamariki a Iharaira.
O te pu o Hura kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia.
TE BA 0 TE HUNGA TABU KATOA.
186
0 te pu o Reupena kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia.
u. 9 .^ e ° ara kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia.
0 te pu o Ahera kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia. 0 te pu o Nepetarima kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia.
ft . O te pu o Manahe kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia. -
' 0 te pu o Himiona kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia.
0 te pu o Riwai kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia.
O te pu o Ihakara kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia. 0 te pu o Hapurona kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia. - 0 te pu o Hohepa kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia. 0 te Py ° Beniamine kotahi tekau ma rua nga mano i hiritia.
Muri iho i enei mea ka kite ahau, na, he mano tini e kore nei e taea e tetahi te tatau, no nga iwi katoa, no nga hapu, no te huihuinga tangata, no nga reo, e tn ana i mua i te torona, i mua hoki i te Reme, he mea whakakakahu ki nga kakahu ma, he nikau ano hoki kei o ratou ringaringa j nui atu to ratou reo kite karanga, i mea ratou, Te whakaoranga, na to tatou Atua e noho nei i runga ite torona, na te Berne hoki. Mete iu ano hoki nga anahera katoa i nga taha katoa o te torona, o nga kaumatua, me nga mea ora e wha, takoto tapapa ana hoki ratou ki mua i te torona, koropiko ana kite Atua, mea ana, Amine : Te whakapai, te kororia, te matauranga, te whakawhetai, te honore, te mana, te kaha, kei to tatou Atua, ake ake ake. Amine.
Te Rongo Pai, Matin v. 1.
A TE kitenga o Ihu ite whakaminenga tangata, ka □LA.} haere ia ki runga kite maunga: ano ka noho ia, ka haere mai ana akonga ki a ia: na, ka nuaki tona
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
187
mangai, a ka whakaako ia i a ratou, ka mea, Ka koa te (inga e rawakore ana te wairua: no ratou hoki te rangatiratanga o te rangi. Ka koa to hunga e tangi ana: ka whakamarietia hoki ratou. Ka koa te hunga ngakau mahaki: ka riro mai hoki i a ratou te whenua® Ka koa te hunga e hiakai ana, e hiainu ana kite tika: e makona hoki ratou. Ka koa te hunga tohu tangata: e tohungia hoki ratou. Ka koa te hunga ngakau ma: e kite hoki ratou ite Atua. Ka koa te hunga hohou rongo: ka huaina hoki ratou he tamariki na te Atua. Ka koa te hunga e whakatoia ana mo te tika.: no ratou hoki te rangatiratanga ote rangi. Ka koa koutou ina tawai ratou i a koutou, ina whakatoi, ina puaki i a ratou nga kupu kino katoa mo koutou, he mea teka, he whakaaro ki a au. Kia hari, kia whakamanamana: e rahi ana hoki te utu mo koutou i te rangi • he penei hoki ta ratou whakatoinga i nga poropiti i niua i a koutou.
188
TE TIKANGA MO TE WHANGAI I TE HAPA A TE ARIKI, ARA, I TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
Hei te rangi i mua ake o te ra e kainga ai te Hapa tapu, me whakaatu mai o ratou ingoa kite Minita e nga tangata e mea ana kia kai.
U Ki te mea he tangata mahi i te kino tetahi o taua hunga, kua he ranei tana kupu 3 tana mahi ki ona hoa noho, i kinongia ai ia e te Whakaminenga, a karangona e te Minita, me karanga ia, me whakapuaki atu ki a ia, kei pokanoa ia kite haere mai kite Tepara a te Ariki, kia korerotia nuitia ra ano e ia tona ripenetatanga, mete mahueta/nga o ana mahi kino, kia tatu ai te ngakau ote Whakaminenga i kino nei ki a ia; me tana utunga ite hunga i kino nei tana mahi ki a ratou; tana whakaaro tuturu ranei kite utu, ina whiwhi ia kite mea pai hei utu.
Me pena ano te Minita kite hunga e kitea ana e ia e hae ana, e mauahara ana ki a raua ; kaua raita e tukua kia kai i nga mea o te Tepara a te Ariki, kite kahore ia e mohio kua houhia ta raua rongo. Ki tepai tetahi o taua hunga i whawhai ra ki a raua kia whakarerea noatia iho e ia nga hara o tetahi, kia utua ano hoki eia ana mahi kino ki tetahi; ko tetahi ia, e kore e rongo kite noho aroha, engari ka tojie ano ki tana mahi tutu, ki tana mahi mauahara: hei reira rate Minita ka tuku ai i te tangata ripeneta kite Kainga tahitanga tapu, a ko tera e tonu ra, kauaka. Na, kite pana tetahi ete Minita wo enei he, e korerotia nei, kaua e tukua kia taka nga ra kotahi tekau ma wha, me korero eiaki te Kai whakariterite. A kei te Kai whakariterite te whakaaro mo taua tangata, kia meatia ki a ia la te Ture i whakarite ai.
Hei te wa e kainga ai te Hapa, me hipoki te Tepara kite kaltahurinena ma, me whakatu hoki ki waenganui o te Whare Karakia, ki roio ranei i te taiepa i te wahi e korerotia ana te Karakia mo te Ata, mo te Ahiahi. Me tu hoki te Piriti kite taha ki .te Nota o te Tepara, ka whakahua ai ite Znoi a te Ariki, ite inoi hoki i muri iho; mete koropiko ano nga tangata.
TE KAINGrA TAHITANGrA TAPU.
189
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana Bi a matou. Aua hoki matou ekawea kia whakawaia j Engari whakaorangia matou i te kino. Amine.
Te Inoi.
II TE Atua Kaha rawa, e tuwhera ana nga ngakau j katoa ki a koe, e mohiotia ana nga hiahia, e kore hoki e ngaro i a koe te mea huna; Whakahangia iho ton Wairua Tapu hei whakama i nga whakaaro a o matou ngakau, kia tino aroha ai matou ki a koe, kia tika ai te whakanui i tou Ingoa tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko konei te Piriti tahuri ai ki nga tangata, whakahua ai ano i NGA ture kotahi tekau, kia marama hoki te reo ; ko nga tangata me koropiko tonu, a, ka mutu ia Ture, ia Ture, na, me inoi atu kite Atua kia tohungia ratou, i hara nei i nga ra kua pahemo atu, kia homai hoki he kaha kia rite ai i a ratou aua Ture a muri ake nei.
Minita.
IKOBEROTIA e te Atua enei kupu, i mea ia, Ko Ihowa ahau, ko ton Atua: aua etahi atua ke atu mou ki mua atu i a au.
Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, whakatahuritia hoki o matou ngakau kite whakarite i tenei ture.
Minita. Kei hanga koe i te whakapakoko mon, i tetahi ritenga ranei o nga mea o te rangi i runga, o te whenua ranei i raro, o te wai ranei i raro i te whenua. Kei koropiko koe ki ena mea, kei mahi ranei ki ena mea: ko Ihowa hoki ahau, ko ton Atua, he Atua hae, e mea ana i nga hara o nga matua kia tan iho ki nga tamariki, a, te torn, te wha ra ano o nga whakatupuranga o te hunga e kino ana ki a an; e whakaputa aroha ana hoki ki nga mano, kite hunga e aroha ana ki a au, e whakarite ana i aku ture.
Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, whakatahuritia hoki o matou ngakau kite whakarite i tenei ture.
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
190
Minita. Kei whakahuatia noatia e koe te Ingoa o Ihowa, o tou Atua: e kore hoki a Ihowa e mea he harakore te tangata e whakahua noa ana i tona Ingoa. .Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, whakatahu. ritia hoki o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kia mahara kite Ba Hapati, kia whakata* pua. E ono nga ra e mahi ai koe, e mea ai hoki iau mea katoa; tena ko te ra whitu, he Hapati no Ihowa, no tou Atua. Kaua e mahia tetahi mahi i reira, e koe, e to tamaiti, e to tamahine, e to pononga tane, e to pononga wahine, e o kararehe hoki, me to tangata ke i roto i o tatau. E ono hoki nga ra i hanga ai e Ihowa te rangi mete whenua, te moana, me nga mea katoa i roto, a okioki ana ite ra whitu: no reira i whakapaingia ai te Ba Hapati e Ihowa, a whakatapua ana. Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, whakatahuritia hoki o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita* Whakahonoretia tou papa me tou whaea; kia roa ai ou ra kite whenua e homai nei e Ihowa, e tou Atua ki a koe.
Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, whakatahuritia hoki o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kaua e patu. .Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, whakatahuritia hoki o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kaua e puremu. Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, whakatahuritia hoki o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kaua e tahae.
Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, whakatahuritia hoki o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kaua e whakapae teka ki tou hoa. Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, whakatahulitia hoki o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kaua e hiahia kite whare o tou hoa, kaua e hiahia kite wahine a tou hoa, ki tana pononga tane ranei, ki tana pononga wahine ranei, ki tana kau ranei, ki tana kaihe ranei, ki tetahi mea ranei a tou hoa. Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, tuhia katoatia hoki enei ture au ki o matou ngakau.
TE KAINGA TAHITANGA TAPU,
191
Ko konei tetahi o enei Inoi mo te Kuini, kia pera ano te o te. Minita me to mua, kia mea hoki ia,
Tatou ka inoi.
ETE Atua Kaha rawa, he rangatiratanga tou e kore rawa e mutu, e taea ana hoki e koe nga mea katoa Kia atawhai koe kite Hahi katoa, whakatikatikaia ano hoki te ngakau o to Pononga i whiriwhiria e koe, o to matou Kuini, o Wikitoria, kia matau ai ia no wai ia minita, kia tino whai ai ia i nga mea e whai kororia ai koe: kia whakaaroa marietia ano hoki e matou, e ona tangata, te take mai o tona mana, ka pono ai te mahi ki a ia, te whakahonore, te rongo marie ki a ia, i roto ano i a koe, mete whakaaro ano ki a koe, hei whakarite i to Kupu tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, tena ia te ora na, te kingi tahi na, i a korua ko te Wairua Tapu, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine.
Ko tenei ranei.
ETE Atua Kaba rawa ora tonu, kua whakaakona mai matou e to Kupu tapu, kei tou ringaringa nga ngakau o nga Kingi, mau ano ratou e whakahaere, e whakaanga ki nga mea e pai ai koe : Tenei matou te inoi atu nei, mo to Pononga, mo to matou Kuini, mo Wikitori a • kia whakahaerea, kia whakatikatikaia tona ngakau, kia whai tonu ai ana whakaaro katoa, ana kupu, me ana mahi i nga mea e whai kororia ai koe, kia tohe ano hoki ia kia noho te iwi i tukua ki a ia, i runga i te pai, i runga i te rangimarie, i runga i te tapu : Tukua mai tenei, e te Matua tohu, ko to Tama hoki, ko Ihu Karaiti, to matou Ariki. Amine.
Ko konei korerotia ai te Inoi mo taua Ra. Muri tonu iko i te Inoi ko te Tukituki, me mea koki tePiriti ; Ko te Tuhituhi, [ko te wahi ranei o te Karaipiture i whakaritea mo te Tuhituhi,] kei te o nga Upoko o •, ka timata i te o nga Rarangi. A ka mutu te Tukituki, me mea ia, Ko te mutunga tenei o te Tuhituhi. Hei konei ia korero ai ite Rongo Pai, (me tu katoa ano nga me mea koki ia, Ko te Rongo Pai Tapu, kei te -—— o nga Upoko o -——, kei te —— o nga Rarangi te timatanga. Aka mutu te Rongo Pai, me waiata me korero ranei tenei Wkakapono, me tu tonu ano te wliakaminenga.
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
192
E WHAKAPONO ana ahau kite Atua kotahi, kite Matua Kaha rawa, Ko ia te Kai hanga o te rangi, o te whenua, 0 nga mea e kitea ana, o nga mea hoki e kore e kitea:
Ki te Ariki kotahi hoki, ki a ihu Karaiti, ko ia ta te Atua Tama kotahi, He mea whakatupu na tona Matua i mua ake o nga ao katoa, he Atua no te Atua, he Maramatanga no te Maramatanga, Tino Atua no te tino Atua, He mea whakatupu, ehara i te mea hanga, Kotahi ano raua ko te Matua, Nana nei nga mea katoa i hanga: I heke iho ano ia i te rangi kite whakaora i a tatou, inga tangata, I whakakikokikotia e te Wairua Tapu ki roto kite Wahina, ki a Meri, I whakatangatatia, I ripekatia ano hoki mo tatou i te wa i a Ponotio Pirato e kawana ana. I mate ia, i tanumia, I ara ake hoki i te torn o nga ra, i pera mete mea i tuhituhia, I kake atu kite rangi, E noho mai nei ano ia i te ringaringa matau o te Matua. Ka haere mai ano ia a mua, i runga i te kororia, kite whakarite whakawa mo te hunga ora, mo te hunga mate : E kore hoki tona kingitanga e mutu.
E whakapono ana hoki ahau kite Wairua Tapu, Ko te Ariki ia, ko te Kai homai i te ora, E put a mai ana i te Matua, i te Tama, E koropikoria nei, e whakakororiatia tahitia nei, mete Matua, mete Tama, Nana hoki nga korero a nga Poropiti. E whakapono ana ano ahau, kotahi ano Hahi, ko ta nga Apotoro, a puta noa i te ao. E whakaae ana ano ahau, kotahi ano Iriiringa hei murunga hara, E tumanako atu ana ahau kite Aranga mai o te hunga mate, Ki te oranga hoki ki tera ao atu. Amine.
51 Ko konei korerotia ai e te Minita ki nga tangata nga Ra nui, me nga Ra noho puku o taua Wiki. Ko konei ano hoki whakaaturia ai eia te takotoranga ote Hapa ate Ariki; ko konei hoki korerotia ai nga Kupu pei, me era atu kupu pera hoki. Ma te Minita anake e kdrero aua kupu i roto ite Whare Karakia, ite mea e karakia ana: kaua hoki tetahi mea e korerotia e ia kite kahore i whakaritea e tenei Pukapuka, e te Kuini ranei, e te Kai whakariterite ranei. 51 Ko konei te Kauwhau. 5) me hoki te Piriti kite Tepara a te Ariki, ka timafa ai i te Ohaohatanga, ka korero ai i tetahi, i etahi ranei, o enei Harangi, ana e pai ai
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
193
K
KIA tiaho raia to koutou maramatanga kite aroaro c nga tangata, kia kite ai ratou i a koutou hanga pai, kia whakakororia ai hoki i to koutou Matua i te rangi. Matiu v.
Kaua e purangatia he taonga ma koutou kite whenua, kite wahi e whakakinongia ana e te huhu, e te waikura; kite wahi hoki e keri mai ai nga tahae, tahae ai. Erangi purangatia ma koutou he taonga kite rangi, kite wahi e kore ai e whakakino te huhu, te waikura ; kite wahi hoki e kore ai e keri nga tahae, tahae ai. Matiu vi.
Na, nga mea katoa e pai ai koutou kia meatia e nga tangata ki a koutou, meatia ano e koutou ki a ratou : ko ta te ture meta nga poropiti hoki tenei. Matiu vii.
E kore e tomo ki roto kite rangatiratanga o te rangi nga tangata katoa e mea mai ana ki a au, E te Ariki, e te Ariki; engari ia e mea ana ita toku Matua ite rangi i pai ai. Matiu vii.
Ka tu a Hakiaha, ka mea kite Ariki, E te Ariki, na, he hoatu taku i te hawhe o aku taonga kite hunga rawakore: aki te mea kua riro mai i a au te mea a tetahi ite whakapae teka, ka takiwhatia aku utu. Ruka xix.
Ko wai ka haere hei hoia, a nona ake ano nga utu mona F ko wai e whakato ana i te mara waina, a kahore e kai i ona hua F ko wai hoki e ana i te kahui, a kahore e kai i te waiu o te kahui F 1 Koriniti ix.
Kua ruia atu nei e matou nga mea wairua ma koutou, he mea nui iariei kite kotia e matou a koutou mea o te kikokiko F 1 Koriniti ix.
Kahore oti koutou i m|itau, na, te hunga e mahi ana i nga mea tapu, e kai ana ratou i nga mea o te temepara F me nga kai tiaki o te aata, ma ratou ano tetahi wahi o to te aata F Pera tonu ano hoki ta te Ariki i whakarite ai mo nga kai kauwhau o te rongo pai, hei runga i te rongo pai he oranga mo ratou. 1 Koriniti ix.
He torutoru a tetahi i rui ai, he torutoru ano ana e kokoti ai; ahe maha nga mea i ruia e tetahi, he maha ano ana e kokoti ai. Kia rite ano ki ta tenei, ki ta tenei 1 whakaaro ai i roto i tona ngakau; kaua e tua pouri, kaua e tua whakauaua : ko ta te Atua hoki e aroha ai, he tahgata e hoatu ana i runga i te ngakau marama. 2 Koriniti ix.
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
194
Te tangata ano e whakaakona ana kite kupu, me whakawhiwhi e ia tona kai whakaako ki nga mea pai katoa. Kei whakapohehetia koutou ; kahore te Atua e tinihangatia: ko ta te tangata hoki e rui ai, ko tenei tana e kokoti ai. Karatia vi.
Na, i te mea e whai takiwa ana tatou, kia mahi tatou i te pai ki nga tangata katoa, tera noa ake ia kite hunga ote whare ote whakapono. Karatia vi. He taonga nui ano ia te karakia pai hui tahi kite ngakau tatu. Kahore hoki he mea i mauria mai e tatou kite ao, a he mea marama noa tenei, e kore e ahei te mau atu e tatou tetahi mea. 1 Timoti vi.
Akona atu te hunga i nga taonga o tenei ao, kia hihiko kite ohaoha, kite whakawhiwhi i etahi; ko te turanga pai mo a mua ta ratou taonga e rongoa ai, kia mau ai i a ratou te oranga tonutanga. 1 Timoti vi. E kore hoki te Atua e he, e wareware ki ta koutou mahi, kite uaua hoki o to koutou aroha, i whakakitea mai e koutou ki tona ingoa, i a koutou i atawhai i te hunga tapu, aka atawhai nei ano. Hiperu vi. Kei wareware hoki kite mahi pai, kite atawhai: e manakohia ana hoki e te Atua nga patunga tapu pera. Hiperu xiii.
Na, te tangata i a ia nei nga oranga o tenei ao, a ka kite e matea ana tetahi mea e tona teina, na, ka tutakina iho e ia tona ngakau aroha ki a ia, e mau pehea ana te aroha ote Atua i roto iaia ? 1 Hoani iii. .
Me hoatu etahi o ou taonga hei atawhainga man i te rawakore. Kaua e tahuri ke atu ton kanohi ite rawakore, kia kore ai te kanohi o te Atua e tahuri ke atu i a koe. Topiti iv.
Kia rite ki nga mea i a koe. Ki te nui; kia pera ano tan e hoatu ai. Ki te iti j kei manawapa koe kite hoatu i tetahi wahi o tana mea iti. Penei ka pae i a koe he taonga mon mo te ra ote aitua. Topiti iv. Te ohaoha kite rawakore, e whakatarewa moni «ana ia ki a Ihowaj ka utua ano tana mahi atawhai. Whakatauki xix.
Ka hari te tangata e whakaaro ana kite rawakore : e whakaorangia ia e Ihowa itewa o te he. Waiata xli. Ko konei } ko te koreTotcinga, i enei Karangi, kohia oi' & Rikona f e nga, e tetcbhi atu tanoata i
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
195
K 2
whakaritea mo tenei maid, nga Ohaohatanga ma te Hunga rawakore, mete aha noa atu, ki roto ki tetahi peihana i homai ete Pariha mo tenei mea; me ata kawe atu hoki kite Piriti,
a mana e ata whakatakoto ki runga kite Tepara tapu. $Ki te mea e whakatakotoria ana te Hapa tapu, me hoatu e te Piriti tetahi taro, me tetahi waina, ki runga kite Tepara, kia rite kite tokomaha o nga tangata hei kai. Ka mutu tena, me
mea te Piriti,
Tatou ka inoi mo te Hahi katoa o te Karaiti, e whawhai nei i te ao nei.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, kua whakaakona matou e koe, ara eto Apotoro tapu, kite inoi, kite whakawhetai mo nga tangata katoa ; Tenei matou te inoi atu nei ki a koe manako mai ki enei ohaohatanga a matou,] kia whaka- *A® te kahore rongo mai ki a matou e inoi atu nei ki ohaohatanga, a koe, kite Atua nui; kia whakanohoia whakarere atu ki roto kite Hahj puta noa ite ao te ™; [ w wairua o te pono, o te ngakau tain; kia enei ohao h atan „ a whakaae katoa ai ki to Kupu pono nga a m atou.] tangata e whakahua ana i ton Irigoa tapu, kia noho ai i runga i te ngakau tahi, i te aroha. He inoi tenei na matou kia tiakina e koe nga Kingi whakapono katoa, me nga Rangatira; tiakina to pononga, to matou Kuini, a W ikitoria; kia kawanatia ai matou i runga i te tapu, i runga i te ata noho : Tukua mai ano hoki ki tana Runanga katoa, ki nga tangata katoa hoki i whakaritea e ia hei kai whakahaere tikanga, kia pono, kia tika ta ratou whakarite whakawa, ara kia riria e ratou te kino, kia whakapumautia o tikanga pono, me nga mahi pai. Tukua mai he kaha, e te Matua i te rangi, ki nga Pihopa katoa, ki nga Minita, kia ai ta ratou mahi meta ratou ako hei whakapuaki ito Kupu pono, i to Kupu ora, kia tika ai hoki ta ratou tuku i an Hakarameta tapu : Homai ano hoki ton kaha i te rangi ki to iwi katoa; ki tenei whakaminenga ano hoki e koropiko „atu nei ; kia mahaki ai o ratou ngakau, kia tupato ai, ina whakarongo ratou ki to Kupu tapu ; me te mahi ano ki a koe i runga i te tapu, i te tika, i nga ra katoa e ora ai ratou. He inoi ano tenei na matou ki a koe, e te Ariki, kia whakamarietia kia tautokona nga tangata katoa, e pouri ana i tenei ao pahemohemo, e
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
196
tangi ana, e rawakore ana, e mate ana, e whakaekeaana ranei e tetahi atu he. E whakapai ana hoki matou ki ton Ingoa tapu mo o pononga katoa kua mate atu i tenei ao i runga i te whakapono, i runga i te wehi ki a koe; e inoi ana ano hoki matou ki a koe kia homai he kaha ki a matou, e aru ai matou i a ratou mahi pai, kia urn tahi ai matou ki ton rangatiratanga ite rangi: Tukua mai tenei, e te Matua, ko Ihu Karaiti hoki to matou Kai wa. wao, Kai inoi. Amine,
Ka whakatupatoria nga tangata e te Minita kite Hapa a te Ariki,me korero e ia enei Kupu ina mutu te Kauwhau i te Ra i tetahi Ra nui ranei 3 i mua tata ake o te ra e whakatakotoria ai.
E hoa arolia, e mea ana ahau, kite pai te Atua, kia tukua, a tenei ra -' x e haere ake nei, tana mea whakahari, te Hakarameta o te Tinana, o te Toto o te Karaiti, ki nga tangata katoa e Whakapono ana, e whai whakaaro ana, hei wh.akamah.ara ki tona Ripeka, ki ona Mamae utu nui, e murua ai o tatou hara, e riro mai ai hoki te Rangatiratanga ote rangi. Na, ma ata whakawhetai atu tatou kite Atua Kaha rawa, ki to tatou M atua i te rangi, mona i homai i tana Tama, ito tatou Kai whakaora, i a Ihu Karaiti, kia mate mo tatou, kia meinga hoki hei kai ma o tatou wairua i roto i taua Hakarameta. Na, he mea whakahari nei tenei ite hunga e kai tika ana, he mea whakamate hoki kite hunga e kore e tika te kai j koia ahau ka whakahau nei i a koutou kia whakaarohia i tenei takiwa te nui o tenei Hakarameta tapu, mete nui ote mate, kite kahore e tika te kai; kia anga ano ta koutou titiro ki roto ki o koutou hinengaro, (kaua e mahi hangareka, mete mea e tinihanga ana kite Atua; engari kia tika;) kia tapu ai, kia he-kore ai koutou ina haere mai ki tenei Hakari nui ote rangi, mete kakahu ano ite kakahu marena i whakaritea mai e te Atua i roto i te Karaipiture tapu, kia manakohia ai ta koutou whakatatanga mai- ki tenei Tepara tapu. Na, me penei te meatanga; Tirohia a koutou mahi me ta koutou whakahaere, e rite ana ranei ki nga ture a te Atua; a, e kite koutou kua he tetahi wahi, te hiahia ranei, te kupu ranei, te mahi ranei, name tansri mo a
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
197
koutou hara, me whaki atu hoki kite Atua Kaha rawa, kia u hoki te ngakau kite mahi ite pai a muri ake nei. A kite kitea e koutou he mahi kino ta koutou kite tangata, ehara ite mea kite Atua anake; na, me hohou ta koutou rongo; kia pai ano hoki kite whakautu i o koutou he, kaua e kaiponuhia, kia rite ra ano te utu; mete whakarere noa iho ano i nga hara a nga tangata i hara ki a koutou, kia pera hoki me koutou e mea nei kia whakarerea noatia iho o koutou hara ete Atua: ta te mea hoki, kite kahore koutou e penei, hei whakanui kau te kainga i te Hapa Tapu i te mate mo koutou. Heoi, kite mea he tangata whakarawai tetahi o koutou kite Atua, he tangata whakaware, whakahe ranei i tana Kupu, he tangata puremu ranei, mauahara ranei, hae ranei, mahi ranei i tetahi atu kino nui, ripeneta koutou ki o koutou hara, kite kahore, kaua e haere mai ki tenei Tepara tapu; kei kainga e koutou taua Hakarameta tapu, a, ka tapoko te rewera ki roto ki a koutou, kei pera me tona tapokoranga ki a Hura, a ka whakakiia koutou ki nga kino katoa, ka whakangaromia ano hoki o koutou tinana, o koutou wairua.
Na, kaua tetahi tangata e whakatata mai kite Hapa Tapu, kite kahore ia e okioki ki ta te Atua mahi tohu, kite kahore e tatu tona hinengaro ; heoi, kite kahore e taea e tetahi o koutou te whakamauru tona ngakau, engari e mea ana kia whakamarietia, kia korerotia, me haere mai ia ki a au, ki tetahi atu Minita whakaaro ranei o ta te Atua Kupu, ka whakaatu mai ai i te pouri o tona ngakau ; kia riro ai i a ia te wetekanga o ona hara i te Kupu a te Atua ka whakapuakina ki a ia, kia whakamarietia ai tona hinengaro. kia mutu ai hoki te rapurapu mete whakaaroaro.
Ki te kitea e te Minita ) e ngoikore ana nga tangata kite haere mai kite Hapa Tapu, me korero ko tenei.
EAKU boa arolia, e mea ana ahau, kite pai te Atua, kia tukua te Hapa a te Ariki i : he whakapuaki hoki tenei i te karanga a te Atna, kia haere katoa mai koutou; he tohe ano tenei naku, kia mahara koutou ki a te Karaiti, kaua hoki e noho atu, ko te Atua hoki te karanga nei i a koutou i runga i tona aroha nui. E mohio ana ano koutou he mea kino rawa
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
198
kite taka e tetahi tangata he hakari nui, takoto rawa nga tini kai papai ki runga ki tana tepara, heoi ano nga mea i mahue atu, ko nga tangata hei kai; ko ratou ia, ka paopao noa iho, te ai he take. Ko wai o koutou o kore e riri ki tena mahi F E kore ianei e kiia, he he nui tena F Heoi ra, kia tupato koutou, e aku hoa i roto i a te Karaiti, kei waiho ta koutou noho atu i tenei Hapa tapu hei whakapataritari kite Atua. He hanga takoto noa te ki ma te tangata, e kore au e tae atu kite Hapa tapu, e whakawarea ana ahau e nga mahi o te ao. E kore ia te Atua e pai mai, e whakaae mai, ki enei kiipu whakawareware. Ki te mea tetahi, he nui oku he, e kore au e tae atu i te wehi: he aha ra koutou te ripeneta ai, te whakatika ai i ta koutou mahi F Ka karangatia koutou e te Atua, e kore ianei koutou e whakama kite ki mai, e kore koutou e tae mai F Ka takoto te tikanga kia hoki koutou kite Atua, me whakawareware ano ranei koutou, me ki mai, kahore ano koutou kia watea noa F Whakaaroa marietia e koutou 5 e whakarangona mai ranei ena kupu tekateka noa e te Atua F Taua hunga hoki ite Kongo pai i paopao ra ki te hakari, i mea, Kua hokona he mara; Me haere ki te whakamatamatau i nga okiha 5 Katahi ano ka marenatia; kihai rawa ratou i whakarangona mai, engari i araia. kei kai i taua Hakari. Tenei au, te Minita, te tatari atu nei; te whakahua atu nei ite Ingoa ote Atua, te karanga atu nei ki a koutou, kia mahara ki a te Karaiti, kia mate nui kite ora, kia kai ano hoki i tenei Hapa Tapu. Kua pai nei te Tama ate Atua kia mate i runga i te Ripeka hei whakaora i a koutou, waihoki e tika ana ano kia kainga te Hapa Tapu, hei whakamaharatanga ki taua patunga tapu, hei whakarite hoki i tana kupu: kite kapea ia e koutou tenei mahi, whakaarohia te nui oto koutou kino kite Atua, mete whiu nui e takoto ake. nei mo tena mea; i a koutou e whakarere marire nei i te Tepara a te Ariki, e momotu atu nei i a koutou i roto i o koutou hoa, e haere mai ana kite kai i tenei hakari ate Atua. Ma te Atua koutou e mea kia ata whakaaro ki tenei, kia hoki ake ai o koutou mahara kite pai: ko ta matou inoi ano hoki tenei mo koutou kite Atua Kaha rawa, ki to tatou Matua ite rangi.
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
199
Ka kainga te Hapa, me wkakatu nga tangata, kia pai ai te hoatu i te Hakarameta tapu ki a ratou, ka korero ai te Piriti i tenei Whakdhaunqa.
EAKU boa aroha, e te brmga e mea ana kia haere mai kite kai tahi ite Tinana mete Toto oto tatou Kai whakaora, o te Karaiti, kia mahara koutou ki ta Paora kupu whakatupato ki nga tangata katoa, kia ata uiui i a ratou ano ka kai ai i tena Taro, ka inn ai i tena Kapa. He nui hoki te pai kite kainga tana Hakarameta tapu i runga i te ngakau ripen eta, i te whakapono ora; (ko reira hoki tatou kai ai i te kikokiko o te Karaiti, inu ai i ona toto i roto i o tatou ngakau; ko reira tatou noho ai i roto ia te Karaiti, mete Karaiti i roto i a tatou; kua whakakotahitia tatou ki ate Karaiti, me te Karaiti ki a tatou ;) he kino nui hoki te tukunga iho kite kainga maharakoretia e tatou; ka whai hara hoki tatou i te Tinana, i nga Toto o to tatou Kai whakaora, o te Karaiti; ka kainga, ka inumia e tatou he whakawakanga mo tatou, te whakaaro kite Tinana ote Ariki; ka whakaohokia e tatou te riri ate Atua; ka whakahihiri ia ia kite papaki i a tatou kite tini ote mate. Heoi, e hoa ma, whakawakia a koutou mahi, kei whakawakia koutou ete Ariki; kia pono te ripeneta mo a koutou hara o mua; kia u te whakapono ki to tatou Kai whakaora, ki ate Karaiti; pokaia ketia he mahi hou; kia aroha koutou ki nga tangata katoa; kia tika ai ta koutou kai i tenei Hakarameta tapu. Ko te tino mea ano ia tenei, kia whakaiti koutou i a koutou, kia whakawhetai atu kite Atua, kite Matua, kite Tama, kite Wairua Tapu, mo te hokonga oteaoki re matenga, ki nga mamae o to tatou Kai whakaora, o te Karaiti; he Atua nei ia, he tangata j heoi, whakaiti iho ana ia ia ia ano, a mate iho ki runga kite Bipeka mo tatou, mo te hunga hara, i takoto nei i te pouri, i te atarangi ote mate; kia meinga ai tatou hei tamariki ma te Atua, kia whakaarahia ai kite ora tonu Na, he mea kia mahara tonu ai tatou kite aroha nui whakaharahara o to tatou Ariki, o Thu Karaiti, i mate nei mo tatou, ki nga tini mea pai hoki i whakawhiwhia mai eia ki a tatou, i ona toto i whakahekea ra ; koia tenei Hakarameta i whakaritea mai ai e ia, hei tohu mo tons aroha, hei whakamahara tom? hoki ki tona matenga,
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
200
hei mea boki e nui ai, e pumau ai to tatou ban. Mo konei kia wbakawbetai tonu atu tatou ki a ia, kite Matua, kite Wairua Tapu, ko ta tatou mabi tika hoki teaei j mete tuku tonu atu i a tatou ki tana e pai ai, mete whai tonu kite mabi ki aia i runga ite tapu, ite pai, i nga ra katoa e ora ai tatou. Amine.
51 Ko konei mea ai Piriti kite kunga e kaere mai ana kite Hapa Tapu.
ETE bunga e tino ripeneta ana mo o koutou bara, e aroba ana ki o koutou boa, e mea ana kia pokaia ’boutia be mabi bou, ara, kia wbakarite i nga ture a te Atua, kia baere i ana ara tapu amua ake; Awbi whakapono mai, kainga tenei Hakarameta tapu, kia tatu ai o koutou ngakau; wbakina o koutou bara kite Atua Kaba rawa, mete tuku ano i nga turi ki raro. Ko konei tenei WJiakinga nui a te kunga katoa e mea ana kia kai ite Hapa Tapu, ma tetaki o nga Minita e korero ; me tuku ki raro ona turi, o te nuinga koki, ka mea ai ia,
ETE Atua Kaba rawa, E te Matua o to matou Ariki, o Ibu Karaiti, Ko koe te Kai hanga i nga mea katoa, Te Kai wbakarite whakawa mo nga tangata katoa;. Tenei te wbakina atu nei e matou, Te tangihia atu nei, 0 matou tini bara I bara ai matou i enei rangi kua pabure ake nei, Ki a koe, kite Atua nui, Ko a matou whakaaro, ko a matou kupu, ko a matou mabi, He mea whakaoho i a koe kia riri mai ki a matou. E ripeneta ana matou, E pouri pu ana mo enei bara o matou ; Mamae rawa ua mabaratia e matou; Rorotu tonu te taimaha. Tobungia matou, e te Matua tobu, Tohungia matou; Whakaarohia' tau Tama to matou Ariki, a Ibu Karaiti, Whakarerea noatia ibo nga mea o mua ; Meinga boki kia bou ta matou ritenga, Ara kia mabi matou i nga mea e pai ai koe a mua tonu atu, Kia wbakakororiatia ai ton Ingoa ; Ko Thu Karaiti boki to matou Ariki. Amine.
U Ao konei wkakatika ai te Piriti (te PiJiopa ranei,ki te mea kei reira ia,'') ka takuri atu ai kite iwi,ka korero ai i tenei Wetekangakara.
HE nui te aroha o te Atua Kaba rawa, o to tatou Matua i te rangi, kua mea mai ano hoki ia, ka
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
201
K 3
murua nga hara o te hunga katoa e tino ripeneta ana, e tahuri whakapono atu ana ki a ia; Mana koutou e tohu ; mana e hohou te rongo ki a koutou; mana koutou e whakaora i o koutou hara katoa; mana hoki koutou e whakau, e whakakaha, i runga i nga mea pai katoa; mana koutou e kawe kite ora tonu; ko Ihu Karaiti hoki to tatou Ariki. Amine.
Ko konei te Piriti mea ai,
Whakarongo ki nga kupu whakamarie a to tatou Kai whakaora, a te Karaiti, kite hunga katoa e tahgiri pono atu ana ki a ia.
HAERE mai ki ahau, e koutou katoa e mauiui ana, e taimaha ana, a maku koutou e whakaokioki. Matiu xi. 28.
Koia ano te aroha o te Atua kite ao, homai ana e ia tana Tama kotahi, kia kahore ai e mate te tangata e whakapono ana ki a ia, engari kia whiwhi ai kite oranga tonutanga. Hoani iii. 16.
Whakarongo hoki ki ta Paora.
He pono te korero, a e pai ana kia tangohia rawatia, i haere mai a Karaiti Ihu kite ao kite whakaora i te hunga hara. 1 Timoti i. 15.
Whakarongo ano hoki ki ta Hoani.
Ki te hara tetahi, he kai korero mo tatou kei te Matua, ko Ihu Karaiti, ko te tika: ko ia ano te whakamarietanga mo o tatou hara. 1 Hoani ii. 1,2.
Muri iho, ka mea ano te Minita,
Kia ara o koutou ngakau.
Te Nuinga. Ka ara nei.ki te Ariki.
Piriti. Kia whakapai tatou ki to tatou Atua, ki a Ihowa.
Te Nuinga. Ko te mea tika ano hoki tenei.
ka tdhuri te Piriti kite Tepara a te Ariki, a ka mea ;
HE mea pai, lie mea tika, he tino *Me whakarere mahi ano hoki tenei ma matou, te enei kupu [E te whakapai atu i nga wa katoa, i nga wahi Matua Tapu] i te katoa, ki a koe, e Ihowa, e te * Matua Ra Tapu o te ToTapu, ete Atua Kaha rawa, Ora tonu. kotoru.
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
202
Ko konet te Matdkupu mo nga ra i whakaritea ai; kite kahore i me korero tonu iho tenei, KOIA hoki matou ko nga Anahera, ko nga Anahera nui, ko te hunga katoa ano hoki o te rangi, ka whakapai atu ai, ka whakanui ai i ton Ingoa kororia; ka mea tonu ai ki a koe, Tapu; tapu, tapu rawa, e Ihowa, e te Atua o nga mano tuauriuri, ki tonu te rangi mete whenua i ton kororia: Kia •whakakororiatia koe, e Ihowa, i Runga rawa. Amine.
NGA M4TAKUPU.
Mo te Ra Whanautanga, me nga ra e whitu hoki i muri iho.
"VT O komaitanga i tau Tama Kotahi, i a Ihu Karaiti, JLu. kia whanau i tenei wa mo matou, i whakatangatatia nei e te Wairua Tapu ki roto ki tona whaea, kite Wahina, ki a Meri; kahore rawa nei hoki ona hara; kia ma ai o matou hara i a ia. Koia hoki matou ko nga Anahera, &c.
Mo te Ra Aranga, me nga ra e whitu hoki i muri iho. KO te tino mea ia e whakamoemiti ai matou ki a koe, ko te Aranga mai o tau Tama, o to matou Ariki, o Ihu Karaiti: ko ia hoki te tino Berne o te Kapenga i tukua nei mo matou, kua riro nei i a ia nga hara ote ao; na tona matenga te mate i ngaro ai, na tona aranga ki te orate oranga tonutanga i riro mai ai i a matou. Koia hoki matou ko nga Anahera, &c.
Mo te Ra Kakenga, me nga ra e whitu hoki i muri iho. KO tan Tama aroha hoki, ko Ihu Karaiti, to mate, Ariki; i puta mai nei ki.ana Apotoro katoa i mui\ iho i tona aranga ake, a, i a ratou ano e titiro ana, ka kake atu ia kite rangi kite whakapai i tetahi wahi mo matou, kia tae atu ai matou kite wahi e noho nei ia, kia. uru ai hoki ki tona kingitanga, ki tona kororia. Koia hoki matou ko nga Anahera, &c.
Mo te Ra o te Petekoha, we nga ra e ono i muri iho. KO Ihu Karaiti hoki to matou Ariki; he mana tonu nei hoki tana kupu, i heke mai ai te Wairua Tapu ii tenei wa i runga ite rangi mete haruru nui, ano he han
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
203
mii, ko te ahua, m© te mea he arero ahi, e tan iho am ki runga ki nga Apotoro, hei whakaako i a ratou, hei arahi i a ratou ki nga mea pono katoa; na reira ratou i mohio ai kite tini o nga reo ke, i maia ai, i kaha ai te ako tonu ite Kongo pai ki nga tauiwi katoa; na tenei matou i puta mai ai i roto i te pouri, i roto i te he, kite maramatanga, kite tino matauranga ki a koe, ki tan Tama hoki, ki a Ihu Karaiti. Koia hoki matou ko nga Anahera, &c.
Mo te Hakari anake o te Tokotoru.
HE Atuakotahi nei hoki koe, he Ihowakotahi; he hunga . tokotoru ano ia i roto ite Atua kotahi. I a matou hoki e whakapono nei kite kororia o te Matua, e pena ana ano kite Tama, kite Wairua Tapu, kahore he kohirahiranga ake o tetahi, kahore he rerenga ketanga. Koia hoki matou ko nga Anahera, &c.
Ka mutu tetahi o enei me waiata me korero
KOIA hoki matou ko nga Anahera, ko nga Anahera nui, ko te hunga katoa ano hoki o te rangi, ka whakapai atu ai, ka whakanui ai i tou Ingoa kororia; ka mea tonu ai ki a koe, Tapu, tapu, tapu rawa, e Ihowa, e te Atua o nga mano tuauriuri, ki tonu te rangi mete whenua i tou kororia : Kia whakakororiatia koe, -e Ihowa, i Hunga rawa. Amme.
Hei konei ka koropiko te Minita kite Tepar aa te Ariki, ka whakahua ai i tenei Inoi a te hunga katoa e mea ana kia kai i te Hapa.
E TE Ariki tohu, ehara i te mea he whakapakari ki a matou mahi tika i haere mai ai matou ki tau Tepara e tu nei, engari he whakaaro kite tini o au mahi tohu. Kahore matou e tau hei kohikohi i nga kongakonga i raro i to Tepara. Otira ko taua Ihowa nei ano koe, he mahi tuturu hoki nau te atawhai: E te Ariki atawhai, meinga kia tika ta matou kai i te kikokiko o tau Tama e aroha nei koe, o Ihu Karaiti, kia tika ta matou inu i ona tpto, kia ma ai o matou tinana hara i tona tinana, kia horoia ai hoki o matou wairua ki ona toto utu nui, kia noho tonu ai matou i roto i a ia, me ia hoki i roto i a matou. Amine,
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
204
51 Me tu te Minita ki mua mai o te Tepara, ka ata whakatakote ai i te Taro, i te Waina, kia tatanga ai, kia pai ai te whawhati i te Taro kite aroaro o te whakaminenga, te tango hoki i te Kapa ki ona ringaringa, muri iho ka whakahua ai i tenei Inoi Whdkatapu:
ETE Atua Kaha rawa, e to matou Matua i te rangi, he ww i' aroha non i hornai ai e koe tau Tama kotahi, a Ihu Karaiti, kia mate i runga i te Ripeka hei hoko i a matou, he tino pai hoki, he tino rite tana patunga tapu, tana whakahere it ana tukunga kotahi ana i a ia; na reira ano hoki i tino ea ai te utu mo nga hara o te ao katoa; i whakahau mai ano ia i roto i tana Bongo Pai, kia whakamaharatia tonutia e matou tona matenga, a kia hoki mai ra ano ia ; Whakarongo mai, e te Matua tohu, ki a matou ka whakarite nei i te kupu tapu a tau Tama, a to matou Kai whakaora, a Ihu Karaiti, ka tango nei i
enei mea i hanga e koe, ite taro, ite tf 0 konei Ze waina, hei whakamaharatanga ki tona Mzmta tango t m a tenga, ki ona mamae, meinga hoki rinqa ' Q % a ma^ou i tona Tinana tapu, i ona 4* Ko konei hoki Toto: i tango *raia i te Taro i tana whawhati ai i te po ano i tukua ai ia; a, ka mutu te Taro. whakawhetai, ka whawhati f, ka hoatu SKo konei wha- ki ana akonga, ka mea, Tangohia, kaikapa ai i tona rin- nga, ko toku Tinana tenei Jka hoatu nei go, ki nga Taro mo koutou: Meinga tenei hei whakamafcaZoa. . . haratanga ki a an. Waihoki, ka mutu tanao ai ite Kava -^- a P a » a tango §iai te Kapa; a, ka « tona ringa. P mntu te whakawhetai, ka hoatu ki a 11 Ko konei wha- ra W u > ka mea, Inumia tenei e koutou kapa ai i tona katoa; ko oku Toto || hoki tenei o te ringa ki nga oko Kawenata Hou, ka whakahekea nei mo katoa kei roto nei koutou, mo te tokomaha, hei muru i te te Waina e wha- hara: Meinga tenei i nga ihumanga katapua ana. katoatanga hei whakamaharatanga ki
a an. Amine.
fi, j] Ko konei te Minita kai ai ite taro, ite waina, muri iho, kite mea he Pihopa, he Piriti, he Rikona ranei kei reira, me whangai e ia ki a ratou ; a, muri iho ki nga tangata katoa, hoatu rawa ki o ratou ringaringa, me whakatepe tonu te whanged ■> mete ata tuku ano hoki ratou i o ratou turi ki raro. K& hoatu e ia te Taro ki tetahi, me ki atu:
TE KAINGA TAHITANGA TAPU
205
MA te Tinana o to tatou Ariki, o Thu Karaiti, i tukua nei mon, e whakaora ton tinana me ton wairua kia ora tonu. Tangohia tenei, kainga, hei whakamaharatanga ki a te Karaiti i mate mou, kainga whakaponotia ia i roto i ton ngakau, i runga i te whakawhetai.
5T Ka hoatu e te Minita te Kapa ki tetahi, me ki atu ia: Tt/TA nga Toto oto tatou Ariki, o Ihu Karaiti, i whakaJLxJL hekea mou, e whakaora tou tinana me tou wairua kia ora tonu. Inumia tenei, hei whakamaharatanga ki nga Toto o te Karaiti i whakahekea mou, mete whakawhetai ano.
51 Ki te pau wawe te Taro, te Waina ranei, i whakatapua, me te hapa ano etahi, me whakatapu ano e te Piriii tetahi atu; mo te Taro, me hoki ano ki eneikupu, [ I tango ra to matou Kaiwhakaora, a Ihu Karaiti i teTaro i taua po ano ;] mo te Kapa, ki enei ano, [Waihoki ka mutu te Hapa], 5[ Ka mutu katoa, me hoki atu ano te Minita kite Tepara a te Ariki, ka whakatakoto marire ai i nga wahi i toe o nga Kai i whakatapwa, ka hipoki ai kite kakahu ma. 51 Ko konei korerotia ai ete Piriii te Inoi ate Ariki; mete
whakdhua ano nga tangata i nga kupu katoa i muri i a ia : ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Ana hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino Nou hoki te rangatiratanga, Tekaha, mete kororia, Ake ake ake. Amine.
51 A lea mutu tena, ko tenei:
EIHOWA, e to matou Matua i te rangi, e hiahia ana matou, o pononga, kia paingia e koe tenei whakahere a matou, a matou nei kupu whakamoemiti, whakawhetai; e inoi ana hoki matou ki a koe kiamuruao matou hara, me o tou Hahi katoa, mo nga mahi pai, mo te matenga o to Tama, o Ihu Karaiti, kia tukua mai ano hoki ki a matbu, kite hunga e whakapono ana ki ona toto, era atu hua pai katoa o tona matenga. E Ihowa, tenei matou te hoatu nei i a matou, i o matou wairua me o matou tinana, hei whakahere whai whakaaro, ora, tapu,
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
206
ki a koe ; mete inoi ano ki a koe kia manaakitia mai matou, te hunga kua kai i tenei Hapa Tapu, kia whakaki< ia hoki ki tou kaha. Kahore rawa matou e tau hei tapas whakahere ki a koe, he nui hoki no o matou hara; he ahakoa ra me manako mai e koe tenei mahi a matou; kaua e tirohia te ahua pai, kino ranei; engari murua o matou hara, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki; kei roto nei i a ia matou e whakamoemiti atu nei ki a koe, e te Matua Kaha rawa, ki a ia, kite Wairua Tapu, a, ake tonu atu. Amine
Ko tenei ranei.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, he whakawhetai atu tenei na matou ki a koe, mou i pai kite whangai i a matou, i te hunga kua tango nei i tenei Hakarameta tapu, ki aua mea utu nui, kite Tinana, ki nga Toto o tau Tama, o to matou Kai Whakaora, o Ihu Karaiti, kia kainga i roto i o matou ngakau; he whakapumau hoki tenei nau i tou aroha ki a matou, he whakaatu mai hoki i to matou unga ki roto ki tau Tama hei wahi mo tona tinana, ko te rangapu tapu hoki tenei o te hunga whakapono katoaj na konei hoki i tika ai ta matou tumanako atu ki tou rangatiratanga mutunga kore, i; runga i te matenga utu nui, i nga mamae, o tau Tama aroha. Ko ta matou inoi ano tenei ki a koe, e te Matua i te ran gi, kia whakakahangia matou, kia tuturu tonu ai matou ki taua iwi tapu, kia mahia ai hoki e matou nga mahi pai katoa i whakaritea e koe hei mahi ma matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, ko ia, ko koe, ko te Wairua Tapu, te whakamoemititia, a, ake ake ake. Amine.
Muri iho, ko tenei. me korero, me waiata ranei :
KIA whakakororiatia te Atua i runga rawa, kia man te rongo ki runga kite whenua, kia pai te whakaaro ki nga tangata. Ka whakamoemiti atu matou ki a koe, ka whakapai atu, ka koropiko atu, ka whakajkororia, ka whakawhetai ki a koe, mo ton kororia nui, 6 Ihowa, e te Atua, e te Matua-Kaha Mwa.
E te Ariki, e te Tama whakatupu kotahi, e Ihu Karaiti; e Ihowa, e te Atua, e te Berne a te Atuh, e te Tama a te Matua, e waha ata nei i nga hara o te ao,tohungia matou. jE te Kai waha o nga hara ote ao, tohungia matou. E te Kai waha o nga hara o te ao. whakarongo ki ta matou
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
207
inoi. E koe e noho nei ite ringaringa matau ote Atua, o te Matua, tohungia matou.
Ko koe anake te tapu ana ; ko koe anake a Ihowa; ko koe anake, e te Karaiti, mete Wairua Tapu, kei runga rawa, i roto ite kororia ote Atua, ote Matua. Amine.
51 Hei konpi te Minita (te Pihopa ranei, kite mea kei reira id) tuku ai i nga tangata kia haere, ko tenei hei Manaakitanga.
MA te marie a te Atua, e kore nei e taea te whakaaro, e mea o koutou ngakau, o koutou hinengaro kia u i runga i te matauranga, i te aroha kite Atua, ki tana Tama ano hoki, ki to tatou Ariki, ki a Ihu Karaiti: kia mau, kia u tonu hoki ki a koutou te manaakitanga a te Atua Kaha rawa, a te Matua, a te Tama, a te Wairua Tapu. Amine.
51 Ko nga Inoi enei mo muri i te Ohaohatanga i te mea kahore he Hapa, me korero kia kotahi, kia maha atu ranei ; kei te Minita ano te tikanga mo te korero i enei inoi i etahi atu wa, i muri iho i nga Inoi o te Karakia o te Ata, o te Ahiahi ranei, o te Kainga tahitanga ranei, o te Ritani ranei.
KIA tata mai koe, e Ihowa, i a matou e inoi nei, hei arahii o pononga kite ora tonu; hei awhina, hei tiaki i a matou i roto i nga tini putanga ketanga, i nga tini paheketanga o tenei ao matemate; ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Ariki. Amine.
E IHOWA Kaba rawa, e te Atua ora tonu, be inoi tenei na matou ki a koe kia wbakatikaia, kia whakatapua, kia wbakabaerea o matou ngakau, me o matou tinana, i runga i nga ara oan ture, i nga mahi hoki i whakahauae koe ; man, ma te Mea kaha, matou e tiaki, ka ora ai o matou tinana me o matou wairua aianei, & ake tonu atu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, to matou Kai whakaora. Amine.
HE inoi tenei na mat on, © te Atua Kaba rawa, ki a koe, kia meinga nga kupu, kua rangona nei e o matou taringa i tenei ra, kia whai pakiaka ki roto ki ® matou ngakau, kia nui ai nga hua, ara, kia pai ai ta mat on noho, kia whakamoemititia ai ton Ingoa ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
208
ITEI mua koe i a matou, e Ihowa, hei tobutobu i a matou JI mahi katoa; ko koe ano hoki hei whakakaha i a matou ; kia whai kororia ai koe i a matou mahi katoa; he mea timata, he mea mahi, he mea whakaoti i roto i a koe ; kia whiwhi ai hoki matou kite ora tonu i te mea e atawhaitia nei e koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
ETE Atua Kaba rawa, ko koe te puna o te matauranga katoa, kua matau noa ake koe ki o matou mate i te mea kiano matou i moi, ki to matou kuwaretanga ano hoki kite inoi; He inoi tenei na matou kia arolia mai koeki a matou, kite hunga ngoikore; he kino matou i kore ai e maia kite inoi; he matapo hoki i kuware ai; heoi man e homai noa mai nga mea pai ; me whakaaro kite pai o tau Tama, oto matou Ariki, o Ihu Karaiti. Amine.
ETE Atua Kaba rawa, kua ki mai koe ka whakarangona mai nga inoi a te hunga e inoi ana i runga i te Ingoa 0 tan Tama; kia tahuri mai on taringa ki a matou inoi; tukua mai hoki ki a matou nga mea kua inoia whakaponotia nei e matou, nga mea e rite ana ki tau e pai ai, kia kore ai o matou mate, kia whakakororiatia ai hoki koe ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
JVa, i nga Ra tapu., me era atu Ra Nui hoki., (kite kahore he Hapal) me karakia nga Karakia katoa i whakaritea mo te Hapa, a, te mutunga ra ano o te Inoi [Mo te Hahi katoa o te Karaiti e whawhai nei i te ao nei] me tetahi ano hoki o enei Inoi i runga ake nei, mete Manaakitanga hei whakamutunga. Kaua hoki te Hapa tapu e tukua kite kahore e rite ki ta te Minita whakaaro te tokomaha o nga tangata hei kai. Ahakoa kahore i hira ake i te rua tekau nga tangata o te Pariha e Lika ana kia kai; kaua e tukua te Hapa tapu kite kahore i tokowha, («tokotoru ranei,) hei hoa kai mo te Piriti. Hei nga Whare-karakia nui o nga Pihopatanga, hei nga Kareti ano hoki., he tokomaha nei nga Minita o reira, me tango katoa ratou ite Hapa tapu i nga Ratapu katoa; kaua hoki e kapea kite kahore he putake nui. Kia kore ai tetahi tangata e totohe, e poauau kite Taro, kite Waina, me kawe mai te Taro e kainga noatia ana i te kainga; hei te Taro pai ano ia, hei te mea Witi. *U Ki te toe hoki tetahi wahi o te Taro, o te Waina, kahore nei i whakatapua, ma te Minita tena : kite toe ia tetahi wahi o tera
TE KAINGA TAHITANGA TAPV.
209
i whakatapua, e kore e kawea ki waho o te Whare, engari ma te Minita e karanga etahi o te Hunga i tango i te Hapa, a, ma ratou ano e ata kai; hei muri tata iho ano ote Manaakitanga.
5J Kei te Minita ratou ko nga Watena te whakaaro kite. Taro, kite Waina, mo te Hapa ; ma te Pariha e utu. Na, kia mahara, kia torn nga tangohanga Hapa a nga tangata katoa o te Pariha i te tau kotahi ; hei te Aranga tetahi tangohanga. Hei te takiwa hoki o te Aranga, i ia tau, i ia tau, me kawe mai e nga tangata katoa o te Pariha nga mea katoa e tika ana kia homai e ratou kite Minita.
Ka mutu te Karakia, me hoatu te Moni i kohikohia i te Ohaohatanga ki nga mahi a te Haiti, ki nga mahi arolia, e pai ai te Minita ratou ko nga Watena. Ki te kahore hoki e rite a ratou whakaaro, ma te Kai whakariterite ano te tikanga.
44 "jvr k ua takoto nei te tikanga mo te Tukunga ite “ _LI Hapa a te Ariki, kia tukua ki raro nga turi o te “ Hunga e kai ana; he tikanga pai ano hoki tenei hei tohu 44 mo te ngakau papaku, mo te ngakau whakawhetai, whakaae 44 kite pai o nga mea a te Karaiti e tukua mai ana i reira 44 ki nga tangata e kai tika ana; hei mea hoki e ahua pai ai te kai--44 nga i te Hapa tapu; kaua tetahi tangata kuware, tangata hianga 44 ranei e pokanoa kite whakahe i tenei tikanga; ehara hoki i 44 te mea he koropiko kite Taro, kite Waina, o te 44 Hakarameta. e kainga maoritia nei; kite Tinana maori ranei, 44 kite Toto maori o te Karaiti, mete mea kei roto enei i te 44 Taro, i te Waina; ina hoki he Taro nei ano te Taro ote 44 Hakarameta, he Waina nei ano te .Waina, e kore hoki e tika 44 kia koropikoria atu; (he Karakia Whakapakoko hoki tena, “ he tikanga whakarihariha ki nga Tangata Whakapono katoa;) 44 ko te Tinana maori hoki o to tatou Kai Whakaora, o te 44 Karaiti me ona Toto, l?ei te Rangi, kahore i konei; e kore 44 ano hoki e ahei te ki, kei konei, i te mea kei te Rangi tonu u e noho ana.”
210
TE TIKANGA MO TE IRIIRI I NGA TAMARIKI I ROTO I TE WHARE KARAKIA.
a&o atu nga tangata, ko nga ra pai mo te Iriiri, ko nga Ka tapu me nga Ra nui, ina huihui nui mai nga tangata; kia ai ai taua Whakaminenga hei kai whakaatu mo te tangohanga mai o nga mea i iriiria houtia ki roto kite Hahi a te Karaiti ; kia waiho ai hoki te Iriiringa o nga Tamariki hei whakamahara i nga tangata katoa ki ta ratou whakaaetanga kite Atua ito ratou Iriiringa ai. Na reira ano hoki i tika ai kia reomaoritia te Karakia mo te Iriiri. Otiia, kite ai he take, e tika ana ano kia Iriiria nga Tamariki i tetahi rangi ke ake. • ■
’i] Kia tohxrua nga Matuaatua tane, kia kotahi Matuaatua wahine mo te Tamaiti lane ina iriiria; kia kotahi Matuaatua tane mete kotiro, kia tokorua nga Matuaatua wahine.
.E meatia etahi Tamariki kia Iriiria, me korero nga Matua kite Minita i te ahiahi, i te ata ranei, i te mea kahore ano i timata noa te Karakia ote Ata. Me tu tala mai hoki nga Matuaatua tane me nga Matuaatua wahine, me tehunga i nga Tamariki, kite Takotoranga Wai, i te mutunga tonutanga ano o te rua o nga Upoko o te Karakia o te Ata, o to te Ahiahi ranei; ma te Minita ano e whdkarite mai. Ko te Takotoranga Wai kia ki i te wai pai, ka haere mai ai te Piriti, ka tu ki reira, ka mea,
“fZUA oti ranei tenei Tamaiti Jte iriiri, kahore ranei ? ®!T Ki te ki mai ratou* Kahore ano me mea ia: EHOA ma, i whakaahuatia, i whan an nga tangata katoa i roto ite hara; kua ki mai ano hoki to tatou Kai Whakaora, a te Karaiti, E kore tetahi e tomo kite rangatiratanga ote Atua, kite kore ia e whanau hou ite Wai, ite Wairua Tapu; heoi, me inoi atu koutou kite Atua Matua, i runga ite ingoa oto tatou Ariki, o Ihu Karaiti, kia aroha mai ia, kia homai ano hoki e ia ki tenei Ta/maiti tana taonga nui e kore nei e riro maori i a ia,; ara, kia iriiria ia kite Wai, kite
TE IBIIRI TAMARIKI
211
Wairua Tapu, kia tangohia ki roto kite Hahi tapu a te Karaiti, kia meinga hoki hei manga ora mo tana take.
Ko konei te Piriti mea
Tatou ka inoi.
ETE Atua Kaba rawa, ora tonu, he hua no tou aroha i whakaora ai koe i a Noa ratou ko tana whanau i runga ite aaka, kei mate i roto ite wai; nau ano hoki i arahi ora to iwi, te whanau a Iharaira, a whiti noa i te Moana Wbero ; hei ritenga hoki mo tau Iriiri tapu ; i te Iriiringa hoki o tau Tama aroha, o Ihu Karaiti, kite awa o Horano, i whakatapua e koe te Wai hei Hakarameta mo te horoinga i te hara; Tenei matou te inoi atu nei ki a koe, he nui rawa nei hoki tou aroha kia tirohia mai tenei Tamaiti; horoia, whakatapua ki te Wairua Tapu; kia ora ai ia i tau riri, kia tukua ai hoki ki roto kite aaka, ara, kite Hahi a te Karaiti; kia u tonu ai ia i runga i te whakapono, kia hari ai i runga i te tumanako, mete mau ano nga pakiaka ki roto kite aroha, kia puta atu ai hoki i nga ngaru o tenei ao raruraru, a u noa kite whenua o te ora tonu, kite wahi e kingi tahi ai ia me koe, a, ake tonu atu $ ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
ETE Atua Kaba rawa, ora tonu, ko koe te Kai Whakaora i te hunga katoa e mate ana, te Kai awhina mo te hunga katoa e rere atu ana ki a koe, te ora o te hunga whakapono, mete aranga o te hunga kua mate; He karanga atu tenei na matou ki a koe mo tenei Tamaiti, kua tae mai nei ki tau Iriiri tapu ; kia murua ona hara i roto i te whanautanga houtanga. Kia manako mai koe ki a ia, e Ihowa, kia pera hoki meta to Tama aroha i ki mai ai, i mea ai, Inoia, a ka hoatu ki a koutouj rapua, aka kitea e koutou ; patukia, aka uaJina ki a koutou : Tena ra, homai ki a matou e inoi atu nei; kia kite matou e rapu nei; uakina te tatau ki a matou o patuki atu nei; kia riro mai hoki i tenei Tamaiti te taonga pumau o tau horoinga tapu, kia tae atu ano hoki ia kite rangatiratanga mutunga kore, kua whakaaria mai nei e koe, ara, e to matou Ariki. e Ihu Karaiti. Amine.
TE 181181 TAMARIKI,
212
51 Ko ka whakatika nga tangata, a ka mea te Piriti:
Whakarongo ki nga kupu o te Bongo Pai, i tuhituhia e Maka, i te teksiu o nga Upoko, i te tekau ma toru o nga Barangi. KA kawea mai ki a ia etahi tamariki nonohi, kia pa atu ai ia ki a ratou: otira ka riria e nga akonga te hunga nana i kawe mai. A, te kitenga o Ihu, ka riri, a ka mea ki a ratou, Tukua nga tamariki nonohi kia haere mai ki a au, kaua hoki ratou e araia atu : no nga penei hoki te rangatiratanga ote Atua. He pono taka e mea nei ki a koutou, Ki te kahore e rite te tango a tetahi i te rangatiratanga o te Atua ki ta te tamaiti nohinohi, e kore ia e tomo ki roto. Na, okookona ana ratou e ia,. whakapakia iho ona ringaringa ki a ratou, a manaakitia ana ratou.
51 Ka mutu te Rongo Pai, me korero e te Minita enei kupu kei whakapuaki i nga tikanga o te Rongo Pai:
EHOA ma, ka rongo nei koutou ki nga kupu a to tatou Kai Whakaora, a te Karaiti, i roto i tenei Bongo Pai; ki tana kianga kia mauria mai nga tamariki nonohi ki a ia, ki tana whakahenga i te hunga e arai atu ana i a ratou j ki tana ako hoki kia rite katoa nga tangata ki a ratou te harakore. Ma tana mahi ki a ratou ka kite ai koutou i te pai o tana whakaaro ki a ratou; i awhi hoki ia i a ratou, i whakapa i ona ringaringa ki a ratou, i manaaki i a ratou. Na, kei ngakau rua koutou; engari kia tino whakapono, ka pai ano ia ki tenei Tamaiti; ka awhitia, ka atawhaitia, ara, ka whakawhiwhia kite ora tonu, ki tona rangatiratanga mutunga kore. Na, ka marama nei i tana Tama, i a Ihu Karaiti, te whakaaro pai o to tatou Matua i te rangi ki tenei Tamaiti; mete man pu ario to tatou mahara, ka pai ano ia ki tenei aroha a tatou, kite kawenga mai i tenei Tamaiti ki tana Iriiri tapu; kia whakawhetai atu tatou ki a ia i runga i te whakapono, kia mea,
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, e te Matua i te rangi, he whakawhetai atu tenei na mat oil ki a koe mo to karanga i a matou kite matauranga ki ton atawhai, ki te whakapono ki a koe : Whakarnia tenei matauranga,
TE IRIIKI TAMAKIKI.
213
whakaukia tonutia tenei whakapono o matou. Homai ton Wairua Tapu ki tenei Tamaiti, kia whanau hou ai ia, kia meinga ai hei tangata mo te ora tonu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe mete Wairua Tapu, a, ake ake ake. Amine-
Hei konei te Piriti ka ki atu ki nga Matuaatua:
EHOA ma, kua maua mai e koutou tenei Tamaiti kia iriiria, kua inoi koutou kia tangohia ia e to tatou Ariki, e Ihu Karaiti, kia wetekina atu ona hara, kia whakatapua ia kite Wairua Tapu, kia homai ki a ia te rangatiratanga ote rangi, mete ora tonu. Kua rongo ano hoki koutou kite kianga mai a to tatou Ariki, a Ihu Karaiti, i tana Kongo Pai, e tukua mai e ia enei mea katoa kua inoia nei e koutou : ka mana hoki i a ia tenei kupu ana. Na, kua takoto nei ta te Karaiti kupu, me whakaae ano hoki tenei Tamaiti, ara, koutou, ona Matuaatua, (ko koutou hoki hei mangai mona i te mea he tamariki nei ia; kia kaumatua ia, mana ano e whakaae,) ka mahue i a ia te rewera me ana mahi katoa, ka u tonu te whakapono ki nga Kupu tapu a te Atua, ka whakaritea tonutia ana ture.
Koia ahau ka mea atu nei:
N"A, ka waiho nei koe hei mangai mo tenet Tamaiti, ka mlhue ranei i a koe te rewera me ana mahi katoa, nga mea whakaii me nga mea whakapehapeha o te ao, me ona hiahia apo, me nga hiahia kino o te kikokiko, kei whai atu koe i ana mea ? Kupu Whakahoki. Ka mahue katoa i a an.
Minita.
E WHAKAPONO ana ranei koe kite Atua, ki te* Matua Kaha rawa, kite Kai hanga i te rangi, i te whenua F
Ki tana Tama kotahi hoki, ki to tatou Ariki, ki a Ihu Karaiti ? Ki tona whakatangatatanga e te Wairua Tapu, ki tona whanautanga ite Wahina, i a Meri; ki tona whakamamaetanga i te wa i a Ponotio Pirato, ki tona ripekatanga, ki tona matenga, ki tona tanumanga; ki tona hekenga atu kite reinga, ki tona aranga ake hoki ite torn o nga ra; ki tona kakenga atu
TE IRIIRI TAMARIKI.
214
kite rangi; e noho mai nei ano ia ite ringaringa inatau o te Atua, ote Matua Kaha rawa; aka hoki mai ano i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate, a te mutunga o te ao P E whakapono ana hoki koe kite Wairua Tapu; kite Hahi tapu puta noa ite ao; kite Kotahitanga ote Hunga Tapu ; kite Murunga hara ,* kite Aranga mai ote tinana; mete ora tonu muri iho ite mate ?
Kupu Whakahoki. E whakapono pu ana ahau ki enei mea katoa.
Minita. KIA iriiria koe i runga i tenei whakapono ? Kupu Whakahoki. Ko toku hiahia tena.
Minita.
EPAI ana koe kite ata wkakarite i ta te Atua i pai ai, me ana ture, kia tika tonu hoki i taua ara i nga ra katoa e ora ai koe F
Kupu Whakahoki. E pai ana ahau. 51 Ko konei te Piriti mea ai:
ETE Atuatohu, meingakia tanumia te Arama tawhito i roto i tenei Tamaiti, kia ara ake hoki te tangata hou i roto i a ia. Amine.
Kia mate nga hiahia kino katoa i roto i a ia ; kia ora, kia tupu ake ko nga mea ate Wairua. Amine.
Kia kaha ia, kia whai wahi, kia hinga i a ia te rewera, te ao, te kikokiko. Amine.
Meinga nga tangata katoa e whakatapua ana ki a koe e matou e mahi nei, e minita nei, kia nohoia e nga hua pai o te rangi, kia whiwhi hoki ki nga utu nui e kore e memeha ; man hoki e aroha mai, e Ihowa, e te Atua | ora nei, e kawana nei i nga mea katoa, a, ake ake ake. Amine.
Ip TE Atua Kaha rawa ora tonu, he muru i o matou J i heke ai he wai, he toto, i te kaokao tapu o tan Tama aroha, o Thu Karaiti ; i whakahaua hoki eia ana akonga kia haere kite whakaako i nga iwi katoa, ki te iriiri hoki i a ratou i runga i te Ingoa ote Matua, o te Tama, ote Wairua Tapu; Whakarangona mai nga inoi a tenei whakaminenga au; whakatapua tenei Wai hei
TE IRIIRI TAMARIKI.
215
Hakarameta mo te horoinga ite bara; tukua mai hoki ki tenei Tamaiti ka iriiria nei ki tenei Wai, kia whiwhi ki nga hua o tau atawbai, kia noho tonu hoki i roto i au tamariki wbakapono i whiriwhiria e koe ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
51 Kb konei te Piriti tango ai i te Tamaiti ki ona ringaringa, ka mea ai ki nga Matuaatua:
Ko wai te ingoa mo tenei Tamaiti ?
51 Me wkakahua kokieia te ingoa i muri i a ratou, (a kite mea mai ratou e kaka ana te Tamaiti) me ata tuku e ia te Tamaiti
ki roto kite Wai, ka mea ai:
E- —, be iriiri tenei naku i a koe, i runga ite Ingoa ote Matua, ote Tama, o te Wairua Tapu. Amine.
5[ Otira kite mea mai ratou kakore e kaka te Tamaiti, me riringi e ia kite Wai, ka mea ai:
——-——, he iriiri tenei naku i a koe, i runga i te Ingoa o te Matua, ote Tama, o te Wairua Tapu. Amine.
51 Ko konei te Piriti mea ai;
KA tangobia e tatou tenei Tamaiti ki roto kite kabui a te Karaiti, ka tobungia boki ki * Hei konei ka tute *Ripeka, hei tobu kia kaua ia e wba- kia kite Ripeka kama a muri ake nei kia whakaae kite te rae o te Tawbakapono ki ate Karaiti i ripekatia; maiti ete Piriti. kia maia ano te whawbai i raro ibo i tana kara, kite bara, kite ao, kite rewera; kia pumau tonu hoki hei hoia pono, hei pononga ma te Karaiti, a, mate noa. Amine.
5[ Hei konei te Piriti mea ai:
KA kite nei tatou, e aku boa arolia, kua oti tenei Tamaiti te whakawhanau hou, te hono boki kite tinana o ta te Karaiti Hahi, kia wbakawhetai tatou kite Atua Kaba rawa mo enei pai; kia inoi tahi hoki ki a ia, kia rite ki tenei timatanga nga banga a tenei Tamaiti, a, mate noa.
5] Me korero tenei Inoi, me koropiko katoa koki:
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu ton Ingoa. Kia tae mai ton rangatiratanga. Kia meatia tan s
TE 181181 TAMARIKI.
216
pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rang! Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia jnatou ite kino. Amine.
Ka mea te Piriti:
ETE Matua atawhai, ka whakapai atu matou ki a koe, no te mea kua pai nei koe kia whakawhanautia houtia tenei Tamaiti ki tou Wairua Tapu, kia tangohia hei Tamaiti man, kia whakaurua hoki ki roto ki tau Hahi tapu. Kua meinga nei hoki ia hei tupapaku kite hara, hei tangata ora hoki kite tika, kua tanumia tahitia ki a te Karaiti, ki tona matenga; Mau e mea kia ripekatia ano hoki e ia te tangata tawhito, kia whakangaromia rawatia te tinana katoa ote hara; ka uru nei hoki ia kite matenga o tau Tama, kia uru ano ki tona aranga ake, kia nohjb tahi ai ia amua mete nuinga o tau Hahi tapu ki tou rangatiratanga mutunga kore; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
Katahi ka tu katoa ki runga, a ka korero te Minita i tenei i nga Matuaatua.
NA, ko koutou nga kai wliakaae a tenei Tamaiti, kia whakarerea e ia te rewera me ana mahi katoa, kia whakapono kite Atua, kia mahi ki aia; kia mahara, he mahi tenei ma koutou, te mea kia whakaakona tenei 'Tamaiti, ina whai ngakau mahara ia, kite nui o tana kupu kua korerotia mai nei e koutou. Ma koutou ano hoki ia e arahi kia rongo i nga Kauwhau; kia nui ai tona mohio ki enei mea; me whakaako ia ki nga kupu Dte Whakapono, kite Inoi ato tatou Ariki, ki nga Ture kotahi tekau, ka oti nei te whakamaori, ki nga mea ke atu ano hoki e tika ana kia mohiotia, kia whakaponohia e te tangata, hei oranga mo tona wairua ; me mea ano hoki kia tika te whakatupu ake o tenei Tamaiti, kia tapu ai ana mahi, kia aru ai ia ia te Karaiti; mete mahara ano kite Iriir, he mea hei whakaatu mai ite tikanga o ta tatou whakapono; ara, i tenei, kia waiho to tatou Kai Whakaora, a te Karaiti, hei tauira mo tatou, kia rite ano hoki tatou ki a ia j na, i mate nei ia, i ara ake ano mo tatou, waihoki ko tatou, ko te hunga kua
TE IBIIRI TAMARIKI.
217
oti te iriiri, kia whakatupapaku kite hara, kia ara ake ano kite tika: kia hono tonu ano hoki te whakamate i o tatou hiahia kino, mete nui haere ano te mahi tika, te mahi tapu, i tenei ra, i tenei ra.
Na, ka mea ano ia:
KIA mahara koutou, kia arahina tenei Tamaiti kite Pihopa, kia whakaukia, ina matau ki nga kupu o te Whakapono, kite Inoi a te Ariki, me nga Ture kotahi tekau, ka oti nei te whakamaori; ina oti hoki te whakaako kite Katikihama a te Hahi.
HE tino pono tenei, e rite ana ki ta te Atua Kupu, kite mate nga Tamariki kua iriiria, i te mea kiano i mahi noa i te hara, e ora ano.
218
TE TIKANGA MO TE IRIIRI I NGA TAMARIKI I KOTO I NGA WHARE.
Me ako tonu nga Minita o nga Pariha katoa i nga tangata, kia kaua e whakaroaina te Iriiringa o a ratou Tamariki; hei te Ra tapu tuatahi, tuarua ranei i muri iho i te rohanautanga, hei era atu Ra nui ranei i waenganui o te wiki; kit& kahore he take nui, he mea i whakaaetia e te Minita. Me ako ano hoki e ratou, kia kaua e iriiria noatia a ratou Tamariki ki roto i o ratou whare, kite mea ehara i te mate nui. Otira kite nui rawa te mate e ai e ahei te mau ki
te Whare, me penei te Iriiri. H Na, ma te Minita o te Pariha ma tetahi atu Minita ranei, ratou ko te hunga ireira, e karanga atu kite Atua, e ivhakahua i te Inoi a te Ariki, me etahi atu o ng a Inoi e whakahuatia ana i te Iriiringa Nui, kite mea e pono ite mate ote Tamaiti. Me i reira, ma tetahi o ratou ehua te Tamaiti, a ma te Minita e riringi kite Wai, ka whakahua ai i enei kapu: E- —————, he iriiri tenei naku i a koe i runga i te Ingoa o te Matua, o te Tama, o te Wairua Tapu. Amine. Hei konei ka koropiko katoa, ka whakewhetai atu hoki te
Minita kite Atua, ka mea:
ETE Matua atawhai, ka whakapai atu matou ki a koe, no te mea kua pai koe kia whakawhanautia houtia tenei Tamaiti ki ton Wairua Tapu, kia tangohia hei Tamaiti man, kia whakaurua hoki ki roto ki tan Hahi tapu. Ka uru net hoki ia kite mate nga. o tan Tama, kia uru ano ki tona aranga ake, kia noho tahi ai ia amua mete nuinga o tau Hahi tapu ki tou rangatiratanga mutunga kore, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine. 51 Ka peneitia te Iriiri o te Tamaiti, kaua ratou e mea, kihai i pono te Iriiringa, kaua hoki e tuaruatia te Iriiri. Otiia kite orate Tamaiti ipeneitia nei te iriiri, e tika ana ano kia kawea kite Whare Karakia, kia rongo ai te Whakaminenga ki tona Iriiringa. Ki te mea na te Minita ano ote Pariha i iriiri, kia penei tana korero,
TE IRIIBI TAMARIKI.
219
L 2
ITT A mohio koutou, i iriiria e ahau tenei Tamaiti i It ? ite —o nga ra; rite tonu taku meatanga ki ta te Hahi i whakarite mai ai: i kite ano hoki etahi tangata.
te mea he Minita ke nana te Tamaiti i iriiri, me ata ui atu te Minita o te Pariha i whanau ai te Tamaiti, i iriiria ui
ranei, kite tika ote Iriiringa o taua Tamaiti. A, kite mea mai nga tangata nana i kawe mai te Tamaiti kite Whare Karakia, kua oti tena Tamaiti te iriiri, me ui atu ano te
Minita, me mea atu:
fA wai tenei Tamaiti i iriiri P Ko wai i kite i tona iriiringa ?
Tera pea kua kapea etahi o nga mea tika o tenei Hakarameta, i te wehi, i te porangi ranei i te nui o te mate ; koia ahau ka ui atu nei ki a koutou,
He mea iriiri tenei Tamaiti kite aha ?
I pehea nga kupu o te iriiringa o tenei Tamaiti ?
51 A, ka'rongo te Minita lei nga kupu a nga kaimau mai ite Tamaiti, a ka kitea e ia he tika te meatanga: na, kaua te Tamaiti e iriiria ano; engari me tango eia ki roto kite kahui o nga Uno tangata Karaitiana, me penei hoki tana korero :
KIA mohio mai koutou, tika tonu te iriiringa o tenei Tamaiti, i rite katoa ar o hoki nga ritenga ; i whanau nei hoki ia i roto i te hara tupu, i te riri a te Atua; heoi, i tenei wahi, na te horoinga o te whanautanga houtanga i te Iriiringa, kua tangohia mai inaianei ki roto ki nga tamariki a te Atua, hei tangata mo te ora tonu: e kore hoki to tatou Ariki, a Ihu Karaiti e kaiponu i tona kaha, i tona atawhai, ki nga Tamariki penei, engari he nui tona aroha ki a ratou, e karanga ana hoki ia i a ratou ki a ia. Tena ano nga kupu kei te Bongo Pai.
Malta x. 13.
KA kawea mai ki a ia etahi tamariki nOnohi, kia pa atu ai ia ki a ratou : otira ka riria e nga akonga te hunga nana i kawe mai. A, te kitenga o Ihu, ka riri, a ka mea ki a ratou, Tukua nga tamariki nonohi kia haere mai ki a au, kaua hoki ratou e araia atu : no nga penei hoki te rangatiratanga ote Atua. He pono taku e mea nei ki a koutou, Ki te kahore e
TE IBIIKI TAMAKIKI
220
rite te tango a tetahi i te rangatiratanga o te Atua ki ta te tamaiti nohinohi, e kore ia e tomo ki roto. Na, okookona ana ratou e ia, whakapakia iho ona ringaringa ki a ratou, a manaakitia ana ratou.
Ka mutu te Rongo Pat, me korero e te Minita enei kupu hei whakapuaki i nga tikanga o te Rongo Pai.
Ehoa ma, ka rongo nei koutou ki nga kupu a to ta« tou Kai Whakaora, a te Karaiti, i roto i tenei Kongo Pai, ki tana kianga kia mauria mai nga tamariki nonohi ki a ia, ki tana whakahenga i te hunga e arai atu ana i a ratou; ki tana ako hoki kia rite katoa nga tangata ki a ratou te harakore. Ma tana mahi ki a ratou ka kite ai koutou ite pai o tana whakaaro ki a ratou; i awhi hoki ia i a ratou, i whakapa i ona ringaringa ki a ratou, i manaaki i a ratou. Na, kei ngakaurua koutou, engari kia tino whakapono, kua pai ano ia ki tenei Tamaiti 5 kua awhitia, kua atawhaitia, tera ano hoki e whakawhiwhia e ia kite ora tonu, hei tangata md tona rangatiratanga mutunga kore, rite tonu ki tana e korero nei i roto i tana Kupu tapu. Na, ka marama nei i tana Tama, i a Ihu Karaiti, te whakaaro pai o to tatou Matua i te rangi ki tenei Tamaiti, kia whakawhetai atu tatou ki a ia i runga i te whakapono, kia whakahua i te Inoi, i whakaakona mai nei e te Ariki ki a tatou:
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia j Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, e te Matua He rangi, he whakawhetai atu tenei na matou ki a koe, mo to karanga i a matou kite matauranga ki tou atawhai, kite whakapono ki a koe : Whakaniiia tenei matauranga, whakaukia tonutia tenei whakapono o ffl a ’ tou. Homai tou Wairua Tapu ki tenei Tamaiti, kna whanau hou nei, kua meinga nei h©i tangata mo te orß
I ROTO I NGA WHARE.
221
tonu i roto i to matou Ariki, i a Ihu Karaiti, kia noho tonu ai ia hei pononga mau, kia whiwhi ai ki tau i korero ai; i roto i tau Tama, ito matou Ariki, i a Ihu Karaiti; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe, me te Wairua Tapu, aianei, a, ake, ake, ake. Amine.
Hei konei ka uia e. te Minita te Ingoa ote Tamaiti; aka oti te whakahua mai e nga Matuaatua, me mea atu ano ia: NA, ka waiho nei koe hei mangai mo tenei Tamaiti, ka mahue ranei i a koe te rewera me ana mahi katoa, nga mea whakaii, me nga mea whakapehapeha o te ao, me ona hiahia apo, me nga hiahia kino o te kikokiko, kei whai atu koe i aua mea ? Whakahoki. Ka mahue katoa i a au.
Minita,
E WHAKAPONO ana ranei koe kite Atua, kite Matua Kaha rawa, kite Kai hanga i te rangi, i te whenua F
Ki tana Tama kotahi hoki, ki to tatou Ariki, ki a Ihu Karaiti F Ki tona whakatangatatanga e te Wairua Tapu, ki tona whanautanga i te Wahina, i a Meri; ki tona whakamamaetanga i te wa i a Ponotio Pirato, ki tona ripekatanga, ki tona matenga, ki tona tanumanga; ki tona hekenga atu kite reinga, ki tona aranga ake hoki ite torn o nga ra; ki tona kakenga atu kite rangi, e noho mai nei ano ia i te ringaringa matau o te Atua, ote Matua Kaha rawa; aka hoki mai ano i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate, a te mutunga o te ao F
E whakapono ana hoki koe kite Wairua Tapu; kite Hahi tapu puta noa ite ao; kite Kotahitanga ote Hunga Tapu; kite Murunga Kara; kite Aranga mai o te tinana; mete ora tonu muri iho ite mate F
Kupu Whakahoki. E whakapono pu ana ahau ki enei mea katoa.
Minita.
EPAI ana koe kite ata whakarite i ta te Atua e pai ai me ana ture, kia tika tonu hoki i tana ara i nga ra katoa e ora ai koe F
Kupu Whakahoki. E pai ana ahau.
TE lEIIRI TAMARIKI.
222
Ko konei te Piriti mea ai:
KA tangohia e tatou tenei Tamaiti ki roto kite kahui a te Karaiti, ka tohungia hoki *ki te Ripeka, * Hei konei ka hei tohu kia kaua ta e whakama a muri
tuhia kite Ripeka ake nei kia whakaae kite whakapono te rae o te Tamaiti ki a te Karaiti i ripekatia, kia maia ano e te Piriti. te whawhai i raro iho i tana kara, kite hara, kite ao, kite rewera; kia pumau tonu hoki hei hoia pono, hei pononga ma te Karaiti, a, mate noa. Amine.
Hei konei te Piriti mea ai:
KA kite nei tatou, e aku hoa aroha, kua oti tenei Tamaiti te whakawhanau hou e te Iriiringa, te hono hoki kite tinana o ta te Karaiti Hahi, kia whakawhetai tatou kite Atua Kaha rawa mo enei pai; kia inoi tahi hoki ki a ia, kia rite ki tenei timatanga nga hanga a tenei Tamaitiy a mate noa.
Hei konei te Piriti mea ai:
ETE Matua atawhai, he whakapai atu tenei na matou ki a koe, no te mea kua pai koe kia whakawhanautia houtia tenei Tamaiti ki tou Wairua Tapu, kia tangohia hei Tamaiti man, kia whakaurua hoki ki roto ki tau Hahi tapu. Kua meinga nei hoki ia hei tupapaku kite hara, hei tangata ora hoki kite tika, kua tanumia tahitia ki ate Karaiti, ki tona matenga; Mau e mea kia ripekatia ano hoki e ia te tangata tawhito, kia whakangaromia rawatia te tinana katoa o te hara; ka urn nei hoki ia kite matenga o tau Tama, kia uru ano ki tona aranga ake; kia noho tahi ai ia amua mete nuinga o tau Hahi tapu ki tou rangatiratanga mutunga lore j ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Katahi lea tukatoa ki runga, a ka korero te Minita I tenei h nga Matuaatua. NA, ko koutou nga kai whakaae a tenei Tamaiti, kia whakarerea e ia te rewdfca me ana mahi katoa, kia whakapono kite Atua, kia mahi ki a ia; kia maKara, he mahi tenei ma koutou, te mea kia whakaakona tenei Tamaiti, ina whai ngakau mahara ia, kite mu o tana kupu kua korerotia mai nei e koutou. Ma kou*
TE IRIIRI TAMARIKI.
223
ton ano hoki ia e arahi kia rongo i nga Kauwhau; kia nui ai tona mohio ki enei mea; me whakaako ia ki nga kupu ote Whakapono, kite Inoi ato tatou Ariki, ki nga Ture kotahi tekau, ka oti nei te whakamaori, ki nga mea ke atu ano hoki e tika ana kia mohiotia, kia whakaponohia, e te tangata hei oranga mo tona wairua; me mea ano hoki kia tika te whakatupu ake o tenei Tamaiti, kia tapu ai ana mahi kia aru ai ia i a te Karaiti; mete mahara ano kite Iriiringa he mea hei whakaatu mai i te tikanga o ta tatou whakapono, ara, i tenei, kia waiho to tatou Kai Whakaora, a te Karaiti, hei tauira mo tatou, kia rite ano hoki tatou ki a ia; na, i mate nei ia, i ara ake ano mo tatou, waihoki ko tatou, ko te hunga kua oti te iriiri, kia whakatupapaku kite hara, kia ara ake ano kite tika: kia hono tonu ano hoki te whakamate i o tatou hiahia kino, mete nui haere ano te mahi tika, te mahi tapu, i tenei ra, i tenei ra.
Otira kite kore e takoto marama nga kupu a nga kai mau mai i te Tamaiti kite Whare Karakia, ina uia e te Piriti, e ata marama ai te iriiringa o te Tamaiti ki te Wai, i runga i te Ingo a o te Matua, o te Tama, o te Wairua Tapu, (ko nga tino mea hoki enei e tika ai te iriiri) me iriiri ano e te ko taua ritenga ra ano i whakatakotoria mo te Iriiringa Nui o nga Tamariki : hei te tukunga ia o te Tamaiti ki roto kite Takotoranga Wai, me penei tana ki;
KI t© mea kahore ano koe kia iriiria, E-—-—ho iriiri tenei naku i a koe i runga i te Ingoa o te Matua, ote Tama, ote Wairua Tapu. Amine,
224
TE TIKANGA MO TE IRIIRI I NGA KAUMATUA, ARA, I TE HUNGA E MOHIO ANA KI TE WHAKAHOKI KUPU MO RATOU.
Ah meinga kia iriiria etahi kaumatua, me korero wawe e nga Matua, e etahi tangata ivhakaaro ranei, kite Pihopa, kite tangata ranei i whakaritea e ia hei iriiri, kia kotahi tino iviki i mua mai o te Iriiringa; kia ata uia ai to ratou matauranga ki nga Tikanga ote Whakapono Karaitiana; kiawhakaakona ai hoki ratou kite inoi, kite nohopuku ; kia pono ai to ratou uru ki tenei Hakarameta Tapu.
A kite kitea ratou he kungapai, na, kia huihui mai nga tangata ite Ra tapu, i te Ra nui ranei i whakaritea, me tu tata mai nga Matuaatua, hei tuku i a ratou kite Takotoranga Wai, i te mutunga tonutanga ano o te Upoko tuarua o te Karakia o te Ata, o te Ahiahi ranei, ma te Minita e whakarite mai.
Ka tu ratou ki reira, me ui e te Minita, me kahore ano etahi o ratou i iriiria i mua : kite ki mai ratou, Kahore ano ; me penei atu te Minita.•
EHOA ma, i whakaahuatia, i whanau nga tangata katoa i roto i te bar a, he kikokiko ano hoki te mea * whanau ite kikokiko; ko nga tangata e noho ana i roto i te kikokiko, e kore e taea e ratou te mea e pai ai te Atua; engari e noho ana ratou i roto ite hara, he maha ano hoki a ratou mahi he; kua ki mai ano hoki to tatou Kai Whakaora, a te Karaiti, E kore tetahi e tomo kite rangatiratanga o te Atua, kite kore ia e whanau hou i te Wai, i te Wairua Tapu; heoi, me inoi atu koutou kite Atua kite Matua, i runga i te ingoa o to tatou Ariki, o Ihu Karaiti, kia aroha mai ia, kia homai ano hoki e ia ki enei Tangata te mea e kore nei e riro maori i a ratou; kia iriiria ratou kite Wai, kite Wairua Tapu, kia tangohia ki roto kite Hahi tapu a te Karaiti? kia meinga hei manga ora mo taua take.
TE IRIIRI KAUMATUA.
225
L S
Ko konei te Piriti mea ai:
Tatou ka inoi.
Ab konei koropiko ai te Whakaminenga katoa.)
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, he hua no tou aroha i whakaora ai koe i a Noa ratou ko tana whanani i runga ite aaka, kei mate i roto ite wai; nau ano hoki i arahi ora to iwi, te whanau a Iharaira, a whiti noa i te Moana Whero; hei ritenga hoki mo tau Iriiri tapu; ite Iriiringa hoki o tau Tama aroha, o Ihu Karaiti, kite awa o Horano, i whakatapua e koe te Wai hei Hakarameta mo te horoinga ite hara; Tenei matou te inoi atu nei ki a koe, he nui rawa nei hoki tou aroha, kia tirohia mai enei Tangata; horoia, whakatapua kite Wairua Tapu; kia ora ai ratou i tau riri, kia tukua ai hoki ki roto kite aaka, ara kite Hahi a te Karaiti; kia u tonu ai ratou i runga i te whakapono, kia hari ai i runga i te tumanako, mete mau ano nga pakiaka ki roto kite aroha, kia puta atu ai hoki i nga ngaru o tenei ao raruraru, a u noa kite whenua o te ora tonu, kite wahi e kingi tahi ai ratou me koe, a ake tonu atu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
17 TE Atua Kaha rawa, ora tonu, ko koe te Kai WhakJ aora ite hunga katoa e mate ana, te Kai awhina mo te hunga katoa e rere atu ana ki a koe, te ora o te hunga whakapono, mete aranga o te hunga kua mate; He karanga atu tenei na matou ki a koe mo enei Tangata, kua tae mai nei ki tau Iriiri tapu ; kia murua o ratou Kara i roto ite whanautanga houtanga. Kia manako mai koeki a ratou, e Ihowa, kiapera hoki meta to Tama aroha i ki mai ai, i mea ai, Inoia, a ka hoatu ki a koutou; rapua, a ka kitea e koutou ; patukia, a ka uakina ki a koutou : Tena ra, homai ki a matou e inoi atu nei ; kia kite matou e rapu nei; uakina te tatau ki a matou e patuki atu nei; kia riro mai hoki i enei Tangata te taonga pumau o tau horoinga tapu, kia tae atu hoki ratou kite rangatiratanga mutunga kore, i korerotia mai nei e koe, ara, eto matou Ariki, e Ihu Karaiti. Amine.
TE IRIIRI KAUMATUA.
226
Ko konei ka uhakatika nga aka mea te Piriti: Whakarongo ki nga kupu ote Rongo Pai, i tuhituhia e Hoa/ni f ite torn o nga Upoko, ite tifatahi o nga Rarangi: TO A, he tangata tera no nga Parihi, ko Nikorima tona ingoa, he raugatira no nga Hurai: i haere mai tenei ki a Ihu ite po, aka mea ki a ia, E Rapi, e matau ana matou i haere mai koe ite Atua hei kai whakaako, ina hoki e kore tetahi tangata e ahei te mea i anei me-
rekara e meatia nei e koe, kite kahore te Atua i a ia. Ka whakahokia mai e Ihu, ka mea ki a ia, He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koe, Ki te kahore te tangata e whanau hou, e kore ia e ahei te kite ite rangatiratanga o te Atua. Ka mea a Nikorima ki a ia, Me pe*hea ka whanau ai te tangata i tona koroheketanga ? e taea ranei te takirua o nga haerenga ki roto kite kopu o tona whaea, whanau mai ai ?Ka whakahokia mai e Ihu, He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koe, Ki te kahore te tangata e whanau ite wai, ite Wairua hoki, e kore ia e ahei te tomo ki roto kite rangatiratanga ote Atua. Ko ta te kikokiko e whanau ai, he kikokiko ;akota te Wairua e whanau • ai, he wairua. Aua ra e miharo ki taku i mea atu nei ki a koe, He mea tuturu tenei, ara, kia whanau hou koutou. E pupuhi ana te hau ki tana wahi e pai ai, aka rongo koe ki tona harurutanga, otiia e kore e kitea e koe te wahi i puta mai ai, e tae atu ai ranei: ko te ritenga tenei kite hunga katoa ka whanau
i te Wairua.
Ka mutu tena, me korero tenei Kauwhau. XT A, kua rongo nei koutou, e te Whanau, ki nga kupu 1.5 ate Karaiti i roto i tenei Rongo Pai, kite kahore te tangata e whanau i te Wai, i te Wairua, e kore ia e ahei te tomo ki roto kite rangatiratanga ote Atua. Ma konei hoki ka kitea ai e koutou te ahua o tenei Hakara meta, he mea e kore e tika kia paopaotia e te tangata. Kei te Rongo Pai ano jioki a Maka, kei te Upoko whakamutunga, te kupu a te Karaiti ki ana akonga, i mua tata ake i tona kakenga atu kite rangi, i mea nei ia, Haere koutou kite ao katoa, kauwhautia te Rongo Pai ki nga tangata katoa. Ko ia e whakapono ana, a ka oti te iriiri, ka whakaorangia; te tangata e kore e
TE IRIIRI KAUMATUA.
227
whakapono ka meinga kia mate. Ma ena kupu e mohio ai tatou kite nui ote pai o tenei mea. Na reira ano hoki i te kauwhautanga mataati a Pita, i te mea ka pawerawera etahi, ka mea hoki ki a ia, ratou ko ona hoa Apotoro, E hoa ma, kia pehea matou ? ka mea atu ia, Ripeneta, kia iriiria koutou katoa mo te murunga hara, a ka riro mai i a koutou te homaitanga o te Wairua Tapu. Ki a koutou hoki te kupu homai, ki a koutou tamariki, kite hunga katoa ano hoki o tawhiti, ki nga mea e karanga ai te Ariki, to tatou Atua. He maha ke atu era kupu i korero ai ia ki a ratou; i mea ia, Kia ora koutou i tenei whakatupuranga tutu. E mea ana ano hoki taua Apotoro i tetahi wahi ke atu, ko te iriiringa te whakaora nei ano i a tatou inaianei (ehara i te whakarerenga atu i te poke o te kikokiko, engari he whakaaenga ake na te hinengaro pai kite Atua,) he meatanga na te aranga mai o Ihu Karaiti. Heoi, kaua e ngakaurua koutou, engari kia u te whakapono, e tangohia arohatia e ia tenei hunga, e ripeneta nei, e haere whakapono mai nei ki a ia; e murua eia o ratou hara, e homai ki a ratou te Wairua Tapu j e whakawhiwhia hoki ratou eia kite ora tonu, hei tangata mo tona rangatiratanga mutunga kore.
Na, kua marama nei i tana Tama, i a Ihu Karaiti, ta te Atua whakaaro pai ki enei tangata, tena; kia whakawhetai atu tatou ki a ia i runga i te whakapono, kia mea:
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, e te Matua i te rangi, he whakawhetai atu tenei na matou ki a koe mo to karanga i a matou kite matauranga ki ton atawhai, ki te whakapono ki a koe : Whakanuia tenei matauranga, whakaukia tonutia tenei whakapono o matou. Homai ton Wairua Tapu ki enei Tang ata, kia.whanau hou ai ratou, kia meinga ai hei tangata mo te ora tonu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe mete Wairua Tapu, a, ake ake ake. Amine.
Hei konei penei atu ai te Piriti kite hunga kg iriiria : EAKIJ hoa aroha, kua tae mai nei koutou, mete hiahia ano kia tn koutou i te Iriiri tapu, kua rongo koutou kite inoi a tenei whakaminenga, kia tangohia
TE IKIIBI KAUMATUA.
228
koutou e to tatou Ariki e Ihu Karaiti, kia manaakitia e ia, kia whakaorangia hoki i o koutou hara, kia homai hoki ki a koutou te rangatiratanga ote rangi mete ora tonu. Kua rongo ano hoki koutou kite kianga mai ate tatou Ariki, a Ihu Karaiti, i roto i tana Kupu tapu, e tukua mai eia nga mea kua inoia nei e tatou; ka mana hoki i a ia tenei kupu ana.
Na, kua takoto nei ta te Karaiti kupu, me whakaae ano hoki koutou i te aroaro o enei, o o koutou Kai titiro, o tenei whakaminenga ano hoki, ka mahue i a koutou te rewera me ana mahi katoa, ka u tonu te whakapono ki nga Kupu tapu a te Atua, ka whakaritea tonutia hoki ana ture.
U Hei konei te Piriti ui takitahi atu ai kite hunga ka iriiria Viuga. KA. mahue ranei i a koe te rewera me ana mahikatoa, nga mea whakaii, me nga mea whakapehapeha o te ao, me ona hiahia apo, me nga hiahia kino o te kikokiko, kei whai atu kpe i aua mea ? Kupu whakahoki. Ka mahue katoa i a an.
Uinga.
E WHAKAPONO anaranei koe kite Atua, kite Matua Kaha rawa, kite Kai hanga i te rangi, i te whenua ?
Ki tana Tama kotahi hoki, ki to tatou Ariki, ki a Ihu Karaiti ? Ki tona whakatangatatanga ete Wairua Tapu, ki tona whanautanga i te Wahina, i a Meri; ki tona whakamamaetanga i te wa i a Ponotio Pirato, ki tona ripekatanga, ki tona matenga, ki tona tanumanga; ki tona hekenga atu kite reinga, ki tona aranga ake hoki ite torn o nga ra ; ki tona kakenga atu kite rangi, e noho mai nei ano ia i te ringaringa matau o te Atua, ote Matua Kaha rawa; aka hoki mai ano i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate, a te mutunga o te ao ? E whakapono ana hoki koe kite Wairua Tapu; kite Hahi tapu puta noa ite ao; kite Kotahitanga ote Hunga Tapu; kite Murunga hara; kite Aranga mai o te tinana, mete ora tonu muri iho i te mate ?
TE IRIIRI KAUMATUA.
229
Kupu Whaltahoki. E whakapono pu ana ahau ki enei mea katoa.
TJinga.
KIA iriiria koe i runga i tenei whakapono ? Kupu Whakahoki. Ko toku hiahia tena.
Hinga.
EPAI ana koe kite ata whakarite i ta te Atua i pai ai, me ana ture, kia tika tonu hoki i taua arai nga ra katoa e ora ai koe ?
Kupu whakahoki. Ae, ka pena ahau, kite whakakahangia ahau e te Atua.
Ko konei te Piriti mea ai:
ETE Atua tohu, meinga kia tanumia te Arama tawhito i roto i enei tangata, kia ara ake hoki te tangata hou i roto i a ratou. Amine.
Kia mate nga hiahia kino katba i roto i a ratou, kia ora, kia tupu ake, ko nga mea ate Wairua. Amine.
Kia kaha ratou, kia whai wahi, kia hinga i a ratou te rewera, te ao, te kikokiko. Amine.
Meinga nga tangata katoa e whakatapua ana ki a koe e matou e mahi nei, e minita nei, kia nohoia e nga hua pai o te rangi, kia whiwhi hoki ki nga utu nui e kore e memeha; mau hoki e aroha mai, e Ihowa, e te Atua e ora nei, e kawana nei i nga mea katoa, a, ake ake ake. Amine.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, he muru i o matou Kara i heke ai he wai he toto i te kaokao tapu o tan Tama aroha o Ihu Karaiti; i whakahaua hoki e ia ana akonga kia haere kite whakaako i nga iwi katoa, kite iriiri hoki i a ratou i runga i te Ingoa o te Matua, o te Tama, o te Wairua Tapu; Whakarangona mai nga inoi a tenei whakaminenga au; whakatapua tenei Wai hei Hakarameta mo te horoinga i te hara ; tukua mai hoki ki enei Tang ata, kairiiria nei ki tenei Wai, kia whiwhi ki nga hua o tau atawhai, kia noho tonu hoki i roto i au tamariki whakapono i whiriwhiria e koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
TE IRIIRI KAUMATUA.
230
Hei konei te Piriti pupuri ai i te ringaringa matau o te tangata ka iriiria, ka whakatu ai i a ia kite taka o te Takotoranga Wai, me ui hoki e ia te Ingoa, ki nga Matuaatua, ka tuku ai i a ia ki roto kite wai, ka riringi ai ranei i a ia kite wai, mete ki atu :
E— —-he iriiri tenei naku i a koe, i runga i te Ingoa o te Matua, o te Tama, o te Wairua Tapu. Amine.
Ko konei te Piriti mea atu ai:
KA tangohia e tatou tenei Tangata ki roto kite kahui a te Karaiti, ka tohungia hoki * kite Ripeka hei
*rr • 7 -7 tobu kia kaua ia e whakama amuri ake .z • 7 n ei kia wbakaae kite Wbakapono ki te roe ote Tangata a te Karaiti i npekatia kia maia ano e te Piriti. wbawhai i raro ibo i tana kara, kite bara, kite ao, kite rewera; kia pumau tomi boki bei boia pono, bei pononga ma te Karaiti, a mate noa. Amine.
Hei konei te Piriti mea ai:
KA kite nei tatou, e aka boa aroba, kua oti enei tang ata te whakawhanau hon, te bono boki kite tinana o ta te Karaiti Hahi, kia wbakawbetai tatou ki te Atua Kaba rawa mo enei pai; kia inoi tabi boki ki a ia, kia rite ki tenei timatanga nga banga a enei tangata, a, mate noa.
Afe korero te Inoi a te Ariki, me koropiko katoa hoki. ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu ton Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tan e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia ; Engari whakaorangia matou i te kino. Amine.
ETE Matua i te rangi, he whakapai atu tenei na matou ki a koe, mo to karanga i a matou kite matauranga ki ton atawhai, kite whakapono atu ki a koe. Whakanuia tenei matauranga, whakaukia tonutia. tenei whakapono o matou. Homai ton Wairua Tapu ki tang ata, kua whanau hou nei, kua meinga nei hei tangata mo te ora tonu i roto i to matou Ariki, i a Ihu Kara*
TE IRIIRI KAUMATUA.
231
iti, kia. pumau tonu ai ratou hei pononga man, kia whiwhi ai ki tau i korero ai ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki; e ora na ia, e kingi tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, ake ake ake. Amine.
5[ Hei konei, ka whakatika katoa, a, ka whakahua te Minita i
enei Kupu ki nga Matuaatua, ka mea : NA, kua whakaae mai nei enei tangata ki to koutou aroaro, ka mahue i a ratou te rewera, me ana mahi katoa, ka whakapono ratou kite Atua, ka mahi ki a ia; kia mahara koutou, he mahi tenei ma koutou, te whakamaharahara i a ratou kite nui o a ratou kupu i ki nei, i whakaae nei ratou kite aroaro o tenei whakaminenga, o koutou hoki, o o ratou kai titiro. Me whaRahau ano e koutou kia tohe tonu ratou kite ako i te Kupu tapu ate Atua; kia tupu ai to ratou kaha, to ratou matauranga ki to tatou Ariki, ki a Ihu Karaiti, kia noho whakaaro ratou i tenei ao i runga i te tika, i te karakia pai.
Katahi ka anga atu ia kite hunga kua iriiria houtia, ka ki atu:} ME koutou hoki, kua kakahu nei i a te Karaiti, i a koutou i iriiria nei, kua meinga nei koutou e te whakapono hei tamariki ma te Atua, ma te maramatanga; ko te mahi tenei ma "koutou, kia rite ta koutou haere ki ta te Karaitiana, ki ta nga tamariki o te maramatanga; kia mahara ano kite Iriiringa, he mea hei whakaatu mai ite tikanga ota tatou whakapono; ara, i tenei, kia waiho to tatou Kai Whakaora, a te Karaiti, hei tauira mo tatou, kia rite ano hoki tatou ki a ia; na, i mate nei ia, i ara ake ano mo tatou, waihoki ko tatou, ko te hunga kua oti nei te iriiri, kia whakatupapaku kite hara kia ara ake ano kite tika : kia hono tonu ano hoki te whakamate i o tatou hiahia kino, mete nui haere ano te mahi tika, te mahi tapu, i tenei ra, i tenei ra.
51 He mea pai Ida whakaukia e te Pihopa nga tangata kua oti nei te iriiri, i muri tata iho Ho ratou kia tukua di ratou kite Hapa Tapu. 51 Ki te kawea mai etahi kdhore nei i iriiria i to ratou itinga, a icahore ano i nui noa, e mohio ai kite whakahoki kupu mai ki nga uinga ; e pai ana ano mo ratou te tikanga mo te Iriiri i nga Tamariki i roto ite Whare Karakia ; {ki te nui iate mate) hei te Iriiringa o nga Tamariki i roto i nga Whare.
232
HE KATIKIHAMA KIA AKONA E NGA TANGATA KATOA KEIWHA KAWEA KI TE PIHOPA KIA WHAKAUKIA.
Kai-whakaako. KO wai ton ingoa ? Akonga. Ko . Kai-whakaako. Na wai koe i hua ? A/conga. Na oku Matua-atua i tokn Iriiringa; i meatia nei an i reira hei wahi mo te Karaiti, hei tamaiti ma te Atua, hei kai noho kite rangatiratanga o te rangi.
Kai-whakaako. I aha ou Matua-atua mou i reira?
Akonga. I waiho ratou hei mangai moku hei whakaae ki anei mea e torn. Ko te tuatahi, kia mahue i a au te rewera me ana mahi katoa, nga mea wl|akapehapeha, me nga mea memeha noa o tenei ao kino, me nga tini hiahia kino ote kikokiko. Ko te tuarua, kia whakaponohia e ahau nga kupu katoa o te Whakapono Karaitiana. Ko te tuatoru, kia whakaritea katoatia e ahau ta te Atua i pai ai, me ana ture, kia pera tonu hoki i nga ra katoa e ora ai ahau.
Kai-whakaako. E kore ianei koe e mea e tika ana kia whakapono koe, kia mahi i aua mea i whakaaetia e rat ou ?
Akonga. E tika ana ano : kite whakakahangia hoki ahau ete Atua ka pena ano ahau. E whakawhetai atu ana hoki ahau ki to tatou Matua i te rangi, mona i karanga i a au ki tenei oranga i roto i to tatou Kaiwhakaora, i a Ihu Karaiti. Ko taku inoi hoki tenei kite Atua, kia homai tana atawhai ki a au, kia pena tonu ai ahau, a mate noa.
Kai-whakaako. Whakahuatia mai nga kupu o tau Whakapono.
Akonga. E whakapono ana ahau kite Atua, kite Matua Kaba rawa, Ko ia te Kai-hanga o te rangi, o te whenua; Ki tana Tama Kotahi ano hoki, ki to tatou Ariki, ki a Ihn Karaiti: I whakatangatatia nei ete Wairua Tapu, I whanau i te Wahina. i a Meri, I whakamamaetia i te wa i a Ponotio Pirato, I ripekatia, i mate, i
HE KATIKIHAMA.
233
tanumia, I heke atu kite reinga; No te torn o nga ra i ara ake ai ia ite mate, A kake atu. ana kite rangi, E noho mai nei i te ringaringa matau o te Atua, o te Matua Kaha rawa; Ka hoki mai ano ia i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate. -
E whakapono ana ahau kite Wairua Tapu; Ki te Hahi tapu puta noa ite ao; Ki te Kotahitanga ote Hunga tapu ; Ki te Murunga hara; Ki te Aranga mai ote tinana, Mete ora tonu. Amine.
Kai-whakaako. Tena koa nga tino mea e akona nei e koe ki enei kupu o tau Whakapono P
Akonga. Te tuatahi, ko te whakapono atu kite Atua Matua, nana nei ahau mete ao katoa i hanga. Te tuarua, ko te whakapono atu kite Atua Tama, nana nei ahau i hoko me nga tangata katoa. Te tuatoru, ko te whakapono atu kite Atua Wairua Tapu, ko ia nei te kai whakatapu i ahau, i te hunga whiriwhiri katoa ano hoki a te Atua.
Kai-whakaako. I mea mai koe, ko o Matuaatua o kai-whakaae ki nga Ture a te Atua kia whakaritea e koe. Tena koa, e hia aua Ture ?
Akonga. Kotahi tekau.
Kai-whakaako. Ko ehea ?
Akonga. Ko aua korero i korero ai te Atua i te rua tekau o nga Upoko o Ekoruhe, i mea ai, Ko Ihowa ahau, ko tou Atua, naku koe i whakaputa mai ite whenua o Ihipa, i te whare pononga.
I. Aua etahi Atua ke atu mou ki mua atu i a au.
11. Kei hanga koe i te whakapakoko mou, i tetahi ritenga ranei o nga mea o te rangi i runga, o te whenua ranei i raro, o te wai ranei i raro ite whenua. Kei koropiko koe ki ena mea, kei mahi ranei ki ena mea: ko Ihowa hoki ahau, ko ton Atua, he Atua hae, e mea ana i nga hara o nga matua kia tau iho ki nga tamariki, a, te torn, te wha ra ano o nga whakatupuranga o te hunga e kino ana ki a au; e whakaputa aroha ana hoki ki nga mano, kite hunga e aroha ana ki a au, e whakarite ana hoki i aku ture.
111. Kei whakahuatia noatia e koe te Ingoa o Ihowa, o ton Atua : e kore hoki a Ihowa e mea, he harakore te tangata e whakahua noa ana i tona Ingoa.
HE KATIKIHAMA.
234
IV. Kia mahata kite Ra Hapati, kia whakatapua. E ono nga ra e mahi ai koe, e mea ai hoki i ah mea katoa; tena ko te ra whitu, he Hapati no Ihowa, no tou Atua. Kaua e mahia tetahi mahi i reira e koe, eto tamaiti, e to tamahine, e to pononga tane, e to pononga wahine, e o kararehe hoki, me to tangata ke i roto iou tatau. E ono hoki nga ra i hanga ai e Ihowa te rangi, mete whenua, te moana, me nga mea katoa i roto, a okioki ana i te ra whitu ; na reira i whakapaingia ai te Ra Hapati e Ihowa, a whakatapua ana.
V. Whakahonoretia tou papa me tou whaea, kia roa ai ou ra kite whenua e homai nei e Ihowa, e tou Atua, ki a koe.
VI. Kaua e patu.
VII. Kaua e puremu.
VIII. Kaua e tahae.
IX. Kaua e whakapae teka ki tou hoa. X. Kaua e hiahia kite whare o tou hoa, kaua ehiahia kite wahine a tou hoa, ki tana pononga tane ranei, ki tana pononga wahine ranei, ki tana kau ranei, ki tana kaihe ranei, ki tetahi mea ranei a tou hoa.
Kai-whakaako. Tena koa nga tino mea e akona nei e koe ki anei Ture F
Akonga. E ijua nga mea e kite nei ahau: ko te tikanga mo taku mahi kite Atua, mete tikanga mo taku mahi kite Tangata.
Kai-whakaako. Tena koa te tikanga mo to mahi kite Atua ?
Akonga. Ko te tikanga tenei mo taku mahi kite Atua; Kia whakapaua toku ngakau, toku hinengaro, toku wairua, toku kaha, kite whakapono ki a ia, kite wehi ki a ia, kite arolia ki a ia; kia koropiko ahau ki a ia, kia whakawhetai atu ki a ia, kia waiho ko ia anake hei whakawhirinakitanga moku, kia moi atu ahau ki a >» <- 5 / „ 1 * ia, kia whakahonore i tona Ingoa tapu, i tana Kupu, Kia pono hoki taku mahi ki a ia i nga ra katoa e ora ai ahau. Kai-whakaako. Tena koa te tikanga mo to mahi ki te Tangata ? . . Akonga. Ko te tikanga tenei mo taku mahi kite Tangata; Ko toku aroha ki aia kia rite ki toku aroha ki a au nei ano, ko taku ano e mea ai ki era atu tangata, kia rite ki taku e pai ai kia meatia mai e ratou ki a au >
HE KATIKIHAMA.
235
Kia aroha, kia whakahonore, kia atawhai ki toku papa, ki toku whaea : Kia whakahonore, kia rongo ki teKuini, ki nga tangata katoa hoki i waiho e ia hei kai-whaka-haere tikanga: Kia rongo ahau ki oku kai-whakaako, kai-tohutohu i nga mea o te wairua, me oku rangatira : Kia ahua humarie ahau ki nga tangata katoa e nui ake ana i a au : Kei mamae hoki tetahi tangata i aku kupu, i aku mahi : Kia pono, kia tika aku hanga katoa : Kia kaua toku ngakau e mauahara, e hae ; Kia tupato kei pokanoa, kei tahae oku ringaringa, kei kino, kei teka, kei ngautuara toku arero: Kaua hoki toku tinana e kakai, e iinu, e hiahia pur emu: Kia kaua hoki e titiro apo atu, e hiahia atu ranei ki o era tangata taonga; engari kia ako ahau kite mahi kai, kite mahi rawa moku, kia ata mahia hoki nga mahi katoa e pai ai te Atua hei mahi maku.
Kcvi-whakaako. E mara, kia matau koe ki tenei, e kore e taea e koe anake te mea i anei mei, te whakarite ranei i nga Ture ate Atua, mete mahi ki a ia, kite kahore koe e whakakahangia e ia ; me whai hoki tenei e koe i nga taima katoa i runga i te inoi pono. Tena, kia rongo ahau, e matau ana ranei koe kite Inoi a te Ariki ?
Akonga. E to matou Matua i te rangi, Kia tapu ton Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Kai-whakaako. Tena koa te tikanga o tenei Inoi au F Akonga. He mea naku ki toku Ariki, kite Atua, ki
to tatou Matua i te rangi, ko ia nei hoki te kai-homai i nga mea pai katoa, kia tukua mai e ia tana atawhai ki a an, ki nga tangata katoa; kia tika ai ta tatou karakia ki a ia, kia mahi ai tatou i tana mahi, kia rongo ai hoki ki a ia. He inoi ano hoki naku kite Atua, kia tukua mai e ia nga mea e matea ana e o tatou wairua, e o tatou tinana; kia mahi tohu ano ia ki a tatou, kia muru i o tatou hara; kia pai ia kite whakaora, kite tiaki i a tatou, i nga panga mai o te he ki o tatou wairua, ki a
HE KATIKIHAMA.
236
tatou tinana j kia araia atu e ia i a tatou nga hara katoa te wairua kino hoki, to tatou hoa whawhai, mete mate mutunga-kore. E whakapono ana hoki ahau, ka rite tenei i a ia; he nui hoki tona aroha, tona pai; ko Thu Karaiti hoki to tatou Ariki. Koia. ahau i mea ai, Amine, Kia pono.
Kai-whakaako. E hia nga Hakarameta i whakaritea e te Karaiti ma tana Hahi F
Akonga. E rua rawa ano j he mea nui enei epa ai nga tangata kite ora; ko te Iriiringa, ko te Hapa ate Ariki.
Kai-whakaako. He aha te tikanga o tenei kupu, o te Hakarameta ?
Akonga. He mea no waho te Hakarameta, he mea e kitea ana e te kanohi, hei tohu mo te mahi wairua i roto ; he mea i homai ki a tatou e te Karaiti pu ano, i whakaritea ano hoki e ia hei mea e whiwhi ai tatou ki taua mahi wairua, hei taunaha ano hoki mo taua mea. Kai-whakaako. E hia nga wahi o te Hakarameta kotahi F
Akonga. E rua; ko te tohu o waho, e kitea ana, ko te mahi wairua hoki i roto.
Kai-whakaako. He aha te tohu o waho, e kitea ana, i te Iriiringa F Akongo. He wai; e iriiria nei te tangata i runga ite Irigoa o te Matua, o te Tama, o te Wairua Tapu.
Kai-whakaako. He aha te mahi wairua i roto F
Akonga. He whakatupapakutanga kite hara, he whanautanga houtanga kite tika : i whanau hara mai hoki tatou, he tamariki na te riri, ma tenei ia tatou ka meinga ai hei tamariki ma te atawhai.
Kai-whakaako. Kia aha nga tangata ka tika ai kia iriiria F
Akonga. Kia ripeneta, ara, kia rnahue i a ratou te hara ; kia whakapono hoki, ara, kia tino whakaponohia e ratou nga meatanga mai a te Atua ki a ratou i roto i taua Hakarameta.
Kai-whakaako. Na te aha nga tamariki nonohi. i iriiria ai, he tamariki rawa nei hoki ratou, e kore hoki e ahei te whakarite i aua mea F
Akonga. Na te mea i waiho o ratou Matuaatua hei kai-whakaae ma ratou ki aua mea; ma ratou ano hoki e whakarite taua whakaaetanga, ina kaumatua ake ratou.
HE KATIKIHAMA.
237
Kai-whakaako. Hei aha i whakaritea ai te Hakarameta o te Hapa a te Ariki ?
Akonga. Hei whakamahara tonu ki tana patunga tapu, kite matenga o te Karaiti, ki nga mea pai hoki o taua matenga ka riro mai nei i a tatou.
Kai-whakaako. He aha te tohu o waho i te Hapa a te Ariki ?
Akonga. He Taro, he Waina, i meinga e te Ariki kia kainga. .
Kai-whakaako, He aha te mea o roto, ara, te mea e tohungia ana ?
Akonga, Ko te Tinana, ko nga Toto o te Karaiti; e riro pono mai ana hoki aua mea i te hunga whakapono, ina kainga te Hapa a te Ariki.
Kai-whakaako. He aha nga pai o tena mea ka riro mai nei i a tatou ?
Akonga, Ma reira, ara, ma te Tinana, ma nga Toto o te Karaiti ka whai kaha ai, ka whai manawa ai o tatou wairua, e rite ana hoki kite Taro, kite Waina, e whakakaha nei i o tatou tinana.
Ka/i-whdkaako. Kia aha te hunga e haere mai ana hi te Hapa a te Ariki. Akonga. Kia uiui ki a ratou ano, kia kitea ai, he pono ranei te ripeneta mo o ratou hara o mua, mete u ano te whakaaro kia pokaia houtia he mahi hou j kei te ora ranei te whakapono kite mahi tohu a te Atua i roto i a te Karaiti, mete mau ano te mahara ki tona matenga, i runga ite ngakau whakawhetai; kia kitea ai hoki, kei te mau ranei te aroha ki nga tangata katoa.
51 Me whakaako e te Minita o te Pariha etahi o nga Tamariki o tona Pariha ki tetahi wahi o tenei Kaiikihama, i roto i te Whare-karakia, i te mutunga o te Upoko tuarua o te Karakia o te Ahiahi i nga Ra tapu, i nga Ra nui, kia rite te tokomaha ki tana e whakaaro iho ai.
51 Me mea ano hoki nga Matua ratou ko nga Rangatira, kia haere mai a ratou Tamariki, kite Whare-karakia, i te wa i whakaritea (ara, nga mea kahore i mohio kite Katikihama}, kia whakaakona e te Minita, kia mohio ra ano ratou ki nga mea e whakaaturia ana i konei, hei ako ma ratou.
Ka kaumatua nga Tamariki, ka mohio kite whakahua i nga kupu o te Whakapono, ite Inoi a te Ariki, i nga Ture Kotahi me tenei Katikikama poto. me kawe raiou kite Pihopa.
HE KATIKIHAMA.
238
Me haere tahi hoki tetahi o nga Matuaatua, hei Kai titiro mo te Whakaunga.
Ka puta te kupu a te Pihopa Ida haere atu nga Tamariki ki a te na, me kawe e te Minita, me tuku ranei kia kawea, nga ingoa o nga tangata o tona Par e ana eia kia whakaungia. A, kite paingia ete Pd hopa .me whakau e ia; ko te tikanga tenei.
239
TE TIKANGA MO TE WHAKAUNGA, ARA, MO TE WHAKAPAKANGA RINGARINGA KI TE HUNGA IRIIRI, INA KAUMATUA AKE RATOU.
Ka taka mai te ra i whakaritea, kia whakaturia katoatia te hung a i haere mai kia whakaukia kite aroaro o te Pihopa ; hei reira ka korerotia enei kupu e ia, e tetahi Minita ranei i
whakaritea e ia.
17'0 te whakaaro tenei a te Hahi, kia whakatupuria I\ i runga ite pai nga tangata e whakaukia ana, koia i whakaritea ai, Kia ,kaua tetahi e whakaukia, ki te kore ia e mohio kite whakahua inga kupu o te Whakapono, i te Inoi a te Ariki, me nga Ture kotahi tekau ; kite whakahoki kupu ano hoki ki nga Uinga o te Katikihama poto: he ritenga pai ano hoki tenei mo nga tamariki, i te mea ka kaumatua ake ratou, ka oti hoki te whakaako ki nga mea i whakaaetia mo ratou i to fatou Iriiringa e o ratou Matuaatua, kia whakamana ano aua kupu e o ratou ake mangai, i te aroaro ote Hahi; kia whakaae ano hoki kia tohe tonu ratou, i runga i to te Atua kaha, kite whakarite i nga mea e whaki mai nei ratou kua whakaaetia e ratou.
Ko reira te Pihopa mea ai:
EPAI ana ranei koutou kia whakahoutia i te aroaro o te Atua, o tenei whakarninenga ano hoki, ta koutou kupu whakaae i whakapuakina mai i to koutou Iriiringa: ka whakapumautia ranei e koutou aianei taua kupu whakaae ; ka ranei, ka mahia e koutou nga mea katoa i whakaaetia mai e koutou, ara, e o koutou Matuaatua ?
Hei reira ki katoa mai ai ratou, kia nui hoki te reo :
E pai ana ano ahau. Ko te Pihopa.
KEI te Ingoa o Ihowa he awhina mo tatou; Ko te Nuinga. Kei te kai hanga i te rangi mete whenua.
TE WHAKAUNGA.
240
Ko te Pihopa. Kia whakapaingia te Ingoa o Ihowa. Ko te Nuinga. Aianei, a, ake ake ake.
Ko te Pihopa. E Ihowa, whakarongo mai ki a matou inoi.
Ko te Nuinga. Kia tae atu ta matou karanga ki a koe.
Ko te Pihopa. Kia inoi tatou.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu,«kua pai nei koe kia whakawhanautia houtia enei pononga au kite Wai, kite Wairua Tapu, kia murua hoki o ratou hara katoa; Whakakahangia ratou, ete Ariki, kite Wairua Tapu, kite Kai whakahari, whakanuia i roto i a ratou, i nga ra katoa, au homaitanga maha o te atawhai, te wairua ote whakaaro nui, ote matauranga; te wairua o te whakatakoto whakaaro, o *te kaha; te wairua ote mohio, ote karakia pono; whakakiia ano hoki ratou, e Ihowa, kite wairua o te wehi ki a koe, aianei, a, ake ake ake. Amine.
Na, ka koropiko katoa kite aroaro o te Pihopa, me whakapa e id lona ringaringa kite matenga o tetahi, o tetahi, me mea hoki ia:
T I AKIN A, e te Ariki, tenei Tamaiti au [tenei Pononga au ranei] e tou kaha i te rangi, kia pumau tohu ai ia ki a koe; kia tupu ake ai hoki i nga ra katoa i roto i tou Wairua Tapu, a tae noa ki tou rangatiratanga mutunga kore. Amine.
Ko reira te Pihopa mea ai : Kia nolfo a Ihowa ki a koufcou. Ko te Nuinga. Ki tou wairua ano hoki.
5T A,ka koropiko katoa, me mea ano te Pihopa:
Kia inoi tatou.
ETO matou Matua ite rangi, Kia tapu ton Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tan e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo teneira. Murua o matou Kara, Me matou hoki e muru nei i o hunga e hara ana ki a matou. Aua koki matou e kawea kia whakawaia j Engari whakaorangia matou i te kino. Amine.
TE WHAKAUNGA.
241
M
51 Me tenei Inoi:
ETB Atua Kaha rawa ora tonu, ko koe hei mea i a matou kia hiahia, kia whakarite i nga mea e pai ana ki a koe, kite Atua Nui; He inoi atu tenei na matou ki a koe mo enei pononga au, kua whakapangia nei e o matou ringaringa, (he mea whakarite kite mahi a o Apotoro tapu,) hei whakaatu i ton atawhai ki a ratou. Kia taumarumaru tonu iho ton ringaringa ki runga ki a ratou; kia noho tonu tou Wairua Tapu Id a ratou; arahina hoki ratou i runga i te mohio, i te whakarongo hoki ki tau Kupu, kia whiwhi ai ratou a mua kite oranga mutunga kore; Ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, e ora tahi, e kingi tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, kotahi ano Atua, ake ake ake. Amine.
Ip IHOWA Kaha rawa, ete Atua ora touu, he inoi atu j tenei na matou ki a koe, kia whakatikaia, kia whakatapua, kia whakahaerea o matou ngakau, me o matou tinana, i runga i uga ara o au ture, i nga mahi hoki i whakahaua-e koe; Mau, ma te Mea kaha matou e tiaki, ka ora ai o matou tinana, me o matou wairua, aianei, a, ake tonu atu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, to matou Kai Whakaora. Amine.
51 Ko reira te Pihopa manaaki ai i a ratou, mea ai :
KIA tau. ki a koutou te manaakitanga a te Atua Kaha rawa, a te Matua, a te Tama, a te Wairua Tapu; kia man tonu iho hoki ki a koutou, ake ake ake. Amine.
e bore tetahi e tukua kite Hapa Tapu, kia whakaukia ra ano, kia whai hialtia ranei ia kia whakaukia.
242
TE TIKANGA MO TE MARENA.
Kia toru nga Ra tapu e karangatia ai i roto i te Whare Karakia te marenatanga o te hunga katoa e meatia ana kia marenatia, hei te Karakia o te Ata, hei te Karakia ranei o te Ahiahi, (kite kahore he Karakia o te Ata,) i te mutunga tonutanga iho ote Upoko tuarua; kia penei tonu te kupu ate Minita.
HE karanga tenei i te Marenatanga o M--o , raua ko N —— o —. Ki te mohio tetahi o koutou ki tetahi mea e kore ai e tika kia marenatia tenei tangata raua ko tenei wahine, me korero mai. Ko te karanga tuatahi [iitarua, tuatoru raneij tenei.
Ki te mea he Pariha ke to tetahi, he Pariha ke to tetahi, o te hunga e meatia ana kia marenatia, me karanga te Marenatanga i nga Whare Karakia e rua ; kaua ano hoki te Minita o tetahi Pariha e marena ia raua, kia tae mai ra ano te Pukapuka a te Minita o tetahi Pariha hei whakaatu i nga Karangatanga e toru kiter a Whare.
A te ra e Marenatia ai raua, me haere mai raua, ratou ano. ko nga huanga, ko nga hoa, ki roto kite Whare Karakia, & m’ra tu ai, ko te Tane ki matau, ko te Wahine ki maui, na, ka mea te Minita .•
EHOA ma, kua whakamine mai nei tatou ki konei, kite aroaro o te Atua, o tenei whakaminenga ano hoki, kite hono i tenei Tangata raua ko tenei Wahine ki te marena tapu; he ritenga pai tenei, he mea whakarite na te Atua i te harakoretanga o te tangata, hei whakaatu ki a tatou i te kotahitanga o te Karaiti raua ko tana Hahi; i whakahonoretia hoki ete Karaiti tenei ritenga tapu i Kena o Kariri, i te kainga i whakakite ai ia i tana merekara tuatahi; i whakapaingia ano hoki tenei e Paora, i mea mai ia, he mea honore tenei ma nga tangata katoa: heoi, kaua tetahi tangata e anga whakaaro kore mai ki tenei ritenga; kei rite ki nga kirehe te mahara kore: engari kia whakaaro, kia tupato, kia whai mahara, mete wehi ano kite Atua, mete ano ki nga mea i whakaritea ai te Marenatanga?
TE MAKENA.
243
M 2
Ko te tuatahi, I whakaritea, kia hua ai te tamariki, me whakatupu ake hoki aua tamariki i runga i te wehi ki a Ihowa, kia whakamoemititia ai tona Ingoa tapu. Ko te tuarua, I whakaritea, kei hara te tangata, kei moepuku; kia marena ai hoki te hunga e kore nei e taea e ratou te pehi te ngakau, kia mau ai hoki ratou hei wahi hara-kore mo te tinana o te Karaiti.
Ko te tuatoru, I whakaritea kia whai hoa ai te tagnata,heiwhakakaha, hei whakamarama, tetahi i tetahi, i nga wa ote kino, o te pai. Koia hoki tenei hunga tokorua i haere mai ai kia marenatia. Na, kite mohio tetahi o koutou ki tetahi mea e kore ai e tika kia honoa raua, hei konei ano ia korero ai; kite kahore, kei kiki ia amua ake nei.
51 Afe ki atu hoki ia kite hunga e marenatia ana:
KIA mahara korua, ka uia hoki korua a te ra whakawa, e whakakitea ai nga mea huna o nga ngakau katoa; whakaaroa mai tenei kupu aku, kite mea e mohio ana korua ki tetahi mea e kore ai e tikakia marenatia korua, whakaaturia mai aianei. Kia tino mohio hoki korua, ko nga mea kihai i rite to raua hononga ki ta te Atua kupu, kahore raua i honoa ete Atua; e kore ano hoki to raua Marenatanga e rite ki ta te ture.
5| iVa, kite korerotia mai e tetahi, i te ra o te Marenatanga, tetahi mea e he ai i ta te Atua Ture, i ta tenei whenua ranei, to raua Marenatanga, a kite pai ano ia, ratou ko etahi hoa ona, kia homai he maunga e mau ai ia, hei whakapumau i tana kupu, kite takoto mai ranei tana moni (kia rite ki nga mea e he ai te hunga e marenatia ana) me rvhakarere te Marena, kia kitea ra ano te tikanga o taua korero.
5[ Ki te kore e kitea tetahi mea hei whakakahore, me penei atu te Minita kite Tane:
——, E pai ana koe ki tenei Wahine, hei wahine marena mail, kia noho tahi korua i runga i te Marena tapu, kia pera ano meta te Atua i whakarite ai ? E arolia ranei koe ki a ia, e atawhai, e whakahonore, e tiaki i a ia, ite mate, ite ora; e whakarere hoki koe i era atu katoa, e u ki a ia anake, a, mate noa tetahi o korua P
5[ Me ki e te Tane : E pai ana ahau-
TE MARENA.
244
Me penei atu hoki te Minita kite Wahine :
———E pai ana koe ki tenei Tangata, hei tane marena man, kia noho tahi korua i runga i te Mare* na tapu, kia pera ano meta te Atua i whakarite ai ? E rongo ranei koe ki a, ia, e mahi i ana mahi, e aroha, e whakahonore, e tiaki i a ia, ite mate, ite ora; e whaka* rere hoki koe i era atu katoa, e u ki a ia anake, a mate noa tetahi o korua ?
Me ki e te Wahine :
E pai ana ahau. Hei konei te Minita mea ai : ITO wai hei homai i tenei Wahine kia marenatia ki (k. tenei Tangata ? Me penei hoki ta raua whakaae ki a raua: Me tango e te Minita te Wahine i nga ringaringa o tona Matua o telahi hoa ranei ona t me mea kia hopukia e te ringa matau o te Tane te ringa matau o te Wahine, kia korerotia ano hoki e ia enei kupu i muri i a ia.
KO ahau, ko ——-, ka tango nei i a koe, e —-—-—, hei wahine marena maku, ka pumau koe ki ahau aianei, a, ake tonu atu, i nga wa o te pai, i nga wa o te kino, ahakoa hua te taonga, ahakoa rawakore, ahakoa turoro, ahakoa tangata ora, ka aroha ahau ki a koe, ka atawhai, a wehea noatia ra ano taua e te mate, ka rite ano ki ta te Atua ture tapu; ko taku whakaaetanga tenei te tukua atu nei ki a koe.
TI 2Va, ka tuku raua i o raua ringaringa; hei reira hoki hopukia ai e te ringaringa matau o te Wahine te ringaringa matau o te Tane, ka whakahua ai hoki ia i enei kupu ate Minita:
KO ahau, ko ka tango nei i a koe, 0 — } hei tane marena maku, ka pumau koe ki ahau aianei, a, ake tonu atu, i nga wa o te pai, i nga wa o te kino, ahakoa hua te taonga, ahakoa ra* wakore, ahakoa turoro, ahakoa tangata ora, ka aroha ahau ki a koe, ka atawhai, ka whakarongo ano ahau ki a koe, a wehea noatia ra ano taua e te mate, ka rite ano ki ta te Atua ture tapu; ko taku whakaaetanga tenei te tukua atu nei ki a koe.
TE MARENA.
245
<T Na ka tuku ano raua i o raua ringaringa ; a me homai e te Tane he Mowhiti kite Wahine, mewaiho i runga i tepukapuka mete mea ano i whakaritea ma te Minita. Me tango e te Minita te Mowhiti, ka hoatu ai kite Tane, mana e kuhu hi te tuawha o nga maihao o te ringaringa maui o te Wahine. Ale pupuri e te 'Tane te Alowhiti ki reira, ka whakahua hoki i enei kupu : ma te Minita e ako atu: HE marena tenei naku i a koe ki tenei ka whakarangatira toku tinana i a koe, mou katoa hoki oku taonga i tenei ao : i runga i te Ingoa o te Matua, ote Tama, ote Wairua Tapu. Amine. 5f Me whakarere atu e te Tane te Mowhiti kite wha o nga maihao o te ringaringa maui o te Wahine, a ka koropiko raua;
ka penei atu hoki te Minita: Kia inoi tatou.
ETE Atua ora tonu, ko koe te Kai hanga, te Kai tiaki i nga tangata katoa, ko koe te Kai homai i te kaha mo te wairua, Nau nei ano hoki te oranga tonutanga: Manaakitia iho enei pononga an, tenei tangata, tenei wahine, e manaakitia nei e matou i runga i ton Ingoa : kia rite raua ki a Ihaka raua ko Bipeka te noho tuturu ki a raua, ; kia rite i a raua te oati, mete kawenata kua whakaaetia nei e raua, (ko tona tohu nei tenei Mowhiti, i hoatu nei, i tangohia nei e raua,) kia noho tahi tonu hoki raua i runga i te aroha, i te pai, kia whakarite ano hoki i au ture ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki Amine.
5[ Ilei konei te Minita ka hono ai i o raua ringaringa matau, a ka penei atu:
T£o a te Atua i hono ai, kaua e wehea e te tangata. •ft Hei konei te Minita ka ki atu ai kite whakaminenga : NA, kua whakaae nei a -, raua ko —, kia honoa raua i runga i te marena tapu, kua puaki nui ano hoki ta raua kupu kite aroaro o te Atua, o tenei hunga ano hoki, kua rite ano nga kupu a tetahi, a tetahi; kua whakakitea ano e raua kite hoatutanga, kite tangohanga mai o te Mowhiti, kite hononga ano hoki o o raua ringaringa; Ka kiia raua e ahau, he Tane tupu, he Wahine tupu, i runga i te Ingoa o te Matua, o t* Tama, ote Wairua Tapu. Amine.
TE MAKENA.
246
51 Hei konei te Minita ka whakahua ai i tenei Manaakitanga .* MA te Atua Matua, ma te Atua Tama, ma te Atua Wairua Tapu, korua e manaaki, e tiaki; ma te Ariki tohu e titiro atawhai mai ki a korua, e whakaki o korua ngakau ki nga mea pai katoa ote wairua; kia pai ai to korua noho tahi i tenei ao, kia whiwhi ai hoki korua kite oranga tonutanga i tera ao atu. Amine.
51 me haere te Minita kite Tepara a te Ariki, a ka korero, ka waiata ranei i tenei Waiata:
Waiata cxxviii.
KA hari nga tangata katoa e wehi ana i a Ihowa: e haere ana i ona ara. E kai hoki koe ite mahinga aou ringaringa: e hari koe, a ka tau te pai ki a koe. E rite to wahine kite waina hua i nga taha o ton whare : o tamariki ki nga mahuri oriwa i nga taha o to tepara.
Na, he pera te manaakitanga mo te tangata : e wehi ana i a Ihowa.
Ka manaakitia mai koe e Ihowa i Hiona : a e kite koe i te pai o Hiruharama i nga ra katoa e ora ai koe.
Ae, e kite koe i nga tamariki a o tamariki: mete rongo e mau ana ki a Iharaira.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka mau tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
5T Ko tenei Waiata ranei: Waiata Ixvii.
MA te Atua tatou e atawhai, mana tatou e manaa* ki: mana e mea kia tiaho mai tona mata ki a tatou. Kia matauria ai to ara ki runga kite whenua: tan whakaoranga i roto i nga tauiwi katoa. Kia whakamoemiti nga iwi ki a koe, ete Atua : kia wkakamoemiti nga iwi katoa ki a koe. Kia koa nga tauiwi, kia waiata i te hari : no te. m ea lioki ka tika tau whakaritenga whakawa mo nga iwi> a ka kawana koe i nga tauiwi o te whenua.
TE MAKENA.
247
Kia whakamoemiti nga iwi ki a koe, 6 te Atua: kia whakamoemiti nga iwi katoa ki a koe.
Ka tuku mai te whenua i ona hua : a ka manaaki te Atua, to tatou Atua, i a tatou.
Ka manaaki te Atua i a tatou: aka wehi nga pito katoa o te whenua i a ia.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama : mete Wairua Tapu.
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei : aka man tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
51 Ka mutu te Waiata, me koropiko te Tane raua ko te Wahine ki mua o te Tepara o te Ariki, me tu te Minita kite Tepara, mete anga atu ona kanohi ki a raua, ka mea ai ia :
E Ihowa, tohungia matou. Ko te Nuinga. Ete Karaiti, tohungia mat op. Ko te Minita. E Ihowa, tohungia matou.
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei io te hunga e hara ana ki a matou. Ana hoki matou e kawea- kia whakawaia; Engaia whakaorangia matou ite kino. Amine.
Ko te Minita. E Ihowa, whakaorangia enei pononga au, tenei tangata raua ko tenei wahine;
Ko te Nuinga. E whakawhirihaki atu nei ki a koe.
Ko te Minita. E Ihowa, homai he kaha ki a raua i tou wahi tapu;
Ko te Nuinga. Tiakina hoki raua ake ake ake. Ko te Minita. Hei pa kaha koe mo raua; Ko te Nuinga. Kei taea eto raua hoa riri. Ko te Minita. E Ihowa, whakalrongo mai ki ta matou
inoi.
Ko te NuiAa. Kia tae atu hoki ki a koe ta matou karanga.
Ko te Minita.
ETE Atua o Aperahama, e te Atua o Ihaka, e te Atua o Hakopa, manaakitia enei pononga au, ruia mai hoki nga purapura o te oranga tonutanga ki roto ki o
TE MARENA.
248
raua ngakau; kia whakarite ai raua i nga mea katoa e matau ai raua o roto oau Kupu tapu. E Ihowa, titiro atawhai iho koe i te rangi ki a raua, manaakitia hoki raua kite manaakitanga i whakaharitia ai a Aperahama raua ko Hera. Meinga raua kia whakarite i tau e pai ai, kia ora hoki i a koe te tiaki i nga wa katoa; kia pumau ai raua ki tou aroha, a, mate noa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
ft Ki te mea kua ruruhitia te Wahine, me kape tenei Inoi. ETE Ariki tohu, e te Matua i te rangi, nau nei te tangata i tini haere ai; He inoi atu tenei na matou kia mea koe i tenei hunga kia hua, kia tokomaha hoki a raua tamariki, kia roa ano hoki to raua noho tahi i runga i te aroha, i te tika, kia kite ai raua i a raua tamariki e tupu ake ana i runga i te pai, i runga i to te Karaiti ritenga, hei whakamoemiti i a koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
ETE Atua, i mua, i te mea kahore noa iho he mea, i hanga e koe nga mea katoa, he nui hoki no tou kaha; a, ka oti nga mea katoa te whakapai, na, ka whakarite koe kia whai timatanga ake te wahine i roto i te tane, (i hanga ano hoki ia kia rite ki a koe,) aka oti raua te hono e koe, na, ka ako mai koe, e kore e tika kia wehea te hunga kua whakakotahitia e koe i to raua Marenatanga: E te Atua, nau nei i whakatapu te Marena, hei whakaatu mai i te ahua o te Marenatanga, ara, o te whakakotahitanga o te Karaiti raua ko tana Hahi; Titiro atawhai iho ki enei pononga an, kia rite ai ki ta to Kupu te aroha o tenei tangata ki tana wahine, (pera hoki mete Karaiti i aroha nei ki tana wahine, ara, kite Hahi, i tuku nei i a ia hei whakaora; i arohaina hoki e ia, i atawhaitia, ano ko on a kikokiko ake;) kia aroha ano hoki tenei wahine, kia pai, kia rongo, kia piri tonu ki tana tane ; kia ata noho, kia humarie, kia rite ki ara wahine whakapono. E Ihowa, manaakitia raua tokorua, tukua raua kia noho ki tou rangatiratanga mutunga kore; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki* Amine.
Hei konei te Minita ka mea atu ai:
MA te Atua Kaha rawa, nana nei o tatou tupuna, a Arama raua ko Iwi, i hanga i te timatanga i
TE MARENA.
249
M 3
whakatapu, i hono hoki i runga ite marena; Mana e riringi ki runga ki a korua tona kaha nui, mana korua e whakatapu, e manaaki, kia paingia ai e ia o korua tinana, o korua wairua, kia noho tahi tonu ai korua i runga ite aroha hara kore, a mate noa. Amine.
51 Muri iho, kite kahore he Kauwhau hei whakaatu i nga mahi tika ma te Tane raua ko te Wahine, me korero tenei e te Minita:
ETE hunga katoa kua oti te marena, mete hunga ano hoki e mea ana kite Marena tapu, whakarongG mai ki ta te Karaipiture tapu e mea nei mo nga mahi t nga tane ki a ratou wahine, mo a nga wahine ano hok ki a ratou tane.
Kua homai e Paora tenei ture, i tana Pukapuka ki nga tangata o Epeha, i te rima o nga Upoko, mo nga tangata katoa kua oti te marena; E nga tane, arohaina a koutou wahine, kia pera hoki mete Karaiti i aroha ki te hahi, a hbatu ana i a ia ano mo tana hahi; hei hahi e whakatapua e ia, ma rawa i a ia i te horoinga ki te wai, he mea na te kupu, hei hahi e tapaea e ia ki a ia ano, kororia rawa, te whai ira, korukoru, tetahi atu mea pera ranei, engari kia tapu, kia koha kore. Me aroha e nga tane a ratou wahine, mete mea ko o ratou tinana ake ano. Te tangata e aroha ana ki tana wahine ake, e aroha ana ki aia ake ano. Kahore hoki tetahi kia kino noa ki tona kikokiko ake; engari e atawhai ana, e whakaahuru ana, e pera tonu ana meta te Ariki kite hahi: he wahi hoki tatou no tona tinana, no tona kikokiko, no ona wheua. Mo konei ra ka whakarerea ai e te tangata tona papa tona whaea, a ka piri ki tana wahine, ako raua tokorua hei kikokiko kotahi. He nui tenei mea ngaro : otiia mo te Karaiti raua ko te hahi taku korero. Na, kia rite ki tona aroha ki aia ake ano, to koutou aroha to tenei to tenei ki tana wahine ki tana wahine.
E mea ana ano hoki a Paora i tana Pukapuka ki nga tangata o Korohe, e korero ana ano hoki ki nga tangata katoa kua oti te marena; E nga tane, arohaina a koutou wahine, kei kaha hoki te riri ki a ratou.
Whakarongo ano hoki kite kupu a Pita, Apotoro ate Karaiti,he tangata whai boa ano hoki ia, e mea ana ia ki te hunga kua oti te marena; Me nga tane ano hoki, kia rite ki to koutou matauranga ta koutou noho ki a ratou,
TE MAKENA.
250
whakawhiwhia te wahine kite honore, ko mea kaha kore hoki ia, ka uru tahi nei ano hoki korua kite oranga ka homai noa nei; he mea kei araia a korua inoi.
Na, kua rongo nei koutou ki nga tikanga ma te tane kite wahine. Waihoki, e nga wahine, kia rongo koutou, akona mariretia hoki te tikanga ma koutou ki a koutou tane, ta te Karaipiture tapu e ata whakatakoto mai nei. E penei ana te ako a Paora ki a koutou i tana Pukapuka ano ki nga tangata o Epeha; E nga wahine, kia ngohengohe ki a koutou tane ake, hei mea ano kite Ariki. No te mea hoki ko te tane te upoko ote wahine, e rite ana hoki ki a te Karaiti, ko te upoko ia o te hahi: ko te kai whakaora ano ia o te tinana. Na, e ngohengohe ana te hahi ki ta te Karaiti, kia pera ano hoki nga wahine ki a ratou tane ake i nga mea katoa. A, he wahi ano ka mea ia, Kia hopohopo te wahine ki tana tane.
Tenei ano hoki ta Paora ako ki a koutou, i tana Pukapuka ki nga tangata o Korohe, he kupu poto hoki; E nga wahine, kia ngohengohe ki a koutou tane ake, kia rite ki ta te Ariki tikanga. E pai ana ano hoki te ako a Pita i a koutou, i enei kupu ana; Me koutou ano hoki, e nga wahine, kia ngohengohe ki a koutou tane ake; a kite turi etahi kite kupu,. na, i kore i te kupu, ko te whakahaere a nga wahine hei mea e riro mai ai ratou; i a ratou e titiro ana kite he-kore o ta koutou whakahaere, kite hopohopo. Te whakapaipai mo koutou, kanaka hei to waho, kanaka hei te makawe i whiria, kanaka hei te whakapiritanga mai o nga mea koura, kanaka hei te whakakakahuranga o nga kakahu; engari hei te tangata ngaro o te ngakau, hei te mea e kore e pirau, hei to te wairua mahaki to te wairua rangimarie, he mea utu nui hoki tenei ite aroaro ote Atua. He penei hoki i mua ta.nga wahine tapu whakapaipai mo ratou, ta te hunga i whakaaro kite Atua, ngohengohe tonu ratou ki a ratou tane : me Hera hoki i ngohengohe ki a Aperahama, ko te ariki hoki tana ingoa mona: nana hoki koutou tamariki, i a koutou e mahi pai ana, a kahore e mataku i tetahi whakapawera. He mea tika ano kia kaingate Hapa Tapu e te hunga marena hou i to raua Marenatanaa. i muri lata iho ranei.
251
TE TIKANGA MO TE KARAKIA I TE TURORO.
f Na, kite mate tefahi, me korero kite Minita e noho tata ana ki a ia; ame mea ia, ina tomo atu ki roto kite whare ote turoro:
KIA tau te rangimarie ki tenei whare, kite hunga ano hoki e noho ana i roto.
51 Ka tae ia kite turoro, ka koropiko ia, ka mea:
E IHOWA, aua ra e mahara ki a mat on he, ki nga he a o matou tupuna: E Ihowa, tohungia matou, tohungia o tangata, i hokoa e koe kite utu nui, ki on toto, aua ra e riri tonu ki a matou. Ko te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou. Ko reira te Minita mea ai : Kia inoi tatou. E Ihowa, tohungia matou. K te Karaiti, tohungia matou. E Ihowa, tohungia matou.
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu ton Ingoa. Kia tae mai ton rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matott mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei io te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Ko te Minita. E Ihowa, whakaorangia tenei po< nonga an.
Ko te Nuinga. E whakawhirinaki atu nei ki a koe.
Ko te Minita. Homai ki aia he kaha i ton wahi tapu;
Ko te Nuinga. Tiakina hoki ia ake ake ake.
Ko te Minita. Aua rawa te hoa riri e tukua kia whai wahi ki a ia; x Ko te Nuinga. Kei tata mai hoki te kino ki a ia.
TE KARAKIA I TE TURORO.
252
Ko te Minita. E Ihowa, hei pa kaha koe mona. Ko te Nuinga. Kei taea e tona hoa riri. Ko te Minita. E Ihowa, whakarongo mai ki a matou inoi.
Ko te Nuinga. Kia tae atu ta matou karanga ki a koe.
Ko te Minita.
E IHOWA, titiro iho koe i te rangi, maharatia ano hoki tenei pononga au, whakamamakia tona mate. Kia atawhai mai koe ki a ia; meinga kia whai whakamarietanga ia i tona whakaaro e u ana ki a koe; araia atu i a ia nga rauhanga a te hoa riri, kia mau to* nu hoki tona ngakau i runga i te rangimariej ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
ETE Atua Kaha rawa, e te Kai Whakaora tohu, whakarongo mai ki a matou; he mahi nau te atawhai; atawhaitia tenei pononga au e mate nei. Whakatapua tenei whiunga au i a ia; kia nui haere ai tana whakapono, me tana ripeneta, ua whakaaro ia ki tona ngoikoretanga. A, kite pai koe kite whakaora ake i a ia, kia noho mahara ia ki a koe i te roanga ake o tona oranga, mete whakakororia ano hoki i a koe : otiia kite kahore, homai he kaha ki a ia, kia tika ai tana whakaaro ki tenei mahi au ki a ia, kia noho tonu ai ia ki a koe, kite ora tonu, ua mutu to tenei ao oranga whakauaua; ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
y Ko konei te Minita kauwhau ai kite turoro, ko enei hei kupu, ko etahi atu ranei e rite ana :
ETAKU hoa aroha, kia matau koe ki tenei, ko te Atua Kaba rawa te Ariki o te ora o te mate, o nga mea katoa ano hoki i ora ai, i mate ai tatou, nana hoki i tamariki ai, i kaha ai, i ora ai, i koroheke ai, i ngoikore ai, i mate ai. Heoi, ko tenei mate ou, kia mohio koe, na te Atua. Mete take ano hoki o tou mate, hei whakamatautau ranei i tou manawanui, hei tauira ki era atu tangata, kia whakamoemititia ai tou whaka® pono a te ra o te Ariki, kia nui ai hoki tou kororia, me tou haringa mutungakore; hei ako ranei, hei whakatika i etahi mea au e whakahekia ana e nga kanohi o tou Matua ite rangi; kia matau ano ia koe ki tenei, na, kite pono to ripeneta mo ou hara, kite manawanui
TE KABAKIA I TE TUBORO.
253
hoki koe ki tenei mate, mete whakawhirinaki atu ano ki nga mahi tohu a te Atua, i roto i tana Tama aroha, i a Ihu Karaiti, kite whakawhetai ano hoki ki aia mo tenei whiunga ana, mete tuku ano i a koe ki tana e pai ai, he pono ka meinga ano tenei hei whakanui i te pai mou, hei mea hoki e hohoro ai ton haere i te ara e tika ana kite ora tonu.
ft Ki te nui rawa te mate o te turoro, me whakamutu ki konei te kauwhau; kite kahore, tenei ake ano :
KOI A ahau ka mea nei kia pai tan whakaaro ki tenei whiunga ate Ariki: (kia pera meta Paora i mea ai ki nga Hiperu, i te tekau ma rua o nga Upoko,) E papaki ana hoki te Ariki ki tana e aroha ai, e whiua ana hoki e ia nga tamariki katoa e whakatamarikitia ana ki a ia. Ki te pangia koutou ete whin, e rite ana ta te Atua meatanga ki a koutou ki tana ki nga tamariki tupu; ko wai hoki te tamaiti e kore e pakia ete papa ? Ki te kahore ia o koutou pakinga, te mea e whakawhiwhia ana kite katoa, he poriro koutou, ehara ite tamariki. He matua ano o tatou, no te wahi kite kikokiko, he mea papaki tatou na ratou; i hopohopo ano tatou ki a ratou: kaua ianei e nui noa atu to tatou ngohengohe ki te Matua o nga wairua, kia ora ai ? Ta ratou papaki hoki, he torutoru nei nga ra, he mea ano na ta ratou ake i whakaaro ai; ta tenei ia, mo te pai, kia whiwhi ai tatou ki tona tapu. Ko enei kupu, e taku hoa, i tuhituhia i roto i te Karaipiture tapu, hei whakamarie, hei ako hoki i a tatou; kia whakaae atu ai tatou, kia whakawhetai ai hoki kite whiunga ato tatou Matua ite rangi, i nga wa katoa e tukua mai ai e tona ngakau aroha tetahi raruraru kia pa mai ki a tatou. Heoi ano hoki te tino mea hei whakamarie mo te hunga Karaitiana, ko ratou kia rite ki a te Karaiti, ara, kia manawanui i roto i nga mea whakapouri, i nga matenga. Kihai hoki ia i kake tonu ake kite haringa, ite mea kahore ano i whakamamaetia; kihai ano hoki i tae atu ki tona kororia ite mea kiano ia i ripekatia. Waihoki ko te ara mo tatou e tae atu ai kite haringa mutunga kore, ko tatou kia mamae tahi mete Karaiti i konei; ko to tatou kuwaha anc hoki kite ora tonu, ko te mate tahi atu mete Karaiti; kia ara ake ai ano tatou i te mate, kia noho tahi ai ki a ia.
TE KARAKIA 1 TE TURORO.
254
kite ora tonu. Koia ahau ka mea nei ki a koe i runga i te Ingoa o te Atua, kia manawanui koe ki tenei mate, kia mahara hoki ki tau whakaaetanga kite Atua i ton Iriiringa. Kia mahara hoki, ka mutu te ora o konei. ka uia o mahi e te Kai whakarite tika o te whakawa mo nga tangata katoa, e kore nei e pai ake ki tetahi i tetahi; ata tirohia iho e koe te ahua oau mahi kite Atua, kite tangata, kia riro ai man ano e whakawa au he, kia tohungia ai koe i roto i a te Karaiti e to tatou Matua i te rangi, kia kore ai hoki koe e whakahengia i taua whakawakanga mataku. Heoi, me korero atu e ahau ki a koe nga Kupu o ta tatou Whakapono, kia matau ai koe, e rite ana ranei to whakapono ki to te tangata Karaitiana, kahore ranei.
51 Hei konei te Minita ka korero ai i nga Kupu o te Whakapono, ka penei atu ai:
E WHAKAPONO ana ranei koe kite Atua, kite Matua < Kaha rawa, kite Kai hanga i te rangi, i te whenua ? Ki tana Tama kotahi hoki, ki to tatou Ariki, ki a Ihu Karaiti ? Ki tona whakatangatatanga ete Wairua Tapu, ki tona whanautanga i te Wahina, i a Meri; ki tona whakamamaetanga i te wa i a Ponotio Pirato, ki tona ripekatanga, ki tona matenga, ki tona tanumanga; ki tona hekenga atu kite reinga, ki tona aranga ake hokiA te torn o nga ra; ki tona kakenga atu kite rangi, e noho mai nei ano ia i te ringaringa matau o te Atua, dte Matua Kaha rawa; aka hoki mai ano i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga ta« ngata mate, a te mutunga o te ao ? E whakapono ana hoki koe kite Wairua Tapu; kite Hahi tapu puta noa ite ao; kite Kotahitanga ote Hunga Tapu; kite Murunga hara; kite Aranga mai o te tinana; mete ora tonu muri iho ite mate ?
A ka mea te turoro,
tena katoa e tino whakaponohia ana e ahau. Ko konei ui atu ai te Minita ki a ia, kite ponp o tona ripe* neta mo ona liar a; ki lona arolia hoki king a tangata katoa; me whakahau hoki te Minita, kia tino houhia e ia te rongo ki ng a tangata katoa. ihe mai ki a ia, kite mea hoki kua he ia ki tetahi, me whai ia kia houhia te ronao. a. rite rawa te utu
TE KARAKIA I TE TURORO.
255
mo nga mea katoa ihe ai ia. A, kite mea kahore ano kia oti he Ohaki mana mo ana taonga, me mea ano kia tuhituhia ; me whakaatu nga taonga tarewa, kahore ano i ea noa i a ia, me nga mea hoki ona kua riro i era atu, a kiano i utua noatia mai; kia marie ai tona ngakau. Me whakamahara ano ia nga tangata kia anga kite whakariterite i enei mea i a ralou
e ora ana.
enei kupu i runga ake nei, me korero atu e te .Minita ki mua i tana Inoi, kite pai ia. Aua hoki te Minita e wareware kite mea atu ki nga turoro, e whai taonga ana, kia atawhai kite hunga rawakore.
5J Ki te taimaha te hinengaro o te turoro i te pehanga a tetahi hara nui, hei konei ia whakahaua ai kia anga kite whaki i ana hara. Kia mutu tana Whaki-hara, kite hiahiatia nuitia e
th, me korero e te Piriti tenei Wetekanga hara ;
KUA tukua mai e to tatou Ariki, E Ihu Karaiti, he mana ki tana Hahi, e wetekina atu ai nga hara o nga tangata katoa e ripeneta ana, e whakapono pu ana ki a ia; mana au hara katoa e muru, he ranea hoki tana mahi tohu. He mea atu hoki tenei naku, i runga i tona mana kua tukua mai nei ki a au, Kua oti on hara te wewete atu, i runga i te Ingoa o te Matua, o te Tama, ote Wairua Tapu. Amine.
51 Katahi ka korerotia e te Minita tenei Inoi:
Kia inoi tatou.
ETE Atua tohu rawa, e whakarerea rawatia atu ana e koe nga hara o te hunga e ripeneta pono ana, e kore ano hoki ana hara e maharatia® koe amuri ake nei, he nui hoki no tan mahi tohu; tirohia iho tenei pononga an, e hiahia nei kia houhia te rongo ki a ia. Whakahoutia i roto i a ia, e te Matua aroha, nga mea katoa kua pirau i te maminga a te rewera, i te ngoikore ranei o tona kikokiko; tiakina hoki e koe tenei turoro, whakapumautia ia ki roto kite Hahi; maharatia tona ripeneta, manakohia mai ona roimata, whakaititia ona mamae, ko koe hoki e matau ana kite mea e pai ana mona. Ite mea hoki e tapatahi nei tana whakawhirinaki ki tan mahi tohu, kaua ana hara o mua e whakairia ki a ia, engari whakakahangia ia ki tou Wairua pai; a, a te ra ano e pai ai koe kia tangohia atu ia i konei, tangohia ki tou pai, kia whakaaro hoki ki nga mahi utu
TE KARAKIA I TE TURORO.
256
nui a tau Tama aroha, a to matou Ariki, a Ihu Karaiti. Amine.
51 Ah, ka korerotia e te Minita tenei Waiata.
Waiata Ixxi.
KO koe taku e whakawhirinaki ai, e Ihowa : kei whakama ahau ake ake.
Whakaorangia ahau i runga i tou tika, kia mawhiti atu ano ahau : tahuri mai tou taringa ki a au, whakaorangia hoki ahau.
Kia ai koe hei teko e noho ai ahau, hei hokihokinga tonutanga atu moku: kua kiia iho ahau e koe kia whakaorangia j ko koe nei hoki toku kohatu, me toku pourewa.
Whakaorangia ahau, e toku Atua, i te ringaringa o te tangata kino, i te ringaringa o te tangata mahara kore, c te tangata nanakia.
Ko koe nei hoki, e te Ariki, e Ihowa, taku e tumanako atu nei: taku e whakawhirinaki atu nei, no toku taitama. rikitanga ake ano.
Nau ahau i tautoko ake, no te kopu mai ano: nau ahau i tango mai i roto i nga whekau o toku whaea; ko koe taku e whakamoemiti tonu atu ai.
He miharotanga ahau na te tini : ko koe ia toku pinnga kaha.
Kia ki toku mangai i te whakamoemiti ki a koe: i tou honore hoki i te roa o te ra.
Kaua ahau e panga atu a te wa o te koroheketanga: kaua ahau e whakarerea ina hemo toku kaha.
E korerotia kinotia ana hoki ahau e oku hoa riri: a e runanga tahi ana te hunga e whanga ana kia whakamatea ahau.
E mea ana, Kua whakarerea ia ete Atua: whaia, hopukia; kahore hoki tetahi hei whakaora.
Ete Atua, kei matara atu koe i a au: e toku Atua, hohoro mai kite awhina i a au. Kia whakama, kia pau, nga hoa riri o toku wairua: kia hipokina kite tawf inga, kite whakama, te hunga 6 rapu ana i to lie moku.
Ko ahau ia, ka tumanako tonu atu : ka hono tonu ano hoki te whakamoemiti atu ki a koe. Ma toku mangai e whakakite atu tou tika. tau whakao-
TE KARAKIA I TE TURORO.
257
ranga i te roa o te ra : kahore hoki ahau e mohio, ehia ranei.
Ka haere ahau i runga i to kaha o te Ariki, o Ihowa: ka whakahuatia e ahau tou tika, tou anake. E te Atua, he mea whakaako ahau nau, no toku tamarikitanga* ake ano: a he whakapuaki taku i au mahi whakamiharo, a, mohoa noa nei. Na, kaua ahau e whakarerea, e te Atua, a, koroheke noa, hina noa ahau : kia whakakitea ra ano e ahau tou kaha ki tenei whakatupuranga, tou nui ki nga tangata katoa e puta mai a mua. Kei runga rawa ano hoki tou tika, e te Atua, he nui nei hoki au mahi: ete Atua, ko wai te rite ana ki a koe ? Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei : aka mau tonu iho, a, ake ake ake. Amine. •JJ Ko tenei hoki. ETE Kai Whakaora o te ao, nau nei matou i hoko ki tou Kipeka, ki ou Toto utu nui, ko ta matou inoi tenei ki a koe, whakaorangia, awhinatia mai hoki matou. ®[J Ko reira te Minita mea ai: HE pa kaha te Ariki Kaha rawa mo te hunga katoa e whakawhirinaki ana ki a ia; e koropiko ana, e rongo ana ki a ia, nga mea katoa i te rangi, i te whenua. i raro iho hoki ite whenua; mana koe e tiaki aianei, a, ake tonu atu; mana hoki koe e mea kia matau, kia kite, kahore rawa atu he Ingoa i raro iho i te rangi, i homaiki nga tangata, e ora ai koe, ko te Ingoa anake o to tatou Ariki, o Ihu Karaiti. Amine. Muri iho ko tenei : KA tukua atu koe e matou kite Atua tohu, mana koe e tiaki. Ma Ihowa koe e manaaki, mana koe e tiaki : ma Ihowa e mea kia marama tona kanohi ki a koe, mana ano hoki koe e atawhai: ma Ihowa hoki e mea kia ara tona mata ki runga ki a koe ; mana ano 3
TE KARAKIA I TE TURORO.
258
tuku iho te rangimarie ki a koe, aianei a, ake ake ake. Amine,
He Inoi mo te Tamaiti mate :
* ETE Atija Kaha rawa, e te Matua tohu, kei a koe anake te tikanga mo te ora, mo te mate; He inoi tenei na matou ki a koe, kia titiro atawhai iho on kanohi i runga i te rangi ki tenei tamaiti e takoto mate nei: Ete Ariki, tukua mai tan whakaoranga ki aia; whakakorea atu, ina pai koe, te mamae o tona tinana, kia ora ano hoki tona wairua, nan nei hoki te mahi tohu: Ki te pai ano hoki koe kite whakaroa i ona ra ki runga kite whenua, kia ora ake ia ki a koe, ara, kia pono tana mahi ki a koe, kia whai pai hoki i a ia tona whakatupuranga, kia whakakororiatia ai koe; tena, kite kore tenei, tangohia atu ano ia e koe ki nga kainga i te rangi, e noho hari na, e okioki tonu na, nga wairua o te hunga kua moe i roto ite Ariki, i a Ihu. Whakaaetiaj mai tenei, e Ihowa, kia mahara hoki ki au mahi tohu i roto i tau Tama, i a Ihu Karaiti, e ora nei, e kingi tahi nei, me koe, mete Wairua Tapu, kotahi tonu Atua, a, ake ake ake. Amine,
He Inoi mo te Tangata tia rcitea, e tore pea ia e ora:
ETE Matua o nga mahi tohu, e te Atua o nga whakamarietanga katoa, ko koe anake to matou kai awhina itewa ote pouri; Tenei matou te rere atu nei ki a koe mo tenei pononga au e takoto nei, he nui rawa nei te mate. Titiro atawhai mai ki a ia, e Ihowa; ite mea hoki e heke haere nei te tangata o waho, man to roto e whakakaha ki ton Wairua Tapu. Man e mea kia pono tana ripeneta mo ona hara katoa o te wa kna pahemo nei; kia pumau hoki tana whakapono ki tan Tama, ki a Ihn 5 kia ngaro ai ona hara i tan mahi tohu, kia tuturu ai hoki i te rangi te honhanga rongo ki a ia keiwha haere atn ia i konei, a ngaro atn i te tirohanga. E Ihowa, e tino matau ana matou, kahore he mea e kore e taea e koe; kite pai hoki koe, e ahei ano i a koe te whakaara ake i a ia, kia noho ora ai ano ia ki a matou: ka tata ano ia, ki ta matou titiro. tona taima e mate ai,
TE RAIiAKIA I TE TUROBO.
259
heoi, man e mea kia kore ona manukanuka kite haora o te mate, mo tona haere pai atu i konei i runga i tau manaakitanga, kia tutuki atu ki tou rangatiratanga inutunga kore ; i runga i nga mahi pai, ite mahi wawao,| a tau Tama kotahi, a to matou Ariki, a to matou Kai Whakaora, a Ihu Karaiti. Amine.
He Inoi Tuku mo te Tangata etata pu ana te mate:
ETE Atua Kaha rawa, kei a koe e noho ana nga wairua o nga tangata tika, kua oti te mea kia tino tika, i te mea kua oti te whakaora i roto i o ratou whare herehere i runga i te whenua; He tuku atu tenei na matou i te wairua o tenei pononga au, o to matou nei hoa, ki on ringaringa, ki o te Kai hanga pono, ki o te Kai whakaora tohu; mete inoi ano ki a koe kia tirohia paitia e koe. Horoia ki nga toto o taua Berne koha-kore i patua nei hei waha atu i nga hara ote ao; kia whakakahoretia atu ai nga paru, i poke ai i te tohe a te kikokiko, i te hianga ranei a Hatana, kia tu he-kore ai ki tou aroaro. Meinga hoki matou, e noho ora nei, kia mohio ki a matou, he mea memeha noa; kia anga hoki kite tatau i o matou ra, kia tino tahuri ai o matou nga« kau, i a matou e noho nei i konei, ki nga whakaaro tapu, e tae ai matou kite ora tonu, i runga i nga mahi pai a tau Tama, ato matou Ariki, a Ihu Karaiti. Amine.
He Inoi mo te Tang ata e pouri ana } e whakararua ana te ngakau.
EIHOWA, ko koe to Matua o nga mahi tohu, te Atua hoki o nga whakamarietanga katoa; He inoi atu tenei na matou ki a koe, kia titiro iho koe mete arolia, mete atawhai ano, ki tenei pononga an, e nui nei tona pouri. E tuhituhia nei e koe nga mea whakapouri mona, e meinga nei e koe ona hara tawhito kia taimaha ki a ia; tenei tan riri te pehi nei i a ia, e ki ana hoki tona wairua ite pouri: otiia, ete Atua tohu, nan ano tan Kupu tapu i mea kia tuhituhia, hei ako i a matou, kia whai tumanajkohanga atu ai matou i te mea e whaka« manawanui ana e whakamarietia ana e taua Karaipiture; man ia e mea kia matau ki a ia ano, ki an kupu whakawehi, me an kupu whakahari ano hoki; kei whakarere
TE KARAKLA I TE TURORO.
260
noa ia i tana whakaaro atn ki a koe, kei whakawhirinaki atn hoki ia ki tetahi mea ke. Meinga kia kaha ia i ona whakamatantanranga katoa, whakakahoretia ano hoki ona mate katoa. Ana te kakaho marn e whatiia rawatia, ana ano hoki te mnka pongere e tineia. Ana ra an mahi tohn, mahi aroha, e tutakina atn ki roto kite riri; engari me mea ano ia kia rongo ite hari, i te koa, kia hari ai nga whena kna whatiia nei e koe. Whakaorangia ake ia ite matakn kite hoa riri, meinga te maramatanga o ton kanohi kia whiti mai ki a ia, homai hoki ki a ia te tino marietanga; kia whakaaro hoki koe ki nga mahi wawao a to matou Ariki, a Ihu Karaiti. Amine,
261
TE TANGOHANGA A TE TURORO I TE HAPA TAPU.
He tini nga mate, nga aitua pa whakarere, e tat a ana lei nga tangata katoa, e kore ai e mohiotia, ko aliea ranei makue ai tenei ao; no reira, me ata ako nga Minita i nga tangata, kia mahara kite haere tonu kite Hapa Tapu o te Tinana, o te Toto, o to tatou Kai Whakaora, o te Karaiti., ua takoto i te Whare Karakia, kia rite ai ratou mo te haerenga atu i konei, ina pai te Atua kite karanga i a ratou; kia nui rawa ano hoki te tohe i nga po mate turoro, i nga wa e horapa nui ai te mate kite tini o te tangata ; kei pouri ratou kite rokohanga e te mate pa whakarere, e kore ai e ahei te tango i te Hapa. Otiia. kite kore e ahei j te turoro te haere atu kite Whare Karakia, mete hiahia ano ia kia tango i roto i tona whare, me korero wawe e ia kite Minita, ka whakaatu ano hoki i ona hoa hei tango tahi; ko te tikanga kia tokotoru, ka kore, kia tokorua ; a ka oti nga mea te taka, te whakariterite, kite whare o te turoro, kia ahua pai ai te meatanga, ka haere atu te Minita, ka mea ano i te Hapa Tapu, ka timata ki tenei Inoi, ki tenei Tuhituhi me tenei Rongo Pai e takoto atu nei.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, e te Kai hanga i nga tangata katoa, e whakatikatikaia ana e ko© te hunga e arohaina ana © koe, e whiua ana hoki e ko© te hunga katoa e manakohia ana e koe; He inoi atu tenei na matou ki a koe kia tohungia tenei pononga an, kua pakia nei e tou ringaringa, meinga hoki kia manawanui ia ki tona matenga, a, kite pai koe, whakaarahia ake ano kite ora ; a, a te ra e motuhia ketia ai tona wairua i tona tinana, kia tu Kara-kore ia ki tou aroaro, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Tg Tuhituhu Hiperu xii. 5.
ETAKU tamaiti, kaua © whakahawea ki ta t© Ariki papaki, kei ngakau-kore hoki ina riria e ia : © papaki ana hoki te Ariki ki tana e aroha ai, e whiua ana hoki e ia nga tamariki katoa © whakatamarikitia ana ki a ia.
TE TANGOHAN GA A TE TURORO.
262
Te Rongo Pad. Hoani v. 24. HE pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Te tangata e rongo ana ki taku korero, a e whakapono ana ki toku kai tono mai, he oranga tonutanga tona; e kore ano hoki ia e riro ki roto kite whakamatenga, engari kua whiti atu i te mate kite ora. U Ka mutu anei, kia rite te Karakia a te Minita kite mea i whakaritea mo te Hapa Tapu, me timata ki tenei kupu, ara, [E te Hunga e tino ripeneta ana, &c.] 1 te tuwhanga o te Hakarameta tapu, ko te Minita e matua tango, . meireira ko era atu i whakaritea hei tango, a muri rawa iho ko te turoro. Heoi, kite kore tetahi e tango i te Hakarameta o te Tinana, o te Toto o te Karaiti, he nui no tona mate, he korenga ranei kia korerotia kite Minita, he tangata kore ranei hei tango tahi me ia, he aha atu mea tika ranei, me whakaako e te Minita kite tangata mate, kite ripeneta pono ia ki ana hara, mete whakapono pu ki to Ihu Karaiti matenga i runga i te Ripeka, kite hekenga ano hoki o ona Toto Jiei hoko i a ia, mete mahara ano, mete whakawhetai ano mo aua mea, ahdkoa e kore tona mangai e kai i te Hakarameta, e kai ana ano tona wairua, e whai pai ana i te Tinana, i te Toto o to tatou Kai Whakaora, o te Karaiti. I nga wa e huia ai te Tikanga mo te Karakia i te Turoro ki te Tikanga mo te Hapa Tapu, me wkakarnutu e te Minita ki te Waiata [E Ihowa, e whakawhirinaki atu ana aliau, &c.] kia hohoro ai hoki, a timata tonu atu kite karakia mo te Hapa Tapu. I nga po hoki e pa mai ai nga mate kino whakaharahara, nga mate uruta, e kore ai nga tangata e pai kite kai Hapa tahi mete turoro ki roto ki tona whare, i te mataku hoki, kite kaha rawa te hiahia o te turoro kia kai, me kai ko raua anake ko te Minita.
263
TE TIKANGA MO TE TANU TUPAPAKU.
Kauaka tenei Karakia e karakiatia mo te hunga i mate iriiri kore, i peia atu ranei i roto i te Hahi, mo te hunga ranei i whakamomori i a ratou. ■fl Me haere atu te Minita kite tomokanga mai kite marae o te Whare Karakia, a, ka tutaki kite Tupapaku, me haere ia i mua i te Kawhena, ka tika atu ki roto ranei kite Whare, kite
Poka ranei, mete korero, mete waiata ranei i enei kupu :
KO ahau te aranga mai, mete ora: ko ia e whakapono ana ki a au, ahakoa kua mate, e ora ano : e kore ano hoki e mate, ake ake ake, nga tangata katoa e ora ana, a e whakapono ana ki a au. Hoani xi. 25, 26.
EMOHIO ana ahau kei te ora toku Kai Hoko, a, i nga wa i muri nei ka tu ia ki runga kite whenua. A, ahakoa i muri i taku kiri ka pau tenei tinana, ka titiro atu ano ahau, i roto ano i toku kikokiko, kite Atua. E titiro ano ahau ki a ia, ahau nei ano; ma oku kanohi, e kore ano e waiho ma he tangata ke, e matakitaki atu. Hopa six. 25, 26, 27.
EAHORE hoki he mea i mauria mai e tatou kite ao, a he mea marama noa tenei, e kore e ahei te mau atu e tatou tetahi mea. Na Ihowa i homai, na Ihowa i tango ; kia whakapaingia te Ingoa o Ihowa. 1 Timoti vi. 7 ; Hopa i. 21.
Ka tae ratou ki roto kite Whare, ka korerotia enei Waiata e , rua, kia kotahi ano ranei:
Waiata xxxix.
I MEA ahau, Ka ata whakaaro ahau ki aku huarahi: kei hara toku arero.
Ka tiakina toku mangai, paraire rawa : i te mea kei toku aroaro te tangata kino.
I whakamoroki ahau, i wahangu, kihai i puaki taku kupu, ahakoa pai $ a ka oho toku mams|.
TE TANK TUPAPAKU.
264
Werawera ana toku ngakau i roto i a au; i a au e whakaaro ana, ka ka te ahi: aka korero toku arero.
E Ihowa, meinga ahau kia matau ki toku mutunga, ki te maha hoki o oku ra, e hia ranei : kia matau ai ahau, he mea memeha noa ahau.
Titiro hoki, kua whakaritea nei e koe oku ra, ano he whanuitanga ringaringa; he kahore noa iho ano oku tau i ton aroaro : ahakoa u noa te tu o nga tangata katoa, he mea memeha kau.
He pono, kei roto i te atarangi te tangata e kopikopiko noa ana; he pono, e ohorere noa ana ratou : e ami ana ia i te taonga, a kahore e matau ma wai ranei e kohi.
Na, he aha taku e tatari atu nei ? e te Ariki, ko koe taku e tumanako atu ai.
Whakaorangia ahau i aku mahi tutu katoa: kaua ahau e waiho hei tawainga ma te wairangi.
Wahangu ana ahau, kihai i kuihi toku mangai ? he meatanga hoki tenei nau.
Nekehia atu i a au tau whiu : ka ngaro ahau i te pakinga a ton ringa.
Ka pakia e koe te tangata, ka whakatupehupehutia mo te hara, ka meinga e koe tona ataahuatanga kia memeha, kia pera mete purehurehu : he pono, he mea teka noa nga tangata katoa.
Whakarongo ki taku inoi, e Ihowa, kia titaha mai ton taringa ki taku karanga ; kei wahangu koe ki aku roimata : he heke hoki ahau nau, he manene, he pera me oku matua katoa.
Kia ata hanga mai ki a an, kia ta ai toku manawa: keiwha haere atu ahau i konei, a ka kahore noa iho.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei •> aka man tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
Waiata xc.
171 TE Ariki, ko koe to matou nohoanga: i tera wha i J katupuranga, i tera whakatupuranga. Kahore ano i whanau noa nga maunga, kahore i hanga e koe te whenua mete ao: ko koe ano te Atua, no tua wbakarere, a, ake torn atu.
TE TANTJ TUPAPAKU.
265
N
E whakahokia ana e koe te tangata kia mongamonga noa : a e mea ana, Hoki atu, e nga tamariki a te tangata.
Ki tau titiro hoki, e rite ana nga tau kotahi mano ki te rangi onanahi: kua pahure atu nei, kite mataaratanga hoki i te po.
Mete mea na te waipuke tau kahakinga i a ratou; he moe ratou: ite ata, ano he tarutaru e tupu ana. I te ata e tupu ana, e pihi ana : ite ahiahi kua kotia, kua maroke.
Kua hemo nei hoki matou i tau riri: ka ohorere hoki i tou aritatanga.
Kua maka e koe a matou kino ki ton aroaro : a matou mea huna kite maramatanga o tou mata.
Ka pan o matou ra katoa mete riri ano koe : ka hemo ake o matou tau, ano he korero e korerotia ana. Nga ra o o matou tau, e whitu tekau tau; a, kite whai kaha, a ka warn tekau nga tau: heoi, he mahi mauiui, he pouri to ratou kaha; ka hohoro hoki te hatepea atu, a ka rere atu matou.
Ko wai te matau ana kite kaha o tau riri: rite pu ano kite wehi ki a koe tau riri.
Akona matou kite tatau i o matou ra : kia anga ai te ngakau kite whakaaro.
ELoki mai, e Ihowa, kia pehea ake te roa ? a kia puta ke he whakaaro man ki o pononga.
Kia na wawe matou i tau mahi tohu: kia hari ai matou, kia koa ai, i o matou ra katoa.
Whakaharitia matou, kia rite ki nga ra i whakawhiua ai matou e koe : ki nga tau i kite ai matou i te kino. Kia puta mai tau mahi ki o pononga : me tou kororia ki a ratou tamariki.
A hei runga i a matou te ataahuatanga o Ihowa, o to matou Atua: whakapumautia ano ki a maton te mahi a o matou ringaringa ; ae ra, te mahi a o matou ringaringa, whakapumautia e koe.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tania: mete Wairua Tapu;
Ko ie ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei s aka man tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
TE TANU TUPAPAKU.
266
51 Meireira ka korerotia tetahi wahi o te Upoko tekau ma rint o te Pukapuka tuatahi a Paoraki te hunga o Koriniti:
1 Koriniti xv. 20.
KU A ara ma> a te Karaiti i te mate, kua waiho hei matamua mo te hunga kua moe. Na te tangata nei hoki te mate, waihoki na te tangata te aranga mai o te hunga mate. I roto hoki i a Arama ka mate katoa nga tangata, waihoki i roto i a te Karaiti ka whakaorangia katoatia. Otiia tenei tangata tenei tangata, i toiia ake turanga; ko te Karaiti te matamua; muri iho ko te hunga ote Karaiti a tona haerenga mai. Ko reira te mutunga, ina oti te rangatiratanga te hoatu e ia kite Atua, ara kite Matua; ina memeha ia ia nga kawanatanga katoa, nga mana katoa, mete kaha. Kua takoto hoki te tikanga kia kingi ia, kia meinga katoatia ra ano nga hoa riri ki rare ki ona waewae. Te hoa riri whakamutunga e whakakahoretia, ko te mate. Ka oti hoki nga mea katoa te pehi eia ki raro i ona waewae. Otira ite kianga nei, Ka oti nga mea katoa te pehi ki raro i a ia; e marama ana tenei, kua waiho i waho te kai pehi o nga mea katoa ki raro i a ia. Aka oti nga mea katoa te pehi e ia ki raro i a ia, ko reira ano hoki te Tama riro ai ki raro i te kai pehi o nga mea katoa ki raro i a ia, kia katoa ai te Atua i roto i te katoa. ka aha te hunga e iriiria ana hei whakakapi mo te hunga mate, kite kore rawa te hunga mate e ara F he aha hoki ratou ka. iriiria ai hei whakakapi mo te hunga mate F He aha ano hoki tatou ka tu wehi ai i nga wa katoa F Na, taku oati, ko taku wliakamanamana mo koutou i roto i a Karaiti Ihu, i to tatdpi Ariki, ina, mo te mate ahau i tenei ra, i tenei ra. Ha, whawhai ana ahau ki nga kararehe i Epeha, pera ana mete tangata; he aha te pai ki ahau, kite kahore te hunga mate e ara F Kia kai tatou. kia inu, ko apopo hoki tatou mate ai. Kei whakapohehetia koutou« kite kino nga hoa, ka heke kite kino nga tikanga paiOho ake kite tika, kaua hoki e hara; kahore hoki o etahi matauranga kite Atua: i korero ai ahau kiawhakama ai koutou. Otira tera tetahi eki mai, E peheatia te whakaarahanga o te hunga ifiate F ahe tinana aha to ratou ina haere mai F Kuaya ! tau e whakato na,e kore e pitta kite ora, kite kahore e mate: a tau e whakato
TE TANU TUPAPAKU.
267
. N 3
na. ehara i te tinana e put a ake a mua tau e whakato engari he kakano kau, no te witi ranei, no tetahi atu meg ranei: a e hoatu ana ete Atua ki tana kakano he tinana, tana hoki i pai ai, a ki tenei kakano, ki tenei kakano, tona ake tinana. Ehara ite kikokiko kotahi nga kikokiko katoa: engari rere ke to te tangata kikokiko, rere ke to te kararehe kikokiko, rere ke to te ika, rere ke to te manu. Etahi tinana, no te rangi; etahi tinana, no te whenua: otiia rere ke te kororia o nga mea ote rangi, rere ke to nga mea ote whenua. He kororia ke to te ra, he kororia ke to te marama, he kororia ke to nga whetu: poka ke hoki te kororia o tetahi whetu, o tetahi whetu. He pera ano te aranga mai ote hunga mate. E whakatokia pirautia ana; e whakaarahia pirau-koretia ana: e whakatokia honore-koretia ana ; e whakaarahia kororiatia ana: e whakatokia ngoikoretia ana; e whakaarahia kahatia ana e whakatokia ana he tinana maori; e whakaarahia ana he tinana wairua. Te mea maori, he tinana ano; te mea wairua, he tinana ano. He penei hoki te mea i tuhituhia, Te tangata tuatahi, a Arama, i meinga hei tangata ora; te Arama whakamutunga, hei wairua whakaora. He ahakoa ra ehara te mea wairua ite tuatahi, engari te mea maori; no muri ko te mea wairua. Te tangata tuatahi, no te whenua, he oneone :te tangata tuarua, ko te Ariki, no te rangi. Nga mea oneone, rite tonu kite mea onepne ; nga mea ote rangi, rite tonu kite mea ote rangi. Na, kua mau nei ki a tatou te ahua o to te oneone, waihoki ka mau ano ki a tatou te ahua oto te rangi. E aku teina, ko taku korero tenei, e kore e tau kia riro te rangatiratanga o te Atua ite kikokiko, ite toto; e kore ano hoki te pirau-kore e riro ite pirau. Na, he mea ngaro tenei, e korerotia atu nei e ahau ki a koutou: E kore tatou katoa e moe, engari e whakaahuatia ketia tatou katoa. E kore e aha, kimo kau te kanohi, i te tetere whakamutunga : e tangi hoki te tetere, a e whakaarahia nga tupapaku, he mea pirau-kore, na, ka whakaahuatia ketia tatou. Kua takoto hoki te tikanga kia kakahuria te pirau-kore e tenei pirau, kia kakahuria te mate-kore e tenei hanga matemate nei. Heoi ka oti tenei pirau te whakakakahu kite pirau-kore, me tenei hanga matemate nei te whakakakahu kite mate-kore, ko reira rite ai te
TE TANU TUPAPAKU.
268
korero i tuhituhia, Horomia ake te mate e te wikitoria. E te mate, kei hea tou wero F E te po, kei hea ton wikitoria ? Ko te hara ta te mate wero ; ana te ture i kaha ai te hara. Na, kite Atua te whakawhetai, nana nei i homai te wikitoria ki a tatou, he meatanga na to tatou Ariki, na Ihu Karaiti. Heoi, e aku teina arolia, kia u, kei taea te whakakorikori, kia hira te mahi kite Ariki i nga wa katoa, e matau ana hoki koutou, ehara i te maumau ta koutou mauiuitanga i roto i te Ariki-
Ka tae atu kite Rua, i te mea e whakariteritea ana te Tupapaku kia tukua iho ki roto kite me korero e te Minita enei kupu s me waiata ranei e te Minita ratou ko ona hoa;
TE tangata i whanau i te wahine, he torutoru nei ona ra, ki tonu ano ite raruraru. Ano hp puawai ia e puta mai ana, e kotia iho ana; rere ana ia ano he atarangi, kahore hoki he tumautanga. ' - I waenganui ote ora kei te mate matou: me rapu ora matou i a wai, kite kahore i a koe, e Ihowa ? he tika ano hoki kia riri koe mo o matou hara.
Otiia, e Ihowa, e te Atua tapu rawa, e Ihowa kaha rawa, e te Kai Whakaora tapu, he tino tohu rawa koe, aua matou e tukua atu ki nga mamae nui o te matenga mutunga kore.
E kitea ana e koe, e Ihowa, nga mea ngaro o o matou ngakau; ana ra e. puma ou taringa tohu ki ta matou inoi; engari tohungia matou, e Ihowa tapu rawa, ete Atua tino kaha, e te Kai Whakaora tapu, tinp tohu, ko koe te Kai whakarite pai o te Whakawa, e ora tonu ana koe, ana matou e tukua, a te haora whakamutunga, kia meatia e nga mamae o te mate kia whakarere i a koe.
Ka panga iho te oneone ki runga kite ka mea atu te Minita:
KU A pai nei te Atua Kaha rawa, he nui no tana mahi tohu, kite tango ki aiai te wairua oto tatou boa kua riro nei, na, ka tukua e tatou tona tinana kite oneone, he oneone ki to oneone, he pungarehu kite pung a ' rehu, he nehu kite nehu; mete tumanako atu kite Aranga ake kite ora tonu, i roto ito tatou Ariki, i a Ihu Karaiti; mana nei e whakaahua ke to tatou tinana fcutua kia rite ki tona tinana kororia, i runga i te nia-
TE TANU TUPAPAKU.
269
hinga a tona kaha, e taea "d e ia te pehi nga mea katoa ki raro i a ia.
51 Ko reira korerotia ai, waiatatia ai ranei:
AKA rongo ahau i tetahi reo i te rangi, e mea mai ana ki ahau, Tuhituhia, Ka hari te hunga mate, e mate ana i rote i te Ariki, no konei ake ano : ae ra, e ai bate Wairua, kia okioki ai ratou i a ratou mahi. 51 Ko reira te Minita mea ai: E Ihowa, tohungia matou. E te Karaiti, tohungia matou. E Ihowa, tohungia matou. T? TO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Jlj Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tan e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei io te hunga e hara ana ki a matou. Ana hoki mabou e kawea kia whakawaia ; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Ko te Minita.
ETE Atua Kaha rawa, kei a koe e noho ana nga wairua o te hunga e haere atu ana i konei i runga i te Ariki, e noho hari ana ano i a koe nga wairua o te hunga whakapono, ua watea i te taimaha ote tin ana; Tenei matou te whakapai atu nei ki a koe, mou i pai kite tango atu i to matou nei hoa i roto i nga he o tenei ao kino; mete inoi atu ano ki a koe, kia pai koe kite whakakapi wawe i te rangapu o an tangata i whiriwhiri ai, kia tae wawe mai ai tan kingitanga ; kia whiwhi ai matou, me era katoa kua riro atu i runga i te whakapono ki tou Ingoa tapu, kite tino tikanga o te haringa o te tinana raua ko te wairua, i roto i tou kororia mutunga kore; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine-
Ko te Inoi.
ETE Atua tohu, ko koe te Matua o to matou Ariki, o Ihu Karaiti, ko ia nei te aranga mai mete ora; ki te whakapono hoki tetahi tangata ki a ia, ahakoa mate ia, ka ora ano ia; e kore ano hoki e mate tonu te tangata e ora ana, e whakapono ana ki a ia; nana nei ma-
TE TAKU TUPAPAKU.
270
ton i ako, (ara na tana Apotoro tapu, na Paora) kia kaua e whakarite kite hunga tumanako-kore te pouri mo te hunga e moe ana i roto i a ia; He inoi atu tenei na naatou ki a koe, e te Matua, kia whakaarahia ake matou ite mate kite ora, ara, ite hara kite mahitikamo te haere rawa atu o matou i tenei ao, ka okioki ki roto ki a ia, ka penei meta o matou ngakau e mea ake nei ki to matou hoa e takoto nei: tukua ano, ate Aranga nui o te ra whakamutunga, kia manakohia matou e koe ; kia whiwhi ano hoki ki tana manaakitanga, e whakahuatiamai e tau Tama aroha kite hunga katoa e aroha ana, e wehi ana ki a koe, Haere mai, e te hunga whakapai a toku Matua, nohoia te rangatiratanga kua rite noa ake mo te orokohanganga ra ano o te ao: lukua mai tenei, e te Matua tohu, ko Ihu Karaiti hoki to matou Kai hohou rongo, Kai whakaora. Amine.
KIA. tan ki a taton katoa te atawhai o to tatou A rild . o Ihu Karaiti, mete aroha o te Atu a, mete whiwhmga tahitanga kite Wairul Tapu, ake ake. /i m-ine.
271
TE WHAKAWHETAINGA A TE WAHINE MO TONA ORANGA I TE WHANAUTANGA TAMARIKI.
Me haere mai te Wahine ki roto kite Whare, ua ora akeia i te Whanautanga, kia pai ano hoki te kakahu, me koropiko hoki kite wahi i whakaritea : ka mea ai te Minita ki a ia:
KUA pai nei te Atua Kaha rawa, he nui no tona atawhai, kia whakaorangia koe i te mate nui i a koe i whanau nei; me whakawhetai atu koe kite Atua, me mea,
Ko konei korerotia ai e te Minita tenei Waiata.)
Waiata @xvi.
E AROHA ana ahau ki a Ihowa: mona i whakarongo mai ki toku reo, ki aku inoi. I tahuri mai tona taringa ki a au: mo reira ka kara*
nga ahau ki a ia i a au nei i te ora. I karapotia ahau e nga whakawiringa a te mate, mau
pu ahau i nga mamae o te reinga.
I kite ahau ite pawera, ite pouri; na, ko taku karangatanga atu kite Ingoa o Ihowa : Tena ra, e Ihowa, whakaorangia toku wairua.
He atawhai a Ihowa, he tika: ae, he aroha to tatou Atua. •
E tiakina ana e Ihowa te hunga kuware: i whakaititia iho ahau, a nana ahau i whakaora.
Hoki atu, e toku wairua, ki tou okiokinga : kua atawhaitia hoki koe e Ihowa.
Nau hoki toku wairua i whakaora kei mate : oku kanohi kei whai roimata, oku waewae kei paheke.
Tera au e haereere kite aroaro o Ihowa: ite whenua o te ora.
I whakapono ahau, koia ahau i korero ai: i nui toku whakawhiunga.
I mea ahau i taku potatutatunga: He teka kau nga zangata katoa.
TE WHAKAWHETAINGA A TE WAHINE.
272
He aha taku e whakahoki atu ai ki a Ihowa : mo ana atawhainga katoa ki a au ?
Ka mau ahau kite kapa ote whakaoranga: ka kara nga hoki kite Ingoa o Ihowa.
Ka whakamana e ahau aku kupu taurangi ki a Ihowa kite aroaro o tona iwi katoa : ki nga marae o te whare o Ihowa, ki waenganui ou, e Hiruharama. Whakamoemititia a Ihowa.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka mau tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
Ko tenei ranei, Waiata cxxvii.
T7T te kore e hanga e Ihowa te whare : he maumau JuL mahi ta nga kai hanga. Ki te kore e tiakina e Ihowa te pa : maumau mataara
noa te kai tiaki.
He maumau ta koutou ara wawe, ta koutou noho roa ite po, ta koutou kai ite taro o te mauiui: mana nei hoki e homai te moe ki tana e aroha ai.
Na, he taonga pumau na Ihowa nga tamariki: ko nga hua ano o te kopu tana utu.
E rite ana ki nga pere i te ringaringa o te tangata kaha : te whanau o te taitamarikitanga.
Ka hari te tangata kua ki nei tana papa-pere i a ratou: e kore ratou e whakama, engari ka korero ratou ki nga hoa riri i te kuwaha.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka mau tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
Ko reirate Minita mea ai Kia inoi tatou.
E Ihowa, tohungia matou. E te Karaiti, tohungia matou, E Ihowa, tohungia matou.
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapir ton Ingoa. Kia tae mai ton rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te
TE WHAKAWHETAINGA A TE WAHINE.
273
M S
rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei io te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou i tekino: Nou hoki te rangatiratanga, Te kaha, me. te kororia, Ake ake ake. Amine.
Te Minita. E Ihowa, whakaorangia tenei pononga au; Te Nuinga. E whakawhirinaki atu nei ki a koe. Te Minita. Ko koe hei pa kaha mona ;
Te Nuinga. I tona hoa ririTe Minita. E Ihowa, whakarongo mai ki ta matou
inoi.
Te Nuinga. Kia tae atu ki a koe ta matou karanga.
Te Minita. Kia inoi tatou.
ETE Atua Kaha rawa, tenei matou te whakawhetai atu nei ki a koe, mon i whakaora i tau pononga, i tenei wahine, i te mamae nui o te Whanautanga tamariki; he inoi hoki tenei na matou ki a koe, ete Matua tohu, kia whakakahangia ia, kia whakapono tonu ai ia ki a koe, kia rite ai te haere ki tau e pai ai i tenei ao : a kia whiwhi kite kororia mutunga kore i te oranga a mua atu ;ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
5] Me homai e te Wahine e haere mai ana lei te Whakawhetai ng a mea e tika ana; kite mea hoki kei te whakatakotoria te Hapa Tapu ) me tango ano ia.
274
HE RIRINGA, ARA, HE WHAKAPUAKANGA I TE RIRI A TE ATUA , ME ANA WHAKAHENGA I TE HUNGA HARA; Me etahi Inoi hoki; kia korerotia i te Ra tuatahi o Reneti, i era atu ra hoki, e whakaritea ai.
Qi Ka mutu nga Inoi ote Ata mete Ritani, me tu te Minita ki
te tunga karakia me mea:
17 HOA ma, he tikanga pai to te Hahi o mua, i whaJ kawhiua ai, ite timatanga o Reneti, nga tangata i kitea nuitia te haranga; i pakia ai hoki i tenei ao kia ora ai o ratou wairua ite ra o te Ariki; kia akona ai hoki era atu, kia mataku i te hara>
He oranga ngakau me i whakahoutia ake taua tikanga i enei wa, otiia ka kore noa nei tena, na, kua whakaritea kia korerotia inaianei, i te aroaro o koutou katoa, nga kanga a te Atua mo nga tangata Kara e kore nei e ripeneta; he mea kohikohi no roto i a Tiuteronomi, no te rua tekau ma whitu o nga Upoko, no etahi atu wahi hoki o te Karaipiture; kia whakahua ai koutou i te Amine ite mutunga o ia rarangi, oia rarangi: kia ma* hara ai koutou kite riri nui a te Atua ki nga tangata hara, kia uaua ai kite ripeneta; kia tupato ai hoki te haere i enei wa e whakaeke tata nei te he; kia rere atu ai koutou i enei hara, e whakaae nei o koutou mangai, e tika aha kia kanga e te Atua.
KIA kanga te tangata e hanga ana i te whakapakoko, i te mea whakairo, whakarewa ranei, hei koropikonga atu.
Ma nga tangata katoa e ki ake, Amine.
Te Minita. Kia kanga te tangata e wh&kahawea ana ki tona papa, ki tona whaea ranei.
Te Nuinga. Amine.
Te Minita. Kia kanga te tangata © neke atu ana i te rohe a tona boa.
Te Nuinga. Amine.
HE RIRINGA.
275
Te Minita. Kia kanga te tangata e whakapohehe ana i te matapo kite huarahi.
Te Nuinga. Amine.
Te Minita. Kia kanga te tangata e whakaputa ke ana i te whakarite whakawa mo te manene, mo te pani, mo te ponaru.
Te Nuinga. Amine.
Te Minita. Kia kanga te tangata e patu puku ana i tona hoa.
Te Nuinga. Amine.
Te Minita. Kia kanga te tangata e moe ana kite wahine a tona hoa.
Te Nuinga. Amine.
Te Minita. Kia kanga te tangata e tango ana i te utu mo te patunga o te tangata harakore.
Te Nuinga. Amine.
Te Minita. Kia kanga te tangata e whakawhirinaki ana kite tangata, e mea ana i te kikokiko hei ringaringa mona, e kotiti atu ana hoki tona ngakau i a Ihowa. Te Nuinga. Amine.
Te Minita. Kia kanga enei katoa, ara, te iwi e kore e tohu, te hunga moe tahae, te hunga puremu, te hunga apo, te hunga karakia ki nga whakapakoko, te hunga ngau tuara, te hunga haurangi i te inu waina, mete hunga e whakauaua ana kite moni.
Te Nuinga. Amine.
Te Minita.
NA, ka kite nei tatou, ka kanga katoatia te hunga e atiti ke ana i a te Atua ture, (ko ta Rawiri poropiti ano hoki tenei i whakaatu nei;) kia mahara tatou ki nga mate mataku e tata nei te rere iho ki runga ki a tatou, ka hoki ai ki to tatou Atua, ki a Ihowa, i runga i te ngakau ripeneta, i te ngakau mahaki, mete tangi ano mo o tatou hara, mete whaki atu ano hoki i aua hara, mete whai tonu ano kia whakaputaina nga hua tika ote ripeneta. Kua pa nei hoki te titaha ki te putake o nga rakau, a ka tuakina, ka maka kite ahi nga rakau katoa e kore e hua ite hua pai. He mea mataku te taka ki roto ki nga ringaringa o te Atua ora: ka uaina hoki e ia ki runga i te hunga hara, he ma*
HE BIRINGA.
276
hanga, he ahi, he whanariki, he awha tuaikerekere; te wahi tenei ota ratou kapa. Tenei ano a Ihowa te haere mai nei i tona wahi, kite rapu utu mo nga mahi kino a nga tangata katoa ote ao. Otira, ko wai eu i te ra e tae mai ai ia ? Ko wai etu ina puta mai ia F Ko tana kowhiuwhiu kei tona ringaringa, mana e tino whakapai tana patunga witi, a e kohikohia e ia tana witi ki roto kite whare witi, tena ko te papapa, e tahuna eiaki te kapura e kore e taea te tinei. E haere mai ana te ra ote Ariki, ano he tahae ite po: i nga tangata e mea ana, He rangimarietanga, he oranga ; ko reira pa whakarere ai te mate ki a ratou, pera mete mamae kite wahine hapu; a e kore ratou e mawhiti atu. Ko reira, ko ate ra rapunga utu, kitea. ai te riri a te Atua kua pae nui nei mo ratou i te hunga tohe ki te hara; i a ratou i whakahawea nei kite whakaaro atawhai, kite manawanui ote Atua, iaia e karanga tonu nei ki a ratou kia ripeneta. Ko reira ratou karanga ai ki ahau, (e ai ta Ihowa,) otiia e kore rawa ahau e rongo atu; ka rapu wawe ratou i a au, otiia e kore ahau e kitea e ratouna ratou hoki i whakarihariha ki te mahara, kihai ano hoki i pai kia wehi ki a Ihowa, mo ratou i whakarere i taku whakaaro, a i whakahihi tonu ki taku riringa atu. Kua taka ke hoki i reira te taima hei patukitukinga kite tatau, kua kati ra hoki; kua pahemo atu te ra e tangi ai kite mahi tohu, kua taea ra hoki te taima ote whakarite whakawa. Aue ! mau rawa te wehi o te reo e whakapuakina mai ai te mate mo ratou, ina mea mai te Atua, Mawehe atu i a au, ete hunga ka oti nei te kanga, kite ahi ka tonu, kua ka noa ake nei mo te rewera ratou ko ana anahera. Heoi, e hoa ma, kia mahara inaianei, i te mea e whiti tonu ana te ra ote ora; tera hoki e tae mai te po, e kore ai e ahei ite tangata te mahi. Engari kia whakapono tatou kite marama, i’te mea kei a tatou te marama, ko te mahi ma tatou, hei ta nga tamariki a te maramatanga; kei maka tatou kite pouri nui,' kei reira nei te tangihanga mete teteatanga o nga niho. Kei maumauria e tatou te atawhai o te Atua e karanga mai nei i a tatou kia ripeneta, e whakaari mai nei hoki i te murunga o nga hara o mua, kite tapatahi o tatou ngakau mo te tahuri ki a ia. Ae ra, ahakoa i rite o tatou hara kite
HE HIRING A.
277
mea ngangana, ka pera ano mete hukarere te ma; aha* koa i whero mete mea whakawhero, ka rite ano kite huruhuru hipi. Tahuri mai hoki i o koutou he katoa, e ai ta Ihowa, a e kore te he e waiho hei whakataka mo koutou. Maka atu, kia matara atu i a koutou, a koutou he katoa ihe ai koutou; mahia hoki he ngakau hou, he wairua hou, mo koutou: kia mate hoki koutou hei aha, e te whare o Iharaira ? Kahore hoki an e ahuareka atu kite matenga o te tangata e mate ana, e ai ta te Ariki, ta Ihowa: na, tahuri mai, a ka ora koutou. Ahakoa kua hara tatou, he Kai korero mo tatou kei te Matua, ko Ihu Karaiti, ko te tika; ko ia ano te whakamarietanga mo o tatou hara. I werohia ia mo o tatou hara, i tukitukia mo a tatou he. Heoi, kia hoki tatou ki a ia, kite Atua atawhai, e manako mai nei ki nga tangata hara katoa e ripeneta pono ana ; mete mohio ano tatou ki tenei, ara, kei te manako tonu mai ia ki a tatou, kei te pai tonu kite muru i o tatou hara, kite haere atu tatou ki aia i runga ite ripeneta pono ; kite rongo tatou ki a ia, me te haere tonu i ana.ara; kite pai tatou kite tango i tana ioka ngawari, i tana wahanga mama, kite haere i muri ia ia mete ngakau iti, mete manawanui, mete aroha, kite pai hoki kia tohutohungia e tona Wairua Tapu; mete whakakororia i a ia, mete mahi tonu ki a ia i runga i te whakawhetai. Ki te penei tatou, ka whakaorangia tatou e te Karaiti i te kanga a te ture, i te kanga nui whakaharahara hoki e tau iho kite hunga e whakaturia e ia kite ringa maui; ka whakanohoia tatou ki tona ringa matau, ka whakawhiwhia mai hoki tatou kite manaakitanga a tona Matua, kia riro mai i a tatou tona rangatiratanga kororia. Mana tatou katoa e whakatutuki atu ki reira, he nui hoki tana mahi tohu. Amine.
*[[ Hei konei ka koropiko katoa nga tangata, me koropiko hoki te Minita me ona hoa, kite wahi e korerotia ai te Ritani, me whakahua i tenei Waiata :
Waiata li.
TOHUN GIA ahaii, e te Atua, kia rite ki ton atawhai; kia rite ki ton aroha nui te murunga o oku hara.
HE RIRINGA.
278
Horoia rawatia taku kino : kia ma hoki toku hara.
E whaki ana hoki ahau i aku-mahi tutu : kei toku aroaro tonu toku hara.
He hara ki a koe, ki a koe anake toku; i meatia ano tenei he ki tou aroaro : i tika ai koe i to korerotanga, i ma ai hoki i to whakaritenga whakawa. Na, i whakaahuatia ahau i roto i te kino : i runga ano i te hara toku whakahaputanga ki roto ki toku whaea. Na, ko tau e mate nui ai, ko te pono i nga wahi o roto: aka whakaakona oku wahi ngaro e koe kite whakaaro nui.
Purea ahau kite hihopa, a ka ma ahau : horoia ahau, a ka ma ke atu i te hukarere.
Kia rongo ahau ite hari, ite koa: aka whakamanamana nga iwi i whatiia nei e koe.
Huna tou mata ki oku hara: a murua katoatia aku kino.
Hanga, e te Atua, he ngakau ma ki roto ki a au: whakahoutia hoki ki roto ki a au he wairua tika.
Kaua ahau e maka atu i tou aroaro: kaua hoki tou Wairua tapu e tangohia i a au.
Whakahokia mai ki a au te hari o tan whakaoranga : tautokona ake hoki ahau ki tou wairua kakama.
Ko reira ahau whakaako ai i ou ara kite hunga tutu : a ka tahuri mai te hunga hara ki a koe.
Whakaorangia ahau i te hara toto, e te Atua, e te Atua o toku whakaoranga: aka waiatatia au mahi tika e toku arero.
Whakatuwheratia oku ngutu, ete Ariki: aka puaki i toku mangai te whakamoemiti ki a koe. Kahore nei hoki koe e aro kite patunga tapu ; penei kua hoatu e ahau : kahore koe e whakaahuareka kite tahunga tinana.
Nga patunga tapu ma te Atua, he wairua maru: e kore koe e whakahawea, e te Atua, kite ngakau maru, kite ngakau iro.
Kia pai tan e mea ai, kia manako hoki koe ki Hiona : hanga nga taiepa o Hiruharama.
Ko reira koe pai ai ki nga pavunga tapu o te tika, ki nga tahunga tinana, he mea whakaeke katoa : ko reira ratou whakaeke ai i nga puru ki runga ki to aata. Kia whakakororiatia te Matua, te Tama: mete Wairua Tapu;
HE BIRINGA.
279
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka mau tonu iho, a, ake ake ake. Amine.
E Ihowa, tohungia matou. JE te Naraiti, tohungia matou.
E Ihowa, tohungia matou.
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra.
Murna o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Te Minita. E Ihowa whakaorangia au pononga; Te Nuinga. E whakawhirinaki atu nei ki a koe. Te Minita. Homai he kaha ki a ratou i runga. Te Nuinga. Tiakina hoki ratou ake ake ake. Te Minita. Awhinatia mai matou, e te Atua, e to
matou Kai whakaora.
Te Nuinga. Whakaorangia hoki matou kia whakakororiatia ai tou Ingoa; Tohungia matou, te hunga hara nei, kia mahara hoki ki tou Ingoa.
Te Minita. E Ihowa, whakarongo mai ki ta matou inoi.
Te Nuinga. Kia tae atu ki a koe ta matou karanga.
Te Minita. Kia inoi tatou.
E IHOWA, whakarongo atawhai mai ki a matou inoi, tohungia te hunga katoa e whaki atu ana i o ratou hara ki a koe; kia mama ai te hunga e taimaha nei te hinengato i te hara, i a koe, e te Atua tohu e hohou nei i tau rongo ki a ratou ; mo nga mahi a te Karaiti, a to matou Ariki. Amine.
E TE Atua tino kaha, e te Matua tohu, e aroha nei ki nga tangata katoa, e kore nei e whakarihariha ki tetahi mea i hanga e koe ; kahore nei hoki e pai kia mate te tangata hara, engari kia tahuri ke ia i ana hara, kia whakaorangia; Atawhaitia matou, e te Atua, murua o matou hara; kia manako mai koe ki a matou, whakamarietia hoki matou e pouri nei, e ruwha nei i te tai-
HE RIBINGA.
280
maha o o matou hara. He mahi nau te tohu tonu; man anake e muru te hara. Tohungia matou, ete Ariki pai, tohungia au tangata kua hokoa nei e koe; aua ra e anga e whakawa i au pononga, he puehu kau nei hoki, he hunga . mate rawa i te hara ; engari whakaangaa ketia tau riri i a matou, e whaki nei i a matou mahi whakarihariha, e ripeneta pono nei ki a matou mahi he; hohoro mai koe kite awhina i a matou i tenei ao, kia noho ora ai matou ki a koe ki tera ao atu ; mo nga mahi hoki a te Karaiti ato matou Ariki. Amine.
U Ko reira whakahuatia ai tenei e nga tangata i muri i U Minita:
WHAKATAHUBITIA matou, e te Ariki pai, a ka tahuri matou. Kia manako mai, e Ihowa, Kia manako mai ki au tangata, E tahuri atu nei ki a koe mete tangi, mete nohopuku, mete inoi. He Atua tohu hold koe, E ki ana i te aroha, E puhoi ana kite riri, he nui ano hoki tou atawhai. E tohu ana koe itewa e tika ai kia mate matou, I te wa hoki o te riri e whakaaro ana koe kite mahi tohu. Ete Ariki pai, tohungia au tangata, Ana ra tou kainga e tukua kia kahore ke. Whakarongo mai ki a matou, e Ihowa, He nui nei hoki au mahi tohu, Titiro mai ki a matou, Kia rite kite nui oau mahi atawhai; Kia whakaaro hoki ki nga mahi pai, mete mahi wawao, a tau Tama pai rawa, a to matou Ariki, a Ihu Karaiti. Amine.
UKb reira ka meinga atu e te Minita anake :
MA. Ihowa tatou e manaaki, mana tatou e tiaki; ma Ihowa e mea kia ara ake te maramatanga o ona kanohi ki runga ki a tatou, mana ano e tuku iho te rangimarie ki a tatou aianei, a, ake tonu atu. Amine.
281
NGA WAIATA A RAWIRI.
TE TAHI 0 NGA RA.
Te Karakia o ie Ata.
Waiata 1.
KA hari te tangata kahore nei e haere i te whakaaro o te tangata kino, kahore ano hoki e tu i te ara o te hunga hara: kahore ano e noho ite nohoanga o te hunga whakahi. 2 Engari ko te ture a Ihowa tana e whakaahuareka ai: kei tona ture ano hoki ana whakaaro ite ao, i te po.
3 E rite hoki ia kite rakau i whakatokia kite taha o nga awa wai: e whai hua nei itepo e hua ai.
4 E kore tona rau e memenge : a ka pono ana mea katoa e mea ai ia.
5 E kore e pena nga tangata kino : engari ka rite ki te papapa e puhia haeretia ana e te hau.
6 Ae ra, e kore e tu te hunga kino ite whakawakanga: mete hunga hara hoki i te whakaminenga o te hunga tika. t 7 No te mea hoki e matau ana a Ihowa kite huarahi ote hunga tika: ko te huarahi ia ote hunga kino e ngaro.
Waiata 2.
HE aha ka nana ai nga tauiwi: ka whakaaro horihori . ai nga iwi ? > 2 Whakatika mai ana nga kingi o te whenua, ru-
nanga tahi ana hoki nga ariki : kite whawhai ki a Ihowa., ki tana tangata hoki i whakawahi ai.
3 Kia motumotuhia e tatou a raua here : kia akiritia ano hoki a raua taura i a tatou.
4 Kei te rangi ia e noho ana, ka kata ia : ka whakahi mai te Ariki ki a ratou.
5 Na, ka korero ia ki a ratou, mete riri ano: ka tino weriweri hoki, ka whakaohorere i a ratou.
Ea 1J WAIATA.
282
6 Ahakoa ra ka whakawahia e ahau taku kingi • ki runga ki taku maunga tapu ki Hiona. . 7 Maku e whakapuaki te kupu, kua mea mai a Ihowa ki a au: Ko koe taku Tama, nonaianei koe i whakatupuria ai e ahau.
8. Inoi mai ki a au, aka hoatu e ahau ki a koe nga tauiwi hei kainga mou: me nga topito o te whenua hei nohoanga tupu mou. 9 Ka wawahi koe i a ratou kite whiu rino: mongamonga noa ratou i a koe, ano he oko na te kai hanga rihi. 10 Na, kia mahara ra, e nga kingi : kia akona, e nga kai whakarite whakawa o te whenua.
11 Mahi atu ki a Ihowa i runga i te wehi : kia hari mete wiri.
12 Kihitia te Tamaiti kei riri ia, aka mate atu koutou i te ara, ina toro tetahi wahi o tona riri : Ka hari katoa te hunga e whakawhirinaki atu ana ki a ia.
Waiata 3.
E IHOWA, ano te tini o oku hoa riri: he tokomaha te hunga e whakatika mai ana ki ahau. 2 He tokomaha te mea ana ki toku wairua: Here rawa he whakaoranga mona i te Atua. 3 Ko koe ia, e Ihowa, hei whakangungu rakau moku: hei kororia moku, mete kai whakaara i toku mahunga.
4 I karanga atu toku reo ki a Ihowa : a whakahoki kupu mai ana ia ki a au i tona maunga tapu. 5 1 takoto iho ahau, i moe; i ara ake ano : na Ihowa hoki ahau i whakamau ake.
6 E kore ahau e mataku i nga mano tini o te iwi : © karapoti nei i a an. 7 Whakatika, e Ihowa; whakaorangia ahau, e toku Atua : nau hoki i patu te kauae o oku hoa riri katoa; mangungu noa i a koe nga niho o te hunga kino. 8 Na Ihowa te whakaoranga: kei runga i to iwi to manaakitanga.
Waiata 4.
WHAKAHOKIA mai he kupu ki a an, e t| Aina p toku tika, ina karanga atu ahau : i aan i te pouri,
WAIATA. [Bal .
283
i whakanuia ahau e koe; kia atawhai koe ki a au, whakarongo mai ki taku inoi. 2 E nga tamariki a te tangata, kia pehea te roa o ta koutou meatanga i toku kororia hei whakama: o ta koutou arohatanga kite horihori, o ta koutou whainga atu kite teka ?
3 Otiia kia mohio koutou he mea momotu ke na Ihowa te tangata tapu mana: e whakarongo a Ihowa ua karanga atu ahau ki a ia.
4 Kia oho koutou, a kaua e hara:• korerorero iho kouton ki o koutou ngakau i runga i o koutou moenga, me te ata takoto ano.
5 Patua nga whakahere o te tika: mete okioki ano ki a Ihowa.
6 He tokomaha te mea ana: Ma wai e whakakite te pai ki a matou ?
7 Kia ara, e Ihowa: te maramatanga o toa mata ki runga ki a matou.
8 Hira ake te hari i homai e koe ki roto ki toku ngakau: itote wa i hua ai a ratou witi, to ratou waina.
9Ka takoto marire ahau, a moe tonu iho: ko koe anake hoki, e Ihowa, hei mea kia au taku noho.
Waiata 5.
KIA tahuri mai ton taringa, e Ihowa, ki aku kupu: kia mohio mai koe ki taku whakaaroaronga.
2 Whakarongo mai kite reo o taka karanga, e toku Kingi, e toku Atua: he inoi ata hoki taka ki a ’ koe. 3 E rongo koe ki toku reo, e Ihowa, ite ata: ite ata ano ka whakatikaia atu e ahau taku inoi ki a koe, a ka titiro matatau atu.
4s Ehara hoki koe ite Atua e pai ana kite hara: e kore te kino e noho ki a koe.
5 E kore te hunga wairangi e tu ki ton ar oar o: e kinongia ana e koe nga kai mahi katoa i te kino.
6 E whakangaromia e koe te hunga korero teka: 0 whakarihariha ana a Ihowa kite tangata toto, ki t@ tangata hianga. *7 Ko an ia, ka haere i runga i te tini o an atawhainga ki to whare: ka koropiko atu ahau kite ritenga mai o to temepara tapu, mete wehi ano ki a koe.
Ra 1.1 waiata.
284
8 E Ihowa, arahina ahau i runga i tou tika, he hoa riri hoki oku: whakatikaia to a'ra i mua i a au.
9 Kahore hoki he pono i o ratou mangai: he kino kau a roto i a ratou.
10 He urupa puare noa o ratou korokoro: e patipati ana o ratou arero.
11 Whakangaromia ratou, e te Atua; kia hinga ratou i a ratou whakaaro: peia atu ratou me a ratou tini mahi tutu; mo ratou i whakakeke ki a koe. 12 Otiia kia hari katoa te hunga e whakawhirinaki atu ana ki a koe: kia hamama tonu ratou ite koa, mo ratou e hipokina iho nei e koe; kia whakamanamana ano hoki ki a koe te hunga e aroha ana ki tou ingoa. 13 No te mea ka manaakitia e koe, e Ihowa, te tangata tika: me he whakangungu rakau te manakohanga mai e karapotia ai ia e koe.
Te Karakia o te Ahiahi.
Wai ata 6.
E IHOWA, kaua e whakatupehupehu mai ki a au ina riri koe: kaua ano hoki ahau e pakia ina arita mai koe.
2 E Ihowa, tohungia ahau; e ngoikore ana hoki ahau: rongoatia ahau, e Ihowa, e ohooho ana hoki oku wheua.
3 E ohooho noa iho ana hoki toku wairua: ko koe ia, e Ihowa, kia pehea atu te roa ?
4 Hoki mai, e Ihowa, kia mokowhiti atu toku wairua: kia mahara ki tou aroha, a whakaorangia ahau. 5 Kahore hoki he maharatanga ki a koe ina mate: ko wai hei whakawhetai atu ki a koe i roto i te rua ?
6 Mauiui iho ahau i taka auetanga ; e manu ana toku moenga iaan i te roa ote po: e whakamakukuria ana e ahau toku takotoranga ki oku roimata. 7 Pakoko kau toku kanolii ite tangihanga: kua ahua koroheke i oku boa riri katoa. 8 Mawehe atu i a an, e nga kai mahi katoa i te kino: kua rongo nei hoki a Ihowa i te reo o taku tangihanga. 9 Kua rongo a Ihowa ki taku inoi: ka manako mai a Ihowa ki taku karakia.
10 Kia whakama. kia pokaikaha noa iho. oku hoa rbl
WAIATA. IRa 1.
285
katoa: kia hoki ratou, kia pa whakarere atu te whakama.
Wai ata 7.
E IHOWA, e toku Atua, kei a koe toku whakawhirinakitanga: kia ora ahau i te hunga katoa e tukino ana i ahau, kia mokowhiti atu hoki ahau.
2 Kei hahae ia i toku wairua, ano he raiona, a titaritari noa: ite mea kahore he tangata hei arai atu.
3 E Ihowa, e toku Atua, kite mea naku tena mahi; kite mea he hara kei oku ringaringa;
4 Ki te mea i whakahokia e ahau he kino kite tangata kua man nei ta maua rongo; (i whakaora nei hoki ahau i te tangata i kino noa mai ki a au:)
5 Kia arumia toku wairua e te boa riri, a kia man: kia takabia hoki toku ora e ia kite whenua, a kia whakatakotoria ano toku kororia ki roto kite puehu.
6 E Ihowa, whakatika, kia riri koe, ara ake, e nana nei hoki oku boa whawhai: kia oho ake hoki koe ki a an kite whakawa i kiia e koe.
7 Penei ka karapotia koe e te whakaminenga o nga iwikia mahara ki a ratou, a hoki atu ano ki runga.
BMa Ihowa e whakarite whakawa mo te iwi; kia rite, e Ihowa, tau whakarite whakawa moku ki taku mahi tika, kite tapatahitanga hoki o aku whakaaro.
9 Kia whakamutua rate kino o te hunga kino : whakaukia hoki te tangata tika.
10 E whakamatautau ana hoki te Atua tika i nga ngakau, i nga whatumanawa.
11 Kei te Atua taku whakangungu rakau: mana e whakaora te hunga ngakau tika.
12 Ka whakarite whakawa te Atua mo te tangata tika: e riri ana hoki te Atua kite he i tenei ra i tenei ra.
13 Ki te kore ia e tahuri, ka whakakoia e ia tana hoarikua whakapikoa eia tana kopere, a oti rawa te whakapai.
14 Oti rawa ano hoki ana mea whakamate te whakapai e ia: kua whakatikaia mai eia ana pere kite hunga tukino.
15 Nana, he kino te mea e whakamamae nei ia: he mahi nanakia te mea i hapu ki roto ki a ia, a whanau ake he teka.
Ra 2Q WAIATA.
286
16 I pokaia eia he poka, he mea keri nana: na, taka iho ia ki roto kite rua i mahia e ia. 17 Ka hoki mai tana whakaaro nanakia ki runga ki tona mahunga: aka tau iho tana mahi tukino ki runga ki tona tumuaki.
18 Ka rite ki tona tika taku whakamoemiji ki a Ihowa: ka himene atu hoki ahau kite ingoa o Ihowa o te Runga-rawa.
Waiata 8.
E IHOWA, e to matou Ariki, ano te nui o ton ingoa i te whenua katoa: paku ana i a koe ton kororia ki runga ake i nga rangi! 2 U pu i a koe te kaha o te mangai o nga kohungahunga, o nga mea ngote u, hei mea mo ou hoa riri: hei pehi mo te hoa riri, mo te kai rapu utu. 3 Ka titiro atu ahau ki o rangi, kite mahi a ou maihao: kite marama me nga whetu, i hanga nei e koe, 4 He aha te tangata, i maharatia mai ai e koe: te tama ranei a te tangata, i tirohia ai ia e koe. 5 Nohinohi nei te wahi i whakaititia iho ai ia e koe i nga anahera: kua karaunatia ano ia e koe kite kororia, kite honore. 6 Waiho iho q koe hei kingi mo nga mahi a ou ringa: kua waiho e koe nga mea katoa i raro i ona waewae; 7 Nga hipi katoa, me nga puru: nga kirehe katoa ano hoki o te parae; BTe manno te rangi, mete ika ote moana: e tere nei i nga ara o nga moana. 9 E Ihowa, eto matou Ariki: ano te nui o ton ingoa i te whenua katoa.
TE RUA O NGA RA.
Te Karak/ia o te Ata,
Waiata 9.
KA whakapaua toko, ngakau, e Ihowa, kite whakamoemiti ki a koe: ka korerotia e ahau au mahi whakamiharo katoa.
2 Ka koa ahau, ka whakamanamaiia ki a koe: ka hiinene atu ahau ki ton ingoa. e te Rungu rawa.
WAIATA. [R a
287
3 Ite hokinga whakamuri o oku hoa riri: tutuki ana ratou, ngaro iho i tou aroaro.
4 Nau hoki i whakatika aku korero me toku whakawa : i runga koe i te torona e noho ana, e whakariterite tika ana.
5 Kua whakatupehupehu atu koe ki nga tauiwil; huna ana e koe te tangata kino, horoia atu ana to ratou ingoa ake ake.
6 Te hoa riri, mutu pu ratou, he whakangaromanga oti tonu iho: kua huna ano hoki e koe nga pa, ngaro iho te whakamaharatanga atu.
7 Ko Ihowa ia, e pumau ana ake ake : kua whakapaia e ia tona torona mo te whakarite whakawa.
8 A e whakarite whakawa ia mo te ao i runga i te tika: ka whakatakoto tikanga ia mo nga iwi i runga i te pono.
9 Hei pa teko ano a Ihowa mo te tangata e tukinotia ana : hei pa teko i nga wa o te he.
10 Aka whakawhirinaki ki; koe te hunga e matau ana ki tou ingoa : no te mea hoki e kore e whakarerea e koe, e Ihowa, te hunga e rapu ana i a koe.
11 Himene atu ki a Ihowa, e noho nei i Hiona : whakapuakina i waenganui i nga iwi ana mahi. 12 Ka whakataki toto ia, ka mahara ia ki a ratou : e kore e wareware i a ia te karanga a te hunga iti.
13 Tohungia ahau, e Ihowa ; titiro mai ki toku mate ite hunga e kino mai ana ki a au: ete kai whakaara i a au i nga tatau o te mate.
14 Kia whakajkitea katoatia ai e ahau on whakamoemititanga inga tatau o te tamahine o Hionaka hari atu ahau ki tan whakaoranga.
15 Kua tapoko nga tauiwi kite rua i keria e rat on : kua man to rat on waewae i roto i te kupenga i huna e ratou.
16 E matauria ana a Ihowa kite whakawakanga e whakaritea ana e ia: he mahanga mo te tangata kino te mahi a ona ringa.
17 Ka whakaanga ketia nga tangata kino kite reinga : me nga iwi katoa e wareware ana kite Atua. 18 E kore hoki e warewarea tonutia te tangata rawakore: e kore e taka tonu atu ta te hunga iti i tumanako atu ai.
Ra 2.1 WAIATA.
288
19 E ara, E ‘lhowa, kei riro ita te tangata: kia whakaritea mai te whakawa o nga tauiwi i ton aroaro. 20 E Ihowa, meinga ratou kia wehi: kia matau ai
nga tauiwi he tangata nei ano ratou.
Waiata 10.
HE aha koe ka tu mai ai i tawhiti, e Ihowa: ka whakangarongaro ai i nga wa otehe ? . 2 E whakakake ana te tangata kino, e tukino ana ite tangata iti : kia hopukina ratou ki roto i nga whakaaro i whakaaro ai ratou.
3 E whakapehapeha ana hoki te tangata kino kite hiahia o tona ngakau: e whakapai ana hoki kite apo taonga, e whakahawea ana ki a Ihowa.
4 E kore te tangata kino e rapu i te Atua, he whakapehapeha hoki no tona mata: kahore te Atua i roto i tetahi o ona whakaaro.
5 Whanoke tonu onaiitra i nga wa katoa : kei runga noa ake an whakariteritenga te kitea e ia, he mea whakatupereru e ia ona hoa riri katoa.
6 E mea ana i roto i tona ngakau, E kore ahau e whakakorikoria: kahore hoki he he moku ake ake. 7 Ki tonu tona mangai i te kanga, i te hianga, i te patipati: kei raro iho i tona arero te nanakia mete teka.
8 E noho ana ia, e whanga ana i nga pa koraha: e kohurutia ana e ia te hunga hara-kore i nga wahi ngaro; e matatau ana ona kanohi kite hunga rawakore.
9 E whanga puku ana ia, me he raiona i tona kuhunga: e whanga ana kia hopukia te tangata iti. 10 E hopukia eia te tangata iti: ua kumea ki roto ki tana kupenga. 11 Kupapa iho ana ia, piko iho ana : kia hinga ai te hunga rawa-kore i ana mea kaha.
12 E mea ana ia i roto i tona ngakau, Ka wareware te Atua : e huna ana ia i tona mata, e kore ia e kite ake tonu atu.
13 Whakatika, e Ihowa, e te Atua, takiritia ton ringa : kaua e wareware kite hunga iti. 14 He aha te tangata kino ka whakahawea ai kite
WAIATA. [Ba 2.
289
. 0
Atua ? kua mea ia i roto i tona ngakau, E kore tenei ® whakatakina e koe.
15 Kua kite koe : e tirohia iho nei hoki e koe te mahi nanakia mete whakatoi. 16 A ka utua e tou ringaringa: e tuku atu ana te rawa-kore ia ia ano ki a koe; ko koe hei tuara mo te pani.'
17 Whatiia te ringaringa o te tangata kino, o te tangata nanakia: whakatakina tona kino, kia kahore ra ano e kitea e koe.
18 Ko Ihowa te Kingi ake ake : kua kahore ke nga tauiwi i tona whenua.
19 E Ihowa, kua whakarongo koe kite hiahia o te hunga whakaiti: mau ano o ratou ngakau e whakapai, ka tahuri mai ano tou taringa kite whakarongo,
20 Ki te whakarite whakawa mo te pani, mo te tangata e tukinotia ana: kei anga ano te tangata o te whenua, kei tukino.
Waiata 11.
KO IHOWA taku e whakawhirinaki ai: he aha koutou ka mea ai ki toku wairua, Here a manu atu ki to koutou maunga.
2 Nana, kua whakapikoa te kopere e te hunga kino : e whakatikaia ana a ratou pere kite aho hei perenga pukutanga atu ma ratou kite hunga ngakau tika.
3 Ki te wawahia nga turanga ake: me pehea te tangata tika ? •
4 Kei tona temepara tapu a Ihowa : kei te rangi ano te torona o Ihowa.
5 E titiro ana ona kanohi : e whakamatautau ana ona kamo i nga tamariki a te tangata.
6 E whakamatautau ana a Ihowa i te tangata tika : a e kinongia ana e tona wairua te tangata kino mete tangata e aroha ana kite tutu.
7 Ka uaina e ia ki runga kite hnnga kino he mahanga, he ahi, he whanariki, mete awha tuaikerekere : ko te wahi tena mo to rat on kapa.
8 No te mea hoki he tika a Ihowa, a e aroha ana ki J te tika : e titiro mai ana ona kanohi kite hunga tika.
Ba 2.] WAIATA.
290
Te Karakia o te AJiiahi,
Waiata 12.
WHAKAORANGIA, e Ihowa, ka mutu hoki nga ta« ngata tapu: ka taweke atu te hunga pono i roto i nga tamariki a te tangata. 2 E korero teka ana ratou ki tetahi, ki tetahi: he ngutu patipati, he ngakau rua o ratou ina korero. 3 Ka hatepea e Ihowa nga ngutu patipati katoa: me te arero e korero whakapehapeha ana; 4 E mea nei, Ma o tatou arero tatou ka kake ai: no tatou ano o tatou ngutu, ko wai hei ariki mo tatou ? 5 E tukinotia nei te hunga iti, e aue nei te hunga rawa-kore; ka whakatika ahau aianei, eai ta Ihowa; 6 Ka whakanohoia ia e ahau kite wahi e ora ai ia j: i te tangata e whakatupereru ana ki a ia.
7 He kupu poke-kore nga kupu a Ihowa: he hiriwa i whakakorea nei te para i roto i te oumu whenua, he mea tuku whitu.
8 Ka tiakina ratou e koe, e Ihowa : ka whakaorangia ratou i tenei whakatupuranga, ake tonu atu. 9 E haereere noa ana nga tangata kino i tetahi taha, i tetahi taha : i te hunga he rawa e whakateiteitia ana.
Waiata 13.
KIA pehea te roa o to warewarenga ki a an, e Ihowa, mo ake touu atu ranei: kia pehea te roa oto hunanga i ton mata ki a an ? 2 Kia pehea te roa o taku whakaaroaronga i roto i toku wairua, o te pouri i roto i toku ngakau, i tenei ra, i tenei ra: kia pehea te roa ote whakakake mai a toku hoa riri ki a au ? 3 Titiro mai, whakahokia mai he kupu ki a an, 0 Ihowa, e toku Atua : whakamaramatia oku kanohi, kei moe ahau, kei mate.
4 Kei mea mai toku hoa riri, Kua taea ia e ahau: kei whakamanamana mai oku hoa riri, ina whakakorikoria ahau.
5 Ko ahau ia, e whakawhirinaki atu ana ki tan mahi tohu : ka whakamanamana toku ngakau ki tan whaka< oranga.
WAIATA. [Ra 3.
291
0 1
6 Ka waiata atu ahau ki a Ihowa : mona i atawhai mai ki a au.
Waiata 14.
EMEA ana te wairangi i roto i tona ngakau: Kahore he Atua.
2 Kua he ratou, he mea whakahouhou a ratou mahi: kahore tetahi e mahi ana i te pai.
3 I titiro iho a Ihowa i te rangi ki nga tamariki a te tangata: kia kite me kahore tetahi e mahara ana, e rapu ana i te Atua.
4 Kua peka ke katoa ratou, kua pirau tahi : kahore tetahi e mahi ana i te pai, kahore kia kotahi. 5 E kore ranei e mohio nga kai mahi katoa o te kino : e kai nei i toku iwi, mete mea e kai taro ana, a kahore e karanga ki a Ihowa.
6 Wehi noa iho ratou i reira: i roto hoki te Atua its whakatupuranga o te hunga tika.
7 Meinga ana e koutou te whakaaro o te hunga iti hei whakama: no te mea ko Ihowa tona piringa. 8 Aue, me i puta mai te whakaoranga o Iharaira i Hiona I ka whakahokia mai e Ihowa tona iwi e whakaponongatia nei: ka whakamanamana a Hakopa, ka hari a Iharaira.
TE TORU 0 NGA BA. Te Karakia o te Ata.
Waiata 15.
E IHOWA, ko wai e noho ki to tapenakara: ko wai e noho ki to maunga tapn ? 2 Ko ia ano e tapatahi ana te haere : e tika ana hoki
te mahi, a e korero pono ana i roto i tona ngakau. 3 Kahore nei e ngau tuara tona arero, kahore e kino te mahi ki tana hoa : kahore ano hoki e anga, e whakahe i tana hoa.
4 E whakahengia ana te tangata kino e ona kanohi: a e whakahonoretia ana e ia te hunga e wehi ana ki a Ihowa.
5 A ahakoa mate noa ia i tana oati: kahore e whaka< paheketia e ia.
Ba 3.] WAIATA.
292
6 Kahore e tuku atu i tana moni hei moni whakatu'. putupu : kahore hoki e tango i te moni hei utu mate mo te tangata hara-kore. 7 Ki te penei te mahi a tetahi tangata: e kore ia e whakakorikoria, ake ake ake.
Waiata 16.
T I AKIN A ahau, ete Atua: e whakawhirinaki atu nei hoki ahau ki a koe.
2 I mea ahau ki a Ihowa : ko koe toku Ariki, kahore e tata toku pai ki a koe;
3 Engari kite hunga tapu i runga i te whenua, ratou ko te hunga pai rawa : kua ahu katoa atu taku ahuarekatanga ki a ratou.
4 Ka whakanuia nga mamae: o te hunga e hohoro atu ana kite atua ke.
5 E kore e ringihia eau a ratou ringihanga toto: e kore ano hoki o ratou ingoa e whakahuatia e oku ngutu.
6 Ko Ihowa te wahi i wehea mai moku, me taku kapa hoki: ko koe te kai whakapumau i taku rota. 7 Kua takoto aku aho ki runga ki nga wahi ahuareka: ina, he wahi pai toku.
8 Ka whakapaingia e ahau a Ihowa, i whakamahara nei i a au: ka whakaako ano hoki oku whatumanawa i a au i te po.
9 Ka waiho tonu e ahau a Ihowa ki toku aroaro: kei toku ringa matau nei ia, a e kore au e whakakori* koria.
10 Koia i koa ai toku ngakau, i whakamanamana ai toku kororia: i takoto tumanako ai ano hoki oku kikokiko.
11 No te mea hoki e kore e waiho e koe toku wairua ite reinga; e kore e tukua e koe to mea tapu kia kite i te pirau.
12 Ka whakakitea mai e koe ki ahau te huarahi o te ora ; kei ton. aroaro te haringa nui : kei ton ringaringa matau nga mea ahuareka, e kore nei e mutu.
Waiata 17.
WHAKARONGO kite tika, e Ihowa, tahuri mai ki taku karanga: kia titaha mai ton taringa ki
WAIATA. [Ea A
293
taku inoi, ehara nei i te ngutu tinihanga nana i vrhakahua.
2 Kia put a mai te whakaritenga o toku whakawakanga i ton aroaro : tirohia mai e ou kanohi te mea e rite ana.
3 Kua whakamatautauria e koe toku ngakau, kua tirotirohia iho ahau e koe i te po: kua whakamatautau koe i a au, a kahore he mea i kitea e koe: e mea ana ahau kia kaua e hara toku mangai.
4 Nga mahi nei a te tangata; ko nga kupu a ton mangai taku mea hei pa mai ki a au i nga ara o te kai whakangaro.
5 Whakaukia aku hikoinga ki o ara; kei paheke aku takahanga.
6 E karanga atu nei ahau ki a koe, no te mea ka whakahoki kupu mai koe, ete Atua, ki a au: whakatitahatia mai ton taringa ki a au, whakarongo ki taku kupu.
7 Meinga kia miharotia au mahi aroha: ko koe nei hoki, ko fou ringaringa matau, te kai whakaora mo te hunga e whakawhirinaki atu ana ki a koe, i te hunga e whakatika mai ana.
8 Tiakina ahau, ano ko te whatu o te kanohi : buna ahau ki raro i te taumarumarutanga o ou pakau, 9 I te hunga kino e tukino nei i a au : i oku hoa riri whakamate e karapoti nei i a an.
10 E kopakia ana ratou e o ratou ngako : e koreroi whakapehapeha ana o ratou mangai. 11 Tenei o niatou hikoinga te karapotia nei e ratou j matatau tonu iho o ratou kanohi ki raro kite whenua.
12 E rite ana ratou kite raiona e hiahia ana kite hopu kai: kite kuao raiona ano hoki e noho ana i nga wahi ngaro.
13 E ara, e Ihowa, haukotia tona aroaro, turakina iho ia ki raro: whakaorangia toku wairua ite tangata kino, ara i to hoari.
14 I nga tangata, ara i ton ringaringa, e Ihowa, i nga tangata o te ao : kei tenei ora nei to ratou wahi, a e whakakiia ana o ratou kopu e koe ki to taonga buna. 15 E kiki ana ratou ite tamariki: whakarerea iho nga toenga o o ratou taonga ki a ratou kohungahunga.
Ba 3.] WAIATA.
294
16 Ko au, e kite ano ahau i tou mata i runga i te tika: a ma te rite ki a koe ka tatu ai toku ngakau ina ara ake ahau.
Te Karakia o te Ahi(M.
Waiata 18.
KA aroha ahau ki a koe, e Ihowa, e toku kaha; ko Ihowa toku teko, me taku pourewa, toku kai whakaora ano hoki : toku Atua, toku kamaka, e whakawhirinaki atu ai. ahau, taku whakangungu rakau, mete haona o toku whakaoranga, me toku pa tiketike.
2 Ka karanga atu ahau ki a Ihowa, e tika nei kia whakamoemititia : aka ora i aku hoa riri.
3 I karapotia mai ahau e nga whakawiringa ate mate: a whakawehia ana ahau e nga waipuke o te kino. 4 I karapotia mai ahau e nga whakawiringa a te reinga: i haukotia e nga mahanga ate mate. 5 I karanga atu ahau ki a Ihowa i toku paweratanga: i hamama atu hoki ki toku Atua.
6 I whakarongo mai ano ia ki toku reo i roto i tona temepara: i tae a|u ano taku hamamaianga ki tona aroaro, ki ona taringa.
7 Na, ka ngaueue te whenua, ka ru:■ wiri ana nga putake o nga maunga, ngaueue ana i tana riri. 8 I kake atu he paowa i ona pongaponga: a kai ana te kapura o roto o tona mangai, ngiha noa nga waro. 9 I whakapingoretia eia nga rangi, a heke iho ana: a j raro te pouri i ona waewae.
10 I eke ia ki runga ite herupa, a rere ana: i rere ia i runga i nga parirau o te hau. 11 I meinga eia te pouri hei wahi ngaro mona: ko nga wai pouri tona teneti i tetahi taha ona, i tetahi taha, me nga kapua matotoru o te rangi.
12 I rere atu ona kapua matotoru i te wherikotanga o tona aroaro: te whatu, me nga ware kapura. 13 I papa ano hoki te whatitiri a Ihowa i nga rangi, a puaki ana te reo o te Runga-rawa: he whatu, he ware kapura. 14 I kokiritia e ia ana pere, a marara ana ratou: i koperea mai hoki e ia nga uira, a whati ana ratou. 15 Katahi ka kitea nga whakatakere o nga wai, aka takoto kau nga putake o te ao i to whakatupehupehunga,
WAIATA. [Ba 3.
295
e Ihowa : i te whengunga o te manawa o ou pongaponga.
16 I tono karere mai ia i runga, ka mau ia ki a au: toia ake ana ahau e ia i roto i nga wai maha.
17 Nana ahau i whakaora i taku hoa riri kaha, i te hunga ano hoki e kino mai ana ki a au: no te mea he kaha rawa ratou i a au.
18 I huakina tatatia mai ahau e ratou i te ra o toku matenga : ko Ihowa ia toku whakawhirinakitanga. 19 I whakaputaina mai ahau e ia kite wahi nui: i whakaorangia ahau e ia, no te mea hoki i whakaahuareka mai ia ki a au.
20 Bite tonu ki taku mahi tika ta Ihowa utu ki a au: l ite tonu kite ma o oku ringa tana i whakahoki mai ai ki a au.
21 Moku i pupuri i nga ara o Ihowa: a kihai i he, i whakarere i toku Atua.
22 Kei mua tonu hoki i a au ana whakariteritenga katoa : kihai ano hoki i whakamataratia atu i a au ana tikanga.
23 Tapatahi tonu hoki toku whakaaro ki tona aroaro: a i tiaki ano ahau i a au kei kino.
24 Na, ka homai e Ihowa he utu ki a au, he mea rite tonu ki toku tika: kite ma o oku ringaringa i tona aroaro.
25 He tangata atawhai, ka atawhai hoki koe: he tangata tika, ka tika hoki koe.
26 He tangata ma, ka ma hoki koe : he tangata whakakeke, ka whakakeke hoki tau mahi.
27 E whakaorangia hoki e koe te iwi ngakau mamae: ka whakahokia iho ano e koe ki raro nga kanohi whakakake.
28 Mau hoki e whakau taku rama: ma Ihowa, ma toku Atua, e whakamarama toku pouritanga. 29 Nau hoki ahau i rere ai na waenganui atu i te ropu: na toku Atua hoki i pekea ai eau te taiepa. 30 Te Atua, tika tonu tana ara : e para-kore ana te kupu a te Atua, he whakangungu rakau ia kite hunga katoa e whakawhirinaki atu ana ki a ia.
31 Ko wai oti te Atua, kite kahore a Ihowa : ko wai hoki he kamaka, kite kahore to tatou Atua ?
d >. 3. j WAI AT A.
296
32 Ko te Atua hei whitiki iaauki te kaha: hei mea ano kia tino tika taku ara.
33 Ko ia hei mea i oku waewae kia rite ki o te hata: mana hoki ahau e whakatu ki runga ki oku wahi tiketike.
34 Ko ia hei whakaako i oku ringaringa kite wha* whai : a whati ana te kopere parahi i oku ringa. 35 Kua .homai ano hoki e koe ki a au te whaka* ngungu rakau o to whakaoranga: puritia ana ahau e tou ringaringa matau, whakanuia ana e to whakaaro mahaki. .
36 I whakanuia e koe aku takahanga i raro i a au; te paheke oku waewae.
37 I arumia e ahau oku hoa riri, man iho ratou i a au: kihai ano hoki ahau i tahuri mai, a ngaro noa ratou.
38 Mongamonga noa ratou i a au, kihai ano i kaha to whakatika ake : hinga ana ratou ki raro i oku waewae.
39 Nau hoki ahau i whitiki kite kaha mo te whawhai : piko ana i a koe ki raro i a au te hunga e whakatika mai ana ki a au.
40 I homai ano e koe ki a au nga kaki o oku hoa riri: huna iho e ahau te hunga i kino mai ki a au. 41 I karanga ratou, heoi kahore he kai whakaora: ki a Ihowa, otira kihai i whakahoki kupu mai ki a ratou. 42 Na, ka tukia ratou e ahau a rite noa ratou ki to puehu e puhia ana ete hau: akiritia atu ana ratou ki waho, ano he paru no te huarahi.
43 Kua whakaorangia ahau e koe i nga ngangautanga ate iwi; kua meinga ahau e koe hei rangatira mo nga tauiwi.
44 Hei apa moku: te iwi kahore nei i matauria e ahau.
45 Kia rongo kau te tarin ga, ka kakama tonu mai ratou ki a au; nga tangata iwi ke, ngohe kau ki a an. ■ 46 Ka memeha haere nga tangata iwi ke: ka puts wehi mai hoki i roto i o ratou kuhunga. 47 E ora ana a Ihowa, kia whakapaingia hoki toku kaniaka: kia whakanuia ano hoki te Atua o toku whakaoranga.
48 Ko te Atua toku kai rapu utu: mana e pehi iho nga iwi ki raro i a an.
WAIATA. [Ra 4
297
O B
49 Nana ahau i mawhiti mai ai i oku hoa riri, ae ra, mau ahau e mea kia teitei ake i te hunga e whakatika mai ana ki a au: kua whakaorangia ahau e koe i te ta* ngata tutn.
50 Mo konei ka whakawhetai atu ai ahau ki a koe, e Ihowa, i waenganui i nga tauiwi: ka himene ano ahau ki ton Ingoa.
51 He nui nei tana whakaoranga i tona Kingi: a e whakaputa aroha ana ki tana tangata i whakawahi ai, ki a Rawiri ratou ko ona uri, ake ake ake.
TE WHA 0 NGA RA. Te Karakia o te Ata.
Waiata 19.
EKOREROTIA ana e nga rangi te kororia o te Atua: a e whakaaturia ana e te kikorangi te mahi a ona ringa.
2 E puaki mai ana te reo o tena rangi, o tena rangi : e whakaatu mohiotanga mai ana hoki tena po, tena po.
3 Kahore he hamumutanga, kahore he kupu : kahore e rangona to ratou reo.
4 Kua puta atu ta ratou aho kite whenua katoa: a ratou kupu, a, te pito ra ano o te ao.
5 Whakaturia ana e ia ki reira te tapenakara mo te ra: a e puta mai ana ia me he tane marena houi tona whare moenga, whakai ana ia, pera ana mete tangata kaha e mea ana kite oma whakataetae.
6 Tena putanga mai, kei tetahi pito o te rangi, a whawhe noa ki tetahi pito: kahore hoki tetahi mea e ngaro i tona mahanatanga.
7 Tapatahi tonu te ture a Ihowa, he mea whakatahuri i te wairua : pono tonu nga whakaaturanga a Ihowa, e whakawhaiwhakaa.ro ana i te kuware.
8 E tika ana nga akoranga a Ihowa, e whakahari ana ite ngakau: ema ana te whakahaunga a Ihowa, e whakamarama ana i nga kanohi.
9 E ma ana te wehi ki a Ihowa, e pumau tonu ana, ake ake: e pono ana nga whakaritenga whakawa a Ihowa, tika kau ano hoki.
10 Engari ena e hiahiatia ana i te koura, ae, i te tins
»A 4.] WAIATA.
298
koura, ahakoa maha: reka atu ite honi, ite maturuturunga iho o nga honikoma.
11 Na ena ano hoki to pononga i whakatupato : a he nui te utu kite puritia ena mea. 12 Ko wai e matau ana ki ona he; atu oku hara puku.
13 Puritia ano to pononga kei riro i nga hara whaka* kake, hei rangatira moku: ko reira au tu tika ai, a ka watea i te he nui.
14 Kia manakohia nga kupu a toku mangai: me nga whakaaro a toku ngakau, 15 E Ihowa: e toku kamaka, e toku kai hoko.
Wai ata 20.
MA Ihowa e whakahoki mai he knpu ki a koe i te ra ote he: ma te Ingoa o te Atna o Hakopa koe e tiaki; 2 Mana e tono mai he awhina mon i roto i te wahi tapn : e whakan mai hoki koe i Hiona ;
3 Mana e mahara mai ki o whakahere katoa : e ma’ nako mai hoki ki o tahnnga tinana; 4 Mana e liomai ki a koe ta to ngakau e mea ai: e whakamana katoa hoki tan e wawata ai. 5 Ka hari maton ki to whakaoranga, ka whakatu hoki i o maton kara i runga i te Ingoa o to maton Atiia: ma Ihowa e whakarite an inoi katoa.
6 Katahi au ka matau e whakaora ana a Ihowa i tana tangata i whakawahi ai, ka whakahoki kupu mai ia ki a ia i runga i tona tangi tapu : mete kaha ano tona ringa* ringa matau kite whakaora. 7 Ko etahi e whakawhirinaki ana ki nga hariata, ko etahi ki nga hoiho: ko matou ia ka mahara kite Ingoa o Ihowa, o to matou Atua.
8 Kua piko iho ratou, kua hinga: ko matou ia, kua ara ake, kua tu ki runga. 9 Whakaorangia te Kingi, e Ihowa: kia whakahoki kupu mai ia i te ra e karanga atu ai matou.
Waiata 21.
KA hari te Kingi ki ton kaha, e Ihowa: ano te nni o ton a whakamanamana ki tan whakaoranga.
WAIATA. [Ra 4.
299
2 Kua homai e koe ki a ia ta tona ngakau i hiahia ai: kihai ano i kaiponuhia e koe ta ona ngutu i inoi ai. 3 Kei mua nei hoki koe i a ia, e homai ana i nga manaakitanga papai : karaunatia ana e koe tona mahunga kite tino koura.
4 He ora tana i inoi ai ki a koe, a kua homai e koe ki a ia: he roa noa atu nga ra, ake ake.
5 He nui tona kororia i tau whakaoranga : taupokina ana ia e koe kite honore, kite kororia.
6 Nau hoki ia i mea kia manaakitia rawatia, ake ake: whakaharitia ana ia e koe kite koa o tou mata.
7 E whakawhirinaki ana hoki te Kingi ki a Ihowa : e kore ano ia e whakangaueuetia, he atawhai hoki no te Rungarawa.
8 Ka mau i tou ringa o hoa riri katoa: ka mau i tou ringa matau te hunga e kino ana ki a koe.
9 Ka meinga ratou e koe kia rite kite oumu kapura i te wa e riri ai koe : e horomia ratou e Ihowa ina weriweri ia, a ma te kapura ratou e kai.
10 Ka whakamotitia atu e koe o ratou hua i runga i te whenua : o ratou uri i waenganui o nga tamariki ate tangata.
11 No te mea he kino ta ratou iwhakatakoto ai mou, he mahi nanakia ta ratou i whakaaro ai : kihai nei i taea e ratou.
12 Mo reira ka meinga e koe kia tahuri o ratou tuara: ina whakatikaia e koe o pere i runga i o aho ki o ratou mata. *
13 Ka whakanuia koe, e Ihowa, i runga i tou kaha : ka waiata matou, ka himene atu ki tou nui.
Te Karakia o te Ahiahi. Waiata 22.
11. TOKU ATUA, e toku Atua, he aha koe i whakarere J ai iaan : i matara atnaiki te whakaora i a an, ki nga kupu o toku hamamatanga ? 2 E toku Atua, e karanga atu nei ahau i te awatea, heoi kahore koe e ropgo mai: i te po ano kahore hoki e wahangu.
3 Otiia e tapu ana koe: e noho nei i rot© i nga whakamoemititanga a Iharaira.
Ba 4. j WAIATA.
300
4 I whakawhirinaki o matou matua ki a koe : i whakawhirinaki ratou, a whakaorangia ana ratou e koe. 5 I ratou ki a koe, a whakaorangia ake: i whakawhirinaki ratou ki a koe, a kihai i whakama.
6 Ko au ia, he toke, ehara hoki i te tangata : e tawaia ana e te tangata, e whakahaweatia ana e te iwi. 7 Kataina iho ahau e te hunga katoa e kite ana i a au : ko ana o ratou ngutu, oioi ana o ratou matenga, e ki mai ana,
8 I whakawhirinaki ia ki a Ihowa, kia whakaorangia ai e ia : mana ia e whakaora, ina hoki ia ka pai atu ki a ia.
9 Nau ia ahau i whakawhanau mai i roto i tekopu: i mea hoki kia tumanako atu ahau, i a au ano i nga u o toku whaea.
10 He mea whakarere atu ahau i runga i a koe no te kopu mai ano : ko koe ano toku Atua no te kopu mai ano o toku whaea.
11 Kei mamao atu koe i a au, e tata ana hoki te he: kahore hoki he kai awhina mai.
12 He tini nga puru e karapoti nei i ahau : e whaka paea ana ahau e nga mea kaha o Pahana. 13 E hamama mai ana o ratou mangai ki a au : me te mea he raiona e haehae ana, e hamama ana. 14 E ringihia ana ahau, ano he wai, kua takoki katoa oku iwi: mete ware pi toku ngakau, e rewa ana i waenganui i oku whekau.
15 Kua maroke toku kaha, ano he maramara rihi, piri tonu toku arero ki oku kauae: kua whakatakotoria ano au e koe ki roto kite puehu o te mate.
16 E karapotia nei hoki ahau e nga kirehe : e muia ana ahau e te whakaminenga o nga tangata hara. 17 E pokaia ana e ratou oku ringaringa, me oku waewae ; e taea e au te tatau oku iwi katoa: e titiro mai ana, e matakitaki mai ana ki a au.
18 E wehewehea ana oku kakahu mo ratou: e maka rota ana mo toku weruweru.
19 Kaua ra ia koe e matara atu. e Ihowa : e toku kaha, hohoro mai hei awhina moku. *
20 Whakaorangia toku wairua ite hoar!: taku hoki c matenui nei, i te kuri.
21 Whakaorangia ahau i to mangai ote raiona : wha-
WAIATA. [Ba 4.
301
karongo mai hoki ki a au, kei mate i nga haona o nga unikanga.
22 Ka korerotia e ahau ton Ingoa ki aku teina: ka whakamoemititia koe e ahau i waenganui i te whakaminenga.
23 E te hunga e wehi ana ki a Ihowa, whakamoemiti atu ki a ia : whakakororiatia ia, ete uri katoa o Hakopa, kia wehi hoki ki a ia, e te uri katoa o Iharaira.
24 Mona hoki kihai i whakahawea, kihai i whakaril hariha kite auetanga ote ngakau mamae: kihai anc hoki i huna i tona mata ki a ia, engari i tana karangatanga ki a ia i whakarongo mai ia.
25 Ko koe taku e whakamoemiti ai i waenganui o te whakaminenga nui: ka whakamana eau aku kupu taurangi kite aroaro o te hunga e wehi ana ki a ia. 26 Ka kai te hunga mahaki, aka makona: ka whakamoemiti ki a Ihowa te hunga e rapu ana ki aia; kaora tonu o koutou ngakau.
27 E mahara nga pito katoa o te whenua, aka tahuri ki a Ihowa : ka koropiko ano nga hapu katoa o nga iwi ki ton aroaro.
28 No Ihowa hoki te rangatiratanga: ko ia ano te Kawana i waenganui o nga iwi.
29 Ka kai, a ka* koropiko ki a ia: nga tangata tetere katoa o te whenua.
30 Ka tuohu iho ki tona ar oar o te hunga katoa e heke atu ana kite puehu: e kore hoki e ahei i tetahi te whakaora tona wairua.
31 Tera e mahi tetahi uri ki a ia: ka waiho kite Ariki hei whakatupuranga.
32 E haere mai ratou, e kauwhau i tona tika kite iwi © whanau a mua; He meatanga tenei nana.
Waiata 23.
KO Ihowa toku hepara : e kore ahau e hapa. 2 Ko ia hei mea kia takoto ahau i nga wahi taru» taru hou : e arahi ana ia i a au i te taha o nga wai ata rere.
3 Ko ia hei whakahoki ake i toku wairua: e arahi ana ia i a au i nga ara o te tika, he whakaaro hoki ki tona ingoa.
Ma 5.] WAIATA.
302
4 Ae, ahakoa haere ahau i te awaawa o te atarangi o te mate, kahore he kino e wehi ai ahau: no te mea kei toku taha koe; ko to rakau, ko to tokotoko, ko ena hei oranga ngakau moku.
5 E taka ana e koe he tepara ki toku aroaro i te tirohanga ano a oku hoa riri: e whakawahia ana e koe toku matenga kite hinu, purena tonu taku kapa. 6 He pono, e aru i a au te pai mete atawhai i nga ra katoa e ora ai ahau: aka noho ahau kite whare o Ihowa, ake tonu atu.
TE BIMA 0 NGA BA.
Te Karakia o te Ata.
Wai ata 24.
NO Ihowa te whenua, me ona tini mea: te ao, me nga tangata e noho ana i runga. 2 He mea whakatu hoki nana ki runga ki nga moana. he mea whakau ki runga ki nga roma. 3 Ko wai e eke ki runga kite maunga o Ihowa: ko wai ranei e tu ki tona wahi tapu P 4 Ko te tangata e ma ana nga ringaringa, e harakore ana tona ngakau: kahore nei i ara ake tona wairua kite horihori, kahore ano hoki i oati teka.
5 Ka riro mai iaia te manaakitanga a Ihowa: mete tika a te Atua o tona whakaoranga. 6 Ko te whakatupuranga tenei o te hunga e rapu ana ki a ia : e rapu nei i tou mata, e Hakopa. 7 Kia ara ake o koutou matenga, e nga tatau; kia whakaarahia ake ano hoki koutou, e nga tatau onamata: a ka tomo atu te Kingi o te kororia. 8 Ko wai tenei Kingi kororia : ko Ihowa, ko te kaha, ko te marohirohi, ko Ihowa, ko te marohirohi kite wha» whai.
9 Kia ara ake o koutou matenga, e nga tatau; kia whakaarahia ake ano hoki koutou, e nga tatau onamata: a ka tomo atu te Kingi o te kororia. 10 Ko wai tenei Kingi kororia: ko Thowa o nga mano, ko ia te Kingi kororia.
WAIA.TA. [Ba 5.
303
Waiata 25.
KA ara atu nei toku wairua ki a koe, e Ihowa; I toku Atua, e whakawhirinaki atu ana ahau ki a koe: kei whakama ahau, aua oku hoa riri e tukua kia whakaputa mai ki a au.
2 Ae, ana tetahi o te hunga e tatari ana ki a koe e tukua kia whakama: kia whakama te hunga e tinihanga noa ana.
3 Whakakitea mai ki aau o ara, e Ihowa: whakaakona ahau ki o huarahi.
4 Arahina ahau i tou pono, whakaakona hoki ahau: ko koe hoki te Atua o toku whakaoranga; pau noa te ra i a au e tatari nei ki a koe.
5 E Ihowa, kia mahara ki au mahi tohu: ki au mahi aroha, nonamata riro hoki ena.
6 Kaua e maharatia nga hara o toku taitamarikitanga, me aku kino : mahara mai koe ki ahau, e Ihowa, kia rite ki tau mahi tohu, kia whakaaro ki tou pai.
7 E pai ana, e tika ana a Ihowa: aka whakaakona © ia te hunga hara kite huarahi.
8 Ka arahina e ia te hunga mahaki i runga i te whakarite whakawa : ka akona hoki e ia te hunga mahaki ki tana ara.
9 He mahi toh.ll, he pono nga ara katoa a Ihowa : ki te hunga e whakarite ana i tana kawenata, me ana whakaaturanga. 10 Kia mahara ki ton Ingoa, e Ihowa : a murua taku kino, he nui nei hoki. 11 Ko wai te tangata e wehi ana ki a Ihowa ? ka whakaako ia i a ia kite ara e pai ai ia. 12 Ka noho tona wairua i runga ite pai: aka riro mai te whenua i tona uri. 13 Kei te hunga e wehi ana i a ia te mea ngaro a Ihowa : a mana e whakakite ki a ratou tana kawenata.. 14 E tan tonu ana oku kanohi ki a Ihowa: mana hoki e unu ake oku waewae i te kupenga. 15 Tahuri mai ki a an, tohungia hoki ahau: e mokemoke ana hoki ahau, e mamae ana te ngakau.
16 Kua whakanuia nga whakapawera o toku nga. kait: atu ahau i roto i nga mea © peld nei i a au.
5.] WAIATA.
304
17 Tirohia mai toku mate, me toku mamae: a munia katoatia oku hara.
18 Tirohia mai oku hoa riri, he tokomaha hoki ratou: a he nanakia te kino e kino nei ratou ki a au.
19 Tiakina toku wairua, a whakaorangia ahau: kei whakama ahau, e whakawhirinaki atu ana hoki ahau ki a koe.
20 Tukua ma te ngakau tapatahi mete tika ahau e tiaki: e tumanako atu ana hoki ahau ki a koe.
21 Hokona, e te Atua, a Ih ar air a: i roto i ona whakapawera katoa, .
Waiata 26.
IiTTIIAKARITEA toku whakawa, 0 Ihowa, e haere W ana hoki ahau ite tapatahitanga o toku ngakau: 0 whakawhirinaki atu ana hoki ahau ki a Ihowa, a e kore e paheke. 2 Tirohia iho ahau, e Ihowa, whakamatautauria ahau: kia kitea oku whatumanawa, me toku ngakau. 3 Kei mua hoki tou atawhai i oku kanohi: a e haere ana ahau i tou pono. 4 Kahore ahau i noho tahi ki nga tangata horihori: e kore ano hoki ahau e tomo tahi me nga tangata tinihanga.
5 Kino tonu ahau kite whakaminenga o nga kai mahi ite he: e kore ano ahau e noho tahi kite hunga kino*
6 Ka lioroia e ahau oku ringaringa kite harakoretanga: ka taiawhio ai ito aata, e Ihowa; 7 Aka rangona toku reo e whakaSoemiti ana: e whakapuaki ana i au mahi whakamiharo katoa. 8 E Ihowa, e aroha ana ahau ki tou whare nohoanga: kite wahi hoki e nohoia ana e tou honore. 9 Kei huia toku wairua ki roto kite hunga hara: mo
toku ora ki roto kite hunga toto. 10 He mahi nanakia hoki ta o ratou ringaringa: ki tonu ano hoki o ratou ringaringa matau i te utu whakapati. 11 Ko ahau ia, ka haere i toku tapatahitanga; hokoa ahau, tohungia hoki ahau.
12 E tu ana toku waewae i te wahi tika : ka whaka* paineda a Ihowa e ahau i roto i nga ■whakaminenga.
WAI A TA. [Ba 5.
305
Te Karalcia o te Ahiahi,
Waiata 27.
KO IHOWA toku maramatanga me toku whakaoranga kia wehi ahau i a wai ? ko Ihowa te kaha o toku ora; ko wai taku e mataku ai ?
2 I te whakatatanga mai o te hunga kino, o oku hoa riri, o oku hoa whainga, kite kai i oku kikokiko: tutuki ana ratou, hiiiga ana.
3 Ahakoa whakapae noa te ope i a au, e kore toku ngakau e wehi: ahakoa ara noa te pakanga ki ahau, ma tenei ka au ai ahau.
4 Kotahi taku mea i inoi ai ahau i«a Ihowa, a ko taku tena e rapu ai: kia noho ite whare o Ihowa i nga ra katoa e ora ai ahau, kia kite ai ahau i te ataahuatanga o Ihowa, a kia ui i roto i tona temepara. 5 Ka huna hoki ahau e ia ki tona teneti i te wa o te he, ka kuhua ahau e ia ki roto kite wahi ngaro o tona tapenakara: ka whakanohoia ahau eia ki runga kite kohatu.
6 Na, aianei ka whakateiteitia ake toku mahunga: ki runga ake i oku hoa riri, e karapoti nei i ahau. 7 Aka patua e ahau i roto i tona tapenakara nga whakahere hari: ka waiata ahau, ae, ka himene atu ki a Ihowa.
8 Whakarongo mai ki toku reo, e Ihowa, ua karanga atu ahau: tohungia ahau, whakahokia mai hoki he kupu ki a au.
9 E toku ngakau, kua mea mai ia ki a koe, Rapua e koutou toku mata: ka rapu ahau i tou mata, e Ihowa.
10 Kaua tou mata e buna ki a au: kaua to pononga e whakapeaua atu, ua riri koe.
11 Ko koe toku kai awhina: kei mahue ahau i a koe, kei whakarerea e koe, e te Atua o toku whakaoranga.
12 Ki te whakarerea ahau e toku papa, e toku whaea : ko Ihowa hei tukunga atu moku. 13 E Ihowa, whakaakoha ahau ki to ara: arahina ahau i te ara tika, he hoa riri hoki oku.
14 Kaua ahau e tukua atu kite hiahia o oku hoa riri: kua whakatika mai hoki ki aan nga kai wba* kapae teka, mete hunga manawa nanakia.
Ea 5-] WAIATA.
306
15 Ahakoa ra e whakapono ana au: tera au e kite i te pai o te Atua i te whenua o te ora.
16 Taria a Ihowa: kia maia, a mana e whakakaha ton ngakau: ina, taria a Ihowa.
Waiata 28.
KA karanga au ki a koe, e Ihowa, e toku kohatu: kaua e wahangu ki a au, ta te mea kite wahangu mai koe ki a au, ka rite ahau kite hunga e heke atu ana kite poka. 2 Whakarongo mai kite reo o aku inoi, ua karanga atu ah au ki a koe: ina totoro atu oku ringaringa ki to ahurewa tapu.
3 Kaua ahau e kumea tahitia atu mete hunga he, me nga kai mahi Ite kino: he marie a ratou kupu ki o ratou hoa, he kino ia kei roto i o ratou ngakau. . 4 Kia rite ki a ratou mahi tau e hoatu ai ki a ratou: kite kino ano hoki o a ratou hanga. 5 Kia rite ki nga mahi a o ratou ringaringa tau e hoatu ai ki a ratou: whakahokia ta ratou utu ki a ratou. 6 Na, kahore nei ratou ewhakaaroki nga mahi a Ihowa, ki nga meatanga a ona ringaringa: mo reira ka whakahoroa iho ratou e ia, e kore ano hoki e whakaturia ake. 7 Kia whakapaingia a Ihowa: mona i whakarongo mai ki toku reo inoi.
8 Ko Ihowa toku kaha, me toku whakangungu rakatt; i whakawhirinaki atu toku ngakau ki a ia, a awhinatia mai ana ahau: koia i hari ai toku ngakau, i whakamoemiti ai hoki taku waiata ki a ia.
9 Ko Ihowa to ratou kaha: ko ia ano te kaha whakaora o tana tangata i whakawahi ai. 10 Whakaorangia to iwi, manaakitia ton kainga tupu; whangainga hoki ratou, whakaarahta tonutia, ake ake.
Waiata 29.
HOATU ki a Ihowa, ete hunga nunui: hoatu ki a Ihowa te kororia mete kaha. 2 Hoatu ki a Ihowa te kororia e rite ana mo tona Ingoa: koropiko atu ki a Ihowa i roto ite ataahuatanga o te tapu.
3 ‘F?^. run^a reo ° Ikowa i nga wai: e papa ana te whatitiri a te Atua o te kororia.
WAI AT A. [Ba 6.
307
4 Kei runga a Ihowa i nga wai maha; kaha tonu te reo o Ihowa: kororia tonu te reo o Ihowa.
5 Mongamonga noa nga hita ite reo o Ihowa: ina, mongamonga noa i a Ihowa nga hita o Repanona. 6 Ko ia hei mea i a ratou kia mokowhiti, ano he kuao kau: a Repanona rau'a ko Hiriona, ano he kuao unikanga.
7 E wehewehe ana te reo o Ihowa i nga mura ahi ; wiri ana te koraha ite reo o Ihowa: wiri ana i a Ihowa te koraha o Karehe.
8 Whanan ana nga hata i te reo o Ihowa, tihorea ana nga ngahere: e korerotia ana hoki tona kororia i tona temepara e nga tangata katoa. 9 E noho ana a Ihowa i runga ite waipuke: ae, 6 noho ana a Ihowa hei Kingi, ake ake. 10 Ka homai e Ihowa he kaha ki tona hunga: he rongo man ta Ihowa nianaakitanga mo tona iwi.
TE ONO 0 NGA BA. Te Karakia o te Ata,
Waiata 30.
KA whakanui ahau i a koe, e Ihowa: nau hoki ahau i hapai ake, a kihai i tukua oku hoa riri kia hari mai ki a au.
2 E Ihowa, e toku Atua, i karanga atu ahau ki a koe, a kore ake toku mate i a koe.
3 E Ihowa, nau i whakaputa ake toku wairua i roto i te rua tupapaku; nau ahau I whakaora ake kei heke atu kite poka.
4 Himene atu ki a Ihowa, e tona hunga tapu, whakawhetai atu hoki ina inahara ki tona tapu. 5He iti hoki te wahi e riri ai ia; he oranga kite manakohia mai e ia: e tau iho te tangi ite ahiahi, a i te ata he hari.
6 I mea ahau i taku wa i kake ai, e kore au e whakangaueuetia a muri ake nei.
7 He manakohanga mai nan, e Ihowa, i whakaungia ai e koe te tn o toku maunga: i huna e koe ton mata, a whakararua noatia iho ahau.
I{A 6 -J WAIATA.
308
E* Ihowa, i karanga atu ahau ki a koe; i inoi atu hoki ki a Ihowa.
9 He aha te painga o oku toto, ina heke atu ahau ki ■e jpoka? Ma te puehu koia koe e whakamoemiti F mana oti e whakapuaki tou pono F 10 Whakarongo, e Ihowa, tohungia hoki ahau: e Ihowa, ko koe ano hei awhina moku.
11 Kua whakaputaina ketia e koe taku tangihanga hei kanikaninga: kua wetekina atu e koe toku kakahu taratara, a whitikiria ana ahau e koe kite koa ;
12 Hei mea e himene atu ai toku kororia ki a koe, kore jike e wahangu. E Ihowa, e toku Atua, ka whakawhetai atu ahau ki a koe, ake ake ake.
Wai ata 31.
E IHOWA, ko koe taku e whakawhirinaki atu neij kei whakama ahau, ake ake: whakaorangiaah.au, he tika nei hoki koe.
2 Anga mai tou taringa ki a au; hohoro te whakaora i a au: kia ai koe hei kohatu kaha moku, hei whare tiaki moku. 3 Ko koe hoki toku kohatu, me toku pa: na, kia mahara ki tou Ingoa, a arahina ahau, tohutohungia hoki ahau.
4 Whakaputaina ake ahau i roto i te kupenga i huna e ratou moku : ko koe hoki toku kaha.
. 5 Tenei toku wairua te tukua atu nei e ahau ki tou ringaringa: nau ahau i hoko, e Ihowa, e te Atua o te pono.
6 E kino ana ahau kite hunga e whakaaro ana ki nga mea tekateka noa : e whakawhirinaki ana hoki ahau ki a Ihowa.
7 Ka whakamanamana ahau, ka hari ki tou atawhai; mou hoki i titiro mai ki taku tangihanga; i matau hoki koe ki toku wairua i nga wa o te he. 8 A kihai i tukua kia kopia ahau ki roto kite ringaringa ote hoa riri: kua whakaturia e koe oku waewae kite wahi nui.
9 Tohungia ahau, e Ihowa, kei te he hoki ahau : pakoko kau toku mata i te poiiri, toku wairua, me toku kopu.
10 Ka hemo nei hoki toku ora ite tangihanga, me oku
WAI AT A. [JU 6.
309
tau ite aue: poto iho toku kaha i toku he, kurupopo ana oku iwi.
11 He tawainga ahau na oku hoa riri katoa, ko te tino mahi ia tena a oku hoa noho tata, he mea wehi ahau na nga tangata i mohio ki a au : te kitenga o etahi i a an i waho, rere ana ratou i a an.
12 Kua warewaretia ahau mete tupapaku kua ngaro atu ite ngakau: kua rite ahau kite oko pakaru. 13 I rongo hoki ahau i te ngaungatuaratanga a te tini; i karapotia ahau ete wehi: i a ratou e runanga ana ki te he moku, i mea ratou, kia whakamatea ahau. 14 Otiia e whakawhirinaki ana ahau ki a koe, e Ihowa: e mea ana ahau, Ko koe ano toku Atua.
15 Kei tou ringaringa oku taima, whakaorangia ahau i nga ringaringa o oku hoa riri, i te hunga hoki e tukino ana i a an.
16 Kia whiti iho tou mata ki to pononga : whakaorangia ahau, he mahi tohu hoki tau. 17 Kei whakama ahau, e Ihowa; kua karanga atu hoki ahau ki a koe : kia whakama te hunga kino, kia takoto puku i roto i te rua tupapaku.
18 Whakamutua te korero a nga ngutu teka, he kino nei a ratou korero mo te tangata tika, na to ratou whakapehapeha hoki, na to ratou whakahihi.
19 Ado te nui o tan pai i rongoatia atu e koe mo te hunga e wehi ana ki a koe : i mahia nei e koe mo te hunga e whakawhirinaki ana ki a koe i te aroaro o nga tamariki a te tangata ! 20 Ka huna ratou e koe kite wahi ngaro i tou aroaro, i te whakapakari a te tangata : ka huna ratou e koe ki roto kite teneti, kei tata kite ngangautanga a nga arero.
21 Kia whakapaingia alhowa: mona i mea kiamiharotia tana mahi tohu ki a an i te pa kaha. 22 I ki hoki ahau i toku potatutatunga, kua motuhia atu ahau i mua i on kanohi : ahakoa ra i rongo mai ano koe ki toku reo inoi i taku karangatanga atu ki a koe.
23 Arohaina a Ihowa, e tona hunga tapu katoa : © tiakina ana hoki e Ihowa te hunga pono, a he nui tana utu kite kai mahi whakapehapeha.
24 Kia maia, a mana e whakakaha o koutou ngakau, 0 to hunga katoa e tumanako atu ana ki a Ihowa.
Ba 6.] WAIATA.
310
Te Karalcicb o te
Waiata 32.
IT’A hari te tangata kua oti tana mahi tutu te mnru: JX tona hara te hipoki. 2 Ka hari te tangata kahore nei e Ihowa he hara ki a ia, a kahore he hianga i tona wairua. 3 I ahau kihai i kuihi, ngahengahe kau oku iwi i taku auetanga i te ra roa.
4 No te mea hoki i taimaha iho tou ringa ki runga ki a au ite ao, itepo : kua riro toku makukutanga, kua rite kite maroketanga o te raumati. 5 I whakina e ahau toku hara ki a koe, kihai hoki i huna i taku kino. I mea ahau, Ka whakina aku mahi tutu ki a Ihowa; a murua ana e koe te kino o toku hara.
6 Mo konei ka inoi atu ki a koe nga tangata tapu katoa itewa e kitea ai koe: he pono ka ngawha nga wai nui, e kore e tata mai ki a ia.
7Ko koe toku piringa; mau ahau e whakaora ite pouri: mau ahau e karapoti ki nga waiata whakaora. 8 Ka tohutohungia koe e ahau, ka whakaakona koe ki te ara e haere ai koe : ma toku kanohi koe e arahi.
9 Kei rite koutou kite hoiho, kite muera ranei, kahore nei he matauranga: he mea kuku nei o raua kauae kite paraire, kite moka, kite kore e tata mai ki a koe. . 10 He tini nga mea whakapouri mo te tangata hara: te tangata ia e whakawhirinaki ana ki a Ihowa, ka karapotia ia e te atawhai.
11 Kia koa ki a Ihowa, whakamanamana, e te hunga tika : kia hari, hamama, e te hunga ngakau tika katoa.
Waiata 33.
KIA hari ki a Ihowa, ete hunga tika: he mea ataahua te whakamoemiti ma te hunga tutika. 2 Whakamoemiti atu ki a Ihowa i runga i te hapa: himene atu ki a ia i runga i te hat ere kotahi nei tekau nga aho.
3 Waiatatia atu ki aia he waiata hou: kia tika te whakatangi, kia nui te reo.
4 No te mea e tika ana to kupu a Ihowa * a kei runga i te pono ana mahi katoa.
WAIATA. [Ba 6.
311
5 E paingia ana e ia te tika mete whakarite whakawa: eki ana te whenua ite atawhai a Ihowa.
6 Na te kupu a Ihowa nga rangi i hanga : me nga mano katoa ano hoki o reira, na te ha o tona mangai. 7 He mea huihui mai e ia nga wai o te moana, ano he puranga :• he mea whawhao e ia te rire ki nga whare toa.
8 Kia wehi te whenua katoa ki a Ihowa: kia ohooho hoki nga tangata katoa o te ao ki a ia.
9 Iki hoki ia, a kua oti: i whakahau atu ia, atu tonu iho. 10 E whakataka iho ana e Ihowa te whakaaro a nga tauiwi: e whakakahoretia ana eia nga meatanga a nga iwi.
11 Te whakaaro a Ihowa, tu tonu, ake ake: nga meatanga a tona ngakau, kei tena whakatupuranga, keitena whakatupuranga.
12 Ka hari te iwi no rat on nei Atua a Ihowa: mete iwi hoki kua whiriwhiria e ia hei taonga tupu mona. 13 E titiro iho ana a Ihowa ite rangi: e kite ana ia i nga taina katoa a te tangata. 14 Kei tona wahi nohoanga ia e matakitaki iho ana ki nga tangata katoa o te whenua. 15 Rite tonn tana hanganga i o racou ngakau: e mohiotia ana e ia a ratou niahi katoa.
16 E kore tetahi kingi e ora i te nui o te ope j e kore e orate tangata marohirohi i te nui o te kaha.
17 He mea teka te hoiho hei whakaora: ehara ano tona kaha nui i te mea e mawhiti ai.
18 Na, kei runga i te hunga e wehi ana i a ia te kanohi o Ihowa; kei te hunga e tumanako atu ana ki tana mahi tohu.
19 Hei whakaora i o ratou wairua kei mate ; hei mea i a ratou kia ora i te wa o te hemo kai.
20 E tatari ana o tatou wairua ki a Ihowa : ko ia to tatou kai awhina, me to tatou whakangungu rakau.
21 Hari tonu nei o tatou ngakau ki a ia : no tatou hoki i whakawhirinaki atu ki tona Ingoa tapu.
22 E Ihowa, hei runga i a matou tan maid tohu ; kia rite hoki ki ta matou tumanakotanga atu ki a koe,
Ba 6.] WAIATA.
312
Waiata 34.
KA whakapaingia e ahau a Ihowa i nga wa katoa; he whakamoemiti tonu ta toku niangai ki a ia. 2 Ka whakamanamana toku wairua ki a Ihowa : ka rongo te hunga mahaki, a ka hari. 3 Kia whakanui tahi tatou i a Ihowa; kia whakateitei tahi hoki i tona Ingoa. 4 I rapu ahau i a Ihowa, a rongo mai ana ia ki a au : whakaorangia ana hoki ahau e ia i oku wehi katoa. 5 I titiro atu ratou ki a ia, a kua marama : kihai ano o ratou mata i whakama.
6 I karanga atu tenei tangata iti, a whakarongo mai ana a Ihowa : whakaora ana i a ia i ona pouritanga katoa.
7 E noho ana te anahera a Ihowa i tetahi taha, i tetahi taha, o te hunga e wehi ana ki a ia: a e whakaora ana i a ratou.
8 Whakamatauria, kia kite ai koutou ite pai o Ihowa : ka hari te tangata e whakawhirinaki ana ki a ia.
9 Kia wehi ki a Ihowa, e tona hunga tapu: e kore hoki e hapa nga tangata e wehi ana ki a ia.
10 E hapa nga kuao raiona, e mate i te kai : te hunga ia e rapu ana ki a Ihowa, e kore ratou e hapa i tetahi mea pai.
11 Haere mai, e nga tamariki, whakarongo ki a au: maku koutou e ako kia wehi ki a Ihowa.
12 Ko wai te tangata e hiahia ana kite ora: e whai ana kia maha nga ra, kia kite i te pai ?
13 Tiakina tou arero, kei kino: ou ngutu, kei korero hianga.
14 Mawehe atu i te kino, mahia te pai : rapua te ata noho, whaia atu hoki.
15 E tau ana nga kanohi o Ihowa kite hunga tika: me ona taringa ki ta ratou karanga. 16 E he ana te mata o Ihowa ki nga kai mahi i te kino: hei hatepe atu i a ratou ite whenua, kei maharatia.
17 E karanga ana te hunga tika, a e whakarongo mai ana a Ihowa: whakaorangia ana ratou e ia i o ratou whakapawera katoa.
’lB E tata ana a Ihowa kite hunga ngakau maru : ka whakaorangia ano e ia te hunga wairua iro.
WAIATA. [Ea 7.
313
P
19 He tini nga mate ote tangata tika: otira © whakaorangia ana ia e Ihowa i roto i te katoa.
20 E tiakina ana eia ona wheua katoa: e kore tetahi e whati.
21 Ka whakamatea te tangata hara ete kino: a ka he te hnnga e kino ana kite tangata tika. 22 E hokona ana e Ihowa nga wairna o anapononga: e kore ano e he tetahi o te hnnga e whakawhirinaki atu ana ki a ia B
TE WHITE 0 NG A KA.
Te Karakia o te Ata,.
Waiata 35.
WHAKAWAKIA, e Ihowa, te hnnga e whakawa ana i a an: whawhaitia te hnnga e whawhai mai nei ki ahan. 2 Kia man kite whakangungn rakan, kite pnapna : whakatika ake hei awhina mokn. 3 Unnhia te tao, araia te ara o te hnnga e tnkino nei i ahan: ki mai ki toku wairna, Ko ahan ton whakaoranga. 4 Kia whakama, kia nnminnmi, te hnnga e whai ana kia whakamatea ahan : kia whakahokia ki mnri, kia whakapoanantia te hnnga e whakatakoto ana i te kino mokn. 5 Kia rite raton kite papapa e pnhia ana ete han: a kia tnrakina raton e te anahera a Ihowa.
6 Kia pouri to raton ara, kia pahekeheke : kia whaia ano raton e te anahera a Ihowa.
7 Kahore hoki he rawa i huna ai e ratou te poka o ta ratou kupenga moku: ta raton i keri take-kore nei kia mate ai ahau.
8 Kia rokohanga poauautia ia ete whakangaromanga; kia man ano ko ia i tana kupenga i buna ai: kia taka ia ki tana tino whakangaromanga.
9 A ka koa toku wairua ki a Ihowa : ka hari ki tana whakaoranga.
10 Ka ki katoa ake oku wheua, E Ihowa, ko wai te rite ana ki a koe, e whakaorangia ana hoki e koe te iti ite tangata e kaha ake ana i a ia: ae, te iti, te kore i tona kai pahua P
Ra7.J WAIATA.
314
11 I whakatika mai nga kai whakapae teka : whaka. wakia ana ahau mo nga mea kihai hei au i matau atu. 12 I utua mai e ratou taku pai kite kino: a whakatupu pani ana toku wairua.
13 Tena ko ahaji, i a ratou e mate ana, he kahu taratara toku, whakawaikauere ana ahau i toku wairua, kihai i kai : a hoki mai ana taku inoi 'ki toku uma.
14 Toku ahua, mete mea he whanaunga ia, he teina noku: kupapa noa iho ahau, mete mea he tangata e tangi ana ki tona whaea.
15 1 toku paheketanga ia, koa ana ratou, huihui ana: huihui ana nga tangata kino noa iho hei hoa riri moku, kihai ano ahau i mohio; haehae ana ratou i a au, kihai hoki i mutu.
16 I roto ratou i nga tangata tinihanga, i nga kai whakakata o nga hakari : tetea mai ana o ratou niho ki a au .
17 E te Ariki, kia pehea te roa o tau titiro kau mai s whakaorangia toku wairua i a ratou whakangaromanga, taku e aroha nei i nga raiona.
18 Ka whakawhetai atu ahau ki a koe i roto ite whakaminenga nui: ka whakamoemiti atu ki a koe i roto i te iwi kaha.
19 Kei hari mai ki aau aku hoa riri pokanoa: kei whakakini mai nga kanohi o te hunga e kino pakupaku mai ana ki a au.
20 Ehara hoki ta ratou i te korero mo te rangimarie : heoi kei te whakatakoto i te mea tinihanga mo te hunga ata noho o te whenua.
21 Ina, hamama mai ana o ratou mangai ki a au, e ki mai ana; Ha, ha, kua kite o matou kanohi.
22 Kua kite koe, e Ihowa; kaua ra e wahangu : e te Ariki, kei matara atu koe i a au.
23 Oho ake, e ara hoki kite whakarite i taku whakawa : ki taku tautohetohe, e toku Atua, e toku Ariki.
24 Kia rite ki tou tika toku whakawakanga, e Ihowa, e toku Atua: kei koa mai ano ratou ki a au.
25 Kei mea ratou i roto i o ratou ngakau, Ha, ko ta matou tena i pai ai: kei mea ratou, Kua horomia ia 0 tatou.
26 Kia whakama, kia numinumi ngatahi, te hunga 0 koa mai ana ina he ahau: kia whakakakahuria kite
WAIATA. TRa 7.
315
P 2
whakama, kite numinumi, te hunga e whakakake mai ana ki ahau.
27 Kia hamama i te hari, kia koa, te hunga e pai mai ana ki taku mahi tika : ae, kia mea tonu ratou, Kia whakanuia a Ihowa, e whakapai nei kite oranga o tana pononga.
28 A ka korerotia e toku arero tau mahi tika : mete whakamoemititanga ki a koe i te ra roa.
Waiata 36.
EMEA ana te mahi kino a te tangata hara i roto i toku ngakau : kahore he wehi kite Atua i mua i ona kanohi.
2 E whakapai ana hoki ona kanohi ake ki aia ano: a kitea noatia iho te kino o tona hara.
3 He kino ngakupu a tonamangai, he rauhanga hoki: kua mahiie i a ia te mahara, te mahi i te pai.
4 He mahi nanakia tana e whakaaro ai i runga i tona moenga; ehara i te pai te huarahi e turia ana e ia: kahore ona whakarihariha kite kino.
5 Kei nga rangi, E Ihowa, tan mahi tohu: a tutuki noa atu ton pono ki nga kapua.
6 Kite tonu ton tika ki nga maunga nui ; he rire whakaharahara au whakaritenga whakawa: ko koe, e Ihowa, te kai whakaora i te tangata, i te kararehe.
7 Ano te pai o ton aroha, ete Atua: koia nga tama a te tangata ka okioki ai i raro i te taumarumarutanga iho o ou pakau.
8 Ka makona ratou i nga mea momona o ton whare : ka‘ whakainumia ano e koe kite awa o an mea whakahari.
9 Kei a koe hoki te puna ote ora: ma to maramatanga ka kite ai matou i te maramatanga.
10 Kia roa ton arohatanga kite hunga e matau ana ki a koe: ton tika hoki kite hunga ngakau tika.
11 Kei puta mai ki ahau te waewae whakapakari: kei turakina ahau e te ringa o te hunga hara.
12 Hinga iho i reira te kai mahi i te kino: kua turakina iho ratou, te ahei te ara ake.
Ha 7.1 . WAI AT A.
316
T<e Karakia o te Ahiahi.
WmATA 37.
EAUA e mamae atu kite hunga kino : kaua e hae atu ki nga kai mahi i te hara. 2 No te mea ka hohoro ratou te kotia, te peratia me te tarutaru: aka memenge me he otaota hou. 3 Whakawhirinaki ki a Ihowa, mahia te pai: aka noho koe kite whenua, ka ata kai marie hoki.
4 Whakaahuareka atu ki a Ihowa: aka homai eia ki a koe ta to ngakau i hiahia ai.
5 Tukua atu to ara ki a Ihowa : whakawhirinaki atu hoki ki a ia, a mana e mahi.
6 Mana hoki e whakaputa mai ton tika, ano he maramatanga: te whakaritenga hoki o tou whakawakanga mete mea ko te ra e tu ana*
7 Okioki ki a Ihowa, t atari marie ki aia : kei mam at atu koe kite tangata e hohoro ana i tana ara, kite tangata e taea ana e ia nga whakaaro kino. 8 Kati te riri, whakarerea hoki te arita : kei mamae koe, kei mahi i te kino. 9 No te mea ka hatepea atu te hunga kino: te hunga ia e tatari ana ki a Ihowa, ka riro i a ratou te whenua. 10 Kia potopoto ake nei hoki, a ka kore noa iho te hunga kino: ae ra, ka ata tirohia e koe tona wahi, a kore kau noa iho.
11 Otira ka riro mai te whenua i te hunga mahaki i a ka hari ratou i te roa o te ata noho.
12 E whakangarahu ana te tangata kino mo te tangata tika: pakiri ana ona niho ki a ia.
13 Ka kata te Ariki ki a ia : no te mea ka kite ia e tata ana tona ra.
14 Kua unuhia te hoari e te hunga hara, kua piko ta ratou kopere : hei turaki i te iti, i te rawakore, hei kphuru i te hunga e tika ana i te ara.
15 Ka tapoko atu ta ratou hoari ki o ratou ngakau : a ka whatiia a ratou kopere.
16 Engari te wahi iti a te tangata tika : i nga taonga o nga tangata hara tokomaha.
17 Ka svhatiia hoki nga ringaringa o te hunga hara I u tonu ia i a Ihowa te hunga tika
WAIATA. [Ra 7.
317
18 E matan ana a Ihowa ki nga ra o te hnnga tika: a ka pnman to raton kainga, ake ake. 19 E kore raton e whakama i te wa o te he : ka makona ano raton i nga ra o te hemo kai.
20 Ka ngaro ia te hnnga hara, a ka rite nga hoa riri o Ihowa kite ngako reme: ka mahea atn raton; ka mahea atn me he paowa.
21 E tango ana te tangata hara i te taonga tarewa, kahore hoki ana ntn mai: te tangata tika ia, he aroha tana, he homai.
22 Ka riro mai hoki te whenna i ana e manaaki ai ; • • l‘ ka hatepea atn ano ana e kanga ai.
23 E whakatikaia ana nga hikoinga o te tangata tika e Ihowa : e whakaahnareka ana ano ia ki tona ara.
24 Ahakoa hinga ia, e kore ia e tino takoto rawa: no te mea e whakamana ake ana tona ringaringa e Ihowa
25 He tamariki ahan i mna, a kna koroheketia nei: heoi, kahore ahan i kite i te tangata tika e whakarerea ana, i ona nri hoki e pinono taro ana.
26 He atawhai tonn tana, he ohaoha : ka manaakitia ano hoki ona uri. '
27 Whakarerea te kino, mahia te pai: ka noho tonn ai.
28 No te mea e aroha ana a Ihowa kite whakarite whakawa : e kore ano e whakarerea tona hnnga tapn e ia; e tiakina tonutia ana raton, ake ake: otiia ka hatepea atn nga nri o te hnnga hara.
29 Ka riro mai te whenua ite hnnga tika: ka nohoia hoki a reira e raton, ake ake.
30 He knpn mohio ta te mangai ote tangata tika: he whakarite whakawa ano ta tona arero e korero ai.
31 Kei tona ngakau te tnre a tona Atua : e korele paheke tetahi o ona hikoinga.
32 E tan mai ana te titiro a te tangata hara kite tangata tika: a e whai ana kia whakamatea ia.
33 E kore ia e waiho atn ki tona ringaringa e Ihowa : e kore ano hoki ia e whakahe i a ia ina whakawakia ia.
34 Taria a Ihowa, kia man ki tona ara, a ka whakannia koe e ia, ka whakawhiwhia hoki kite whenua : e hatepea atn te hnnga hara, ka kite koe.
35 I kite ahan ite tangata hara e kake ana: e tautorotoro ana, mete pnriri matomato.
Ea B.] WAIATA
318
36 Heoi, pahure noa atu ia, a, kore kau noa iho: ae, i rapua ia e ahau, a kihai i kitea. 37 Maharatia te tangata tika, tirohia iho te tangata tutika: no te mea he marietanga te tukunga iho ki tena tangata. --
38 Ka ngaro ngatahi ia te hunga kino: te tukunga iho kite hunga kino, ka hatepea atu ratou. 39 Na Ihowa ia te whakaoranga o te hunga tika :■ ko ia to ratou kaha i te wa o te he.
40 Ma Ihowa ratou e awhina, ko ia hoki hei tauarai mo ratou : ko ia hei tauarai mo ratou kite hunga kino, ka whakaorangia ano ratou e ia, mo ratou ka whakawhirinaki atu ki a ia.
TE WARU 0 NGA RA. Te Karakia o te Ata.
Waiata 38.
E IHOWA, kaua e whakatupehupehu mai ki a au ina riri koe : kaua ano hoki ahau e pakia ina arita mai koe.
2 Titi tonu hoki au pere ki a au : kaha rawa te pehanga a tou ringa ki a au.
3 Kahore he wahi ora o oku kikokiko, na to riri hoki: kahore ano e ata takoto oku wheua, noku i hara nei.
4 Kua taupokina iho hoki toku mahunga e oku kino: ano he pikaunga taimaha, e pehi rawa ana i a au.
5 E piro ana oku whiunga: kua pirau i taku mahi poauau.
6 E whakawiria ana ahau, piko rawa: e tangi haere ana i te roa o te ra.
7 Kua kapi toku hope i te mate whakarihariha : kahere hoki he wahi ora o oku kikokiko.
8 Kua kore oku kaha, maru rawa ahau: aue ana ahau i te mamae o toku ngakau. 9 Ete Ariki, kei tou aroaro oku hiahia katoa: kahore hoki e ngaro i a koe taku auetanga.
10 Kihakiha kau toku ngakau, kua hemo toka kaha: mete maramatanga o oku kanohi, kua kore hoki tens mea oku.
WAIATA. rJU 8.
319
11 Matara noa atu i toku mate te turanga mai o nga tangata i aroha mai ki a au, o oku hoa hoki: i tawhiti ano oku whanaunga e tu ke mai ana.
12 E whakatakoto mahanga ana moku te hunga e whai ana i a au kia whakamatea : he nanakia ano nga kupu ate hunga e rapu ana ite he moku; he whakaaro tinihanga ano hoki a ratou i te roa o te ra. 13 Ko au ia, i rite kite turi, kihai i rongo : i rite ano hoki kite tangata wahangu, kahore nei e hamumu tona mangai.
14 Na, rite tonu ahau kite tangata kahore nei e rongo: kahore nei he whakatupehupehu i tona mangai. 15 E tumanako atu nei hoki ahau ki a koe, e Ihowa : ka whakahoki kupu mai ano koe, e te Ariki, e toku Atua.
16 I mea hoki ahau, Kei koa mai ratou ki a au : ka paheke toku waewae, ka whakahihi mai ratou ki a au. 17 Meake hoki au kopa: kei mua ano ia au aku mea whakapouri.
18 Kawhaki atu hoki ahau i taku kino : ka pouri mo toku hara.
19 Oku hoa riri ia, hauhau tonu, kaha tonu: kua tokomaha ano te hunga e kino noa mai ana ki a au. 20 He hoa riri ano ki a au te hunga e utu ana i te pai kite kino: moku e whai ana ite pai.
21 Kaua ahau e whakarerea, e Ihowa : e toku Atua, kei mamao atu koe i a au.
22 Hohoro mai koe kite awhina i a au : e te Ariki, e toku whakaoranga.
Waiata 39.
I ME A ahau, Ka ata whakaaro ahau ki aku huarahi, kei hara toku arero : ka tiakina toku mangai, paraire rawa, i te mea kei toku aroaro te tangata kino.
2 I whakamoroki ahau, i wahangu, kihai i puaki taku kupu, ahakoa pai; aka oho toku mamas.
3 Werawera ana toku ngakau i roto i a au, i a au e whakaaro ana ka ka te ahi : a ka korero toku arero.
4 E Ihowa, meinga ahau kia matau ki toku mutunga, kite maha hoki o oku ra, ehia ranei : kia matau ai ahau he mea memeha noa ahau.
5 Titiro hoki, kua whakaritea nei e koe oku ra, ano he
Ha B.] WAIATA.
320
whanuitanga ringaringa; he kahore noa iho ano oku tau i tou aroaro: ahakoa u noa te tu o nga tangata katoa, he mea memeha kau.
6 He pono kei roto i te atarangi te tangata p kopikopiko noa ana : he pono e ohorere noa ana ratou : e ami ana ia i te taonga, a kahore e matau ma wai ranei e kohi.
7 Na, he aha taku e tatari atu nei, e te Ariki ? ko koe taku e tumanako atu ai.
8 Whakaorangia ahau i aku mahi tutu katoa: kaua ahau e waiho hei tawainga ma te wairangi.
9 Wahangu ana ahau, kihai i kuihi toku mangai: he meatanga hoki tenei nau.
10 Nekehia atu ia au tau whiu: ka ngaro ahau ite pakinga a tou ringa.
11 Ka pakia e koe te tangata, ka whakatupehupehutia mo te hara, ka meinga e koe tona ataahuatanga kia memeha, kia pera mete purehurehu: he pono, he mea teka noa nga tangata katoa.
12 Whakarongo ki taku inoi, e Ihowa, kia titaha mai tou taringa ki taku karanga; kei wahangu koe ki aku roimata: he heke hoki ahau nau, he manene, he pera me oku matua katoa.
13 Kia ata hanga mai ki a an, kia ta ai toku manawa: keiwha haere atu ahau i konei, a ka kahore noa iho.
Waiata 40.
T T ATARI marie ahau ki a Ihowa: a anga mai ana ia .1 ki a an, whakarongo mai ana ki taku karanga. 2 Nana ano hoki ahau i tango ake i te poka whaka*
mataku, i roto i te para taoruoru : a whakaturia ana e ia oku waewae ki runga kite kohatu, whakaukia ana e ia aku hikoinga.
3 A homai ana e ia he waiata hou ki toku mangai, he whakamoemiti ki to tatou Atua : he tokomaha e kite, a ka wehi, ka whakawhirinaki ai ki a Ihowa.
4 Ka hari te tangata kua waiho nei e ia a Ihowa hei whakawhirinakitanga mona: a kahore e tahuri atu ki te hunga whakakake, kite hunga hoki e peka atu ana kite teka. 5 E Ihowa, e toku Atua, he tini au mahi whakami*
WAIATA. [Ba 8
321
162
haro i mahia e koe, me au whakaaro ki a matou: ® kore e taea te korero whakatepe atu ki a koe: me i mea ahau kia whakakitea, kia korerotia, e kore e taea te tatau.
6 Kihai i matenuitis e koe te patunga tapu, mete whakahere; pokaia ana e koe oku taringa: kihai koe i mea mai kite tahunga tinana, mete whakahere hara.
7 Na, ko taku meatanga atu, Tenei an te haere atu nei: kei roto ite pukapuka te tuhituhinga moku.
8 Ko taku pai ko te mea i tau e pai ai, e toku Atua: ae ra, kei roto i toku ngakau tau ture.
9 Kua kauwhautia e ahau te tika i roto i te whakaminenga nui: nana, kihai i kopia oku ngutu, tena koe te matau ana, e Ihowa.
10 Kihai i hipokina e ahau tou tika i roto i toku ngakau : kua korerotia e ahau tou pono me tau whakaoranga: kihai i huna e ahau tou aroha me tou pono ite whakaminenga nui.
11 Kei kaiponuhia mai tou aroha ki a au, e Ihowa: ma tou atawhai me tou pono ahau e tiaki i nga wa katoa.
12 Ta te mea kua karapotia ahau e nga kino e kore e taea te tatau: mau pu ahau i aku kino, te ahei te titiro ake; he tini ke i nga makawe o toku matenga; a hemo iho toku ngakau.
13 Kia pai koe, e Ihowa, kite whakaora i a au: e Ihowa, hohoro kite awhina i a au.
14 Kia whakama, kia pororaru ngatahi, te hunga 0 rapu ana i toku wairua kia whakamatea: kia whakahokia ki muri, kia whakama hoki, te hunga e hiahia ana kia he ahau.
15 Kia huna, hei utu mo to ratou whakama: te hunga e mea mai ana ki a au, Ha, ha.
16 Kia hari, kia koa ki a koe te hunga katoa e rapu ana i a koe: kia mea tonu te hunga e pai ana ki tau whakaoranga, Kia whakanuia a Ihowa.
17 Ko au ia, he iti, he rawa-kore; heoi e whakaaro mai ana ano te Ariki ki a au: ko koe toku awhina, me toku kai whakaora; kaua ra e whakaroa, e toku Atua.
Ba B.j WAIATA.
322
Te Karakia o te Alvi(M, Waiata 41.
KA hari te tangata e whakaaro ana kite rawa-kore : 0 whakaorangia ia e Ihowa i te wa o te he. 2 Ma Ihowa ia e tiaki, e whakaora; ka whakaharitia ia i runga ite when.ua: e kore ano hoki e tukua atu e koe ki nga hiahia o ona hoa riri. 3 Ma Ihowa ia e whakakaha, i a ia e whakaruhi ana i runga i te moenga: man ano e whakapai katoa tona moenga i a ia e mate ana.
4 I mea ahau, E Ihowa, tohungia ahau: rongoatia toku wairua; kua hara hoki ahau ki a koe.
5 He kino te korero a oku hoa riri moku: Ahea ranei ia mate ai, pirau ai tona ingoa ?
6 A kite haere mai ia kia kite i a au, ka korero horn hori ia: e ami mai ana tona ngakau ite kino mana; tona putanga atu ki waho, korerotia ana e ia.
7 E kowhetewhete ana moku te hunga katoa e kino mai ana ki a au: e whakatakoto ana ratou ite kino moku.
8 Eai ta ratou, E piri ana te mate kino ki a ia: a ka takoto na ia, heoi ano tona aranga ake.
9 Ae, ko toku hoa ake ano, i whakawhirinaki ai ahau, i kai nei i taku taro : kua hiki ake tona rekereke ki a
an.
10 Ko koe ia, e Ihowa, kia aroha mai ki a au: a whakaarahia ake ahau, kia utua ai ratou e ahau.
11 No konei ahau i matau ai e pai mai ana koe ki a au: no te mea kahore toku hoa riri e whakamanamana mai ki a au.
12 Ko an ia, man ahau e whakamau ake i runga i toku ngakau tapatahi: man hoki au e whakatu ki ton aroaro, ake tonu atu.
13 Kia whakapaingia a Ihowa, Atua o Iharaira: inamata riro ano, ake tonu ake ano hoki. Amine, ae, Amine.
Waiata 42.
EITE tonu kite hata, e kihakiha nei ki nga manga wai: toku ngakau e kihakiha nei ki a koe, et© Atua.
WAIATA. [Ba 8.
323
2 E hiainu ana toku wairua kite Atua, kite Atua ora: ahea ahau tae atu ai, puta atu ai kite aroaro ote Atua F
3 Ko oku roimata taku kai i te ao, i te po : i a ratou e mea tonu mai nei ki ahau, Kei hea tou Atua ?
4 Ka mahara ahau ki enei mea, mete wai toku ngakau e maringi ana i roto i a au: i haere hoki ahau i roto i te huihui, i haere tahi matou kite whare o te Atua, me te reo o te hari, o te whakamoemiti, mete huihui e mea hakari ana.
5 He aha koe i piko iho ai, e toku wairua F i ohorere ai hoki i roto i aau F tumanako atu kite Atua: tera ano ahau e whakawhetai atu ki a ia, mo te whakaoranga a tona mata.
6 E toku Atua, e piko iho ana toku wairua i roto i ahau: koia ahau ka mahara ai ki a koe i te whenua o Horano, o nga Heremoni, i Maunga Mitara.
7 Kara ana tetahi rire ki tetahi rire i te harurutanga o au awhiowhio wai: tika ana au ngaru katoa, me au tuatea i runga i a au.
8 Ahakoa ra e whakahaua mai ano e Ihowa tona atawhai i te awatea : ahe waiata taku ki aia i te po, he inoi kite Atua o toku ora.
9 Ka mea atu ahau kite Atua, E toku kohatu, He aha koe i wareware ai ki a au: he aha ahau ka haere pouri ai i te tukinotanga a te hoa riri ?
10 Ano hehoari iroto i okuwheua te tawainga a oku hoa riri: i a ratou e mea mai nei ki aau i nga ra katoa, Kei hea tou At ua P
11 He aha koe i piko iho ai, e toku wairua F he aha hoki koe i ohorere ai i roto i a au F tumanako atu ki to Atua: tera ano ahau e whakawhetai atu ki a ia, ko ia nei te ora o toku mata, me toku Atua.
Waiata 43.
ETE Atua, whakaritea toku whakawa, whakatikaia aku korero kite iwi atua-kore: whakaorangia ahau i te tangata tinihanga e mahi nei i te he.
2Ko koe hoki te Atua o toku kaha: he aha ahau ka panga nei e koe ? he aha ahau ka haere pouri ai i te tukinotanga a te hoa riri ?
Ba 9.] WAIATA
324
3 Tonoa mai e koe tou marama me tou pono: hei arahi i a au; hei kawe iaau ki tou maunga tapu, ki o tapenakara.
4 A ka haere ahau kite aata o te Atua, kite Atua, ki taku hari nui: ae, ka whakamoemiti atu ahau ki a koe, e te Atua, e toku Atua, i runga i te hapa. 5 He aha koe i piko iho ai, e toku wairua F he aha hoki koe i ohorere ai i roto i a au? tumanako atu kite Atua: tera ano ahau e whakawhetai atu ki a ia, ko ia nei te ora o toku mata, me toku Atua.
TE IWA O NGA BA.
Te Karakia o te Ata»
Wai ata 44.
ETE Atua, kua rongo o matou taringa, kua korerotia mai ki a matou e o matou matua: nga mahi i mahia e koe i o ratou ra, i nga ra o mua. 2 Tau pananga i nga tauiwi ki tou ringaringa, tau whakatokanga hoki i a ratou: tau whakawhiunga i te iwi, me tau peinga i a ratou.
3 Ehara hoki i te mea, na ta ratou hoari i whiwhi ai ratou kite whenua, ehara to ratou takakau i te mea i ora ai ratou: engari na ton ringaringa matau, na ton takakau hoki, na te maramatanga ano hoki o tou mata, he pai hoki non ki a ratou.
4 E te Atua, ko koe toku Kingi: whakahaua mai he whakaoranga mo Hakopa.
5 Mau ka turaki ai matou i o matou hoa riri : ma ton Ingoa ka takahia iho ai e matou te hunga e whakatika mai ana ki a matou.
6 E kore hoki ahau e whakawhirinaki atu ki taku kopere : e kore ano hoki taku hoari e whakaora i a au.
7 Nau hoki matou i whakaora i o matou boa riri: nau ano i whakama ai te hunga i kino mai ki a matou. 8 Ko te Atua ta matou e whakamanamana atu ai i te roa o te ra: ka whakamoemiti atu ano matou ki ton Ingoa, ake ake ake.
9 Otira kua pangs nei matou e koe, kua meinga kia
WAIATA. [Ba 9.
325
whakama: kahore hoki koe kia haere tahi atu me a ma* tou taua.
10 Ka meinga matou kia hoki whakamuri mai i te hoa riri: kei te pahua ano i etahi ma ratou te hunga e kino mai ana ki a matou.
11 Kua hoatu matou e koe ano he hipi e kainga ana: kua whakamararatia hoki matou ki roto ki nga tauiwi.
12 E hokona ana e koe to iwi, a hore he utu: kahore ano hoki koe e whai rawa i te utu mo ratou.
13 E meinga ana matou e koe hei tawainga ma o matou hoa kainga; hei whakahaweatanga, hei whakakatanga mai ma te hunga i tetahi taha, i tetahi taha, o matou.
14 E meinga ana matou hei whakatauki ma nga tauiwi; hei rurunga matenga ma nga iwi. 15 Kei mua tonu i a au toku numinumitanga ° } kua taupokina ahau e te whakama o toku mata;
16 I te reo o te kai tawai, o te kai kohukohu ; ite hoa riri, mete kai rapu utu.
17 Kua pa katoa tenei ki a matou ; ahakoa ra kahore ano matou i wareware ki a koe: kihai ano hoki i teka ki to kawenata.
18 Kahore o matou ngakau i tahuri whakamuri: kihai ano hoki o matou hikoinga i peka atu i to ara,
19 I to matou marunga i a koe i te wahi o nga tarakona :• a taupoki rawa kite atarangi o te mate.
20 Mehemea kua wareware matou kite Ingoa o to matou Atua, kua whakamarokia ranei o matou ringaringa kite atua ke j
21 E kore ranei tenei e ata tirohia mai 0 te Atua ? e matau ana hoki ia ki nga mea ngaro o te ngakau.
22 Mou nei hoki matou i patua ai ite ra roa nei: kiia iho matou, He hipi e patua ana.
23 E ara, he aha koe ka moe ai, ete Ariki: whakatika, kaua matou e panga tonutia.
24 He aha koe ka buna ai i tou mata: ka wareware ti ki ta matou tangihanga, ki to matou tukinotanga ?
25 Kua piko nei hoki o matou wairua ki raro, kite puehu: piri rawa o matou kopu kite whenua.
26 E ara. hei awhina mai i a matou: kia mahara ki tou aroha, a hokoa matou.
Ba 9. j WAIATA
326
Waiata 45
T7l PVPUKE a|re ana te mea pai i rc|bp i toku ngal|iu: JIJ ka korerotia e ahan akn i tito ai mo te kingi: he pene toku arero na te kai tuhituhi hohoro.
2 Engari koe e ataahua ana i nga tamariki a te tangata : kna ringihia on ngntn kite ahnareka, no reira i manaakitiaai koe e te Atua, ake ake ake.
3 Whitikiria to hoari ki to hnwha, ete Nui-rawa: to kororia, me to honore.
4 Aratakina hoki to hoiho i runga i ton honore, i runga i te kaha, hei mea hoki mo te pono, mo te mahaki, mo te tika : a ma ton ringaringa matau koe e whakaako ki nga mea whakamatakn.
5 E koi ana an pere ki nga ngakau o nga hoa riri o te kingi : a ka hinga nga iwi ki raro r a koe. 6 E pnman ana, ete Atna, ton torona, ake ake: he hepeta tika te hepeta o ton kingi tang a.
7 E arohaina ana e koe te tika, a e kinongia ana te hara: no reira, nni atn i to on hoa te whakawahinga a te Atua, a ton Atua, i a koe kite hinu o te hari.
8 He maira kan on kakahn, he aroa, he kahia: i roto i nga whare rei, na ena koe i koa ai.
9 Kei roto i an wahine honore nga tamahine kingi: kei ton ringaringa matau te kuini e tn ana, he mea whakakakahu kite konra o Opira.
10 Whakarongo, e ko, titiro atu hoki, tahuri iho ton taringa: a kia wareware koe ki ton iwi, kite whare
ano hoki o ton papa. 11 Penei ka matenuitia e te kingi ton ataahua: ko
ia hoki ton Ariki; ame koropiko koe ki a ia. 12 Ako reira ano te tamahine o Taira, mete ohaoha-
tanga: ka whai ano nga tangata taonga ote iwi kia manakohia e koe.
13 Kei roto te tamahine o te kingi, he kororia kau t he mea whakairo kite konra tona kakahu.
14 He mea whakapaipai kite ngira tona kakahu, e kawea mai ai ia kite kingi: ka arahina mai ki a koe nga wahina, on a takahoa, e whai ana i a ia.
15 Ka kawea mai ratou mete hari, me to koa: ka iomo atu ratou kite whare o te Iciagi,
WAIATA. BU 9»
327
16 Ko o tamariki hei whakakapi mo on matua : a ka meinga ratou e koe hei kawana mo te whenua katoa. 17 Ka meinga e ahau ton Ingoa kia maharatia e nga whakatupuranga katoa: ma reira ano hoki koe ka whakamoemititia ai e nga iwi, a, ake ake.
Wai ata 46.
KO te Atua to tatou piringa, me to tatou kaha: he kai awhina e tino tata ana i nga wa o te he.
2 No reira, kore ake to tatou wehi, ahakoa nekehia te whenua: ahakoa kahakina nga maunga ki waenga moana.
3 Ahakoa rara, taupatupatu noa ona wai: ahakoa wiri nga maunga i tona huamotanga.
4 Tenei te awa, ko ona manga hei whakahari ite pa o te Atua: ite wahi tapu o nga tapenakara o te Rungarawa.
5 Kei waenganui ona te Atua, ekore ia e whakakorikoria : ma te Atua ia e awhina i te putanga mai ano o te ata.
6 I nana nga tauiwi, i whakakorikoria nga rangatiratanga: puaki ana tona reo, rewa ana te whenua. 7 Kei a tatou a Ihowa o nga mano: ko te Atua o Hakopa to tatou piringa.
8 Haere mai, tirohia nga feiahi a Ihowa: nga whakangaromanga i whakaputaina e ia kite whenua. 9 E whakamutua ana e ia nga whainga, a, te pito ra ano ote whenua: whati ana ia ia te kopere, poro pu te tao, tahuna ake e ia te hariata kite kapura.
10 Kia ata noho, a kia matau ko ahau ano te Atua: e whakanuia ahau i waenganui i nga tauiwi, e whaka* nuia ahau i te whenua.
11 Kei a tatou a Ihowa o nga mano: ko te Atua o Hakopa to tatou piringa.
Te Karakia o te Ahiahi,
Waiata 47.
PAKIA o koutou ringa, e nga iwi katoa: hamama atu kite Atua, kia hari te reo. 2 No te mea he wehi a Ihowa o runga rawa : he Kingi BUi no te whenua katoa»
Ba 9.] WAIATA.
328
3 Nana i riro mai ai nga iwi ki raro i a tatou: me nga tautangata ki raro ki o tatou waewae.
4 Nana i whiriwhiri to tatou nohoanga mo tatou : te mea pai rawa o Hakopa, o tana i aroha ai. 5 Kua kake atu te Atua i roto i te hamamatanga: a Ihowa i roto i te tangi o te tetere. 6 Himene atu kite Atua, himene atu: himene atu ki to tatou Kingi, himene atu. 7 Ko te Atua hoki te Kingi ote whenua katoa: himene atu i runga i te mohio.
8 Ko te Atua te kingi o nga tauiwi: e noho ana te Atua i runga i te torona o tona tapu. 9 Kua huihui mai nga rangatira o nga iwi, o te iwi o te Atua o Aperahama : na te Atua hoki nga whakangungu rakau ote whenua; kua whakanuia rawatia ia.
Wai ata 48.
ENUI ana a Ihowa,. kia nui hoki te whakamoemiti ki a ia: ite pa oto tatou Atua, ite maunga o tona
tapu.
2 He turanga ataahua a maunga Hiona, ko ta te ao katoa e koa ai : kei te taha kite nota, te pa o te Kingi nui.
3 E matauria ana te Atua i roto i ona where papai hei piringa.
4 Na, huihui tahi. mai ana nga kingi, haere tahi atu ana ratou.
5 I kite ratou, miharo iho: raruraru ana, hohoro tonu atu.
6 Fa ana te wehi ki a ratou i reira : te mamae, ano he wahine e whanau ana.
7 E wahia ana e koe nga kaipuke o Tarahihi: kite hau ita.
8 Rite tonu ki ta matou i rongo ai, ta matou i kite ai i roto i te pa o Ihowa o nga mano, i te pa o to tatou Atua : ma te Atua e whakapumau, ake ake.
9 I whakaaroaro matou ki ton atawhai, e te Atua : i waenganui o tou temepara.
10 E te Atua, rite tahi ki ton Ingoa te whakamoemiti mou, tae noa atu ki nga pito ote whenua: ki tonu ton ringaringa matau i te tika.
WAIATA. [Ra 9,.
329
11 Kia hari a maunga Hiona, kia koa nga tamahine a Hura : i au whakaritenga whakawa..
12 Taiawhiotia a Hiona, haere, a kopiko noa mai : taua ona pourewa.
13 Maharatia ona pekerangi, tirohia iho ona whare papai: hei korerotanga ma koutou ki enei ake whakatu* puranga.
14 Ko tenei Atua hoki te Atua mo tatoii, ake ake ake : ko ia hei kai arahi i a tatou, a mate noa.
Waiata 49.
WHAKARONGO ki tenei, e nga iwi katoa: tahuri mai o koutou taringa, e nga tangata katoa o te ao. 2 E nga tangata iti, ratou tab i ko nga tangata rahi ; e te tangata taonga laua ko te rawa-kore. 3 Ka whakapuakina atu he matauranga e toku mangai: ahe ata ngarahu te whakaaro a toku ngakau. 4 Ka whakatitaha atu ahau i toku taringa kite kupu whakarite: ka puaki taku pepeha i runga ite hapa.
5 Kia wehi an kite aha i nga ra ote kino: ina karapotia ahau e te kino o aku kai turaki ?
6 Te hunga e whakawhirinaki ana ki o ratou taonga: e whakamanamana ana kite nui o o ratou rawa,
7 E kore tetahi o ratou e ahei te hoko i tana teina: te hoatu ranei i tetahi utu mona kite Atua:
8 (He nui hoki te utu mo o ratou wairua: ame whakarere atu, ake ake ake :)
9 Kia ora tonu ai ia, ake ake: kia kaua e kite i te pirau.
10 E kite ana hoki ia e matemate ana nga tangata whakaaro nui: e ngaro ngatahi ana te poauau, mete whakaaro-kore, a mahue iho o ratou taonga ki etahi atu.
11 Ki ta ratou whakaaro puku, tera e pumau tonu o ratou whare, me o ratou nohoanga, ki nga whakatupuranga katoa: huaina iho ana o ratou whenua ki o ratou
ingoa. 12 Heoi kahore © pumau tonu te tangata © whakaho-
Ba 10.] WAIATA.
330
noretia ana: tona rite, kei nga kararehe e matemate nei.
13 Ko to ratou nei poauautanga to ratou ara: heoi e whakapai ana to ratou uri ki a ratou korero.
14 E whakatakotoria ana ratou kite rua tupapaku, ano he hipi; ko te mate hei hepara mo ratou, a hei rangatira te hunga tika mo ratou j te ata : ka memeha ano to ratou ataahuatanga; ko te rua hei whare mo ratou.
15 Ma te Atua ia toku wairua e hoko mai i roto i te rua: ko ia hoki hei tukunga atu moku.
16 Kaua koe e wehi ua whai taonga te tangata : ina nui haere te kororia o tona whare; 17 Kahore hoki ana mea e man atu ai ia ina mate : e kore tona kororia e heke atu i muri i a ia.
18 He aha ia te whakapai noa ai i tona wairua i a ia e ora ana: aka whakamoemititia koe, ua pai au mahi ki a koe ano.
19 Ka haere atu ia kite whakatupuranga o ona tupuna: e kore ratou e kite i te maramatanga, ake ake.
20 Te tangata e whakahonoretia ana, a kahore e whai whakaaro ; kei nga kararehe matemate tona rite.
TE TEKAU 0 NGA RA.
Te Karakia o te Ata.
Wai ata 50.
KA puaki te kupu ate Atua kaha, a Ihowa: a karangatia ana e ia te whenua i te putanga mai o te ra, tae noa atu ano ki tona torengitanga. 2 Kua tiaho mai te Atua i roto i Hiona: ite tino ote ataahuatanga.
3 Ka haere mai to tatou Atua, e kore ano ,e wahangu: ka kai te kapura i tona aroaro, a ka hulerikeri te awha ki tetahi taha ona, ki tetahi taha.
4 Ka karangatia e ia nga rangi i runga: mete whenua hoki, kite whakaritenga whakawa mo tona iwi.
5 Huihuia mai ki ahau toku hunsra tapu : te huDga i
WAIATA. [Ra 10
331
whakarite kawenata ki ahau i runga i te patunga tapu.
6 A ma nga rangi e whakakite tona tika: ko te Atua ake nei hoki te kai whakariterito whakawa.
7 Whakarongo, e aku tangata, a ka korero atu ahau : e Iharaira, aka whakaatu atu ahau ki a koe; Ko ahau te Atua, ko tou Atua.
8 E kore ahau e riri atu ki a koe mo au patunga tapu, mo au tahunga tinana ranei: kia meatia tonutia ki toku aroaro.
9 E kore ahau e tango i tetahi puru i roto i tou whare i etahi koati toa i roto i o taiepa.
10 Naku nei hoki nga kirehe katoa ote ngahere: nga kararehe i runga i te mano o nga pukepuke. 11 E matau ana ahau ki nga manu katoa o nga maunga: naku ano nga kirehe ote parae.
12 Me he mate hiakai toku, e kore ahau e korero atu ki a koe : noku nei hoki te ao, me ona tini mea.
13 E kai koia ahau i nga kikokiko o nga puru: e inu ranei i nga toto o nga koati ?
14 Ko te whakawhetai hei patunga tapu man kite Atua: whakamana hoki au kupu taurangi ki ate Runga rawa.
15 A karanga mai ki a au i te ra o te he : maku koe e whakaora, a ka whakakororiatia ahau e koe.
16 Ki te tangata hara ia, ka mea atu te Atua: He aha man te whakapuaki i aku tikanga, te whakahua ranei i taku kawenata e tou mangai.
17 Kua kino nei hoki koe kia akona: a e akiri ana i aku kupu ki muri i a koe.
18 I to kitenga i te tahae, na whakaae ana koe ki a ia : a whai tahi ana mete hunga puremu.
19 Kua tukua e koe tou mangai kite kino: a e tito hianga ana tou arero.
20 Noho ana koe, a korerotia kinotia ana to teina : ngauatuaratia ana e koe te tamaiti a tou whaea.
21 Ko au mahi enei, a wahangu tonu ahau; i mea koe lie pena pu ahau me koe: ka riria koe e ahau, ka whakararangitia aua mea ki tou aroaro.
22 Na, whakaaroa tenei, e te hunga kua wareware ki te Atua: kei haehaea e ahau, a kahore he kai whakaora.
Ba 10.] WAIATA.
332
23 Ko te whakamoemiti te patunga tapu e whai kororia ai ahau : a ka whakakitea e ahau te whakaoranga a te Atua kite tangata e tika ana tana whakahaere.
Waiata 51.
ahau, e te Atua, kia rite ki tou atawhai: X kia rite ki tou aroha nui te murunga o oku hara. 2 Horoia rawatia taku kino: kia ma hoki toku
hara.
3 E whaki ana hoki ahau i aku mahi tutu: kei toku aroaro tonu toku hara.
4 He hara ki a koe, ki a koe anake, toku; i meatia ano tenei he ki tou aroaro : i tika ai koe i to korerotanga, i ma ai hoki i to whakaritenga whakawa. 5 Na, i whakaahuatia ahau i roto i te kino • i runga ano i te hara toku whakahaputanga ki roto ki toku whaea.
6 Na, ko tau e matenui ai, ko te pono i nga wahi o roto: aka whakaakona oku wahi ngaro e koe kite whakaaro nui.
7 Purea ahau kite hihopa, a ka ma ahau: horoia ahau, aka ma ke atu i te hukarere.
8 Kia rongo ahau i te hari, i tekoa : a ka whakamanamana nga iwi i whatiia nei e koe.
9 Huna tou mata ki oku hara: a murua katoatia aku kino.
10 Hanga, e te Atua, he ngakau ma ki roto ki a au: whakahoutia hoki ki roto ki a au he wairua tika.
11 Kaua ahau e maka atu i tou aroaro : kaua hoki tou wairua tapu e tangohia i a au.
12 Whakahokia mai ki ahau te hari o tau whakaoranga : tautokona ake hoki ahau ki tou wairua kakama.
13 Ko reira ahau whakaako ai i on ara kite hunga tutu: aka tahuri mai te hunga hara ki a koe. 14 Whakaorangia ahau i te hara toto, e te Atua, e te Atua o toku whakaoranga: aka waiatatia au mahi tika e toku arero.
15 Whakatuwheratia oku ngutu, e te Ariki: a ka puaki i toku mangai te whakamoemiti ki a koe.
WAIATA. [Ra 10.
333
16 Kahore nei hoki koe e aro kite patunga tapu; penei kua hoatu e ahau : kahore koe e whakaahuareka kite tahunga tinana. 17 Nga patunga tapu ma te Atua, he wairua maru t e kore koe e whakahawea, e te Atua, kite ngakau maru, kite ngakau iro.
18 Kia pai tau e mea ai, kia manako hoki koe ki Hiona : hanga nga taiepa o Hiruharama. 19 Ko reira koe pai ai ki nga patunga tapu o te tika, ki nga tahunga tinana, he mea whakaeke katoa: ko reira ratou whakaeke ai i nga puru ki runga ki to aata.
Waiata 52.
HE aha koe ka whakapakari ai kite kino, e te tangata nui: e pumau tonu ana te atawhai ote Atua. 2 E whakatakoto ana ton arero i nga mea nanakia: e mahi hianga ana, ano he hen koi. 3 E arohaina rawatia ana e koe te kino i te pai : te teka i te korero tika. 4 Ete arero hianga: e arohaina ana e koe nga kupu horomiti katoa. 5 Kawawahi ano hoki te Atua i a koe, ake tonu atu : ka tangohia atu koe e ia, ka takiritia atu i tou nohoanga, ka hutia atu hoki koe i te whenua o te ora. 6 E kite hoki te hupga tika, aka wehi: ka kata hoki ki a ia. 7 Nene, te tangata kihai nei i waiho e ia te Atua hei kaha mona: heoi, whakawhirinaki ana ia kite tini o ana taonga, whakapakari ana i runga i tana mahi kino. 8 Ko au ia, e rite ana kite oriwa matomato i roto i tewhare o te Atua : ka whakawhirinaki ahaukite mahi tohu a te Atua, ake ake ake. 9 Ka whakamoemiti tonu ahau ki a koe, nau hoki tenei i mea: ka tumanako atu ano ki ton ingoa; he mea pai hoki kite aroaro o + o hunga tapu.
Ra 10.] WAIATA.
334
Te o te AhiaM.
Waiata 53.
EMEA ana te wairangi i roto i tona ngakau, Kahore he Atua. Kua pirau ratou, he kino whakahouhou ta ratou mahi: kahore tetahi e mahi ana i te pai.
2 I titiro iho te Atua i te rangi ki nga tamariki a te tangata: kia kite me kahore tetahi e mahara ana, e rapu ana i te Atua.
3 Kua hoki ki inuri katoa ratou, kua pirau tahi: kahore tetahi e mea ana i te pai, kahore kia kotahi. 4 E kore ranei e mohio nga kai mahi o te kino : ekai nei i taku iwi, mete mea e kai taro ana ? kahore e karanga kite Atua.
5 Wehi noa iho ratou i reira, i te wahi kahore he wehi, no te mea kua titaritaria e te Atua nga iwi o te tangata i whakapaea ai koe: kua whakama ratou i a koe, no te mea kua whakahaweatia ratou e te Atua.
6 Aue, me i puta mai te whakaoranga o Iharaira i Hiona! ka whakahokia mai ete Atua tona iwi e whakaponongatia nei: ka whakamanamana a Hakopa, ka hari a Iharaira.
Waiata 54.
ETE Atua, kia whakaorangia ahau e ton Ingoa: kia whakaritea hoki toku whakawakanga e ton kaha. 2 Ete Atua, whakarongo mai ki taku inoi: tabun mai ton taringa ki nga kupu a toku mangai. 3 No te mea kua whakatika mai nga tangata iwi ke ki a au: a e whaia ana ahau kia whakamatea e te hunga tukino, kihai i waiho e ratou te Atua ki to ratou aroaro. 4 Tenei te Atua hei kai awhina moku : kei roto te Ariki i te hunga e tautoko ake ana i toku wairua. 5 Mana e utu te kino a oku hoa riri : buna ratou, he pono nei hoki koe.
6 Ka kakama ahau kite mea patunga tapu ki a koe, ka whakamoemiti atu ki ton Ingoa, e Ihowa: he mea pai hoki.
7 Kua whakaorangia hoki ahau e ia i roto i nga he katoa: a kua ticiro toku kanohi ki oku hoa riri.
WAIATA. [Ba 10
335
Wai at a 55.
ETE Atua, tahuri mai tou taringa ki taku inoi: kei whakangaro atu koe ina tangi atu ahau. 2 Anga mai ki a au, whakahokia mai hoki he kupu ki a au : pokaikaha noa iho ahau i a au e tangi nei, e hamama nei.
3 I te reo hoki o te hoa riri, i te tukinotanga a te tangata kino : no te mea e utaina ana e ratou te hara ki runga ki a au, a e kino ana ki a au, e riri ana. 4 Mamao pu toku ngakau i roto i a au : kua taka ki
runga ki a au nga wehi whakamate.
5 Kua pa ki aau te mataku, mete wiri: a ngaro iho ahau i te ihiihi.
6 Na, ko taku meatanga atu, Aue, te whai pakau ahau, me he kukupa: penei ka rere atu ahau, aka whai okiokinga.
7 Kat ahi au ka rere atu ki tawhiti: a noho rawa atu i te koraha.
8 Ka hohoro taku rere atu: ite hau, ite awha.
9 Whakangaromia, e te Ariki, wehea o ratou arero: kua kitea hoki e ahau te tukinotanga, mete tutu o roto o te pa.
10 Haereere ana ratou i te ao, i te po, i runga i ona taiepa, a tawhio noa : he kino kei roto, he tangi hoki.
11 He hara kei waenganui ona: kahore ona ara e mahue i te tinihanga, i te hianga.
12 Ehara hoki i te hoa riri, nana ahau i tawai ; penei e taea e ahau te whakaririka: ehara hoki it 16 hoa whawhai noku i whakakake mai ki a au; penei kua piri atu ahau, kei kitea e ia.
13 Nau ia, na te tangata i rite ki a au: na toku takahoa, na taku i mohio ai.
14 Ahuareka tonu ta taua korerorero: haere tahi ana hoki taua i roto i te ropu kite whare o te Atua.
15 Kia mau ratou i te mate, kia heke ora atu kite rua tupapaku: he hara lioki kei o ratou nohoanga, kei waenganui i a ratou.
16 Ko ahau, ka karanga atu ahau kite Atua: ama ihowa ahau e whakaora.
17 Hei te ahiahi, hei te ata, hei te poutumarotanga
Ba 11.] WAIATA.
336
hoki ka inoi ahau, ka tangi atu hoki: aka whakarongo mai ia ki toku reo.
18 Whakaorangia mai ana e ia toku wairua ki runga kite rangimarie iaau e whakaekea ana: he tokomaha hoki oku hoa.
19 Ka whakarongo mai te Atua, no tua iho nei tona nohoangaf a ka whakawhiu i a ratoukahore o ratou whakawhitiwhitinga, koia ratou te wehi ai i te Atua.
20 Kua totoro atu ona ringa kite hunga kua man nei ta ratou rongo ki a ia: kua whakataka e ia tana kawenata.
21 Maeneene atu tona mangai i te pata, he whawhai ia kei roto i tona ngakau : ngawari atu ana kupu i te hinu, kaore, he hoari kua oti te unu.
22 Maka atu ki runga ki a Ihowa ton pikaunga, a mana koe e whakau ake: e kore e tukua e ia te hunga tika kia whakangaueuetia, ake ake.
23 Mau ia ratou e mea, e te Atua, kia heke iho kite poka o te mate : e kore nga tangata toto, nga tangata hianga e tutuki kite hawhe o o ratou ra; ko au ia, ka whakawhirinaki atu ki a koe.
TE TEKAU MA TAHI 0 NGA RA.
Te Karakia o te Ata. Waiata 56.
TOHUNGIA ahau, e te Atua, ka horomia hoki ahau e te tangata: e tukino ana ia ki a au i tenei ra, i tenei ra, i ia e ngangare tonu nei.
2 E whai ana oku hoa riri i tenei ra, i tenei ra, kia horomia au : he tokomaha nei hoki, e te Rungarawa, e whawhai mai ana ki a au.
3 Ka whakawhirinaki atu ahau ki a koe: ite wa e mataku ai ahau.
4i Ka whakamoemiti au kite Atua, ki tana kupu : e whakawhirinaki atu ana ahau kite Atua, e kore ahau e wehi ki ta te kikokiko e mea ai ki a au.
5 E whakariroia ketia ana e ratou aku kupu i nga ra katoa : heoi ano ta ratou e whakaaro ai, ko te kino moku. 6 E huihui ana ratou e piri ana: e titiro matatau ana ratou Id aku hikoinga, i a ratou e whanga nei kia patua ahau-
WAIATA. [Ba 11.
337
Q
7 Ma te hara koia ratou ka mawhiti ai ? kia riri koe, e te Atua, whakataka iho hoki nga iwi.
8 E taua ana e koe oku kopikopikotanga ; rongoatia oku roimata ki roto ki to ipu: kahore ianei ena mea i iau pukapuka ?
9 I te wa e tangi atu ai ahau ka whakahokia ki muri oku hoa riri: ka matau ahau ki tenei; no te mea kei a au te Atua.
10 Ma te Atua ahau ka whakamoemiti ai ki tana kupu: ma Ihowa ahau ka whakamoemiti ai ki tana kupu.
11 E whakawhirinaki atu ana ahau kite Atua: e kore ahau e wehi ki ta te tangata e mea ai ki a au. 12 Kei a au nga kupu taurangi ki a koe, e te Atua: me tuku atu e ahau nga whakamoemiti ki a koe.
13 Nau hoki toku wairua i whakaora kei mate; e kore ianei koe e whakau i oku waewae kei paheke: kia haere ai ahau i te aroaro o te Atua i roto i te maramatanga o te hunga ora.
Waiata 57.
TOHUNGIA ahau, e te Atua, tohungia ahau, e whakawhirinaki ana hoki toku wairua ki a koe : ae, ka piri ahau ki raro kite taumarumarutanga o ou pakau, kia pahure ra ano enei mate.
2 Ka karanga atu ahau kite Atua o runga rawa : ki te Atua e oti ai aku mea katoa.
3 Ka unga mai e ia he kai whakaora moku i runga i te rangi, ka whakahengia e ia te tangata e mea ana kia horomia ahau. Ka unga mai ete Atua tana mahi tohu, me tana pono.
4 Kei waenganui toku wairua i nga raiona: e takoto ana ahau i waenganui i te hunga e whakakapura ana ; i nga tama hoki a te tangata, he tao fiei o ratou niho, he pere, a he hoari koi o ratou arero.
5 Kia whakanuia koe, e te Atua, ki runga ake 1 nga rangi: hei runga atu ite whenua katoa tou kororia.
6 Kua whakatakotoria e ratou he kupenga mo oku takahanga, kua piko iho toku wairua: kua keria e ratou he poka ki toku aroaro, a taka iho, ko ratou ano, ki roto.
Ra 11.] WAIATA.
338
7 Pumau tonu toku ngakau, e te Atua, pumau tonu toku ngakau: ka waiata ahau, ka himene atu.
8 E ara, e toku kororia; e ara, ete hatere, mete hapa: ka ara wawe ano ahau.
9 Ka whakamoemiti ahau ki a koe, e te Ariki, i waenganui i te iwi : ka himene atu ki a koe i waenganui i nga tauiwi.
10 E nui ana hoki tau mahi tohu, a tutuki noa ki nga rangi: me tou pono, a tutuki noa ki nga kapua. 11 Kia whakanuia koe, e te Atua, ki runga atu i nga rangi : hei runga atu i te whenua katoa tou kororia.
Waiata 58.
HE korero pono ano ranei ta koutou, e te whakamine* nga F e tika ana ranei ta koutou whakarite whakawa, e nga tamariki a te tangata F
2 He pono, e mahia ana e koutou te hara i roto i te ngakau: e paunatia ana e koutou te tutu a o koutou ringaringa i runga i te whenua.
3 Ka whakatangataketia te hunga hara no te kopu mai ano: whanau kau mai ratou kua kotiti ke, kua korero teka.
4 E rite ana ta ratou riri kite riri ate nakahi: e rite ana kite neke turi, e puru nei i tona taringa ; 5 E kore nei e whakarongo kite reo o te kai whakawai: ahakoa tino matau ia kite whakawai.
6 Whatiia, e te Atua, o ratou niho i roto i o ratou mangai : kowhakia, e Ihowa, nga niho nunui o nga kuao raiona.
7 Kia mimiti ratou, ano he wai e heke atu ana : ka whakatikaia ana pere, kia rite kite mea kua poutoa.
8 Kia whakakahoretia ratou, ano he ngata e memeha nei: kia rite ratou kite mea mate roto ate wahine, kaua ano ratou e kite i te ra.
9 E kore e tukua kia rongo a koutou kohua i nga tataramoa: ka kahakina ratou eia i roto ite awhiowhio, te mea kaiota, te mea e wera ana.
10 Ka hari te tangata tika ua kite ia i te utu: ka horoia e ia ona waewae ki nga toto o te tangata hara. 11 A ka mea te tangata, Koia rawa ano, ka whai utu te tangata tika: ina, he Atua ano tenei e whakarite whakawa ana mo te whenua.
WAIATA. [Ra 11.
339
Q 2
Te Karalcia o te Ahiahi,
Waiata 59.
WHAKAOR AN GIA ahau, e toku Aina, i oku hoa riri: araia atu i a an te hunga e whakatika mai ana ki a an . . ... 2 Whakaorangia ahau i nga kai mahi i te kino: kia ora ahau i te hunga toto. 3 Kei te whanga nei hoki raton kia patna ahan: e whakamine mai ana te hunga kaha kite whawhai ki a an; kahore nei ano oku tutu, kahore oku hara, e Ihowa. 4 Hore aku kino, oma ana ratou, kei te takataka.* e ara hei awhina moku, titiro mai hoki. 5 Ae ra, maranga, e Ihowa, e te Atua o nga manb, e te Atua o Iharaira, tirphia iho nga tauiwi katoa: kaua e tohungia tetahi o nga kai mahi i te kino. 6 Hoki ana ratou ite ahiahi: kei te tan, ano he kuri, taiawhiotia ana e ratou te pa.
7 Nana, kei te kupa o ratou mangai, he hoari kei o ratou ngutu: ki ta ratou, ko wai hei whakarongo mai ?
8 Tau ia, e Ihowa, he kata ki a ratou: hei tawainga man nga tauiwi katoa.
9 E toku kaha, ka tatari atu ahau ki a koe: ko te Atua hoki toku pa.
10 Kei mua i a au toku Atua aroha: ma te Atua ahau ka titiro ai ki oku hoa riri.
11 Kaua ratou e whakamatea, kei wareware oku tangata: kia whakamararatia ratou e ton kaha; whakataka iho ratou, e te Ariki, e to matou whakangungu rakau.
12 Utua te hara o to ratou mangai, nga kupu a o ratou ngutu, kia hopukia hoki ratou i runga i to ratou whakakake: hei utu ano mo te kanga hoki, mo nga mea teka e korero nei ratou.
13 Whakamotitia ratou i runga i te riri, kia kahore ai ratou: a kia matau ratou ko te Atua te Kawana o Hakopa puta noa ki nga pito o te whenua.
14 Hoki ana ratou i te ahiahi: kei te tan, ano he kuri, taiawhiotia ana e ratou te pa.
15 Kia kopikopiko noa ratou kite rapu kai: a, te korenga e makona, ngengere tonu iho.
Ka 11.] WAIATA.
340
16 Ko ahau ia, ka waiatatia e ahau tou kaha; ae, i te ata ka hamamatia e ahau tau mahi tohu: ko koe hoki toku pa, me toku piringa, i te ra o toku pouritanga.
17 Ka himene atu ahau ki a koe, e toku kaha: ko te Atua nei hoki toku pa, toku Atua aroha.
Waiata 60.
TE Atua, kua panga matou e koe, kua oti matou te . whakamarara e koe: kua riri koe j tahuri mai ano ki a matou.
2 Wiri ana te whenua i a koe; kua ngatata i a koe: whakakapia ona wahi pakaru; eru ana hoki. 3 He mea pakeke kua whakakitea mai e koe ki to iwi: kua oti matou te whakainu e koe kite waina e wiri ai.
4 Kua homai e koe he kara kite hunga e wehi ana ki a koe: kia whakakitea hei mea mo te pono; 5 Hei mea e mawhiti ai iau e aroha ai: whakaorangia ki tou ringaringa matau, whakahokia mai hoki he kupu ki ahau.
6 Kua korero. te Atua i runga i tona tapu, ka hari ahau, ka kotikoti i Hekeme: ka roherohe hoki i Raorao Hukota.
7 Noku Kireara, noku ano a Manahe: ko Eparaima ano hoki te kaha o toku matenga; ko Hura taku kai whakatakoto ture;
; 8 Ko Moapa toku oko horoi; ka maka e au taku hu ki runga ki a Eroma: e Pirihitia, kia whakamanamana mai koe ki a au.
9 Ma wai ahau e kawe atu id roto kite pa kaha: ma wai ahau e arahi atu ki roto ki Eroma F 10 E kore oti ranei koe, e te Atua F kua panga nei hoki matou e koe: kahore hoki koe, ete Atua, e haere tahi atu me a matou taua F
11 Homai ki a matou he awhina kei mate: he teka noa hoki te whakaoranga a te tan gat a. 12 Ma te Atua tatou ka tea ai: mana hoki e takahi ki raro o tatou hoa whawhai.
WAIATA. [ Ea 12.
341
Waiata 61.
WHAKARONGO, e te Atua, ki taku karanga: tahuri mai ki taku inoi. 2 Ka karanga atu ahau ki a koe i te pito o te whenua: ina pehia iho toku ngakau: arahina atu ahau kite kohatu e tiketike ake ana i a au.
3 Hei piringa hoki koe moku: hei pa kaha ite hoa riri.
4 Ka noho ahau ki tou tapenakara ake ake: ka okioki atu ki ou pakau hei piringa.
5 Kua rongo nei hoki koe, e te Atua, i aku kupu taurangi: kua homai e koe te wahi o te hunga e wehi ana ki tou Ingoa.
6 Ka whakaraneatia e koe nga ra ote kingi: ona tau a, tera whakatupuranga, tera whakatupuranga.
7 E noho ia ite aroaro ote Atua, ake ake: whakaritea mai he aroha, he pono, hei tiaki i a ia.
8 Penei ka himene atu ahau ki tou Ingoa, ake ake: a ka whakamana e au aku kupu taurangi i tenei ra, i tenei ra.
TE TEKAU MA RUA 0 NG A RA.
Te Karakia o te Ata. Waiata 62.
HE pono, tatari ana toku wairua kite Atua: kei aia te whakaoranga moku. 2 Ko ia anake toku kohatu, me toku whakaoranga: toku pa hoki, e kore e nui toku ngaueuetanga.
3 .Kia pehea te roa o ta koutou tatauranga kite tangata: ka patua koutou katoa; ka rite kite taiepa kua wharara, kite wawa oioi noa.
4 Heoi ano ta ratou e runanga ai, ko te turaki i a ia i tona wahi teitei: e whakaahuareka ana ratou kite teka; e manaaki ana o ratou mangai, a e kanga ana a roto i a ratou.
5 Tatari marie, e toku wairua, kite Atua anake: ko ia anake taku e tumanako atu nei.
6 Ko ia anake toku kohatu, me toku whakaoranga: toku pa hoki; e kore ahau e whakangaueuetia.
7 Kei te Atua te whakaoranga moku, te kororia ano
Ra.l2.] WAIATA.
342
moku: kei te Atua te kohatu o toku kaha, me toku piringa.
8 Whakawhirinaki atu ki a ia i nga wa katoa; ringihia, e te iwi, o koutou ngakau ki tona aroaro: hei piringa mo tatou te Atua.
9 He pono, he mea memeha noa nga ware, he teka noa nga rangatira: kite paunatia ratou, mama noa ake ratou tahi i te horihori.
10 Kaua e whakawhirinaki kite tukino, kei wairangi hoki kite pahua: kite tini haere nga taonga, kei whakamanawa atu o koutou ngakau ki reira. 11 Kot ahi korerotanga a te Atua, ka rua oku rongonga i tenei: No te Atua te kaha.
12 Nau ano hoki, e te Ariki, te mahi tohurite tonu hoki ki tana mahi tau utu kite tangata.
Waiata 63.
“P TE Atua, noku koe Atua: ka moata taku rapu i a Jo koe. 2 E hiainu ana toku wairua ki a koe, e hiahia ana
oku, kikokiko ki a koe: i te whenua maroke, hiainu, kahore nei he wai;
3 Kia kite i tou kaha me tou kororia: me au nei i kite i a koe i te wahi tapu.
4 Pai atu tou aroha i te ora: mo reira ka whakamoemiti oku ngutu ki a koe.
5 Ina, ka whakapai atu ahau ki a koe i a au ano e ora nei: ka torona atu oku ringaringa ki tou Ingoa. 6 Ka makona toku wairua, ano i te hinu wheua, i te ngako: aka hari oku ngutu ina whakamoemiti atu toku mangai ki a koe. 7 Ina mahara ahau ki a koe i runga i toku moenga: ina whakaaro ki a koe i nga mataaratanga o te po. 8 Ko koe toku kai awhina: na, ka hari ahau kite
taumarumarutanga iho o ou pakau. 9 Piri tonu toku wairua ki a koe: e tautoko ake ana
ton ringa matau i a au.
10 Te hunga e whai ana i a an kia whakamatea j ka riro ratou ki nga wahi o raro rawa o te whenua. 11 Ka hinga ratou ite hoari: hei wahi ratou ma nga pokiha.
WAIATA. [Ba 12.
343
12 Tena, ko te kingi, ka hari ia kite Atua; ka wha* kamanamana nga tangata katoa ko ia nei ta ratou oati: a ka kopia te mangai o te hunga katoa e korero teka ana.
Waiata 64.
WHAKARONGO, e te Atua, ki toku reo ina inoi ahau: tiakina toku ora i te hoa riri e wehingia nei. 2 Huna ahau kei taea e te whakaaro a te hunga kino : e te ngangau a nga kai mahi i te hara; 3 E whakakoi nei i o ratou arero, ano he hoari: e whakatika nei i a ratou pere, i nga kupu kino hoki,
4 Hei koperenga pukutanga ma ratou kite tangata tika: kitea rawatia ake, kua kopere ki a ia, kahore hohi he wehi.
5 E whakamaia ana ratou i a ratou ano kite mea kino: e runanga ana kia whakatakotoria pukutia nga rore, e mea ana, Ko wai e kite i a ratou P
6 E rapu hara ana ratou; e ata rapua marietta ana: e hohonu ana hoki a roto, mete ngakau o ia tangata, o ia tangata.
7 Ma te Atua ia e kopere atu he pere ki a ratou : kitea rawatia ake, kua tu.
8 Na, ka taka iho i a ratou o’ratou arero ki runga ki a ratou: aka oma katoa te hunga e kite i a ratou.
9 Ka wehi katoa ano hoki nga tangata, ka whakapuaki i te mahi a te Atua: ka ata maharatia hoki e ratou tana mahi.
10 Ka koa te tangata tika ki a Ihowa, ka whakawhirinaki atu hoki ki a ia: ka whakamanamana ano te hunga ngakau tika katoa.
Te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 65.
E TAR IA ana koe, ete Atua, ete whakamoemiti 1 Hiona: aka whakamana te kupu taurangi ki a koe.
2 E te kai whakarongo inoi: e haere katoa mai nga kikokiko ki a koe.
Ra 12.1 WAIATA.
344
3 E kaha ake ana i aan nga kino: a matou mahi tutu, man ena e hipoki. 4 Ka hari te tangata e whiriwhiria e koe, e meatia e koe kia tata atu, kia noho i roto iou marae: ka makona matou i te pai o ton whare, o tou temepara tapu. 5 He mea whakawehi, he tapu, tau utu kupu ki a matou, ete Atua oto matou whakaoranga: ete okiokinga o nga pito katoa o to whenua, o te* moana, o te hunga hoki o tawhiti. 6 E whakau nei i nga maunga, he kaha hoki nona: tona whitiki nei hoki, he kaha. 7 E whakamarie nei i te harurutanga o nga moana: i te harurutanga o o ratou ngaru, mete ngangau o nga iwi.
8 Ka wehi ano ki au tohu te hunga e noho ana i nga pito rawa: hari ana i a koe nga putake ote ata, ote ahiahi. t
9 E tirotirohia mai ana e koe te whenua, e whaka* niakukuria ana: e whakamomonatia nuitia ana e koe kite awa ote Atua, eki nei ite wai: oti rawa ake te whakapai e koe, kua rite mai ia koe he witi mo aua wahi.
10 Makuku rawa i a koe ona moa; pe ana i a koe ona awaawa: e whakangawaritia ana e koe ki nga ua: e manaakitia ana e koe’tona pihinga ake.
11 E karaunatia ana e koe te tan ki ton pai: e maturuturu ana hoki te momonatanga o o huarahi. 12 E maturuturu ana ki runga ki nga wahi kai o te koraha: a whitikiria ana nga pukepuke kite koa.
13 He hipi te kakahu o nga wahi kai: ngaro ana nga raorao ite witi; hamama ana ratou ite hari, waiata ana.
Waiata 66.
HAMAMA, e nga whenua katoa, kite Aina: himenetia te kororia o tona Ingoa, meinga kia koro riatia te whakamoemititanga ki a ia. 2 Mea atu kite Atua, Ano te wehi oan mahi: nui tonu ton kaha, i ngoliengohe ai on hoa riri ki a koe. 3 E koropiko katoa te whenua ki a koe: ka himene atu ki a koe; ka himene ratou ki ton Ingoa.
WAIATA. [Ra 12.
345
Q $
4 Haere mai kia kite i nga mahi ate Atua: mataku rawa tana mahi ki nga tamariki a te tangata. 5 Nana i mea te moana hei tuawhenua: haere a waewae ana ratou ra roto i te roma; hari ana matou ki a ia i reira.
6 Tona kawanatanga, tuturu tonu i runga i tona kaha; e titiro ana ona kanohi ki nga tauiwi: kei whakakake te hunga tutu.
7 Whakapaingia to tatou Atua, e nga iwi: kia rangona whakamoemiti ki a ia.
8 Nana nei hoki i mau ai to tatou wairua kite ora: kahore hoki e tukua e ia o tatou waewae kia nekehia.
9 Kua whakamatautauria hoki matou e koe, e te Atua: whakarewaia ana matou e koe, ano he hiriwa e whakarewaia ana.
10 Kua kawea nei matou e koe ki roto kite kupenga: whakapikaua ana e koe te mea whakaaue ki runga ki o matou hope.
11 I meinga ano e koe o matou upoko kia ekengia hoihotia e te tangata; i ra roto matou i te kapura, i te wai: heoi whakaputaina mai ana matou e koe kite wahi momona.
12 Ka tomo atu ahau me nga tahunga tinana ki tou whare: ka whakamana ahau i aku kupu taurangi ki a koe; era i puaki i oku ngutu, i korerotia e toku mangai, i a au e pouri ana.
13 Ka whakaekea atu e ahau mau nga mea momona, hei tahunga tinana, ngatahi ano mete mea kakara: ka tukua e au nga hipi toa, nga puru me nga koati. 14 Haere mai, whakarongo, e koutou katoa e wehi ana kite Atua : a maku e whakapuaki atu tana i mea ai ki toku wairua.
15 I tangi atu toku mangai ki a ia : i whakanuia ano ia e toku arero.
16 Ki te whakaaroa e ahau te hara i toku ngakau: e kore te Ariki e whakarongo mai.
17 Nei ra, he pono, kua whakarongo mai te Atua ki a au: kua tahuri mai ia ki toku reo inoi.
18 Ka whakapaingia te Aina, kihai nei i whakapeau ke i taka inoi: i tona atawhai hoki ki a an.
Ba 13.] ' WAIATA.
346
Waiata 67.
lfl"A te Atua tatou e atawhai, mana tatou e manaaki s ItL mana e mea kia tiaho mai tona mata ki a tatou; 2 Kia matauria ai to ara ki runga kite whenua: tau whakaoranga i roto i nga tauiwi katoa. 3 Kia whakamoemiti nga iwi ki a koe, ete Atua: kia whakamoemiti nga iwi katoa ki a koe. 4 Kia koa nga tauiwi, kia waiata ite hari: no te mea hoki ka tika tau whakaritenga whakawa mo nga iwi, a ka kawana koe i nga tauiwi o te whenua. 5 Kia whakamoenpti nga iwi ki a koe, ete Atua: kia whakamoemiti nga iwi katoa ki a koe. 6 Ka tuku mai te whenua i ona hua: aka manaaki te Atua, to tatou Atua, i a tatou.
7 Ka manaaki te Atua i a tatou : a ka wehi nga pito katoa o te whenua i a ia.
TE TEKAU MA TORU O NGA RA.
Te Karakia o te Ata.
Waiata 68.
Kia ara te Atua, kia whakamararatia ona hoa nri: . kia whati hoki i tona aroaro te hunga e kino ana ki a ia.
2 Aia atu ratou e koe, peratia mete paowa e aia ana: kia rite kite ware pi e rewa ana i te kapura, te ngaromanga o te hunga kino i te aroaro o te Atua.
3 Kia koa ia te hunga tika; kia hari ratou ite aroaro ote Atua: ae ra, kia tino hari pu ratou.
4 Waiata atu kite Atua, himenetia tona Ingoa: e ekengia ana e ia nga rangi hei hariata; whakanuia ia, ara, tona Ingoa, a IHA, kia hari hoki ki tona aroaro. 5 Hei matua mo nga pani, hei kai whakarite whakawa mo nga pouaru: te Atua i tona nohoanga tapu. 6 E whakanohoia ana e te Atua te hunga mokemoke kite whare; e whakaputaina mai ana eia te hunga kua oti te here ki nga mekameka : te hunga tutu ia, e noho i te wahi wai kore.
7 E te Atua, i to haerenga atu i mua i to iwi: i to haerenga i te koraha, 8 I wiri te whenua, i tuturu iho ano nga rangi, i ta
WAIATA. [Ra 13
347
aroaro o te Atua: me taua Hinai ano ite aroaro ote Atua, o te Atua o Iharaira.
9 I taia mai, e koe, e te Atua, he ua nui: a, i tou kainga e ruwha ana, ka whakaukia e koe.
10 I noho to whakaminenga ki reira: na tou pai, e te Atua, i mea kai ai kouma te hunga rawa-kore.
11 Te homaitanga o te kupu ate Ariki: he nui te ope herwhakapuaki.
12 Whati rawa nga kingi o nga taua: te wahine i noho i te whare, nana i tuwha nga parakete. 13 Ahakoa takoto noa koutou i waenganui i nga turanga kohua, e rite koutou kite kukupa : kua paparuatia nei nga pakau kite hiriwa, ona hou ano hoki ki te koura whero.
14 I ta te Kaha-rawa whakamararatanga i nga kingi i tana wahi: koia ano kei te hukarere o Taramono te ma.
15 Kei Maunga Pahana te rite o te maunga o te Atua: he maunga tiketike, me Maunga Pahana. 16 He aha koutou ka mokowhiti ai, e nga maunga tiketike ? k@ te maunga tenei e hiahiatia nei e te Atua kia nohoia e ia: ae, ka nohoia e Ihowa, ake ake.
17 Nga hariata ote Atua, e rua tekau mano; mano, mano iho: kei roto i a ratou te Ariki, mete mea ko Hinai, ko te wahi tapu.
18 Kua kake atu koe ki runga, kua whakaraua e koe te whakaraunga: kua riro mai i a koe nga ohaohatanga mo te tangata; ae, mo te hunga tutu ano hoki, kia noho ai a Ihowa, te Atua, i waenganui i a ratou.
19 Kia whakapaingia te Ariki, e whakawaha nei i a tatou ki nga mea papai i tenei ra, i tenei ra: te Atua o to tatou whakaoranga.
20 Ko to tat ou Atua te Atua ote whakaoranga: na Ihowa ano, na te Ariki, nga putanga ake i te mate. 21 Ka maru ia i te Atua te matenga o ona hoa riri: mete tumuaki huruhuru o te tangata e haere tonu ana i roto i ana kino.
22 I mea te Ariki, Ka whakahokia mai ano e ah.au i Pahana: ka whakahokia mai ano e ahau toku iwi i ng? rire o te moana.
23 Kia toua ai toil waewae ki nga toto o on boa riri» me nga arero o an kuri ki tana mea ra ano.
Ra 13.] WAIATA.
348
24 I kite ratou, ete Atua, I o haerenga: i nga haerenga o toku Atua, o toku Kingi, i te wahi tapu. 25 I haere nga kai waiata i mua, i muri mai ko nga kai whakatangi: i waenganui ko nga kotiro e patupatu ana i nga timipera. 26 Whakapaingia te Atua i roto i nga whakaminenga: be Ariki hoki, e nga mea i puta mai i te matapuna o Iharaira.
27 Ko Peniamine tena, ko te tamaiti o muri rawa, ko to ratou arikinga rangatira o Hura, me to ratou ropu: nga rangatira o Hepurona, me nga rangatira o Napatari.
28 Kua oti he kaha mou te whakahau iho e tou Atua: e te Atua, tau i mea ai mo matou. 29 Ka maua mai e nga kingi nga hakari ki a koe: hei mea mo to temepara i Hiruharama.
30 Riria nga kirehe o nga kakaho, te huinga o nga puru, me nga kuao kau, ara, te iwi, kia whakangohengohe mai ra ano ratou, mete kawe mai ano i nga pihi hiriwa: whakamararatia nga iwi e whakaahuareka ana kite whainga.
31 E put a mai nga rangatira i Ihipa : meake whakamarokia e Etiopia ona ringaringa kite Atua. 32 Waiata atu kite Atua, e nga rangatiratanga o te whenua: himene atu kite Ariki;
33 Ki a ia nei, ko tona hariata ko nga rangi o nga rangi, onamata: na, ka puaki tona reo, he reo kaha. 34 Waiho te kaha i te Atua, kei runga nei i a Iharaira tana mahi rangatira: kei nga kapua hoki tona kaha.
35 Ka wehingia atu koe, e te Atua, i roto i o wahi tapu: ko te Atua o Iharaira te kai homai ite kaha, ite mana, kite iwi. Whakapaingia te Atua.
Te Ka/rakia o te AhMvi,
Wai ata 69.
WHAKAORANGIAah.au, o to Atua : ka tae maihoki nga wai ki roto ki toku wairua. 2 Ka tapoko ahau kite oru hohonu, kite wahi kahore nei he tunga: kua tae ahau ki nga wai hohonu, ngaro iho ahau i nga waipuke.
WAIATA. [Ba 13.
349
8 Ka ruwha nei ahau i taku tangihanga; kua maroke toku korokoro : pakoko kau oku kanohi i a au e tatari atu nei ki toku Atua.
4 Tini ke i nga makawe o toku matenga te hunga e kino noa mai ana ki a au: he kaha rawa te hunga e mauahara noa mai ana ki a au, e mea nei kia whakamatea ahau.
5 Utua ana e ahau i reira nga mea kihai i tangohia e ahau: E te Atua, e matau ana koe ki toku kuwaretanga; kahore hoki toku hara e ngaro ki a koe.
6 E te Ariki, e Ihowa o nga mano, kaua te hunga e tatari ana ki a koe e tukua kia whakama i a au: ete Atua o Iharaira, kei numinumi kau i a au te hunga e rapu ana ki a koe.
7 Mou hoki ahau i waiho ai hei tawainga: ngaro iho toku mata i te whakama.
8 Kua tangata-ketia ahau ki oku hoa ake: hei tangata noa atu ano ahau ki nga tamariki a toku whaea.
9 Ka pau hoki ahau ite aroha ki tou whare: kua tau iho ano ki a au nga tawainga a te hunga e tawai ana ki a koe.
10 laau i tangi, i whakatiki i toku wairua: na, hei tawainga tena moku.
11 I kakahu hoki ahau i te kakahu taratara moku: i waiho ano hei whakatauki ma ratou.
12 Kei te korero kino moku te hunga e noho ana i te kuwaha: hei waiatatanga ano ahau ma te hunga haurangi waina.
13 Ko ahau ia, ki a koe taka inoi, e Ihowa, i te wa e manakohia ai : whakahokia mai he kupu ki a au, e te Atua, i runga i te nui o tou aroha, o te pono o tau whakaoranga.
14 Whakaorangia ahau i roto i te ora, kaua ahau e tukua kia tapoko: kia ora ahau ite hunga e kino mai ana ki a au, i nga wai hohonu ano hoki.
15 Kei whakangaromia ahau e te waipuke, kei horomia ano ahau ete rire: kei kopia ano te waha ote poka ki runga i a au.
16 E Ihowa, whakahokia mai he kupu ki a au; e pai ana hoki tou atawhai : tahuri mai ki a au, kia rite ki te nui o au arohatanga. /
17 A kaua e huna ton mata ki to pononga j e pouri
Ka 13.] WAIATA.
350
ana hoki ahau: hohoro te whakahoki kupu mai ki a au.
18 Whakatata mai ki toku wairua, hokona: whakaorangia ahau, e mahi nei oku hoa riri.
19 E matau ana koe ki toku tawainga, ki toku whakama, me toku numinumitanga: kei tou aroaro oku hoa riri katoa. 20 Maru noa toku ngakau ite tawainga; a pouri noa iho ahau: i titiro ahau ki tetahi hei aroha mai, a kore ake; ki nga kai whakamarie hoki, a kihai i kitea e ahau.
21 I homai e ratou he au hei kai maku: i taku matewaitanga ano i whakainumia ahau e ratou kite winika.
22 Kia whakatupu mahanga ta ratou tepara i to ratou aroaro : hei rore hoki i to ratou wa e kake ai.
23 Kia whakapouritia o ratou kanohi, kei kite ratou: kia wiri tonu hoki o ratou hope. 24 Kia pakaru atu to riri ki a ratou: kia man hoki ratou i to arita i to weriweri.
25 Kia ururuatia to ratou nohoanga : kaua tetahi e noho ki o ratou teneti.
26 Mo ratou i tukino i te tangata i whiua nei e koe : a e korerotia ana e ratou nga mea whakamamae mo te hunga i werohia e koe.
27 Tapiritia atu he kino ki runga ki ta ratou kino: kaua hoki ratou e tukua kia tomo atu ki tou tika.
28 Kia murua atu ratou ite pukapuka ote ora: kaua ano hoki e tuhituhia ki roto kite hunga tika. . 29 Ko au ia e rawa-kore ana, e pouri ana: kia whakateiteitia ake ahau, e te Atua, e tau whakaoranga. 30 Ka whakamoemiti taku waiata kite Ingoa o te Atua : ka whakanui ano taku whakawhetainga i a ia. 31 Pai rawa tenei ki a Ihowa : i te puru, i te kau, i te mea whai haona, whai maikuku.
32 E kite te hunga mahaki, aka hari: ka -ora ano o koutou ngakau, e te hunga e rapu nei i te Atua. 33 No te mea ka rongo mai a Ihowa kite hunga ra-wa-kore : e kore ano e whakahawea ki ona herehere.
34 Kia whakamoemiti te rangi mete whenua ki a ia: Uga moana, me nga mea katoa e tere ana i roto. 35 No te mea hoki, e whakaorangia e te Atua a Hiona,
WAIATA. [Ba 14.
351
ka hanga dno e ia nga pa o Hura : a ka noho ratou ki reira, ka riro mai hoki a reira i a ratou. 36 Ka nohoia ano hoki a reira e nga uri o ana pononga : hei kainga tupu ano hoki a reira mo te hunga e aroha ana ki tona Ingoa.
Waiata 70.
T7TA pai ko%> ete Atua, kite whakaora i aau : e Ihowa, Jx hohoro kite awhrna i a au.
2 Kia whakama, kia pororaru ngatahi, te hunga e rapu ana i toku wairua kia whakamatea : kia whakahokia ki muri, kia whakama hoki, te hunga e hiahia ana kia he ahau.
3 Kia huna, hei utu mo to ratou whakama : te hunga e mea mai ana ki a au, Ha, ha.
4 Kia hari, kia koa, ki a koe, te hunga katoa e rapu ana i a koe : kia mea tonu te hunga e pai ana ki tau whakaoranga, Kia whakanuia a Ihowa.
5 Ko au ia, he iti, he rawa-kore; hohoro mai ete Atua ki a au : ko koe toku awhina, me toku kai whakaora; kaua ra e whakaroa, e Ihowa.
TE TEKAU MA WHA O NGA BA.
Te JZarakia o te Ata.
Waiata 71.
KO koe taku e whakawhirinaki ai, e Ihowa: kei whakama ahau, ake ake.
2 Whakaorangia ahau i runga i tou tika, kia mawhiti ano ahau: tahuri mai tou taringa ki a au, whakaorangia hoki ahau.
3 Kia ai koe hei teko e noho ai ahau, hei hokihokinga tonutanga atu moku : kua kiia iho ahau e koe kia whakaorangia; ko koe nei hoki toku kohatu me toku pourewa.
4 Whakaorangia ahau, e toku Atua, ite ringaringa o te tangata kino: ite ringaringa o te tangata mahar akore, o te tangata nanakia. 5 Ko koe nei hoki, e te Ariki, e Ihowa, taku e tumanako atu nei: taku e whakawhirinaki atu nei, no toku taitamarikitanga ake anoc
Ba 14.] WAIATA.
352
6 Nau ahau i tautoko ake no te kopu mai ano: nau ahau i tango mai i roto i nga whekau o toku whaea; ko koe taku e whakamoemiti tonu atu ai.
7 He miharotanga ahau na te tini: ko koe ia toku piringa kaha.
8 Kia ki toku mangai i te whakamoemiti ki a koe : i tou honore hoki i te roa o te ra.
9 Kaua ahau e panga atu a te wa o te koroheketanga: kaua ahau e whakarerea ina hemo toku kaha.
10 E korerotia kinotia ana hoki ahau e oku hoa riri: a e runanga tahi ana te hunga e whangU ana kia whakamatea ahau.
11 E mea ana, Kua whakarerea ia ete Atua : whaia, hopukia; kahore hoki tetahi hei whakaora. 12 Ete Atua, kei matara atu koe i a au: e toku Atua, hohoro mai kite awhina i a au.
13 Kia wpakama, kia pau nga hoa riri o toku wairua : kia hipokina kite tawainga, kite whakama, te hunga e rapu ana i te he moku.
14 Ko au ia, ka tumanako tonu atu: ka hono tonu ano hoki te whakamoemiti atu ki a koe.
15 Ma toku mangai e whakakite atu tou tika, tau whakaoranga ite roa ote ra: kahore hoki ahau e mohio e hia ranei.
16 Ka haere ahau i runga i te kaha o te Ariki, o Ihowa: ka whakahuatia e ahau tou tika, tou anake. 17 E te Atua, he mea whakaako ahau nau, no toku tamarikitanga ake ano: ahe whakapuaki taku iau main whakamiharo, a, mohoa noa nei.
18 Na, kauaahau e whakarerea, e te Atua, a koroheke noa, hina noa ahau: kia whakakitea ra ano e ahau ton kaha ki tenei whakatupuranga, tou nui ki nga tangata katoa e puta mai amua.
19 Kei runga rawa ano hoki ton tika, e te Atua, he nui nei hoki au mahi: ete Atua, ko wai te rite ana ki a koe ?
20 He nui, he kino, nga pouritanga ngakau i whakakitea mai e koe ki a au, tera ano koe ka whakahauora i a au : ka whakahoki ake ano hoki i a au i nga wahi hohonu o te whenua.
21 Ka whakaraneatia e koe toku nui: ka karapotis hoki ah.au e koe kite whakamarietanera.
WAIATA. [Ba 14
353
22 Ka whakamoemiti ano hoki ahau ki a koe i runga ite hatere, ara, ki tou pono, e toku Atua: ka himene atu ahau ki a koe i runga i te hapa, e te mea Tapu o Iharaira.
23 Ka tino hari oku ngutu ua himerie atu ahau ki b koe : me toku wairua ano i hokoa nei e koe.
24 Ka korerotia ano hoki e toku arero tou tika i te roa o te ra : kua whakama nei hoki, kua numinumi kau te hunga i rapu i te he moku.
Waiata 72.
ETE Atua, homai au whakariteritenga kite kingi: me ton tika kite tamaiti a te kingi. 2 Mana e whakawa tou iwi i runga i te tika: on
rawa-kore i runga i te whakarite whakawa. 3 Ka kawea mai e nga maunga te rongo mau kite iwi : e nga pukepuke hoki i runga i te tika. 4 Ka whakarite whakawa ia mo nga ware o te iwi: ka whakaorangia e ia nga tamariki a te rawa-kore ; mongamonga noa i a ia te kai tukino.
5 Rite tahi kite man ote ra, o te marama, te roa o to ratou wehi ki a koe : a, tena whakatupuranga, tena whakatupuranga.
6 E heke iho ia, ano he ua ki runga kite kotinga tarutaru: me nga ua e whakamakuku nei i te whenna.
7 Ka tupu te tangata tika i ona ra: tona roa ano hoki o te ata noho, a, kore noa te marama.
8 Ka kingi atu ia i tenei moaha, a tae noa ki tetahi moana : i te awa, a, nga pito atu ano o te whenua. 9 Ka piko iho ki tona aroaro te hunga o te koraha : a ka mitimiti ona hoa riri i te puehu.
10 Ka mana mai he hakari e nga kingi o Tarahihi, o nga motu: ka kawea mai he tahua e nga kingi o Hepa, o Tepa.
11 Ae, ka koropiko nga kingi katoa ki a ia: ka mahi nga iwi katoa ki a ia. ..
12 Mana hoki e whakaora te rawa-kore ua tangi atu : te ware hoki, mete tangata kahore ona kai awhina.
13 E tohu ia i te tangata iti, i te rawa-kore : ka ora ano i a ia nga wairua o nga rawa-kore.
Ba 14.] WAIATA.
354
14 Ka hokona e ia to ratou wairua i roto i te hanga rail, ite tutu: ahe mea utu nui o ratou toto ki tana titiro.
15 A e ora ia, ka hoatu ano ki a ia he koura no Hepa: ka tukua tonutia hoki te inoi mona; ka whakapaingia ia i tenei ra, i tenei ra.
16 He kutanga whiti tera i runga i te whenua, i runga ite tihi o nga maunga: oioi ana ona hua, ano ra ko Repanona, a ka rite te tupu o nga tangata o te pa ki to te tarutaru o te whenua.
17 Ka man tona Ingoa, ake akeka rite ano tona Ingoa kite rate pumau : kei roto i a ia te manaakitanga; ka korerotia tona koa e nga iwi katoa.
18 Ka whakapaingia a Ihowa, te Atua, t© Atua o Iharaira: ko ia nei anake hei mahi i nga mahi whakamiharo ;
19 Kia whakapaingia ano tona Ingoa kororia mo ake tonu atu: kia ki katoa hoki te whenua i tona kororia. Amine, ae, Amine.
20 Ko te mutungjl tenei o nga inoi a Raiwiri, tama a Hehe.
Te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 73.
HE pono, e pai ana te Atua ki a Iharaira: kite hunga ngakau ma. 2 Ko ahau ia, wahi iti kua tapepa oku waewae: me i
kotahi kua paheke aku takahanga. 3 I hae hoki ahau kite hunga kuare: i taku kitenga i
te tangata hara e kake ana. 4 Kahore hoki he whakawiringa a te mate i a ratou:
a e maro ana o ratou uaua.
5 Kahore nga mea whakapouri tangata e pa ki a ratou: kahore ano hoki ratou e whiua tahitia mete mano o te tangata.
6 No reira, ano he hei te whakakake e awhi nei i a ratou: ano he kakahu te tutu e hipokina nei ratou. 7 Pupuhi ana o ratou kanohi i te ngako : he nui raws nga whakaaro a o ratou ngakau.
8 E whakahi ana ratou, e korero kino ana mo te whakatoi: kei runga noa ake a ratou korero.
WAIATA. [JU 14.
355
9 Tutuki tonu o ratou mangai ki nga rangi: e kopikopiko ana hoki o ratou arero i runga i te whenua. 10 Koia tona iwi i hoki mai ai ki konei: a e whakawiria mai ana he wai mo ratou, ki tonu te kapa. HE mea ana ratou, Ma te aha e matau ai te Atua ? he matauranga koia to te Runga-rawa.
12 Na, ko te hunga kino tenei, e kake nei i te ao: e hua nei o ratou taonga.
13 He pono, he maumau taku whakamakanga i toku ngakau: taku horoinga hoki i oku ringaringa kite hara« koretanga.
14 E whiua ana hoki ahau ite roa o te ra: e pakia ana i tenei ata, i tenei ata.
15 Ki te mea ahau, Ka penei taku korero: na, e tinihanga ana ahau kite whakatupuranga o o tamariki. 16 I taku meatanga kia matauria tenei: ka kite ahau he mahi whakauaua.
17 Tae noa ahau kite wahi tapu ote Atua: katahi au ka mohio ki to ratou mutunga iho.
18 He pono, i whakaturia ratou e koe ki nga wahi pahekeheke : i whakataka iho ratou e koe kite whakangaromanga.
19 Ano te panga whakareretanga o to ratou hunanga: kua tino pau rawa ratou i nga wehi.
20 Ka rite kite rekanga kanohi ina ara ake te tangata: tau whakahaweatanga ki to ratou ahua, e te Ariki, ina ara ake koe.
21 Na, mamae noa iho toku ngakau: a hukihuki ana oku whatumanawa.
22 He whakaaro-kore hoki ahau, he kuare: mete mea he kirehe ahau i tou aroaro.
23 Ahakoa ra kei a koe tonu ahau: e puritia ana e koe toku ringaringa matau.
24 Ma to whakaaro ahau e arahi: muri iho ka riro ahau i a koe kite kororia.
25 Ko wai hoki toku i te rangi, aua koe ? kahore atu hoki aku i te whenua e hiahia ai, ko koe anake.
26 Hemo iho oku kikokiko me toku ngakau: ko te Atua ia te kaha o toku ngakau, me toku wahi, ake ake. 27 Na, te hunga e mamao atu ana i a koe, ka mate ratou: ka whakangaromia e koe te hunga puremu katoa B whakarere nei i a koe.
Ba 14.] WAIATA.
356
28 Ko ahau ia, he pai ano ki a au te whakatata kite Atua : kua waiho e ahau te Ariki, a Ihowa, hei whakawhirinakitanga moku, ka whakapuakina ano e ahau au mahi katoa.
Wai ata 74.
ETE Atua, he aha i panga ai matou e koe, ake ake P i pongere ai tau riri ki au hipi e hepara nei ? 2 Mahara ki to whakaminenga i hokoa nei e koe i mua: kite iwio tou kainga tupu, i utua e koe; ki tenei maunga Hiona, i nohoia nei e koe.
3 Hiki ake ou waewae ki nga whakangaromanga e mau tonu nei: ki nga mahi kino katoa ate hoa riri ite wahi tapu.
4 E hamama ana ou hoa riri i waenganui i o whakaminenga: e whakaturia ana e ratou a ratou tohu hei tohu.
5 I whai ingoa ai te tangata i mua : na te hapai titaha ki nga rakau pururu.
6 Inaianei ia, e pakarua ana e ratou ona mea whakairo, a, poto ake: ki nga tit aha, ki nga hama. 7 Kua toua tou wahi tapu e ratou kite kapura : noa iho i a ratou te nohoanga o tou Ingoa, kei te whenua e takoto ana.
8 I mea o ratou ngakau, Me whakangaro ratou, a, poto ake: kua tahuna e ratou nga whare huihui katoa o te Atua i te whenua.
9 Kahore matou e kite i o matou tohu, kahore atu he poropiti : kahore hoki tetahi o matou e matau ana, kia pehea ake te roa.
10 E te Atua, kia pehea ake te roa o tetawainga a te hoa riri? ka kohukohu ranei te hoa ririki tou Ingoa ake ake F
11 He aha i pepeke atu ai ton ringa, ton ringa matau hoki ? unuhia ake i roto i tou uma.
12 Ko te Atua hoki toku Kingi o tua iho: e mahi whakaora ana i waenganui i te whenua. 13 Nau, na ton kaha i wawae te moana : pakaru ana i a koe nga matenga o nga tarakona i nga wai. 14 Mongamonga noa i a koe nga matenga o rewiatana: a hoatu ana ia e koe hei kai ma te iwi ote
koraha.
WAI ATA. [Ba 15.
357
15 I wahia e koe te puna mete roma 2 mimiti ake i a koe nga awa nunui.
16 Nau te ao, nau hoki te po : nau i whiti ai te ma. ramatanga, mete ra.
17 Nau. i whakatu nga rohe katoa o te whenua: te raumati, mete hotoke, he mea whakarite ena nau.
18 Kia mahara ki tenei, kua tawai te hoa riri, e Ihowa: kua kohukohu ano te hunga poauau ki tou
Ingoa. 19 Kaua e tukua atu te wairua o to kukupa kite kirehe: kei wareware tonu kite whakaminenga o o rawa-kore. 20 Whakaaroa te kawenata: kua kiki hoki nga wahi pouri o te whenua i nga nohoanga nanakia. 21 Kei hoki whakama te tangata * e tukinotia ana : kia whakamoemititia ton Ingoa e te ware, e te rawakore.
22 E ara, ote Atua, tohea to tohe: mahara ki ta te tangata poauau tawainga ki a koe.i nga ra katoa. 23 Kei wareware kite reo oon hoa riri: e kake tonu ana te ngangau a te hunga e whakatika mai ana ki a koe.
TE TEKAU MA RIMA O NGA RA.
Te Karalcia 0 te Ata.
Waiata 75.
TY7 HAK A WHET Al tonu matou ki a koe, e te Atua, Vv whakawhetai tonu: e whakapuakina mai nei hoki e au mahi whakamiharo e tata ana ton Ingoa. 2 Ka tae mai ki aau te whakaminenga : ka tika taku whakarite whakawa. 3 Kuteretere noa iho te whenua, me ona tangata katoa: naku ona pou i u ai.
4 I mea ahau ki nga wairangi, Kati rate wairangi: kite hunga Kara ano hoki, Kaua ra © ara te haona.
5 Kaua to koutou haona 0 ara ki runga: kati te whakamaro i te kaki ina korero.
Ba IS.] WAIATA.
358
6 No te mea hoki kahore he aranga i te ita, kahore i te hauauru: kahore hoki i te tonga. 7 Ko te Atua hoki te Kai whakarite whakawa: ko tenei e whakaititia iho ana e ia, ko tera e whakaarahia ake ana.
8 No te mea hoki he kapa kei te ringaringa o Ihowa, whero tonu te waina ; ki tonu, whakananu raWa, hei ringihanga mai mana: ko nga nganga ia, ma te hunga kino katoa o te whenua e tatau, e inu.
9 Ko ahau ia, ka kauwhau tonu : ka himene atu ahau kite Atua o Hakopa.
10 Ka kotia katoatia ano hoki e ahau nga haona o te hunga hara: ka whakaarahia ake nga haona o te tangata tika.
Waiata 76.
EMATAITRIA ana te Atua i roto i a Httra: e riui ana tona Ingoa i roto i a Iharaira. 2 Kei Harema ano hoki tona tapenakara: kei Hiona ano tona nohoanga. 3 I whati ano i a ia i reira nga pere o te kopere : te whakangungu rakau, te hoari, me nga mea mo te whawhai.
4 Tera atu tou kororia, tou nui r i to nga maunga kirehe.
5 Kua pahuatia te hunga ngakau toa, moe ana ratou ita ratou moe: kihai ano i whai ringaringa tetahi o nga marohirohi.
6 Na tau whakatupehupehu, e te Atua o Hakopa : i parangia ai te hariata mete hoiho e te moe. 7 Ko koe, ina, ko koe te mea e wehingia: ko wai hoki e tu ki tou ar oar o ina riri koe ?
8 Nau i rangona iho ai te whakarite whakawa i te rangi : wehi ana te whenua, whakaririka kau ana, 9 I te aranga ake o te Atua kite whakarite whakawa : kite whakaora i te hunga mahaki katoa o te whenua.
10 He pono, ka whai kororia koe ite riri a te tangata: a man ano e pehi te toenga o te riri.
11 Whakapuakina mai te kupu taurangi ki a Ihowa, ki to koutou Atua, whakamana hoki e te hunga i
WAIATA. [Ra 15.
359
tetahi taha ona, i tetahi taha: mauria mai he hakari ki a ia, ka tika hold te wehi ki a ia. 12 Mana e whawhati te wairua o nga rangatira: e matakuria ana ia e nga kingi o te whenua.
Waiata 77.
I PA toku reo kite Atua, i karanga ano toku reo kite Aina: a tahuri mai ana tona taringa ki a an. 2 I rapu ahau kite Ariki i te ra o toku pouritanga, maro tonu toku ringa i te po, kihai ano hoki i pepeke ; kihai toku wairua i pai kia whakamarietia. 3 I mahara ahau kite Atua, a i pouri: i whakaaroaro, a ngaro iho toku wairua. 4 E puritia ana e koe oku kanohi kia mataara tonu : e pouri ana ahau, te ahei te korero. 5 Ka whakaaroa e ahau nga ra o namata: nga tau o tua iho. 6 E mahara ana ahau ki taku waiata ite po: e kore» torero ana ki toku ngakau, a e rapurapu ana toku wai« rua.
7 Tera ranei te Ariki e panga tonu, ake ake : a heoi ano ranei ana manakohanga mai F
8 Kua kahore ranei tana mahi tohu mo ake tonu atu F kua pahika ke ranei tana kupu, a, tera whakatupuranga, tera whakatupuranga F
9 Kua wareware ranei te Atua kite atawhai F kua riri ranei ia, a tutakina atu ana e ia tona aroha F
10 Na, ka mea ahau, Ko toku ngoikoretanga tenei: otira ka mahara ahau ki nga tau o te ringaringa matau o te Runga-rawa.
11 Ka mahara ahau ki nga mahi a Ihowa : ae ra, ka mahara ahau ki au mea whakamiharo o tua iho.
12 Ka whakaaro hoki ahau ki au meatanga katoa: ka korerotia e ahau au mahi.
13 Ete Atua, kei te wahi tapu ton ara: ko wai te Atua hei rite mo to tatou Atua te nui F
14 Ko koe te Atua e ■ahi nei i nga mea whakamb haro: kna whakapuakina e koe ton kaha i waenganui o nga iwi.
15 Hokona ana e ton ringaringa ton iwi: nga tama« riki a Hakopa raua ko Hohepa.
Ba 15,] WAIATA.
360
16 I kite nga wai i a koe, e te Atua, i kite nga wai i a koe, mataku ana : i oho ano nga rire. 17 Ringitia mai ana he wai e nga kapua, puaki ana te haruru o nga rangi: rererere ana au pere. 18 I roto i te awhiowhio te haruru o to whatitiri:
marama noa te ao i nga uira; wiri ana te whenua, oioi ana.
19 I te moana tou ara, i nga wai nui ano hoki tou huarahi: e kore ano hoki e kitea ou takahanga. 20 He mea arahi e koe tou iwi, ano he kahui : na te ringaringa o Mohi raua ko Arona.
Te Ka/rakia o te Ahiahi,
Waiata 78.
KIA anga mai te taringa, e toku iwi, ki taku hire: tahuri mai o koutou taringa ki nga kupu a toku mangai. 2 Ka puaki te kupu whakarite a toku mangai: ka korerotia e ahau nga mea ngaro onamata. 3 Nga mea i rongo nei, i matau nei tatou : i korero ai hoki o tatou matua ki a tatou. 4 E kore e buna e matou i a ratou tamariki: me whakakite ki to muri whakatupuranga nga whakamoemititanga ki a Ihowa, me tona kaha, me ana mahi whakamiharo i mea ai ia.
5 I whakapumautia hoki e ia he whakaaturanga i roto i a Hakopa, i whakatakotoria ano hoki he ture i roto i a Iharaira: a whakahaua mai ana e ia o tatou tupuna, kia whakaakona ki a ratou tamariki.
6 Kia matauria ai e to muri whakatupuranga, e nga tamariki e whanau, e ara ake a mua: mo ta ratou whakaatu atu ki a ratou tamariki.
7 Kia u ai ta ratou tumanakotanga atu kite Atua, kei wareware hoki ki nga mahi a te Atua : engari kia mau i a ratou ana whakahaunga.
8 Kei rite hoki ki o ratou tupuna, kite whakatupuranga whakakeke, tutu: kite whakatupuranga kihai nei i whakatikatika i to ratou ngakau, kihai hoki i u tc ratou wairua kite Atua.
9 He hunga man patu nga tamariki a Eparaima : he
WAIATA. [Ra 15.
361
B
hunga hapai kopere, heoi tahuri ana ratou i te ra o te tatauranga.
10 Kihai i puritia e ratou te kawenata a te Atua: kihai ano hoki i pai kite haere i tana ture;
11 Heoi, wareware ake i a ratou ana mahi: me ana mea whakamiharo i whakakitea e ia ki a ratou.
12 He mea whakamiharo ana mahi i te aroaro o o ratou tupuna, i te whenua o Ihipa : i te parae o Toana.
13 Tapahia ana e ia te moana, a meinga ana ratou kia whiti atu : tu ake i a ia nga wai ano he puranga.
14 He mea arahi ratou e ia i te awatea kite kapua : i te roa hoki o te po kite maramatanga o te ahi.
15 I wahia e ia nga kohatu i te koraha : a mete mea no nga rire nui tana wai hei inn ma ratou.
16 Puta mai ana i a ia he awa i roto i te kamaka : heke ana nga wai, ano he waipuke.
17 Heoi ka hara ano ratou ki a ia: whakatoi ana ki a te Runga-rawa i te koraha.
18 Na, kei te whakamatautau ratou i te Atua i rote i o ratou ngakau : kei te inoi kai ma o ratou hiahia.
19 I korero kino ano hoki ratou kite Atua, i mea: E ahei ranei i te Atua te taka he tepara kite koraha ?
20 Titiro hoki, tana patunga ite kohatu, na, ka pakaru mai te wai, a puke ana hga awa: e taea ano hoki ranei e ia te homai taro, e pae ranei i a ia he kikokiko ma tana iwi ?
21 A, te rongonga o Ihowa, na ka riri: a toro ana te kapura ki a Hakopa, puta ake ana te riri ki a Iharaira;
22 Mo ratou kihai i whakaporio kite Atua: kihai ano i whakawhirinaki ki tana whakaoranga.
23 Nana nei hoki i whakahau nga kapua i runga : i whakatuwhera hoki nga tatau o te rangi.
24 A whakauaina ihoeia te mana ki runga ki a ratou hei kai: homai ana hoki eia te witi ote rangi ma raton.
25 Kai ana te tangata i ta te anahera kai: i tonoa mai e ia he kai ma ratou, a makona noa.
26 I whakaohokia eia te han ita ite rangi: i takina mai ano te tonga i runga i tona kaha.
27 A whakauaina iho e ia te kikokiko ki runga ki a ratou, ano he puehu mete manu whai huruhuru, ano he one no te moana.
Ra 15.] WAIATA.
362
28 A whakangahorotia e ia ki waenganui i to ratou puni: ki o ratou nohoanga, a tawhio noa. 29 Na, kai ana ratou, tino makona; i kawea mai hoki e ia ki a ratou ta ratou i hiahia ai: kihai ratou i ngaruru ki ta ratou i hiahia ai. 30 A, i te kai ano i o ratou mangai, na, ka pa te riri a fee Atua ki a ratou, a patua iho e ia te hunga tetere o ratou : piko ana i a ia nga tangata papai o Iharaira. 31 Ahakoa pa katoa tenei, i hara tonu ano ratou: kihai ano hoki i whakapono ki ana mahi whakamiharo. 32 No reira o ratou ra i whakapaua ai e ia kite horihori: o ratou tau ano hoki kite potatutatu. 33 Ka patua. ratou e ia, na, ka rapu ratou i aia : aka hoki mai, ka ui wawe kite Atua.
34 Ka mahara hoki ko te Atua to ratou kohatu : ko te Atua o runga rawa to ratou kai hoko. 35 Heoi, kei te patipati o ratou mangai ki a ia : a teka ana o ratou arero ki a ia.
36 Kihai hoki o ratou ngakau i tika ki a ia: kihai ano ratou i u ki tana kawenata.
37 Ko ia ra tena, he mea arolia hoki ia, hipokina ana e ia to ratou hara, kihai ano ratou i whakangaromia e ia: ae ra, he maha ana whakahokinga iho i tana riri, a kihai i whakaohokia katoatia tana riri.
38 I mahara hoki ia, he kikokiko nei ano ratou : he hau e pahure atu ana, a e kore e hoki mai. 39 Ano te tini o a ratou whakatoinga i a ia i te koraha: o a ratou whakapouritanga iaia i te tahora. 40 Hoki whakamuri ana ratou, whakamatautau ana i te Atua : whakatoia ana e ratou te Mea Tapu o Iharaira. 41 Kihai ratou i mahara ki ton a ringaringa: kite ra i whakaorangia ai ratou e ia i te hoa riri; 42 Ki tana meatanga i ana tohu ki Ihipa: i ana merekara kite parae o Toana.
43 I puta ke ai i a ia o ratou awa hei toto : me o ratou manga wai, te inu ai ratou.
44 I tonoa ai e ia nga huihuinga namu ki a ratou, a pau iho ratou : me nga poroka, i huna ai ratou. 45 A hoatu ana eia o ratou hua kite moka: me to ratou mauiui kite mawhitiwhiti.
46 Whakamatea ana e ia a ratou waina kite whatu ? me a ratou rakau hikamora kite haupapa.
WAI ATA. [Ba 15.
363
Ji 2
47 Tukua ana e ia a ratou kararehe ma te whatu: me a ratou kahui ma nga uira.
48 Tukua whakareretia iho eia ki runga ki a ratou te muranga o tana riri, aritarita, whakatakariri, mete raruraru : a unga ana e ia he anahera kino ki waenganui i a ratou.
49 A whakatikaia ana eia he ara mo tana riri; kihai nei i tohungia o ratou wairua kei mate: heoi tukua atu ana e ia to ratou ora kite mate uruta.
50 A patua iho eia nga whanau matamua i Ihipa: te muanga o to ratou kaha i nga tapenakara o Hama. 51 A meinga ana e ia ona tangata kia haere atu, ano he hipi: arahina ana ratou eiai te koraha, ano he kahui.
52 Na, ka arahina marietia ratou e ia, te wehi ratou: o ratou hoa riri ia, taupokina iho e te moana. 53 Na, ka kawea ratou e ia kite rohe o tana wahi tapu : ki tenei maunga, i hokoa nei e tona ringaringa matau.
54 Peia ana e ia nga tauiwi ito ratou aroaro: a wehea ana e ia he kainga mo ratou kite aho, whakanohoia iho nga hapu o Iharaira ki o ratou teneti.
55 Heoi ka whakamatautauria, ka whakatoia e ratou te Atua o runga rawa: kihai hoki i puritia e ratou ana whakaaturanga;
56 A hoki whakamuri ana ratou, mahi hianga ana, pera ana me o ratou matua: he parori ke ratou, he pera mete kopere tinihanga.
57 I whakapouritia ano ia e ratou ki o ratou wahi tike tike : i meinga ki a ratou whakapakoko kia hae.
58 Te rongonga ote Atua, ka riri: ka tino whakarihariha hoki ki a Iharaira.
59 A mahue ake ia ia te tapenakara o Hiro: te teneti i noho ai ia i waenganui i nga tangata. 60 A tukua atu ana e ia tona kaha hei whakarau : me tona kororia kite ringaringa o te hoa riri.
61 I tukua atu hoki eia tana iwi ma te hoari: a i riri ki tona kainga tupu.
62 Pau ake a ratou taitamariki ite ahi: kihai ano hoki a ratou kotiro i marenatia atu.
63 I hinga o ratou tohunga i te hoari: kihai hoki i tangi a ratou pouaru.
Ra 16.] WAIATA.
364
64 Na, ka maranga ake te Ariki, ano ra me tetahi i te moe: mete tangata kaha e hamama ana ite waina. 65 A patua iho e ia a muri o ona hoa riri : meinga ana ratou e ia hei taunutanga mo a mua tonu atu. 66 I whakakahore ano hoki ia kite tapenakara o Hohepa : a kihai i whiriwhiri i te hapu o Eparaima. 67 Heoi, ko te hapu o Hura tana i whiriwhiri ai: ko maunga Hiona tana i aroha ai.
68 A whakaturia ana e ia tana wahi tapu kia pera me nga whare tiketike: mete whenua i whakapumautia e ia mo ake tonu atu. 69 I whiriwhiria ano hoki e ia a Rawiri tana pononga: he mea tango mai nana i nga kainga hipi. 70 Kawea mai ana ia i te whai i nga hipi whaereere: kite whangai i a Hakopa, i tana iwi, i a Iharaira hoki, i tona kainga tupu. 71 A rite tonu kite tapatahitanga o tona ngakau tana whangainga i a ratou : he arahi mohio hoki ta tona ringa i a ratou.
TE TEKAU MA ONO 0 NGA RA.
Te Karakia o te Waiata 79.
ETE Atua, kua tae mai nga tauiwi ki tou kainga tupu: kua w T hakanoatia e ratou tou temepara tapu, kua waiho a Hiruharama e ratou kia puranga kau ana.
2 Ko nga tinana mate o o pononga, kua hoatu e ratou hei kai ma nga manu o te rangi : te kikokiko o tou hunga tapu, ma nga kirehe o te whenua. 3 0 ratou toto, ringihia ake e ratou, ano he wai, ki nga taha o Hiruharama •* kahore hoki he tangata hei tanu.
4 Kua waiho matou hei tawainga ma o matou hoa: hei taunutanga, hei whakakatanga, ma te hungai tetahi taha, i tetahi taha, o matou. 5 Kia pehea te roa, e Ihowa ? e riri tonu ranei koe, ake ake ? e ngiha tonu ranei tou hae me he kapura ? 6 Ringihia iho o riri ki runga ki nga tauiwi kahore Hei e matau ki a koe : ki nga rangatiratanga ano hold kahore nei e karanga ki tou Ingoa.
WAIATA. [Ba 16.
365
7 Kua pau hoki a Hakopa i a ratou: kua whakaururuatia tona kainga noho.
8 Kaua ra e maharatia a matou kino o mua, kia ho. horo tou aroha ki mua i a matou : kua whakaititia rawatia hoki matou.
9 Awhinatia matou, e te Atua o to matou whakaoranga, kia whakakororiatia ai tou Ingoa: whakaorangia matou, hipokina hoki o matou hara, kia mahara hoki ki tou Ingoa.
10 Mo te aha nga tauiwi kia mea, Kei hea to ratou A-tua: kia kite atu matou, e matauria ana ia e nga tauiwi kite whakatakinga i te toto o o pononga i whakahekea nei.
11 Kia puta ake ki tou aroaro te auetanga a te herehere : kia rite kite nui o tou kaha tau whakaoranga i te hunga e meatia ana kia whakamatea.
12 Takiwhitutia atu te utu, e hoatu e koe ki nga uma o o matou hoa : mo ta ratou tawainga e tawai nei ratou ki a koe, e te Ariki.
13 Penei ka whakawhetai atu matou, tou iwi, nga hipi hoki e hepara nei koe, ki a koe, ake ake: ka whakakitea atu e matou te whakamoemiti atu ki a koe, a, tena whakatupuranga, tena whakatupuranga.
Wai at a 80.
qUHURI mai tou taringa, e te Hepara o Iharaira, o „L. arahi nei i a Hohepa, ano he kahui hipi: e noho mai nei i waenganui i nga kerupima, whiti mai. 2 Whakaohoohokia tou kaha, i te aroaro o Eparaima, o Peniamine, o Manahe : a haere mai kite whakaora i a matou.
3 Whakahokia ake matou, e te Atua: kia marama mai tou mata, a ka ora matou.
4 E Ihowa, ete Atua o nga mano: kia pehea ake te roa o tau riri kite inoi a tou iwi ?
5 E whangainga mai ana e koe he roimata hei taro ma ratou: he nui hoki te mehua roimata e homai nei e koe kia inumia e ratou.
6 Kua meinga nei matou hei totohetanga ma o matou hoa: a e kataina ana matou e o matou hoa riri.
7 Whakahokia ake matou, e te Atua o nga mano: kia marama mai hoki tou mata, a ka ora matou.
Ba 16.] WAIATA.
366
8 I maua mai e koe he waina i Ihipa : ka oti i a koe nga tauiwi te panga, na,whakatokia iho e koe. 9 I whakapaia e koe he tunga mona: i mea ano kia hou ona pakiaka, aka kapi te whenua. 10 Taumarumaru ana tona ata ki runga ki nga pukepuke : ona manga ki nga hita nunui. .11 I tautotoro atu ona manga kite moana : ona rara kite awa.
.12 He aha koe i pakarukaru ai i ona taiepa : i kowhakiwhakia ai ia e nga tangata katoa e tika ana i te ara ? 13 Mongamonga noa i te poaka toa o te ngahere : © kainga ana e te kirehe mohoao o te koraha.
14 Hoki mai ra, ete Atua o nga mano: titiro iho ite rangi, kia kite mai koe, haereere mai hoki ki tenei waina; 15 Ki te rakau i whakatokia e tou ringa matau: kite manga hoki i whakakahangia e koe mau. . 16 Kua pau i te ahi, kua poutokia: ngaro iho ratou ite riri o tou mata.
17 Waiho ton ringa i runga i te tangata o tou ringa matau: ite tamaate tangata i whakakahangia e koemau. 18 Penei e kore matou e hoki atu i a koe: whakahauorangia matou, a ka karanga atu matou ki tou Ingoa. 19 Whakahokia ake matou, e Ihowa, e te Atua o nga mano: kia marama mai tou mata, aka ora matou.
Waiata 81.
KIA kaha te waiata kite Atua, ki to tatou kaha: kia hari te hamama kite Atua o Hakopa. 2 Whakahuatia te himene, maua mai ki konei te timipera: te hapa reka, mete hatere.
3 Whakatangihia te tetere i te kowhititanga o te marama: itera i whakaritea, ito tatou ra hakari. 4Ko te tikanga hoki tenei ma Iharaira: he mea whakarite mai na t© Atua o Hakopa. 5 I whakatakotoria- tenei e ia ma Hohepa hei whakaaturanga, i tona haerenga atu i runga i te whenua o Ihipa: iaan i rongo ite reo kihai i matauria e ahau. 6 I tangohia mai e ahau tona pokohiwi ite pikaunga: whakarerea ake e ona ringaringa nga pata. 7 I karanga mai koe ki a an i te pouritanga, whakaorangia ake koe e ahau : i whakahoki kupu atu ahau
WAIATA. CRa 16.
367
ki a koe ite wahi ngaro ote whatitiri: whakamatautauria ana koe e ahau ki nga wai o Meripa.
8 Whakarongo, e taku iwi, a ka whakaatu atu au ki a koe: e Iharaira, kite whakarongo. mai koe ki a au:
9 Ana tetahi atua ke i roto i a koe: kaua ano hoki koe e koropiko ki tetahi atua ke.
10 Ko ahau a Ihowa, ko ton Atua, i arahina mai al koe ite whenua o Ihipa: kia nui te kowheratanga o ton mangai, a maku e whakaki.
11 Heoi kihai taku iwi i pai kia whakarongo mai ki toku reo: kihai ano hoki a Iharaira i aro mai ki a au.
12 Na, tukua atu ana ratou e ahau kite maro o o ratou ngakau: a haere ana ratou i runga i a ratou whakaaro. 13 Aue, te whakarongo taku iwi ki a au: te haere a Iharaira i oku ara!
14 Penei, e kore e aha, kua whati i a au te tara o o ratou hoa riri: kua tahuri atu ano toku ringa ki o ratou hoa riri.
15 Te hunga e kino ana ki a Ihowa, kua ngohengohe ki a ia: ko to ratou taima ia, kua man tonu.
16 Kua whangainga hoki ratou e ia kite witi pai rawa: kua whakamakonatia ano koe e ahau kite honi i roto i te kohatu.
Te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 82.
ETU ana te Atua i roto i te whakaminenga o-te hunga nunui: e whakarite whakawa ana i waenganui i nga atua.
2 Kia pehea ake te roa o ta koutou whakarite he i te whakawa: ota koutou whakapai atu ki nga kanohi ote hunga kino ?
3 Whakatikaia ta te ware, ta te pani: kia tika te whakariterite mo te ngakau mamae, mo te rawa-kore.
4 Whakaorangia te ware mete rawa-kore: araia atu i a ratou te ringaringa o te hunga kino.
5 Kahore o ratou matauranga, kahore hoki ratou e mahara; e haere ana ratou ite pouri: e oioi ana nga turanga katoa o te whenua.
6 I mea ahau, He atua koutou: he tamariki katoa na te Bunga-rawa.
kaik; . waiata.
368
7 Otira ka pera koutou mete tangata, ka mate: ka hinga, ka pera me tetahi o nga piriniha. 8 E ara, e te Atua, whakawakia te whenua: mon hoki nga tauiwi katoa.
Waiata 83.
ETE Atua, kei wahangu koe, kei whakarongo puku: kei' ata noho, e te Atua. 2 He mea hoki, tenei on hoa riri te ngangau nei: a kua ara ake nga, matenga o te hunga e kino ana ki a koe.
3 Kua ata ngarahu ratou ki ton iwi: e whakatakoto korero ana hoki ratou mo au mea huna.
4 E ki nei ratou, Tena, tatou ka huna i a ratou, kia kore ai tena iwi: kia kaua ai hoki e maharatia te ingoa o Iharaira a muri ake nei.
5 Kotahi nei hoki o ratou ngakau i a ratou e runanga ana: kua huihuia a ratou whakaaro kite kino ki a koe.
6 .Nga tapenakara o Eroma, o nga Ihimeeri: o Moapa, me nga Hakarini; 7 A Kepara, a Amona, a Amareke: nga Pirihitini, me nga tangata o Taira;
8 Kua uru atu ano hoki a Ahura ki roto ki a ratou: hei awhina ratou mo nga tamariki a Rota.
9 Penatia ratou e koe me nga Miriani: me Hihera, me lapini, i Awa Kihona.
10 I mate nei ki Ene-roro: i waiho nei hei whakawairakau mo te whenua.
11 Kia rite o ratou rangatira kiaOrepe raua ko Teepe: o ratou ariki katoa hoki ki a Tepa raua ko Taramuna.
12 Mo ratou i mea, Tatou ka tango: i nga kainga o te> Atua mo tatou.
13 E toku Atua, kia rite ratou kite wira: kite papapa e puhia ana e te hau;
14 Kia rite kite ahi e kai ana i te ngahere: kite mura hoki e tore ai nga maunga, 15 Te whainga ato awha i a ratou: to whakaohoreretanga ano hoki i a ratou ki to paroro.
16 Kia kapi o ratou kanohi i te whakama: kia ai ratou ki tou Ingoa, e Ihowa.
WAIATA. riu 16.
369
11 3
17 Kia whakama, kia ohorere, ratou, ake ake: kia numinumi ratou, kia ngaro hoki.
18 Kia matau ai te tangata, non anake te Ingoa, a Ihowa: kei runga ake ano koe ite whenua katoa.
Waiata 84.
ANO te ataahua o ou tapenakara: e Ihowa o nga mano!
2 E hiahia ana toku wairua, ae, e hemo ana ki nga marae o Ihowa: e tangi ana toku ngakau, me oku kikokiko, kite Atua ora.
3 Mete pihoihoi hoki kua kite i tetahi whare, mete warou ano hoki i tetahi owhanga mona, hei takotoranga mo ana pi: ara, iou aata, e Ihowa o nga mano, e toku Kingi, e toku Atua.
4 Ka hari te hunga e noho ana i ton whare: he whakamoemiti tonu ta ratou ki a koe.
5 Ka hari te tangata, ko tona kaha nei kei a koe : kei roto i o ratou ngakau nga huarahi ki reira.
6 Ka haere ratou rate raorao o Paka, ka meinga e ratou hei puna: ngaro iho ano hoki nga poka ite ua.
7 Ka haere atu ratou ite kaha kite kaha: ka kitea ratou kite aroaro o te Atua i Hiona.
8 E Ihowa, e te Atua o nga mano, whakarongo ki taku inoi: tahuri mai ton taringa, ete Atua o Hakopa.
9 Titiro mai, e te Atua, e to. matou whakangungu rakau: tirohia iho hoki te mata o tan tangata i whakawahi ai.
10 Ho te mea, he ra kotahi i on whare, pai atu i nga ra kotahi mano: te tiaki tatau ite whare o toku Atua, pai atu ki a an i te noho ki nga teneti o te kino.
11 He ra hoki a Ihowa, te Atua, he whakangungu rakau: ka homai e Ihowa te atawhai mete kororia; e kore e kaiponuhia mai e ia tetahi mea pai kite hunga e tapatahi ana te haere.
12 E Ihowa o nga mano: ka hari te tangata e whakawhirinaki atu ana ki a koe.
Waiata 85.
E IHOWA, kua aro mai koe ki ton whenua: kua whakahokia mai e koe a Hakopa i whakaponongatia nei.
Ra 17.] WAIATA.
370
2 Kua murua e koe te kino a ton iwi: kua hipokina e koe o ratou hara katoa.
3 Kua whakakahoretia katoatia e koe to weriweri*. kua tahuri atu koe i te aritaritatanga o to riri. 4 Whakahokia ake matou, e te Atua o to matou wha. kaoranga : kia mutu hoki to riri ki a matou.
5 E riri ranei koe ki a matou ake ake ? e mauahara tonu ranei koe, a, tena whakatupuranga, tena whakatupuranga ?
6 E kore ianei koe e whakahoki ake i a matou kite ora : kia hari ai tou iwi ki a koe'?
7 E Ihowa, whakakitea mai tau mahi tohu ki a matou: tukua mai hoki ki a matou tau whakaoranga. 8 Ka whakarongo atu ahau ki ta te Atua, ki ta Ihowa e korero ai: no te mea hoki, mo te rongo man ana korero ki tona iwi, ki tona hunga tapu hoki• kaua ia ratou e hoki atu kite wairangi. 9 He pono e tata ana tana whakaoranga kite hunga e wehi ana ki aia: kia noho ai te kororia ki to tatou whenua.
10 Kua tutaki te mahi tohu raua ko te pono : kua kihi ki a raua te tika mete rongo mau, 11 E tupu ake te pono ite whenua: a e titiro iho te tika i te rangi.
12 Ae, ka homai e Ihowa te mea pai: a ka tukua mai ona hua e to tatou whenua.
13 Ka haere te tika ki mua i a ia: hei whakatu i a tatou kite ara o ana hikoinga.
TE TEKAU MA WHITU 0 NGA RA.
Te Karakia o te Ata. Waiata 86.
jTYTHAKATITAHATIA iho ton taringa, e Ihowa, whaVY kahokiamai he kupu ki a au: he ware hoki ahau, he rawa-kore. 2 Tiakina toku wairua, e tapu ana hoki ahau: man, e toku Atua, e whakaora to pononga e whakawhirinaki atu nei ki a koe. 3 Tohungia ahau, ete Ariki: e karanga atu nei hoki ahau ki a koe i nga ra katoa. 4 Whakaharitia te wairua o to pononga : ka ara atu nei hoki toku wairua, e te Ariki, ki a koe.
WAIATA. [Ra 17.
371
5 E pai ana hoki koe, e te Ariki, e ngawari ana: e ranea ana hoki tau mahi tohu kite hunga katoa e karanga atu ana ki a koe. & 6 Tahuri mai tou taringa, e Ihowa, ki taku inoi: whakarongo mai hoki ki toku reo karakia. 7 Ka karanga atu ahau ki a koe i te ra o toku pouri-tano-a: e whakahoki kupu mai hoki koe ki a au. 8 Kahore he rite mou, e te Ariki, i roto i nga atua: kahore hoki he rite mo au mahi. 9 Ka haere mai nga iwi katoa i hanga e koe, a ka koropiko ki tou aroaro, e te Ariki: ka whakakororia hoki i tou Ingoa. 10 E nui ana hoki koe, a e mahi ana i nga mea whakamiharo : ko koe anake te Atua
11 Whakaakona ahau ki to ara, e Ihowa; ka haere ahau i runga i to pono : whakatapatahitia toku ngakau, kite wehi i tou Ingoa.
12 Ka whakamoemiti katoa toku ngakau ki a koe, ete Ariki, e toku Atua: ka whakakororia ano i tou Ingoa, ake ake.
13 E nui ana hoki tau mahi tohu ki a au: a kua whakaorangia e koe toku wairua i te reinga i raro riro. 14 E te Atua, kua whakatika mai ki a au te hunga whakakake : kua whai mai ano te huihuinga o te hunga tutu kia whakamatea ahau ; kahore ano hoki koe e waiho i to ratou aroaro.
15 Ko koe ia, e te Ariki, he Atua atawhai, he Atua tohu tangata: e puhoi ana kite riri, e hua ana te mahi tohu, mete pono.
16 Tahuri mai ki a an, tohungia hoki ahau : homai tea kaha ki to pononga, whakaorangia te tamaiti a to pononga wahine.
17 Whakakitea mai ki aan he tohu mo te pai; kia kite ai te hunga e kino ana ki a an, kia whakama ai : non i awhina ihai, e Ihowa, i ahau, i whakamarie hoki i a an.
Waiata 87.
EEI nga maunga tapu tona turanga: e arohaina ra> watia ana e Ihowa nga kuwaha o Hiona i nga no* hoanga katoa o Hakopa,
Ha 17.] WAIATA.
372
2 He mea kororia nga mea e korerotia ana mou, te pa o te Atua.
3 Ka korerotia atu e ahau a Rahapa raua ko Paparona kite hunga e matau ana ki a au: na, ko Pirihitia, ko Taira, ko Etiopia, i whanau tenei ki reira. 4 Ko te kupu hoki tenei mo Hiona, i whanau tenei tangata me tera tangata ki reira: ma te Runga-rawa pu ano ia e whakapumau. 5 Ka korerotia e Ihowa, ina tuhituhia nga iwi: i whanau tenei ki reira.
6 Ko ta nga kai waiata, meta nga kai whakatangi putorino tenei: kei a koe oku puna katoa.
Waiata 88.
E IHOWA, ete Atua o toku whakaoranga: he tangi atu taku ki tou aroaro i te ao, i te po. 2 Kia tae atu taku inoi ki tou aroaro : whakatitaha-
tia mai tou taringa ki taku tangi. 3 Ka ki hoki toku wairua ite pouri: a e whakatata ana toku ora kite rua tupapaku. 4 Kua tana tahitia ahau mete hunga e heke atu ana kite rua: e rite ana ahau kite tangata kahore ona kaha.
5 E takoto noa ana ahau i roto i nga iftipapaku, e rite ana ki nga tangata i patua, e takoto ana i te urupa, kahore nei e maharatia e koe i muri iho : he mea momotu ke atu na tou ringa.
6 Kua whakatakotoria ahau e koe kite rua i raro riro: kite pouritanga, ki nga rire.
7 E pehia ana ahau e tou riri: e pakia ana hoki e koe ki au ngaru katca.
8 Kua whakamataratia atu e koe i a au oku hoa ; kua meinga ahau e koe hei mea whakarihariha ki a raton : kua uakina mai ahau, kahore hoki e puta atu ki waho.
9 Ka he oka kanohi i te tangihanga : e Ihowa, e karanga atu ana ahau ki a koe i nga ra katoa, kua torona atu oku ringaringa ki a koe. 10 Tera ranei koe e mahi merekara ki nga tupapaku F e ara ake koia nga tupapaku kite whakamoemiti atu ki a koe ?
WAIATA. [JU 17.
373
11 Ka kauwhautia ranei tou aroha i roto i te urupa ? tou pono i roto i te whakangaromanga ?
12 E matauria koia au mea whakamiharo i roto i te pouri ? tou tika i te whenua o te warewaretanga ? 13 Heoi, taku nei, he karanga ki a koe, e Ihowa: ite ata ano ka tae taku inoi ki tou aroaro.
14 He aha, e Ihowa, i panga ai toku wairua e koe P he aha i huna ai tou mata ki ahau ?
15 No toku tamarikitanga ake ano i pakia ai ahau, i whakahemohemo ai: e pehia ana ahau eau whakawehi, a, potatutatu noa iho.
16 E tika ana to riri ki runga i a au: ngaro iho ahau i au mea whakawehi.
17 Ano he wai ratou e karapoti nei i a au i nga Ira katoa : rupeke ana ratou kite mui mai ki a au.
18 Kua whakamataratia atu e koe i a au te tangata hei aroha mai, me oku hoa : kei te pouritanga oku hoa ake.
Te Karakia o te Akiahi.
Waiata 89.
KA waiatatia e ahau nga mahi tohu a Ihowa, ake ake: ka whakapuakina e toku mangai ton pono ki nga whakatupuranga katoa.
2 I mea hoki ahau, Ka whakaturia ake te mahi tohu mo amua tonu atu : ka whakapumautia e koe ton pono ki nga tino rangi.
3 Kua whakarite kawenata ahau ki taku i whiriwhiri ai: kua oati ki taku pononga, ki a Bawiri.
4Ka whakapumautia e ahau ou uri, ake ake: ka hanga ake ton torona, a, tena whakatupuranga, tena whakatupuranga.
5 Ka whakamoemiti ano hoki nga rangi, e Ihowa, ki an mahi whakamiharo: ki ton pono hoki i roto i te whakaminenga o te hunga tapu.
6 Ko wai hoki i nga rangi hei rite mo Ihowa ? ko wai i roto i nga tamariki a te hunga nunui e rite ana ki a Ihowa ?
7 E tika ana kia nui te wehi kite Atua i roto i te whakaminenga o te hunga tapu : kia hopohopo hoki ki a ia te hunga katoa i tetahi taha ona, i tetahi taha.
Ba 17.1 WAIATA.
374
8 E Ihowa, e te Atua o nga mano, kei hea he Ihowa hei rite mou te kaha ? hei rite ranei mo tou pono i tetahi taha ou, i tetahi taha ?
9 Ko koe te kingi ote huamo o te moana: ka oho ona ng’aru, ko koe hei whakamarino.
10 Mongamonga noa i a koe a Rahapa, ano he tangata i patua: kua whakamararatia e koe ou hoa riri ki tou ringa kaha.
11 Nou nga rangi, nou ano hoki te whenua: te ao, me nga mea e hua ana i runga, nau ena i whakapumau. 12 Te nota, mete tonga, nau ena i hanga: ka hari a Taporo raua ko Heremona ki tou Ingoa. 13 He takakau marohirohi tou: e kaha ana tou ringa, kei runga tonu tou niatau. 14 Ko te tika mete whakarite whakawa te turanga o tou torona: e haere te mahi tohu mete pono i mna i tou aroaro.
15 Ka hari te iwi e mohio ana kite tangi whakahari: e haere ratou, e Ihowa, i te maramatanga o tou mata. 16 E hari ratou ki tou Ingoa i te roa o te ra : a ma tou tika ka kake ai ratou.
17 Ko koe hoki te kororia o to ratou kaha: ma to manakohanga mai ano ka ara ai to matou haona. 18 Ko Ihowa hoki to matou whakangungu rakau : a hei kingi mo tatou te Mea Tapu o Iharaira. 19 I korero moemoea mai koe i reira ki to Mea Tapu, i mea: Kua hoatu e ahau he kaha ki runga ki tetahi . tangata marohirohi; kua whakanuia e ahau tetahi i whiriwhiria i roto i te iwi.
20 Kua kitea e ahau taku pononga, a Rawiri: kua whakawahia ia e ahau ki taku hinu tapu. 21 Ka u atu toku ringa hei awhina mona : ma toku takakau ano hoki ia e whakakaha.
22 E kore te hoa riri e whai wahi ki a ia : e kore ano hoki te tama a te kino e tukino i a ia.
23 Maku ano hoki e tukituki ona hoa riri ki tona aroaro : ka whiua ano e ahau te hunga e kino ana ki a ia.
24 Otira ka man ki a ia taku pono, me taku mahi tohu : a ma toku Ingoa ka ara ai tona haona. 25 Maku tona ringaringa ka pa atu ai kite moana: tona matau ki nga awa.
WAIATA. [Ra 17.
375
26 Ka karanga mai ia ki a an; Ko koe toku Papa, toku Atua, mete kohatu o toku whakaoranga. 27 Ka waiho ano. hoki ia hei matamua maku: ki runga ake i nga kingi o te whenua.
28 Ka rongoatia ake e ahau taku mahi tohu mona, ake tonu atu: ka man tonu ano taku.kawenata ki a ia.
29 Ka whakatupuria e ahau ona uri, ake tonu atu: a ka rite tona torona ki nga ra o te rangi.
30 Ki te mea ka whakarerea e ana tamariki taku ture : a kahore e haere i aku whakariteritenga ;
31 Ki te takahi ratou i aku tikangh,: a kahore e pupuri i aku whakahaunga;
32 Katahi ka whaia 'ta ratou mahi tutu e taku rakail: a ratou kino e nga whin.
33 Ahakoa ra, e kore e whakamutua taku aroha ki a ia: e kore ano hoki taku pono e he.
34 E kore taku kawenata e takahia e ahau: e kore ano hoki e whakaputaia ketia te mea i puta atu i oku ngutu.
35 Ko tahi aku oatitanga i toku tapu : e kore ahau e teka ki a Rawiri.
36 Ka man tonu tona uri, ake ake : a e rite tona to* rona kite ra i toku aroaro.
37 E rite tona pumautanga ki to te marama, ake ake : hei kai whakaatu pono ano hoki i runga i te rangi. 38 Na, kua panga nei koe,* kua whakarihariha: kua riri ki tan i whakawahi ai.
39 Kua whakakahoretia e koe te kawenata o to pononga : noa iho i a koe tona karauna, kua whakataka hoki kite whenua.
40 Kua whakahoroa katoatia e koe ana taiepa: kua meinga kia pakarukarua ona pa kaha. 41 E pah.ua ana i a ia nga tangata katoa e tika ana i te ara : he tawainga ia na ona hoa tata. 42 Kua ara i a koe te ringaringa mat an o ona hoa whawhai : kua meinga e koe kia hari ona hoa whawhai katoa.
43 Ngore noa i a koe te mata o tana hoari: kihai ano hoki koe i tautoko i a ia kite tatauranga. 44 Kua whakamutua e koe tona kororia: kua ixei e koe tona tor’ona ki raro kite whenua.
TU 18.] WAIATA.
376
45 Kua whakaporoa e koe nga ra o tona taitamarikh tanga ; kua hipokina ia e koe kite whakama. 46 Kiapehea te roa, e Ihowa ? ka whakangarongaro atu ranei koe, ake tonu atu F ka toro ranei tou riri, ano he ahi. 47 Kia mahara ki a an, he mea memeha noa: he aha i hanga ai e koe nga tangata katoa hei kore noa iho ?
48 Ko wai tena tangata e ora nei, a e kore e kite i te mate ? e mawhiti koia i a ia tona wairua i te kaha o te rua tupapaku ?
49 E te Ariki, kei hea o arohatanga o mua : i oatitia e koe ki a Rawiri i runga i ton pono ?
50 Maharatia ra, e te Ariki, te tawainga ki opononga : ki a an e man nei i roto i toku uma te tawai a te hunga nunui katoa;
51 Ara, te tawai aou hoa riri, e Ihowa: e tawai nei ki nga hikoinga o to tangata i whakawahi ai. 52 Kia whakapaingia a Ihowa, ake ake : Amine, ae, Amine.
TE TEKAU MA WARU 0 NGA RA
Te Ka/rakia o te Ata. Waiata 90.
ETE Ariki, ko koe to matou nohoanga: i tera whakatupuranga, i tgra whakatupuranga. 2 Kahore ano i whanau noa nga maunga, kahore i hanga e koe te whenua, mete ao: ko koe ano te Atua, no tua whakarere, a, ake tonu atu.
3 E whakahokia ana e koe te tangatakia mongamonga jioa: a, e mea ana, Hoki atu, e nga tamariki ate tangata.
4 Ki tau titiro hoki, e rite ana nga tau kotahi mano kite rangi onanahi kua pahnre atu nei: kite mataaratanga hoki i te po.
5 Mete mea na te waipuke tan kahakinga i a ratou, he moe ratou: ite ata, ano he tarutaru e tupu ana. 6 Ite ata e tupu ana, e pihi ana: ito ahiahi kua kotia, kua maroke. 7 Kua hemo nei hoki matou i tan riri: ka ohorere hoki i to aritatanga.
WAIATA. ri’A 18.
377
8 Kua maka e koe a matou kino ki tou aroaro : a matou mea huna kite maramatanga o tou mata. 9 Ka pan o matou ra katoa mete riri ano koe: ka hemo ake o matou tau, ano he korero e korerotia ana.
10 Nga ra o o matou tau, e whitu tekau tau; a, kite whai kaha, a ka warn tekau nga tau, heoi he mahi mauiui, he pouri to ratou kaha; ka hohoro hoki te hatepea atu, a ka rere atu matou.
11 Ko wai te matau ana kite kaha o tau riri ? rite pu kite wehi ki a koe tau riri.
12 Akona matou kite tatau i o matou ra: kia anga ai te ngakau kite whakaaro.
13 Hoki mai, e Ihowa, kia pehea ake te roa ? a kia puta ke he whakaaro mau ki o pononga.
14 Kia na wawe matou i tau mahi tohu : kia hari ai matou, kia koa ai, i o matou ra katoa.
15 Whakaharitia matou, kia rite ki nga ra i whakawhiua ai matou e koe : ki nga tau i kite ai matou i te kino.
16 Kia puta mai tau mahi ki o pononga: me tou kororia ki a ratou tamariki.
17 A hei runga i a matou te ataahuatanga o Ihowa, o to matou Atua : whakapumautia ano hoki ki a matou. te mahi a o matou ringaringa, ae ra, te mahi a o matou ringaringa, whakapumautia e koe.
Waiata 91.
TE tangata, kei te wahi ngaro o te Runga-rawa tona kainga: ka noho iai raro ite taumarumarutanga o te Kaha-rawa.
2 Ka kiia e ahau a Ihowa, Ko la toku piringa, me toku pa : toku Atua, ka whakawhirinaki atu ahau ki a la.
3 He pono mana koe e whakaora i te mahanga a te kai hopu manu: ite mate nanakia.
4 Ka hipokina koe e ia ki ona hou, a ka piri koe ki raro i ona pakau: ko tona pono hei puapua mou, hei whakangungu rakau. 5 Ekorekoe ewehi i .te mea whakamataku itepo: i te pere e rere ana i te awatea.
6I te mate uruta e rere ana ite pouri: ite whaka-
Ka 18.] WAIATA.
378
ngaromanga e whakangaro ana, i te poutumarota. nga.
7 He mano te hinga ki tou taha, tekau hoki nga mano ki tou ringa matau: heoi e kore e tata ki a koe.
8 Ka titiro kau atu on kanohi: ka matakitaki kite utu mo te hunga kino. 9 No te mea kua waiho e-koe a Ihowa, toku piringa nei: te Runga-rawa, hei nohoanga mou, 10 Kahore he kino e pa ki a koe : kahore ano hoki he whiunga e tata ki ton whare : 11 Ka korerotia iho hoki koe e ia ki ana anahera: kia tiakina koe i o ara katoa j 12 Ma ratou koe e hiki ake ki o ratou ringaringa: kei tutuki ton waewae kite kohatu : 13 Ka haere koe i runga i te raiona, i te neke: ka takahi ki runga i te kuao raiona, i te tarakona. 14 Ka whakaora au i a ia mona i aroha mai ki a an: maku ia e whakateitei ake, mona i matau ki toku Ingoa| 15 Ka karanga mai ia ki a au, a ka whakahoki kupu atu ahau ki a ia: ka tata au ki a ia i te wa o te he; maku ia e whakaora, maku ano hoki ia e whakahonore. 16 Ka whakaroaina e ahau ona ra, a na noa ia: ka whakakitea hoki taku whakaoranga ki a ia.
Waiata 92.
HE mea pai te whakawhetai atu ki a Ihowa: te hiniene atu ki tou Ingoa, e te Kunga-rawa. 2 Te whakakite atu i tou atawhai i te ata : i to pono i nga po katoa ; 3 I runga i te aho tekau, i te hatere : i te hapa tangi reka. . 4 Nau hoki ahau, e Ihowa, i whakahari ki tau mahi: ka whakamanamana ahau ki nga meatanga a ou ringa.
5 Ano te nui oau mahi, e Ihowa: hohonu rawa au whakaaro.
8 Te tangata poauau, kahore ia e matau: kahore ano hoki tenei e mohiotia e te kuare. 7 Ka pihi ake nga tangata whakaaro-kore. ano he ta-
WAIATA. [Ra 18.
379
rutaru, aka tupu nga kai mahi katoa ote kino: hei mea tena kia whakangaromia ai ratou, ake ake; ko koe ia, e Ihowa, hei runga rawa, ake ake.
8 Na, ou hoa whawhai, e Ihowa, na, ou hoa whawhai, ka ngaro ratou: ka whakamararatia katoatia nga kai mahi i te kino.
9 Ka whakaarahia ake ano e koe taku haona, kia rite ki to te unikanga: ka whakawahia ahau kite hinu hou.
10 A ka titiro atu oku kanohi ki oku hoa riri : ka rongo hoki oku taringa i te mateuga o te hunga kiho e whakatika mai ana ki a au.
11 Ka rite te tupu o te tangata tika ki to te nikau • ka rite tona nui ki to te hita i Repanona. 12 Te hunga i whakatokia kite whare o Ihowa : ka tupu ki nga marae o to tatou Atua:
13 Ka pihi tonu ratou ua hina: ka tetere ratou, ka matomato:
14 Hei whakakite atu, e tika ana a Ihowa : ko ia toku kohatu, kahore hoki ana he.
Te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 93.
KO Ihowa te Kingi, he kororia tona kakahu to Ihowa kakahu, he kaha; tana hoki e whitiki ai ki a ia: kua whakaukia e ia te ao, te taea te nekeneke. 2 No mua iho ton torona i whakapumautia ai: nonamata riro koe.
3 Ka whakaarahia e nga roma, e Ihowa, ka whakaarahia e nga roma to ratou reo : ka ara nga ngaru o nga roma.
4 Kei runga a Ihowa : e kaha ana ia i nga reo o nga wai maha, i nga tuatea nunui o te moana. 5 Pono tonu au whakaaturanga: ko te mea pai mo ton whare, e Ihowa, ake ake.
Waiata 94.
E IHOWA, e t© Atua, e te Kai rapu utu : e te Atua, e te Kai rapu utu, whiti mai. 2 Maranga ake, e te Kai whakaritente whakaWa mo
Ra 18.] WAIATA.
380
te whenua : whakahokia atu he utu kite hunga whakakake. * 3 E Ihowa* te hunga kino nei, kia pehea ake te roa ? te hunga kino nei, kia pehea ake te roa o ta ratou whakamanamana ?
4 0 te puakanga o a ratou kupu maro F o te vvhakaputa o nga kai mahi katoa o te kino ?
5 Mongamonga noa tou iwi i a ratou, e Ihowa : e tukinotia ana e ratou tou kainga tupu. 6 E patua ana e ratou te pouaru raua ko te manene: e kohuru ana i nga pani. 7 A e mea ana, E kore a Ihowa e kite ? e kore ano hoki e maharatia mai e te Atua o Hakopa. 8 Kia matau ra, e nga tangata poauau ote iwi: ahea ano hoki koutou whai mahara ai, e te hunga kuare ? 9 Te kai whakato ote taringa, e kore ranei ia e rongo ? te kai hanga o te kanohi, e kore ianei ia e kite ? 10 Te kai papaki o nga iwi, e kore ianei ia e papaki ? te kai whakaako i te tangata kia mohio, e kore ianei ia e mohio ? 11 E matau ana a Ihowa ki nga whakaaro ate tangata r he mea teka noa.
12 han te tangata e pakia ana e koe, e Ihowa : e whakaakona ana i roto i to ture ; 13 Kia marie ai tona ngakau i a koe i nga ra o te he : keria noatia iho te poka mo te tangata kino. 14 E kore hoki a Ihowa e panga i tana iwi: e kore ano hoki e whakarerea e ia tona kainga tupu. 15 Engari e hoki mai te whakarite whakawa kite tika : a e arumia e nga tangata ngakau tika katoa. 16 Ko wai toku hei whakatika ake kite hunga kino ? ko wai toku hei tu i nga kai mahi i te hara ? 17 Me kaua a Ihowa hei awhina moku: kihai i aha kua noho kupu-kore toku wairua. 18 I taku meatanga, Ka paheke toku waewae: na tau mahi tohu, e Ihowa, ahau i tautoko ake. 19 Ite tini o aku whakaaronga i roto i a au: hei oranga ngakau moku au whakamarietanga. 20 Tera ranei e huihuia ki a koe te torona o te kino : B whakatakoto nei i te mahi nanakia hei ture ? 21 E muia. ana e ratou te wairua o te tangata tika : a emea ana, kia heke te toto harakore.
WAIATA. . [Ba 19.
381
22 Ko Ihowa ia toku pa teko: ko toku Atua hold hei kohatu piringa moku. . 23 A mana e whakahoki to ratou kino ki runga ki a ratou, e whakangaro hoki ratou i roto i o ratou kino : ma Ihowa, ma to tatou Atua, ratou e whakangaro.
. TE TEKAU MA IWA 0 NGA RA.
Te Karakia o te Ata.
Waiata 95.
TEN A, kia waiata tatou ki a Ihowa: kia hari te ha« mama kite kamaka 0 to tatou whakaoranga. 2 Kia haere tatou mete whakawhetai atu ki tona
aroaro: kia ngahau hoki a tatou himene ki a ia. 3 No te mea he Atua nui a Ihowa : he Kingi nui hoki
i nga atua katoa. 4 Kei tona ringa nga wahi hohonu o te whenua: a
nona nga maunga teitei. 5 Nana te moana, nana ano i hanga : a na ona ringa i
whai ahua ai te whenua maroke.
6 Haere mai tatou, kiakoropiko, kia tuohu: kia tukua nga turi kite aroaro o Ihowa, o to tatou Kai hanga. 7 Ko ia hoki to tatou Atua : a ko tatou tana iwi e hepara ai, me nga hipi a tona ringa.
8 Ki te rongo koutou ki tona reo aianei, kaua e whakapakeketia o koutou ngakau: kei pera me ote whakatoinga, me o te ra o te whakamatautauranga i te koraha;
9 laau i whakamatautauria e o koutou matua: i ata mohiotia, i to ratou kitenga ano hoki i aku mahi.
10 E wha tekau nga tan i hoha ai ahau ki tenei whakatupuranga, na, ka mea ahau: He iwi ngakau kotiti ke raua, kahore hoki ratou e mohio ki aku ar a.
11 No reira i riri ai ahau, i oati ai hoki: e kore ratou 9 tae ki taku okiokinga.
Waiata 96. ITTAIATATIA he waiata hou ki a Ihowa: waiata atu, ? I ete whenua katoa, ki a Ihowa.
J.u 19.] WAIATA.
382
2 Waiata atu ki a Ihowa, whakapaingia tona ingoa ? whakakitea atu tana whakaoranga i tenei ra, i tenei ra.
3 Whakapuakina tona kororia i waenganui i nga tauiwi: ana mahi whakamiharo i waenganui i nga iwi katoa.
4 E nui ana hoki a Ihowa, a e tika ana kia nui te whakamoemiti ki a ia : kia wehingia nuitia atu ia i nga atua katoa.
5 He whakapakoko hoki nga atua katoa a nga iwi: na Ihowa ia i hanga nga rangi. 6 He honore, he kororia kei tona. aroaro: kei tana wahi tapu te kaha, mete ataahuatanga.
7 Waiho atu i a Ihowa, e nga hapu katoa o nga iwi: waiho atu i a Ihowa te kororia, mete kaha. 8 Waiho atu i a Ihowa te kororia e tika ana mo tona Ingoa: maua mai he whakahere, haere mai hoki ki ona marae.
9 Koropiko atu ki a Ihowa i roto ite ataahuatanga o te tapu: kia wehi ra ki tona aroaro, e te whenua katoa.
10 Mea atu i waenganui o nga tauiwi, E kingi ana Ihowa: ka whakaukia ano hoki te whenua, te taea te whakangaueue; ka tika tana whakarite whakawa mo nga iwi.
.11 Kia hari nga rangi, kia koa ano hoki te whenua: kia haruru te moana, me nga mea e hua ana i roto. 12 Kia hari te mara, me nga mea katoa i runga : ko reira ano koa ai nga rakau katoa o te ngahere kite aroaro o Ihowa.
13 E haere mai ana hoki ia, e haere mai ana hokiiaki te whakarite whakawa mo te whenua: ka whakarite whakawa ia mo te ao i runga i te tika, mo nga iwi hoki i runga i tana pono. Waiata 97.
TZO Ihowa te Kingi, kia hari te whenua: kia koa nga JjL tini motu. 2 Kei tetahi taha ona, kei tetahi taha te kapua mete pouri: he tika, he whakarite whakawa, te turanga o tona t orona.
WAIATA. 19
383
3 E toro atu ana te kapura i tona aroaro: a pan ake ona hoa riri, a, taka noa, taka noa. 4 Marama tonu te ao i ana uira: i kite te whenua, a wiri ana.
5 Rewa noa nga maunga, ano he ware pi, i te aroaro o Ihowa: ite aroaro ote Ariki ote whenua katoa. 6 E whakapuakina ana e nga rangi tona tika: a e kitea ana e nga iwi katoa tona kororia.
7 Kia whakama katoa te hunga e mahi ana ki nga whakapakoko, e whakamanamana ana ki nga atua horihori: koropiko atu ki a ia, e nga atua katoa. 8 I rongo a Hiona, a koa ana : whakamanamana ana hoki nga tamahine a Hura, e Ihowa, ki au whakariteritenga whakawa. 9 Ko koe hoki, e Ihowa, kei runga noa ake i te
whenua katoa: kua whakanuia koe ki runga noa ake i nga atua katoa.
10 E te hunga katoa e aroha ana ki a Ihowa, kinongia te he: e tiakina ana eia nga wairua o tona hunga tapu; e whakaorangia ana ratou e ia i roto i nga ringaringa o te hunga kino.
11 Kua oti te maramatanga te whakato mo te tangata pai: mete koa hoki mo te hunga ngakau tika. 12 Kia hari ki a Ihowa, ete hunga pai: kia whakamoemiti ano ina mahara ki tona tapu.
Te Karakia o te Ahiahi*
Waiata 98.
WAI AT AT IA ki a Ihowa he waiata hou s he mahi whakamiharo hoki ana. 2 Na tona ringa matau, na tona ringa tapu: i taea ai e ia te whakaora. 3 Kua whakakitea mai e Ihowa tana whakaoranga: kua whakapuakina e ia tona tika kite aroaro o nga tauiwi.
.4 Kua mahara ia ki tana mahi tohu, me tana pono, hi te whare o Iharaira: a kna kite nga pito katoa ote Shenna i te whakaoranga a to tatou Atua.
Ra 19.] WAIATA.
384
5 Kia hari te hamama, e te whenua katoa, ki a Ihowa : hamama, kia hari, himene atu. -
6 Himene atu ki a Ihowa i runga ite hapa: i runga i te hapa, mete himene ano te reo. 7 I runga i nga tetere, i te tangi ano o te korenete i kia hari te ham am a kite aroaro o Ihowa, o te Kingi. 8 Kia haruru te moana, me nga mea e hua ana i roto: te ao, me on a tangata e noho ana i runga. 9 Kia papaki nga ringaringa o nga roma, kia hari tahi hga pukepuke kite aroaro o Ihowa: e haere mai ana hoki ia kite whakarite whakawa mo te whenua.
10 Ka whakariterite ia mo te ao i runga ite tika: mo nga iwi hoki i runga i te pono.
Waiata 99.
KO Ihowa te Kingi; kia wiri nga iwi: e noho ana ia i waenganui i nga kerupima; kia ngaueue te whenua.
2 E nui ana a Ihowa i Hiona: kei runga ake ano ia i nga iwi katoa.
3 Kia whakamoemiti ratou ki tou Ingoa: he nui, he mea wehi, he tapu hoki.
4 E aroha ana ano hoki te kaha o te Kingi kite whakarite whakawa; ko koe hei whakapumau i te pono: he whakarite whakawa, he pai hoki, tau mahi i roto i a Hakopa.
5 Whakanuia a Ihowa, to tatou Atua: koropiko atu hoki ki tona turanga waewae, e tapu ana hoki ia. 6 Ko Mohi raua ko Arona i roto i ana tohunga, me Hamuera hoki i roto i te hunga e karanga ana ki tona Ingoa: i karanga atu ratou ki a Ihowa, a whakahoki kupu mai ana ia ki a ratou. 7 I korero mai ia ki a ratou i roto ite pou kapua: i pupuri ratou i ana whakaaturanga, mete tikanga i whakatakotoria e ia ki a ratou.
8 E Ihowa, e to matou Atua, i whakahoki kupu mai koe ki a ratou : he Atua tohu koe i a ratou, otiia i rapu utu ano koe mo a ratou mahi.
. 9 Whakanuia a Ihowa to tat on Atua, a koropiko atu ki tona maunga tapu: e tapu ana hoki a Ihowa, to tatou Atna.
WAIATA. [Ba 19.
385
8
Waiata 100.
T7IA hari te hamama ki a Ihowa, e nga whenua katoa: K mahi atu ki a Ihowa i runga ite koa, waiata haere ki tona aroaro.
2 Kia matau ki a Ihowa, ko ia te Atua: nana tatou i hanga, ehara hoki i a tatou; ko tatou tana iwi, me ana hipi e hepara ai. 3 Tomokia ona tatau i runga i te whakawhetai, ona marae i runga ite whakamoemiti: whakawhetai atu ki a ia, whakapaingia tona Ingoa. 4 E pai ana hoki a Ihowa, pumau tonu tana mahi tohu: a kei tena whakatupuranga, kei tena whakatupuranga, tana pono.
Waiata 101.
TZ'A waiatatia e ahau te mahi tohu, mete whakarite |\ whakawa: ka himene atu ki a koe, e Ihowa. 2 Ka ata ngarahu ahau i taku mahi: i runga ite ara
tika. 3 Ahea koe haere mai ai ki ahau ? ka haereere ahau i
roto i toku whare i runga i te ngakau tapatahi. 4 E kore te mea kino e waiho e ahau i mua i oku ka-
nohi; e kino ana ahau kite hunga e peka ke ana te mahi: e kore e piri ki ahau. 5 Me mawehe atu te ngakau parori ke i a au: e kore ahau e mohio kite tangata kino.
6 Te tangata e ngautuara puku ana ki tona hoa, ka ngaro ia i a au: e kore ahau e aro atu kite tangata ka» nohi whakakake, kite tangata ngakau whakapakari. 7 Kei runga i nga mea pono o te whenua oku kanohi: a ka noho ratou ki a au.
8 Te tangata e haere ana ite ara tika: ka mahi tena ki a au.
9 E kore e noho i roto i toku whare te kai mahi hianga: e kore etu ki toku aroaro te tangata korero teka. 10 Ka whakangaromia wawetia e ahau nga tangata kino katoa o te whenua : ka hatepea ano hoki i roto i te pa o Ihowa nga kai mahi katoa i te kino.
Ra 20.] WAIATA.
386
TE RUA TEKAU O NGA RA.
Te Kwrakia o te Ata.
Waiata 102.
WHAKARONGO, e Ihowa, ki taku inoi: kia puta atu hoki taku tangi ki a koe. 2 Kaua e huna tou mata ki a au i te ra e pouri ai ahau; whakatitahatia mai tou taringa ki a au: hohoro te whakahoki kupu mai ki a au i te ra e karanga atu ai ahau. 3 Ka memeha atu hoki oku ra, ano he paoa: wera iho oku iwi, ano he mounga. 4 Kua pakia toku ngakau, kua memenge, ano he tarutaru: i wareware ai ahau kite kai i taku taro. 5 Piri tonu oku iwi ki toku kiri: i toku reo aue.
6 E rite ana ahau kite perikana ite koraha: kite koukou i te wahi mokemoke.
7 Mataara noa ahau: toku rite, kei te pihoihoi mokemoke i runga i te tuanui.
8 E tawai mai ana oku boa riri ki a an i te ra roa: kua oati ano ki tp he nioku te hunga e haurangi mai ana ki a au.
9 Kainga ana. e ahau te pungarehu, ano he taro: whakananua iho taku wai kite roimata; 10 I to riri hoki, ito weriweri: nau hoki ahau i hapai ake, a taia iho ano ahau e koe.
HE rite ana oku ra kite atarangi e whakawairua kau ana: a kua memenge ahau, ano he tarutaru. 12 Ko koe ia, e Ihowa, te ora tonu, ake ake: mete maharatanga ki a koe, a, tera whakatupuranga, tera whakatupuranga. ,
13 Tera koe e whakatika, e aroha ki Hiona: kua taka mai hoki te wa, te tine wa, hei atawhainga i a ia. 14 E manakohia ana hoki e o pononga ona kohatu: a e awangawanga ana ki tona puehu. 15 Penei ka wehingia te Ingoa o Ihowa e nga tauiwi: ton kororia hoki e nga kingi kfitoa o te whenua. 16 Kei te hanganga a Ihowa i Hiona: te kitea ai tona kororia.
17 Ka tahuri ia kite moi ate rawa-kore: e kore ano e whakahawea ki ta ratou inot
WAIATA. FBa 20. BN
387
S 2
18 Ka tuhituhia tenei mo to mun whakatupuranga: a ka whakamoemiti ki a Ihowa te iwi meake hanga. 19 Mona hoki i titiro mai i te tiketike o tona wahi tapu: i titiro iho a Ihowa i runga i te rangi ki t<? whenua.
20 Ki te whakarongo kite aue a te herehere: ki tb wewete i te hunga kua motuhia mo te mate. 21 Kia whakapuakina ai te Ingoa o Ihowa i Hiona: mete whakamoemiti atu ki a ia, i Hiruharama,
22 I te huihuinga mai o nga iwi, o nga kingitanga, kite mahi ki a Ihowa.
23 Whakangoikoretia iho e ia toku kaha i te ara: whakatorutorua ana e ia oku ra.
24 I mea ahau, E toku Atua, kaua ahau e tangohia i waenganui o oku ra: kei tera whakatupuranga, kei tera whakatupuranga, ou tau. 25 Nonamata te whenua i whakaturia ai e koe : a he mahi nga rangi na ou ringa.
26 Ko era, e hemo atu, ko koe ia, e mau tonu: ka tawhitotia katoatia ano hoki, me he weruweru.
27 Ka whakaputaia ketia e koe, ano he kakahu ; ae ra, ka whakaputaia ketia: ko koe tonu koe, kahore hoki he mutunga o ou tan.
28 Ka whai nohoanga nga tamariki a o pononga : ka whakapumautia ano o ratou uri ki ton aroaro.
Waiata 103.
WH AKAPAIN GIA a Ihowa, e toku wairua: me tona Ingoa tapu hoki, e nga mea katoa i roto i a an. 2 Whakapaingia a Ihowa, e toku wairua: kei wareware hoki ki ana ohaohatanga katoa. 3 Ko ia .te muru nei i o kino katoa: te rongoa nei i o mate katoa. 4 Ko ia te hoko nei i tou ora kei whakangaromia : te karauna nei i a koe kite atawhai, kite aroha.
5 Nana nei i makona ai ton mangai i nga mea papai: i hou ai ton taitamarikitanga, i rite ai ki to -te ekara.
6 E whakaputaina ana e Ihowa he tika, he whakarite whakawa: mo te hunga katoa e tukinotia ana.
Ea 20.] WAI AT A.
388
7 I whakaakona eia ana ara ki a Mohi: ana mahi ki nga tamariki a Iharaira.
8 He aroha, he atawhai a Ihowa : e puhoi ana kite riri, e rahi ana tana mahi tohu.
9 E kore ia e whakatupehupehu tonu : e kore ano hoki e mauahara, ake ake.
10 Kihai i rite ki o tatou hara ana meatanga mai ki a tatou: kihai ano hoki i rite ki a tatou kino ana utu mai ki a tatou.
11 E rite ana hoki kite rangi e tiketike ake ana i te whenua: pera tonu te nui o tana mahi tohu kite hunga e wehi ana i a ia.
12 E matara ana te ita i te wet a: pera tonu tana whakamataratanga atu i a tatou kino i a tatou. 13 E aroha ana te matua ki ana tamariki: pera tonu to Ihowa aroha kite hunga e wehi ana i a ia. 14 E matau ana hoki ia ki to tatou ahua; © mahara ana he puehu tatou.
15 Te tangata, rite tonu ona ra kite tarutaru : mete puawai o te mara tona ngawhatanga. 16 E ra-rungatia ana hoki e te hau, a kua kahore : kahore hoki e mohiotia e tona wahi i muri iho.
17 Tena ko te mahi tohu a Ihowa kite hunga e wehi ana i a ia, no tua whakarere, a, amua tonn atu: me tona tika hoki, ki nga uri o nga tamariki; 18 Ki te hunga e pupuri ana i tana kawenata: kite hunga ano hoki e mahara ana ki ana akoranla kia mahia.
19. Kua oti i a Ihowa tona torona te whakatuki nga rangi: a e kawanatia ana nga mea katoa e tona kingitanga.
20 Whakapaingia a Ihowa e ana anahera, e hira nei te kaha : e whakarite nei i tana kupu, e whakarongo nei ki tona reo, ina korero. •
21 Whakapaingia a Ihowa, e ona mano katoa: e ana ninita, e mahi nei i tana e pai ai. 22 Whakapaingia a Ihowa, e ana mahi katoa i nga wahi katoa o tona kingitanga; whakapaingia a Ihowa-j 0 toku wairua.
WAIATA. [Ba 20.
389
Te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 104.
WH AKA PAIN GIA a Ihowa, e toku wairua: E Ihowa, e toku Atua, e tino nui ana koe; he honore, he kororia ou kakahu. 2 E roropi mai nei i te maramatanga, ano he kakahu ki a ia: e hora nei i nga rangi, ano he kakahu tauarai. 3 E whakanoho nei i ona ruma ki nga wai: e mea nei i nga kapua hei hariata mona, e haere ana i runga i nga pakau o te hau. 4 E mea nei i nga hau hei anahera mana : i te mura ahi hei kai mahi mana.
5 Nana nei i whakatu te whenua ki runga ki ona turanga; kei nekenekehia, ake ake. 6 Nau ano i hipoki kite rire, hei kakahu : tu ake nga wai i runga ake i nga maunga. 7 I to w r hakatupehupehunga, rere ana ratou: hohoro tonu atu i te reo o to whatitiri. 8 Puke ake ana nga maunga; wharuarua iho nga awaawa; kite wahi i whakaritea e koe mo ratou. 9 Kua whakatakotoria e koe he rohe kei koni mai: kei hoki mai hei taupoki mo te whenua. 10 Ko ia te kai tono i nga puna ki roto ki nga awaawa: e rere nei i roto i nga puke. 11 Hei wai mo nga kirehe katoa ote parae: na noa te mate-wai o nga kaihe mohoao. 12 Kei reira nga nohoanga o nga manu o te rangi : e korihi nei i roto i nga manga.
13 E whakamakukuria iho ana e ia nga puke i runga i ona ruma: ka makona te whenua i nga hua oau mahi.
14 Ko ia hei whakatupu i te tarn tarn ma te kararehe : i te otaota hoki hei mahinga ma te tangata;
15 Kia whakaputaina ake ai he taro i roto i te whenua, mete waina hoki hei whakahari i te ngakau o te tangata: mete hinu e towahiwahi ai tona mata, mete taro ano hoki hei whakakaha i te ngakau o te tangata. 16 Ki tonu ite wai nga rakau a Ihowa: nga hita o Bepanona i whakatokia e ia. •
Ba 20. J WAIATA.
390
17 Hanga ake e nga manu nga owhanga ki reira: te taaka, ko nga kauri tona whare.
18 Hei piringa nga puke tiketike mo nga koati maka: nga kohatu mo nga rapeti. 19 1 hanga eia te marama hei tohu taima: e matau ana te ra ki tona torengitanga.
20 Ko koe hei whakapouri, a kua po : na ngoki mai ana nga kirehe katoa o te ngahere. 21 Nga kuao raiona, ngengere ana ratou; he mea kai, he rapu kai ma ratou i te Atua.
22 Te putanga ote ra, huihui ana ratou: takoto ana i o ratou kuhunga.
23 Haere ana te tangata ki ana hanga, ki tana mahi: a, ahiahi noa.
24 Ano te tini oau mahi, e Ihowa: he mohio rawa to mahinga i ana mea katoa; ki tonu te whenua iau taonga. 25 Me tenei moana nui, tuauriuri: kei reira nei nga mea ngokingoki, e kore e taea te tatau, nga kirehe nonohi, me nga kirehe nui.
26 Kei reira nga kaipuke e teretere ana: kei reira tana rewiatana, i hanga e koe hei takaro ki reira. 27 E tatari katoa ana enei ki a koe: kia hoatu e koe te kai ma ratou i te wa e tika ai.
28 Tau e hoatu ai ma ratou, kohikohia ana e ratou: te wherahanga o tou ringa, makona tonu ratou i te pai. 29 Te hunanga o tou mata, potatutatu ana ratou: ka kapohia e koe to ratou manawa, ka marere ratou, a ka hoki ano ki to ratou puehu. 30 To tononga mai i tou wairua, kua hanga ratou: a whakahoutia ana e koe te mata o te whenua.
31 Ka whai kororia a Ihowa, ake ake: ka hari a Ihowa ki ana mahi.
32 Tona tirohanga iho kite whenua, ru ana: kua pa ia ki nga puke, na, pongere ana. 33 Ka waiata atu ahau ki a Ihowa i a au > ano e ora ana : ka himeneatu ki toku Atua i a an ano i te ao nei.
34 Ka reka,toku whakaaronga ki a ia: ka Mari ahau ki a Ihowa,
35 Kia whakamotitia atu nga kai mahi Mara i runga i te whenua, a kahore noa te hunga kino : whakapaingia, e toku wairua, a Ihowa, whakamoemiHtia e koutou a Ihowa.
WAUTA. (Ra 20.,
391
TE BIJA TEKAU MA TAHI 0 NGA BA.
Te Karakia o te Ata,
Waiata 105.
XTTHAKAWHETAI atu ki a Ihowa, karanga atu ki I'V tona Ingoa: whakapuakina ana mahi ki waenganui o nga iwi. 2 Waiata atu ki a ia, himene atu ki a ia: korerotia gjjia mahi whakamiharo katoa. 3 Kia whakamanamana koutou ki tona Ingoa tapu: kia hari nga ngakau o te hunga e rapu ana i a Ihowa. 4 Bapua a Ihowa, me tona kaha: rapua tonutia tona mata. 5 Maharatia ana mahi whakamiharo i mahi ai ia: ana merekara, me nga whakariteritenga a tona mangai, 6 E nga uri o Aperahama, o tana pononga: e nga tamariki a Hakopa, e ana i whiriwhiri ai. 7 Ko Ihowa ia, ko to tatou Atua : kei te whenua katoa ana whakariteritenga. 8 Mahara tonu ia ki tana kawenata, a tuku iho, tuku iho : kite kupu i kiia iho e ia kite mano o nga whakatupuranga. 9 Ki tana i whakarite ai ki a Aperahama: ki tana oati hoki ki a Ihaka;
10 A whakapumautia iho e ia hei tikanga ki *a Hakopa: hei kawenata man tonu hoki ki a Iharaira. 11 la ia ra i mea, Ka hoatu e ahau ki a koe te whenua o Kanaana: hei wahi pumau mo koutou. 12 Ite mea he hunga torutoru ratou: he iti rawa, he manene ano ki reira.
13 la ratou e haereere ana i tenei iwi ki tera ati iwi: i tetahi rangatiratanga ki tetahi iwi ke ; 14 Kihai ratou i tukua eia kia tukinotia ete tangata: he whakaaro ano ki a ratou i riria ai e ia nga kingi.
15 I mea ia, Kei pa koutou ki taku i whakawahi ai: kei kino hoki ki aku poropiti.
16 I karangatia ano hoki e ia te mate kai kite whenua: whati ana ia ia nga tokotoko katoa, ara, te taro. 17 I tonoa e ia he tangata ki mua i a ratou : a Hohepa, i hokoa nei hei pononga.
Ra 21.] WAIATA.
392
18 I whakamamaetia nei ona waewae kite mekameka: takoto ana ia ite rino;
19 A puta noa mai tana kupu : whakamatamatauria ana ia e te kupu a Ihowa.
20 I tono mai te kingi, a wetekina ana ia: te kingi o nga iwi, a ka tukua ia.
21 A meinga ana ia hei ariki mo tona whare: hei rangatira mo ona taonga katoa;
22 Hei herehere i ona rangatira ua pai ia: hei ako hoki i ona kaumatua kia whakaaro.
23 I haere mai ano hoki a Iharaira ki Ihipa: a noho ana a Hakopa kite whenua o Hama. .
24 Na ka tino whakanuia eia tona iwi: aka meinga ratou kia kaha i o ratou hoa riri.
25 I whakakoarotia e ia o ratou ngakau kia kino ki tona iwi: kia mahi hianga ki ana pononga.
26 I tonoa mai e ia a Mo hi, tana pononga: raua ko Arona, ko tana i whiriwhiri ai.
27 Whakaputaina ana e raua ana tohu i waenganui i a ratou: me nga merekara ite whenua o Hama. 28 I tonoa mai e ia te pouritanga, a kua pouri : kihai ano ratou i whakakeke mai ki tana kupu.
29 I whakaputaia ketia e ia o ratou wai hei toto : a mate ake i a ia a ratou ngohi.
30 I whakangahue ake to ratou whenua i nga poroka: i roto i nga whare moenga o o ratou kingi.
31 Iki ia, a puta mai ana nga huihuinga namu: me nga kutu i o ratou kainga katoa.
32 I tukua iho e ia ki a ratou te whatu hei ua : mete ahi mura, ki to ratou whenua.
33 I pakia ano hoki e ia a ratou waina, me a ratou piki: a whatiwhatia ana eia nga rakau o o ratou kainga.
34 Iki ia, a kua pzita mai te mawhitiwhiti: mete moka te taea te tatau.
35 A kainga katoatia nga otaota o to ratou whenua: pan ake hoki nga hua o to ratou oneone.
36 I whakamatea katoatia ano hoki eia nga matamua oto ratou whenua: to muanga oto ratou kaha. 37 A whakaputaina mai ana ratou e ia, mete whai hiriwa, mete whai koura ano ratou: kahore hoki he tangata hurorirori i roto i o ratou iwi.
WAI ATA. [Ba 21.
393
S 3
38 I hari a Ihipa i to ratou haerenga atu : imau hoki to ratou wehi ki a ratou. 39 Ihorahia e ia te kapua hei hipoki : mete ahi hoki hei whakamarama i te po.
40 I inoi ratou, a kawea mai ana e ia te koitareke: akamakona ratou i te taro o te rangi.
41 I wahia e ia te kohatu, a ka pakaru mai nga wai: rere ana i nga wahi maroke, koia ano kei te awa. 42 I mahara hoki ia ki tana kupu tapu : ki a Aperahama ano hoki, ki tana pononga.
43 I whakaputaina mai ano e ia topa iwi i runga i te hari: ana i whiriwhiri ai, i runga ite koa. 44 A hoatu ana e ia ki a ratou nga whenua o nga tauiwi: a riro mai ana i a ratou nga mauiuitanga ate
iwi; 45 Kia puritia ai e ratou ana tikanga : kia whakarite ai hoki i ana ture. Whakamoemititia a Ihowa.
Te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 106. WHAKAMOEMITITIA a Ihowa. Whakawhetai ata ki a Ihowa; e pai ana hoki ia: a e pumau tonu ana tana mahi tohu. 2 Ma wai e korero nga mahi nui a Ihowa: e whakakite katoa nga whakamoemiti ki a ia F 3 Ka hari te hunga e man ana kite whakarite whakawa: mete kai mahi ite tika i nga wa katoa. 4 Maharatia mai an, e Ihowa, kia rite ki to manakohanga mai ki ton iwi : tirotirohia mai ahau i runga i to whakaoranga. 5 Kia kite ai ahau ite pai oan i whiriwhiri ai: kia koa ai, koa tahi me tou iwi, kia whakamanamana tahi ai me tou kainga tupu.
6 Kua hara tahi matou me o matou matua : kua kino matou, kua he.
7 Kihai o matou matua i matau ki an mea whakamiharo i Ihipa, kihai i maharatia e ratou te tini o au arohatanga : heoi whakatoi ana ratou ki a ia i te moana, ae, i te moana Whero.
8 Heoi, whakaorangia ana ratou e ia, he whakaaro hoki ki tona Ingoa : kia mohiotia ai tona kaha.
Ra 21.] WAIATA.
394
9 I riria ano e ia te moana Whero, a kua maroke: na, arahina ana ratou e ia i nga rire, ano ko waenga koraha.
10 Na, whakaorangia ake ratou e ia i te ringaringa o te tangata i kino ki a ratou: a hokoa ana ratou i roto i te ringaringa o te hoa riri.
11 A taupokina ana e nga wai o ratou hoa riri: te toe tetahi o ratou.
12 Na, whakapono ana ratou ki ana kupu: waiatatia ana e ratou te whakamoemiti ki a ia.
13 Hohoro tonu ano to ratou wareware ki ana mahi: kihai i taria e ratou tana whakaaro.
14 Na, ko te hiahiatanga i hiahia ai ratou ite koraha : a whakamatautau ana ratou i te Atua i te koraha.
15 Na, ka tukua atu e ia ki a ratou ta ratou i inoi ai: otiia i tonoa mai e ia he hirokitanga ki to ratou wairua.
16 I hae hoki ratou ki a Mohi ite puni: ki a Arona ano, kite tangata tapu a Ihowa. 17 Te hamamatanga o te whenua, na horomia ana a Katana: a taupokina iho te ropu o Apirama. 18 A mura ana te ahi ito ratou ropu: wera ana ite mura te hunga kino. 19 I hanga e ratou he kuao kau i Horepa: a koropiko ana kite whakapakoko i whakarewaina.
20 Na, whakaputaia ketia ana to ratou kororia: kia rite kite puru kai tarutaru.
21 Wareware i a ratou te Atua, to ratou Kai whakaora : i mahi nei i nga mea nunui ki Ihipa. 22 I nga mahi whakamiharo kite whenua o Hama: i nga mea whakamataku kite Moana Whero.
23 Na, ka mea ia, kia whakangaromia ratou, kaua a Molii, tana i whiriwhiri ai, te tu ki tona aroaro i te takiwa: hei arai i tona riri, kei ngaro ratou. 24 I whakakino ano ratou kite whenua ahuareka: kihai i whakapono ki tana kupu.
25 Heoi amuamu ana i roto i o ratou teneti: kihai i whakarongo kite reo o Ihowa.
26 Na, ka takiritia tona ringa ki a ratou: kite turaki i a ratou i te koraha; 27 Ki te turaki i o ratou uri ki roto ki nga iwi: kite whakamarara i a ratou ki nga wh.eu.ua.
WAI AT A. [Ra 21.
395
28 I whakauru ano ratou ki roto ki a Paara-peoro: a kai ana i nga patunga tapu ma nga mea mate. 29 Na, ka riri ia i a ratou hanga : a ka pakaru mai te mate ki a ratou.
30 Na, ko te whakatikanga ake o Pineaha, kite whakaputa whakawa : a mutu iho te mate. 31 Aka waiho tena mahi hei tika mona: ki nga whakatupuranga katoa, ake ake. 32 I whakapataritari ano ratou i a ia ki nga wai o te totohetanga : ahe ana a Mohi i a ratou. 33 Na ratou hoki i whakatoi tona wairua : i he ai te kupu a ona ngutu. 34 Kihai ratou i whakangaro i nga iwi: i kiia mai e Ihowa ki a ratou;
35 Heoi uru ana ki roto ki nga tauiwi: a ako ana i a ratou mahi.
36 I mahi hoki ratou ki a ratou whakapakoko, a ka mahangatia e aua mea: ae, i patua e ratou a ratou tamariki, me a ratou tamahine, ma nga atua maori; 37 I whakahekea hoki nga toto harakore, nga toto o a ratou tamariki, o a ratou tamahine : i patua nei e ratou ma nga whakapakoko o Kanaana; a poke iho te whenua i nga toto.
38 Na, poke iho ratou i a ratou mahi i a pur emu atu ana ki a ratou mahi.
39 Na, ka mura te riri a Ihowa ki tona iwi: a whakariharihangia ana e ia tona kainga tupu.
40 A tukua ana ratou e ia ki nga ringaringa o nga tauiwi: aka waiho te hunga i kino ki a ratou hei kingi mo ratou.
41 Na, ka tukinotia ratou e o ratou hoa riri: ka pehia e o ratou ringaringa.
42 He maha ana whakaoranga i a ratou: ko ratou ia i whakatoi i a ia ki a ratou whakaaro, a ka whakaititia iho ratou mo ta ratou kino.
43 Ahakoa ra, i titiro ia ki to ratou niatenga : i tona roigonga ai i ta ratou tangi.
44 I mahara ano ki tana kawenata ki a ratou, a rite tonu kite tini o ana naahi aroha te pntanga ketanga o ana whakaaro: i meinga hoki ratou eia kia arohaina e te hunga katoa i whakaraua atu ai ratou.
45 Whakaorangia matou, e Ihowa, e to matou Atua,
Ra22.J WAIATA.
396
kohikohia atu ano hoki matou i roto i nga tauiwi: kia whakawhetai atu ai ki tou Ingoa tapu, kia whakamanamana ai ki tou whakamoemititanga. 46 Kia whakapaingia a Ihowa te Atua o Iharaira i tua whakarere ano, a, ake ake ake: a kia mea katoa te
iwi, Amine. Whakamoemititia a Ihowa.
TE RUA TEKAU MA RUA O NGA RA.
Te Karalcia o te Ata.
Waiata 107.
WHAKAWHETAI atu ki a Ihowa, e pai ana hoki ia: e pumau tonu ana hoki tana mahi tohu. 2 Kia pena ano te korero a te hunga i hokoa e Ihowa: i hokoa nei eia i roto ite ringa ote hoa riri. 3 I kohikohia mai hoki i nga whenua, i te ita, i te hauauru: i te nota, i te tonga. 4 I haereere ratou i te koraha, i te wahi mokemoke: te kitea he huarahi ki tetahi pa hei nohoanga. 5 I mate-kai ratou, i mate-wai: hemo noa to ratou wairua i roto i a ratou.
6 Na, ka tangi atu ratou ki a Ihowa i to ratou pouritanga: aka whakaorangia ratou eia i o ratou mate. 7 A arahina ana ratou eiara te ara tika: kia haere atu kite pa hei nohoanga.
8 Kia whakapaingia a Ihowa mo tona atawhai: me ana mahi whakamiharo ki nga tamariki a te tangata. 9 E whakamakonatia ana hoki e ia te wairua hiahia: te wairua hiakai, whakakiia ana e ia kite mea pai.
10 Te hunga i noho i te pouri, i te atarangi o te mate: he mea here kite mamae, kite rino j 11 Mo ratou i tutu ki hga kupu ate Atua: i whakahawea hoki kite whakaaro a te Rungarawa; 12 Koia i pehia iho ai e ia o ratou ngakau kite mamahi: hinga iho ratou, kahore hoki he kai awhina. * 13 Na, ka tangi atu ratou ki a Ihowa i to ratou pouritanga : a whakaorangia ake ratou e ia i o ratou mate. 14 Whakaputaina mai ana ratou eia i roto i te pouri, ite atarangi ote mate: motumotuhia ana o ratou here. 1.5 Kia whakapaingia a Ihowa mo tona atawhai: me ana mahi whakamiharo ki nga tamariki a te tangrata.
WATATA. [Ba 22.
397
16 Kua pakarukarua eia nga tatau parahi: kua tapahia e ia nga tutaki riiio. r 17 Te hunga kuare, na a ratou mahi tutu, na a ratou kino: i pakia ai ratou. 18 Whakarihariha ana o ratou wairua ki nga kai katoa: aka whakatata ratou ki nga kuwaha ote mate. 19 Na, ka tangi atu ratou ki a Ihowa i to ratou pouritanga: a whakaorangia ake eia i o ratou mate. 20 Tonoa mai ana e ia tana kupu, a rongoatia ana ratou: a whakaorangia ake ratou i roto i o ratou wha-
kangaromanga. . 21 Kia whakapaingia a Ihowa mo tana atawhai: me ana mahi whakamiharo ki nga tamariki a te tangata. 22 Kia tukua ano hoki e ratou te whakahere, ara, te whakamoemiti: kia whakapuaki hoki i ana mahi mete hari ano.
23 Te hunga e haere ana ki raro kite mo® a. ki runga ki nga kaipuke: e whai mahi ana i runga i nga wai nunui.
24 Ko ratou, e kite i nga mahi a Ihowa: me ana mahi whakamiharo i te rire.
25 Kiia iho hoki e ia, kua oho te hau awha: hei whakahuamo i ona ngaru.
26 Ka kake ratou ki runga kite rangi, ka heke ki rare kite rire: ngohe noa o ratou wairua ite patera. 27 Anininini ana ratou, hurorirori noa, ano he tangata e haurangi ana: a pan katoa a ratou whakaaro. 28 Na, ka tangi atu ratou ki a Ihowa i to ratou pouritanga: a ka whakaorangia e ia i o ratou mate. 29 Mariri noa iho te awha i a ia: a marine kau ona ngaru.
30 Na, ka koa ratou, no te mea, ka marie: aka kawea mai ratou e ia kite turanga i hiahia ai ratou. 31 Kia whakapaingia a Ihowa mo tana atawhai : me ana mahi whakamiharo ki nga tamariki a te tangata. 32 Kia whakanui hoki ratou i a ia i roto i te whakaminenga ote iwi: kia whakamoemiti hoki ki aia i roto i te nohoanga kaumatua.
33 Ko ia hei mea i nga awa hei koraha : nga puputanga wai hei oneone maroke ;
34 Mete whenua whai hua kia titohea: mo te hara o to hunga e noho ana i reira.
Ba 22. J WAI ATA.
398
35 Ko ia hei mea ite koraha hei harotoroto wai: ite whenua maroke hoki hei puputanga wai.
36 A whakanohoia iho e ia te hunga mate-kai ki reira: hanga ai i tetahi pa hei nohoanga. 37 Hei rui i nga mara, hei whakato i nga mara waina: e tupu mai ai, e maha ai nga hua. 38 Ko ia ano hoki hei manaaki i a ratou, no ka nui rawa: kahore hoki e tukua kia torutoru haere a ratou kararehe.
39 Na, kua iti haere ratou, kua piko iho: ite tukino, i te he, i te pouri;
40 E ringitia ana e ia te whakahawea ki runga ki nga rangatira: e meinga ana kia hehe i roto ite ururua, i te wahi kahore nei he ara;
41 E whakateitei ake ana ano ia i te rawakore ki runga ake i te tangihanga : e mea ana i ona hapu kia rite kite kahui hipi.
42 Ka kite nga tangata tika, aka hari: nga he katoa ano hoki, kopia ake te mangai. 43 Ko wai te tangata whakaaro nui, e mahara ana hoki ki enei mea F ka mohio ano ratou kite aroha o Ihowa.
Te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 108.
PUMAU tonu toku ngakau, e te Atua, pumau tonu toku ngakau: ka waiata ahau, ka himene atu, ae ra, toku kororia ano.
2 E ara, ete hatere mete hapa: ka ara wawe ano hoki ahau.
3 Ka whakamoemiti ahau ki a koe, e Ihowa, i waenganui i te iwi: ka himene atu ki a koe i waenganui i nga tauiwi.
4 E nui ana hoki tan mahi tohu, a, tutuki noa ki ng<? rangi: tou pono, a, tutuki noa ki nga kapua. 5 Kia whakanuia koe, e te Atua, ki runga atu i nga rangi: hei runga atu ite whenua katoa ton kororia.
6 Kia mawhiti tau e pai ai: whakaorangia ki tou ringaringa matau, whakahokia maihoki he kupuki a an. 7 Kua korero te Atua i rung’a i tona tanu: ka han
WAIATA. [Ba 22.
399
ahau, ka kotikoti i Hekeme, ka roherohe hoki i Kaorao Hukota.
8 Noku Kireara, noku ano a Manahe: ko Eparaima ano hoki te kaha o toku matenga. 9 Ko Hura taku kai whakatakoto ture, ko Moapa taku oko horoi: ka in aka eau taku hu ki runga ki a Eroma; ka whakamanamana ahau i runga i Pirihitia. 10 Ma wai ahau e kawe atu ki roto kite pa kaha: ma wai ahau e arahi atu ki roto ki Eroma ?
11 E kore oti ranei koe, e te Atua, kua panga nei hoki matou e koe: kahore ano hoki koe, e te Atua, e haere tahi atu me a matou taua ?
12 Homai ki a matou he awhina, kei mate: he teka noa hoki te whakaoranga a te tangata:
13 Ma te Atua tatou Ika toa ai: mana hoki e takahi ki raro o tatou hoa whawhai.
Waiata 109.
ETE Atua, e whakamoemiti atu nei ahau, kei wahangu koe: kua puakii hoki te* mangai ote tangata kino, mete mangai o te*» tangata tinihanga, kite he moku.
2 He teka o ratou arero , e korero nei i te kino moku: kei tetahi taha oku a rato u kupu mauahara, kei tetahi taha, a e whawhai pakupalku mai ana ratou ki a au. 3 Ta ratou utu mo taku aroha, he riri ki a au: ko ahau ia, he inoi taku.
4 E homai ana hoki e ratou ki a an, he kino mo te pai I: he mauahara mo taku aroha atu.
5 Meinga te tangata kino hei rangatira mona : kia tn a Hatana ki tona ringaringa mat an.
6 Kia tan te he ki a ia, in:a whakawakia : kia waiho ano tana inoi hei hara.
7 Kia torutoru ona ra: kia Tiro tana mahi tirotiro i tetahi atu.
8 Kia pania ana tamariki : kia pouarutia ano tana wahine.
9 Kia kopikopiko tonu ana tamariki, pinono ai : kia rapu kai hoki ratou i o ratou wahi mokemoke. 10 Kia haoa e te kai tuku nioni ana mea katoa : kia pahuatia hoki e nga tangatia iwi ke ana mauiuitar nga.
Ra 22.] WAIATA.
400
11 Kei mau te aroha o tetahi ki a ia: kei atawhai hoki tetahi i ana tamariki pani.
12 Kia hatepea putia atu ona uri: a, ito muri whakatupuranga, kia horoia atu o ratou ingoa. 13 Kia maharatia e Ihowa te kino o ona matua: kei murua hoki te hara o tona whaea.
14 Kia mau tonu kite aroaro o Ihowa: kia hatepea atu ai e ia te maharatanga ki a ratou i runga i te whenua. 15 Mona kihai i mahara kite mahi tohu: heoi, tukino ana ia i te ware, i te rawa-kore, mate iho i a ia te hunga ngakau maru.
16 I pai nei ia kite kanga, kia tae mai axzj ki a ia : kihai i aro kite manaaki, kia mamao ano hoki tena i al ia.
I 17 I kakahu ia i te kanga ki. a ia, ano ko tona kakahu : kia tae mai ano tena ki roto ki a ia, ano he wai, mete hinu hoki ki roto ki ona wheua.
18 Waiho kiaia hei kakahri hipoki mona: hei whitiki hoki e whitikiria tonutia ai ia.
19 Na, hei utu tena ma Iho wa ki oku hoa riri: kite hunga hoki e korerotia kinotisa nei toku wairua.
20 Ko koe ia, e Ihowa, e t*e Ariki, kia whakaaro ki tou Ingoa, kia puta hoki tau mahi maku : whakaorangia ahau, e pai ana hoki tau malii tohu.
21 He ware hoki ahau, Me rawa-kore: kua mamae hoki toku ngakau i roto i a au.
22 Ka riro ahau, mete atarangi e whakawairua kau ana : e peipeia ana ahau, me he mawhitiwhiti.
23 Hurorirori kau oku t uri ite noho puku: a e kohia ana te ngako o oku kikokiko.
24 Kua waiho ahau hei tawainga ma ratou: to ratou kitenga i a au, oioi ana o ratou matenga. 25 Awhinatia mai ahau, e Ihowa, e toku Atua: kia rite ki tou aroha tau whakaoranga i a au.
26 Kia matau ai ratou, ko tou ringaringa tenei: nau tenei, e Ihowa, i mea.
27 Ma ratou e kanga, mau ia e manaaki : kia whakama ratou ina whakatika; a kia hari to pononga. 28 Kia whakakakahuria oku boa riri kite whakama: a kia hipokina mai to ratou numinumitanga hei koroka mo ratou.
29 Ka tino whakawheteii atu total mangai ki a Ihowa:
WAIATA. [Ba 23.
401
ka whakamoemiti atu ano ahau ki a ia i waenganui o te E tu hoki ia kite ringaringa matau o te rawakore : hei whakaora i a ia i te hunga e whakahe ana i tona wairua.
TE RUA TEKAU MA TORU 0 NGA RA.
Te Karakia o te Ata.
Waiata 110.
I MEA atu a Ihowa ki toku Ariki: Hei toku ringaringa matau koe noho ai, kia meinga ra ano e ahau ou hoa riri hei turanga waewae mou. 2 Ma Ihowa e tono mai te tokotoko o tou kaha i roto i Hiona: hei rangatira koe i waenganui i ou hoa riri.
3 Ka kakama tou iwi i te ra e toa ai koe, i roto i nga ataahuatanga ote tapu: hira ake ki a koe te tomairangi, ara, to whanau, i to te kopu o te ata. 4 Kua oati a Ihowa, e kore ano e puta ke tana whar kaaro : Hei tohunga koe, ake ake, no te tikanga o Merekihereke.
5 Kei ton I ingaringa matau te Ariki: aka maru i a ia nga kingi i te ra e riri ai ia. 6 E whakariterite whakawa ia mo nga tauiwi; e whakakapia eia nga whenua ki nga tupapaku : ka maru i a ia nga upoko o nga whenua maha. 7 Ka inu wai ia ite awa ote huarahi: a ka ara ake tona mahunga.
Waiata 111.
WHAKAMOEMITITIA a Ihowa. Ka whakapaua toku ngakau kite whakawhetai atu ki a Ihowa : i te runanga o te hunga tika, i te whakaminenga ano hoki. 2 He nui nga mahi a Ihowa : e whakatakina ana e te hunga katoa e manako atu ana ki aua mea. 3 He mea honore, he mea kororia tana mahi: tu tonu tona tika, ake ake.
4 Kua meinga e ia kia maharatia ana mahi whakamiharo : he ata whai a Ihowa, he arolia.
Ra 23.] WAIATA.
402
5 E homai ana e ia he kai ma te hunga e wehi ana ki a ia : mahara tonu ia ki tana kawenata. 6 Kua whakakitea eia ki tana iwi te kaha o ana mahi: i tana hoatutanga i nga tauiwi hei kainga tupu. 7 He pono, he whakarite whakawa, nga mahi a ona ringaringa : he pono katoa ana akoranga. 8 E u tonu ana, ake ake : e mahia ana i runga ite pono., i te tika.
9 I tonoa mai eia he whakaoranga mo tana iwi: kua kiia iho eia tana kawenata mo ake tonu atu; e tapu ana, e wehingia ana tona Ingoa. 10 Te timatanga 0 te whakaaro nui, he wehi ki a Ihowa : he ngarahu pai to te hunga katoa e mahi ana i aua mea; ka mau te whakamoemiti ki a ia, ake ake ake.
Waiata 112.
WHAKAMOEMITITIA a Ihowa. Ka hari te tanga* ta e wehi ana ki a Ihowa: e aro nui ana ki ai£> whakahaunga. . 2 E nui ona uri ki runga kite whenua : ka manaakitia te whakatupuranga o te hunga tika. 3 Ka whai rawa, ka whai taonga tona whare : ka pu» man tonu ano tona tika, ake ake. 4 Ka kokiri ake te maramatanga i roto i te pouri kite hunga tika: he atawhai ia, he aroha, he tika. 5 He atawhai te tangata pai, he ohaoha: ka u ana kupu i te whakawakanga. 6 He pono, e kore ia e ngaueue, ake ake : ka maharatia tonutia te tangata tika<, ake ake. 7 E kore ia e mataku i te rongo kino: e u tonu ana tona ngakau, e whakawhirinaki ana ki a Ihowa.
8 Ka u tona ngakau, e kore ia e wehi: kia titiro ra ano ia ki ona hoa riri.
9 Kua tuwha e ia, kua hoatu kite hunga rawakore: e pumau tonu ana tona tika, ake ake; ka ara tona haona i runga i te kororia.
10 E kite te tangata kino, aka pouri; ka pakiri ona niho, a ka memeha atu ia: to te hunga kino hiahia, he kore.
WAIATA. [Ra 23.
403
Waiata 113.
WHAKAMOEMITITIA a Ihowa. Whakamoemititia, e nga pononga a Ihowa: whakamoemititia te ingoa o Ihowa.
2 Kia whakapaingia te Ingoa o Ihowa : aianei, a, ake ake ake.
3 Kia whakamoemititia te ingoa o Ihowa : i te putanga mai o te ra, a, tae noa atu ki tona torengitanga. 4 Kei runga rawa a Ihowa i nga iwi katoa: kei runga atu i nga rangi tona kororia.
5 Ko wai te rite ana ki a Ihowa, ki to tatou Atua, e noho nei i runga ; e whakaiti nei i a ia, e titiro iho nei ki te rangi, kite whenua.
6 E whakaara ake nei i te iti i roto ite puehu: e whakateitei ake nei i te rawa-kore i roto i te puranga paru;
7 A whakanohoia ana e ia ki roto ki nga rangatira : ki nga rangatira o tana iwi. 8 Nana hoki te pakoko i whai whare ai: nana hoki ia i mea hei whaereere e koa ana ki ana tamariki. Whakamoemititia a Ihowa.
Te Ka/ralcia o te Ahiahi.
Waiata 114.
ITE putanga mai o Iharaira i Ihipa : o te whare o Hakopa i roto i te iwi reo ke, 2 Ko Hura tona wahi tapu: ko Iharaira hoki tona
rangatiratanga. 3 I kite te moana, a, whati ana: i hoki ki muri a
Horano.
4 Pekepeke ana nga maunga, ano he hipi toa: ng? pukepuke, ano he reme. 5 I ahatia koe, e te moana, i whati ai koe : e Horano, i hoki ai koe ki muri ? 6 E nga maunga, i pekepeke ai koutou, ano he hipi toa P e nga pukepuke, ano he reme ? 7 Kia wiri, e te whenua, ite aroaro ote Ariki: ite aroaro o te Atua o Hakopa ;
8 I meinga ai te toka hei harotoroto wai: te kiripaka hei puna wai. -
Ra 23.] WAIATA.
404
Waiata 115.
A UA ki a matou, e Ihowa, ana ki a matou, engari ma xl_ hoatu te kororia ki ton Ingoa: whakaaroa ton aroha, ton pono. 2 Mo te aha nga tauiwi kia mea: Kei hea ianei to ratou Atna ? 3 Kei te rangi ra to maton Atna: kna meatia eia nga mea katoa i pai ai ia. 4 He hiriwa *a ratou whakapakoko, he koura: he mahi na nga ringaringa o te tangata. 5 He mangai o ratou, a kahore e korero: he kanohi o ratou, a kahore e kite.
6 He taringa o ratou, a kahore e rongo : he ihu o ratou, a kahore e hongi. 7 He ringaringa o ratou, a kahore e whawha ; he waewae o ratou, a kahore ratou e haere: kahore hoki o ratou korokoro e korero.
8 Bite tonu ki a ratou o ratou ka-i hanga: mete hunga katoa e whakawhirinaki ana ki a ratou.
9 E Iharaira, whakawhirinaki atu ki a Ihowa: ko ia to ratou kai awhina, me to ratou whakangungu rakau. 10 E te whare o Arona, whakawhirinaki atu ki a Ihowa : ko ia to ratou kai awhina, me to ratou whakangungu rakau.
11 E te hunga e wehi ana ki a Ihowa, whakawhirinaki atu ki a Ihowa : ko ia to ratou kai awhina, me to ratou whakangungu rakau. 12 E mahara ana a Ihowa ki a tatou, mana tatou e manaaki: mana e manaaki te whare o Iharaira, mana e manaaki te whare o Arona.
13 Ka manaakitia e ia te hunga e wehi ana ki a Ihowa : te iti, mete rahi.
14 Ka tapiritia mai ano e Ihowa ki akoutou: ki a koutou tahi ko a koutou tamariki.
15 He manaakitanga koutou na Ihowa: na te kai hanga o te rangi, o te whenua. 16 No Ihowa nga rangi, ae ra, nga rangi: na, te whenua, he mea homai nana ki nga tamariki a te tangata. 17 E kore nga tupapaku e whakamoemiti atu ki a Ihowa: mete hunga katoa ano e heke atu ana ki to wah angutanga.
WAIATA. [Ba 24.
405
18 Ko matou ia, ka whakapai atu ki a Ihowa: a ake ake ake. Whakamoemititia a Ihowa.
TE RUA TEKAU MA WHA 0 NGA RA.
Te Karakia o te Ata.
Waiata 116.
E AROHA ana ahau ki a Ihowa : mona i whakarongo mai ki toku reo, ki aku inoi; 2 I tahuri mai tona taringa ki a au: mo reira ka
karanga ahau ki a ia, i a au nei i te ora. 3 I karapotia ahau e nga whakawiringa a te mate :
man pu ahau i nga mamae o te reinga. 4 I kite ahau i te pawera, i te pouri; na, ko taku
karangatanga atu kite ingoa o Ihowa: Tena ra, e Ihowa, whakaorangia toku wairua.
5 He atawhai a Ihowa, he tika: ae,he aroha to tatou Atua.
6 E tiakina ana e Ihowa te hunga kuare : i whakaititia iho ahau, a nana ahau i whakaora.
7 Hoki atu ra, e toku wairua, ki ton okiokinga : kua atawhaitia hoki koe e Ihowa.
8 Nau hoki toku wairua i whakaora kei mate: oku kanohi kei whai roimata, oku waewae kei paheke.
9 Tera au e haereere kite aroaro o Ihowa: ite whenua o te ora.
10 I whakapono ahau, koia ahau i korero ai : i nui toku whakawhiunga.
11 I mea ahau i taku potatutatunga: He teka kau nga tangata katoa.
12 He aha taku e whakahoki atu ai ki a Ihowa : mo ana atawhainga katoa ki a an F
13 Ka man ahau kite kapa o te whakaoranga: ka karanga hoki kite ingoa o Ihowa.
14 Ka whakamana e ahau aku kupu taurangi ki a Ihowa: ite aroaro o tona iwi katoa.
15 He mea utu nui ki ta Ihowa titiro: te matenga o tona hunga tapu.
16 E Ihowa, he pono ko ahau to pononga : ko ahau
Ra 24.] WAIATA.
406
apo to pononga, ko te tamaiti ato pononga wahine; nan i wewete oku here.
17 Ka tukua atu e ahau te patunga tapu, ara, te whakawhetai: ka karanga ano kite Ingoa o Ihowa.
18 Ka whakamana e ahau aku kupu taurangi ki a Ihowa : kite aroaro o tona iwi katoa.
19 Ki nga marae o te whare o Ihowa, ki waenganui ou, e Hiruharama: Whakamoemititia a Ihowa.
Waiata 117.
WHAKAMOEMITITIA a Ihowa, e nga tauiwi katoa: whakamoemititia ia, e nga iwi katoa. 2 E riui ana hoki tana mahi tohu ki a tatou: e man ana hoki te pono o Ihowa, ake ake. Whakamoemititia a Ihowa.
Waiata 118. ITTHAKAWHETAI atu ki a Ihowa; e pai ana hoki W ia: e pumau tonu ana hoki tana mahi tohu. 2 Kia mea a Iharaira: e pumau tonu ana tana mahi tohu.
3 Kia mea te whare o Arona: e pumau tonu ana tana mahi tohu.
4 Kia mea te hunga e wehi ana i a Ihowa : e pumau tonu ana tana mahi tohu.
5 I karanga atu ahau ki a Ihowa i roto i te pouri r i whakahoki kupu mai a Ihowa ki a au, i whakatu hoki i a au kite wahi whanui.
6 Kei toku taha a Ihowa; e kore ahau e wehi: he aha ta te tangata e mea ai ki ahau ?
7 Ko Ihowa kei roto i oku kai awhina: a ka titiro atu ahau kite hunga e kino mai ana ki a au. 8 Te whakawhirinaki ki a Ihowa : pai atu i te whakaaro atu kite tangata.
9Te whakawhirinaki ki a ILowa: pai atu ite okioki ki nga rangatira.
10 I karapotia ahau e nga iwi katoa: heoi whakaugaromia ana ratou e ahau i runga i te Ingoa o Ihowa. 11 I karapotia ahau e ratou ; ae, i karapotia mai ahau e ratou: heoi whakangaromia ana ratou e ahau i rungt? i te Ingoa o Ihowa.
WAIATA. [Ba 24.
407
12 Mete mea he pi ratou e mui mai ana ki ahau; kua pirau ratou, ano he ahi tataramoa : i whakangaromia hoki ratou e ahau i runga i te ingoa o Ihowa.
13 Kaha pu tau turaki i a au, kia hinga ai ahau: na Ihowa ia ahau i awhina mai.
14 Ko Ihowa toku kaha, me toku himene : ko ia ano boki toku whakaoranga.
15 He reo hari, he reo whakaoranga, kei nga tapenakara o te hunga tika : e maia ana nga mahi a te ringaringa matau o Ihowa.
16 Kua whakanuia te ringaringa matau o Ihowa: e maia ana nga mahi a te ringaringa matau o Ihowa. 17 E kore ahau e mate, tera ahau e ora: hei whaka-
puaki i nga mahi a Ihowa. 18 I pakia rawatia ahau e Ihowa: otiia kihai ahau i tukua e ia kia mate.
19 Whakatuwheratia ki ahau nga kuwaha o te tika: ka tomo atu ahau ki roto, ka whakamoemiti atu ki a Ihowa.
20 Ko te kuwaha tenei o Ihowa: ka tomo te hunga tika ra reira.
21 Ka whakamoemiti atu ahau ki a koe: mon i whakahoki kupu mai ki a au, mou hoki i whakaora i a au.
22 Te kohatu i kapea e nga kai hanga: kua meinga hei upoko mo te kokonga.
23 Na Ihowa tenei: he mea miharo ki o tatou kanohi.
24 Ko te ra tenei i hanga e Ihowa: kia whakamauamana, kia koa tatou i tenei.
25 Whakaorangia ra e Ihowa: tena ra, e Ihowa,- meinga kia kake matou.
26 Kia whakapaingia te tangata e haere mai ana i runga ite ingoa o Ihowa: kua whakapaingia koutou e matou i roto i te whare o Ihowa.
27 Ko te Atua a Ihowa i marama ai tatou: herea te patunga tapu ki nga abo, ki nga haona o te aata.
28 Ko koe toku Atua, maku koe e whakamoemiti: toku Atua, maku koe e whakanui.
29 Whakawhetai atu ki a Ihowa; e pai ana boki ia: & e pumau tonu ana tana mahi tohu.
Ra 24.] WAIATA.
408
Te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 119.
EA hari te hunga e tapatahi ana ite ara: e haere nei i te ture a Ihowa. 2 Ka hari te hunga e whakarite ana i ana whakaaturanga : a e whakapaua ana o ratou ngakau kite rapu i a ia.
3 E kore ano hoki ratou e mahi ite kino: e haere ana ratou i ona ara.
4 Kua oti matou te whakahau e koe: kia ata pupuri i au akoranga.
5 Aue, me i whakatikaia taku ara: kite pupuri iau tikanga!
6 Ko reira au ka kore ai e whakama: iaau ka whai whakaaro atu nei ki au whakahaunga katoa. 7 Ka whakamoemiti ahau ki a koe i runga ite ngakau tika : ina ako ahau i au whakariteritenga tika. 8 Ka puritia e ahau au tikanga : kaua ahau e whakarerea rawatia.
MA te aha ka whakama ai te taitamariki i tona ara: kia rite ki tau kupu tana whakamaharatanga iho. 10 Kua whakapaua e au toku ngakau kite rapu i a koe : kei kotiti ke ahau i au whakahaunga. 11 Kua huna e ahau tau kupu ki roto ki toku ngakau: kei hara ahau ki a koe.
12 E Ihowa, ka whakapaingia koe : whakaakona ahau ki au tikanga. .
13 Ka whakapuakina e oku ngutu: nga whakariteri tenga katoa a tou mangai.
14 Toku koa i te ara oau whakaaturanga : mete mea no nga taonga katoa.
15 Ka whakaaroaro ahau ki au akoranga : aka whai mahara ki ou huarahi.
16 He oranga ngakau ki aan o tikanga: e kore ahau e wareware ki tau kupu.
KIA atawhai ki to pononga: kia ora ai ahau, kia puritia ai hoki tan kupu. 18 Whakatirohia oku kanohi: kia kite ai ahau i nga
mea whakamiharo i roto i tan ture.
WAI AT A. [Ba 25.
409
T
19 He manene ahau i runga ite whenua: kaua au whakahaunga e huna ki a au.
20 Ka ngaro toku wairua ite matenuitanga atu: ki au whakariteritenga i nga wa katoa.
21 Kua riria e koe te hunga whakakake, kua oti nei te kanga ; e kotiti ke nei i au whakahaunga. 22 Parea atu i ahau te tawai, mete whakahawea: kua whakaritea hoki e ahau au whakaaturanga.
23 I noho ano hoki nga rangatira kite korero kino moku : e whakaaro ana to pononga ki au tikanga.
24 Ko au whakaaturanga ano hoki toku oranga ngakau : me oku hoa whakatakoto whakaaro.
PIRI tonu toku wairua kite puehu : kia rite ki tau kupu tau whakahauoranga i a au. 26 I whakaaturia e ahau oku ara, a whakahoki kupu.
mai ana koe ki a au : whakaakona ahau ki o tikanga. 27 Whakamatauria ahau kite ara o au akoranga : a
ka korerotia e ahau au mea whakamiharo.
28 E maturuturu iho ana toku wairua ite pouri: kia rite ki tau kupu tau whakaunga ake i a au, 29 Whakamataratia atu ia au te ara teka: kia atawhai mai hoki, a homai tau ture.
30 Kua whiriwhiria e ahau te ara o te pono : ka waiho e ahau au whakaritenga whakawa ki toku aroaro.
31 Piri tonu ahau ki au whakaaturanga: e Ihowa, kei whakama ahau.
32 Ka onia ahau i te ara o au whakahaunga: ina whakanuia e koe toku ngakau.
TE RUA TEKAU MA RIMA 0 NGA RA.
Te Ka/rakiob o te Ata.
EIHOWA, whakaakona ahau kite ara o au tika« nga : a ka whakaritea e ahau, taea noatia te mutunga.
34 Whakamatauria ahau, a ka puritia e ahau tan ture: ae, ka whakapaua toku ngakau kite whakarite atu.
Ra 25. J WAIATA.
410
35 Arahina ahau ite ara oau whakahaunga: ko taka hoki tena e whakaahuareka atu nei.
36 Whakaanga toku ngakau ki au whakaaturanga: kaua hoki kite apo. 37 Whakatahuritia ketia oku kanohi, kei kite ite horihori: whakahauorangia ahau ito ara. 38 Whakapumautia tau kupu ki to pononga : e wehi nei ki a koe.
39 Kia pahure atu toku tawainga, e wehi nei ahau: e pai ana hoki au whakariteritenga whakawa. 40 Tenei ahau te matenui atu nei ki au akoranga: whakahauorangia ahau i runga i tou tika.
KIA puta mai ano hoki au mahi tohu ki a au, e Ihowa: ara, tau whakaoranga, kia rite ki tau kupu.
42 Penei ka whai kupu ahau ki toku kai tawai: noku ka whakawhirinaki atu ki tau kupu. 43 Kaua e tangohia rawatia i toku mangai te kupu o te pono: e tumanako atu nei hoki ahau ki au whakaritenga whakawa.
44 Penei ka puritia e ahau tau ture: ake ake. 45 Ka haereere noa atu ano ahau: e rapua ana hoki e ahau au akoranga.
46 Ka korerotia ano hoki e ahau au whakaaturanga kite aroaro o nga kingi: e kore ano e whakama. 47 Ka waiho ano e ahau hei oranga ngakau moku au whakahaunga: e aroha nei au.
48 Ka torona atu hoki oku ringaringa ki au whakahaunga e aroha nei ahau: ka whakaaroaro ano ki au tikanga.
"ITAHARATIA te kupu ki to pononga: i meinga nei - jJL e koe hei tumanakotanga atu maku. 50 Ko toku oranga ngakau tenei i a au e tangi nei ? na to kupu nei hoki ahau i whakahauora. 51 Nui rawa te whakahi ki a au o te hunga whaka» kake : kibai ahau i peka ke atu i to ture. 52 I mahara ahau ki au whakariteritenga whakawa, © Ihowa, o tua iho : a marie ana toku ngakau. 53 Mau pu ahau ite pahunu: kua whakarerea hoki to ture e te hunga kino.
VVAIATA. [Ra 25.
411
T 2
54 Hei himene maku au tikanga: ite whare o toku nohoanga manenetanga.
55 I mahara ahau ki ton Ingoa ite po, e Ihowa: a puritia ana e ahau tau ture. 56 Ia au tenei: noku i whakarite iau akoranga.
EIHOWA, ko koe toku wahi : kua mea nei ahau kia whakaritea e ahau au kupu. 58 I whakapaua toku ngakau kite inoi atu ki a koe kia pai mai : kia rite ki to kupu to mahi tohu ki a au. 59 I whakaaro ahau ki oku ara : a anga ana oku waewae ki au whakaaturanga. 60 I hohoro ahau, a kihai i whakaroa :ki te whakarite i o whakahaunga. 61 Karapotia putia ahau e nga ropu ote hunga kino: kihai ia ahau i wareware ki tau ture. 62 I waenganui po ka ara ahau kite whakawhetai atu ki a koe: mo au whakariteritenga tika. 63 He hoa ahau no te hunga katoa e wehi ana ki a koe : no te hunga ano e pupuri ana iau akoranga. 64 E Ihowa, e ki ana te whenua i tau mahi tohu:
whakaakona ahau ki o tikanga.
PAT r|wa tau hanga ki to pononga, e Ihowa: rite tonu ki tau kupu. 66 Whakaakona ahau kite ngarahu pai, kite matauranga: kua whakapono hoki ahau ki au whakahaunga. 67 I a au kiano i whakawhiua, i he ahau: tena ko tenei, ka puritia e ahau tau kupu.
68 E pai ana koe, ahe pai au mahi: whakaakona ahau ki o tikanga.
69 Kua titoa e te hunga whakakake he teka moku : ka whakapaua toku ngakau kite whakarite i au akoranga. •
70 He ngako rawa o ratou ngakau, ko ia ano kei te taupa: ko ahau, he oranga ngakau ki aau tau ture. 71 Marie ano ahau kia neb l 'a ete pouri: i ako ai ahau i au tikanga.
72 Ki a au, poka ke atu te pai o te ture a to mangai: i nga mano o te koura, o te hiriwa.
Ra2s.j WAI AT A.
412
Te Karakiob o te Ahiahi.
" V -A- ou ringaringa ahau i hanga, i whakawhaiabua: JLi whakamatauria ahau, kia ako ai ahau ki o whaka* haunga. 74 Kia hari te hunga e wehi ana ki a koe ina kite i a au : noku i tumanako atu ki tau kupu. 75 E Ihowa, e matau ana ahau he tika o whakaritenga whakawa : a he pono nou i pehia ai toku ngakau e koe.
76 Tena ra, waiho tau mahi tohu hei whakamarie moku: kia rite ki to kupu mai ki to pononga. 77 Kia puta mai ki a au au mahi aroha, kia ora ai ahau: ko tau ture hoki toku oranga ngakau. 78 Kia whakama te hunga whakakake; no te mea kahore he rawa iheai ta ratou hanga ki a au: ko ahau ia, ka whakaaroaro ki au akoranga. 79 Kia anga mai ki ahau te hunga e wehi ana ki a koe : mete hunga e mohio ana ki au whakaaturanga. 80 Kia tapatahi toku ngakau ki au tikanga: kei whakama ahau.
E MATE nui ana toku wairua ki tau whakaoranga: ka tumanako atu ahau ki tau kupu. 82 Matawaia ana oku kanohi, he meatanga ki tau kupu: e mea ana, Ahea koe whakamarie ai i toku ngakau ? 83 Kua rite nei hoki ahau kite koki i roto ite paowa: he ahakoa e kore ahau e wareware ki au tikanga. 84 Ehia nga ra o to pononga F ahea koe whakarite whakawa ai kite hunga e tukino nei i ahau ? 85 Kua keri poka te hunga whakakake moku: he mea hoki kahore e rite ki tau ture.
86 Pono tonu ana au whakahaunga katoa: e tukino pakupaku ana ratou ki a au; awhinatia mai ahau e koe.
87 Wahi iti kua moti ahau i a ratou i runga i te whenuaj otira kihai i mahue i a an au akoranga. 88 Kia rite ki tou aroha tan whakahauoranga i a an: a ka puritia e ahau nga whakaaturanga a tou mangai.
PUMAU tonu io kupu, e Jhowa: i mnga ite rangi. 90 Kei tera whakatupuranera, kei iera whakatu*
WAIATA® [Ba 26.
413
puranga, ton pono : whakaungia ana e koe te whenua, a e tn nei ano. 91 E tn nei ano inaianei, pera tonu me tan i whakarite ai : he pononga katoa hoki ena* mea nau. 92 Me kaua tan ture hei oranga mo toku-ngakau: kua ngaro ahau i taku auetanga. 93 E kore ahau e wareware ki au akoranga, ake ake: kua whakahauorangia hoki ahau e koe ki ena mea. 94 Nau ahau, man ahau e whakaora : kua rapua hoki e ahau au akoranga. 95 Kua whanga nei ahau e te hunga kino kia whakamatea : ka whakaaro ahau ki au whakaaturanga. 96 Kua kitea e ahau te mutunga o nga mea tino tika katoa: he nui rawa ia tau ture. ANO toku aroha ki tau ture: ko taku tena e whakaaroaro ai i te roa o te ra. 98 Nau i hira ake ai aku whakaaro i a oku hoa riri; na o whakahaunga, e piri tonu nei ki a au. 99 Nui atu oku mahara i o oku kai whakaako katoa: noku i whakaaroaro nei ki o whakaaturanga. 100 Tera atu toku mohiotanga i to nga kaumatua : no te mea e whakaritea ana e ahau au akoranga. 101 Kua kaiponuhia mai e ahau oku waewae i nga ara kino katoa :■ kia pupuri ai ahau i tau kupu. 102 Kihai ahau i whakarere i au whakaritenga whakawa: nau hoki ahau i ako. 103 Ano te reka o au kupu ki toku ngao : nui atu i te honi ki toku mangai.
104 Na o akoranga ahau i whai mohio ai: na reira ahau i kino ai ki nga ara teka katoa.
TE KUA TEKAU MA ONO 0 NGA BA.
Te Karakia o te Ata.
HE rama to kupu ki oku waewaehe maramatanga ki toku ara. 106 Kua oati ahau, a ka whakamana ano e ahau:
Ha puritia e ahau au whakariteritenga tika. 107 He nui te mamae o toku ngakau: e Ihowa, wha-
kahauorangia ahau, kia rite ki to kupu.
Ba 26.] WAIATA,
414
108 Manakohia mai, e Ihowa, nga ohaohatanga a toku mangai: whakaakona hoki ahau ki au whakaritenga whakawa.
109 Kei toku ringaringa tonu tokuwairua: heoi, kahore ahau e wareware ki tau ture.
110 Kua whakatakotoria e te hunga kino he mahanga moku: heoi, kahore ahau i peka ke atu iau akoranga. 111 Ka waiho e ahau au whakaaturanga hei kainga tupu moku, ake ake: ko toku koanga ngakau hoki ema.
112 Ka whakaanga e ahau toku ngakau kite mahi tonu i au tikanga : a, te mutunga ra ano.
EWHAKAKINO ana ahau ki nga whakaaro teka: ko tan ture ia taku e arolia ai. 114 Ko koe toku piringa, me toku whakangungu rakau : e tumanako atu ana ahau ki to kupu. 115 Mawehe atu i ahau, e te hunga kino : ka whakaritea hoki e ahau nga whakahaunga a toku Atua. 116 Kia rite ki tau kupu tau tautokonga ake i a au, kia ora ai ahau: kaua hoki ahau e tukua kia whakama ki taku e tumanako atu nei. 117 Puritia ake ahau, kia ora ai ahau: a ka whai whakaaro tonu ahau ki au tikanga. 118 Kua takahia e koe ki raro te hunga katoa e kotiti ke ana i o tikanga: he horihori hoki ta ratou tinihanga. 119 Ka whakakahoretia e koe te hunga kino katoa o te whenua, ano he paramata: koia ahau i aroha ai ki o whakaaturanga.
120 Wiri tonu oku kikokiko i te wehi kiakoe : e mataku ana hoki ahau ki o whakaritenga whakawa.
TTE whakarite whakawa, he tika, taku mahi; kaua JUL ahau e tukua atu ki oku kai tukino. 122 Ko koe hei whakakapi mo to pononga, mo te pai: kei tukinotia ahau e te hunga whakakake. 123 Matawaia ana oku kanohi i te meatanga ki tan whakaoranga: kite kupu ano hoki oto tika. 124 Kia rite ki to aroha tau mahi ki to pononga; whakaakona hoki ahau ki au tikanga.
WAIATA. [Ba 26.
415
125 Ko ahau to pononga; whakawhaimaharatia mai ahau : kia matau ai ahau ki au whakaaturanga. 126 Kua rite te wa hei mahinga ma Ihowa: kua wha < kakahoretia hoki e ratou to ture. 127 No reira i arohaina rawatia ai e ahau au whakahaunga : ite koura, ae, i te tino koura. 128 No reira, tika tonu ki a au o akoranga katoa mo nga mea katoa: kino iho ano ahau ki nga ara teka katoa.
HE mea whakamiharo au whakaaturanga: koia ka whakaritea ai e toku wairua. 130 He mea whakamarama te whakapuakanga o au kupu : he mea whakawhaimahara i nga kuare. 131 I hamama toku mangai, i kihakiha : he matenui hoki noku ki au whakahaunga. 132 Titiro mai ki a au, tohungia hoki ahau : kia rite ki tau hanga kite hunga e aroha ana ki tou Ingoa. 133 Whakatikaia aku hikoinga ki runga i tau kupu : kaua hoki tetahi he e tukua hei rangatira moku. 134 Whakaorangia ahau i te tukinotanga a te tangata : a ka puritia e ahau au akoranga. 135 Kia marama mai tou mata ki to pononga : whakaakona hoki ahau ki au tikanga. 136 Heke noa nga awa wai o oku kanohi: no te mea e kore e puritia e ratou tau ture.
ETIKA ana koe, e Ihowa : a e tika ana au whakaritenga whakawa. 138 He tika, he pono rawa, au whakaaturanga: i whakahaua mai e koe.
139 Ka iigaro ahau i toku ngakau whakapuke: mo an kupu ka wareware nei i oku hoa riri. 140 Here rawa he para o tau kupu : koia i aroliaina ai e to pononga. 141 He iti ahau, e whakahaweatia ana : heoi kahore e wareware ki au akoranga. 142 He tika pumau tonu tou tika: ahe pono tau ture.
143 Kua pa mai ki ahau te pouri, mete mamae : ko au whakahaunga ia toku or anga ngakau.
Ba 26.] WAIATA.
416
144 Pumau tonu te tika oau whakaaturanga: whakawhaimaharatia mai ahau, a ka ora ahau.
Te Karakia o te Ahiah/i.
T WHAKAPAUA toku ngakau kite karanga: whaJL kahokia mai he kupu ki a au, e Ihow r a, ka whakaritea e ahau au tikanga.
146 I karanga atu ahau ki a koe : whakaorangia ahau, a ka puritia e ahau au whakaaturanga. 147 Kiano te ata i puao noa, kua karanga ahau: i tumanako atu ahau ki tau kupu. 148 I hohoro oku kanohi i nga mataaratanga: kite whakaaroaro ki tau kupu. 149 Whakarongo ki toku reo, kia rite ki tou aroha : kia rite, e Ihowa, ki to whakaritenga whakawa to whakahauoranga i a au. 150 E whakatata mai ana te hunga e whai ana i te mahi manakia : kei tawhiti atu ratou i tau ture.
151 E tata ana koe, e Ihowa: he pono katoa ano hoki au whakahaunga.
152 Nonamata ahau i matau ai ki au whakaaturanga: he mea whakapumau nan no tua whakarere.
'OTHAKAAROA toku matenga, a whakaorangia W ahau: kahore hoki ahau e ware ware ki tau ture. 154 Whakatikaia taku whakawakanga, whakaorangia hoki ahau : kia rite ki to kupu. to whakahauoranga i a a au. 155 Kei tawhiti atu i te hunga kino te whakaoranga: kahore hoki ratou e rapu ki au tikanga.
156 E Ihowa, e nui ana au mahi tohu : kia rite ki au whakaritenga whakawa to whakahanoranga i a au. 157 He tokomaha oku kai tukino, me oku hoa riri: kahore ahau e peka atu i au whakaaturanga.
158 I kite ahau i nga kai mahi i te kino, a pouri iho ahau : no ratou kahore e whakarite i tan kupu. 159 Tirohia mai tokn aroha ki an akoranga: kia rite ki ton arolia, e Ihowa, tan whakahauoranga i ahau. 160 Pono tonu tan kupu no te timatanga ra ano * pumau katoa ano hoki au whakariteritenga tika, ake ake.
WAIATA. [Ba 27«
417
T 3
HO.BE he rawa i tukinotia ai ahau e nga rangatira \ heoi, e wehi ana toku ngakau i tan kupu. 162 Hari tonu ahau ki tan kupu : ano he tangata kua whiwhi kite taonga nui. 163 E kino ana ahau e whakarihariha ana kite korero teka : ko tau ture taku i aroha ai. w ■ 164 Takiwhitu aku whakamoemititanga ki a koe i te ra tahi: mo au whakariteritenga tika. 165 He marietanga nui to te hunga e aroha ana ki tau ture : e kore hoki o ratou waewae e tutuki. 166 E tumanako atu ana ahau ki tau whakaoranga, e Ihowa: e mahi ana hoki iau whakahaunga. 167 Kua puritia e toku wairua au whakaaturanga: ae, e arohaina nuitia ana e ahau. 168 Kua puritia e ahau au akoranga, me au whakaaturanga : kei tou aroaro hoki oku ara katoa. KIA tata atu taku tangi ki tou aroaro, e Ihowa: kia rite ki to kupu tau whakawhaimaharatanga i a au. 170 Kia tae atu taku inoi ki tou aroaro : kia rite ki tau kupu tau whakaoranga i a au. ■ 171 Ka whakapuaki whakamoemiti oku ngutu: ua oti ahau te whakaako e koe ki au tikanga.
172 Ma toku arero e korero tau kupu: he tika hoki au whakahaunga katoa.
173 Kia awhinatia mai ahau e tou ringaringa: kua whiriwhiria hoki e ahau au akoranga.
174 E matenui atu ana ahau ki tau whakaoranga, e Ihowa: ko tau ture hoki toku oranga ngakau. 175 Kia ora toku wairua, a ka whakamoemiti atu ki a koe : kia awhinatia mai hoki ahau e au whakaritenga whakawa.
176 Kua kotiti ke ahau mete hipi ngaro : rapua to pononga, e kore hoki ahau e wareware ki au whakahaunga.
TE RUA TEKAU MA WHITE 0 NGA BA.
Te Karakia o te Ata, Wai ata 120.
ITANGI atu ahau ki a Ihowa i toku matenga: a 1 whakahoki kupu mai ia ki a au.
B a 27.] WAIATA.
418
2 E Ihowa, whakaorangia toku wairua i te ngutu teka : i te arero hianga. 3 Ko te aha e hoatu ki a koe ? ko te aha hoki e tapiritia atu man, e te arero hianga ? ko nga pere koi a te hunga nunui, me nga waro hunipa. 4 Aue, Joku mate, to te manene i Meheke: toku hoki e noho nei i nga teneti o Kerara! 5 Ka roa te nohoanga tahitanga o tokuwairua: kite tangata e kino ana kite rangimarie.* 6 Mo te ata noho ahau: aka korero ahau, ka anga ratou, ka whawhai.
Waiata 121.
f/' A anga atu oku kanohi ki nga maunga : no reira nei JX. te a whin a moku. 2 No Ihowa te awhina moku : no te kai hanga ote rangi, mete whenua. 3 E kore ia e tuku i ton waewae kia nekehia: e kore tou kai tiaki e moe. 4 Ina, e kore te kai tiaki o Iharaira: e parangia, e moe. 5 Ko Ihowa tou kai tiaki: ko Ihowa tou whakamaru* maru i tou ringa matau. 6 E kore koe e pakia e te ra, i te awatea : e te marama ranei i te po.
7 Ma Ihowa koe e tiaki i roto i nga kino katoa :■ mana e tiaki. tou wairua.
8 Ma Ihowa e tiaki to haerenga atu, me to haere nga mai: aianei, a, ake tonu atu.
Waiata’ 122.
I KO A ahau i ta ratou meatanga mai ki a an : Tatou ka haere atu kite whare o Ihowa. 2 E tu o matou waewae ki roto i ou tatau : e Hiruharama. 3 T 6 hanganga o Hiruharama: rite tonu ki to te pa kua tuhonohonoa ki a ia ano. 4 Haereere ana ki reira nga iwi, nga iwi o Ihowa: ki to Iharaira whakaaturanga, kite whakawhetai kite i« ngoa o Ihowa. 5 Kua whakaturia hoki ki reira nga torona whakarite whakawa: nga torona o te whare o Raw in.
rama.
WAIATA. [Ba 27.
419
6 Inoia he marietanga mo Hiruharama : ka whai pai te hunga e aroha ana ki a koe. 7 Kia mau te rongo ki roto ki ou taiepa: mete pai kii roto ki ou whare kingi. 8 He mea mo aku teina, mo aku hoa : taku e mea nei, Kia mau te rongo ki roto ki a koe. 9 He whakaaro kite whare o Ihowa, o to. tatou Atua: i rapu ai au i te pai mou.
Waiata 123.
IIENEI oku kanohi ka anga atu nei ki a koe : e noho mai nei i nga rangi. 2 Na, nga kanohi o nga pononga, e anga ana kite ringaringa o o ratou rangatira ; nga kanohi o te kotiro, kite ringaringa o tona rangatira wahine: pena tonu o matou kanohi ki a Ihowa, ki to matou Atua, kia tohu ra ano ia i a matou. 3 Tohungia matou, e Ihowa, tohungia matou: kua tino kapi hold matou i te whakahawea. 4 Kapi tonu to matou wairua i te whakahi ate hunga e noho noa ana: ite whakahawea a te hunga whakakake.
W A lATA 124. Tt/TE kaua a Ihowa i a tat on, he ki tenei ma Iharaira : jJL me kaua a Ihowa i a tatou, ite whakatikanga mai o te tangata ki a tatou ; 2 Penei kua horomia oratia tatou e ratou: i te muranga o ta ratou riri ki a tatou. 3 Kua ngaro tatou i nga wai: kua taupokina o tatou wairua e te ia. 4 Penei kua taupokina o tatou wairua: e nga wai whakakake. 5 Kia whakapaingia a Ihowa: kihai nei i tuku atu i a tatou hei ngaunga ma o ratou niho. 6 Kua mawhiti mai o tatou wairua, mete manu i roto ite mahanga a nga kai hopu: kua motu te mananga, a mawhiti mai ana tatou.
7 Kei te ingoa o Ihowa he awhina mo tatou: kei te kai hanga i te rangi, mete whenua.
Ra 27J WAIATA.
420
Waiata 125.
TE hunga e whakawhirinaki ana ki a Ihowa, ka rite ki maunga Hiona : e kore nei e taea te whakangaueue, e pumau tohu ana, ake ake. 2 E karapotia ana a Hiruharama e nga maunga : me tona iwi ano hoki, e karapotia ana e Ihowa, inaianei, a, ake tonu atu.
3 E kore hoki te tokotoko ate whakaaro-kore e waiho tonu i runga i te wahi o te hunga tika: kei totoro te ringa o te hunga tika kite kino. 4 Kia pai tan mahi, e Ihowa, kite hunga pai : kite hunga ano hoki e tika ana o ratou ngakau. 5 Te hunga ia e peka ke ana ki o ratou ara kopikopiko : ma Ihowa ratou e arahi tahi atu me nga kai mahi i te kino; ka man ia te rongo ki a Iharaira. Te Karakia o te Ahiahi, Wai ata 126. I TA Ihowa whakahokinga maii nga pononga o Hiona: i rite matou kite hunga e moehewa ana. 2 Katahi to matou mangai ka ki i te kata : to matou arero hoki i te waiata. 3 Katahi ka korerotia i roto i nga tauiwi: He nui nga mahi a Ihowa ki a ratou.
4 He mea nui a Ihowa i mea ai mo tatou : a e koa ana tatou.
. 5 E Ihowa, whakahokia atu matou i te whakaraunga: kia pera me nga awa ote tonga. • 6 Te hunga e rui ana i runga i nga roimata : ka kokoti i runga i te hari. 7 Te tangata e haere tangi atu ana, mete kawe ano i nga purapura hei whakatokanga : he pono, ka hoki hari mai ia, mete kawe mai ano i ana paihere.
Waiata 127.
KI te kore e hanga e Ihowa te whare: he maumau mahi ta nga kai hanga. < | 2 Ki te kore e tiakina e Iho Va te pa : maumau mataara noa te kai tiaki. 3 He maumau ta koutou ara wawe, ta koutou noho
WAIATA. [Ra 27.
421
roa ite po, ta koutou kai ite taro ote mauiui: mana nei hoki e homai te moe ki tana e arolia ai. 4 Na, he taonga pumau na Ihowa nga tamariki: ko nga hua ano o te kopu tana utu. 5 E rite ana ki nga pere ite ringaringa ote tangata kaha: te whanau ote taitamarikitanga. 6 Ka hari te tangata kua ki nei tana papa-pere i a ratou : e kore ratou e whakama, engari ka korero ratou ki nga hoa riri i te kuwaha.
Waiata 128.
IT A hari nga tangata katoa e wehi ana i a Ihowa : 6 tV haere ana i ona ara. 2 E kai hoki koe i te mahinga aou ringaringa : e hari
koe, a ka tan te pai ki a koe. 3 E rite tan wahine kite waina hua i nga taha o ton
v,"hare : o tamariki ki nga mahuri oriwa, i nga taha o to tepara.
4 Na, he pera te manaakitanga : mo te tangata e wehi ana i a Ihowa.
5 Ka manaakitia mai koe e Ihowa i Hiona : a e kite koe i te pai o Hiruharama i nga ra katoa e ora ai koe.
6 Ae, e kite koe i nga tamariki a o tamariki : mete rongo e mau ana ki a Iharaira.
Wai ata 129.
HE ki tenei ma Iharaira: Ka maha a ratou tukinotanga i a au o toku tamarikitanga ake. 2 Ka maha a ratou tukinotanga i a au o toku tamarikitanga ake: heoi, kihai ahau i taea e ratou. 3 I parautia toku tuara e nga kai parau: he roa a ratou parautanga. 4 He tika a Ihowa : motu pu i aia nga aho a te hunga kino. 5 Kia whakama, kia whakahokia ki muri: te hunga katoa e kino nei ki Hiona. 6 Kia rite ratou kite tarutaru i nga tuanui: e me. menge nei i te mea kiano i tupu ake. 7A, e kore eki te ringaringa ote kai kokoti: te uma hoki o te kai paihere.
Ra 28.] •. WAIATA.
422
8 E kore ano te hunga e haere ana i te taha e mea, Kia tau ki a koutou te manaakitanga a Ihowa: e manaaki atu nei matou i a koutou irunga i te ingoa o Ihowa.
Waiata 130.
I KARANGA at© ahau ki a koe, e Ihowa : i roto i nga hohonu. 2 E te Ariki, whakarongo mai ki toku reo : kia anga mai on taringa ki toku reo inoi. 3 Me i niaharatia e koe nga kino, e Ihowa : ko wai, e te Ariki, e tu ? 4 Otira he muru hara tau : e wehingia ai koe. 5 E tatari ana ahau ki a Ihowa; e tatari ana toku wairua : e tumanako atu hoki ahau ki tana kupu. 6 Te taringa o toku wairua kite Ariki, nui atu i to te hunga e whanga ana kite ata : ae, i to te hunga e whanga ana kite ata.
7 Kia tumanako atu a Iharaira ki a Ihowa, kei a Ihowa hoki te mahi tohu : kei a ia te hokonga nui. 8 A mana a Iharaira e hoko: i roto i ana hara katoa.
Waiata 131.
E IHOWA, ehara toku i te ngakau whakapehapeha: ehara ano hoki oku i te kanohi whakakake. 2 Kahore hoki ahau e rahurahu ki nga mea nui: e kore nei e taea e ahau.
3 He pono, rite tonu taku whakahaere, mete niahaki o toku wairua, ki to te tamaiti katahi nei ka whakarerea te u o tona whaea : e rite ana toku wairua kite tamaiti katahi nei ka whakarerea te u.
4 Kia tumanako atu a Iharaira ki a Ihowa: aianei, a, ake tonu atu.
TE RUA TEKAU MA WARU 0 NGA RA.
Te Karakia o te Ata.
Waiata 132.
rp IHOWA, maharatia a Rawiri: me ona mamaetangn Jlj ngakau katoa ;
WAI ATA. [Ra 28.
423
2 Tana oatitanga ki a Ihowa: tana kupu taurangi ki te Mea Nui o Hakopa. 3 E kore rawa ahau e tae atu ki toku whare e noho an : e eke ranei ki runga ki toku moenga; 4 E kore ahau e tuku i oku kanohi kia moe: i oku kamo kia nenewha; 5 Kia kitea ra ano e ahau he wahi mo Ihowa: he nohoanga mo te Mea Nui o Hakopa. 6 Na, i rangona e matou ki Eparata : i kitea ki nga mara o te ngahere. 7 Ka haere atu matou ki roto ki ona tapenakara: ka koropiko ki tona turanga waewae. 8 E ara, e Ihowa, ki roto ki tou okiokinga: a koe me te aaka o tou kaha. 9 Kia whakakakahuria o tohunga karakia kite tika: kia hamama to hunga tapu i te hari. 10 Kia whakaaro koe ki a Rawiri, ki to pononga: kaua e whakapeaua atu te mata o tau i whakawahi ai. 11 Kua oati pono a Ihowa ki a Rawiri: e kore ano hoki ia e tahuri ke atu i tena. 12 Ka whakanohoia e ahau tetahi hua o tou kopu: ki runga ki tou toropa. 13 Ki te puritia e au tamariki taku kawenata, me taku whakaaturanga e ako ai ahau ki a ratou : ka noho ano hoki a ratou tamariki ki runga ki tou torona, ake ake. 14 Kua whiriwhiria hoki e Ihowa aHi ona: kua hiahiatia e ia hei nohoanga mona. 15 Ko toku okiokinga tenei, ake ake: ko konei ahau noho ai, kua hiahiatia hoki e ahau. 16 Ka manaakitia rawatia e ahau tana kai: ka whakamakonatia e ahau ona rawa-kore kite taro. 17 Ka whakakakahuria ano hoki e ahau ona tohunga kite whakaoranga : a ka hamama tona hunga tapu i te hari. 18 Ka meinga e ahau kia pihi ki reira te haona o Rawiri : kua whakapaia e ahau he rama mo taku i whakawahi ai.
19 Ka whakakakahuria e ahau ona hoa riri kite whakama ; a ka matomato tona karauna i runga i a ia.
Ba 28.] WAIATA.
424
Waiata 133.
VA, ano te pai, ano te ahuareka o to nohoanga o nga ±1 teina, o nga tnakana: i rnnga ite whakaaro tahi. 2 Tona rite, kei te hinn ntu nni i rnnga i te npoko, i heke iho nei kite pah an, ae, kite pahau o Arona: i heke iho nei ki nga rerun o ona kakahn. 3 Kei te tomairangi ano o Heremona: kei tera i heke iho ki rnnga ki nga maunga o Hiona. 4 I whakahana iho hoki e Ihowa te manaakitanga mo reira; te ora mo ake tonn atu. Waiata 134. NA, whakapaingia a Ihowa, e nga pononga katoa a Ihowa: etn nei ite whare o Ihowa ite po. 2 Torona ake o kontou ringaringa i te wahi tapu: whakapaingia hoki a Ihowa. 3 Ma Ihowa, ma te kai hanga o te rangi, mete whenua: e manaaki mai koe i roto i Hiona. Waiata 135. WHAKAMOEMITITIA a Ihowa, whakamoemititia te ingoa o Ihowa: whakamoemititia, e nga pononga a Ihowa; 2 E te hnnga etn ana i roto i te whare o Ihowa: i nga marae o te whare o to tatou Atna.
3 Whakamoemititia a Ihowa; he pai hoki a Ihowa: himene atu ki ton a Ingoa; he mea ahuareka hoki tena. 4 Kua whiriwhiria hoki e Ihowa a Hakopa mona: a Iharaira hei tino taonga mona. 5 E matau ana hoki ahau, e nui ana a Ihowa: kei punga atu hoki to tatou Ariki i nga atua katoa. 6 Kua oti i a Ihowa ana mea katoa i pai ai, i te rangi, i te whenua: i nga moana, i nga wahi hohonu katoa.
7 Nana i pupu ake ai nga kohu i nga pito te vlhenua: i hanga eia nga uira mo te ua; e whakaputaina mai ana e ia te ban i roto i ona whare taonga. 8 Nana nei i patu nga whanau matamua o Ihipa: a te tangata, a te kararehe.
9 I tono nga tohu, me nga merqkara, ki waengimui on, e Ihipa: ki runga ki a Parao ratou ko ana pononga katoa.
WAI AT A. [Ba 28.
425
10 Nana i patu nga iwi nunui: i whakamate hoki nga kingi rahi; 11 A Hihona, kingi o nga Amori, raua ko Oka, kingi o Pahana: me nga rangatiratanga katoa o Kanaana;
12 A homai ana e ia to ratou whenua hei kainga puman : hei kainga pumau mo Iharaira, mo tana iwi. 13 E Ihowa, pumau tonu ton Ingoa: me ton maharatanga, e Ihowa, ki tera whakatupuranga, ki tera whakatupuranga. 14 No te mea hoki ka whakarite whakawa a Ihowa mo tana iwi: aka puta ke mai tana whakaaro ki ana
pononga. 15 He hiriwa, he koura, nga whakapakoko a nga tauiwi: he mahi na nga ringaringa ote tangata. 16 He mangai o ratou, a, kahore e korero: he kanohi o ratou, a, kahore e kite. 17 He taringa o ratou, a, kahore e rongo : kahore ano hoki he manawa i o ratou mangai. 18 Bite tonu ki a ratou o ratou kai hanga: me nga tangata katoa e whakawhirinaki atu ana ki a ratou. . ] 9 Whakapaingia a Ihowa, e te whare o Iharaira: whakapaingia a Ihowa, e te whare o Arona. 20 Whakapaingia a Ihowa, ete whare o Biwai: whakapaingia a Ihowa, e te hunga katoa e wehi ana i a Ihowa. . . -. 21 Kia whakapaingia a Ihowa i roto i Hiona: e noho nei i Hiruharama. Whakapaingia a Ihowa.
Te Karakia o te Ahiahi,
Waiata 136. TXTHAKAWHETAI atu ki a Ihowa, he pai hoki ia: V V e man tonu ana hoki tana mahi tohu. 2 Whakawhetai atu kite Atua o nga atua: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu. 3 Whakawhetai atu kite Ariki o nga ariki: e man tonu ana hoki tana mahi tohu. 4 E mahi nei, tona kotahi, i nga merekara nunui: e man tonu ana hoki tana mahi tohu. 5 I tohunga rawa nei kite hanga i nga rangi: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
Ha 28.] WAIATA.
426
6 I whakatakoto nei i te whenua ki runga i nga wai: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
7Ki te kai hangai nga whakamarama nui: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu ; 8 1 te ra hei tohutohu i te awatea • e mau tonu ana hoki tana mahi tohu;
9 I te marama, me nga whetu, hei tohutohu i te po: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
10 Ki te kai patu i Ihipa, ara, i a ratou whanau matamua: e man tonu ana hoki tana mahi tohu ; 11 A arahina mai ana a Iharaira i waenganui i a ratou: e man tonu ana hoki tana mahi tohu; 12 I runga i te ringaringa kaha, i te takakau kua oti te whakamaro: e man tonu ana hoki tana mahi tohu. 13 I tapahi nei ite moana Where, a motu rawa: e man tonu ana hoki tana mahi tohu ; 14 A meinga ana e ia a Iharaira kia haere atu ra nganui: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
15 A hurihia ana a Parao me ana mano kite moana Whero : e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
16 I arahi nei i tana iwi rate koraha: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
17 I patu nei i nga kingi hunui: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu;
I 18 A whakamatea ana eia nga kingi rongo nui: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu; 19 A Hihona, kingi o nga Amori: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu;
20 Raua ko Oka, kingi o Pahana: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu;
21 A homai ana e ia to ratou whenua hei kainga pumau: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu; 22 Hei kainga pumau mo Iharaira, mo tana pononga: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
23 I mahara nei ki a tatou ito tatou itinga: e man tonu ana hoki tana mahi tohu; 24 A whakaorangia ana tatou i o tatou hoa riri: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
25 Ko ia te kai homai i te kai ma nga kikokiko katoa: e man tonu ana hoki tana mahi tohu.
26 Whakawhetai atu kite Atua ote rangi: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
WAIATA. [Ba 28
427
Waiata 137.
AT GA wai o Papurona, i noho tatou ki reira, tangi ana: ,j| ito tatou maharatanga ki Hiona.
2 Whakatarea ake e tatou a tatou haapa : ki runga ki nga wirou i waenganui o reira. 3 No te mea i tono i reira o tatou kai herehere i tetahi waiata i a tatou; me o tatou kai tukino ite hari; i ki mai: Waiatatia mai ma matou tetahi o nga waiata o Hiona.
4 Ma te aha matou ka waiata ai i te waiata a Ihowa ? i te whenua ke F
5 Ki te wareware ahau ki a koe, e Hiruharama: kia wareware toku ringaringa matau ki tana mahi. 6 Ki te kore ahau e mahara ki a koe, kia piri toku arero ki toku ngao: kite kore ahau e whakanui i Hiruharama ki runga ake i taku mea e tino hari ai. 7 E Ihowa, maharatia nga tamariki o Eroma i te ra o Hiruharama: ta ratou meatanga, Whakahoroa, whakahoroa 4 a taea noatia iho tona turanga.
8 E te tamahine o Papurona, meake nei whakangaromia : ka hari te tangata e whakahoki atu ana i to utu ki a koe, mo tau i mea mai ai ki a matou.
9 Ka hari te tangata e hopu ana : e ta ana i o tamariki kite kohatu.
Waiata 138.
KA whakapaua toku ngakau kite whakawhetai ki a koe: ka himene atu ahau ki a koe ite aroaro o nga atua.
2 Ka koropiko atu ahau kite ritenga mai o to ternepara tapu, a ka whakamoemiti atu ki tou Ingoa, mo ton aroha me tou pono: mon i whakanui ito Kupu ki runga ake i tou Ingoa katoa.
3 I whakahoki kupu mai koe ki a au i te ra i karanga atu ai ahau: a whakakahangia ana e koe toku wairua ki te kaha.
4 Ka whakamoemiti nga kingi katoa o te whenua ki a koe, e Ihowa: ua rongo ratou ki nga kupu a ton mangai.
5 Ae, e waiata rat on ki nga ara o Ihowa : he nui hoki te kororia o Ihowa.
Ra 29.] WAI ATA.
428
6 Ahakoa kei runga rawa a Ihowa, e titiro ana ano ia kite ngakau ngohe: tena ko te tangata whakakake, i tawhiti ano kua matauria e ia.
7. Ahakoa haere ahau i waenganui o te he, mau ahau e whakahauOra: ka totoro mai tou ringaringa kite riri a oku hoa whawhai, ma tou ringaringa matau ano ahau e whakaora.
BMa Ihowa e whakaoti aku mea: e Ihowa, e man ana tau mahi tohu, ake ake; kaua e whakarerea nga mahi a ou ringa. «
TE RUA TEKAU MA IWA 0 NGA RA.
Te Karakia o te Ata.
Waiata 139.
E IHOWA, kua tirotirohia mai ahau, kua mohiotia ano hoki e koe : e matau ana koe ki aku nohoanga iho, ki aku whakatikanga ake; e mohio ana koe ki oku whakaaro i tawhiti.
2 Toku ar a, me taku takotoranga iho, kitea putia iho e koe: oku huarahi katoa, matau tonu i a koe. 3 Kahore rawa hoki he kupu i toku arero: i toe i a koe te mohio, e Ihowa.
4 Kua hanga a muri, a mua, oku e koe : kua pa mai ano tou ringa ki a au. 5 Be mea whakamiharo rawa, kei tawhiti atu hoki i a au, tenei matauranga: kei runga noa atu, e kore e taea atu e ahau.
. 6 Me haere ahau ki hea i tou Wairua: me oma ranei ki hea i tou aroaro F
*7 Ki te kake atu ahau kite rangi, kei reira koe : kite wharikitia e ahau toku moenga i roto i te rua tupapaku, na, kei reira ano koe. . 8 Ki te tango ahau ki nga pakau ote ata: a noho ana ki nga wahi whakamutunga mai o te moan a; 9 Kei reira ano hoki tou ringaringa hei arataki i a au: tou ringaringa matau, hei pupuri i a au. 10 Ki te mea ahau, Tera ahau e ngaro i te pouri: marama noa te po i tetahi taha oku, i tetahi taha. 11 Ae, e kore te pouri e pouri ki a koe. engari rite
WAIATA. [Ba 29.
429
tahi te po mete ao te marama: ki a koe, rite tahi te pouritanga mete maramatanga. 12 I a koe hoki oku whatumanawa: nau hold ahau i hipoki i roto i te kopu o toku whaea. 13 Ka whakawhetai atu ahau ki a koe; he mea whakawehi, he mea whakamiharo, toku hanganga: he mahi whakamiharo au mahi, mohio rawa ano hoki toku wairua ki tena. 14 Kihai i ngaro oku wahi i a koe ria au e hanga ana i roto i te wahi ngaro, e ata whakairohia ana i raro rawa i te whenua. 15 I kite on kanohi, i ahau kahore ano kia ahua noa: i tuhituhia katoatia ano hoki oku wahi ki to pukapuka i nga rangi i whakaahua ai, i te mea kahore ano tetahi i oti noa. 16 Ano te nui oau whakaaro ki a au, ete Atua: koia ano te ranea, ina huihuia ! 17 Ki te tana e ahau, maha atu i nga onepu : ka oho ake ahau, kei a koe tonu ahau. 18 E te Atua, he pono ka patua e koe te tangata kino; mawehe atu i a au, e nga tangata toto. 19 Mo te kino o a ratou kupu mou: e whakahuatia noatia ana e on hoa riri tou Ingoa. 20 E Ihowa, e kore ianei ahau e kino kite hunga e kino ana ki a koe : e whakarihariha hoki kite hunga e whakatika mai ana ki a koe ?
21 He tino kino taku kino ki a ratou: waiho iho ratou e ahau hei hoa riri moku.
22 Tirohia iho ahau, e te Atua, kia matau mai hoki koe ki toku ngakau: whakamatautauria ahau, kia matau mai hoki koe ki oku whakaaro:
23 Kia kite me kahore aku ara kino: ka arahi ai i a au i te ara pumau.
Waiata 140.
WTT AKAOBANGIA ahau, e Ihowa, i te tangata kino: araia atu i a an te tangata tutu. 2 E whakaaro kino nei i o ratou ngakau: e whakamine ana kite whawhai i nga ra katoa. 3 Kua whakakoia o ratou arero, ano he nakahi: kei raro iho i o ratou ngutu te wai whakamate o nga neke.
Ra 29.] WAIATA.
430
4 Tiakina ahau, e Ihowa, i nga ringaringa o te hunga kino: araia atu i ahau te tangata tutu, kua mea nei kia turakina aku hikoinga. 5 Kua huna te mahanga, me nga aho moku e te hunga whakakake ; kua horahia e ratou he kupenga ki te taha o te ara: kua whakapikoa e ratou he rore moku.
6 I mea atu ahau ki a Ihowa, Ko koe toku Atua: whakarongo, e Ihowa, ki toku reo inoi. 7 E Ihowa, e te Ariki, e te kaha o toku whakaoranga: nau i hipoki toku upoko i te ra o te tatauranga. 8 Aua e whakaaetia, e Ihowa, nga hiahia o te tangata kino: kei taea tana whakaaroj kei whakakake ratou.
9 Na, te mahunga o te hunga e whakapae nei i a au : kia hipokina ratou e te kino o o ratou ngutu. 10 Kia taka iho nga waro mura ki runga ki a ratou : kia panga ratou kite ahi; ki roto ki nga poka hohonu, kei whakatika ake ano ratou.
11 Kei whakapumautia ki runga kite whenua te tangata korero kino: ma te kino e whai te tangata tutu, a ngaro noa.
12 E matau ana ano ahau, ma Ihowa e tohe te whakawa o te tangata e tukinotia ana: te mea e rite ana, mo nga rawa-kore.
13 He pono ka whakawhetai te hunga pai ki tou Ingoa: ka noho te hunga tika ki tou aroaro.
Waiata 141.
E IHOWA, e tangi atu nei ahau ki a koe; hohoro mai ki a au: whakarongo ki toku reo ua karanga atu ahau ki a koe.
2 Kia whakatikaia atu taku inoi ki tou aroaro, hei whakakakara : te toronga atu hdki o oku ringaringa ano ko te whakahere o te ahiahi.
3 Kia tiakina toku manga,i, e Ihowa: tiakina te tatau o oku ngutu.
4 Kaua e whakaangahia toku ngakau kite mea kino, kite mahi i nga mahi whakaaro-kore i roto i nga kai mahi ite kino: kaua ano hoki ahau e kai i a ratou mea papai.
5 Ma te tan gat a tika ahau e patu: he mahi aroha
WAT AT A. [Ra 29.
431
tena; mana ahau e riri: he hinu pai e kore ai toku upoko e ngawha : heoi ka inoi ano ahau ina he ratou. 6 Ka turakina o ratou kai whakarite whakawa i nga wahi kohatu: e rongo ratou i aku kupu ; e reka ana hoki. 7 Kua titaritaria o matou wheua kite waha o te rua tupapaku: mete mea e tata ana, e wawahi ana te tangata i te wahie i runga i te whenua. 8 Otiia e tau ana oku kanohi, e Ihowa, e te Ariki, ki a koe : kei a koe toku vhakawhirinakitanga; kaua
toku wairua e waiho pani. 9 Tiakina ahau kei maul nga mahanga i whakatakotoria e ratou moku: i nga rore a nga kai mahi kino. 10 Kia taka te hunga kino ki roto ki a ratou kupenga : ko ahau ia, kia mawhiti tonu ake.
Te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 142.
I KARANGA atu toku reo ki a Ihowa: i inoi atu toku reo ki a Ihowa. 2 Maringi a wai ana taku tangi ki tona aroaro : a whakaaturia atu ana e ahau toku inatenga ki tona aroaro. 3 I te ngaromanga o toku wairua i roto i a an, i matau ano koe ki taku ara ; whakatakotoria pnkutia ana e ratou te mahanga moku i te ara i haere ai ahau. 4 I titiro ahau kite taha ki matau, kia kite ai, heoi, kahore tetahi i matau ki a au: kahore he piringa moku; kahore tetahi e mahara ana ki toku wairua. 5 I karanga atu ahau ki a koe, e Ihowa: i mea, Ko koe toku piringa, toku wahi i te whenua o te ora. 6 Tahuri mai ki taku karanga: kua whakaititia rawatia hoki ahau.
7 Whakaorangia ahau i oku kai tukino: he kaha rawa hoki ratou i a au.
8 Whakaputaina atu toku wairua ite whare herehere, kia whakamoemiti ai ahau ki tou Ingoa: ka karapotia mai ahau e te hunga tika j nou ka atawhai nei i a au.
Waiata 143.
E IHOWA, whakarongo mai ki taka moi, kia titaha mai tou. taringa ki aku inoi: whakahokia mai lie kupu ki a an i runga i ton pono, i runga i tou tika.
Ba 30. j WAIATA.
432
2 A kaua e anga, e whakawa ki to pononga: ki tau titiro hoki, e kore tetahi mea ora e whakatikaia.
3 Kua tukinotia hoki toku wairua e te hoa ririg patua iho eia toku ora ki raro kite whenua: meinga ana ahau e ia kia noho i te pouri, kia rite ki nga tupapaku onamata. 4 Na reira i ngaro ai toku wairua i roto i a au: moti rawa toku ngakau i roto i a au. 5 E niaharaana ahau ki nga ra onamata; e whakaaro ana ki au mahi katoa : e whakaaroaro ana ki hga meatanga a ou ringaringa. 6 Totoro tonu oku ringaringa ki a koe: e hiainu ana toku wairua ki a koe, ano he whenua matewai.
7 Hohoro te whakahoki kupu mai ki a au, e Ihowa, ka hemo toku wairua: kei huna tou mata ki a au; kei rite ahau kite hunga e heke atu ana kite poka.
8 Meinga ahau kia rongo i tou ar oh a i te ata, e whakawhirinaki atu ana hoki ahau ki a koe : meinga ahau kia rnatau kite huarahi e haere ai ahau; kua ara atu nei hoki toku wairua ki a koe.
9 Whakaorangia ahau, e Ihowa, i oku hoa riri: ka kuhu atu nei ahau ki roto ki a koe.
10 Whakaakona ahau kite mea i tau e pai ai; ko koe hoki toku Atua: e pai ana tou Wairua; arahina atu ahau kite whenua o te tika.
HE Ihowa, whakahauorangia ahau, kia whakaaro hoki ki tou Ingoa: kia whakaaro ki tou tika, a whakaputaina ake toku wairua i roto i te pouri.
12 Kia arolia mai hoki koe, a huna oku hoa riri: whakangaromia katoatia ano hoki nga kai tukino o toku wairua; ko ahau hoki to pononga.
TE TORE TEKAE O NGA RA.
Te Karakia o te Ata.
Waiata 144. I7TA whakapaingia a Ihowa, toku kaha : e whakaako L nei i oku ringaringa kite whawhai, i oka maihao kite tatau.
Ra 30.] WAIATA.
433
U
2 Te atawhai moku, toku pa, toku pourewa, me toku kai whakaora ; toku whakangungu rakau, taku e whakawhirinaki ai: te kai pehi ano o toku iwi ki raro i a au.
3 E Ihowa, he aha te tangata, i maharatia mai ai e koe ? te tama ranei a te tangata, i whakaaroa ai e koe ?
4 rite ote kei te mea memeha noa: ona ra, mete mea he atarangi e rere atu ana. 5 Whakapikoa iho ou rangi, e Ihowa, a heke iho : pa atu ki nga maunga, a ka pongere.
6 Kokiritia mai he uira hei whakamarara i a ratou: koperea mai au pere, hei whakangaro i a ratou. 7 Torona iho tou ringaringa i runga: tangohia atu ahau, whakaorangia ahau i rga wai nunui, i te ringaringa o nga tamariki ke;
8 E korero teka nei o ratou mangai: ahe ringaringa matau teka o ratou ringaringa matau.
9 Ka waiatatia atu e ahau he waiata hou ki a koe, e te Atua: ka himene atu ahau ki a koe i runga i te hatere, i te aho tekau.
10 Ko ia te kai homai i te whakaoranga ki nga kingi : te kai whakaora i a Bawiri, i tana pononga, i te hoari whakamate.
11 Tangohia atu ahau, whakaorangia hoki i nga ringaringa o nga tamariki ke : e korero teka nei o ratou mangai, a he ringaringa matau teka o ratou ringaringa matau.
12 Kia rite ai a itiatou tamariki i to ratou taitamari* kitanga ki nga mahuri e tupu ake ana: a mat on tamaline ki nga kohatu kokonga, rawa, mete mea he whare raiigatira te tauira. 13 Kia ki ai a matou toa, mo te tiki noa atu i tena mea, i tena mea : kia mano, kia tini ai, nga hua o a matou hipi i o matou parae. 14 Kia nunui ai a matou kau; kore iho he pakarutanga mai ki roto: kahore hoki he whatinga atu ki waho; kahore he auetanga i o matou huarahi. 15 Ka hari te iwi e pena ana: ae, ka hari ano te iwi, ko to ratou Atua, ko Ihowa.
Ra. 30.] WAI AT A.
434
Waiata 145.
TTA whakanui ahau i a koe, e toku Atua, e te Kingij Jul ka whakapaingia ano hoki e ahau tou Ingoa, ake ake.
2 Ka whakapai atu ahau ki a koe i nga ra katoa: ka whakamoemiti hoki ki tou Ingoa, ake ake.
3 E nui ana a Ihowa, kia nui ano te whakamoemiti ki a ia: e kore e taea tona nui te whakaaro.
4 Ma tetahi whakatupuranga e whakamoemiti au mahi, tae noa atu ki tetahi whakatupuranga: e korero hoki au mahi nunui.
5 Ka korerotia e ahau te kororia, te honore, o tou nui : me au mahi whakamiharo.
6 Ka korerotia ano te kaha o au mahi whakamataku: maku ano e korero tou nui.
7 Ka whakapuakina e ratou te maharatanga kite nui o tOu pai : ka waiatatia ano ton tika.
8 He atawhai a Ihowa, he aroha ; e puhoi ana kite riri, e nui ana tana mahi tohu.
9 E pai ana a Ihowa ki nga mea katoa: kei runga tona aroha i ana mahi katoa.
10 E whakamoemititia ana koe, e Ihowa, e au mahi katoa: e whakapaingia ana e tou hunga tapu.
11 Ma ratou e korero te kororia o tou kingitanga: e kauwhau hoki tou kaha.
12 Kia mohiotia ai e nga tama a te tangata ana mahi nunui: mete kororia ingoa nui o tona kingitanga. 13 He kingitanga mutunga-kore ton kmgitangaia puta noa atu i nga whakatupuranga katoa ton rangatiratanga. e 14 E tautokona ana e Ihowa te hunga katoa e hinga ana : e whakaarahia ake ana hoki e ia te hunga katoa kua whakapikoa iho.
15 E tatari ana ki akoe nga kanohi o te katoa: a e hoatu ana e koe ta ratou kai ki a ratou i te wa e tika ai.
16 Te whakatuwheratanga o ton ringaringa: makona tonu i a koe te hiahia o nga mea ora katoa. 17 E tika ana nga ata katoa a Ihowa: e tapu ana hoki ana mahi katoa.
18 E tata ana a Ihowa kite hunga katoa e karanga
WAIATA. [Ba 30.
435
276
atu ana ki a ia: kite hunga katoa e karanga pono atu ana ki a ia. 19 Ka whakamana e ia te hiahia o te hunga e wehi ana i a ia : e whakarongo hoki ia ki ta ratou tangi, a ka whakaora i a ratou. 20 Ko Ihowa hei tiaki i te hunga katoa e aroha ana ki a ia: te hunga kino katoa ia, e whakangaromia e ia. 21 Ma toku mangai e korero te whakamoemiti ki aj Ihowa: kia whakapai ano hoki nga kikokiko katoa ki tona Ingoa tapu, ake ake.
Waiata '146.
WH AKAMOEMITITIA a Ihowa; e toku wairua, whakamoemititia a Ihowa: i aan e ora nei ka whakamoemititia a Ihowa j ka himene atu ahau ki toku Atua i a au ano i te ao nei. 2 Kei whakawhirinaki atu ki nga rangatira, ki to tarna ate tangata: kahore nei ona kaha. 3 Te putanga atu o tona wairua, hoki ana ia ki tona oneone : kore iho ana whakaaro i taua ra pu ano. 4 Ka hari te tangata, ko tona kai awhina, ko te Atua o Hakopa: ko tana e tumanako atu ai, ko Ihowa, ko tona Atua j 5 Ko te kai hanga o te rang!, o te whenua, o te moana, me nga mea katoa o reira: e pupuri nei ite pono ake ake; 6 Ko ia nei te kai whakarite whakawa mo te hunga e tukinotia ana: ko ia hei whangai i te hunga mate hiakai. 7 Ko Ihowa hei wewete i nga herehere: ko Ihowa hei whakatitiro i nga matapo: 8 Ko Ihowa hei whakaara ite hunga kua whakapikoa iho : e aroha ana a Ihowa kite hunga tika : 9 Ko Ihowa hei tiakii nga manene; ko ia hei tautoko i te pani, i te pouaru : ko te ara ia o te hunga kino, kg whakaparoritia e ia. 10 Ko Ihowa hei kingi, ake ake, ae, tou Atua, e Hiona, tae noa atu ki nga whakatupuranga katoa: Whakamoemititia a Ihowa.
£a 30.] WAIATA.
436
Te Kwakia o te Ahiah/L
Waiata I#.
TTrHAKAMOEMITITIA a Ihowa; he meapai hoki te himene atn ki to taton Atna: he mea ahnareka hoki; e ataahua ana te whakamoemiti.
2 Ko Ihowa hei hanga i Hiruharama: mana hoki nga whati o Iharaira e kohikohu
3 Ko ia hei rongoa i te hunga ngakau marn : mana e takai o ratou wahi mamae.
4 E tana, ana eia nga whetu, te maha: e hnaina ana hoki e ia nga ingoa. 5 He nni to taton Ariki, lie nni tona kaha; e kore e taea tona matauranga te whakaaro. 6 Ko Ihowa te kai whakaara ake i te hunga mahaki: ka turakina e ia te hunga kino ki rare kite whenna. 7 Waiata whakawhetai atn ki a Ihowa: himene atn i runga i te haapa ki to taton Atna. 8 Ko ia te kai nwhi ite rangi ki nga kapna, te kai hanga ite ua mo te whenna: e whakatnpn ana ia ite tarutaru ki runga ki nga maunga. 9 E hoatn aha eia he kai ma te kirehe: ma nga pi rawena, ina tangi. 10 E kore ia e ahnareka kite kaha ote hoiho : e kore ia e manako mai ki nga waewae o te tangata. 11 E manako mai ana a Ihowa kite hunga e wehi ana i a ia: kite hunga e tumanako atn ana ki tona aroha.
12 Whakamoemititia a Ihowa, e Hiruharama whakamoemititia ton Atua, e Hiona. 13 Nana nei hoki i whakakaha nga tutaki o on tatau: manaakitia ana e ia an tamariki i roto i a koe. 14 Nana ano i man ai te rongo i roto i o rohe: nana. koe i makona ai i te witi pai rawa. 15 Tnkna mai ana e ia tana knpn kite whenua : e tino boro ana te rere o tana knpn. .16 E homai ana e ia te hukarere, ano he hurnhuru hipi: e whakatitaritaria ana te haupapa, ano he pn» pgarehu. 17 Maka mai ana e ia tana hanhnnga, ano he maramara : ko wai e tn i mna i tana matao P
WAI AT A. [Ba 30.
437
18 E tukua mai ana eia tana kupu, hei whakarewa i aua mea: ka meinga tana hau kia pupuhi, rere ana nga wai.
19 E whakakitea ana e ia tana kupu ki a Hakopa: ana tikanga, me .ana whakaritenga whakawa ki a Iharaira.
20 Kahore i pena tana hanga ki tetahi iwi: kihai ano hoki ana whakaritenga whakawa i mohiotia e ratou. Whakamoemititia a Ihowa.
Wai ata 148.
WEAK AMOEMITITIA a Ihowa. Whakamoemititia a Ihowa i runga i nga rangi: whakamoemititia ia i nga wahi tiketike. 2 Whakamoemititia ia, e ana anahera katoa : whakamoemititia ia, e ana mano whaioio. 3 Whakamoemititia ia, ete ra, ete marama: whakamoemititia. ia, e nga whetu whakamarama katoa. 4 Whakamoemititia ia, e nga rangi o nga rangi: e nga wai hoki o runga atu i nga rangi. 5 Kia whakamoemititia e ratou te ingoa o Ihowa: nana hoki i whakahau mai, a kua hanga. 6 Nana hoki ana mea i whakapumau, ake ake: i whakatakotoria e ia he tikanga e kore e taka, 7 Whakamoemititia a Ihowa, i runga i te whenua : e nga tarakona, me nga rire katoa; 8 E te kapura, e te whatu; e te hukarere, e nga ko« hu : mete awha e whakarite nei i tana kupu; 9 E nga maunga, me nga puke katoa: e nga rakau hua, me nga hita katoa; 10 E nga kirehe, me nga kararehe katoa : e nga mea ngokingoki, e nga manu whai pakau. HE nga kingi ote whenua, me nga iwi katoa: e nga rangatira, me nga kai whakarite whakawa katoa o te whenua. 12 E nga taitamhriki, me nga taitamahine; e nga koroheke ratou ko nga tamariki, kia whakamoemititia e ratou te ingoa o Ihowa : nona anake hoki te Ingoa e nui ana; kei runga ake ite whenua, ite rangi, tona kororia.
13 Ko ia hoki te kai whakaara o te haona o tana iwi, e whakamoemititia ana e ana tangata tapu katoa •- e
KaSO.J WAI ATA.
438
nga tamariki a Iharaira, e te iwi e tata ana ki a ia. Whakamoemititia a Ihowa.
Waiata 149.
'ITTHAKAMOEMITITIA a Ihowa. Waiatatia atu ki rV a Ihowa he waiata hou; mete whakamoemiti ki a ia i te whakaminenga o te hunga tapu. 2 Kia hari a Iharaira ki tona kai hanga s kia koa nga tamariki a Hiona ki to ratou Kingi. 3 Kia whakamoemiti ratou ki tona Ingoa, mete kanikani ano: kia himene atu ki aia i runga ite timipera, i te haapa.
4 E manako mai ana hoki a Ihowa ki tana iwi: mana e whakaataahua te hunga mahaki kite whakaoranga. 5 Kia koa te hunga tapu i runga ite kororia : kia hamama ratou i te hari i runga i o ratou moenga. I 6 Kia whai whakamoemiti o ratou mangai kite Atua: kia whai hoari koinga-rua o ratou ringaringa; 7 Hei rapu utu i nga tauiwi : hei whin i nga iwi j 8 Hei herehere i o ratou kingiki ngamekameka : me o ratou tangata nunui ki nga here rino.
9 Hei whakaputa ki a ratou i te whakariteritenga kua oti te tuhituhi: no tona hunga tapu katoa tenei honore. Whakamoemititia a Ihowa.
Wai ata 150.
WHAKAMOEMITITIA a Ihowa. Whakamoemititia te Atua i tana wahi tapu: whakamoemititia ia i te kikorangi o tona kaha. 2 Whakamoemititia ia mo ana mahi nunui : kia rite kite hira o tona nui te whakamoemiti ki a ia. 3 Whakamoemititia ia i runga i te tangi o te tetere : whakamoemititia ia i runga i te hatere, i te haapa. 4 Whakamoemititia ia i runga i te timipera, i te kanikani:■ whakamoemititia ia i runga i nga mea aho, me nga okana. 5 Whakamoemititia ia i runga i nga himipora tangi pai : whakamoemititia ia i runga i nga himipora tangi nui. 6 E nga mea kaxoa e what manawa ahawhakamoemrtitia a Ihowa. Whakamoemititia a Ihowa.
439
TE TIKANGA A TE HAHI O INGARANI MO TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA, HEI PIRITI, HEI RIKONA.
MATAKORERO. He mea marama tenei ki nga tangata katoa e ata korero ana i nga Karaipiture tapu, i nga tuhituhinga hoki a nga tangata o mua, no te wa iho ano i nga Apotoro i kitea ai enei tu Minita i roto i te Hahi a te Karaiti, ara, te Pihopa, te Piriti, teßikona. He mea whdkanui rawa hoki e te whakaaro o te tangata, i nga wa katoa, te mahi a enei Minita, i kore ai tetahi tangata e pokanoa kite tangotango i tetahi o aua mahi; engari kia matua karangatia, kia matua uiuia, kia kitea ai tona taunga kite whakarite i enei mea, a kia whakaurua rawatia ki aua mahi e te tangata e whai mana ana mo reira, i runga i te Inoi nui a te Hahi, mete whakapanga ano o nga ringaringa. Heoi, he mea kia whakapumautia ai enei tu Minita i roto i te Hahi o Ingarani, kia ata whakanuia ai hoki e te whakaaro o te tangata, kua takoto he tikauga kia kaua tetahi e kiia he Pihopa, he Piriti, he Rikona, i roto i te Hahi o Ingarani, kaua hoki tetahi e tukua kite tangotango i tetahi o aua mahi, kite kahore ia e karangatia, e uiuia, e ata whakaurua ki reira, i runga i te tikanga e takoto atu nei; kite kahore ranei ia i whakaurua i mua ki tetahi o aua mahi e tetahi Pihopa tika.
Kaua hoki tetahi tangata e whakaurua kite mahi Rikona i te mea kahore ano kia rua tekau ma toru ona tau, kite kahore ranei i ata whakaaetia mariretia. Ko nga tangata e whakaurua ana kite mahi Piriti, kia tutuki rawa te rua tekau ma wha o nga tau. Ko te tangata hoki e motuhia ana hei Pihopa, kia tutuki rawa te toru tekau o ona tau.
Kia kitea tetahi tangata e te Pihopa, kia whakaaturia ranei bi a ia e etahi tangata tika. he tangata tikanga pai, kahore e whakahengia ana ; kia oti hoki ia te uiui, kia kitea he tangata matau ia kite reo o Roma, kua ata whakaakona hoki kite Karaipiture tapu ; hei nga wa i whakaritea i roto i te Ture lea momotu ai ia ia hei Rikona. Ki te ai he take nui e kore ai e taea i aua wa, hei tetahi atu Ratapu, Ra nui ranei. Ko te tikanqa tenei e takoto atu nei.
440
TE TIKANGA MO TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI RIKONA.
51 Ka mutu teKarakia o te Ata ote ra iwhakaritea ete Pihopa, ko reira te Kauwhau hei whakaatu i te mahi ma te hunga e motuhia ana hei Rikona, i te pai o taua tu Minita mo te Hahi a te Karaiti, mete tikdnga mo te whakaaro a nga tangata ki a ratou, ki ta ratou mahi.
51 Kia noho te Pihopa ki tona nohoanga i te wahi e tala ana ki te Tepara tapu, me tuku ki a ia e te Atirikona, e tona whakakapi ranei, te hunga e mea ana kia motuhia hei Rikona (he mea whakakakahu kite kakahu e tau ana), me penei tana ki atu,
ETE Matua i roto ite Atua, he tuku tenei naku ki a koe i enei tangata, kia motuhia hei Rikona.
Te Pihopa. KIA tupato ki nga tangata e tukua mai e koe ki a an, hei te hunga mohio, e pai ana te whakahaere, e tan ana hei whakarite i te mahi Minita, kia whai kororia ai te Atua, kia whai pai ai hoki tana Hahi. 5T 2Va ka ki atu te Atirikona, ITU A uiuia rat on e ahau, e mea ana hoki ahau, he pena lx enei tangata. Hei konei te Pihopa mea ai kite Whakaminenga : 17 HOA ma, kite mea e matau ana tetahi o koutou J ki tetahi mea hei whakakahore, ki tetahi hara nui ranei o tetahi o tenei hunga kua tukua mai nei kia motuhia hei rikona, e kore ai' e tika kia whakaurua ia ki tena mahi, whakatika mai i runga i te Ingoa o te Atua, whakakitea mai te hara, te mea ranei hei whakakahore. Ki te korerotia mai tetahi hara tetahi mea ke hei whakakahore, kaua taua tangata e motuhia e te Pihopa hei Rikona, kia kitea ra ano te korenga o taua hara i a ia.
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI RIKONA.
441
U 3
Me whakahau i konei e te Pihopa kia puta te Inoi a te Wha* kaminenga mo nga tangata kahore nei i whakahengia; muri iho me korero, me waiata ranei, e ia ratou tahiko nga Minita, ko te iwi hoki, te Ritani, me nga Inoi e takoto atu nei.
Te Ritani me etdhi atu Inoi. ETE Atua, ete Matua, o te rangi: tohungia matojii, te hunga pouri rawa i te hara. E te Atua, e te Matua, o te rangi .• tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. Ete Atua, ete Tama, ete Kai hoko ite ao: tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. E te Atua, e te Tama, e te Kai hoko i te ao : tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. E te Atua, e te Wairua Tapu, e puta mai nei i te Matua raua ko te Tama: tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. * E te Atua, e te Wairua Tapu, e pvsta mai nei i te Matua raua ko te Tama: tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. E te Tokotoru tapu, e whakapaingia nei, e whakakororiatia nei; ete Tokotoru, Kotahi ano ia Atua : tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. E te Tokotoru Tapu, e whakapaingia nei, eivhakakororiatia nei; ete Tokotoru, Kotahi ano ia Atua: tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. E Ihowa, aua ra e mahara ki a matou he, ki nga he a o matou tupuna: aua ano hoki e utua mai o matou hara: E Ihowa, tohungia matou, tohungia o tangata, i e koe kite utu nui, ki ou toto, aua ra e riri tonu ki a matou. E Ihowa, tohungia matou. Whakaorangia matou i nga kino katoa, i te aitua, i te hara, i nga tinihanga, me nga whakaekenga a te rewera, i tau riri, i te mamae mutunga kore, E Ihowa, whakaorangia matou. I te ngakau matapo, i te whakapehapeha, i te whakaii, i te whakarite kau, i te hae, i te mauahara, i te ngakau nanakia, i te aroha kore, E Ihowa, whakaorangia matou. I te puremu, me era atu hara whakamate katoa, i nga tini hianga a te ao, a te kikokiko, a te rewera,
TE MOTUHANGA I TE TANG ATA HEI BIKONA
442
E Ihowa, whakaorangia matou. I te uira, i te awha, i te mate uruta, i te kai kore, i te tatauranga, i te kohuru, i te mate whawhati tata, E Ihowa, whakaorangia matou. I te turaki pokanoa i te ture, i te whakaakoranga teka, i te wehewehe, i te ngakau pakeke, i te wh.akah.awea ki tan Kupu, ki tau Ture, E Ihowa, whakaorangia matou, Kia mahara kite mea ngaro rawa, ki ton Whakatangatatanga tapu, ki ton Whanautanga tapu, ki tou Kotinga, ki tou Iriiringa, ki tou Nohoanga pukutanga, ki tou Whakamatautauranga, E Ihowa, whakaorangia matou. Kia mahara ki tou Pouritanga, ki tou Kakawa toto, ki tou Ripeka, ki tou Mamae, ki tou Mate utu nui, ki tou Tanumanga, ki tou. Aranga kororiatanga mai, ki tou Kakenga ki runga, kite haerenga mai hoki o te Wairua Tapu, E Ihowa, whakaorangia matou. Hei nga wa katoa e rokohanga ai matou e te kino, hei nga wa ano hoki o te pai, hei te haora o te mate, hei te ra whakawa, E Ihowa, whakaorangia matou. E inoi atu ana matou, te hunga hara ki a koe, kia rongo mai koe, e Ihowa, e te Atua; kia kawanatia to Hahi tapu puta noa i te ao, kia tohutohungia e koe kite ara tika; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite mea i to Pononga, ito matou Kuini, i a WIKITORIA, kia u tonu kite karakia pono ki akoe, ki nga mahi tika, ki nga mahi tapu; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite kawana i tona ngakau i runga i te whakapono, i te wehi, i te aroha ki a koe, kia u tonu ai ia ki a koe, kia whaia ai e ia nga mea e whakahonoretia ai koe; E Ihowa, whakarongo mai, rapea ki a matou. Kia pai koe kite arai, kite tiaki i a ia, kia whati hoki i a ia ona hoa riri katoa;
E Ihowa, whakarongo mai rapea lei a matou. Kia pai koe kite manaaki, kite tiaki i a Arapeti
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEX RIKONA.
443
Eruera Piriniha o Weiri, me tana hoa wahine, me nga whanaunga katoa o te Kuini; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakamarama i nga Pihopa katoa, i nga Piriti, i nga Rikona, kia mohio ai ratou, kia whakaaro tika ai ki an korero ; kia ma ta rat on kauwhau, ma ta ratou mahi, ka whakapuakina ai, ka whakakitea ai tana Kupu; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. I Kia pai koe kite manaaki i enei pononga an meake nei whakaurua kite mahi Rikona; ringitia mai ano hoki he kaha ki runga ki a ratou, kia tika ai ta ratou mahi Minita, kia whai pai ai to Hahi, kia whai kororia ai hoki tou Ingoa; E Ihoiva, ivhakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakawhiwhi i nga Rangatira o te Runanga, i nga Tangata nunui katoa, kite pai, kite whakaaro, kite mohio; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite manaaki, kite tiaki, i nga kai whakarite whakawa, kia tika ai ta ratou whakariterite, kia u ai hoki ratou kite pono ; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite manaaki, kite tiaki i o tangata katoa; E Ihoiva, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tuku mai i te whakaaro tahi, i te rangimarie, i te rongo mau, ki nga Tauiwi katoa; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite homai ki a matou i te ngakau e aroha ana, e wehi ana ki a koe, e ata whakarite marie ana hoki i au ture; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite whakanui i tau atawhai ki o tangata katoa, kia ata whakarangona ai e ratou tau Kupu i runga i te ngakau pai, kia whakaputaia ai hoki nga hua o te Wairua; .
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. . Kia pai koe kite arahi mai ite hunga he kite ara tika, me nga tangata hoki kua tinihangatia ; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakakaha ite hunga etu anas ki
TE-MOTUHANGA I TE TANGATA HEI RIKONA
444
te whakamarie, kite awhjna, ite hunga ngakau rahirahi; kite whakaara ite hunga kua hinga; kite kuru hoki i a Hatana ki rare i o matou waewae; E Ihowa, whakarongo moi rapea ki a matou, Kia pai koe kite awhina, kite whakamarie, ite hunga e ekengia ana e te he, e te mate, e te pouri; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tiaki i nga tangata katoa e haere ana ra uta, rate moana ano hoki, i nga wahine katoa e whakawhanau ana, i nga turoro kafoa, me nga tamariki uonohi; kia puta hoki to atawhai ki nga herehere katoa, ki nga whakarau; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tiaki, kite whangai, i nga pani, i nga pouaru, i nga tangata rawakore, mete hunga hoki e tukinotia ana; E Ihowa, whaka/rongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tohu i nga tangata katoa; E Ihowa, whaka/rongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite hohou ite rongo ki o matou hoa whawhai, kite hunga e whakatupu kino ana, e ngautuara ana ki a matou; kite whakatahuri hoki i o ratou ngakau; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite homai, kite whakatupu, hei oranga mo matou, i nga hua pai katoa o te whenua, kia kai ai matou; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tuku mai ite tino ripeneta; kite whakangaro i o matou hara, i o matou warewarenga, i o matou kuwaretanga; kite homai hoki i ton Wairua Tapu, kia rite ai ta matou mahi ki ta to Kupu tapu j E Ihowa, whaka/rongo mai rapea ki a matou. E te Tama a te Atua: whakarongo mai rapea ki a matou.
E te Tama a te Atua : whakarongo mai rapea ki a
matou.
Ete Seme ate Atua: ete kai waha i nga hara ote ao; 'Tu&'ita mai tau rangimarietanga. Ete Seine ate Atua: ete kai waha i nga Kara ote ao; Tohungia rapea matou. E te Karaiti, whakarongo ki a matou.
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI RIKONA.
445
E te Karaiti, whakarongo ki a matou. E Ihowa, tohungia rapea matou. E Ihowa, tohungia rapea matou.
E te Karaiti, tohungia matou. E te Karaiti, tohungia rapea matou. E Ihowa, tohungia rapea matou. E Ihowa, tohungia rapea matou.
Kokonei korerotia ai te Inoi a te Ariki e te Piriti ratou ko
te nuinga.
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tail e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matoii hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Ana hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Piriti. E Ihowa, kei rite ki o matou hara au meatanga mai ki a matou.
Te Nuinga. Kaua ano hoki e utua mai a matou kino.
Kia inoi tatou,
ETE Atua, e te Matua tohu, e kore nei e whakakino kite tangi o te ngakau iro, kite hiahia o te tangata e pouri ana; Kia aroha mai ki a matou, ua inoi atu ki a koe, i nga wa katoa e pehia ai matou ete pouri; whakarongo atawhai mai, whakakahoretia -ano hoki nga kino e whakapangia mai ana ki a matou e te rewera, e te tangata ranei; man ano matou e tirotiro mai e memeha ai ana kino; ma reira ano hoki matou, o pononga ka ora ai i te tukino, ka whakawhetai tonu ai ki a koe i roto i to Hahi tapu ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki.
' E Ihowa, whakatika, homai he kaha, whakaorangia matou kia maha/ra hoki ki tou Ingoa.
ETE Atua, kua rongo o matou taringa, kua korerptia ano hoki e o matou matua, nga mahi nunui i mahia e koe, i a ratou ano i te ao, i mua noa atu hoki.
E Ihowa, whalc&ika, homai he kaha, whakaoramgia matou mo tou kordria hoki.
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI BIKONA.
446
Kia whakakororiatia te Matea, te Tama: mete Wairua Tapn;
Te Nuinga, Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei mo inaianei: aka mau tonu iho, a, ake ake ake. Amine. E te Karaiti, kia ora matou i o matou hoa riri. Titiro atawhai mai hi o matou mate. Tirohia arohatia mai nga pouritanga o o matou ngakau. Murua nga ha/ra o to hunga. Whakarangona marietia a matou inoi. K te Tama a Rawiri, tohungia matou.
Whakarongo mai ki a maton, e te Karaiti, aianei, a ake tonn atn.
Whakarongo atawhai mai, ete Karaiti ; whakarongo atawhai mai, e Ihowa, e te Karaiti.
Piriti. E Ihowa, kia whakakitea mai tan mahi tohu ki a maton ;
Te Nuinga. E okioki atn nei hoki maton ki a koe.
Kia inoi taton.
TENET matou te inoi atu nei ki a koe, e te Malua, kia titiro atawhai mai ki o matou mate; whakakororiatia ton Ingoa, araia atu hoki nga kino katoa i tika nei me i whakapangia mai ki a matou ; man hoki e mea kia u ta matou okioki ki a koe i o matou pouritanga katoa, kia mahi matou ki a koe a mua tonu atu i runga i te tapu, i te pai, hei whakahonore mou ; ko to matou Ariki hoki, ko Ihu Karaiti, to matou Takawaenga, to matou Kai inoi. Amine.
51 Hei konei lea, waiata ai, ka korero ai ranei, ite Karakia o te Kainga tahitanga Tapu, mete Inoi, mete Tuhituhi, me U Rongo Pai hoki e takoto nei.
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, he mea whakarite mai nau nga tu Minita mo to Hahi, nan ano hoki o Apotoro i whakamahara, kia whiriwhiria hei Rikona, a Tepene, te matangohi o te hunga kiia hinga mo te Whakapono, me etahi atu: Titiro atawhai mai ki enei pononga au e karangatia nei ki tana .mahi ra ano; whakakiia ratou ki tan akoranga pono ; meinga kia harakore ta raton noho, kia pono hoki ta raton minita ki a koe, ara, kia
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI RIKONA.
447
pai a ratou kupu, a ratou mahi, kia whakakororiatia ai tou Ingoa, kia whiwhi ai hoki to Hahi kite pai ;he pai hoki te mahi a to matou Kai Whakaora, a Ihu Karaiti, e ora na, e kingi tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, aianei, a, ake ake ake. Amine.
Te Tuhituhi. 1 Timoti iii. 8.
ME nga rikona ano, kia ahua kaumatua, kaua e korero rua, kaua e matenui kite waina, kaua e whaia te taonga he; kia ma ano te hinengaro e man ai i a ratou to te whakapono mea ngaro. Kia matua wh akam at autauria ano hoki anei; ko reira ratou meinga ai hei rikona, i te mea ka kore nei he whakahe mo ratou. Me nga wahine hoki, kia ahua kaumatua, kaua e ngautuara, kia whai mahara, kia pono i nga mea katoa. Kia kotahi tonu te wahine ma te rikona; kia pai te tohutohu i a ratou tamariki, i o ratou whare ake ano hoki, Ki te pai hoki ta ratou mahi rikona, ka whiwhi ratou kite turanga pai mo ratou, ka nui hoki to ratou maia i runga i te whakapono ki a Karaiti Ihu.
Ko tenei ranei, no te tuaono o nga Mahi a nga Apotgro. Mahi vi. 2.
KATAHI ka karangatia e te tekau ma rua te mano o nga akonga, ka mea atu, E kore e pai kia whakarerea e matou te kupu a te Atu a, a ko te mahi tepara ma matou. Na, tirohia iho, e nga teina, i rotoi a kouj toil kia tokowhitu nga tangata e korerotia paitia ana, e ki ana i te Wairua Tapu, i te mahara, a ma matou raton e whakarite iho mo tenei mahi. Ko matou ia,ka u tonu kite inoi, kite mahi ite kupu. A pai katoa te mano ki taua korero : na, whiriwhiria ana e ratou a Tepene, he tangata e ki ana i te whakapono, i te Wairua Tapu, ratou ko Piripi, ko Porokoru, ko Nikanora, ko Timona, ko Paramena, ko Nikora, he porohiraiti no Anatioka : na, whakaturia ana ratou kite aroaro o nga apotoro : ka inoi era, ka whakapa i nga ringaringa ki a ratou. Heoi tupu ana te kupu ate Atua; tino nui haere ana te tokomahatanga o nga akonga i Hiruharama; ahe tokomaha nga tohunga i tahuri mai kite whakapono.
TE MOTTJHANGA I TE TANGATA HEI BIKONA.
448
H Hei mua o te korerotatiga i te Rongo me noho te Pihopa ki lona me ui kite hunga katoa e motuhia ana hei Rikona, i te aroaro o te Whakaminenga, me penei atu.
EWHAK APONO ana koutou na te Wairua Tapu koutou i whakahiahia ki tenei Mahi Minita hei mahi kite Atua, e whai kororia ai ia, e whai pai ai hoki ana tangata F
Kupu whakahoki. Ae.
Te Pihopa.
EMEA ana koutou i rite ki ta te Karaiti i pai ai, ki nga tikanga ano hoki o tenei Hahi, to koutou karangatanga hei Minita mo te Hahi F
Kupu whakahoki. Ae.
Te Pihopa.
EWHAKAPONOHIA ana ranei e koutou nga Kampiture katoa o te Kawenata Tawhito, o te Kawenata Hou, e whakaaetia nei e te Hahi F
Kupu whakahoki. E whakaponohia ana e ahau ena.
Te Pihopa.
Il ATA korerotia marietia ranei ena e koutou kite J iwi, i roto ite Whare Karakia, e whakaritea ai koutou hei Minita mo reira F
Kupu whakahoki. Ke.
Te Pihopa.
KO te Mahi tenei ma te Rikona, i roto i te Whare Karakia e meinga ai ia hei Minita ; he mahi tahi mete Piriti i te Karakia Nui, i te tuwhanga ano hoki o te Hapa Tapu, he korero hoki i nga Karaipiture Tapp me nga Kauwhau i roto ite Hahi; he ako ite Katikihama ki nga tamariki; he iriiri i nga kohungahunga i te mea e ngaro ana te Piriti; he kauwhau hoki, kite whakaaetia ia ete Pihopa. He mahi ano hoki mana te rapu i nga turoro, i te hunga rawakore, mete hunga kopa ote Pariha; me whakaatu hoki eia o ratou ingoa, me o ratou kainga, kite Piriti, kia puta ai tana kupu ki nga tangata ote Pariha kia atawhaitia ratou. E whai ngakau ranei koutou ki enei mahi F
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI KIKONA.
449
Kupn whakahoki. Ae, ka pena ano ahau, ma te Atua hoki ahau e whakakaha.
Te Pihopa.
EPUT A ranei to koutou uaua kite mea i a koutou mahi, i a nga tangata ano hoki o o koutou whare, kia rite ki ta te Karaiti i ako ai ; kia waiho ai koutou me ratou hei tauira mo te pai kite kahui katoa a te Karaiti ? Zupu whakaholci. Ka pena ano ahau, ma te Atua hoki ahau e whakakaha.
Te Pihopa.
EAT A whakarongo marie ranei koutou ki to koutou Kai whakariterite, me era atu Minita nui o te Hahi, me o koutou Kai whakahaere tikanga; e kakama ranei koutou kite wliakarite i a ratou whakahau tika ? Kupu whakahoki. Ka tohea tena e ahau, ma te Atua
ahau e whakakaha.
Hei konei te Pihopa ka whakapa ai i bna ringaringa ki runga kite Matenga o tenei, o tenei, mete koropiko marie ano ratou ki tona aroaro, ka mea ai ano ia }
TTTA riro atu i a koe te tikanga mo te Mahi Kikona i l\ roto ite Hahi ate Atua, e tukua atu na ki a koe; i runga i te Ingoa o te Matua, o te Tama, o te Wairua Tapu. Amine.
«fj Katahi ka hoatu e te Pihopa te Kawenata Hou ki tenei kt tenei, o ratou, me tana ki ano ;
KIA riro i a koe te tikanga mo te korero i te Kongo Pai i roto i te Hahi a te Atua, mo te kauwhau hoki i tana Kongo Pai, kite whakaaetia koe e te Pihopa. .
JVh, ka korerotia te Rongo Pai e tetahi o e ta te Piho* pa i wliakarite ai. Te Rongo Pai. * Kuka xii. 35.
KIA whitikiria o koutou hope, kia ka nga rama ; a, te rite mo koutou hei nga tangata e tatari ana ki to ratou rangatira, ina hoki mai i te marenatanga; mo
TE MOTUHANGA 1 TE TANGATA HEX RIKONA.
450
tona tae rawa mai patukituki ai, na, uaki tonu mai ratou ki a ia. Ka koa nga pononga e rokohina mai e to ratou rangatira e mataara ana ina tae mai: he pono taku e mea nei ki a koutou, ka whitiki ia i a ia, a ka mea i a ratou kia.noho, ka haere mai kite mahi mea ma ratou. Aki te haere mai ia ite rua o nga mataaratanga, kite haere mai ite torn o nga mataaratanga, a ka rokohina e penei ana ano, ka koa aua pononga.
Hei konei te Pihopa tdhuri ai ano kite Karakia o te Hapa Tapu, me nolto ano hoki i tg.ua rangi ano nga tangata katoa i motuhia nei hei Rikona, me kai tahi mete Pihopa i te Hapa Tapu.
Ka mutu te Hapa Tapu mete Inoi whakamutunga, me korero enei Inoi i mua ake ano o te Manaakitanga*
ETE Atua Kaha rawa, ko koe te kai homaii nga mea papai katoa, na te nui hoki o* tou pai i tango ai koe i enei pononga au hei Rikona i roto i to Hahi; Mau, e Ihowa, ratou e mea kia kore e whakakake, kia uaua tonu ki ta ratou Mahi Minita, kia kakama hoki ki te whakarite i nga tikanga pai ina whakaritea atu; mete marama tonu to ratou hinengaro, mete u‘ tonu ano ratou i roto i tau Tama, i a te Karaiti, kia pai ai a ratou mahi i tenei Minitatanga o raro iho, kia paingia ai ratou mo nga Minitatanga nunui ake i roto i to Hahi, i runga ano i tau Tama, i to matou Kai Whakaora, i a Ihu Karaiti, e whakakororiatia nei, a, ake ake ake. Amine.
HEI mua koe i a matou, e Ihowa, hei tohutohu i a matou mahi katoa, ko koe ano hoki hei whakakaha i a matou; kia whai kororia ai koe i a matou mahi katoa, he mea timata, he mea mahi, he mea whakaotii roto i a koe; kia whiwhi ai hoki matou kite ora tonu ite mea e atawhaitia nei e koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
MA te marie a te Atua, e kore nei e taea te whakaaro, e mea o koutou ngakau, o koutou hinengaro kia u i runga ite matauranga, ite aroha, kite Atua, ki tana Tama ano hoki, ki to tatou Ariki, ki a Ihu Karaiti: kia
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI RIKONAL
451
man, kia u tomi hoki ki a koutou te manaakitanga a te
Atua Kaha rawa, a te Matua, a te Tama, a te Wairua Tapu. Amme.
51 Me mea atu ano i konei kite Rikona, kia kotahi tino tau e noho ai ia hei Rikona \ki te kore e kiteae te Pihopa he mea e whakahohorotia ai] kia tino mohio ai iaki te mahi Minita. A kite kitea, e pono ana ia, e mahi marie ana i tana mahi, ka pai kia whakaurua ia e tona Pihopa kite mahi a te Piriti, i te aroaro ano o te Hahi, i nga wa i whakaritea e te Ture j kia rite kite tikanga e takoto atu nei: otira, kite ai he take nui, e kore ai e taea i reira, hei tetdhi atu Ratapu, Ra nui rmei.
452
TE TIKANGA MO TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIRITI.
Kia taea te ra i whakaritea e te kia mutu hoki nga Inoi o te Ata, ko reira te Kauwhau hei whakaatu i te mahi ma te hunga e motuhia ana hei Piriti, i te pai o taua tu Minita mo te Hahi a Te Karaiti, mete tikanga mo te whakaaro a pga tangata ki a ratou, ki ta ratou mahi.
U Ko te hunga meake nei motuhia hei Piriti, kia matua tukua kite Piltopa, i te mea e noho ana ia ki runga ki tona nohoanga i te wahi e tata ana kite Tepara tapu, e te Atirikona, (e te tangata ranei i whakaritea hei whakakapi mona ite mea e ngaro atu ana ia) whakakakahu rawa hoki taua hunga kite kakahu e tau ana t kia penei hoki tana ki atu.
ETE Matna i roto i te Atua-, he tuku atu tenei naku i enei tangata etu nei ki a koe, kia motuhia hei Piriti.
Te Piltopa.
KIA tupato ki nga tangata e tukua mai e koe ki a an, hei te hunga mohio, e pai ana te whakahaere, e tan ana hei whakarite i te mahi minita, kia whai kororia ai te Atua, kia whai pai ai hold tana Hahi.
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIRITI.
453
Me whakahoki ake e te Atirikona.
EUA uiuia ratou e ahau, e mea ana hoki ahau he pena enei tangata,
Katahi ka ki atu te Pihopa kite Whakaminenga;
EHOA ma, ko nga tangata enei e mea nei ahau, kite pai te Atua, kia whakaurua aianei kiroto kite mahi tapu ate Piriti: kua oti hoki ratou te uiui, ka kitea hoki kua tika to ratou karangatanga ki tenei mahi minita, he tangata pai hoki ratou hei whakarite i taua mahi. Heoi, kite mea e mohiotia ana e tetahi o kou| ton tetahi hara nui o tetahi o ratou, tetahi mea ke ranei, e kore ai e tika kia uru ia ki tenei minitatanga tapu, whakatika mai i runga i te ingoa o te Atua, whakaaturia mai hoki taua hara, taua mea ke ranei.
[J A, kite whakaaturia, mai tetahi hara nui, tetahi atu mea u'liakakahore ranei, kaua te Pihopa e momotu i taua tangata hei Piriti kia kitea ra ano te korenga o taua hara i a ia.
Hei konei ka tukua e te Pihopa nga tangata, kahore nei i whakahengid to ratou motuhanga hei Piriti, ki nga Inoi ate Whakaminenga; me waiata hoki, me korero ranei e ia, e nga minita, e nga tangata, te Ritani, me nga Inoi, kia rite kite mea i whakariiea mo te Motuhanga i te tangata hei Rikona: otira ko tenei kupu ko te 44 Rikona ” e kape i roto i te inoi mo nga ko te 14 Piriti ” e whakanoho ki roto.
Katahi ka waiatatia, ka korerotia ranei te karakia o te“ kainga tahitanga tapu,” me tenei Inoi, me tenei Tuhituhi, me tenei Rongo pai, i raro iho nei.
Te Inoi.
"T 1 TE Atua Kaba rawa, e te Kai homai o nga mea Ij pai katoa; Nau, ara, na touWairua Tapu i rite nga tu Minita mo te Hahi: Tirohia atawhaitia enei porionga au, kua karangatia nei kite mahi Piriti: whakakiia rat on ki tau akoranga pono, meinga kia harakore to ratou nohb, kia pono hoki ta ratou minita ki a koe, ara, kia pai a ratou kupu, a ratou mahi kia whakakororiatia ai ton Ingoa, kia whiwhi ai hoki to Hahi kite pai s he bai h oki te mahi a to matou Kai whakaor*, &
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIRITI.
454
Ihu Karaiti, e ora na, e kingi tahi na, me koe, me te Wairua Tapu, aianei, a, ake, ake, ake. Amine,
Te Tuhituhi, Epeha iv. 7.
Kua oti te aroha noa te homai ki tenei, ki tenei o tatou, i runga ite mehua ota te Karaiti homaitanga. Na reira hoki ia i mea ai, Tona kakenga atu ki runga, whakaraua anae ia nga whakarau, a hoatu mea ana ia ma nga tangata. (Na, tona kakenga ki runga ra, he aha to tena, kite kahore ia i matua heke atu ki nga wahi o rare rawa ote whenua ? Tera i heke atu ra, ko ia ano i kake atu nei ki runga ake i nga rangi katoa, kia ki ai nga mea katoa i a ia.) A homai ana e ia, ko etahi, hei apotoro; ko etahi, hei poropiti ; ko etahi, hei kai kauwhau ite Kongo pai; ko etahi, hei hepara, hei kai whakaako; kia tino rite ai te hunga tapu, he mea mo te mahi minita, hei hanga i te whare, ara, i te tinana o te Karaiti: kia tae katoa ra ano tatou kite kotahitanga o te whakapono, o te matauranga hoki kite Tama a te Atua, kite tino tangata, kite mehua o te tino kaumatuatanga e tutuki ai ki to te Karaiti.
Muri iho i tenei me korero hei Rongopai ko tetahi wahi o te iwa o nga upoko o ta Matiu, ar a ko tenei.
Matin ix. 36.
TONA kitenga i nga mano, ka toko ake tona ngakau aroha ki a ratou, e mauiui ana hoki ratou, e marara ke ana, me he hipi hepara kore. Katahi ia ka mea ki ana akonga, Ko te kotinga enui ana, ko nga kai mahi e ruarua anaj na, inoi atu kite Ariki nana te kotinga, kia tonoa mai e ia he kai mahi ki tana kotinga.
Ko tenei wahi ranei o te teka” o nga upoko o ta Hoani,
Hoani x. 1.
HE pono, he pono, taku e mea atunei ki a koutou, Ki te kahore tetahi e tomo rate kuwaha kite 'kainga hipi, aka piki ke, he tahae ia, he tangata pahua. Tena, ko te tangata e tomo ana rate kuwaha, ko te hepara ia o nga hipi. K a uaki te kai tiaki tatau ki aia ; a ka
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIRITL
455
rongo nga hipi ki tona reo: na, ka karangatia eia ana hipi ake, to tenei ingoa, to tenei ingoa, a ka arahina ki waho. Aka oti ana ake hipi te tuku ki waho, ka haere ia ki mua i a tatou, aka aru nga hipi i a ia; e matau ana hoki ratou ki tona reo. E kore ia ratou e aru ite tauhou; engari ka oma i a ia: e kore hoki e matau kite reo o nga tauhou. I korerotia tenei kupu whakarite e Ihu ki a ratou: heoi, kihai ratou i mohio ki nga mea i korerotia eiaki a ratou. Na, ka mea ano a Ihu ki a
ratou, He pono, he pono, taku e mea atu nei ki a koutou, Ko ahau te tatau o nga hipi. He tahae, he kai pahua, te hunga katoa i haere mai i mua i a au: heoi, kihai nga hipi i whakarongo ki a ratou. Ko ahau te tatau : kite waiho ahau hei huarahi tomokanga atu ma tetahi, e ora ia; aka haere ki roto, ka haere ki waho, ka kite hoki ite kai. Heoi ano ta te tahae e haere mai ai, he tahae, he patu, he whakamoti hoki: i haere mai ahau kia whiwhi ai ratou kite ora, ina, tona nui noa atu. Ko ahati te hepara pai : he hepara pai, ka tuku i aia ano kia mate mo nga hipi. Tena, ko te tangata e utua ana, ehara nei i te hepara, eharanei raia nga hipi, tona kitenga i te wuruhi e haere mai ana, whakarerea ake e ia nga hipi, oma ana : na ka hopukia ratou e te wuruhi, a whakamararatia ana nga hipi. Ka oma te tangata e utua ana, no te mea e utua ana ia, a kahore ana whakaaro ki nga hipi. Ko ahau te hepara pai; e matau ana hoki ki aku, a e matauria ana ahau e aku. Rite tonu ki to te Matua matauranga ki a au, toku matauranga hoki kite Matua: e tuku ana ano hoki ahau i a au kite mate mo nga hipi. He hipi atu ano aku, ehara nei i tenei kainga: me arahi mai ratou e ahau, a ka rongo ratou ki toku reo j a e whakakotahitia te kahui, kotahi ano hoki hepara.
Hei konei ka noho te Pihopa ki tona nohoanga, kapenei ai kt korero atu mana ki a ratou.
T7”OA rongo koutou, ehoa ma, ite mea euia pukutia ana IV koutou,itekauwhauanohokikua kauwhautiaheiki a koutou, i nga wahi hoki o te Karaipiture Tapu, ara, o te Rongopai, o nga pukapuka a nga Apotoro, kite honore, kite ahua nui hoki o tenei mahi e karangatia nei koutou kite whakarite. He whakahau atu ano hoki
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIKITI,
456
tenei nakft i a koutou, i runga i te Ingoa o to tatou Ariki, o Ihu Karaiti, kia noho mahara tonu koutou kite nui ote honore, kite uaua ote mahi, e tukua atu nei ki a koutou, ara, kia waiho koutou hei karere, hei kai mataara, hei tuari ma te Ariki; hei whakaako, hei whakatupato, hei whangai, hei rapu oranga mo nga tamariki a te Ariki; hei rapu i nga hipi a Te Karaiti kua marara noa atu, i ana tamariki hoki, e noho nei i roto i tenei ao kino, kia ora ai ratou i runga i a te Karaiti, a, ake tonu atu.
Mo konei, kia man tonu i roto i o koutou mahara, me te mea i tuhituhia ki reira, te nui o te taonga e tukua atu nei kia tiakina e koutou. Ko nga hipi hoki enei a Te Karaiti i hokona nei e ia ki tona matenga, mo ratou nei hoki ona toto i whakahekea ra. Te Hahi, ara, te Whakaminenga hei mahinga ma koutou, ko tana Wahine, ko tona Tinana. Ki te pono mai hoki tetahi mate, tetahi raruraru ranei, ki taua Hahi, ki tetahi ranei o nga wahi o taua Hahi, he mea na to kotttou mangere, e mohio ana koutou kite nui o tena he, kite ahua mataku hoki * o tcna whin- e takoto ake nei. Heoi, me ata whakaaroaro i roto i a koutou te take o ta koutou mahi minita, ara, te wahi ki nga tamariki a te Atua, ki te Wahine aTe Karaiti, ki tona Tinana: kia tupato kei whakamutua e koutou te mahi, te whakaputa i te uaua, a, kiaoti raano nga mea katoa e taea ana e koutou, nga mea kua oti te whakatuturu hei mahi ma koutou, kia meinga nga tangata katoa e tukua atu kia tiakina e koutou kia tino ritei runga i te whakapono, i te matauranga hoki kite Atua, kia tutuki atu ano hoki kite tino. kaumatuatanga i roto i a Te Karaiti, kia kore rawa ai he wahi i roto i a koutou mo te akoranga pohehe i nga mea o te Karakia, mo te mahi tutu ranei. Ma te nui o te honore, ma te nui o te uaua o te mahi ma koutou, ka mohio ai koutou ki tenei, ara, kua takoto te tikanga kia whakapaua o koutou ngakau, me o koutou whakaaro katoa kia kitea to koutou rongo, me to koutou ngakau whakawhetai kite Ariki, nana nei koutou i whakawhiwhi ki tenei honore nui; kia tupato hoki kei he koutou, kei ai ranei koutou hei take e he ai etahi atu
TE MOT UH AN G-A. ITE TANGATA HEI PIBITI.
457
X
tangata; Otiia © kore koutou ake ano e whai ngakau, © whai hiahia, ki?eheimea: ma te Atuaanake hoki e homai tana hiahia, tana kaha; heoi, kua takoto te tikanga kia kaha rawa ta koutou inoi kia tukua mai tona Wairua Tapu. Kahore atu he mea e taea ai te whakarite tenei tu mahi taimaha, he mea hoki mo te whakaoranga o ta tangata, ko te kupu ako anake, ko te kupu whakahau, o roto o nga Karaipiture tapu, mete mahi hoki e rite ana ki aua Karaipiture. Mo konei kia mahara kite whakaputa ite uaua, kite korero, kite ako i nga Karaipiture, kite mea hoki i a koutou mahi, i nga mahi hoki a nga tangata o o koutou whare, kia rite ki nga tikanga o aua Karaipiture ; i runga hoki i tenei whakaaro, kite taea. me whakarere te manukanuka, te whakaaroaro ki nga mea o tenei ao. E mea ana ahau, tenei kua ata whakaaroa noatia ake enei mea e koutou kua oti hoki te whakapumau to kouton whakaaro, i runga i te kaha o te Atua, kia whakapaua o koutou ngakau ki tenei mahi, kua whakaritea nei ete Atua hei mahi ma koutou; kia whakaputaia to koutou uauaki taua mea tahi; kia whakaangaa ki konei o koutou whakaaro katoa me a*koutou mahi; kia tohe tonu hoki kite inoi atu kite Atua Matua, i runga ite mahi wawao a totatou Kai whakaora, a Ihu Karaiti, kia tukua mai i te Kangi te kaha ote Wairua Tapu; kia ahua pakari ai, kia kaha haere ai ta koutou mahi minita, i te mea e korerotia ana, e whakaaroarohia ana e koutou nga Karaipiture i tenei ra, i tenei ra; kia tohe tonu ai hoki koutou, i nga wa katoa, kite whakatapu i nga mahi a koutou ko nga tangata o o koutou whare, kia rite kite tikanga i whakatakotoria, i whakaakona mai e Te Karaiti, kia ai a koutou mahi pai hei tauira mo nga tangata. Ko tenei hoki, kia matau ai tenei whakaminenga a Te Karaiti, e noho nei, kite nui oto koutou ngakau, oto koutou hiahia ki enei mea; kia waiho ai hoki tenei kupu a koutou hei mea i a koutou kia anga nui kite mahi: me whakahoki marama mai e koutou he kupu
ki enei patai ka makaa atu nei e an ki a koutou mo enei mea, i runga i te ingoa o te Atua, o tana Hahi hoki. E mea ana ranei koutou i roto i o koutou ngakau,
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIRITI.
458
he pono to koutou karangatanga i runga i te whakaaro a to tatou Ariki, a Ihu Karaiti, i runga hoki i te tikanga o tenei Hahi, kite minitatanga, kite mahi a te Piriti ?
Kupu Whakahoki. E pena ana toku whakaaro.
Pihopa.
E MOHIO ana ranei koutou ki nga Karaipiture, e kitea nuitia ana ki reira nga mea katoa hei akoranga ma te tangata, e whiwhi ai kite oranga tonutanga, i runga i te whakapono ki a Ihu Karaiti ? Kua takoto ranei to koutou whakaaro mo nga tangata e tukua ki a koutou, kia whakaakona ratou ki nga mea o roto o aua Karaipiture, kia kaua hoki e whakaakona tetahi mea ke atu, hei mea e ora ai te tangata, ko nga mea anake, e mohio ana koutou e taea te whakapumau kite Karaipiture ?
Kupu Whakahoki. E mohio ana ahau ki enei mea, kua takoto hoki toku whakaaro kia pena ahau, i runga i te kaha o te Atua.
Pihopa.
EWHAKAPUT AIA rawatia ranei to koutou uaua kia rite tonu i nga wa katoa ta koutou minita i te akoranga a te Karaiti, i ana Hakarameta, i ana tikanga, ki ta te Ariki i whakahau mai ai, ki ta tenei Hahi hoki i whakaae ai, kia rite ki nga ture a te Atua; kia whakaakona ai e koutou nga tangata e tukua ki a koutou kia uaua torn! ratou kite pupuri i aua mea ?
Kupu Whakahoki. Ka pena ahau, kite awhinatia mai e te Ariki.
Pihopa.
EWHAKAPUT AIA rawatia ranei to koutou uaua ki te pana, kite pei atu, i nga akoranga pohehe katoa, i nga mea ahua ke, kahore nei e rite ki ta te Atua Kupu; kite whakatupato hoki, kite whakahau, i nga turoro, i nga tangata ora o nga wahi e tukua ki a koutou ; kia meatia pukutia hoki tenei, kia meatia nuitia ranei, hei te tu kupu e tika ana, e pai ana, mo tenei wa, mo tenei wa ?
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIRITL
459
X 2
Kupu Whakahoki. Ka pena ahau, ma te Ariki hoki ahau e awhina.
Pihopa.
EUAUA ranei koutou kite inoi, kite korero i nga Karaipiture Tapu, kite mahi hoki i era atu mea e nui ai to koutou matau ki ana mea; mete whakarere i te whakaaro ki nga mea o te ao, o te kikokiko ?
Kupu Whakahoki. Ka tohea tena e ahau; ma te Ariki ahau e awhina.
Pihopa.
EUAUA ranei koutou kite mea i a koutou ano, i nga tangata hoki o o koutou whare, kia rite ki ta te Karaiti i whakaako mai ai, kia ai ko koutou ko ratou hoki, hei tauira kite kahui a te Karaiti mo nga mahi pai ?
Kupu Whakahoki. Ka anga ahau kite mahi i tena; ma te Ariki hoki ahau e awhina.
Pihopa.
EWHAKAPAUA ranei to koutou uaua kite tohe ki nga tangata e tukua ki a koutou, ki nga tang ata katoa ano hoki a te Karaiti, kia noho i runga i te rangimarie, i te rongo man, i te aroha ?
Kupu Whakahoki. Ka pena ahau, ma te Ariki hoki ahau e awhina.
Pihopa.
EATA rongo ranei koutou ki to koutou kai whakariterite, ki era atu Minita nui hoki e whakaritea hei kai whakahaere tikanga mo koutou, hei kai tirotiro i a koutou; e kakama ranei koutou kite whakarite i a ratou whakahau tika P
Kupu Whakahoki Ka pena ahau, ma te Ariki hoki ahau e awhina.
Katahi te Pihopa ka whakatika ka mea,
MA te Atua Kaha rawa, nana nei i tuku mai kl a koutpu te ngakau mo tenei mahi: mana ano hoki e
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIRITI.
460
homai he kaha, e rite ai enei mea i a koutou, kia wha* kaotia ai e ia te mahi kua timataia nei e ia i roto i a
koutouj ko Ihu Karaiti hoki to tat on Ariki. Amine,
Ka mutu tenei, me whakahau te whakaminenga kia inoi puku atu kite Atua mo enei mea katoa: kia nohopuku hoki nga tangata katoa mo tetahi takiwa, he mea mo aua Inoi.
Muri iho (kia tuturi tonu nga tangata e motuhia ana hei Piriti,) me waiata, me korero ranei, e te Pihopa, te Himepe. “ E te Wairua Kai-hanga,” ma te Pihopa tetahi rarangi, ma nga Piriti ratou ko era atu tangata e korero tetahi rarangi, kia rite ki tenei e takoto nei.
E te Wairua Kai-hanga O te ngakau tangata, Heke iho, tou kaha
Homai ki o pononga.
Oha a te Rungarawa, Hei kai whakamarire, Ahi, Aroha, Wai ora, Hinu whakawahinga.
Takiwhitu ar mea homai, Ringa o te Atua : Ta te Matua i ki mai
Hei whakaako korero.
Mau te marama e homai, Matapuna aroha; Mana tonu tou kaha
AV o matou tinana.
Mau e arai te hoariri; Mau e ata noho ai.
Matou ata arahina, Kia atea ai i te he.
Homai au mea whakahari, Me au tohu atawhai; Whakangaromia te whainga Rung a i te Rongo, mau. Meinga matou kia whakaae Ki te Matua aroha, Ki te Tama atawhai, Ki to raua Wairua,
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIRITI.
461
A, kia puaki he moemiti Ki te Tokotoru pai: Ko te Wairua whdkahari,
Hei a matou noho ai.
Ka mutu tenei, kia penei teinoi a te Pihopa, kia 99iea hoki ia,
Tatou ka inoi.
ETE Atua Kaba rawa, e te Matua i te Rangi, na te nui o ton. aroha ki a matou, i homai ai e koe tau Tama kotahi, e arohaina nuitia nei e koe, a Ihu Karaiti, bei Kai boko i a matou, e whiwhi ai matou kite oranga tonutanga; a, i te mea kua oti matou te boko ki tona matenga, kua kake atu boki ia kite Rangi, i tonoa e ia kite ao ana Apotoro, Poropiti, Kai kauwhau i te Rongopai, Hepara, Kaiwhakaako, kia kobikobia ai, i runga i ta ratou mabi minita, be kabui nui i nga wabi katoa o te ao, bei wbakapuaki i te wbakamoemiti ki ton Ingoa Tapu, a, ake, ake, ake. E whakawhetai atu ana matou ki a koe, e wbakamoemiti ana, e koropiko ana ki a koe mo enei mea nui, i tukua mai e tou whakaaro aroba o mua ibo; mou ano boki kua pai kite karanga i enei pononga au ki tana mabi minita i wbakaritea nei bei mea e whai oranga ai te tangata; e inoi atu ana boki matou ki a koe, i runga i te Ingoa o taua Tama tapu au, kia tukua mai ki a matou kite bunga katoa ano boki o era atu wabi e karanga atu ana ki tou Ingoa Tapu, kia nobo tonu i runga i te ngakau whakawhetai ki a koe mo enei, mo era atu mea pai katoa boki, kua homai e koe;• kia tupu ai, kia kake haere ai to matou matau, to matou whakapono ki a korua ko to Tama, he mea na te Wairua Tapu; kia ai hoki enei Minita au, me nga tangata hoki e wbakaritea hei minitatanga ma ratou hei whakakororia i tou Ingoa, hei whakanui i tou Rangatiratanga Tapu; ko taua Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, e ora na, e kingi tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, a, ake ake ake. Amine.
Kia mutu tenei Inoi, me popoki iho nga ringaringa o te Pihopa, o nga Piriti ano hoki, ki runga kite upoko o tenei, o tenei, o te hunga e motuhia ana hei Piriti* mete tuturi tonutaua mete ki ano te Pihopa,
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIRITI.
462
KIA riro i a koe te Wairua Tapu, kia whai mana ai to mahi i te mahi a te Piriti i roto i te Hahi a te Atua, © tukua atu nei ki a koe, he mea na te whakapanga atu o o matou ringaringa. Ki te whakarerea e koe nga hara o tetahi tangata, ka whakarerea; kite whakamaua nga hara o tetahi e koe, ka man ano. Kia pono tau minita i te Knpu a te Atua, i ana Hakarameta tapu ; i runga i te Ingoa o te Matua, o te Tama, o te Wairua Tapu. Amine.
®il Katahi ka hoatu e te Pihopa te Paipera ki tenei, ki tenei, o ratou i te mea e tuturi ana ano, me hoatu rawa ki roto ki tona ringa mete ki ano ia,
17IA riro i a koe te mana mo te kauwhau i te Knpu a JU. te Atua, mo te minita i nga Hakarameta tapn kite Whakaminenga, e whakaritea tikatia hei minitatanga man.
Ka mutu tenei, me waiata, me korero ranei te Whakapono o Naihia, ma te Pihopa hoki e korero te wahi e toe ana o te Karakia ote Kainga tahitanga Tapu: kia kai tahi hoki ite Hapa a te Ariki te hunga katoa i motuhia nei hei minita, kia noho tonu hoki ratou kite wahi i whakapakia ai ratou, a, kia tango ra ano i te Hapa.
Te mutunga o te Hapa, o te inoi whakamutunga hoki,i te mea kahore ano kia koreretia te manaAkitanga, me korero enei Inoi.
ETE Matua tino atawhai, he inoi tenei na matou ki a koe kia tukua mai ki enei pononga au, tan manaakitanga i runga i te Rangi, kia whakakakahuria ai ratou kite tika, kia whai mana ai hoki tan kupn e whakapuakina e o raton mangai, kia kaua hoki e hna-kore ina whakapuakina, Tukna mai hoki ki a mat on ton Wairua Tapn, kia whakarongo ai maton ki nga mea_ katoa e meatia mai e raton i roto i tan Kupu tapn rawa, ki nga mea hoki e rite ana ki tana Kupu; kia tango ai hoki matou i ana mea, hei mea e whai oranga ai matou; kia whai kororia ai koe i a matou knpu katoa, i a matou mahi, kia nui haere ai hoki tou Rangatiratanga; ko Thu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIKITI
463
HEI mua koe i a matou, e Ihowa, hei tohutohu i a matou mahi katoa; ko koe ano hoki whakakaha i a matou, kia whai kororia ai koe i a matou mahi katoa, he mea timata, he mea mahi, he mea whakaoti i roto i a koe; kia whiwhi ai hoki matou kite ora tonu ite mea e atawhaitia nei e koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
MA te marie a te Atua, e kore nei e taea te whakaaro, e mea o koutou ngakau, o koutou hinengaro, kia u i runga i te matauranga, i te aroha kite Atua, ki tana Tama ano hoki, ki to tatou Ariki, ki a Ihu Karaiti: kia man, kia u tonu hoki ki a koutou, te manaakitanga a te Atua Kaha rawa, a te Matua, a te Tama, a te Wairua Tapu. Amine, Ki te motuhia i taua ra tahi,ko etahi hei Rikona, ko etahi hei Piriti, ko nga Rikona e matua tukua kite Pihopa, muri iho ko nga Piriti: kia kotahi ano hoki korerotanga i te Ritani mo ratou katoa. Me korero ano nga inoi e rua ; ko te mea mo nga Rikona i te tuatahi, muri iho ko te mea mo nga Piriti. Te Tuhituhi, ko Epeha iv. 7— 13. Muri iho i te Tuhituhi, me uiui, me whakapa nga Rikona, kia rite kite tikanga kua whakatakotoria i runga ake nei. A, ka oti te korero e tetahi o ratou te Rongo Pai, (ko ta Matiu ranei, upoko ioc. 36—33, ko ta Ruka ranei, upoko oeii. 35— 38.) katahi ka uiuia, ka whokapakia hoki nga tang ata e motuhia ana hei Piriti, kia riU ki‘ te tikanga kua, lakoto i runga ake nei.
464
TE TIKANGA MO TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA: KIA MAHIA I TETAHI RATAPU, RA NUI RANEI.
51 Kia oti nga mea katoa te ata whakarite i roto i te zeharekia mutu hoki nga Inoi o te Ata, ma te Pihopa Tumuaki (ma tetahi atu Pihopa ranel) e timata te Karakia o te Hapa ate Ariki; ko tenei hoki.
51 Te Inoi.
E TE Atua Kaha rawa, he maha nga homaitanga
JLj papai i tukua mai e koe, ara, e tan Tama, e Ihu Karaiti, ki an Apotoro tapu, mete whakahau ano i a’ ratou kite whangai ito kahui; Homai ton Wairua Tapn ki nga Hep ar a katoa o to Hahi, ara, ki nga Pihopa, kia uaua tonu ai ratou kite kauwhau i to Kupu, kite ata whakahaere i ona tikanga; meinga hoki nga tangata kia rongo tonu ki taua Kupu, kia whiwhi katoa ai kite karauna o te kororia mutunga-kore; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
51 Ma tetahi atu Pihopa hoki e korero Te Tuhituhi. 1 Timoti iii. 1.
HE pono te korero, kite hiahia tetahi kite mahi piho* pa, e hiahia ana ia kite mahi pai. Na, ko te tikanga tenei, kia kaua te pihopa e ekengia e te kupu, he tahu no te wahine kotahi, kia whai mahara, kia whai
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA
465
X 3
whakaaro, kia ataahua ana tikanga, kia atawhai ki nga manuhiri, kia whai ngakau kite whakaako: kia kaua e kakai waina, kia kaua e patu, kia kaua e whaia e ia nga baonga he; engari kia ngakau ngawari, kia kaua e wha* whai, kia kaua e matenui kite moni; kia pai tana tohu» tohu i tona whare, e mea ana i ana tamariki kia ngohengohe ki a ia, kia nui to ratou whai mahara: (kite kore hoki tetahi tangata e matau kite tohutohu i tona whare ake, me pehea ka tiaki ai ia ite hahi ate Atua?) Ko te tauhou, kanaka, kei whakakake pea, a ka taka ki to te rewera whakamatenga. Tetahi tikanga hoki, kia pai te korero mon a a te hunga o waho; kei taka ia kite whakahawea,, ki ta te rewera mahanga ano hoki.
Ko tenei ranei:
Mo te Tuhituhi. Mahi xx. 17.
KA tono tangata atu a Paora i Miretu ki Epeha, hei tiki i nga kaumatua ote hahi. A, to ratou taenga mai ki a ia, ka mea ia ki a ratou, E mahara ana koutou ki taku tikanga i roto i a koutou i nga ra katoa, no to ra tuatahi iho ano o toku taenga mai ki Ahia. Papaku noa iho to ngakau i mahi ai ahau kite Ariki, he maha ia nga roimata, me nga whakamatauiauranga i pa mai ki a au, i nga Hurai e whakatakoto whakaaro ana moku: kihai i puritia e ahau tetahi o nga mea pai, i whakakitea atu ano ki a koutou, i akona nuitia ki a koutou, i tenei whare hoki, i tenei whare; i kauwhautia ki nga Hurai, ki nga Kariki, te ripeneta whaka te Atua, mete whakapono ki to tatou Ariki, ki a Ihu Karaiti. Na, tenei ahau te haere nei ki Hiruharama, he hereherenga ria te Wairua; kahore hoki e mohio ki nga mea epa mai ki aau i reira: heoi ano, ko ta te Wairua Tapu e whakaatu mai nei i tenei pa, i tenei pa, e mea ana, o taria mai ana ahau e nga mekameka, e nga mate. Otiia kahore aku whakaaro ki tetahi o enei mea; e kore ano hoki ahau e ihupuku kite ora; engari ka koa ahau ina taea taku e whai nei, mete mahi i homai ki aau e te Ariki, e Ihu, ara, kia whakaaturia te Bongo pai o te aroha noa ote Atua. Na, e mohio ana tenei ahau, heoi ano kitenga o toku mata e tetahi o koutou, e te hunga i
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA,
466
kauwhau haere nei ahan i te rangatiratanga o te Atua i roto i a koutou. Koia ahan ka mea nei ki a koutou aianei, Kahore oku poke i nga toto o tetahi tangata. Kihai hoki ahan i manawapa kite kauwhau ite whakaaro katoa ate Atua. ki a koutou. Na, kia tupato ki a koutou, kite kahui katoa ano hoki i meinga ai koutou e te Wairua Tapu hei kai tirotiro, whangaia te hahi a te Atua, i hokona nei eia ki ona ake toto. E mohio ana Bold ahan ki tenei, ka riro ahan, tera e puta mai ki a koutou nga wuruhi nanakia, e kore nei e tohu i te kahui. Aka whakatika ano etahi tangata i roto i a koutou, hei korero 1 nga mea parori ke, kukume ai i nga akonga hei whai i a ratou. Na, kia mataafa, kia mahara ano ki nga tan e toru, kihai nei ahau i mangere i te po, ite ao, kite whakatupato i tenei, i tenei, p koutou mete tangi ano ahau. Na, tenei ahau, e aku teina, te tuku atu nei i a koutou kite Atua, kite kupu hoki o tona aroha noa, e kaha nei kite whakatupu ake, kite hoatu hoki i tetahi wahi ki a koutou i roto i te hunga katoa kua oti te whakatapu. Kihai i hiahiatia e ahau te hiriwa, te koura, te kakahu ranei o tetahi. E mohio ana ano koutou, na enei ringaringa i mahi nga mea i matea e ahau, e oku hoa. I whakakite atu ahau i nga mea katoa ki a koutou, kia penei ano te mahi, te atawhai ite hunga ngoikore; kia mahara hoki ki nga kupu a te Ariki, a Ihu, ki tana i mea ai, Te whakawhiwhi, nui atu te hari i to te whiwhi.
5[ Ko reira korerotia ai e tetahi atu Pihopa. Te Bongo Pai. Hoani xxi. 15.
KA’mea a Ihu ki a Haimona Pita, E Haimona, tama a Hona, rahi atu ranei tou arolia ki a an i to enei ? Ka mea tera ki a ia, Ae, ete Ariki; e mohio ana koe, e aroha ana ah an ki a koe. Ka mea ia ki a ia, Whangainga aku reme. Ka mea mai ano ia ki a ia, ko te raa o nga meatanga mai, E Haimona, tama a Hona, e aroha ana koe ki aan ? Ka mea tera ki a ia, Ae, ete Ariki, e mohio ana koe, e aroha ana ahan ki a koe. Ka mea ia ki a ia, Whangainga aku hipi. Ka mea atu ia ki a iako te torn o nga meatanga atu, E Haimona, tama a
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA,
467
Hona, e aroha ana koe ki aau ? Ka pouri a Pita, no te mea ka torn ana meatanga ki a ia, E aroha ana koe ki a au ? Ka mea ano ki a ia, E te Ariki, e mohio ana koe ki nga mea katoa; e mohio ana koe, e aroha ana ahau ki a koe. Ka mea a Ihu ki a ia, Whangainga aku hipi.
Tenei ranei. Hoani xx. 19.
I TAUA ra tuatahi ano o te wiki, i te ahiahi, i nga tatau e kati ana o te wahi i huihui ai nga akonga i te wehi i nga Hurai, ka haere mai a Ihu, ka tu i waenganui, a ka mea ki a ratou, Kia tau te rangimarie ki a koutou. A, ka puaki tenei kupu ana, ka whakakitea atu e ia ona ringaringa, me tona kaokao ki a ratou. Na, hari tonu nga akonga i to ratou kitenga i te Ariki. Ka mea ano a Ihu ki a ratou, Kia tau te rangimarie ki a koutou: i tonoa mai ahau ete Matua, a ka tonoa ano hoki koutou e ahau. Ka korerotia tenei, ka whakaha mai ia, a ka mea ki a ratou, Kia riro atu te Wairua Tapu i a koutou: kite whakarerea noatia atu e koutou nga hara o etahi tangata, ka whakarerea o ratou; a, ki te whakamaua o etahi e koutou, ka mau ano.
Tenei ranei.
Matiu xxviii. 18.
EA haere mai a Ihu, ka korero ki a rat on, ka mea, Kua tukua katoatia mai ki a an te mana o te rangi, ote whenua. Na, haere koutou, meinga hei akonga nga iwi katoa, iriiria i runga i te ingoa o te Matua, o te Tama, o te Wairua Tapu: akona rat on kia man ki nga mea katoa i whakahaua atu e ahau ki a koutou: na, ko au tena hei hoa mo koutou i nga ra katoa, a, te mutunga ra ano o te ao.
Kia mutu te Rongo Pai, te Whakapono o Naihia, me. te Kauwhau, me noho te Pihopa Tumuaki ki tona tuuru, i te wahi e tata ana kite Tepara tapu ; me tuku hoki ki a ia e etahi Pihopa tokorua o taua Hahi te tangata e motuhia ana hei Pihopa, he mea whakakakahu ki to te Pihopa kakahu ma; me penei hoki ta raua hi;
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA.
468
Tp TE Matua o te Hahi i roto i te Atua, he tuku tenei Jj na mana ki a koe i tenei tangata pai, tangata mo* hio, kia motuhia hei Pihopa.
Hei konei whakahuatia ai eia tanaki whakaae mo te rongo kite Pihopa Tumuaki i nga mea iika katoa.
T KUN GA ite ingoa ote Atua. Amine. Kua oti nei II ahau, a— te whakarite hei Pihopa mo teHahi ite Pihopatanga o ; Heki tuturu tenei naku, tera ahau e rongo, e whakahonore i te Pihopa Tumuaki o tenei Hahi, i ona whakakapi hoki i muri i a ia; ma te Atua ahau e awhina i roto i a Ihu Karaiti.
Kauaka tenei e whakahuatia, i te mea hei Pihopa Tumuaki te tangata e motuhia ana hei Pihopa. Hei konei te Pihopa Tumuaki whakahau ai i te iwi kia inoi ; kia penei tana ki;
IA HOA ma, kna oti te tuhituhi kite Kongo Pai a I U Kuka te inoinga ato tatou Kai whakaora, ate Karaiti i te po, a, ao noa te ra, i te mea e anga ana ia kite whiriwhiri, kite tonotono i ana Apotoro kotahi tekau ma rua. Kua oti hoki te tuhituhi ki nga Mahi a nga Apotoro te nohoanga pnkutanga o nga akonga i Anatioka, i a ratou e anga ana kite whakapa i o ratou ringaringa ki a Paora raua ko Panapa, kite tono hoki i a raua kite kauwhau. Waihoki hei tauira mo tatou ate Karaiti ratou ko ana Apotoro; kia matua tahuri hoki tatou kite inoi, ka whakauru ai i tenei tangata kite mahi e mea nei tatou kua karangatia ia e te Wairua Tapu hei whakarite.
II Ko konei te Ritani; tera ite Karakia mo te Motuhanga ite tangata hei Rikona ; otira, hei te mutunga o tenei kupu, “ Kia pai koe kite whakamarama i nga Pihopa katoa, &c.” me whakarere te kupu i raro iho, me whakahua ke ko tenei ;
771 A pai koe kite manaaki ito maton hoa, kua oti _IL nei te whiriwhiri hei Pihopa ;ki te tnkn mai hoki i ton Wairua Tapn ki a ia, kia ata mahia ai e ia te mahi i karangatia ai ia, kia whai pai ai te Hahi, kia whaka* moemititia ai hoki ton Ingoa.
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA.
469
Te Nwinga, E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kb reira tenei Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, e te Kai homai o nga mea pai katoa; nau, ar a, na ton Wairua Tapu i whakarite nga tu Minita mo to Hahi; Tirohia atawhaitia tenei pononga au, kua karangatia nei kite mahi a te Pihopa; whakakiia ia ki tau akoranga pono; meinga kia harakore tona noho, kia pono hoki tana minita ki a koe, ara, kia pai ana kupu, ana mahi; kia whakakororiatia ai ton Ingoa, kia whiwhi ai hoki to Hahi kite pai i te mea e ata whakahaerea ana eia nga tikanga; He pai hoki te mahi a to matou Kai-whakaora, a Ihu Karaiti, e ora na, e kingi tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, aianei, a, ake ake ake. Amine.
Katahi te Pihopa Tumuaki ka noho ki tona nohoanga, ka ki ai kite tangata meake nei motuhia hei Pihopa ;
ETAKU teina, kua takoto he tikanga i roto i te Karaipiture tapu, i nga ture ano hoki a te Hahi o mua, kia kaua e hohoro te whakapa ringaringa ki tetahi tangata, te whakawhiwhi hoki i a ia kite mana mo te whakahaere tikanga i roto i te Hahi a te Karaiti, he mea hoko nei nana tana Hahi ki ona toto i whakahekea ra. Heoi, e kore koe e whakaurua wawetia ki tenei mahi; engari ka matua makaa ean etahi patai ki a koe, kia rongo ai tenei whakaminenga ki an whakaaro mo te tikanga mo to mahi i roto i te Hahi a te Atua.
KEI te u tonu ranei ton whakaaro ki ton karangatanga ki tenei mahi minita, he mea e rite ana ki ta Ihu Karaiti i pai ai, ki nga tikanga hoki o tenei wahi o tana Hahi F
Kwpu whakahoki. Ae.
Te Pihopa Tumuaki. E matau ana ranei koe ki nga Karaipiture Tapu, kei reira nga akoranga katoa © whiwhi ai te tangata kite oranga tonutanga i runga ite whakapono ki a Ihu Karaiti ? Kua pumau hoki ton whakaaro kite whakaako i te iwi e tukua ki a koe ki nga mea o roto o ana Karaipiture Tapu; kia kaua hoki
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA.
470
e whakaakona tetahi atu mea, hei mea e whiwhi ai te tangata kite oranga tonutanga, ko nga mea anake e whai putake ana i roto i aua Karaipiture ? Kupu whakahoki. E matau ana ahau ki tena: ka pena hoki taku mahi; ma te Atua ahau e awhina.
Te Pihopa Tumuaki. E ata mahi ranei koe i aua Karaipiture Tapu, mete inoi ano kite Atua kia whakakitea mai nga tikanga ki a koe ; kia ahei ai i a koe te whakaako, te whakahau i runga i te akoranga pai, me te turaki ano i ta te hunga e totohe mai ana ? Kupu whakahoki. . Ae. Ma te Atua hoki ahau e awhina.
Te Pihopa Tumuaki. E whakaputaia ranei tou uaua kite pana atu i nga whakaakoranga he katoa, e rere ke nei ita te Atua Kupu; mete akiaki ano, mete whakakaha i era atu tangata kite mahi i taua mahi ?
Kupu whakahoki. Ae. Ma Ihowa hoki ahau e awhina.
Te Pihopa Tumuaki. E whakakahoretia ranei e koe te karakia-kore me nga hiahia ote ao; e noho whakaaro hoki koe i runga i te tika, i te karakia pai i tenei
ao; kia waiho ai koe hei tauira kite iwi mo nga mahi pai, kia Whakama ai hoki te hoa-riri, te ai he kupu whakahe mou ?
Kupu whakahoki. Ae. Ma Ihowa hoki ahau e awhina.
Te Pihopa Tumuaki. E tohe ranei koe kia ata noho nga tangata katoa i runga i te aroha, i te rangimarie; e riria hoki e koe nga tangata tutu, takahi-ture i roto i tou Pihopatanga, kia rite kite mana e tukua nei ki a koe e te Kupu a te Atua, e nga tikanga hoki a te Hahi?
Kupu whakahoki. Ae. Ma te Atua hoki ahau e awhina.
Te Pihopa Tumuaki. E pono ranei to mahi whakapa ringaringa Id etahi tangata, to momotu i a ratou hei minita ?
Kupu whakahoki. Ae. Ma te Atua hoki ahau e awhina.
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA.
471
Te Pihopa Tumuaki. E whai whakaaro ranei koe ki a te Karaiti, e ata hanga, e atawhai kite hunga rawakore, ki nga tangata hoki kahore nei o ratou kai awhina ? Kupu whakahoki. Ae. Ma te Atua ahau e awhina.
Katahi ka whakatika te Pihopa ka mea ;
KU A homai nei ki a koe e te Atua Kaha rawa, e to ta* tou Matua i te Rangi, he hiahia pai ki enei mahi katoa; mana ano e homai he kaha e rite ai aua mahi i a koe; mana e whakaoti te mahi pai kua timataia nei eia i roto i a koe, kia tu he-kore ai koe a te ra whakamutunga i roto i to tatou Ariki, i a Ihu Karaiti. A.mvae.
Hei konei ka kakahuria era atu o nga kakahu Pihopa e te tangata e motuhia ana hei Pihopa, a, ka tuturi ia, me waiata, me korero ranei i runga i a ia te himene nei, E te Wairua, Kai-hanga; ma te Pihopa Tumuaki e timata, ma era atu Pihopa ratou ko te nuinga o te tangata a ratou rarangi, ki'a rite ki tenei e takoto atu nei.
E te Wairua, Kai-hanga O te ngakau tangata, Heke iho ; tou kaha Homai ki o pononga.
Olia a te Rungarawa, Hei kai-whakamarire; Aroha, Wai ora, Hinu whakawahinga.
Takiwhitu au mea homai, Ringa o te Atua;
Ta te Matua i ki mai Hei whakaako korero.
Mau te marauia e liom&i, Matapuna arolia; Mana tonu tou kdha Ki o matou tinana. Mau e arai te hoa-riri Mau e ata noho ai. Matou ata arahina, Kia atea ai i te he.
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA
472
Homai au mea whakahari, Me au tohu atawhai; te whainga Runga i te Rongo mau.
Meinga matou kia whakaa© Ki te Matua aroha, Ki te Tama atawhai, Ki to raua Wairua.
A, kia puaki he moemiti Ki te Tokotoru pai. Ko te Wairua whakahari, Hei a matou noho ai.
Ka mutu tena me mea te Pihopa TumuaM,
EIHOWA, wbakarongo mai ki ta matou inoi. Te Nuinga. Kia tae atu boki ki a koe ta matou karanga.
Kia inoi tatou.
ETE Atua Kaha rawa, e te Matua tohu, na te nui o ton arolia ki a matou i homai ai e koe tau Tama kotahi, a Ihu Karaiti, hei Kai-hoko i a matou, e whiwhi ai matou kite oranga tonutanga; a, i te mea kua oti matou te boko ki tona matenga, kua kake atu hoki ia ki te Rangi, i ringihia nuitia mai e ia ana mea homai noa ki runga kite tangata, i riro ai etahi hei Apotoro, etahi hei Poropiti, hei Kai-kauwhau i te Kongo Pai, hei Hepara, hei Kai-whakaako, he mea kia ata tutuki ai te hanganga ake o tana Hahi; Homai tou Wairua Tapu ki tenei pononga au, kia takatu tonu ai ia kite korero nui i te Kongo Pai, ara i te houhanga rongo ki a koe. Kaua te mana e tukua nei ki a ia e waiho hei whakamate, engari, hei whakaora; Meinga ia hei pononga mahara, hei pononga pono; hei whangai iau tamariki kite kai itewa e tika ai; kia tomo ai ia a mua kite hari kahore nei he mutunga: Ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, e ora na, e kingi tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, a, ake ake ake. Amine. ®|J Hei konei te Pikopa me era atu Pikopa ka wkakapa i o ratou ringaringa ki runga kite upoko o te tangata e motukia ana kei Pikopa ; me tuturi tonu tenei t mete ki ano te Pikopa Tumuaki;
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA.
473
El A riro i a koe te Wairua Tapu mo te mahi a te Pihopa i roto i te Hahi a te Atua, e tukua atu nei ki a koe i o matou ringaringa e whakapakia atu nei; I runga i te Ingoa o te Matua, o te Tama, o te Wairua Tapu. Kia mahara ano koe kite whakau i te ahi, ara, i ta te Atua mea homai noa, ka riro na i a koe, he mea na te whakapanga atu o 0 matou ringaringa: Ehara hoki ite wairua o te wehi ta te Atua i homai ai ki a tatou; engari to te kaha, to te aroha, to te ngakau mahara.
Me hoatu hoki te Paipera ki a ia e te Pihopa Tumuaki, me tana ki ano,
TTIA pumau koe kite korero pukapuka, kite whakahau, JX kite wh|kaako. Whakaaroaroa pga mea o roto o tenei pukapuka; ata mahia hoki, kia kitea ai tou nekehanga ake e nga tangata katoa. Kia mahara ki a koe ano, kite whakaakoranga hoki. Kia uki enei mea; kite mea hoki koe i tenei, ka whakaora koe i a koe ano, i te hunga ano hoki e whakarongo ana ki a koe. Hei hepara koe kite kahui ate Karaiti; kanaka hei wuruhi. Whangaia : kanaka hoki ratou e pan i a koe. Tautokona ake nga mea ngoikore; whakaorangia nga mea e mate ana; takafe te mea kua whati te iwi; whakahokia mai nga mea kua peia atu; rapua nga mea kua ngaro. Ka mahi tohu koe, kaua e tukua te he kia tupu: ka riri kite he, kei wareware koe kite mahi tohu ; a, ka puta mai te tino Hepara, ka whiwhi koe kite karauna kororia, e kore nei e pirau ; i roto i to tatou Ariki, i a Ihu Karaiti. Amine.
Me korero i konei e te Pihopa Tumuaki te roanga atu 0 te Karakia ote Hapa ate Ariki; me tango hoki ite Ilapa te Pihopa whakapa hou, ratou ko era atu.
Ko enei Inoi hoki hei whakakapi mo te Inoi whakarnzitunga t i mua tonu ake 0 te Manaakitanga.
ETE Matua atawhai, he inoi tenei na matou ki a kpe kia tukua mai tau manaakitanga ki runga ki tenei ponongaau; whakakakahnria ia ki ton Wairua Tapu, kia kauwhau ai ia ito Kupu, mete tohe tonu kite riri i te he, kite whakahau ; mete whakapau ano ite manawanui, ite whakaako. Meinga ia hei tauira pai ki nga
TE MOTUHANGA I TE TANGATA HEI PIHOPA.
474
tangata whakapono, ara, ana kupu, tana whakahaere, tona aroha, tona whakapono, tona he-kore, tona ngakau ma: a, kia tutuki tona omanga, whakawhiwhia ia ate ra whakamutunga kite karauna ote tika, kua takoto nei i te Ariki, i te kai-whakarite tika o te whakawa ; e ora na, e kingi tahi na, mete Matua, mete Wairua Tapu, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine.
HEI mua koe i a matou, e Ihowa, hei tohutohu i a matou; ko koe ano hoki hei whakakaha i a matou, kia whai kororia ai koe i a matou mahi katoa, he mea timata,’ he mea mahi, he mea whakaoti i roto i a koe; kia whiwhi ai matou kite ora tonu i te mea e atawhaitia nei e koe ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
MA te marie a te Atua, e kore nei e taea ete whakaaro, e mea o koutou ngakau, o koutou hinengaro kia u i runga i te matauranga, i te arolia kite Atua, ki tana Tama ano hoki, ki to tat on Ariki, ki a Ihu Karaiti; kia man, kia u tonu hoki ki a koutou, te manaakitanga a te Atua Kaba rawa, a te Matua, a te a te Wairua Tapu,
475
Y
HE WHAKAROHE
I WHAKAAETIA E NGA PIHOPA TUMUAKI, E NGA PIHOPA O NGA WAHANGA E RUA O INGARANI, E NGA MINITA KATOA HOKI, ite Hinota i whakaminea ki Ranana ite Tau 1562: he meob kia ivhakarerea ai nga whakaaro rere ke, kia whakapumautia ai hoki te whakaaro tahi ki nga mea o te Whakapono, o te Karakia, I. Jfo te Tokotoru Tapu kia whakaponohia.
Kotahi rawa te Atua ota, te Atua pono, no tua whakarere, a ake tonu atu; kahore ona tinana, kahore ona wahi, kahore te mamae e pa ki a ia: kahore he mutunga mai o tona kaha, o tona mohio, o tona pai: ko ia te Kai-hanga, te Kai-whakau o nga mea katoa, o nga mea e kitea ana, o nga mea hoki kahore e kitea. Taua Atua kotahi nei, he Hunga Tokotoru: te Atuatanga o taua Tokotoru, kotahi tonu; te kaha, kotahi tonu; te ora o tua whakarere a ake tonu atu, kotahi tonu. Taua Tokotoru nei, ko te Matua, ko te Tama, ko te Wairua Tapu.
11. Mo te Kupu, ara mo te Tama a te Atua, i meatia putia nei hei Tangata.
Ko te Tama, ara ko te Kupu a to Matua, no tua iho nei tona whakatupuranga e te Matua, ko te Atua pono nei ia o tua iho, kotahi tonu nei to raua Atuatanga ko te Matua, i whakatangatatia ki roto ki te kopu o te Wahina, o Meri, no taua Wahina tona Tangatatanga. Ko te apititanga tenei ote tino Atua, o te tino Tangata kia kotahi, kore ake he wehenga. Kotahi tenei Karaiti, tino Atua, tino Tangata ; he tika tonu nei tona mamaetanga, tona ripekatanga, tona matenga, tona tanumanga, he mea kia houhia ai to tat on rongo ki tona Matua, kia ai ai hoki ko ia hei patunga tapu, ehara i te mea mo te hara tupu anake, engari mo nga hara katoa ano hoki e mahia ana e te tangata.
HE WHAKAROHE.
476
111. Mo te hekenga atu o te Karaiti kite Reinga.
I mate nei a Te Karaiti mo tatou, a tanumia iho; waihoki kia whakaponohia ano tona hekenga atu kite Reinga.
IV. Mo te Aranga o Te Karaiti.
He pono te Aranga ake o Te Karaiti i te mate, i riro ai ano i a ia tona tinana, me nga kiko, me nga iwi, me nga mea katoa hoki e tino rite ai te tu o te tangata : i kake atu ano ia kite Rangi me aua mea ano; e noho mai nei hoki ia i reira, a kia hoki mai ra ano ia a te ra whakamutunga kite whakarite whakawa mo nga tangata katoa.
V. Mo te Wairua Tapu.
Ko te Wairua Tapu, e puta mai nei i te Matua, i te Tama, kotahi tonu tona Atuatanga, to te Matua, to te Tama; kotahitonu tenui, te kororia ; koteAtuapono ia, ko te Atua ora tonu.
VI. Mo nga mea kotoa mo te whakaoranga o te tangata, kei roto anake i te Karaipiture Tapu.
Kei roto i te Karaipiture Tapu nga mea katoa mo te whakaoranga o te tangata, i kore ai e tika kia tohea tetahi mea kahore nei e kitea ana ki reira, tetahi mea ranei kali ore nei e whai pumautanga ana i reira, kia waiho hei tino kupu whakaponotanga ma te tangata, kia kiia ranei ma reira rawa te tangata ka ora ai. Te tikanga o tenei ingoa, o te Karaipiture Tapu, ko nga pukapuka katoa o te Kawenata Tawhito, o te Kawenata Hou, kua whakaaetia tonutia nei te mana i
roto i te Hahi i nga wa katoa. Te Tauanga o nga Ingoa o nga Pukapuka whai-mana. Kenehi,
Kkoruhe,
Rewitikuha,
Te Tauanga,
Tiuteronomi,
Hohua,
Ng a Hutu,
HE WHAKAEOHE,
477
Y 2
Te Pukapuka tuatahi a Hamuera, Te Pukapuka tuarua a Hamuera, Te Pukapuka tuatahi o nga, Kingi, Te Pukapuka tuarua o nga Kingi, Te Pukapuka tuatahi o nga Whakapapa, Te Pukapuka tuarua o nga Whakapapa, Te Pukapuka tuatahi a 'Etera,
Te Pukapuka tuarua a Etera, Te Pukapuka o Ehetere,
Te Pukapuka o Etop a, Nga Waiata,
Nga Whakatauki, Te Kai-kauwhau,
Te Waiata a Etoromona, Nga Poropiti nunui tokowha, Nga Poropiti ririki kotahi tekau ma rua. Ko era atu pukapuka (e ki ana a Hierome} e korerotia ana e te Hahi hei taiiira mo te ata noho, e kore ano ia e waiho hei whakapumau mo tetahi kupu whakaakoranga : koia enei j
Te Pukapuka tuatoru a Etera, Te Pukapuka tuawha a Etera, Te Pukapuka a Topiti,
Te Pukapuka a Eturiti,
Te Toenga o te Pukapuka o Ehetere, Te Pitkapuka o te Matauranga,
Thu tama a Hiraka, Paruku Poropiti,
» Te Waiata a nga Taitama Tokotoru, Te Korero mo Etuhana,
. Mo Pere, mo te Tarakona, Te Inoi a Manahe,
Te Pukapuka tuatahi o nga Makape, Te Pukapuka tuarua o nga Makape.
Ko nga Pukapuka katoa o te Kawenata Hou e whakaaetia nei e te katoa, e whakaaetia ana ano o matou, e kiia ana hoki he pukapuka whai mana.
VII. Mo te Kawenata Tawhito.
Kahore he tikanga whakakahore a te Kawenata Tawhito i te Kawenata Hou : ina hoki rite tahi te Kawe-
HE WHAKAROHE.
478
nata Tawhito mete Kawenata Hou te tapae mai i te oranga tonutanga kite tangata i runga i a Te Karaiti, ko ia anake nei te Takawaenga o te Atua, o te Tangata; he Atua nei hoki ia, he tangata. Heoi he he te whakaaro a te hunga e tito nei, ko nga kupu whakaari mai i nga mea o tenei ao anake ta nga tupuna o mua i tumanako ai.
He tika ano te korenga o te tangata Karaitiana e mau i te Ture i homai e te Atua ki a Mohi hei huarahi mo nga mahi ote Karakia; e kore ano hoki e whakapumautia nga ture whakahaere o tera iwi hei ture mo nga iwi katoa; otira, kahore rawa tetahi tangata Karaitiana e atea i nga ture kotahi tekau.
VIII. Mo nga Whakapono e torn.
Ehara i te mea tika kia kaua e tino whakaaetia, e tino whakaponohia nga Whakapono e torn, ara, te Whakaponp o Naihia, te Whakapono a Atanatiu, me tera e kiia ra ko ta nga Apotoro; no te mea e whai pumautanga ana nga kupu katoa o aua whakapono i nga korero marama rawa o te Karaipiture Tapu.
IX. Mo te Hara Whanautanga.
Ko te hara whanautanga, ehara i ta nga Perakiana e teka nei, ara ite whai haere i muri ita Arama; engari ko te he, ko te heke o te tupu o nga tangata katoa e whanau mai ana hei uri tupu mo Arama. Na konei hoki i matara rawa mai ai te tangata i te tika o tona orokohanganga, i taau ke ai tona ngakau kite kino, i whawhai ai to te kikokiko hiahia k to te Wairua : kua tika hoki i tenei te riri ate Atua m tana whakahe mo nga tangata katoa e whanau mai ana kite ao. E man ana tenei heke o te tupu ki roto ano kite hunga kua whakawhanautia houtia, i kore ai e ata rongo kite ture a te Atua te whakaaro o te kikokiko (e whakamaoritia nei te reo Kariki e etahi ko te matauranga, e etahi ko te minamina, e etahi ko te whakaaro, e etahi ko te hiahia ote kikokiko). Kua kore raia i ate Karaiti he whakahe mo te hunga whakapono kua oti nei te iriiri; he ahakoa ra e whakaatu ana ano te Apotoro i te minamina, he mea kahore i hapa i te hara.
HE WHAKAROHE.
479
X. Mo te kaha kore o te tangata kite whakaanga i a ia kite mai pai.
Ko te tu tenei o te tangata i muri mai i te hinganga o Arama ; kahore e taea e ia, ara e tona kaha tupu ake, e ana mahi pai, te whakaanga i a ia kia takatu kite whakapono, kite inoi kite Atua : heoi, kahore o tatou kaha e mahi ai i te mahi pai, i te mea e paingia ana, e manakohia ana e te Atua, kite kahore te aroha noa o te Atua, e ra-runga mai neii a Te Karaiti, hei haere i mua i a tatou kia whai hiahia pai ai, hei mahi tahi hoki i te mea kua pai te hiahia.
XI. Mo te Tu Tika o te tangata.
Ko te Whakapono te mea e tu tika ai tatou kite aroaro o te Atua, he whakaaro ki nga mahi pai a to tatou Ariki anake, a Ihu Karaiti, ehara i te mea he whakaaro ki a tatou ake mahi. Heoi, he whakaakoranga tika rawa tenei e ki nei, heoi ano te mea e tu tika ai tatou ko te AVhakapono ; e whakaaturia nuitia nei hoki i roto i te kauwhaumo te tu tika o te tangata.
XII. Mo te Mahi Pai.
Ko te mahi pai, e hua nei i runga i te whakapono i te mea kua whakatikaia te tangata, kahore rawa e tau hei whakamarietanga mo te hara, e kore hoki e paingia mehemea e pakeke ana ta te Atua whakarite whakawa; he ahakoa, e paingia ana, e manakohia ana ano e te Atua i roto i a Te Karaiti, he tino hua tupu hoki no te whakapono tika, no te whakapono ora; ma reira nei hoki ka ata mohiotia ai te whakapono ora, penei me te tu o te e kitea nei ki ona hua.
XIII. Mo nga mahi a te tangata i te mea kahore ano
ia kia whakatikaia.
Ko nga mahi e mahia ana i te mea kahore ano te aroha noa ote Atua, mete whakaha mai a tona Wairua, ehara i te mea e manawareka ana kite Atua, no te mea kihai i ahu mai i runga i te whakapono ki a Ihu Karaiti; ehara hoki i te mea na enei i tika ai kia tau mai te aroha noa o te Atua (e titoa nei e etahi;) engari ano he mea kihai nei i rite te meatanga ki ta te Atua
HE WHAKAROHE.
480
i pai ai, i whakahau mai ai, kahore rawa i hapa i te hara.
XIV. Mo te mahi pahika noa atu.
Ko te whakaakoranga mo te mahi pai ipokaianoatia ake e te tangata, he mea e pahika noa atu ana i ta te Atua i whakahau mai ai, he whakaakoranga whakaii, whakahawea kite Atua; ina hoki, he ki tena na te tangata, kua rite katoa i a ia nga mea e tika ana kia meatia e ia kite Atua, kua pahika noa atu auo hoki ana mahi kite Atua i nga mea kua takoto nei te tikanga kia mahia e ia. He marama rawa ra hoki ta Te Karaiti ki, “Ka oti katoa nga mea i whakahaua ai koutou, me ki atu, He pononga kino matou.”
XV. Mo Te Karaiti, ho ia anake i i te hara.
I meinga putia a Te Karaiti hei tangata, rite tonuki a tatou nga mea katoa, haunga ano ia te hara; i atea rawa hoki i tenei tona kikokiko, tona wairua. I haere mai ia, ko te Berne koha-kore hei waha atu i nga hara o te ao, he mea na tana tapaenga kotahi i a ia hei patunga tapu; ko te hara hoki, (e kiia nei e Hoani) kahore rawa i roto i a ia. Tena ko tatou nei, ahakoa kua oti te iriiri, te whakawhanau hou i roto i a Te Karaiti, he maha nga mea e tutuki ai katoa; kite ki hoki tatou kahore 0 tatou hara, e whakapohehe ana tatou i a tatou ano, kahore hoki te pono i roto i a tatou.
XVI. Mo te hara i muri mai i te iriiringa.
Ko nga hara whakamate e mahia e te tangata i muri mai i tona iriiringa, mete whakaae ano tona ngakau, kahore e tika te ki he hara katoa enei kite Wairua Tapu, he mea e kore e taea te muru. Kahore hoki 0 araia te ripeneta i te tangata kua hinga i te hara i muri mai i tona iriiringa. Ite mea kua riro mai te Wairua lapu, e ahei te whakarere te aroha noa 0 te Atua mete mahi i te hara: a, i te mea e atawhaitia nei ete Atua, e taea ano te ara ake, te hoki kite mahi pai. Heoi me whakahe te hunga e ki ana kahore rawa e taea e rat on te hara a muri ake nei, a mate noa; e whakakahore ana ranei i te murunga hara mo te tangata 0 pono ana te ripeneta.
HE WHAKAROHE.
481
XVII. Mo te Whalcaritenga o te tangata e te Atua i mua
mo te ora.
Te whakaritenga o te tangata i mua mo te ora, he whakaaro na te Atua no tua iho, (he mea ano ia e ngaro ana i a tatou,) i whakatakotoria ai e ia he tikanga pumau nio nga mea i whiriwhiria nei e ia i roto i te nuinga d te tangata ki roto ki a Te Karaiti, kia whakaorangia e ia i te kanga, i te mate, kia whakatutukitia hoki e ia i runga ia Te Karaiti kite oranga tonutanga, he oko honore. Heoi, ko te hunga e whakawhiwhia nei ki tana taonga nui rawa i homai e te Atua, e karangatia ana i runga i tana whakaaro ona e tona Wairua e mahi ana ite taima tika ; e rongo ana ratou ki taua karanga he kumenga na te aroha noa; e whakatikaia utukoretia ana; e whakaurua ana ki roto ki nga tamariki ate Atua ; e meinga ana kia rite kite ahua o tana Tama kotahi, o Ihu Karaiti ; e tapu ana te haere i runga ite mahi pai, a a te mutunga ka tutuki i runga i te atawhai ate Atua kite haringa mutunga kore. Ki te hunga e pono nei te mahi kite Atua, e mohio nei kite kaha ote Wairua oTe Karaiti i roto i a ratou e whakamatemate ana i nga mahi a te kikokiko, i o ratou wahi i runga nei i te whenua, e whakaanga ake ana i te hinengaro ki nga mea o runga, ki nga mea o te rangi, ki tonu i te whakamarietanga ahuareka e kore e taea te korero te maharahara ki to tatou whakaritenga i mua, ki to tatou whiriwhiringa i roto i a Te Karaiti, no te mea e ai ana tenei hei whakau, hei whakakaha i to tatou whakapono kite oranga tonutanga e taea nei i runga i a Te Karaiti, hei mea hoki kia kaha te mura ake oto tatou aroha kite Atua. Tena kite hunga pokanoa, e haere ana i runga i to te kikokiko ritenga, kia waiho hei tirohanga tonutanga ma ratou ta te Atua whiriwhiringa i te tangata, he pari mataku rawa tenei e meatia ai ratou e te Rewera kiatua whakamomori nei te rerenga iho, kia torere ranei ki roto ki nga mahi poke katoa i runga i te ngakau whakaarokore, he mea e mate rawa atu ai ratou. Ko nga kupu whakaari a te Atua, me tango mai e tatou kia rite kite whakaaturanga mai ki a tatou i roto ite Karaipiture. Ko te mea hoki hei whakaritenga
HE WHAKAKOHE.
482
ma tatou i a tatou e mahi ana i a tatou mahi katoa, ko ta te Atua i pai ai, e ata whakapuakina mai nei ki a tatou i roto i te Kupu a te Atua.
XVIII. Mo te Oranga tonutanga, e na-runga mai ana i te Ingoa o Ihu Karaiti anake.
Ka tika te kanga mo te hungae pokanoa ana te ki, tera e ora ia tangata, ia tangata i te ture, i te tikanga ranei e whakaaeria ana e ia, kite puta kau tona uaua kia tika tana haere i runga i tana ture, i runga hoki i te mararnatanga o tona ngakau maori: e whakaaturia mai nei hoki e te Karaipiture tapu, ko te Ingoa o Ihu Karaiti anake te mea e whakaorangia ai te tangata.
XIX. Mo te Hahi.
Te Hahi aTe Karaiti e kitea nei, he huihuinga tangata whakapono, e kauwhautia tikatia nei i roto i a ratou te kupu a te Atua, e tukua tikatia nei nga Hakarameta, mete rite tonu nga mea tuturu katoa o ana Hakarameta ki ta Te Karaitii whakatakoto ai.
Kua he nei te Hahi o Hiruharama, o Ar ehanaria, o Anatioka, waihoki kua he ano te Hahi o Roma, ehara i te mea ko nga mahi anake, me nga tikanga o te kara* kia, engari ko nga mea ano e whakaakona ana hei whakaponotanga ma te tangata.
XX. Mo te Mana o te Hahi.
Ko te Hahi te kai-whakatakoto i te huarahi mo nga mahi o te karakia, he mana ano hoki tona ina tautohetohoa nga mea o te whakapono: kahore ia e ahei i te Hahi te whakapumau i tetahi mea hei tami i te kupu a te Atua kua oti nei te tuhituhi, te mea ranei i tetahi kupu ote Karaipiture hei takahi i tetahi. Heoi he kai-whakaatu nei te Hahi, he kai-tiaki i te Karaipiture, e kore nei e ahei te whakatakoto i tetahi tikanga hei pehi i ta te Karaipiture, waihoki kahore he mea e taea te ki, ma te whakapono ki tenei ka ora ai te tangata, ko nga mea auake i roto i te Karaipiture.
XXI. Mo te Mana o te Runanga o te Hahi puta noa i te ao.
HE WHAKAROHE.
483
E kore e ahei kia huihuia he Runanga no te Hahi puta noa i te ao kite kore e whakaaetia, e whakahaua e nga Kingi. I te mea hoki kua oti te huihui, he tangata kihai nei i rongo katoa kite Wairua, kite Kupu a te Atua, kahore e tino hapa i te tikanga he; ina hoki kua he ano etahi Runanga pera ki nga mea ano ate Atua. Heoi kite whakatakotoria e tena tu Runanga tetahi tikanga hei mea e ora ai te tangata, e kore taua tikanga e whai mana kite kore e marama te tikinga atu i roto i te Karaipiture Tapu.
XXII. Mo Pakatori.
Te whakaakoranga a te Hahi o Roma mo Pakatori, mo te te wetekanga hara, mo te koropiko kite whakapakoko, kite oha tupapaku, mo te inoi kite Hunga Tapu, he mea kuware, he mea tito noa ; kahore ona take i roto i te Karaipiture, engari e takahi ana i ta te Atua Kupu.
XXIII. Mo te Mahi Minita i roto i te Whakaminenga.
Kahore e tika kia pokanoa tetahi tangata kite kauwhan, kite tuku ranei i nga Hakarameta i roto i te Whakaminenga i te mea kahore kia tika tona karangatanga, tona tononga kite mahi i aria mahi. Heoi ano nga mea e kiia i tika te karangatanga, te tononga, ko te hunga i whiriwhiria, i karangatia ki tenei mahi e te tangata kua tukua nuitia nei ki a ia i roto i te whakaminenga te mana e karanga ai ia, e tono ai i te Mini t a ki roto kite mar a waina a te Ariki.
XXIV. Mo te korero i roto i te whakaminenga i te reo kahore nei e mohiotia e te iwi.
Ko te reo ke, kahore nei e mohiotia e te iwi, kia waiho hei reo mo nga Inoi nui i roto i te Whakaminenga, mo te tuku ranei i nga Hakarameta, he tino takahi i ta te Atua kupu, i te tikanga ano hoki a te Hahi o te timatanga.
XXV. Mo-nga Hakarameta.
Ko nga Hakarameta i whakaritea e Te Karaiti, ehara i te mea he tohu kau no te urunga o te tangata ki roto
HE WHAKAROHE.
484
kite Hahi; engari he mea whakaatu pono mai ito te Atua aroha noa me tana whakaaro pai ki a tatou; be tohu i waho no te mahi ngaro a te Atua i roto i a tatou, ara no tana whakaoho, no tana whakakaha i ta tatou whakapono ki a ia. E rua nga Hakarameta i whakaritea e to tatou Ariki, e Te Karaiti i roto i te Rongo-pai, ara ko te Iriiri, ko te Hapa a te Ariki. Ko era e rima, e kiia nei he Hakarameta, ara ko te Whakaunga, ko te Ripeneta, ko te Motuhanga hei Minita, ko te Marena, ko te Whakawahi turoro, kahore e tika kia kiia he Hakarameta no te Rongo-pai; he whakarironga ketanga nei hoki etahi i te akoranga a nga Apotoro ; ko etahi, he mea e whakaaetia ana ano e nga Karaipiture, otira ehara i te Hakarameta pera me te Iriiri, mete Hapa ate Ariki; ina hoki kah ore he tohu e kitea ana, he huarahi ranei mo te mahinga, i ata whakaritea e te Atua.
Kihai i whakaritea nga Hakarameta e Te Karaiti hei matakitakinga, hei tioringa haeretanga ranei, engari hei mea e ata mahia e tatou. Heoi ano hoki nga tangata e kite ana i nga hua pai o enei mea, ko te hunga e tango tika ana: he whakawakanga ia ki ta Paora Apotoro te mea e riro i te hunga e tango he ana.
XXVI. Mo te hara o te Minita, e kore nei e tau hei whakakore i te mana o nga Hakarameta.
E noho tahi tonu nei i roto i te Hahi te pai raua ko te kino, e riro nei hoki i te tangata kino i etahi wa te tino tikanga mo te minitatanga i te Kupu, i nga Hakarameta ; kahore he mea i kore ai e tika kia whakarongo tatou kite Kupu, kia tango ranei i nga Hakarameta, ina minitatia e te tangata pera; no te mea kahore e mahia e ia i runga i tona ake ingoa, engari i runga i to Te Karaiti, nona nei te mana itnai ia hei Minita. Ki te tango tika hoki te tangata, kite tango whakapono i te Hakarameta ina tnkna ki a ia, e kore e meinga e te hara o te Minita kia hua-kore a Te Karaiti tikanga, kia hemo ranei te mana oa te Atua mea i homai ai; na ta Te Karaiti whakaritenga hoki, na tana Kupu i whai hua ai enei mea kite tangata, ahakoa minitatia e te tanscata kino.
HE WHAKAROHE.
485
Ko tetahi wahi ano ia tenei o te mahi whakatikatika a te Hahi, kia puta he uiui mo te Minita kino, kia whakawakia ia e te tangata e matau ana ki ona hara, a i te mea kua whakataua te he ki a ia i runga i te whakawa tika, kia ps&hia. XXVII. Mo te Iriiri. Ehara i te mea he tohu kau te Iriiri no te urunga ki te Hahi, he rerenga ketanga ranei e motuhia ketia ai te Karaitiana i te mea ehara nei i te Karaitiana; engari he tohu ano no te Whanautanga houtanga, he whaka-whai-take-tanga e honoa ai ki roto kite Hahi te hunga e whiwhi tika ana kite Iriiri : e whakakitea ana hoki i konei te whakamaunga o te hiiri ki nga kupu a te Atua; e whakaukia ana te whakapono, e whakanuia mai ana te kaha wairua i runga i te inoi kite Atua. E kore rawa e tika kia whakakorea i roto i te Hahi te iriiri i te kohungahunga ; he mea nei hoki e ata tan ana ki ta Te Karaiti i whakarite mai ai.
XXVIII. Mo te Hapa a te Ariki.
Ehara i te mea he tohu kau te Hapa a te Ariki no te aroha o nga Karaitiana tetahi ki tetahi; engari he Hakarameta no to tatou hokonga kite matenga o Te Karaiti : kite tangata hoki e tango tika ana i tana mea mete whai-whakaaro, mete whakapono, te taro e whakiwhakiia nei e tatou, he kainga tahitanga i te Tinana oTe Karaiti; te Kapa manaakitanga hoki, he inumanga tahitanga i nga toto o Te Karaiti.
Kahore e whai take i roto i te Karaipiture Tapu te whakaputanga ketanga o te Taro, o te Wain a i te Hapa ate Ariki hei mea ke; engari he takahi tenei i nga kupu marama o te Karaipiture, he whakataka i te Hakarameta, he take ano i hua ai te mahara he kite Atua.
He tikanga wairua, he tikanga no te rangi e hoinai nei, e tangohia nei, e kainganei te Tinana o Te Karaiti ite Hapa; te huarahi ia e tangohia ai, e kainga ai te Tinana e Te Karaiti i te Hapa, ko te whakapono. Kihai te Hakarameta o te Hapa a te Ariki i whakaritea e Te Karaiti kia tohungia, kia mauria haeretia, kia hapainga ki runga, kia koropikoria.
HE WHAKAROHE.
486
XXIX. Mo te tangata kino, kahore nei e kai i te Tinana o Te Karaiti ina pa kite Hapa a te Ariki.
Ko te tangata kino, ko te tangata e hapa ana i te whakapono ora, kahore rawa e uru kite kainga tahitanga i a Te Karaiti, (e ki nei a Akutini) ahakoa ngaua tinanatia e ona niho te Hakarameta o te Tinana, o te Toto o Te Karaiti, engari hei whakanui i te whakawakanga mona tana kai, tana inn i te Hakarameta, ara i to waho tohu o taua mea nui rawa.
XXX. Mo nga wahi e rua o te Hapa a te Ariki.
Kahore e tika kia puritia te Kapa a te Ariki kei inumia e te hunga ehara nei i te Minita; ina hoki ki ta Te Karaiti i whakarite ai, i whakahau ai, kia rite tonu te tuwhanga i nga wahi e rua o ta te Ariki Hakarameta ki nga tangata Karaitiana katoa.
XXXI. Mo Te Karaiti, kotahi tonu nei tona tapaenga ki runga kite Ripeka.
Te whakahere a Te Karaiti, kotahi tonu nei te tapaenga, ko te tino hokonga, whakamarietanga, whakaeanga mo nga hara katoa o te ao katoa, hara tupu, hara mahi. Heoi ko te whakahere ote Miha e kiia ra he tapaenga na te piriti i a Te Karaiti mo te tangata ora, mo te tupapaku, hei whakakore i te hara, i te whiu ranei, he mea tito, he kohukohu, he tinihanga whakamate tangata.
XXXII. Mo te marena o te Minita.
Kahore he whakahau a tetahi ture a te Atua kite Pihopa, kite Piriti, kite Rikona, kia whakapumau i a rat on ano hei tangata takakau, kia kaua e inarena. Heoi, kite pena to ratou whakaaro, he mea tika ano te marena mo nga tangata Karaitiana katoa, mo ratou ano hoki, kite mahara ratou ma reira ka neke ake ai ta ratou mahi kite Atua.
XXXIII. Mo te tangata kua motuhia atu i roto i te
Hahi, kia kaua e whakahoatia.
Ki te motuhia tikatia atii tetahi tangata i rote i tinana o te Hahi, he peinga i whakapuakina nuitia ete
HE WHAKAROHE.
487
Hahi, me waiho ia e nga tangata whakapono katao hei tau-tangata, hei pupurikana, a kia whakaarahia ra ano ia i runga i te ripeneta e te Kai-whakarite e what mana ana mo taua mahi.
XXXIV. Mo nga ritenga o te Hahi.
Kahore he aha e kotahi tonu ai he ritenga, he huarahi hoki mo te karakia ki nga wahi katoa; kua rere ke nei hoki i nga wa katoa, e taea ano hoki te whakaputa ke i runga i te rerenga ketanga o nga whenua, o nga taima, o nga tikanga hoki a te tangata; kaua ano ia te mea e whakatakotoria e takahi i ta te Atua Kupu. Ki te poka noa ake te whakaaro a tetahi tangata, ka anga ai ia kite turaki i nga ritenga o te Hahi, i nga hnarahi o te karakia, i nga mea kahore nei e takahi i ta te Atua Kupu, i nga mea kua oti te whakatakoto, te whakaae e te mana o te tokomaha, me riri kite ar oar o o te katoa kia mataku ai etahi kite mahi pera; he whakararuraru hoki tana i te mahi a te Hahi, he whakahinga i te mana o te Kai-whakarite, he patu i te hinengaro o te teina ngoikore. He mana ano to te Hahi o ia iwi, o ia iwi, mo te
whakatakoto, mo te whakaputa ke, mo te whakakahore i nga ritenga o te Hahi, i nga hnarahi o te karakia, i whakatakotoria nei eto te tangata mana; kia meatia ano ia nga mea katoa hei hanga ake i to te Atua whare.
XXXV. Mo nga Kauwhau.
He ako pai, he ako tika i nga mea a te Atua ta te pukapuka tuarua o nga Kauwhau e man ake nei nga ingoa i raro nei, he mea hoki e tau ana ki enei wa. He pera ano hoki ta te pnkapuka tuatahi i whakaputaia ra ite takiwa i a Eruera Tuaono. Koia i whakaritea ai e matou kia ata korerotia maramatia e nga Minita ki roto ki nga Whare-karakia, kiamatauria ai ete iwi.
Nga Ingoa o nga Kauwhau:
1. Mo te mahi tika kite Whare-Karakia. 2. Mo te Karakia Whakapakoko.
3. Mo te whakapai i te Whare-Karakia, mo te hanga i nga wahi pakaru.
4. Mo nga mahi pai: tuatahi mo te Nohopuku.
HE WHAKAROHE.
488
5. Mo te Kakai, mo te Haurangi. 6. Mo te Kakahu, kia kaua e whakahi. *7. Mo te Inoi. 8. Mo te Wahi, mo te Taima e tika ai te Inoi. 9. Mo nga Inoi Nui, mo nga Hakarameta kia minitatia kite reo e matauria ana e te iwi.
10. Mo te hopohopo kite Kupu a te Atua. 11. Mo te Ohaoha.
12. Mo te Whanautanga o Te Karaiti. 13. Mo te Matenga o Te Karaiti. 14. Mo te Aranga o Te Karaiti.
15. Mo te tango tika i te Haharameta o te Tinana, o te Toto o Te Karaiti.
16. Mo nga mea homai noa o te Wairua Tapu. 17. Mo nga Ra Ritani.
18. Mo te Marena. 19. Mo te Ripenata. 20. Mo te Mangere.
21. Mo te Turaki pokanoa i te Ture.
XXXVI. Mo te Motuhang a i te tangata hei Pihopa,
hei Minita.
Ko nga mea e tika ai te motuhanga i te tangata hei Pihopa, hei Piriti, hei Rikona ranei, kei roto katoa i te pukapuka mo te Motuhanga i te tangata hei hei Piriti, hei Rikona, i whakaputaia nei i mna ake nei i te takiwa i a Eruera Tuaono Kingi, i whakapumautia nei hoki i tana takiwa ete mana ote Paremata; kahore hoki e mea o taua pukapuka e he ai te karakia, kahore he mea whakahawea kite Atua. Heoi ko nga tangata katoa kua motuhia hei Minita i runga i nga tikanga o taua pukapuka, mai o te rua o nga tau o taua Kingi, o Eruera, a mohoa noa nei; ko nga tangata hoki e motuhia hei Minita i runga i aua tikanga a muri ake nei, he mea tika to ratou motuhanga hei Minita, he mea e rite ana ki ta te Ture.
XXXVII. Mo nga Kai-ivhakahaere Ture.
Kei te Kuini te tino mana kite Kingitanga o Ingarani, ki era atu whenua hoki ona; ko ia hoki te tino Kai-whakahaere Ture mo nga tautohetohe katoa a nga tu tangata katoa o tona Kingitanga, a te iwi, a nga
HE WHAKAROHE.
489
Minita hoki ote Hahi: kahore he mana o tetahi tangata iwi ke e eke mai ki runga ki a ia, kahore hoki e tika kia eke mai.
I te mea e kiia nei ko te Kuini te tino Kai-whaka-haere Ture, (e whakahengia nei tenei ki e etahi tangata whakapae) kahore e tukua ki o matou Rangatira te minitatanga o ta te Atua Kupu, o nga Hakarameta ranei; kua marama rawa hoki tenei i ngaWhakahau i w’hakapuakina i mua ake nei e to tatou Kuini, eErihapeti; engari ko taua mana anake, e kite nei tatou i roto i nga Karaipiture tapu, i tukua i nga wa katoa e te Atua ra ano ki nga Kingi karakia katoa ; ara ko te whakahaere ture mo nga tu tangata katoa i tukua nei e te Atua ki a ratou, mo te iwi, mo nga tohunga karakia hoki; ko te pehi hoki kite hoari i nga tangata whakakeke, tutu.
Kahore he mana o te Pihopa o Roma ki tenei Kingitanga o Ingarani.
E ahei ano i nga Ture o te Kingitanga te whakamate i te tangata Karaitiana mo etahi hara nanakia.
He mea tika i te mea e whakahaua ana e te Rangatira kia man patu te Karaitiana, kia uru ano kite whawhai.
XXXVIII. Mo nga taonga o te Karaitiana, nona tonu
ake.
Kahore he tikanga e huihuia noatia ai mo te katoa nga taonga o nga Karaitiana, e kore ai e kiia nona tonu ake nga taonga o tetahi, o tetahi, e pera aime ta etahi, e kiia nei he Anapapita, e whakaputa nei. Ko te mea tika ano ia kia hoatu e tenei, e tenei etahi o nga mea i a ia hei atawhai i te rawakore, kia rite ano kite mea e taea ana e ia.
XXXIX. Mo te Oati a te Karaitiana.
E whakaae nei tat on kite whakakahoretanga a Te Karaiti, a tana Apotoro hoki, a Hemi, i te oati pokanoa, kei oatitia ete Karaitiana; eki ana ano ia tatou, kahore he arai a te karakia Karaitiana kei oati te tangata i te mea e whakahaua ana e te Kai-whakarite whakawa, he mea mo te pono, mo te aroha, kite rite ki ta te Poropiti e whakaako nei, kite meatia i runga i te tika, i te whakarite whakawa, i te pono.
HE WHAKAROHE.
490
Nga Mea o roto o tenei Pukapuka.
1. Mo te Tokotoru Tapu kia whakaponohia.
2. Mo te Tama a te Atua, mo Te Karaiti.
3. Mo tona hekenga atu ki te Reinga.
4. Mo tona Aranga.
5. Mo te Wairua Tapu.
6. Mo te Karaipiture Tapu.
7. Mo te Kawenata Tawhito.
8. Mo nga Whakapono e toru.
9. Mo te Hara Whanautanga.
10. Mo te Kaha-kore o te tangata ki te mahi pai.
11. Mo te Tu-tika o te tangata.
12. Mo te Mahi Pai.
13. Mo nga Mahi i te mea kahore ano kia whakatikaia.
14. Mo te Mahi pahika noa atu.
15. Mo Te Karaiti, ko ia anake i atea i te hara.
16. Mo te Hara i muri i te Iriiringa.
17. Mo te Whakaritenga i te tanqata i mua mo te ora.
18. Mo te Oranga e na-runga mai ana i a Te Karaiti.
19. Mo te Hahi.
20. Mo te Mana o te Hahi.
21. Mo te Mana o te Runanga Nui.
22. Mo Pakatori.
23. Mo te Mahi Minita i roto i te Whakaminenga.
24. Mo te korero i roto i te Whakaminenga.
25. Mo nga Hakarameta.
26. Mo te Hara o te Minita.
27. Mo te Iriiri.
28. Mo te Hapa a te Ariki.
29. Mo te Tangata kino kahore nei e kai i te Tinana o Te Karaiti.
30. Mo nga wahi e rua o te Hapa a te Ariki.
31. Mo te Tapaenga kotahi o Te Karaiti.
32. Mo te Marena o te Minita.
33. Mo te tangata kua motahia atu i roto i te Hahi.
34. Mo nga ritenga o te Hahi.
35. Mo nga Kauwhau.
36. Mo te Motuhanga i te tangata hei Minita.
37. Mo nga Kai-whakahaere Ture.
38. Mo nga Taonga o te Karaitiana.
39. Mo te Oati a te Karaitiana.
491
z
HE TEPARA MO NGA WHANAUNGA, MO NGA HUANGA E ARAIA NEI E TE KARAIPITURE, E TE TURE HOKI A TE HAHI KEI MARENA KI A RAUA.
Kaua e tangohia e te tang ata hei wahine mana
/ 1 Tona tupuna wahine, ’ 2 Te wahine a tona tupuna tane, ( 3 Te tupuna wahine o tana wahine. z 4 Te tuahine o tona papa,
5 Te tuakana, teina ranei o tona
whaea, 6 Te wahine a te tuakana, teina ranei, o tona papa, 7 Te wahine a te tungane o tona
whaea, BTe tuahine o te papa o tana wahine, 9 Te tuakana, teina . ranei o te whaea o tana wahine.
/ 10 Tona whaea, J 11 Te wahine a tona papa, ( 12 Te whaea o tana wahine. I 13 Tana tamahine, z 14 Te tamahine a tana wahine, ( 15 Te wahine a tana tama.
!16 Tona tuahine, 17 Te tuakana, teina ranei o tana wahine, 18 Te w'ahine a tona tuakana, tenei ranei.
19 Te tamahine a tana tama, 20 Te tamahine a tana tamahine, 21 Te wahine a te tama a tana tama,
22 Te wahine a te tama a tana tamahine, 23 Te tamahine a te tama a tana
wahine, 24 Te tamahine a te tamahine a tana
wahine.
,25 Te tamahine a tona tuakana, teina ranei, 26 Te tamahine a tona tuahine,
27 Te wahine ate tama a tona tuakana, teina ranei, 28 Te wahine a te tama a tona
tuahine, 29 Te tamahine a te tungane o tana wahine, 30 Te tamahine a te tuakana, teina ranei o tana wahine.
JZaua e tangohia e te wahine hei tane mana
(1 Tona tupuna tane, 2 Te tane a tona tupuna wahine, 3 Te tupuna tane o tana tane. / 4 Te tuakana, teina ranei o tona
papa, 5 Te tungane o tona whaea,
6 Te tane a te tuahine o tona papa,
7 Te tane a te tuakana, teina ranei o tona whaea, 8 Te tuakana, teina ranei o te papa o tana tane, 9 Te tungane o te whaea o tana tane.
flO Tona papa, < 11 Te tane a tona whaea, (12 Te papa o tana tane. / 13 Tana tama, < 14 Te tama a tana tane, ( 15 Te tane a tana tamahine.
z 16 Tona tungane, t 17 Te tuakana, teina ranei o tana < tane, 18 Te tane a tona tuakana, teina x. ranei.
19 Te tama a tana tama, . 20 Te tama a tana tamahine, 21 Te tane a te tamahine a taaa
tama, 22 Te tane a te tamahine a tana
tamahine, 23 Te tama a te tama a tana tane,
24 Te tama a te tamahine a tana tane.
/25 Te tama a tona tungane, 26 Te tama a tona tuakana, teina ranei, 27 Te tane a te tamahine a tona tungane, < 28 Te tane a te tamahine a tona tua- | kana, teina ranei, 29 Te tama a te tuakana, teina ranei o tana tane, 30 Te tama a te tuahine o tana tarn,
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/books/ALMA1893-9918933471402836-Te-Pukapuka-o-nga-Inoi--me-era-a
Bibliographic details
APA: (1893). Te Pukapuka o nga Inoi, me era atu tikanga a te Hahi o Ingarani mo te minitatanga o nga hakarameta, o era atu ritenga hoki a te Hahi me nga Waiata ano hoki a Rawiri me te tikanga mo te motuhanga i te pihopa, i te piriti, i te rikona. Society for Promoting Christian Knowledge (Great Britain).
Chicago: Te Pukapuka o nga Inoi, me era atu tikanga a te Hahi o Ingarani mo te minitatanga o nga hakarameta, o era atu ritenga hoki a te Hahi me nga Waiata ano hoki a Rawiri me te tikanga mo te motuhanga i te pihopa, i te piriti, i te rikona. Ranana i.e. London: Society for Promoting Christian Knowledge (Great Britain), 1893.
MLA: Te Pukapuka o nga Inoi, me era atu tikanga a te Hahi o Ingarani mo te minitatanga o nga hakarameta, o era atu ritenga hoki a te Hahi me nga Waiata ano hoki a Rawiri me te tikanga mo te motuhanga i te pihopa, i te piriti, i te rikona. Society for Promoting Christian Knowledge (Great Britain), 1893.
Word Count
197,623
Te Pukapuka o nga Inoi, me era atu tikanga a te Hahi o Ingarani mo te minitatanga o nga hakarameta, o era atu ritenga hoki a te Hahi me nga Waiata ano hoki a Rawiri me te tikanga mo te motuhanga i te pihopa, i te piriti, i te rikona Society for Promoting Christian Knowledge (Great Britain), Ranana i.e. London, 1893
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Acknowledgements
E mihi ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa ki Te Hāhi Mihinare ki Aotearoa, ki Ngā Moutere o Te Moana-Nui-a-Kiwa anō hoki, nā rātou i kaha tautoko i te whakaputanga o ngā mauhanga kōrero ki runga te pae tukutuku nei.
The National Library of New Zealand would like to acknowledge the support from the Anglican Church in Aotearoa, New Zealand and Polynesia in making this writing available on this website.